장음표시 사용
21쪽
vata ibidem leguntur, quae ex ipse sente Lectoremtaruinis rum studiesum haurire juvabit.
LEXICOMANTI VITATUM ROMANARUM,
Mius. Antiquitates eum G aecis ac Romanis communes , tum manis pecunare sacrae r inrae,pubis eo nisatae, civisae militares, exponuntur Aam e
Movartae, excudit Franciscus Halma VH fol.ina, Alph. plag. 8 dotab aen.8. MAgna hactenus laus, insignia fuere in elegantiores literas meotita Clarissimi viri, Samuelis Pitisci, a quo illustratos singula ri studio praeclaros Scriptores, Curtium ac praecipue Suetonium,ininter optimas facile editiones&ad usum accommodatissimas expe riuntur,quotquot eas evolvunt: ne dicamus de ejus AurelioVicto, re,& Lexico elaboratissimo Latino Belgico recensitisque ab eo Ro- sint Antiquitatibus Romanis,&Francisci Pome Pantheo mythimeo, iam sextum recuso,quae omnia de ejus industria, accuratione aedo strina satis superque testantur. Praesenti autem stupendi a norem decem laboris Mutilitatis maximae opere, quod jam ut exessigie Aut spriori volumini praemissis appar numquinqueti septuaginta natus orbiliterato offert, non modo longissimepost se reliquit alios Lexicor huiusmodi scriptores, Ρ-- Laure Meregi Meti in Antiquario Lugd. his D A tamarita muni inenclatura Philologici iuvies isti uirium Suisun in Aurifodina, Ne 67y. , FHed Hild ramiam in Antiquitatibui Romanis ordine digestis Alphabetico,in post primam editionem. Ien. 617, 8, decies amplius recusis Jofeshum Laure inium libro v& VI Polymathiae, Lugd. 666, sol Matthiam Ammermannum in florilegio Philologico, Misenae 1687, &Petrum Danelium in L. -xico Antiquitatum Graecarum Romanarumque, Amstelod.47oI, :verum etiam se ipse ita vicit atque exsuperavit , ut si nihil aliud per omnem vitam egisset, plus tamen videri posset ad commoda studiosorum Lominum contulisse, quam multa alii, qui to-
22쪽
tam aetatem in literis contriverimi, dc scriptis multis atque locupletibus semun sibi peperere 2 laudem. Ratio operis totius, quale Lipsius olim molitum se esse materia ad illud per sexingintiannoscongesta fuit testatus, sed elaborare omisit, quod jampitisi autoreperiectum a uicisco Halma, qui antedue nium illi natalem situm quartum&sexagesimum inter familiares celebranti spartam hanc ornandamistulit, sinitusque selendide emendate excudendo liberaliter impendit, consectatum est i victo senio, abaudiae Duci, ita se habet. Ex omni Antiquitate Romana non Christiana praeserum,nihil estpraetermissiliri quod cognitione dignum sit, oc expositione indigeat, quod non
suo quodque loco per literarum ordinemdescriptum perspicuis verbis illustratum in hoc Lexico legatur, allegatis statim magna cura Mindustria in testimonii fidem jam locis ipsis selectis veterum Autorum, vel producitis quaerem declarent, aut declarentur ipsae, antiquis Inscriptionibus, jam scriptoribus recentibus qui a duobus abhinc seculis in Antiquitate Romana illuminanda desudarunt, non tantum his qui in utroque Thesauro Graeviano & Gro-noviano leguntur, sed aliis etiam infinitis. Allegationes ita sunt ubique accuratae ac definitae, ut Lectorem taedio diu quaerendi liberent. non modo volumen, sed caput paginam designent. populorum quoque civitatium, quarum in Romana Historia frequentior occurrit mentio nomina dessitus suo quaeque loco ex α plicantur. Non raro etiam obiter vel emendantur veteres scriptores, vel notantur verbo hallucinationes virorum doctorum, quia vero sensu vocum, quas Autor illustrat, aberrarunt. Ita
que&Inde locuples est praenussus Autorum , qui vel emenda tur, vel notantur, vel explicantur praetericones adornamentum
3cs odium operis in limine pulchre desesipias aere, praesitioni sibjuncta est imago pavimenti tessellati A. bin Britannia reperses, inquo Bacchus Leoni insidens conspicitur. Advociandum ἀε, integrum Ant-rmio es de barba dialogum vi An .eipiae A. ἡ lucem vitii dciam obvius erat, inseruiti In Eumolom dc notatio nominum, quam initio praemittere sisecativo in instituerat, do industria parcior est, Antiqvitates,
23쪽
quas in Elmologicosuo magnus usu in deontain transtulisse contentias.
ARCHITECTURAE CIVILIS STUDIUM IN
Romae, ad signum Pacis, Ioa, .ch. reg. augustiis. Constat Muris aen.I 3 nitidissimis. Em titulus hujus operis annum exhibeat i7or, satis tamen comis
pertum nobis est, id errore quodam contigisse,librumque anno demum iri prodii le.Splendidum imprimis est: elegans opus, illis profuturum maxilne , qui non contenti commode ac lide habitationes suas construxisse, ornamentis etiam indulgere, excelebrium Architectoriam operibus quae sibi conveniant, seligere cupiunt Aliis proderit ad artis incrementia 4 quibus autoribus variationes ejus introductae sint, cognoscenda. Complectitur vero
varia monimenta Michaelis Angeli Buon arrvoti, ejusque discipuli Iacobi dei Duca, Ioh. Laurentii Bernini, Francisci Borro inini, Iohannis caroli Fontanae, Antonii de S. Gallo, Alexandri Gaulli, Domenici Zampieri, Camilliarices Iohannis MariaeBaratis. P iri de Nona Berretini, tonii Labac Maroli Maderno, sanctii
Raphaelis Urbinatis, Caroli Minaldi , A. Antonii de Matthiae ossi, Nicolaisebregundii dc Horatii Turriani. Postquam enim illustria Romae aedificia lategra jam pridem caelo expressit dilige ussim Editor, minores iliorum iniries, quae unitae symmetria sinae ordine oculos obiectant, sigillatim exhibere volui, ut artificum
ingenium etiam in portarum ac senestrarum ornamentis ostenderet Transtulit icones ab operibus, quae in palatiis, Pamfilio, Base rino, Chigio Farnesio, aliisque in basilica Lateranensi, Petr mi, in colli vis apientiae, propagandae dei, aliisque plurimis conspicua sunt,nec non a portis aliquot urbis Romae, Plenique Alexander Diuilire by Go dile
24쪽
onder specchii destinavit, ita quidem uisingulorumnienationisii proportio acuto etiam insuperliminaribus4 portibus apere rarii , in aridus item&ωὼ ispiciis optime discerni Magna apparetinum redisponenda ornandam varietas, cum ars iam non amplius sinceret, ingenium sinitiat inite abissa --plieitate, tam sellicite ab antiquis observata, sensim recesseriint.
Condonari debet hominum semper aliquid novi habere cupienti um curiositati, quod neglecta est Vitruvii resulii, nihil admittentis,cujus ratio reddi nequit,&quodnoratione oculoriam subinde judicium fuit. Quod quoniam non idem est omnitas,multisi terdum di*licent, quae paucis probantur. Hus generis sint ἡ-lumriae, postesve, qui ad nullum Architectarae ordinem referri possint,4 figuris pro arbitrio inventis, quasque Galli gratesques v eant, insigniuntur, cujus generis exempla Nicolaus Sebregundiustis.ias Joh. Bapt. Crescentius tab Ia reliquit. lin columnarum etiam, quae simplicissimae solent esse, capitulis exornandis ingenii Rectanditatem mire exercuerunt sculptores. Non licet nobis per miniatias ire annotamus tamen Angeli Buonamotti discipulum, J.de Duca, capitulo Ionico seriem foliorum inseruisse, tab.6, quod di Iob. Mur Bernini fecit tab. 36, 7, Ioli Maria Baraita426. Comita Ruinciscus Boreomini capitulo Composito tis. 63 IV volutas id eodem latere addidit, qualeslatonico silent oecurrere. Θbentur eidem Rossi optineralia iconumvolitiana, inter quae insane illadstatuarum,de quo in his Actis A. V pag. 38s, multae hortorum sicinorum , altarium, sentium delineatione huic ipsi operi. praeter ea quae titulus promittit,inurus it ab M typum cochleae, praeclari operis, in qua Franciseus Borro niaxis vice a hibuit columnas Testimas conjugatas eumsiriobatis, mutuo sibi seperimpositas. Duo etiam camini occurriant, alter tab. 7, altertis raro hic quidem culiari mod'eodem autor ed spositus.
FAC OB BERNO ULLI, PROFESSORIS
Mineresisy utriusque Societ. Reg. Scientiar. GP est Prus. Soaeat Mathematici celeberrimu Ars Conjectandi. Opus posthumum. Accedit Tractatus deseri bus infinitis
O . a Galgice scripta de Iudo sitae
25쪽
Basleab impensis urnisiorum 'atriuii, Uu, Constat Alph. plag--- PMaiit demum subsim anni praecedentis opus ingemesisIimiun celebretuni Bremita senioris, de arte conjectandi, pluria
morum hactenus votis expetitum ex quo tum in Historia Acade--οResiae scientiarum A. iros, tum in Diario Eruditorum Parisbno A. πω, tum etiam in his fictis A .i7 p. 63, ejus facta es mellatio,inprimis quod Analyseos ad quaestiones moralis, politicaso cuviles circa fortuitas rerum eventus applicatio in eodem contineri perhiberetur. Qua navis autem ingeniosissimus utor partem quartam, qtiat hunc usum ostensura erat, praematura morte impeditus, imperfectam reliquerit multa tamen in hoc opere deprehendent ex sublimiorum cognitione voluptatem capientes, quae sitim stiendi abunde restinguere poterunt. Quoniam Vir summus IIumnias fundamenta artis conjectandi primus expressius docuit in Tractatu ingeniosissimoderatiociniis in ludo aleae,interExercitati
ones Mathematicasso iactiorensi primum in lucem edit, etsi
specimina ante ipsum dederint in Gallia Mathematici insignes , ut indicavimus nactis A. 17 φ.46r,4 Hugenius pro eo, qui viros eruditos decet, eandore in praetitione ad Tractatum strum ipse comstetu0. Nostio commodum visum est Tractatum Itigem mmi instar introductionisoperi suo praemittere. Enimvero cum ego snsannotationibus, in quibus veniana non modonlustrantur donova ratione plerumque demonstrantur, verum etiam sibinde
promoventur, ondem locupletaverit meri toasprimam operis Bonoribam partem absolvit. Speciminis loco asserimus tres pro. positiones priores, in quibus totius Artis fundamentiun exponitur. Earum prima haec est Si avriberes iacm, quorum utrumvisaque fretis mihi obtingereposit, exspectatio mea dicemias valere 'a. Hanc alio magis populario ad cujusque captum accommod
to ratiocinio demonstraturus Bernoullius, assura iit unumquemque tantundem exspectare dicendum esse, litantum iii fallibiliter ob te tutus sit,&hinc ita ratiocinatur Cogitemus,inquit, quendam alla, tera manu occultasses solidos seu a, alteraisolidos seu b alteri-,, que mecum permittere, ut unus quod in una, alter quo in alteraricaanu est, accipiamus qua ratione ficti ut simul ambo infallibi-,, liter Diuiliae by Corale
26쪽
liter consecuturi simus, ae proinde exspecti re debeamus. Id quod, in utraque manu reconditum est, nempe is solidos seu a 4-b. Sed, concedendum quoque est, utrumque nostrum aequale jus habere in hoc quod exspectamus. Quare consequitur, exspectationem,, totalem in duas aequas portiones dividendam esse&cuique tribu - ,endum seorsim dimidium exspectationis totalis,l. e.,seu ,, Monet praeterea, vocabulim exspectationis in arte conjectandi ita accipi, ut per ejus valorem aliquid intermedium inter optimum,
quod speramus.& pessimum quod metuimus, significet. Propositate miluobtingere spectatis mea in Mia est 'LFeyna Nostro Mostenditur Singamus, inquit, tres esse loculos, in ,
quorum uno reconditum sit ac in altero A in tertior, mihiqm, eum duobus aliis potestatem fieri, ut quisque pro se oculimia iseipiat, servetque quod inibi reperit: sic fiet, ut omnes tresacciti, piamus omnes loculos, habeamusque quicquid in iureconditum, est, scilicet aq-b- e. Unde cum dici nequeat, unum altero,, potiorem spem habere,consequens est uniuscujusque exspectatiori,nem storii atqui valere tertiae parti hujus aggregati, videlicet, sa-Fb-Fey. I. Propossitionem denique tertiam,quae generaliter
enunciar,si numerus casuum, quibus mihi eveniet a, fit ρ, numerus autem easuum quibus mihi eveniet bs q, sumendo omnes casus aque inproclivi esse, exstecratio mea valebit pa-Fqb):ίρ- qy, hoc ratiocinio confirmat Ponamus, inquit, Otuna mecum esse col-,,
lusores, quot sunt in universum casus, nimirum Hq. singulisque , singulos evenire casus quo sit,si totidem concipiantur loculi, deis in lingulis reeonditum intelligatur,quantiun linoquoque eas ac, , quiritur, videlicet in singulis' locularii a&in singulis flocu-lorum si singuli jam collus es aeripiant snmos oculos, uni versi ergo accipient omen obii runtque inselli iter,quiequit, in laeuiis reconditum est, id est,' 'itur eum onine offerunt aequaliter,distribuendum erit quod uni persiaccipient, per numerum Onusmim seu castumac ut singulorum exspecta tio sit pa se), ρη-H. Atque eadem ratione ostenderum,
mihi ρ casibus eveniata is casibus νων casibuse, sortem meam,
27쪽
lam coincidere cum regula asi,u sis Arithmeticonmi. Dum sub finem Tractatus Hugentinis quinque problemata bivit, quae suppressa analysi ad exercendum lectoris ingenium coronidis loco adjecerat Hugenius, inter alia quoque seriem infinitam demonstrat,
qua problema quoddamde sorte allatorum in Actis A. io pag. 223 solvi domethodum generalem talia plura soliendi, quam ad proposiamgenii peruerat, variis exemplis aliis illustrat. Ex hactenus dicus apparet, ad solutiones problimatum circa fortuitos rerum eventus apprime opus esse, ut omnium casuum possibilium numerus inveniatur eorumque varietas distinguatur: quod cum plerumque sine regulis Actis combinatoriae fieri non possit, plenum vero ejus systema hactenus desideratum fuerit ideo Autor parte secunda hoc argumentum plenius pertractat, quam ab aliis factum in novis quoque inventis pallim auget Agit autem primo loco de permutationibus, hoc est, de variationibus, juxta quas servata eadem rerum multitudine ordo situsque inter ipsas diversimode permutatur. Tradit de his more consueto duplicem
regulam prior satisficit, si res nullae sint eaedem posterior vero, si earum nonnullae sint eaedem Ad regulam posteriorem inter alia exempla apparet hexameter a Bernsiris Bais o Jesuitar vaniensi in laudem B. Tiginis constructus Tot ibi sunt dotes, V . go, quot eramis. v enim D uo PM-- in libello,quem Thaumata piet
ii, inscripsit, & qui eum sequitur ob haritas Visis eoide scientiis
adauiematicis lora, Preseius in priori editione Elimentorum M thematicorum p. 348,2i96 in altera editione p. 33 Tomi prioris D , qui denique in hisActis Tractatum Wallisianum-Algebra recensuit, ets8o, ipse autem πω us in Latina ejusdem editioneseum in Anglica nihil determinare fuisset ausus 3ος variationes
utiles eiusdem assignenti. Noster ostendit,eum exclusis spondaicis, admissis vero iis, qui caesura destituti sunt, salva metri lege omnino
ter millies ter centies ac duodecies variabilem esse. permutationibus ad combinationes progreditur, hoc est, ad conjunctiones, juxta quas ex data rerum multitudine nonnullae eximuntur,interq; se conjunguntur,nullo ordinis situsve ipsarum respectu habito. Explicata resula,quae pro inveniendis omnibus combinationibus tradi solet, Diuilia ' Corale
28쪽
solet, si res omnes sunt diversae, ad numeros figuratos delabitur laterales puta, relangulares, pyramidale dc generalem regulam eos
inveniendi seu summandi exhibet, sicque inutilem judicat operam rimaesii sitieri, quam in Athlisaeue in infinitarivi impendit,imn ense inpe uia1re tantum priorum sex potestatum summationesdemonstram. Expendis etiam alios enus, i multae renua combinandarum sunt eatilem, nec, gligit combinationes iermutationes xtim spectatas. Quantus do me huius de permutationibusvim nationbbus in arte conjectandi sit usus, multis problematibus circavarios
Iudos parte tertia luculenter ostendit. Haec inter comparet aestinistrisbriis in ludo, qui dicitur inqσneus; in ludo chartarum, quem vulgo xij aq/tes appellant in alio chartarum ludo, cui capriludiit bas Sostfpiet test nomen in ludo Bassetae in alea tesserarum coecarum circulatoribus solennium Fundamentum solutionis generale in eo consistit, ut omnes permutationes vel combinationes, quarum materia subjecta capax est, pro totidem casibus aeque possibilibus habeantur, utque diligenter attendatur, quot horiam casuum huic illive collusori faveant vel adversentur inde vi Propositionum Isugenianarum superius adductarum aestimatio sortis eruitur. Sed non parum saepius dissicultatis habet horum praeceptorum generalium applicatio,& hanc quoque, sicut omnem aliam artem, exemplis potius quam praeceptis exerceri consultis
Rusdem doctrinae de permutationibus usum in civilibuhm ratibus oeconomicis monstrare decreverat parte quarta sed praeter si amenta, qui stamaugustum aedificium superstrui de ' bebat,ac quae non cuivis ponere datum est, nihil comparet quia Autor morte praeventus exempla addere non potuit. μαμιμνη- 1, defuncti agnatus, qui praesitionem praenusit,
nobilissimum Montmortium&C1Mo raum, quorum uterque hujus Artis specimina dedit, rogat, ut suis meditationibus hune defectum supplere dignentur sed agedum videamus,quaenam sint illa fundamenta, quae Noster positit. Praemittuntur quaedam praelim, naria de certitudine probabilitate, necessitate& contingentia rerum, Notat Clinutor enim rem spectati ves objectio, vel subie-
29쪽
ctive. Illi significari veritatem existentiae aut futuritionis rei;
hanc vero consistere inmensura cognitionis nostrae circa hane veritatem. ρ Mabilitatem esse gradum certitudini,di ab hae dissure ut partem a toto. E. r. si certitudo integra quinque partibus constet, earumque tres militent pro laturitione alicuius eventus;
hune quidem haberi certitudinis undes robabilius dici, quod majorem certitudinis partem habeat, ut in positivo id demum habit audia quod semilem certitudinis notabiliter superet. Pos-bis esse, quod vel tantillam certitudinis partem obtineat, impossis i quod nullam habeat aut infinite parvam Ita possibile esse, quod Lauthocertitudinis habeat.Asorali e eertum eis cujus probabilibras fere aequetur integrae certitudini, sic ut defectus sentiri nequeat: moraliter impossibile esse, q0od tantum duntaxat probabilitatis gradum habeat, quantum moraliter certo ad omnimodam certitudinem deest. Necessarium esse, quod non possit non esse, re aut fuisse, idque necessitate vel physica, vel hypothetica, vel paeti leu instituti. Contingens esse, quod posset non esse, fore aut fuisse. Contingen. tium respicere potissimum cognitionem nostram, in quantum nos nullam repugnantiam videamus in objecto ad non esse vel fore etiamsi hic: nunc vi causae proximae, sed nobis ignotae necelsario sit vel fiat.Fortunam denique vocat Noster, cum nobis bonum vel malum obtingit , quod probabilius aut saltem aeque probabiliter non poterat obtigis e. viis notionibus utcunque evolutis ulterius explicat, quid sit scire, quia conjicere, quid ipsa ars conjectines. nisi nempe velint uti dici ea, quae certa sunt de indubia cetera omnia comites. Rem aliquam conserere idem esse ac probabilitatem ejus metiri, atque hineantem o se usi sim uastioneta Hiem metiendi, quam seri potest, exactissime probabilitates rerum, eo fine ut in judiciis Mactionibus nostris sempereligere vel sequi pos
simus id, quod melius, satius, tutius aut consultius fuerit deprehensum. Probabilitatem aestimandam esse incinat de ex numero, Me pondere argumentorum seu vi probandi Argumenta esse velintrinseca seu artificialia,exa Minicis causae effectius subjecti, a juncti,signi aut alterius cujusvis circumstantiae desumis; vel e urinseca seu inartificialia ab autoritates testimonio hominum petita. Animum oro arsumentorum indescindi ponderi distin is
30쪽
explicat, aximinia quaedam generalis proseri, quibus in me tendis probatulitatibus sit utendumac quorum numerus propria uniuscujusque experientia rasis augeri possit. Nimirum conse iuris non esse debere locum in iis, delubrioinitimodam certitudinem
qui licet a Non sufficere, ut unum alterumve argumentum expendatur, sed conqinrenda esse omnia, quae in cognitionem nostram venire possunt atque ullo modo ad probationem rei facere videntur. Non tantum incesse attendenda, quae rei probandae conducanti seddc omnia illa , quae in contrarium adduci possunt, ut trutinatis probe utrisque constet, utra praeponderet. ad
judicandum de universalibus lassicere argumenta remota uni versalia , sed ad conjecturas formandas de individuis propiora quo- quid specialia adjungenda esse, si modo haberi possint. In rebus incertis dubiis actiones nostras suspendendas esse, donec major lux affulserit. sed si occasio agendi nullam patiatur moram, inter duo semper eligendum esse id, quod convenientius, tutius, consultius aut probabilius videtur, etsi neutrum in positivo tale sit.
6 Quod aliquo casu prodesse, nullo nocere potest, praeferendum
esse illi, quod nullo vel prosit, vel noceat. De a,ionum -- mmmpretiorum statuendum esse 'eventu. In judiciis nostris cavendum, ne rebus plus tribuamus quam par est, neque quo probabilius est ceteris, pro absolute orto habeamus ipsi aut o trudamus aliis. 9 Cum raro admodum omnimodam certitudis nemine u liceat, quod moraliter tantum certum est, pro a silute certo habendum. Iam quod argumenta attinet, qui ico estu generatur, triplex in iis discrimen annotat Cel. Auton daedam scilicet Moesiario existeres contingenter indicare; Mia emuingenter existere&necessario indicare alia denique Meontingenter austere, indicare. Ulterius eadem distinguit in 'adc mixta quorum illa in quibusdam casibus rem ita probant, ut in aliis nihil positive probentri haec vero rem ita probant,
ut in eeteris probent eontrarium. Vimprobandi seupondus deducit a multitudine casuum, quibus argumentum existere vel non ex istere, indicare vel non indicare aut etiam eontrarium rei indieare posse, adeoque per propositiones Hugenianas ex casibus istis pro
babilitatem nonaliter elici, quam sortes aleatorum inludis aleae.