장음표시 사용
11쪽
pretem vel oscitantem Typographum fuisse qui praeposteram illam ne
tionem adhibuit ; sed sic decipi non debuit qui staccum Patrum intimis venis hausit; A ne deciperetur, non ex graeca dumtaxat phrasi αδ ιτ, mi, sed ex contextu ipse potuit informari quem negatio nugatorium reddit: Gomodo enim Petrus in feruore non stabat, Cain se non negat tum promitteret, si non fuit si uiditaris ut negaret 3 aut posterius non stigi dum faceret Clitvsbstomus quem anterius exhiberet in feruore non sta tem Z Nec id monere tamen velim, nisi ut intelligat indigere se aliquando
ut vel ab iis moneatur quos ins a se despicit velut leuiotibus ac minoribus
ATque utinam in eo solum aberrasset quod emendari sine cen ira poe .
tuerat, quam erat xiora eius errata meruerunt i & cillem at endis lettera diligenter, vel fideliter protulis Iet, quς non sic Petro gratiam defitisse docerent ex Chrysostomi mente ut in culpam negationas non incideret, quin adsuerit prilis ut in illam non incidere possiet, si cauere praesemptionis cul-.pam voluisset, C Eristi monitis auscultando; ac declinata praesumendi con-ndentia periculum negandi prς uere; seu praesidium infirmitati siet ne laberetur prouidere cu ad imminebat opportunum ; ad illius nempe vim ac virtutem confi giendo quo deserente prolapsias est, quia non implorauit adjutorem. Vidisset plane quod superius relatum est, Petrum orare debuisse debuisse dicere, Adiuva nos 'e a te se parentur; addere pollicitationi sitae debuisse ne vitta modum pr fidens esset, id se iacturum quod spondebat, si auxilio Dei fueretur. An b c porro potuit, necne Si non potuit, cur
debuisse asse itur 3 cur arguitur quod non secerit 3 cur ut faceret aJnaonitus legitur tam sedulo, tam accurate, tam instanter . Sin utique potuit, per se.
potuit, necne Z Vt pet se potuerit, Pelagianum: Vt non per se, set per Πώ. tiam, quid est hoc nisi gratiam ei non descisse per quam posset facere quos non fecit; posset non praelitinere, posset quia non praesumeret opem diuia: nam implorare, posset ope diuina implorata se periculo negationis expedia, re 3 Vidisset quo te quia ibidem concludit Chrysestomus, de ad gratiam cum qua possis mus nec facimus, pertinet euidenter; ut eam aliquando sessi icientem non esticacem intelligat: Magnum hinc sinquit in discimm docu-imentum, quὸd non Horit prona hominis promptitudo nisi superuo simul
auxitio ruatur,2 quod nusium ex sexilio illosverno lucrum reporto.
mui .ns adsit etiam promptitudo: Vbi non refert quod sic in Petro do in Iuda duo haec demonstrari sebiungat, ut priorem quantumuis promptum dicat ideo cecidisse, cuia fruitus auxilio est cilio cecidit; posteriorem vetb nihil ex auxilio multo quo ituebatur profeciste, noloit, nec ea quae a suis erant ad id contulit, &c. Quod enim Petrum nullo stultum, auxilio as ait ne caderet, ad hoc momentum spectit quo negauit, quia illo se priuauerat ci praesumpsit; ut habuerit cerse ne prςsiimeret, si eo vellet uri; fc habuerit ne negaret, si pinsemere noluillet: quamuis non habu Ut
citi ter cum negauit, quia demetuerat ne saberet ivt praedicta demon q
12쪽
strant qui nό, aliter cum Chrysostomo iab rerent. Nec ambigere licet quin
haec viderit porro tam accuratus Patrum & ram perspicax perscrutator: Sedeur dissimulauit a se visa nisi quia commoda seo dogmati non putauitZea tantum reserens quae incautis oculis illudere tam specioso quam inani praetextu possent: Et Chrysostomo uniformiter consentiens acies sititia cum eo loquens videri vulti Scilicet. vl.
CVccedat Chrysostomo victor Antiochenus quo pariter sautore gloria-
Otur,& qui eadem propemodum cum Chrysostomo scribit, nec incommoda minas aduersaque Amaldo, nisi caput & calcem amputasset quo se videbat premi, ut in trunco quaereret quod in integro non licebat. Quid enimvero ex Victore Antiocheno refert Z Haec pauca tantiim, quod nimiam istam quam prae se ferebant soli audaciam anim que s ciam on nihil comprimere ct castigare volens Christus, Petrum quiὰem in trinam negationem prolabi, cateros vero omnes perfugam dispergi passus est: Vi&postea quod quanto Christiu Petri casum magis aspirmabat , tants PGrm certa praedistioni istim obnitens fortiori petitore Uscium se suum
deserturum negabat: At unde, aes, tanta vis animi proueniebat' Non aliunde quam ab incensa charitate. Sed videamus quae omittat; ea nimbrum quae praecedunt & iam inde ab initio praemittuntur, ac ea quς sequuntur & finem claudunt ; quasi caput & calcem pari arte praecidens Vt prae misi) quia sibi obesse intellexit. Haec sunt quae iam inde ab initio praete
mittit quam simillima Chr3sostomo: Cὐm Petrum caeterosque omnes precari cir dicere oportuisset, Adjuvanos Domine ne a te auestamur , sibis i ue viribiu nimium confisi, ea temere promise i qum non prUite
runt: En amputatum capiat: Cur autem amputatum Z Quia orare Petrum
debuiste inculcat; potuisse indicat, quia debuit; culpabiliter milii te, quia non Dcit; ac lu5inde sequenti auxilio priuatum esse, quia prius illud n glexit ;vt iam in Chrysostomo noratum est. Haec sunt etiam quae praete mittit in progressu & quae in fine truncat, non minus quam priora consentanea Chlysostomo: Nonnustam iactantia inan Aue gloria steriems cia ilia prae se ferebat: Et tu modo perpende quam cautin Petrus ac modestin po= lapsum euaserit: taui,enim ante casum nihil nansbi arrogare auribat, post lapsum nihil sibi sed omisia Christo Domino tribuebar. ertur autem nobis h c singulare documentum; nempe ad depellendas grauiores tentationes nugam hominis ρω titudinem sat esse si calesse subsidium desit; neque vitam rursum supernaturalem gratiam spiritala lucrum a ferre si studiosa homi ..u fκergia non adsitr En detruncatum calcem : Cur detruncatum 3 Qitia iussus ira Petro cul2 am notat propter quam iustὰ deseritis est; quia praesumptionem c. arpit qua tribueret bini ibos ab ope diuina dependebat; quia gratiam quandam si apernaturalem astruit. 1 Inoin re quae spirituale lucrum non arierat nisi cooperetiar homo; adeoque cui non perans desit, eo quod studiose cooperari nolit; non ei dest ipsa ut stu-
possitis si modo velit, operati; sicut&rursus in Chosostomo prae t
13쪽
misium est ; adeoque se petro adsitisse iudicat eam Iem, v ex illa filisset spiritale reportaturus lucrum, si Eidem cooperari voluillet. Audeat porro in Victore Amaldus ri iam in Chrysostomo se iii mutilum sibi adiutorem sperare quem integrum habeat aduersint .
SEd Hilarium sortE magis Auentem possit ac propitium experiri: Qublita 3 Nempe quia Canone 21. in Marib. sic ait: Amrissim. leuit Pe- iris recolins ,repidationis culaam se nec admonitum potuisse vitare; vidi in Psalmum ei. sic expressus & plemus: Negoti Petra ciaues tamen Regni calorum non adimit,' iaciam per trepidationem obrepsist nega mo, volantara tamen ad martyrium consitendi fides firma non δε- .rat: Sed aliud est noste aliud non posse: Terrim enim Tetrin, etsi per earnis sensum responsionis non potuit tenere constantiam, per Mens ramen animistatim fleuit. Fhaec enimverbad id stabiliendum Amaldus an fert quod lyellus in hoc statu propriς relictus infirmitati & a Deo desertus tam grauem tentationem non potuerit superare; non potuerit autem ρο- rantia proxima, ut intelligi semper velle subjungit. Annon autem ex eo ritilequJtur impossibile Petro tunc fisisse Praecessium cuius tamen transgres sione peccauerit
Ita neporeb Hilarius 3 aut hic sensus illius esse possitὶ Quid enim ain Frinum nec admonitum trepidationis culpam vitare potuisse: Hoccine idem
esse Amaldus putat ac si dicatur imp sibile fuisse se trepidationis culpam Petrus Uitaret' Nescit hanc vocem ipse vulgatissimo usu eum in sensim usurpari, non ut per illam exprimatur impotentia faciendi, sed ut vitium non ficientis exprobretur, quia per illum stetit ut non fureret quod non f est 3 Aut ex tota serie textos non intelligit illam eandem vocem esse hoc loco non aliter quam in praedictum sensem usurpatamὶ An si amicus de amico, vel herus de simulo conquerens dicat eum etsi tot nominibus ac titulis ad aliquid pr standum obligatus videri posset. non potuisse tamen id praestare in neri vel amici gratiam quod . ab illius fidelitate vel ob uio expectari merito debuerat, sic intelligi tam ridiculE oporteret vi illud ipsum ei prorsus impossibile suisse diceretur; non autem eum sic ingratum fuisse aut perram assectum. vi nec facere sustinuerit quod praedictas ob causas debuisset3 An si pret metu ac pavore in ipso certaminis procinctu sese in fisam
vertens vituperetur quod in pus a non potuerit sine qui thrasenicam au-1daciam ante certamen ostentassa, id ad impotentiam eius non ad pusill inimitatem de ignauiam resciatur Z An proinde iam Petrus asseritur trepidationis culpam nec admonitus potuisse vitare. indicatur impotentia Petri. non istimula de qua monitus erat aut non secisse reprehenditur quod ei
factuim libile supponitur suisse, non quod satis pusillanimis fuit ut nonficeret λAlib qui cut culpam trepidationis recolens amarissimE fleuit si viine Omnino non potuit Z An fleuit factum quod non ficere impossibile illi it 3 potius Reest se adeo se idololam & inertem ut non iaceret quod
14쪽
potivi, quia in promptu suit ut sariendi vires oratione impetraret. 3 Annonum qhe scissus Chtita somnolentiam exprobrantis, cilio ait: Non potu Hiara vigilare mecum ' Quid est, non potuisti ' An vi impossibile illi fit i s quae inepta exprobratio effra) an ut non vigilaut quia tam freniscitam socors post ardorem tam Vehementem ostentatum euasit Z Nec ex
pressici iJ pqtuerit Christus insinuare cum subintulit, P Platet orate it Aon intretis in tentationem: Cur enim Vigilare moneret, cur orare , si neutrum illud posset Petrus, neutrum caeteri possent 3 & quidem si non possent vi in tentationem non intrarent, Vel deserendi eum vel negandi, sicut explicant passim Patres. Num & eodem sensu Hilarius nec admonitum petrum trepidationis culpam potuisse vitare ait, quia non vlgLuit, nonorauit, non vigilando & orando ad illud se discrimen accinxit 3 Quasi dicat quod quamuis admonitus ut vigilaret dc orarer, adeo tamen scenis fuit venihil horum effoetet; subindEque inin imbecillis & tam innimus ut prae
Nee illi obstant quae Amaldus ex Hilario aliunde subnectit, quod scilice est aliud non posse, aliud nolle: quasi non potuerit Petrus quod maxime voluit: Signincatur ceria qubd non potuit per seipsum qui per seipsiim i se pota prinimpsit, ac per seipsum indebite voluit; non Ouod impossibile illi suit sinoe debite vellet; nec in desectum Dei negantis retro quo posset
Christi iri, ridiri nescire ted in vitium Petri non vientis quo posset ad non negandum se firmare, ab Hilario refunditur hoc ipsum quod negauit. Hoc est nempe quod ait, eum territum non potuisse tenere constantiam, quia sic eum timor totum concussit ut ignauum fecerit; &stetisse per sensum car-xis ut constantiam non teneret, quia ins am carnem iuxta monitum
Christi corroborare vigilando ac orando neglexit. Atque tune etiam est quod mox inconstantiam trepidationis constans Mes sevit, ut ibidem sub jungit Hilarius; an flendam porro, nisi quia vitare illim impossibile nonsuerit ; nisi quia vitio Petri de culpa contigerit ; nisi quia non desuerit ex pa te Dei quo pr caueri potuerit Z ut iam ante conclusim. Cur ergo ista ex Hilario tam fastuose inculcantur & majusculis charach ribus ostentantur ad pompam, nisi ut splendidius talant 3 Petrum scilicet
culpam trepidationis nec admonitum roruissE vitares Vel territum NON pomissE tenere constant am; ut fingatur impossibile Quod uossibile fuit
& in grati; desertionem de qua nihil penitus Hilarius , haec impossibilitas
res datur ZVIII. Non opus vero ut Augustinum, ut Bassium, ut caeteros euoluam, quorum verba desectio Petri prae se serunt, ex ouo pratiς desertio siti posterisis consequuta ut non vitaret negarionem , quia pr umptionem non luitauit. Ouid malin AugustInus oui unus illi omnium loco eile potessa Uuid
in illis iisdem locis quos producit Amaldus ipseὶ Quid in Sermone ir . de Tempore, cuius verba truncavit 3 homo sine gratia Dolpossit, tramar νeati Petri euidenter ostendit sinquit,&hoc Atii diis non omisit
15쪽
S quod omisit ac suppressi Amaldus mox adiungit: per δε- ει,
I. be Am arbitrium, non addito etiam Dei adiutorio .s promiserat moriarurum : Quid in Serm. ia . Intestigite Moletilionis esse quod dixit, Etiamsi oportuerat me mori tec=m , non te negabo: Sed quia per selum fui amoristi dium non adiuro etiam ad utorio Domini voluit esse promissum, re non poturi, dcc. Quid in io6 berm .de diuersis Plus ausu erat quam eiuι
capaciti fulinebat; plu/ p m serat quam poterat: Scilicet quia promiast se moriturum pro illo, or non potuit nec cum illo, ut ibidem praemittit Augustinus: Ubi alterum pro altero pam; sincere commutari non oportuit, licut Rc:t Amaldus; ut quia Petrus nondum poterat mori pro Chiisto. quod pr. xceptiam non erat & non fieri sine reccato tunc poterat, detorqueatur ad id quod reuera praecepium erat re ad peccatum obligabat ; nimirum
quod etiam non potuerit x .hristum non negare quem confiteri tenebatur:
Nec oportuit rurius utrumque illud majusculis ad talendos incautos char cheribus ostentari quod NON POTvir mori pro illo vel cum illo, adeoque quod plus promisit quam poTERAT; ut ei d suisse gratia per quam vitare negationem posset, tanto splendidiore fallacia quanto pompa maiore indicetur: Sed nec dissimulari subsequentia debuerunt quae Augustinus ibi addit; nempe quod quia Perito praeposteri amauit, ideo timuit & negauit; aut qubd inordinate amans defecit sub pondere passionis; ut hinc intelligere quisque posset inordinato Petri affectui ac defectui tribuendum qubdauxilio Dei cum postea deserente in culpam statim negationis inciderit; &illud esse quod Augustinus verε sentit. Quid in Ioannem trach. 92. Non
potuisse Petrum quando ancilia interrogatione perterritus e Z, verum testimonium perhibere; quia defuit illi charitas illa magna diffusa per Spiria tu sanctum in cordibus nostris qua poste ilis eum Spiritus iste sanctus in descensu pei sidit; an & peccatum euitare non potuisse quo negauit, quod ei desierit gratia qua id posset ὶ 'An ex eius defectu factum esse omnino
quM negauerit Petrus. non ex timore m.ieno quo contra sitam pollicitationem comtulsius est neeare 3Vtat, Arnaldo praetermis Iuni subiunetit rursum Mistultinus. Qiiid libro de gratia & de libero arbitrio cap. i7. Rognam Petrum non habuisse charitatem, quando timore ter negauit; & paruam tamen ac in persectam non desii ille quando dixit, Animam meam pro te ponam; Sed an hoc est iterum opem ei diuinam defuisse qua magnam illam charitatem habere posset ut prae timore non negaret ξ si humiliter eam postulasset, nec se putasset per se posse quod se veste sentiebat, ut Augustinus
riusiam addit. 4iiid de coireptione& gratia cap. s. ' Dixerat 'in abun-
κti a s Petius ) Ammam meam pro te ponam; sibi festinando tria
su ns quod ei fuerat a Domin postea largiendum: Auertit ab isio faciem Dominus faEtus est conturbatus; ut qubd faciem auertente Dominoco: mirbatus est . ex illius arrogantia intelligatiar derivatum.
iii a quod aliis locis quae stippressit Arnaldus, idem instantissime urget ac inculiat 3 Quid qubd ad Honoratum epist. 11o. Ex egregio inquiti pr. fumptore tam creber negator esse Ius est 2 Quid quod libro i . de vitate
16쪽
a uin manifesto '. Et ario Aserio iacere ,superbis esse utile cadere in apertum mans,iamq unde sibi istbceant iam placendo ceciderant: -brias enim Petrus sibi displicuit ouando fuit, quam iptacuit quando praesumpsit. Ecce quae cause Peuci negationis christi necit, vel quae sterit si item prima a non desertio Des sed
. praesumptio Petri, ob quam deleti ex Augustini L CHoc ipsum est quod Arnobius iunior super Ptamum Ios. allusione m mca norat &alieno sensit ad iustitiam Petri asserendam detorquet ac tT ducit Amaldus: Asendit Petrus Que ad caelos dicens Domoro, Etiamsi
inportuerit me mori tecum, non te negabo: Descendui inue ad ab mos
negat: ut ascendit Ie per superbiam de se nimiQio prIumentem in telligatur, ac per pusillanimitatem descendisse. Hoc est quod Sanctus Leo' ATMo relaxus pro gratiae necessirate generatim admonet, hanc esse in
lam Sanctis tremendi atque metuendi ne usis operibus pietatis eiati des.sentur ope V ct remaneant in infirmitate naturae : deserantiar
quia prius elata; deserantur, quia deseri sua ipsa elatione metuerunt: desi tur, quia deseruerunt primi ; nec illis ex se ops gratiae desiit, sed per suam
ipsorum culpam opi gratiae defuerunt. C ur ergo haec in Petro Arnatius none ressit, vim vitium Petri, non in desertionem ac desectum gratiae Dei.
Mensa ipse Petri rei iuutur Hii ii quod ita passim ill θὴ ii effuti solet, cuius nec ullum scriptum vidi ubi non praefidenter testimonia Pa nhaa tuorum do atum nouitatem stabiliendam detorquere quale sit 2 quam christiana fidei exitiale nemo frienter pius aut pii scienses qui cum dolore O gemitu non perspiciat; ut suas illi contra Censores vestros ac vosipses obtrectationes insultabundas iisdem verbis retali
Spd haee hactenus de Patribus quos perstringere pro deputati vestri o
cio me debere putaui, quia ille omissa insultabat: Mihi iam ad Auth res Thomitas veniendum pro ea ossicii parte quae meae magis prosessioni pr'pria est; sed prae omnibus ad omitum Principem Sanctum Thomam;&illud passim ita urget Amaltas, ita his ipsis Comitiis instantissimε
inculcarunt & inclamarunt prop)Inatores eiiis & iautores, ut aut cum illo 2ndei nitari Thomistas atque ipsem etiam Sanctum Thomam. aut cum Thomissis illum sit necesse absolui. A Gjetano exordior, cuius testimonium occasione ita sic ostentat, ut &omnium illustrissimum velit esse quae ad gratiae desertionem astruendam ex veteribus modernisque produxit. Quale autem Z H:s nempe verbis comprebenum quae in Matth. 16. ad illum textum, Carpit Petrus detesar, in iurare, sic habet: Considera ct treme , o vir iustes Petrus ipse Iasu a tessantemuis ac per hoc in charitate existens , Sacramentu corporis cst sanguinu Christi dignί communicam, praemonitus de futura tentation paratus totius mori quam negare Chrsam, ad unisu a cista vocem
17쪽
-gauit, est succesine addidit periurisim: mare hoe uia mat, a
disserentia est i/ tergratiam habitualem Ο illius Uum ; quia non sermus fuc euntes ex nobis ad usum charitam ct gratia quam habemus in ania, mainfusam a Deo tised egemus ad utendum illa continuo ctgratuito auxilio Dei; quo quia caruit Pet us tunc quia Deus reliquit Petrum tunc
lusi pradito charitate O gratia habituali , ideo cecidit O perdidit
charitatis. gratiam, &c. En Pro desertione Petri gratiaeque defectu tam illustre testimonium Cajerani quod non miniis efficax & inuictum inaldus arbitratur, ut prima eius causa in spontaneum Dei nutum placitumque re-'cidat ac redundet. l. Sed initium ipsum eorundem verborum eum potuit admonere sic ea dicivi in cautelam iusti cedant, ne quid faciat quo gratiam sibi subtrahi m reatur ;adeoque supponant Petrum ideo esse a gratii desertum quia non sibε satis cauit , quia tali desertioni causam dedit; quia i Upsum auxilii diuini antedicti subtractione dignum fecit: Considera linquid chirmne, δ viriswste'
Cur enim consideret quae sica solo Dei nutu ac voluntate dependeant, ut ea qualicunque conatu & consilio praecauere non possit 3 aut cur trematae sibi euenite formidet quod vitare non possit ne accidat, aut illius euentum d clinare cum ad cautelam consideratio data sit, & ad id prost timor Hruina quae timetur declinet. Omnino ergo iustus considerare monerui ac tremere, quia penes illum est ne a gratia deseratur si non ficiat ob quod iustὶ deseri mereatur. Tale est quod Apostolus ait I. ad Corinthiosio. Ie existimat stare, videat ne cadat; idest caueat, ut ibidem interpretaturre commentatur Cajetanus: Tale est quod iam antea Sanctus Leo. causa , esse tremendi Sanctis atque metuendi, ne operibus pietatis elati deferan tur ope gratiae ac remaneant in in imitate naturae a Tale est quod Be nardus, Time cum arriserit alia sinquir Se . 1 . in Cant. 1 p. me eam abierit: Cum adest, time ne non digne vereris ex eari Nunquid com- .memiat te Deus cum te gratia priuat ' aut nunquid qui humitibus a, fert iratiam, humili aufert istam ' Ergo argumentum seperbiae, pri-
Matio gratia. Nihil ab his aliud Caietanus, nihil aluid planer Praecauete admonet iustum quod non praecauit Petrus; non sun este, quia ille non vigilando depressus est; opem distinam implorare, quia ille non implorando desertus est; non seperbire, quia ille superbiendo prolapses est; si aliendae gratiae causam non praebere, quia ille praebendo tam timend1subtracti ne mulctatus est. . Sed quid moramur quin id intendat Caletanus, nec intendere quiJquam aliud possit 3 Attendamus alia quq de Petri peccato vel ibidem praemittit, vel alibi uniformia notati ibidem praemittit in Matthaeum ὶ stilicet saperillud, Respondens Petrus stilli, Etst omnes scand ilicatifuerint, &c. Id utique unde in ipsam Petti praesamptionem desertio illius res datur: Petro inquit) nimis de te praesumis, Visrendo constantiam tuam cateris com dis utis , oce. Quid mox etiam si et illud. missi l Esus, Amo d eoim, anteq/-mgritaraca ut, urin negabiit Nempe quod ex Persona
18쪽
Christi petro di est: Vobis dixi quod scandalix abm
mini: Tibi autem qui praefers te cateris, dico peius futura/m, Sce. Quid sibi eandem in rem uniformiter notat super Marcum scilicet ae Ioannem Ferro cinquit in Marcum I in nimis sibi arroganti constantiam Iins p iora praenuncia it, Orc. Et in Ioan 13. Praedixit Petra tantum de se se promittenti quod esset eum ter negaturin, &e. Et expressids insinuare possit Caietanus praesumptionem Petri causam negationis Christi exilitari quia desertionis caiisam ex qua factum est ut negaretὶ adebque nec deserendum Petrum si praelitinere noluisset, si praecaui et sibi, si uti auxilio sibiipsi parato voluisset illustrius vero est quod in r. ad Corinthios io. de tentatis omnibus gens ratim ataurat, nunquam illis deesse ad vitisendas tentationes auxilium Dei, fi eo vii velitat ;chm expendens quod Apostolus ait, Fidelis est Deiu qui non patietur vos tentaris p id quodpotestis ,sed faciet cum tentatione prouentum ut postis fustinere, notat his verbis declarari Pod Deus non sinet istos tentara fura vires propriin, quia si sineret, diabolus tentaret homines supra proprias vires: Tum deinde subjungit: Et dicit, Fidelis x eus; attribuens huiusmodi no permissionem fidelitati diuina qua sciliacet facit juod dixit , sidelis est enim in omnibus verbis suis: Dixit autem
millies in facia Scripturas esse adiutorem hominum in tribulationibus; alienum autem constat esse ab Uycio adiutoris hominum permittere vehomines tententursupra vires: Et mox: Non selum non sinet vos tentari supra vires, sed adjriet hoc quia faciet cum tentatione prouentum ve
usitit f ferre ; hoc est, adiuvabit ut postis susserre tentationem : Et iterum paulo post: Dicit ut possitis fussero ; Onon dixit ut fugeratis: Deus enim prouidet de euentibus necessari's aή posse fust/rre tentationes in arbitrio autem tentatorum est velle sufferre : Sat enim est fidelitati diamis ut tribuat posses erre: IUim autem fisserre alterius gratia est
sua electis confe rtur non omnibus est communis.
Dicat Amaldus post anterius Caletani testimonium, Non video quiderarius vel expressius dici possit: An de posteriori reponere non possim illud ipsumὶ id enim expressius 3 Hoe omnino est quod vi illustrissimum ostentati maena liceat pompa & majusbilis characteribus exaratum in eum retorqueri, u eius fastum imitari liberet: Non majusculis insigniri chara
ipsam posse δε erre alicii iis gratiae dici quae comminis intelligi d beat, ita ut in eorum arbitrio ut ea uti qui velint; adeoque suspiciens durunt a vivosit, de non actu es ax appellari. Eat ergo nunc,&cta manumsbisugragantem ostentet, quem non dubito quin restagantem plane spernat; nee ponerem nisi Cc illo ipse eum reuinci oporteret, cujus authoritate
19쪽
QVidi i illum quoque quem pracipsem Nomistarum inculca
quia sibi fauentem este flagit, alium ad ictam e veteribus Thomistis unum quales ostendi sibi solos atque opponi desenseres illius urgenti minis pcula sistu recentiore; ostent bant, sertariensem nemipe illiam ΦΑSaltim Thomae summam xontra Gentiles nuncupatam Commenratiis illu-Mauit. Et hic porro gratiam actitatem quae nulli ad silutem negetur, quae communiter adiit omnibus, qua nullus nisi ob culpam suam destituatur aut reat, quam euidenter, quam expresse, qum certo pronuntiati Sic mi in tertium praedictae Summae librum ad centesimum quinquagesimum non in caput: Constare ratam: sinquit quod cῖm δε ex sit auxilium quoad
beatitudinis consequutionem ιndigemus scilicet habitualis gratia, s diuina a tio tam in rinyece quam extrinseci facta qua ad bonum diri inad gratia praeparationem excitamur 9 primum auxilium Teus ηρη-nibus dat, absolute loquendo, postquam peccauerunt; sed bene ommbus se ad usum praeparantibus ex iuina motistne concedat s secundum clutem auxilium omnibus expendit ct num quantum ad hoc absens es Deus; cum nu res sit qui ab eo nou moueatur ad bonum cst ad gratiae pro
p rationem si uxta illud Apoc. 3. Ego sto ad ostium O pulse, dcc. Sed quia
diu na prouidentia υnumquodquesecundum natura fua conditionem P hernat or mouet ; homo autem est /beri arbitrq, potesque diuinam moriouem sequi Oseu sequi ; inde est quod at qui iuuinam hanc motiones Ventes ,se ad gratiam praeparant ; aDqui vero ipsam non sequentes nans preparant ad gratiam o M lim magis impedimentum praestant peccando,
Sic deinceps explicans post praedicta quomodo imputetur homini veximia, quod gratia careat, aut non faciat bonum : Si auxilium istud sinquit sine quo non potest homo a quod bonum agere, est sine quo non potest 'o se AEd gratiam preparare, non esset omnibus commune dedia cui demsci, fortassis aliquam labet apparentiam, si is quidcto auxi rarce, gratiam non acquirat; ia nussi videtur imputandum si non habeat quod sine auxilio alterius acqui rere non potest, bi auxilium , d non adsit: ed hoc verita eis has et dumtaxat, quando qui sic priuatur, non fuit φε δε am culpam fisam ea a talis priuatioris: Sed si 'se culpa Iu fuith usmodi priuationis o carentia cavisa, falsum est. Sic iterum ad ca postquam objecit sibi quod is qui potest auxilium praebere ad vita sim pec tum , cst non praebui, videtur esse indirecte causa peccati; ac proinde videtur Deus essificausa illius indicibξ, quia non semper auxilium prora contra peccatuni , & sic ipsum peccariam Deo debere imputari ex eσ2 ad non agit ad eius inta onem ; negat id sequi coinrespondet, ac rari
nem istam addit cur id negandum respondeat ; quia sinquit in si Dein η πν bet auxi - ,iae facit sic exigente in stitia O sapientia Dau Propter hoc. xit S. Nomis quia Deus aliquἰbus auxilia sed trahit pro merito sua actionis,secundum quia eius iustitia/ω2D ,aut huic ei secundum quua meretur actis hominis quapeccoit; aut fecundum quod debct actis dis ruinis os, occi
20쪽
rn ut Terrariensis ne peccatori quidem neget motio/rem interiorem perquam possit habitualem sibi gratiam comparare aut sie ad illam praeparare livelit: Quanto magis eandem iusto motionem concedat semper actu& reis aptae entem, per quam si v vij possit sibi gratiam conseruare, nec se ab illa separare 3 En ut in peccatotis culpam ac defectum refundat absolute quod motionem istam non sequatur nec se per ipsam ad gratiam praeparet: Quanto magis in culpam vel in desectum sua, refundi putet oportere quod nec eandem sequens motionem se per imprudentiam vel sepeibiam suam a gratia separet 3 En ut adesse talena velit homini motionem ut ad gratiam a peccato resurgat vel resti gere saltem si voluerit) possit: Quanto magis adesse vi in gratia perseueret vel saltem possit perseuerare s si voluerit in nec in peccatum declinares En ut cuiquam nolit imputari ad culpam quod ficit malum, si contingat subtrahi a ilium sine quo bonum aliquod agere non potest, nisi subtractionis huius & carentiae causa fuerit per.actionem qua peccauit; aut nisi meruerit ut ei tale auxilium ex iustitia suo trahatur: Quan. si magis cum talis suit ut meruerit sbi hocauxilium quadam saltem congruitate conseruari, nec nisi iussit iusto affectu fecit 3 Hinc vero intelligat Amaldus an subtractum fisisse Pelio Ferrariensis vellet auxilium sine quo Christum nullatenus poterat confiteri vel se a periculo negatiotiis expedire, nisi ob culpam praecedentem sqxialiscunque fuerit in per quam subtractionis huius & carentiae causa tat: Vetus tamen est ac antiquus Thomista, A ideo hic a me nominatim expressus, quod iam illum his Comitiis produxerint alii, de Amaldi etiam defensores vestitsbi fauentem ostentarim.
Hatierem anceps an & recentiores a me illis opponi oporteret siue proponi vobis producique Thomistas ILLTvsacissiMi PRAEsvLES ET SAPiENTissi MI PATREs in clim eos tantum nunc inclament qui Congregationem de auxiliis praecesserim; qui ante Concilium Tridentinum scripserint; qui vetustate ipsa sua posterioribus praeserendi sint; nec de nouis sui conqueruntur in Thomisticam Scholam introductis opinionum dogmatiabus , ac pend ipso scut calumniari non desinunt in suscepto Molinismo sis pecti esse possint; nisi pene ineptum esset, ne dumtaxat iniustum dicam, ut hoc exigant quod exigere illuserie suis ipsi rationibus conuincantur. Annon pene ineptum porio victim antiquos Patres qui ante Pelagii haeresim de gratia exortam ideo repudient, quia nec accurate satis nec expresse de materia illa quae sub eorum tempus nondum coeperat ventilarita scripserint ; selos autem alios velint qui posterisis ea de re iam disceptati coepta fiant immuti, quia eam accuratius de expressitis tractauerunt ; nunc vice versa eos tantum Thomistas petant qui ante motas de Caluini ac Lutheri errore seu deMolinae sensu &opposita sententia dissicultates vel de illa doctrina quae controuersa nondum esset, nihilomnino tradiderunt, vel minus eam plenEapertEque versarunt; sed posteros omnino repudient qui apertius mura pleniusque versare compulsi sunt, quia coeperat explicati sis disceptari. Annon ineptum mustum vicum recentiore: illos tanto fistu hactenus ostent