장음표시 사용
41쪽
sortiuntur. Ita enim Isido ius lib. different quem Barthius citat Adversar lib. xxxii cap. i. N penes se habuit Iara
antiqvlim ad res divina pertinebant, unde uramentum ect velut sacramentum . ineptit enim Laur. Valla, dum lib. vi Elegant ra cap. xxxv ta juramentum a jure nranente deducit nec minus
ipso Panormitanus in rubr tit de jurejur qui juris quasi V giment dici voluit Demum vero jusjurandum etiam curium Iavocabatur, a desero, quod est , valde jura. Quanquam enim is et de in quibusdam, quicum componitur, minuendi vim habeat, tamen in plurimis etiam significationem vocis intendit. ut pluribus ostendere possem, nisi facere id jam pridem occupassent viti doctissimi, Io Bemartius Notis ad Matium lib. i. Thebaid. Achilleid. Frid Taubmanus Notis ad Plauti Epidic act. r. Eri Christ Becmanus in Origin L. L. in voce pleo.&Sam Dre semius Notis ad os . Is cani lib. i. de bello Troj. Ad nostram mentem hoc sensu loquitur Plautus Casina
act 1ii se iv. Ter omnes eo Steas dejuravit. &Rudente actu sorii. Dcurate mihi argentum da . Item Apuleius lib. ix. Metam Idque dejerans confirmat peramnia ditiva numina talib X. Deserant utrique, nullam sprotos
fraudem, nullam deniqua surreptionem actita si Apud Agellium quoque Noct. Att. lib. vi L. cap. X VIX Decurio vinctum esse, est burejurando obligatum teneri. Sed videamus quid sit jusj v I randum. Scio enim hoc varie disputari apud IO' ,' ab alijsinet orationem divinam aut obtestat senem dici ab alijs etiam per at m, ab alijs item aliter definiri. Nobis pro nostro insti. tuto lassicere poterit ea jurisjurandi definitio quae est apud Aristotelem lib. Rhetor ad Alexandi cap tax. omnia complecti videtur, quae ad naturam uris urandi pertinere putan
tur. Ait autem Philosophus, rumis Am , Q DAN
42쪽
rca uiamm, et Uma ratione non indigeat paullo aliter eam esterto quasi explicat, Clemens Alexandrinus Stromat. lib. vi'. suramentum ait esste ObAbsta, b illi, Pici; - . adsertionem definitivam cum Uivina venera. tundi Nec aliud vult Ciceronis illa definitio, quae est lib. cide Ostic quod fit ad mali religi a Deo actuito tesse . Est nempe ussurandum sinc, Me o Aopta a sertio aut a smatia de re aliqua eam videlicet ita haberes, vel non habere. Ita praestitum iri vel non iri. Neque tamen simplex tantum est sed ut recte addit Cicero, recte M. aut ut Clemens Aristoteles , eo istam a i sis, vera, ut ine fiat interveniente numinis supreti rea lam contestationem vindicantis invocatione. Unde Philo libu Decalogo, et adum vocat lammonium rei de res dubiis di lib. de Special leg in re ambigua vetita citatura . Et
I 6 facere eorum P eis r. Ea caussa etiam Paullus C. Luta
quidem lib. I v. cap. xxi v voluit, ista et iretur Oreogetur seu potius, quia misi
imimo vndit, hoc est rupulum moveat ob nuI minis contestationem adhibitam. Erat enim . et
gi, nihil aliud Romanis, quam consim metu terres, ouem
admodum vicissim religistis e ci dicebatur is, p β jhssi occ fudaeus in notat. prior in
Pan Originationes alias allanim videre Lecto notet tapud Stuc rum, lib. deicrifici Gentii in pr quas on tanscribo sum tamen qui dentes ne lauda et ubi en uete de caussa quod generis loco sola adfirmatio sit posita citium tamen ta n super rei negatione, quam adfirmatiora moe
43쪽
L. V. Cod. de jurejur atque inde juramentum aliud a firmativum aliud negaritum C i dicatur. Sane hic scrupulus CL 18 Mynsingerum nostrum impulisse videtur, ut Omm . ad S XI. Instit de action juramentum per adfirmationem re egati nem simul definierit. Facile tamen fuerit litem hanc compo ionere. Adfirmatio enim, ut in prolatis definitionibus sumitur, implicitam sibi habet negationem eademque ratione hic usiurpatur, qua in pacti definitione verba dandi faciendi quae non ea tantum ibi notant, quae dantur aut fiunt, sed: quae non dant ur,vel non fiunt ut docet dis embecius in parati it D. de pach. num II Deadfirmationis vocabulo rem ita habere,vel ex hac ipsa formula jurisjurandi Hippocratici, quam sub manibus habemus si quere possit in ejus namque ex ridio durans spondet vel adfirmat, se omnia observaturum uafiurum , quae sit promissurusta quae sane adfirmatio est Ast ubi ad specialiora
devenitur, adfirmative primum adserit sanctimoniam vitae se velle servate, pioeceptores venerari,inc mox negative iterum promittit, non exhibiturum se medicamentum mortiferum aut abortionis, Sc nihilominus utrasque adsertiones, per adfirmationem legationem factas, ad eandem primam illam adfirmationem genetalem reducere oportet. Qua sect-2ojar Aristotelis, quas istam dubitationem suborituram praevi. derit, ubi desdfiimatione proprie loquitur, isti ea simpliciter negationi opponitur ut in libris de interpretatione semper vocabulo,as psisu ad ad limationem significandam uti.tur, quemadmodum per, iorem negationem intelligit lu-ramentum autem simpliciters sim , sive adsertionem dicit, ac si stat una eademque voce, καra potan d ἀπίφατ comprClLnsam, aut intellectam vellet Quod orte iociissimus in rit ei pres advertit, Fr Philelphus, atque idcirco precet, non a - maiionem dicere voluit, sed dictionem Sc negavid adfirmax, sub ea adsumi posset Adi , si placet Set serum traci de juram. quem, dum heec commentaremur, nostrae sententiae adstipulan- a tem
44쪽
tem invenimus, lib. i. cap. i. num x. De differentiis vero juramentorum aliquid addere, vel eam ob caussam operae pretium puto, ut conflet ad quam speciem Hippocraticum referria debeat. Invenio autem apud veteres duramentorum tres potissimum differentia fuisse in usu, a Suida, in voce indivrss.
notatas Aliud nempe ipsis Qui I m , aliud iis sim,
aliud viis 3 ubi tamen pro oras b, Auctor Etymolostici, Harpocration iniexico, substituunt et 1 ιοnν. Quae species ut inter se differant, non ita liquet. Juramentum I mquidem ab Isocrate, in paraenesi ad Demonic exponi vid turbjuram n de tum, O ab alio impactum,no Fonte sumptum.
um russes ab alio delatum, nec ultroneum, sed ad quod
cum cogi, Iocatur. At mox ab alijs Suidas id dici ait Ad, i.
Portus Notis ad Suidam, ait esshquo quisseritie altam ire ran-uo astringit: Κ -οm, quod quis contra A, v alium jurat Abomnibus his differt beκο ἀπωμὴ: quem Hesychius vult esse quando accumatis vramento negat ieri pastui se judicio sim o de arim ovir jurat. Suidas tamen sua viis tautoaAtaxformulam, rcce reis putat, qua juratur; -- ats, urae sormulam x.umii Aa Quo sensu loan. Meursius, ex lolsis cleribus ni abιdo Latine dicit Autidum rarem . utiet m. Qiiicquid sit si omnes differentias excutias nul am repenes ad quam rectius Iusjurandum Hippocratis referri queat, praeteream, quae Ur r appellatur. In eo enim ippocrates Medicum futurum in verba urisjurandi concepta adstringit.' iurans ipse sciens volensque in imo deliberato eadem ferecipit, sancteque omnia sine dolo aut fraude sera vaturi intromittit Apud iC ' hodie aliter&varie juramentorum di cremias constitui videmus, dum aliud juramentum tame ducunt, aliud extra a quo: una hoc quidem vel con,
45쪽
Amatoriam ipsis vicissim est, vel promisseriam ad quod rursus fidilitato , securaton juramenta referunt illud vero esseajunt vel in cienda religi nis causaea vel contrades a si unde, sinvatias vicissim differentias subdividunt. Quas, quia nostro instituto parum faciunt, pluribus non attingo. Hoc saltim mo ainuisse sussiciat, Hippocraticum jusjurandum , si omnes differentiae iste excutiantur, ad nullum aliud quam id, quod extra litem promissorium vocant, referri posse id osen in ic j est illud, quod adsidem sancte adfingendam praestativr, ct in quo si es Terbis conceptu in sturum erum relelas prom/ttitur , cpiri ni Hippocraticust, ab Auctore olim discipulis praesci litus.
. j jurandum dare. s. dicere. . facere. . patrare. 8. --γυet op ty, pliora m . . oemtareo ia, oem, o rip. o. hones mi Graecis familiares. I. tentatio Numinum in jurejurando Hippocratho, ire Causa multitudinis Teorum apud ventiles. G. Caussa alia. cacrobii sententia de in Aveterum pli ramis. s. Dem Philippi Clisberii. m. Sententia ct propositum Auctoris.
Raelibatis hisce ad jusjurandum ipsum progredi r. mur, quod tribus potissimum partibus absolvi priudem nos docuit ictu ingerus in Tabulis ad Hipp. In priori, tum forma, tum materia urisjurandi priponitur. Etenim MI Medici, hin universum simul ori mes, in testimonium citantur, atque omnia subscripta, equιιιμιν, κυῶ, stupra ptis, ' u sancte servanda promittuntur.
46쪽
in altera, articuli ipsi plenius enarrantur, qui a Medico Asclepiadeo, sive origine nativitate talis sit, sive adoptione instituto, requiruntur, ipsumque servare convenit Tertiam absolvit,alaese, seu imprecatio, qua juraturi, si jusjurandum se Duciat, felicia quaevis, sin fallant, diras capiti suo, contraria omnia imprecantur. In singulis partibus explicandis ducium
Hippocratis&textum sequemur. Inquit igitur 6 νυ π.A-Aupre, luro Apollinem G Graecis esse id quod jusjurandam o-nuimus vero, inrυκν , νύ B M. Latinis est juramentum Maeli re, seu urare . Voces Graecas ab Hebraeo Amen , quod est verum dixi adiit, deducunt Io. Cui l. Stuckius' d acris Gentii pag. xc i. Paullus Cypraeus de jure Connub par I cap xiv , xxv iunam hi Auctor Etymologici ab his Ebsces , vel Ar et abces derivat quod juran. te iis, quae juranti oculis annuant. Sunt qui λιμνύμνesse putent Latinum omen hominariti quod jurantes vel sibi,
vel aliis . bene maleve ominentur Graici alias es Liae, dixere Lee: Ru Homerus liad. r. m n e Liria S . Xenophon Hellesponti lib. r. κγ: Adiet, alij alibi. Nec alio modo Latinis diistum cst, imurandum
date. Plautus Amphitr. acti III sci. Mane, tuo arbitratu tu urandum dabo.Mostellaria ae . v. sc. I.
Caesari idem in is a reum certa, lori de bello civili.
Miutes I mi janos sacramentum apud se dicere ' et qua loquutione Molatius tititur lib. ii Carna. id ei vi Seneca, si
, , cxc nitatibus fides albitranda, dixit 'ramyntum M.
lib. I. de emcnt cap. r. O vocem in conivonem omnium mora iam mutandam dii cujus deita principe regemque juramentum facta
47쪽
ficiant. In foedere Tulli Hostili , cum Albanis percusso apud T Livium, lib. D dicitur murandum patrari. Vocabulo autem x si Graeci nunc solo utuntur, nunc cum vocula Teu conjuncto, releganti pleonasmo A bH eva di unisu urara .
Wsaepe alibi Hesiodus quoque ieγων . quem loquendi modum passim deinde usus ant iij. Sunt s.
vero qui utramque voculam in unam coalescere linunt,inceκωμis: hoe κωμaetim 'Drandam dicunt e Moetiesp urejurando jurarta, Exempla sunt apud Platonem in Phariadro, D. Paullum in Epist ad Hebri cap. v I i. Sophoclem in Antigone,&c. Similes autem pleonasmo isti sunt alij, tam oapn Graecos quam Latinos, non minus elegantes. Nam eadem loquendi formula Euripides, Iphigenia in Aulide, ait e, Eιν probrum exprobaret et Homerus Iliad. A. 1 EA , φ. Aup, debitum desere Antiphanes apud Athenaeum Dipnos lib. 1 v. usio , vitam vivere , Isocrates alicubi sim-
Epist. xvi pugnata teleta: Epodono dei militari pessum . Seneca in consolat ad Marcia iii age eum. Nec alio loquendi modo Hippocrates in hoc ipso hae utitur, quando e ruphe vocat eum, qui rebus ad usium necessari, in steat. Sed irpergamus ad alia. Nos qui verae religioni nomen dedimus sacris litteris edocti, per unius veri vivique Dei nomen atque in eo uno soloque, si necessitas ferat jurandum scimus. At Hippocrates, Vir animi quidem devoti, tum irrs, quod esse noverat, colentissimus it quia tamen , quodnam id esset, norabat, pro aevi superstitione per Deos quo solurimos gentilitas agnoscebat,in novos sibi subinde fingebat, oeae: suum, caetera
48쪽
sanctissimum, concepit conscripsitque Nominat in primis Apollinem , Esculapium, atque hujus filias praesides Medicinae praestitesque habitos, quos non Deos nos scimus,sed homines fuisse. Quia vero arte medica atque ope, dum in viris silere plurimis mortalium operain suam in morbis demulcendis aut averruncandis commodarunt, tractu temporis ob bene metita divinos honores in crescente superstitione, numinis rutilium sunt consequuti. Non alia enim ex caussa Deorum illa gentilium multiformis multitudo maximam partem originem travit, quam quod eos, qui rudi adhuc aevo, vel usum aliquem rerum prius ignotarum aliis commonstarent, aut artis alicujus jacerent primordia, aut meritis singularibus plurimos sibi devincirent, tanquam quibus supra alios aliquid deberetur, sium, mi honoribus mactarent, .superstitiose colerent, tandem etiam, praesertim ab obitu pro tu i s adorarent. Tangit id Plinius nat hilti lib. o. cap. vi I. verbis elegantibus, quae adisseribo iem est morta juvare marratem, se ad aeternam Ioriam dia hac proceres iere Romani lac nunc coelerat, D cum liberis suis vadit maximus omn aevi Rector I Ja aurum Augustia, fessi rebio
sub Denteni. Hic est telum is referendi lene merentis oratiam mos ut tales numinibis ad crabantur. Et Cicero lib., de Nat Deor. Suscepit et ita omnium, consuetudoque communis, ut benefici, excessen te viros in calam fama ae olunta to eret. Hinc Herculis, hinc Ca-sor, hinc Uul im, his Liber. Et libri I de Legg. Divos, ait, ct eas qui caelesti semper habiti sunt colunt , ct istos, quos merita
in coelum os a Nerint Herculem , uberum, niti pium Casorem,
rum rem eui immo De quibus vere: Horatius Carm. lib.
III. Ode III. Hac arte To ux, si Vm Hercule Innixus, arces attigit igneas, ita lac temerentem, Bacche Pater , tuae exere tigres indocili jugum
C sto trabe'tes hac Suirinusolari equu Acheronta fugit.
49쪽
Nec dissimulat Chrysostomus ad cap. xim Epist. I I. ad Corinth HLAιAstet ita , inquit, sis Eta crescet cupiet x xse Tai pinv Eu. Eiciti, remst aurum Maolorum cutim obtinuerunt, quum homine supra meritum in admirationem denirent Assii etiam si placet Laetantium libri cap. ix. Minucium Felicem in Octavio, Cyprianum de Idol vanit. Prina ae huic occasioni tam multi Isformium Deorum, accedebat mox altera, qua credere vix poterant homine S, attem aliquam, quae mortalium usui esset necessaria summaque utilitates excellentia se commendaret, ab
hominibus potuisse investigari. Deorum potius munus esse censebant, coelo demissum, eamq ob caussam aut primos n. ventotes Deorum numero adscribere, aut cuilibet arti peculiarem, qui ei praeesset, ejusve inventionem sibi vindicaret, Deum effingere satagebant. Iste igitur bene merendi de mortalium genere conatus iste res praeclaras Diis inventoribus adscribendi Deosque artibus praestituendi mosa Apollinem quoque A sculapium Mygeian&Panaceian coelo olim sacravit, Meos easque iecit, ut Hippocrate eos omne S, tan quam medicae artis inventores, patronos ac tutelares, in discipulorum adsuratione voluerit vocari. Nec tamen sumne I scius Macrobium Saturn h I cap. vi I xxx. haec aliter explicare, contendere, per Apollinem, . sculapium, Hygetamque nihil aliud voluisse veteres significare, quam Solem aut Lunam Rem totam uberius tractat Phil Cluverius German Isanti lib. I. cap. xxv. seqq. prolixius demonstrat, priscos
omnes Deum unum summu inque omnium conditorem, exavita majorurn traditione non quidem ignorasse, ut Deum tamen non coluisse, atque ad creaturas, Solem Lunamque poticismum, qui magis in oculos incurrebant, se convertisse, utrumque sidus,alijs subinde appellationibus nominantes, di vino cultu prosequutos. Cui sententiae, ut non prorsus refra I figor, ita heic tamen loci de Apolline Medico, caeteris jue, quos
nominat Hippocrates, paullo plenius quae de ipsis, qua tales
50쪽
habiti fuere, auctores scriptis consignarant, quaeque in rem praesentem, ac jurijurando Hippocratis illustrando facere aliis quid posse videbantur, opera pretium dux adnotare.
si Ciceroni credimus ib. ita. de Natura Deor Plattuor fuere Trimm Athenarum antiquus
custos, Vulcano natus alter, Corybantis tu: in Creta editus crinisu, Jove Latona propnat s m m Arcas, quem Arcades, quod leges ipsis dede
Amrat 'ri irem vocarunt. Hunc Clemens Alexand idem Aristotcle addit euis sim, natione Lybin, Ammone nitum me Didymo Gramiratico Araium Mameri, Qui tamen tertius in his est, atque alio nomine mabimtur, is esse semper olitia habitus fuit, qui primus