장음표시 사용
191쪽
fundo ventriculi se affigunt, eumque comprimunt, ex quo aequi-iiurium, quo gaudere debet ventriculus, naturale iterum redit' imo adstringendi desconsopiendi vi simul pollent, unde fibrae contrahuntur,& ab irritationis sensu liberantur. Acida si fixa fuerint, eodem modo ventriculum solantur a camara, ratione scilicet sui ponderis; si ii volatilia fuerint, tanquam totidem cunei se interponunt in in te stitia fibrarum,earumque motum sistunt vel ipsus petunt libras quas blande movent. Sed antia denique in partes solidas suam exercent vim. Quod si enim ventriculus colica e g. convulsiva laborat, sub quo notus ejus a uictus , irregularis&con vulsivus factus est, narcotica, tanquam subitantiae sulphureae, salinae,spirituosaevi volatiles in succo gum meo-naucilaginoso inclusae fibris se apponunt, easdem emolliunt,&relaxant, unde necerusario hae suam elasticitatem, vibrationem: agilitatem perdere de Olara bent. His positis intempeties ventriculi, quanquam nostroaevo, plurimum male audiat, admitti tamen potest, si res e licetur, tam calida quam frigida provenit, desectu aequilibrii inter selidas ct fluidas partes sanguis nimis agilis abundans multum se opponit elasticitati fibrarum, inde calor praeternaturali, deducendus venit Elasticitas vero nimia fibrarum cursui singuinis se opponit, hinc eo non nisi dissiculter per fibras transfluente debitus 7. olor visceri inesse non potest. Ardor ventriculi oritur ex conti immo ejus motu sanguis enim toties conquassatus inter membra iras ejus, quae seplicant, explicant, quae abbreviantur, allo gantur, quae constringunturi dilatantur continuo facillimam concipit dispositionem ad inflammationem, imprimis in illis subjectis, quae condimentis&spirituosis fruuntur liquoribus. Sic de tabes stomachi, cujus Galenus aliique mentionem fecerunt, haud dissiculter in membranaceo hoc viscere concipi potest; siqui dein
membranae ejus ita contrahi: indurari possunt, ut osi eam& lapideam concipiant consistentiam id quod contingit vel ab humoribus salinis, arrodentibus, vel ab ab usu liquorum vinosorum,aromaticorum&exsiccantium. Sitis, quae Omnis contra naturam est, dependet a lymphae defectu, qua fibrae ad motum continuandum indigent, aut a particulis acribus dessalinis, quae instar cuneo rura penetrant, des fibras corrodendo oscillationem ventriculi impe- diuat. Dissiliae by Corale
192쪽
fiunt Cruditates quod concernit, alimenta cruda manent, si vi CP Lytium adsit in trituratione, ita tenus haec illa vel imperfecte dividit, .
. ves male concutit, sicut ignis nimii carne ni potius adurit quam eo qnit. Anorexi oritur, quoties motus oscillatorius ventriculi
cessat, quando nimia sanguinis copia fibris ejus se interponit, autela Ilicitas elus nimia aequilibrium illud tollit, quod fluida & solida alias intercedit. Inflationis ventriculi, statuum, ructuum lor N. borygmorum ratio in hoc consistit; quando aer in ventriculo in
lusus a pravis halitibus exsanguineis ciliis vasis, quae stomachitimicas perreptant , exhalantibus alieratur, aut membranae minus agiles aut migis tensae sunt Ium enim corruptus aer, majorent nactus elasticitatem se nimis dilatat, hinc ventriculus inflaturiisque eo citius, qui do alimenta de novo ingerunt . sic patiter ,
alimenta masticata 3c gravia, supra hunc aerem calidum Melastiis eum deglutitione mediante illam iun comprimunt, ac flatibus,ru us&bor rumis causam praebenti Alvi retentio dependet a nimia rigiditate fibrarum intestinomini, ubi nervi scilicet nimis
sint elastici vel spasmodici. Et quoniam ventriculus ratione tune eae suae nerveae admodum sensibilis existit, primus ille est, qui per cipit molestias, quae in toto corpore vexant hine e g. in febrium malignarum principio se contrahit,4 constringit, unde vasis
angustatis circulatio sanguitiis turbatur,& dolor ventriculi desoraecordiorum anxietates exsurgunt Sic colica stomachica est dolor ventriculi sui generis. ωspiritibus animalibus magis quam humo ribus adscribenda a tensione particulari fibrarum stomachicarum
dependens Siti gultus, qui exue trisuli vitio oritur, nil aliud est, quam conatus ejus convulsivus. sub quo hutnorem, quem continet, ex eludere tentat.liincque stimulum ad motum ejusmodi extraor-
dinarium impertit Fastidium ciborum in quae hoc sequitur,nau si P sea in fundo ventriculi a plenitudine inter causas internas&a rebus crallis lanctuosis inter causas externas producitur quaesisnte mollientes, debilitant fibras si salinae, easdem irritant ita ut fibrae legitimam oscillationem perdentes turbentur in motu, eum tamen non perdant; lebilitentur, nec tamen cedant; resistant, non tamen vincant. Inde sensatio tristis oritur, imaginationem
movem. quae in quamplurinus ventriculi assuetibus multum pat
193쪽
tur ut inpiec malae a in illa siquidem ostillationes sunt auctae,
sed naturales in hae auctae led praeternaturales utraeque imaginationi certas ideas sistunt In fime canina fibrae ventriculi nimis Hastieae redditae majorem exigunt resistentiam, quam alimenta ordinario ingerenda illi praebent hinc assumtis licet cibis oscilla. tio tamen adhuc viget inbutimo vis illa contractoria magis aueta
est,&non tam ex ventriculi quam totius corporis vitio ortum du.cit, i. e. consistit hic in motu convulsivo fibrarum nervearum, ut 18 totius corporis, ita praecipue ventriculi, totius nervet. In vomituli quid quidem e causarum numero non sunt excludenda, non ramen sunt primariae, nec principales, multo minus per motum fermentativum in ventriculum agunt, sed irritatorium imprimis cum non solum fibrae ventriculi primario asticiantur sed a vicinis, imo remotillimis visceribus percontensum cum ventriculo com-39 municantibus vomitus excitetur. In lienteria motus peristallicus ventriculi est praecipitatus, fibrarum contractio accelerata, uno
verbo, est assectio convulsiva, quae alimenta ex ventriculo expellit, antequam sussicienter fuerint triturata producitur autem haeca copia tam esculentorum, quam potulentorum vel inii coderatoa usu oleosorum dc crassorum ciborum. Et quemadmodum liente
ri te issa in nimi tritatione fibrarum stomachicarum consistit; ita omnis alvi fluxus a fibris intestinorum nimis irritatis depen latio in Objectiones, quae Autori contra hoc triturationis systema , tam
ab Astructo, quam alius iunt, , ad quas solide respondet,
sicco nunc praeterit ius pede.
Haec dum scribimus, peropportune ad manus nostras venit M' hemerid. Gallic Mensis Ianuarius praesentis anni, qui p. a sc-quentem Distertationem a latam suppeditat auaestio Medic/α proposita ab Pustr. ac Nob Di Ioanne Baptis et a sabii, Regris Christianissimi Consiliario, Medico ordinario, Medivi=M Dyctor in Ave lioneus Academia s Aggregato Professere primario dii
tunici, An alimentorum coctio seu digesto aformentatione et Aa tritu sui S c in qua primum exponitur, quid feriventatio ex sententia Medicorum ad digestionem alimentorum faciat hinc opinio illorum allegatur, qui pertriturationem alimentorum in ventricul
194쪽
MECHANICA IGNIS, SEU ARS AUGMEM
Parisis, apud Iacobum Stephanum, ΠΗ, in maj. - Hag in Tabb. m. ia. Amstelodami, apud Davidem Mortierium, λὶψ, 3. Haii Tabb aen. n. Alongo jam tempore apud nostros viride bono publico merituri de lignonim parsimonia emitarunt, nec irrito si iniu primus, qui de hoc argumento steris aliquid prodidit, fuit frumciseus Miserui, pictor Franc uni ad Moenum Rusde lignorim parsimonia hon iurispo p--mst Tractatus Francosunt ad Moenum A. His lucem publicam adspexi nec tantum decolla structione naeum calorem multiplicantium de flantus diminiisentium, verum etiam de allis ignis usibus invita humana agit. Miuriana magis repetiit, quam ut desio multa addiderit. Dor
ut Andrea Baec umo in Fumologia diomate vernaculo confri pia: non defuere tamen alii, qui notis inventis eadem amplificarunt,desinter hos nominari me vir GremGR us, civis Hambiise sensis, qui A. 6ys si hac in re inventa cum publico communiore dignatus est, cum annum aetatis octuagesimum septimum jam in re praetergressus Quaecunque de hoe argumento vel ab aliis edita, vel saltem inventari in praxin deducta repererat Cl. Murmius, ea in Notis ad Architectiiram civilein Gol innimii.ιuam itiinctis A. IDI p. ηρ commendatam laudabili industria congessit de hinc inde
emendavIt, rima praesertim fornacum atque caminorum externa,
quam invςntores primi in Architectura civili hospites ac rudesba neglexe-
195쪽
neglexerant, inelegantiorem mutata. 'hicipia, quibus usi sunt nostri ad sua invenienda , huc redeunt Lut ligna in flammam facile coniici ac cineres a carbonibus separari possint, et ut aeri externo liber pateat aditus ad lignum accensum, quamdiu arde a ut fumus non ante elabatur, quam ubi calorem si non omnem saltem maxiniam ejus partem deposuit, 'at aer hypocausti frigidus circuletur per ignem dc calidus inde redeat, 3 ut aeri externo,ubi primum vi ignis'cile factus fuerit,adius in hypocaustum concedatur: quibus Pupiniιs, natione Gallus, sed in Germania Mathel eos Pro- felsor Marpurgensis, adclidit, ut fumus inflammam repellatur, quod ultimum diis ei lius praestatur, ab ipso vero essicitur ope cuiusdam machinae ab Agricola dudum publicatae, et liab ipso mendatae. Singula fere principia singulis inventis ain tam dedere, quae hic commemorare nostri non est instituti. Ea ad rationes physii cas revocavit&, quod omnia simul ad emendationem fornacum, quibus nunc utimur,structura externa in multis prorsus immutata,
in nonnullis parumper mutata, applicari possint, monuit L moia an Elementis Architecturae civilis, quorum in Actis ario p. 36 aest mentiis citerum Sironi uin Notis modo lauda tis f., autor est Phannem an Hυδ n Batavum in hypocausto suo habuisse caminum ex fundamento quinto deductum, cujus se inventorem perhibuerit Siructuram, quam inventor studiose se labat, ad formam tamen Gallicam reductam, quia nostri eadem utuntur, eviter ibidem descripsit figuris necessariis illustravit.
Cuinea coincidere deprehendimus strueturam caminorum quam Q Gaugerus nunc publicavit, si excipias, quae de refletione radi rum calorificorum4 de coercenda vi ventorum fumum repellentium ingeniose excogitavit. Dividitur opusculum utilissimum in tres libros, quorum primo
docetur,quomodo augmentandus sit calor secundo ostenditur, quomodo fumus a conclavi sit arcendus tertio denique construs usus caminorum exponitur. Quilibet liber in tres partes sub dividitur. Primi parte prima de igne agitur ubi observatur, ignem calefacere partim per radios reflexos, partim per directos. Inotum vero caloris componi ex horizontali seu inclinato Sex
196쪽
siliem plerique parietes laterales soco ad angulos rectos lamentesnon plati esse debere, sed parabolicos, cum ex Caioptri uscoin radios ex seco in parabolam incidentes post reflexionem msi fieri parallelas quem in finem parabolae in plano descriptiones
repetuntur Parte lacunda principium quartum quintuin supra continemoratum de aeris tam interni, quam externi per tubos igni vicinoscirculatione declaratur&experimentis confitin tur: oc in hoc praecipirum totius inventi fundamentum eoninit, quod α ιrmis loco supra citato Gorbanum appellatur, quia primum uis
Drnace aliqua in arce Gothana observarum parte tectis monstratur, quomodo lamaria construenda, ne juxta fumum ascende tem aerarigidus ventis praesertim propulsus descendere possit, quomodo ignis facile extinguatur& cineres condantur Libri mcvndi parte prima ostenditur, quomodo structur externa conducat ad arcendum fumum; secunda vero, quoinouo interna ad eundem finem conspiret; tertia denique quomodo fumarii constructio eodem tendit Theoria absoluta , libro tertio ad praxin pro greditur Autor ubi parte prima constructiones numero septem d scribit cum principiis libro primo atque secundo stabilitis consentientes, una cum cautelis, quas artifices observare tenentur Parte secunda regulas prachicas circa fumarii constructionem inculcat& tertia tandem usus dbeffectus caminorum iuxta regulas traditas excitatorum exponit. Praerogativa eorum prae vulgaribus prorsus insignis. Nam I. omnis per totum conclave aer calefit, 2. continuo novus aerisque ab omni humiditate purgatus in conclave deducitur&pristinus abigitur, 3 fumus omnis arcetur, vento licet ampetuosiore flante, 6 caloraductum dc quodlibet in eo de ' cumbentis membrum commode derivari potest. Neque vero haec qintillatione miti nituntur quin potius per novem integros an nos experimentis multoties iteratis confirmata sint Nuismi igitur est dubium,sore, ut his caminis, qui Arnacibus in calefies-- dominime cedunt, ad sanitatem autem tuendam magis condocunt, plurimum pretii statuant sanitatis non minus,quamsimitiiseum rationem habentes. Eorundem constructio, quia sne multis ematismis explicari nequit ex ipso opere petiuida Monemus vero illud Germanice pertranslatum, mox apud os prelo sub-
197쪽
ΛCTA ERUDITORUM MANUDUCTIO AD THEOLOGIAM co
parativam hactenus nondum excuseam Autore A
plag. y. Cum ipse summe venerandus Autor in Praefatione eruditiss1-molute, quod exhibemus, scripto praemilla institutum suum distincte admodum exposuerit; nos optime facturos est speramus, si ex eadem illud B L.oculis breviter repraesentemus. Quamvis jam veteres ac inprimis Theologi circa medium superi in is seculi Scnostro tempore, occasione pacis ecclesialticae cum Pontificiis αmaxime Reformatis tentatae, de pondere ac momento doctrinarum coelestium 'lde solliciti fuerint, atque de argumento isto seriptis suis multa utilia passim inserue in existimavit tamen Celmberrimus Theologus, cum jam anno currentis secta octavoqine tam de Theologia Comparativa cum Auditoribus suis consum coepisset, sed intervenientibus causis quibusdam gravioribus ab instituto huc, aestitisset, haud inutilem fore operam, si tam fructuosi materia ad primos sentes, consilium nempe compar tionis doctrinarum aspiritis suppeditatum, reduceretur,4 in sermam disciplinae redigeretur, ut scientia rei hujus gravissimae
pariter acutilissimae futuri aliquando ecclesiae doctores, imo de quivis alii Christiani solidioris disciplinae capaces rite imbuere tur. Hinc aggressus fuit ma ductionem ad Theologiam Compserativam conscribere, illamque duabus dissertationibus absolutam eum erudito orbe eommunicare, di, ne B L in sententia ejus recte rapienda impediretur nervos hujus manuduistionis in limine perpendi voluit, monens,primunt se de certis Spiritus . testimoniis, quibus existentia Theologia Comparativae clare fundetur, sollicitum fuisse quem in finem differt sqq. Cor. V Idcf.
sqq. Ro=n adi. addit xit, diademque loca eleganter illustravit; le- indo ad normam coiri parationis Fundamentum attendisse, ritque ita ad summa quaedamin fundamentalia fidem dc pietatem quam
xxroh loco non specialiter vult accipi pro fructitata fidei tan
198쪽
tim, sed ut includat poenitentiam seu contritionem pervenisse: torti se observasse, M scripturam o remipsam suppeditare quae dam spiritualia, quae comparata cum his sunmis apicibus habeant se ut prima constitutiva, quae naturam fidei pietatis eo stituuntdcingrediuntur quarto se depres indisse, Paxistum Hebri ιηι distinguere prima de τελει- perfectionem, eoque nomisene seproinde usum esse ad designanda illa spiritualia, sine quibus fides pietas primo non oriridi generari, dein non durare, se .scereti augeri possunt quint se judicasse adesse fidei&pi . latisrespiciendum sexto se considerasse spiritualia , ut sunt summa quaedam capita eorumque habitudinem ad fidem&pietatem
speetivisse,atq; hinc nomenclatorem spiritualium generalem prodiisse, cum sint theologie speciatim dictit, Christologica, Charitolostea, organica, Paedagogica, Anthropologica, Hamartiologica Ecclesiastica specialius sic dicta Minotarae sive ultima c. eorumque siqua ad constitutiva tersectionem sinui, sub diverso nempe respectu, alia vero tantum ad persectionem peditineant septimo se observasis spiritualia, quae sunt partes sub summis illis rapitibus, substantialesin essenii les, ibique separavisse
illa quae inter spiritualia in tractatione occurrunt, sed non sunt spiritualia i deinde illarum partium habitudinem tum inter se tum ad caput suum tum ad fidem pietatem indagavisse, ut pateret, quinam sit ordo & necessitas atque sic entersisse τῶ spiritualis partes constitutivas,consecutivas, formales,denique conclusio espraeticas,'ia exhibent praxin fidei&pietatis exemplis insuper quibusdam in gravissimis doctrinis de Scripturam gratiasset&Christi inerito se declarasse, qua ratione respectus de habitudo sp, ritualium indagari&comparatio eorundem institui possi, ut ad illa reliqua componi queant inam usi in praxin verae Theselogiae Comparativae delin asse annotatibnesque quasdam adlae. Gaetdenii Theologiam comparativam, quam polietus Amstselodami iros edidit,& peculiariter commendavit, subjecisse, nec non filsitatem eiusdem demonstrasse sub calcem Oct illis hu-
, Tractatus ipsus ardenti Theologia Comparativi, iraeessemium reli oris insuesset mi Numinis amore tam in statuant
199쪽
gritatis,quam reparationis&aeternae glorificatisin sitaminemn tondiKB L oculis hibetur.
BIennium se quod excurrit, ex quo Academia Franequeram Nicolaum Gurtierum. Virum de Ecclesia Reserniata Orbe literato, cde se ipsa etiam bene meritum, morte ereptum sibi esse luget. Natus ille Basile A. d. 8 Decembris stylo Iuliano,
Patre ejusdem nominis, Nicola Gurtiero, mercatore, matre Anna Maria Coccia Sollicite a Parentibus educatus,vi Praeceptoribus tam publicis quam privati, traditus, tantos brevi tempore fecit profectus, ut annum aetatis decimum cluintum vix ingressit in Academia patria in numeruiri tudio lorum receptus sit. Annos
tres integros Linguis Philosophicis, Mailrematicis &praecipue Historicis lectionibus impendit, usus opera Simonis Battieri Ethices, Christophori Feschii Historiarum, &uo Iacobi Hosta anni Graecae Linguae Prons oris. Feliciter confecto cursu Philosophico, Λ.4672 prima non tantum laurea, sed etiam Magisterio oris natus est. Rite ergo praeparatus, inter Theologiae studiosos nomen suum professus est, seque in distiplinam tradidit lo Rudo pia mettanio, Rhamu Zumgero, Petro merensessio, Lucae Geresero,Theologiae Proselibribus His ducibus per quadrienni--integrum usu est,eo successit,ut tertio post tirocinium Maiis no vixdum inchoato, aestatefervente, ordinariis prosetarum Mictionibus in Academia in intibus, Lectiones Theologicae
ipsi amandatae fuerint. Postea anno habitasib Praesidio α.erenseisii insputatione de ordine Actium meretrarum Dei, ad Verbi DiviniMinisterium admissus est. nno ubi adiit Generam, ibique praeter alios Celsi. Viros Franciscum Turrethrum saliuauit, ac post semestrem moram iter in Galliam suscepit. In Ac clamia Salmuriensi Praeceptorem habuit Henricum Philippotu um de Hautecour, quem postmodum in Fra nequerana Collegam nactus est. Post sesquianni spatium ex Gallia ad suos rediit. ae studiosos Iuvenes tam in Theologicis, quam Philologicis&Historicis privatim instituit. Hine fastini, ut Imrbormaue eum ad
200쪽
Prosessionem Philosophiae aloquentiae ordinariam, nee non ad Paedagogiarchiam vocaverint. Quam provinciam quo in
me suscepit, auspicatiis illam anno invitatione, A GDPM, csephiratu Ercie Christimui. Theologiam interimstrenue excolere non desiit, si ut anno rei in tertio Hesdelbergensis Aca- cum ae Iubilaeo, desens Disputatione, de Munere Chris Regio, supremos in neologia honores consecutus sit Herborealbie Homeracto, a Consistorio Hanoviensi vocatus est ad Profecsonem Theologiae secundariam, praecipue vero ad professionein Philosophiae Theoreticaein Practicae, ne n Historiarii 3c
Eloquentiae, ejusque auspicium fecit oratione, de migratione Do-am us Scientiarum s Religionis. Anno 16ysmatrimonio sibi junxit M riam Magdalenam Baron, viduam Io Davidis Philippi, Medici Hanoviensis, quindena postmodum nese ex illa locupletatus. Cujus hodie tertia tantam pars reliqua est, Filii
nempe duo Nicolausin Fredericus, Filiaeque tres, Anna Maria, Maria Magdalena, Anna Christina Anno 1696 muneri Professoris Theologiae ordinarii, Rectoris Scholarum, tam trivialium quam illustrium, imo' perpetui, in. thenaeo&civitate Bremensi in locum Gerhardi Meyeri praefectus est, aggrestus illud oratione, de adventu e liti bitatione Iesi christin I liga
. Ere neu t. remensem cathedram cum Da ventriensi commuta
vit anno 6 9, quo V.Cl. Antonio Bynae successit inauguratus dicta oratione, de Fili Dei Doctore o Discipulo ab aeternos iure ore. Tandem Cl. Theologo Herm. Alexandro Roel ex Fra nequerana Leademia ab Ultrajectinis evocato, Sam. V pren.
seisio spartam ejus vacuefactam recusante, primo quidem Cur aerus noster anno Iro pariter frustra ad illam vocatus est, sea Dunlumaucto dimidia parte solario, ad Hanequem accep&Prosessionis Theologicae primordia coepit ab oratione, δε
ism. Quantum ad scripta ureteri, anno Miredidit Lexi con, φ-- L Piaram, Latinae, Germanicae, πια&Gallic o ius tertia jam extat editio in Historicis non minus versatus fuit.