Commentarius ratioregularis in quatuor libros institutionum imperalium, quo omnium, non modò in singulis paragraphis, sed etiam versiculis traditorum, rationes redduntur, & in breves ut plurimùm regulas resolvuntur. Authore Casparo Manzio ..

발행: 1671년

분량: 640페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

551쪽

sio Lib. II. Titii8. Princ. De in oscitestam

Nihilq: tam proprium imperii est, quam le- Principibus prae illa adulatorum v e Inculis gibus vivere, L. ex νmperfecto, C. de testam. Plu- cari: quod Principi placuit, legis habet vigora similia dicta congerit Μyns. h. quae jubet rem,s.sedct quod.μρ.isi. αασα

DE IN OFFICIOSO TESTA

MENTO.

I. Rario ηνῶni . a. diuerela qaando Ad e triam hastii pr. Atio ' ordinis, & connexionis hu- lterum dictum est, de iure nou simo omnem jus tituli cum superiore , est ista : ex haeredationis formam in expressione iussa - testamenta infirmantur vel ipso iu- canis ingratitudinis consistere. Et squidem te, dum nimirum rumpuntur, & ir- liberi sine expressa caussa, aut expressa qui-iita sunt: vel ossicio iudicis, quando videlia dem, sed non idonea exhaeredemur, testa cet per sententiam rescindi petuntur, per mentum esse ipso iure nnllum: s vero idonea,ctionem seu querelam de inossicioso. Julius si expressa, sed non probata, Querelam inon Pae. 5 Pereg. ad με praeced. ru. De prioribus ficios locum habere. Quae querela,quia mo actum suit in praecedenti titulo,de ista in prae- clus quoq; est rempendi testamentum , nona. senti. Supr. autem t sub tu. G hared. f. sed quidem ipsδ jure sed laab hominis,) ideo deau quoiam, s. num./I. σθqq. ct s.f. semes atq; ilia hoc locδ agitu

Ad Principium Tituli. SUMMARIA.

T. Cur introducta querela inafrista. Cur extraordinario se novo fueris via remediat

3. Ad quid agatur t o quid querela domi

. Cur querela i scis moreris ρs. Hό praetextu nisasur hac querela, o quare' 'CU .EMTu R 't in hoc principio primis:

cur competat querela inossiciosi ad .quod Respondetur ideo: Quia naturalis ratio liberis haereditatem parentum adjicit , L. cum ratio, ν e. de bon. damnvi. I liberi

obsequio sibi parant spein successionis , qui

privari non debent, L. nece . II. s. HMerea,

s de ado'. ideo voluerunt leges, ut parentes in testanientis liberorum sint memores , niplag instituant haeredes. Quia autem ste- uenter contingit, ut fine causa eos exhaere-ent, vel praetereant, texι h s sn L. 3. Leod. ideo erat illis necessario in hunc casum prospiciendum , & extraordinarium remedium aliquod excogitandum , quo testamentum rescindere , 3c ad successionem pervenire possent. Ratio habetur in L. 4. f. b. T. quia non est consentiendum parentibus, qui injuriam adversus liberos suos testamento inducunt,

quod plerumq; faciunt, malisnὶ circa sanaui- . An iuge verm

x ta uanis querela de jure Miturissem l .

eum habueris r. An ad c hodie st

rr. An hodie praetextinfuroris darer nem suum inserentes iudicium, noverealibus

delin i mentis instigationibusia; corrupti. Ratio autem , t cur novo extraordinario ac opus fuerit remedio, redditur ab Anton. Matiathaeo, des. 1M ibes r . quia exhaeredati nec praetorio , nec civili jure parentum testamenta turbabant,L. non putavit, F. de bou. pQ coni. ωλRatio rationis anignanti is Theoph. h. Nam si quis liberos exhaeredasset,autpraeteriisset, eo scilicet in casu, inqlio praeteritio, V. g. matris aut avi materni, pro exhaeredatione est, non

erat illud testamentum ipso jure invalidum. Supponimus edim Brmam legalem habuisse ,& solennitatibus constitisse, testatorem autem testamenti factionem habuisse. Neq; ab intestato filius succedere poterat: quia extabat testamentum, regula autem est: quamdiu ex testamento adiri potest haereditas, ab intestato non desertur. Neq; Praetor pol pessionem contra tabulas dabat, praeteritis enim, non

ex haere

552쪽

L1.1 I. Titi 1 p. psne. De Inomet testam. III

ex haeredatis dabales p. Quod si mater testabatur, neq; tunc bonorum possessio competebat, quia est ex haeredationis loco s.f. supra, 3. .e exhari M. In subsidium igitur f introductum fuit, ut de inoficioso testamento asere possint liberi, & petere, ut iudex illud restin-dat eὁq: restim sbi tanqnam proximis accessum ad haereditatem ab intestato seciant. q. Quae petitio i eo nomine vocatur QuERELA Nopri Iosi, quia liberi queruntur, se iniquε & contra offetum paternsi, suisse vel

in pate mo ex haeredatos, vel in matemo prae- s. 'eritos, hὁe colore t &praetextu, quasi non sanae mentis fuerit testator, cum testamentum ordinaret. Ratio hujus coloris, & praetextos traditur a Gothos hic t quia nulla impugnandi eius testamenti causa commodior, cessat entis actio ininriarum post mortem. Alia assignatur ah Hoppem: quia famosum est de iniquitate parentum conqueri, ideo verbis res temperari debet, L. non Διιι. A. A. b. ti ad fictionem sive colorem decurri. ,. Id autem 1 praetendunt, non quas verε furiosus fuerit testator, nam ut supra dictum, riti ob. non est permissum, Gr. suriosus nullum negotium rectε serit. E. testamentum nul- sum eius est, ut ita rescissione opus non si,

juxta illud quod non est, rescindi non potest )sed quod recte quidem testamentum iecerit, quoad solannitates iuris civilis, non tamen ex ossicio pietatis , & ut rario pietatis exigit. . Ratio alia i huius praelevi sis: quia verisimile non est , quod homo prudens alienas successiones voluerit propriis anteponere. Aliter

Myns quia, inquit, singuinis ex seprocreati L pietatis oblivistitur, & liberis lane causa invidet bona b D so sibi donata, quod est contra naturam, juxta illud Apostolii s filius, E. haeres. In hunc sere sensum Theophilus etiam disserit: aut ceri E ideo, inquiens , lasa ni isse existimandus est, quod naturam sine causa odi se .

8. Ex hoc paragrapho ' discimus, ante jus

Novellarum querelae in clos tunc sui se locum,cum .ca a liberi suerant exhaeredaiali, aut praeteriti, scilicet in testamento materiano, Iul. Pac. & Anton. Perer. h. nam etiam praeteriti testamentum inofficiosum dicebant. illi videlicet, qui pro exhaeredatis habeban-Ηir, ut sunt parentes praeteriti , liberis, L. ρο-

rer, I de anos te'. fratres praeteriti la fratribus, L. fratres , C. eod. Iiberi praeteriti O matre

non debuerant, L. q. f h. T. pr. Inst. Dd. 3 Hodie t in his cas bus lassamentum ipso iure 9. nullum est , I rescissione opus non habet, quia in omni exhaeredatione exprimi debet ingratitudinis eausa. Quare ' tunc tantum iocompetit querela, cum causa quidem ingratiis tudinis legitima in ex haeredatione expressa est, quam tamen liberi bona conscienti 5 negare possunt, & quae non potest ali haerede scripto ptobari, mesenb. I. iis. n. .. .Q. h. T. videius Bavar. τιι.ss. r. ι. Quae autem sint illae causae , docuimus supr, sub tu. vi extaria. Unde i dubitant. an adhuc in movenda hac ix querela praetextus furoris duret Ratio dubitandi : quia non potest videri insipiens , qui expressit causam legibus approbatam, & id Mam. Sed Mynang. putat, illum colorem adhuc durare. Idq; ea ratione , quia si expressit causam, quae non potest pnosari , ta-sam expressit. E. contra ossicium pietatis secit: non discernere autem, quid sit ossicii paterni, prope furiosi hominis esse videtur. Sed Antonius Matthaeus putat non opus esse hoc praetexere, cum suffciat movendae querelae negle Etiam pietatis ossicium , disp. ιδ. thes ν. quod etiam mihi probatur ideor quia rescisso testamento ex causa exhaeredationis , sola institutio hodie infirmatur, caetera autem

in testamento contenta firma manent, aNIL ex

eatis, C. δ hb. Wrier. s autem praesumi deberet furor, firma non manerent, quia suriosus ne legatum quidem relinquere potest. Rarior

quia iniuria fuit illata stio per institutionem, ergo illa solummodo casani

Ad 6. Non autem. L

a. Cur etiam sta entius compa testamenta

liberorum t. Cur de emancipatis stram Lis

u. Cur puerela modo actis, mpQ Messina

vocetur

an issa eriam statari or serori comperas que. reti ra. Car non regulariter sae turpi persona

u. Ob quas eauses ingratiturinis tessii ero. Cur pauciores, fuim in liberis er parea

553쪽

ια Lib. II. Titi i8. g. L De inossi c. testam.

personae Derelatu. diuid si merinus tantum ao. Raare non I. UAER Tu R i in hoc paragraphor qui- dio utun1ur, si causa exhaeredationi quidem l Ibus querela inofficiosi competat λ & fuit annexa , sed non probata: ita di paren-

Respondetur: non tantum liberis con- tes , ut relativorum eadem si disciplina, tra parentum testamentum, verum etiam pavi Myns. h. m. s. vide oldendorp. cIV s. arrirentibus contra testamentum liberorum. Nam a. circin φ ια n. s. Quae autem l snt, & quot 7.s liberi emancipati faciant testamentum, L causae, ob quas liberi possunt exhaeredare pa-

sine descendentibus decedant, parentesque rentes , videte est in Nov. ιυ. tit caem de analis suos cum expressione quidem causae, sed fal- ω. e. 7M. . ubi octo exprimuntur. Eas Harisso exhaeredent, possunt parentes testamen- precht s. f. is ea hared. tib. n. v. his vers liatum ut inossiciosum accusare , & testamenis comprehendi . tium rescindi petere. Ratior quia 1 paren in Si curru nartim pater actus Derite bistes & liberi sibi ipsis mutuum dedent ossicium AH Dira infusas clam vepisti et smariae pietatem, L. r. f. de obseq. a. tib. ct libera. praest. Si vetuis evirim secre/a nomisma m/niisti turbato ordine mortalitatis hoc est, quan- Prodere: nee verum si emerave n--.do liberi ante parentes moriuntur, o non mi- Si patre aut enimx tali fas scessa minetur, nui pie parentibus , qua in liberis relinqui de- tira nee ad nati . listis oram is eam. het, L. nam es. t f h T. Apr. ut scilicet ha- Filia sexilio si non parru so Lea tintimabeant aliquod suae orbitatis Iolati ut . Lιmma. Sagen in nomen miane eo M.

3. Didii autem l primo : l beri .mantipas.. Ratio t autem diversitatis, quale pau- 8. Ratior quia in potestate conlii tuti testari non ciores fiat causae in parentibus, quam in libe-

possunt, ut dict. sup . in n. tu. quibus non est ρο- ris, redditur ab Antonio Pere1. su p. ιιαιρ φη. mg. An autem = tunc, quando testantur de sint sum. talis : quia erubescit lex castigatorus, castrens, vel quas castrensi peculio, dum ti aut morum censores filios parentibus statue- quamdiu in potestate exi stunt, contra eorum te, μαυ. c. a. Rationem aliam t reduit st. testam tum locum habeat querela i De jure Harp. loe.cti. n. iso. esse . quia majorem affe- codicis expresse statuitur in L. xl C. h. T. Aionem habent patentes erga liberos, quum

castrensa ge quas Castrensia huic querelae liberi erga parentes r asi ubi major asse non subjacere, idq; quantum coniicio, ex ctio, ibi major ingratitudo. amo quaedam privilegio illius peculii. An autem idem si jure patitae potestatis , ver naturae, parentibus de iure Novellarum , vide apud Harp. s. n. o. in liberos permissa sunt: quae ὀ contrario li- σμγ. D quae scripsi ad Tis.1. b. T. q. s. lim. o. heris prohibentur. Quid enim, si pater fi-I. Dixi i Secundo: si ric/Δηι με ἁ - - 1ium verberaverit, vel ei convitium dixerit: siIM. Ratio i quia liberorum causa potior an non aequissimum est, ut hoc patri condone est, & filiis potius, quam parentibus haeredi- tur: at non vice versa aequum est, ut filius sttas desertur, aro. L. I..F. h. T. quare quamdiu censor morum patri . liberi supersunt, cum ab intestato parentes DIC Es : t cur Imp. in textu nostroque- io

non successant, querelam non habent. Nam relam modo actionem , modo accusationem

ii, qui ab intestato succedunt, de inofficioso vocat, estne idem actio & accusatio λ ad hoc agunt. L. o. 'n. s. T ita seiὸ Wesenb. h. Respondet Julius Pacius, quhd propriὴ non st6. Dixi t tertio : eam expresso, causa. Nam actio, quia nullam rem persequitur, sed tan- licet olim indistinctὴ hanc que telam intentare tum testamentum rescindi petit, ideoque est potuerint, quando exhaeredati, aut tacith praeparatoria suturae actionis , id est, petitio- praeteriti fuere r tamen hodie iis in casibus te- nis haereditatis: nec est proprie accusatio, flamentum ipso tum non valet, & non opus quia non persequitur aliquod crimen vel poe- est rescissione per querelam, quia in omni ex- nam: sed est i inploratio osticii judicis, ut te haeredatione debet eausa ingratitudinis ex- samentum inoniciosum rescindat . primi, & sicut liberi tunc tantum hoc reme-

Ad Versic. Soror autem

ii j v xR Tu R in f hoc vers. an etiam fra- tur, quibus legitima portio debetur: atqui

ter vel soror, fratris vel sororis testa- fratribus At se ribus nulla quarta Iegitimas mentum ut in ossiciosum accusare pos- ab intestato per se debetur, sed tantum per ac- sint Z vide hanc quaestionem plenius . me cidens, nimirum turpi persona instituta , ut

tractatam , ad rit. a. f. cis 3ησε. q. s. reg. a. mox dicetur, Harp. f. s. n.so. mf. h. T. &na

Et Respond. regulariter , quod non, ita ut tura liberos duntaxat, & non statres adde citra vitium aut iniuriam praeteriri possint, functi haereditatem vocat. IInde etiam legilla Harp. h. n. u. Ratio: quia illis i querela da- tima liberis ex ratione naturali, parentibus cx pie

554쪽

inpletare, fratribus vero ex mera suria ciui- sa, nam sunt tres causae, ob quas etiam licet Iis dispositione debetur, Id. u. 3ι. est a. vide exhaeredare fratrem, turpi persona insitaui

Clarum, g. rsamotum, n. . Alia ratior scilicet: I. si voluit mortem fratri inferre quia non vult lex in infinitum instituendi ne- a. aut criminalem contra eum inducere accu- cessitatem propagari, testandiq; liberiatem sati m. 3. aut substantiae ejus in erre lari restringi, seno. mparat. n. s. h. T. cturam, h. e. universa substantia exuere, a 3 Nihilominus t si turpis persona sit insti- Nov. aea. is nupt. ea . - . GOmeae. r. resac tuta, & nulla ingratitudinis, uti turpitudinis o. o. 37. v. te am seqq. Ratio: quia causa possit fratri imputari, & probari, potest beneficio 8c haereditate Dama indignus est, frater germanus aut consanguineus, contra qui tam graviter in ipsum peccavit. Ratio , testamentum Dytris venire,& illud impugna- cur t sitiat pauciores causae, quam in tiberis ti Isre, si uel exhaeredatus fit, vel praeteritus. Ra- parentibus, redditur ab Ant. Perer. Aeratio: quia improbum facit testamentuin, ho- 13. talis: quia minora levioraq; videntur quae norando personas leves, ti turpitudine vivae a frat , quam quae a filio vel parente provein maculatas prae fratribus, Ant. PereE. h. niunt delicta, Idem MD. C. - ώbari auris.14 Dixi ' primo: si turρις perso sit instituta, Dixi t tertio: vel ιον --.. nam si Da - quales sunt Theophili opinione, mimi. arena- ter ipse turpis sit, εt infamis, non datur ipsitii, x quorum familiaritas ex turpi consue- querela haec, QT. μαιυ. c. s. g. μιρο rer.ω. tudine confiata est : hodie meretrices , scorta, Klrchovius, rant. I. comissol. v. cst m. R excoria torus equorum , lusores, &c. Harp. tio: quia absurdum est velle in alio corrige- h. n. aa. Wefenta & Myn l. putant, per turpes re, quod in seipso conspicitur vigere, Mat. L. intelligi infames infamia juris I facti nota- D.C. h. T. &ut ait Myns. h. Nihil Judaeus Iutos, WesCnb. n. δ. de tu, qua not. insperia fra- daeo, nihil Catiliana Cethego. tres, an C. h. T. JuL Pac. h. ti in Isag. f. ns. δε Dixi t quarto: starer trema in avi eει -- Isinus. ιestam. quibus addunt etiam usurarios. g-nein, hoc est, ex utroq; latere, vel saltem Nam cum per hos injuria inseratur communi paremo vinculo conjunctus, nam uterino fra- familiae, licebit fratri eam absterstere & vin- tri non datur querela , L. fragres. a'. G. h. T. dicare. Accedit, quod parum ianae mentis Ratio ibid. assignatur a Gothos. quia consan- ille videatur, qiii istiusmodi personas turpes guineis magis sivetur, quam uterinis, agna- fratribus & sororibus anteponit, ideoq; & hoc tioni, quam cognationi sinplici. Ratio alia te- testamentum, quasi a surioso iactum , rescin- cundum PereZium , quia cum illis communia esitur. Harp. n. n. Quaenam dicatur turpis nominis L familiae sunt jura, non etiam cum

Ad Uersic. Ultra fratres.

is c aeteri ' autem agnati Sc cognati, ultra bus P 'iii quodammodo ad propria venIunt,

fratres & sorores, nullo modo agere Wescnb. in par. θ. b. T. n. s. ti quia nulla, possunt, aut agentes vincere, nam qui quarta legitima illis ab intestato debetur, id. non potest agere,non potest agendo vincere, senb. b. ins Ratio alia' muta cum haecti ut loquitur Ulp. in L. . f. h. T. melius sace- querela testatorem quasi officii pietatis oblirent, si se sumptibus inanibus non MXarent, tum accuset, dura , ti quodammodo odius cum obtinere spem non habeant. Ratio: censetur, ac ea propter certis finibus coaria ao quia i his collateralibus non perinde debetur Oanda,ne contra quosvis temerὶ instituaru . successio. atq; descendentibus Mascendenti

sa tracti de testam. ιδε. ιυ. de extare δει. q. a . per scrip agere,& querelam inofficios propo-

. . nςre possunt, sed tantum contra turpes & pro- Dixi secundo :s t nuti in alitudinis e-- pudiosas personar.

l. Tam autem. 2.

SUMMARIA

. AN contra matris

I. t m hoc patagravho: quin bus liberis detur querela in crisi 8 ad choc Respondet Imperator, quod non

llo. Cur tum fuerin Qst 'tantam liberi ex iustis nuptiis proeaeati, ve

tum etiam ad ηινι de in cioso agere pos-

555쪽

si Lib. I I. Tit. i8. q. 1. & 3. De in ossi c. testam.

a. sed quales f illi Respond. hodie ii tantum, naturales tantum de iure non habentur pro qui ab aliquo ascendenta adoptati sunt, & in Iiberis. Alia Ratio: quia naturalibus non

potestatem adoptantis transierunt, vide 3. scii debetur legitima, ut vitium patemum inconti hiau ,βαν. de adopt. ν .sed hac quidem, siv. de eis. nentiae in ipsis restenetur, Ollerman. argi. L. f. lib. Iul. Pac. & Pere r. h. Ratio e quia illis verssibu. C. de natur tib. omne iug*--ου tributum est,L.pen. ad i. Contra i matris vero testamentum que. O. vide quae scripsi ti-... talam habent , L. g. r. fh. Ratio di-3. Sed f nonne etiam arrogari jura suorum versitatis adducitur a Mynsngem, & Pere- habent, annε E. 9 illis querela competit i Ad aio iii . quia filius demonstrare patrem nequit, hoc Respond. in L. . g. s.fh. T. quod non. & pater plerumq: incertus est , ideo noluit ψ Ratio quia ipsi habent quartam ex constituti eum leta contra patris voluntatem succedere: ne D. Pii, S. 3. sura, vi ad i. Ε. non possunt sed cum mater certa sit, aliter in ea lex dispo aliam quarta m ti legitimam expectare, quia nit. Fallit tamen i hoc iterum, si ex damna - ali, g essent melioris conditionis, quam natu- to legibus coitu nascatur, nam tunc nec con- tales Se legitimi simul, ti bona fides non Pa- tra matris testamentum querela competit, titur, ut idem bis exigatur. His addit oster- argi. j. si adversin. seu a. deseris. man. h. quod duo diversa remedia non com- Quid autem et de posthumis 3 etiam hos o petant cumulati v ἡ , sed elective , omnibus de inoificioso agere posse statuit L. s. in m. f. enim simul quis experiri non potest. h. T. Ratio: quia etiam hi utuntur iure reli-4. Quid autem t de nam sim competit ne quorum liberorum, ut audivimus supra, δε ex At illis querelal videri misset, quod sic , quia hared. tib MMiδ ut ibid. dictum , exhaeredati textus expressε dicit: tam nati ales liberi, nequeunt, Zc si ex haeredantur, testamentum uult in adoptati de inosticioso agere possiant. eil ipso iure nullum, ut adeo querela &rescis-Sed Respondetur, per naturales sic ad diffe- si One non lit opus: quia nulla in ipsos ingrati- rentiam adoptivorum) intelligi naturales 3c tudinis caula cadit, & ut dicitur in I .M. in L C. leaitimos si inui, quemadmodum passim in ju- h. T. satis crudele videtur, eum, qui non sentit, s. re' vide m. Inst. d ad i. Itaq; naturales tan- id est, sensu caret Scintellectu, ingratum exitum contra patris testamentum non habent stimari, vide Mynl. 4e Perez. h. querelam. Ratio secundum osterman. quia

Ad Versic. Si nullo.

- uerela linossiciosi tunc tantum com- 8c extraordinarium, L. in causa, s. in . . de uetit liberis, quando nullo alibjure ad min. . atqui querela est tantum subsidiarium. defuncti bona pervenire possunt. Nain E. excluditur per ordinarium , maximε cum oui ad totam haereditatem , vel partem ejus, sit Odiosum, sc rescindat causam testamenti, alio iure, δc remedio pervenire possunt, de riuae favorabilis esse debet, odia autem re-r o in officioso agere nequeunt. Ratio: quia i stringi, lavores convenit ampliari, e. odis. Aordinarium remedium excludit subsidiarium, R. Lin s.

Ad ρ. Sed haec ita. 3.su M MARI A.

a. uantum relinquendum sis dberis, ut a

querela metu antur

a Dald leotima, ande ea am o striginem' habeatis. Munia olim fuerit ρ

. In quamum hodie aucti s. An etiam parantum e atrum ρύ. Mantitas segitima quo tempore stecti tur N hoc paragrapho i quaeritur : quantum

relinquendum tittiberis, ut a querela inon' ficiosi excludantur' ad quod Respondetur, quod secundum jus antiquum legitima, secundum ius modernum, qudntacunq; pars,Vel res. Pro quo melius intelligendo, . NOTANDii Mi primo: licet communiis ter dicatur, quod haereditas patria debeatur

I. suando iam querelis locis fueris ρ dr

num. Io.

II. Quoae tune remedium detur 3 cse quare M. 2Puidsi vero resator non a secerit, ut svpleretur legitima

liberis: 8c iuxta vulgarem regulam : natura lis ratio haereditatem parentum liberi et adjiciat ; nihilominus ne parentibus omnino re rum suarum dispositio intervertatur, & testandi facultas impediatur, permissum est iis, certa parte liberis relicta , reliqua eos spoliare, si velint. Ratio: ut habeant, quibus in onscio eos retineant, vel spe . vel metu , HOp-

pera

556쪽

Lib. II. Titi 18. l. 3. Dei nosci testam.

p . . ias. 9. t. Ideoq: ius civile certam aliquam portionem iacultatum determina it, quam liberis relinquere parentes coguntur, eamq; segitimam appellare solemus. Quodnam autem jus civile eam definierit, ignorare se dicit Ant. Matth. o λιν. tbessa. & addit: non pudeat nos tenorare aliquid in ea re, cu ius est docta ignoranti . 3. NOTAN Du1 1 SECuNDo : Qtiod illa legitima olim fuerit quarta pars eorum bono

rum , quae pater tempore mortis reliquerat, deducto aere alieno 3c impensa sun eris, tu Pa. PImauu . r. I. arta aurem, ν f. h. T. itaque siquis quadringentos solidos in bonis habebat, necesse erat, liberis suis I . relinquere, ad hoc, ut de inofficioso agere non possent..t de fit, ut saepὶ in jure legitima illa portio abs lutὶ vocetur quam . Singuli ergo liberi debebant habere quartam partem ejus, quod ab intestato erant habituri, esen b. I. 3. n. r. sv. b. T. O n. ses n. s. 3. U. h. T. 6, NOTAN Durus t TERTIO : quod ista legitima hodie sit aucta secundum numerum liberorum , nam si 4. sunt liberi, aut pauciores , tunc iis ex de iuncti bonis debetur tertia pars : si vero sunt s. liberi aut plures, tunc dimidium bonorum ipsis debetur, aequaliter inter eos, qui capaces sunt, dividendum. Nov.

quia videbatur Imperatori quarta in lassiciens, cum ad haereditatem totam liberi spem suam extendant, sive, ut Harp. f. o. n. 23. b. T. loquitur: iniquum visum fuit, quartam tantum totius substantiae partem pluribus relinqui liberis, reliquum vero extraneis , atque adeo extraneos locupletari, liberos autem in

. NOTANDuMtQu ARTO: sicut liberis debetur legitima : ita eandem deberi etiam parentibus. An vero illa sit de jure Novellarum adhuc quarta, an vero etiam ad trientem usq; extensa, dubitant Dd. Myns. ν.f. n. p. h. Lait, ex communi Dd. sententia legitimam parentum quoq; auctam esse. Harp. s. o. n. a . Anton. Matthaeus uri eis. tbes.s . Iul. Pac. ur LAnt. Pere Z. h. quam quidper quartam, tradunt,auciam esse non solum in Nisona liberorum, sed etiam parentum, & fratrum sororumque. Verum in fratribus usororibus dissentit --

pes b. T. quia ipsis non debetur legitima, a natura &iplo iure, sed tantum per accidens, instituta turpi persona , vide Harp. d. s. o.

6. NOTAN ou M t quinto : ad cognoscendum , quae sit tertia, vel dimidia pars bon rum . inspici debere empus mortis , L. cum quaeratur. o. C. h. T. juxtu regulam : quantitas bonorum defuncti spectatur tempore mortis, S.civamua , a. insis L. Lucii itaq; si ante vel

post mortem decrescant bona testatoris, id

non curatur. Nunc ad rem . .

Ossin , t de jure Pandectarum, semper P

Iocus erat querelae in ossicios , nisi tota & in. tegra legitima relicta suisset, itaq; etiamsi pater suos liberos in aliqua parte suorum bonorum instituisset, si tamen illa pars legitimam non adaequabat, adhuc testamentum rescinde batur, Mynsb. n. r. Sed hoc t Imperator Iu- 8.

tuit . dummodo aliqua pars haereditatis quan tacunque, licet minor legitim 1 portione . tuerit relicta, ut cesset inossiciosi querela , Sc ea non siter liberis competat, quam si nihil penitus eis . testatoribus testament θ sit relictum. Rationem t assere intextu nostro: quod P. scilicet hoc ad verecundiam naturae inti odii Xerit. Nam, ut ex Vistio Mynsingerus lite recenset. & si Parentes impie filios prate eant, filii tamen non possunt non impudenter videri parentum convellere iudicia. Quasi diceret: semper sancta L honesta persona patris filio videri debet, L miano, p. g. de obseq. atib. O libera. E. non facit E actio quoad speciem saltem si mola, & in qua pater alicujussuroris arguitur, contra ipsum instituenda. Aliam t rationem Imperator affert in dicta Io ι sua constitutione : quia ut sc tam mortuis consulit, quorum test.unenta & ultimas voluntates conservat ) quhm liberis eorum, vesaliis personis , quibus querela competere

poterat

Sed quomodo ' eis consulit RespoG. II dando actionem ad supplementum legitimae,

sunt petere, ut ipss inpleatur, quod deest adlegitimam usque , t xl. h. Ratio huius actimnis quoad liberos est: quia non minus debent habere , sine iusta ex haeredationis causa , suam legitimam. Ratio quoad parentes est favor sustinendorum testamentorum, lenb. D parat. n. o. f. b. T. Nam publicὶ expedit , suprema homi nym judicia exitum habere, L. 1. Τ. testam. quemadmodum aper. Alia Ratio : quia verecundia & reverentia, quae parentibus 1 liberis debetur, hoc suadet, ne facit,

eorum testamenta subvertant, Osterm. aett. L. f. de testam. quemadmodum aper. sed ipsorum

honori parcant, qui satis muniti sint per actionem expletoriam, Ostem. h. Quid si s rem testator, non adscripserit, I vel adjecerit, ut suppleretur, quod legitimae deest Ad hoe Imperator in t tu Respondet: nihilominus boni viri id est judicio arbitratu debere compleri. Ratio secundita Theophilum, quia id constitutio ipsa, quamvis

non adjectum , tanquam naturae consenta neum admittit, nam ubi homo non pmvidet, lex supplet, arat. L. fise . . . si uu, x. f. Graiia c. alia&melior ratis: quia videtur se con

tamam Diuili

557쪽

3 3 Drmare iuri. Imo i amplitis, etiam si tea restamento suo locum habeant. Sic itaq; sumustami repletionem prohibuerit, adhuc tamen Ut, vel ex defuncti judicio, vel ex legis reple- ad supplendum agi poterit. Ratio habetur tione legitimam habere, ad hoc, ut de inomia in L. nemo. u.A. de te . . ubi dicitur : nemo ciolo agi non Ponit , M uas de Wols. aurotest in uilamento suo cavere , ne leges in f b. T.

Ad h. Si tutor. 4- ω SUMMARIA.

r. uia si siemel impugnavis s. Reoonsio Uirmativa dura rario. . tauid si sidus nomine tutoriὀ petieris Dis C ciuid in Ad caro 'suum ex te ento patris,pore ex. regula ' hic supponendum : primo posta quidem ingratitudinis cans I , sed non

illi querelam inoniciosi non competere, probata. Filius nomine Titii , cujus tutelam ui quoquo modo agnovit sibi a testatO- gerebat,ex testamento patris legatum accepit. re relictum, L. ια in f L. M. AT aut aliter vo- Qu AESTIO est: utium possit suo nomine de-luntatem ejus approbavit, L. P. f. si eonvitum, inde de inossiciose agere & videri t posset, A. D. L. an .pen.ε. b. Tubi expresse dicitur: ju- quod non, per reg. priniam , quia qui patris eicium defuncti agnoscere videntur, & a que- voluntatem semel approbavit, eam pollea tela excluduntur. Ratio est favor L stinendo- per querelam inossiciosi subvertere non pot-rum testamentorum, senb. in parat. n. a. f. est. Sed i hoc non attento Respondet Imp. in s. h. T&quod quis seniet approbat, amplius re- textu, quod imo possit nomine tuo de inom-Drobare non potest, quomodo autem appro- cioso patris sui testamento agere. Ratio: quia hetur vel agnoscatur iudicium defuncti, vide non agnovit suo nomine, sed alieno, di nomi- aDud Resold. cos. Vo. p. 4. a n r. utique ad ao. ne tutorio, neq; sibi legatum accepit, sed pu- a. Secundo: qui t semel testamentum alicuius pillo, idq; necessitate ossicii, vide L. adversis. imnuenavit, non potest amplius quicquam M. f. .s T. quare ossicium suum non debet ex eo petere. Nam ex eo non debet quis seu- illi essὰ damnosum, L .f. di uti o Q. L ium consequi, quod nisus extitit impugna- nam regulariter excusationem meretur om-re e mea. IR de R. 7. in AE.&Impugnans fun- cii necessitas, Liuiorem. a. f de M. qua ut dainentum juris sui censetur ei tacita reni in- ά . Aliud ' esset, si ossicium fuisset volunta- α classeia nemo potest mutare consilium suum rium , v. g. si Advocatus patrocinatus suisset in alterius injuriam, O dii mann. h. His ita petenti Ieeatum ex testamento patris sui insun nostis, proponi ur duplex casus. Primus quo ipse suit exhaeredatus, L. sim .h T. Jul. 3. talis , Cornelius t secit testainentum, sc lega- Pac. h. Ratio: quia leges magis favent iis, vit Mitio pupillo ioo. fl. filium autem suum, qui coacti aliquod munus subeunt, quum qui qui tutor erat Titii, omnino exhaeredavit,ap- spontὸ, L.Ffide ussor. g. Llfetu μι d. g.

Ad g. Sed si. I.

SU M MARI A.

1. Guid si tutor ramine'pinu ensum' ut ino dissum accusit, potesnὸ seta nomine legatum petere ea. G resai . . . Uid si vero E contrario Titii pupilli

pater secerit testamentum, & eum qui lain exhaeredaverit,Sempronio autem tutori scripto aliquid legaverit: deinde vero Sempronius pupilli sui nomine, cui nihil relictum suerat, de inoffcioso egerit, & succubuerit. sorid enim merito exhaeredatus fuit. Potestne deinde legatum sibi in eodem testamento relictum petere t Ze videri posset, quod non, per secundam regulam. Sed Imp. Res p. in textu , quod imo legatum non amittat . Ratio: quia non suo nomine, sed nomine Pus. Tamen quod alicui non Ecet sta nomine,

nec alienὁ licet.

. Nuid si non s.ccubuerit, an non legatum nihilominus petere potestipilli, Si ex tutoris ossicio, de in ossicioso eqit. Ipsi enim imputandum suisset, si non egistet,

quia Tutoris ossicium est, nihil praetermittere, unde pupillo commodum acquiratur, a L. L. r. C. WHt. tui. quare nihil debet pati praejudicii , est enim tutela munus, quo quis necessitate adstringitur, uti v idimus Di pr.μ'

Dic εs: t quod aficui non licet suo no-3. mine, nec alieno licet, e. quo licui, Θ. ΔR. i. με sed ei, qui legatum agnoscere vult, non licet suo nomine de inossicioso agere. Resp. valere

558쪽

., ' Lib. II. Tit. 17. g. sin. De inossic. testam. I vr

va lare regulam. nisi ratio prohibitionis in spondetur: distingue tempora, D concordii- mea persona cessiet, L. 1s. e bis scripturas: imp. loquitur de iii antiquo, cis procurat. quo te lamento per querelam resciss5 legata D i Es t Secundo cur Imp. tunc tan- non debebantur, L. et μου. ct L. cum mater attum dicit, tutorem te :. tum sibi relichim pe- fis nis=. Sed hodie de jure novi illino inostitere pose, si succubue i it. Dis stamentum non ciosi querela tantum institutiones haercdum rescissum , sed in suo vimin illiclum fuerit: rescindit, Nov. ras. sive ergo tutor nomine tamen etia in rescis o pei querelam testamento pupilli agens obtinuerit, sive succubuerit, ialegata debemur, & tantum inlli tutiones haere- superatus suerit, indistincte petere potest le- . dum vitiantur Z Ergo nihil interest, sive suc- gatum sibi in eo tcstamento ielictuin , Iul. cubuerit in querela, sive vicerit. Ad hoc Re- Pac. h.

Ad I. Igitur. fines. SUMMARIA.

'clegitimam, Olim quidem quartam, hodie vero trientem , ves seminein λ Respond. de iure antiquo non distinguebatur, sive iure institutionis haei editario, sive nomine legati, vel fides comm iis , vel ex donatione causa mortis, vel ex donatione inter vivos intellige iis talarum modo in casibus, quiu um mentionem iacit Iustini .mic si tutio, L. pen. c. h. Ilicet si hac lege donavit, ut in quartam Imputet, L.Fquando, s. f. ctgener ter, C. h. T. L.F - marris, M. f. h. T. item si doris , vel donationis propter nuptias noin ededit, quae hodie imputantur in legitimam , mesen h. h.

n. . L. quoniam, Io. C. eod. 9 legitimam constina . uerentur. Ratio : t quia non quaerebaturae modo. dummodo haberetur effectus, ti . quia spectabatur sola pietas. Nodie vero ide iure Novellarum legitima non ali 3 nisi in is sit uti is titulo, relinquenda , s. abo. quoque,

testamentum non valet, Hopper. h. mesenb. q. h. n. a. Na p. h. n. s. Cr ρει. Ratio secundum fravnsin erum : quia hic titulus est honorabilior stio, nam titio: maior honor est, haeredem eue, quam ex haraedem , & legatarium tantum, vel donatatium , Cldendo . elago. . AEq. II. n. s. ubi dicat; quod magis hono-

Ad Versic.

γ Uae l. dicta sunt hactenus de legitima,

s. e de quarta iuris antiqui, triente autem & semisse i uris novi, ita sunt intelligenda, ut sive unus fuerit, sive plures, qui-hu, de inoinioso testamento agere permittitur , una tantum quarta hodie triens vel se mis) eis danda sit . quae deinde inter singulos a. pro rata distribuatur. Ponamus i igitur testatorem habere in bonis ia oo. s. & non nisi

xati censeantur ἰnstituti, subm legata iii, L. sitim. s. sed rasi si Τ δ υνι. praestinui. Alia ratio : Quod multifariam seri potest , potida est, id meliori modo enicere: aut L. se superis Are. s. C. de dis mal. atqui melius est, Lutilius filio iure institutionis habere, propter ius accrescendi. Nam ut bene notat Myns &Pere r. h. si cohaeres detur filio, in legitima instituto, & is deinde repudiet suam panem, vel ante aditam haereditatem moriatur, si is accrescit: si autem legati titulo tanti, in aliquid . haberet, non facita ei aliquid accresceret, L. r. s. si ex fanas, is is hamia. ιυιI. L. eam quam, C. iasia commus Oid. Ioc est. Vide tamen contrarium apud Iul. Pac. h.'ti apud plures, quos refert Harp. n. r. Eodem 1 titulo institutionis legitima paluntum, s. sve triens relinqui debet, quia una eademq; ratio. E. idem ius stat liendum, Covarr. ad c

aliud esse putat in fratrum legitima, adde Go

merium, lam. l. v r. resol. e. /I. n. a. S Jui Clar. I. te mentum, quast. v. n. δ. v. neque cretas, ubi

adhuc alias utilitates recenset. Vide hanc quaestione in a me tra latam in t ei. de test motu, tit. M. da legarama, Dis. Per uti

Quod autem.

duos liberos, quaeritur: quantum ipsis relinquere debeat nomine legitimae 3 Reli ond. oo. R. Ratio: quia hi consciunt trientem. divident deinde eosdem inter se , ut quisque habeat a oo. R. & in esse tu quisque tertiam partem portionis sibi ab intestato debitae ha-hehit, L. parentibm, C. b. T. Wesenb. sum Sc Myns. g. sed hu, mr. DU. h. T. quia ab intellato, quisq; 6o . flore nos habuisset .

559쪽

Lib. II. Titi 19. Princip. &g. r. De Haered. qualiti

HAEREDUM QUALITATE

ET DIFFERENTIA

TITULUS VIX

Ad Rubricam. SuM MARIA.

r. Raris ordisis amnium squene um titulorum.

tium titulorum cum praecedentibus est isti hactenus vidimus , quando testa inentum ab initio valeat, necne, & quomodo ex postfacto infirmetur. Iam ergo videndum est ae testamentorum accidentibus , quae quidem quatuor sunt, haeredum qualitas, legata , fideicommissa, & codicilli, in quibus explicandis reliqua hujus libri pars consumitur, Jul. Pac. h. Ratio 1 alia, L peculiaris quoad hunc titulum. est ilia: Si testamentum est iure sa-

ctum, neq; possea infirmatum, , rescissum. essectus ejus est, ut adeatur haereditas, atq; ita dominium universitatis haeredi acquiratur: declaratis erro testamentorum iuribus, ultimo de adeunda haereditate, velut sine, es-fectu, ti executione eorundem disseritur. Sed quia ea de te nihil definiri potest, nisi cognita haeredum qualitate & disserentia, idcirco hoc titulo primo de haeredum disserentia & qualitate , tum de adeunda haereditate tractatur, mesenla in Isag. n. O ad rab. m. msi α ti

Ad Principium Tituli.

SUMMARIA.

r. mutvlisu generis sinst haredesta. Σua rario His divisionis 3. QUAERI Tu Ri in hoc principio: quom - si ei, sint generis haeredes 3 Ad quod QRespondet Imperator, tripliciar haeredes enim aut necessarii dicuntur, aut sui &a, necessarii, aut extranei. Ratio t huius divisionis dissiculter dati potest, quia definitiones & divisiones sunt prima principia , quod autem primum est, nihil ante se habere, E. nee Deilh ratio 1 priori dari potest. 3, Dic Ea r i omnis bona divisio debet esse bimembris, aui. L. I. f. ae has Pisiui. - . L. R. D W.st de V. 6 cur E. non dividuntur haeredes in necessarios ti voluntarios, & ii in ne I. An non deberer es bimembris cessarios tantum, L sum atq; necessarior subdiuiduntur 3 ad hoc peii potest responsum ex iis, quae notavimus su p. s. f. iam. ct i. inc. tu.

n. ao. post tu. de obuiat ubi diximus : eiusmodi argutias & minutias dialecticas in jure non attendi. Rationem reddit s. Hieronymus iacv. o. v. ia Ephes I. a. eammem. quia dialecti- corum tendiculae nihil aliud sunt,qubm phantasmata, id est, umbrae & imagines, quae cito pereunt, atq; solvuntur . c. vino anumantur. 4.H hs . Osterman. h.

Ad g. Necessarius. I. SUMMARIA.

sit haeres necessarius t ad hoc Responia det Imperator: Necessarius haeres est, servus a Domino suo haerea institutus. Ra a. tio, t cur sic appelletur, est in textu : quia sive velit, sive nolit, haeres esse cogitur. Ra- tamen nomi storem adire damn

om haereditarem uod commodum es pro hoc incommodo praster uritio rei & t hujus necertatis, est potestas do-

minica , nam cur eum invitum non liceret haeredem instituere, quein olim impunε licuit occideret Ratio t autem utilitatis ,& cur sta- . tutum sit, ut aliquis invitus cogatur fieri har- .res, redditur ab Imp. in textu, ubi dicit: hoe

560쪽

modum nisatium dominoriim, qui Din mares fixis iaspectas habent, sive qDt de facultatibus suis dubitant, & ratione iubin,

verentur fore, ut nemo propter angustias rei familiaris eorum, vel molem debitorum, v lit haereditatem adire. Cum igitur non tantum sine haerede decedere milei um sit . voti metiam magna ignominia arita delun ius ρο set, si hona ipfius . creditoribus postulerentur, auctioni subjicerentur, & publicarentur:

Ed l cum nemo sibi ipsi cogatur incoin-

modare, aut. L. prasis. 6. C. ae strvss. σμ cur servus cogitur te subiicere tot M taniis molestiis, D serre alienas iniurias λ tamen nemo damnosam haereditatem adire compertitur , L. I . ι .. γε juri drisb. Respond. haec ve ta sunt in haerede extraneo, secus in necellax o , Cothos add L./σ. Neque adeo mesium gravatur servus . cum enim lux etur in v ,o,

. non est mirnm, si gravetur in alio. Pro i hoc itaq; incommodo ei primo illud commodum praestatur, ni riher fiat: libertas autem ea re inaestimabilia. Secundo, ut ea , quae post ideo cum manes chfimmium si mreni inin ria vindicandae, ne iniuria desun his a seia. tur, permissum filii Dominis , servum suum primo, aut secundo, aut etiam ulteriore gradu haeredem instituere, ut si haereditas solveri do non sit At e reditoribus satisfieri non ma-st: potitis bona haeredis, qubm testatoris nomine possideantur distrahimur, vel inter eos dividantur, conser notata sup . s. a. ρ-- e

Pro hoc.

mortem Domini acquiserit, ipsi reserventur potes enim impetrare beneficium separatio nis, quod ad hoc ei proderit . ut sola bona , defuncto relina creditoribus snt obnoxia, &ut creditores non possint servi bona . quae ρο- ssea acquisierit, vendere, etiam si haereditaa Domini non fuerit solvendo, L. a. s. uti. I. s. g. is separas. Videantur pro hoc paragra in

Ad g. Sui autem: αSUMMARIA

uina risui ct necesssarii

a. - non e Iam nepotes e

s. Cur dieantur sui r . Cur quodammodo dumisit

f. Cur necessarii Τα diuae ratio necessitatis I. Sumne adhuc hodie necessarii t. Cur non . UAERizuRt in hoεIaragrapho: qui- nain sint sui & ne larii narredes iocose spondet Imperator, liberi, qui in potestate testatoris tempore mortis sunt, euinci: proximo gradu contingunt, scilices fi a. liusti filia. Potest tute in t fieri, ut etiam nepos neptis νε sui hae icdes fiant, si nimirum filius vivo patre desierit siuis haeres esse, aut morte interceptus, aut qualibet aliti ratione scilicet emancipatione, deportatione γ a patria potestate liberatus, tunc enim nepos ne- pluvii in locum Patris sui succedunt, & competit illis definitio suo iurn, E. R definitum:

vide quae notavimus su p. exhind. lib. .

3. Ratio autem , , cur dicantur his haeredes,' habetur in textu : quia domestici haeredes sunt, At vivi quoq; patre quodammodo Domini existimantur : adeoq: sunt quasi sui ipsus haeiedes. Idque ratione patriae potestatis ,

Ad Versis

quae eos ita nectit, ut pater & filius censem tur una & eadem persona, M itatim morte patris quasi continuari dominium, non mu-.tar i, vel de novo acquiri f. sivi a. s. in . is h reae qua ab intest. Dicitur t autem , quod sint ε.

quodammodo Domini; quia verὸ Domini non sunt, sed fictε p tertirem , quam habent cum duo eiusdem rei in solidum non possint esse Domini. Ratio cur dicantur in stra, similiter s. habetur in textu: quia ex lege I a. tabularu & de iure civili, sue velint, sive nolint, tam ab intestato, quam ex testamento haeredeafiunt. etiam sine aditione, melenb. m satae. . . Sc Ant. Perez. h. Ratio i hujus neces-6. statis, est etiam patria potestas. quae dominicae olim servi par erat. Deinde id inductum hi favorem parentum . ne sne haerede more

Sed his.

r. sunmε ' liberi adhuc hodie haeredes

necessarii Res poticlatur, quod non, quia si volunt possum hodie ex beneficio Praeg. toris haeredini te paterna abstinere. Ratio testin textu: ut potius parentis, quam ips rem bona , creditoribus possideantur. Clarius id essere Theophilus, inter duos, inquiens, ingenuos longe melitis est defunctum contumelia a fici, quam vivum , quippe qui 5 injuriam sentiat.-. Et, ut it Mytanserus,

SEARCH

MENU NAVIGATION