Commercii epistolaris Vffenbachiani selecta variis observationibus illustrauit ... Io. Ge. Schelhornius

111쪽

kuorum typos cum aliunde , tum praecis pue ex Tabulario Corbe ensi curate essim ixerat vir, quem excellenti harum rerum cognitione fuisse imbutum testatur insigne opus de. Veteribus Germanorum aliarumque nationum sigillis , eorumque usii &praestantia. Ab eo quoque didicit modum, ectypa Veterum sigillorum faciendi. Solebat nempe Noster, qua erat prudentia praeditus , si quos in itineribus Viros doaos inviseret, ad cmusque se genium accommodare , sermonisque mat riam de illis potissimum rebus sitbmin, strare, in quarum notitia eos excellere no- 'Verat , quasque iis adeo caeteris iucundimores fore facile hariolari poterat. Dupleκ inde in eum redundavit commodum. Primo enim hoc illis nomine acceptior erat s nquo isthoc pacto affabiliores reddeban-2r ἰ eum , quam quisque noVit artem sqq. ea pretesertim animo Iubentissimo largi . orique verborum flumine sermocinari 1otegi, & magnam praeterea Vim , recte ju- Lucante Tullio, ad conjungendas amicitias studiorum ac naturae similitudo habe

Deinde peropportuna hinc ipsi enasceis

D tur occasio , laetissima in variis S ali. oquin abstrusioribus ingenuarum artium ς disciplinarum generibus incrementa ca

112쪽

xc VITA ZACAE CONRADIstratione virorum hujus illiusve doctrinae

scientissimorum addiscendi , quae ex libris haud ita luculenter cognosci poterant. Animo igitur jam ante , quam in peregrinatione sua viros doctos & artifices adiret , infixerat quaestiones , dubia vel argumenta, quae uberius discussa ac dilucidius a singulis explanata cupiebat. Quocirca maximopere sane expedit liberalium artium cultori, cum fructu peregrinaturo , notitia eximiorum artificum , & virorum Variae doctrinae laudibus in singulis, quas lustrare constituit , civitatibus apprime florentium, ne imparatus accedens praecipuo itineris sui lucro frustretur,& Opportunam occasionem egregia multa videndi cognoscendique , posthac non ita facile redituram, sibi e manibus elabi patiatur. Commendandum hoc nomine,praeter Cel. BRUCTEM mei Pinacothecam Virorum hodie literis illustrium elegantissimam , majorem in modum est , quantum quidem ad Uirorum nostro aevo literarum gloria insignium notitiam spectat, institu-xum , quod Summe Venerabilis Gabr. Wilh. GOETTENIUS scite exorsus est, elegantis autem ingenii ac doctrinae Viri

Ernestus Ludov. RATHLEF & J. C. STRO DTMANNUS laudabili dexteritate continuarunt , in describenda literata huius aevi Europa. UFFENBACHIUS itaque cum nosset , quanta HEINECCIUS rei diplo-

113쪽

AB UFFE ACH. xta diplomaticae , ac inprimis , ut cum Vopisco loquar, sigillaticae peritia polleret ,

quantumque ad fidem diplomatum explorandam & confirmandam sigilla Valerent, multa ex illo de sigillorum materia , inscriptionibus , figuris , annectendorum modo , effigiebus , sincero tum ac spuriorum criteriis , aliisque huc pertinentibus sciscitatus, magnum ex illo congressu fructum retulit. Laudatus ΗΕINECCIUS tum Halae praelection es in rem diplomaticam instituere solebat , quod salutare consilium ita Nostro placuit, ut haec tempora praedicaVerit felicia, quibus istiusmodi res in Aca- demiis docentur, cum antea nihil facile, nisi quod ad panem lucrandum inserViret, in cathedris personaret. Occupatus insuper erat in Ecclesiae Graecae delineatione adornanda, ac Historia Marchionum Bran-denburgensium per sigilla eum in modum illustranda , quo VREDILIS Comitum Flandriae historiym elucidavit , ad quod

institutum multa iam subsidia tam e Mag-deburgensi tabulario , quam Berolino, jus . su Regis Borussiae acceperat. Domum d. XXIII. Jun. reVersuS, more Francosuriano mense Julio ad Sch alba- census fontes acidulos abiit , iis , quanquam necestitate tum haud flagitante ,

114쪽

usurus. Vegetus enim ac Valens ex itin re redierat, illa soli coelique mutatione , vectatione, corporisque motu ac animi deliciis ad salubritatem ipsi maxime proficuis. Experientia post edoctus censuit, annuum sine urgentibus causis acidularum usum esse potius abusiam, ac saepe sanitati plus ossicere , quam prodesse , cum praesertim raro, qui ad ipsos fontes accedunt , temperatam Vitae rationem diligenister custodiant.

Octavo autem mensis Nov. die una eum Generosissimo Fratre iter, Deo faVe te , per Saxoniam inferiorem & Frisiam in Bedgium & Αnsliam ingressus est,quaestum doctrinae ma orem CapturuS, aC the- sauxi sit librarii incrementa promoturuS I cuius itineris luculenta optimaeque frugis plena descriptio cum iam sub praelo sudet, praecipua tantum loca, in quibus aliquamdiu incomparabile hoc optimorum Fratrum par , ut Bibliothecas & alia observatudigna enixa diligentia investigarent , Virosque doctos A industrios artifices adiis rent , diversatum fuit, ac ex Viris , quos salutarunt , celebribus potiores hic nominare visum est. Illa simi Cassellae, Gosis laria , Clausthalium , Blanchenburgum ,

115쪽

Delphi , Ilaga Comitum , Harlemum,LOndinum , GreenVicum , Cantabrigia , Oxo nium , Hampioni Curia , Kensingtonium ,

m oodistockium , Richemontium , Duc seldorpium, Colonia Agrippina. Ex Viris celebribus , quos haec nobilis.

sma Fratrum biga convenit, nominare sat est Io.Andream Schmidium, Hermannumvon der Hardi, Just. Christophorum Boeh- merum , Phil. Jul. Rethmeierum , - IO. Henr. Burcinardum , Godost. Guil. Lei nitium , Gerta Molanum , Polucarpum Lystrum , Henr. Ludolphum Benthemium, Jo. Alb. Fabricium , Io. Frid. Winckle rum , Jo. Diecmannum , Dietericum VonStade , Michaelem Richy , Gerh. de Ma- .strichi , Theodorum Hasaeum , Jo. Henri gelingium , AlexandriArnold. Pagenstein merum , Mensonem Altingium , Adamum

116쪽

, Burmannum , Jac. Perigonium, Cornelium van Alliemade, Ant. Van Leu enhoek , Prosperum Marchand , Bernardum Piccard, Petrum Ualkenter, Senguerdum,

Ex tot tantorumque Virorum sermoni-hus exoptatam Nostro in variis doctrinae

generibus plurimum proficiendi facultatem esse suppeditaeam , quis non agnoscit In

s Italum in Anglia commoratum , cuius honorificam mentionem facit Cel. Petrus Franc. COURAYERIUS in prae- . fatione Historiae Concilii Tridentini Sarispianae, in Gallicum sermonem translatae , praemissa, p. XIV. XVI. sq.

117쪽

lustrandis instructissimis , quae Londini , Oxonii & Cantabrigite asservantur , BibliotheciS , ac excutiendis earum Codicibus MSS. id sibi potissimum negotii imposuit ,

ut .eOS Conferret cum Catalogis , ab Ed-mardo Bernardo collectis , studioque Humphredi Wanleri A. i 697. e Theatro Sheldoniano splendide evulgatis. Errorum in iis, non ea, qua decebat, accuratione concinnatis , Commissorum notationibus tantum Chartae, in meis manibus versiantis; complevit, ut singulare illae volumen conficerent 0. Ipsa autem Nostri Bibliotheca maximum

ex ' hoc itinere incrementum Cepit , cum supra quatuor voluminum millia inde reia

portaverit , id quod ex epistola ad Cel. DANZIUM data, & huic nostrae Sylloges particulae inserta, liquet. Primo quidem animo secum constituerat, in Collegio quodam Oxoniensi fixam sibi Musisque suis stabilire sedem ; sed tam victus ratio , quam coeli temperies , ipsi minus commoda, praesertim vero turbidus rerum Anglicarum eo tempore status, ut consilium hoc abiiceret, effecere. Martis

118쪽

regnis tum saeviens, literarium in Galliisam atque Italiam iter , quod mente Uitarat , plane sussiaminavit. Imo divina potius Irovidentia , commodis eum in clytae Uatriae & rei in Germania nostraliterariae promovendis destinans, ipsum alnatale solum veluti retraxit. Mortalium

enim coetui interea exempto amicorum

ejus principe , Viro Ampsissimo, Jo. Ni colao SNEIDERO, dicto Smidi, cujus incedibus habitaverat , librariumque suum thesaurum deposuerat, ac Deo , cuius in manu sors nostra est , sic dirigente , factum est , ut domum A. MDCCXI. sub initium mensis Aprilis redux, Vidua ejus, Matrona omnibus sui sexus ornamentis deis coratissma , quamque studium suum hiahliothecarium haud remoraturam noVerat,

mense Julio in matrimonium ducta, in iulius thalamum feliciter succederet. , Anno MDCCXVIII. mense Iunio animi gratia denuo iter in utrumque Belgium inis diruit, dulcissima conjuge & generosissimis Fratribus ac Affinibus cum privigno eum comitantibus. En tibi, quae ipse amicissimo MAIO suo in literis ad eum decima Septembris die exaratis de hoc itinere exinposuit: ,,Pollicitus nuper sum, me itineris ,,peracti sata descripturum,quod, antequam ad ultimas tuas respondeam, praestandum a1ridcq

119쪽

,,Videtur. Ast paucis me expediam. N isque enim navigationis Coloniam usique Bamoenitatem, necive subortam posthaec , isquam bis experti rumus, Neptuni in nos Diracundiam , neque enatas inde sceminethsexus querelas explicabo minime sucun-ndas. Nec iocos, facetias atque delicias,riquibus tempus fallere, ac itineris mole-ristias superare laeta nostra societas studuit, oreseram ; parum enim salis nunc haberetritalis relatio. Non etiam situs utriusque DBelgii amoenitatem, Urbium magnitudi-hnem , aedificiorum magnificentiam , ho-hminum mores, partim satis agrestes atque nridiculos, rerum omnium his in oris aseofluentiam , memorabiliumque, quae Vidi semus , multitudinem prolixe describam. .,Haec enim omnia tibi cognita scio , aeisparum te iuvare posse autumo. Litera Dria nova , quae scilicet in Bibliothecis ae Mossicinis librariis viderim , quaeque ex O-hre atque colloquiis Eruditorum didicerim, timagis tibi arriderent, majori etiam cum MVoluptate a me describerentur. Ast, ut hiam nuper dixi, neque ipsa itineris, rela- ,,Xandi atque recreandi animi causa potis. issimum instituti, ratio, neque societatis , isquam inieram , seria abhorrentis nexus , isnec denique festinatio ubivis locorumhnimia permisit, ut meo in rem literariam Dardori ac doctos viros invisendi desiderio

issatisfacere potuerim , nec tuae nunc ,

120쪽

,,quam bene noVi , cupiditati satisdare,,queam. Me quidem solabatur, quod pri-

,,mis duabus Vicibus , dum in f oderato Belgio versabar, omnes fere Bibliothecas 1,ac Musea perreptaverim , ac, quicquid Mest doctorum Uirorum , CORVenerim. Dilinc , cum regium attingebamus Besgi,,um , quod nondum peragraVeram, quan- tum potui, e societate me subduxi, Mu- ,,sasque , ringentibus licet ac opprobranti-

bus Gratiis meis, sectatus sum. Biblio- thecae praestantiores , quas offendi , ad ,,Lo oliticam Societatem spectant, quarum Dea , quae LoVanii est , splendore atque ,,numero , Ani erpiensis vero librorum ,,historicorum ac MSStorum inprimis prae- ,,stantia antecellit. Copiam Codicum eis,,orum , qui Acta Sanctorum collegerunt , ,,studium atque industria huic invexisse pu- to. Rariores alias esse solent apud Jesui- tas libri veteres , manu inprimis exarati.,, Magnam sane horum apud Ani erplenis ,,ses farraginem Vidi, eorum potissimum , ,,qui ad martyrologicum studium facere possunt. Cum eximium , quem mea ,,Bibliotheca servat, Codicem martyrolo

,,gicum cu) iis , qui continuandis Actis

M De hoc immensae magnitudinis Codiis

Ce membranaceo, saeculo XIII. vel ceriste XIU. exarato vid. Bibliothecae Vffen-