장음표시 사용
131쪽
AB CFFENOCH. clx Praefectum , pervenit. Egregiam Vero supellectilem antiquariam . b , in itineribus sollicite conquisitam , in Bibliothecaessiae ornamentum asserVaVit.
Rei autem diplomaticae cum studiosissiamus esset, A. MDCCXI. ad exemplum
mpra laudati HEIN ECCII & Ge. Conradi SIEGLERI Q , antea Principi Abbati Fuldensi, post Episcopo Herbipolitano a
Secretis & Tabulario, Sigillothecam ador naVit , acceptis primo non paucis tam e Fuldensi Tabulario , quam beneficio Viri Illustris, sibique amicissimi, D. Ernesti a GLAUBURG, harum rerum callentissimi, veterum sigillorum ectypis. Expertus Vero cipe cum indignatione est eorum , qui tabulariis custodes dati int , invidiam , quorum multi hasce prisci aevi reliquias pulveri potius, blattisve & internecioni,quam
bonorum usibus permittere malunt. Praeterea cum iam eximia instructus esset variorum diplomatum copia, eorumque magnam
Index eius exhibetur in Appendice L
132쪽
magnam in omni historia utilitatem agno sceret, rei se diplomaticae studio totum
dedidit. Aggressus illud forti animo est , munitus iam iis subsidiis , quae MABILLONIVS aliique docta manu suppeditant. Sed quo magis fausto S inoffensis pede in illo progredi posset, scripturamque Vetein rem sibi familiariorem redderet, in pristis
tabulis codicibusque manuscriptis legem dis se strenue exercitavit, ac tam diplo mata calamo eXarata Cum exemplaribus iam publicatis, quam varios Codices antiis quos cum editionibus praestantissimis operose contulit, e quibus jam exempli causa nomino Hieronymi Epistolas , Augustini opus de Civitate Dei, Gregorii M. Moralia in Iobum , ejusdemque Dialogos dc
commentarium in Canticum canticorum d). Ex isthoc autem labore gravi quidem ac taedioso , eum cumprimiS percepit fructum , ut inde scripturae Veteris compendia, in diplomatibus ac codicibus creberrime obvia, eorumque lectionem difficilem satis ac impeditam facientia , erue re, ac cognita sibi reddere didicerit. Nemianem enim facile paulo humaniorem fugit , uam foecunda errorum mater sit compenaiaria veterum codicum atque diplomais tum scriptura , utramque in iis paginam i fais
Q cons huiusce Sylloges Part. I. P. I 8
133쪽
AB V EMACH. crafaciens : recteque annotavit ce) Joannes CLERICUS , librarios sive ex festinatione, sive ex prava consuetudine, pro integris vocibus aut earum initium duntaxat puncto addito scripsisse, aut syllabas in media voce omissas , imposita lineola , supplevisse , aut etiam nullum Compendi rite scriptionis. indicium addidisse r hin que factum siepe esse , ut librarii, aut e tiam Critici , qui ea compendia non asseisquebantur , male , quod deerat, suppleverint, aut integrum putarint , quod mutilum erat. Id vero non in manu scriptis solum codicibus, sed diplomatibus etiam usu venit. Et multi sane errores , iique crassissimi, fuissent evitati , neque tantae difficultati veterum monumentorum lectiosoret obnoxia, si librarii ac scribae omnis aevi in diplomatibus & codicibus exara dis id sollicite observassent, quodnianus Imp. in describendis Institutionibus , Digestis & Codice fieri graviter his verbis f mandavit et Ne autem per scripturam in posterum fiat aliqua dubitatio , jubemus non tr Aglorum captiones V compendiosa animata ,
o Artis Criticae P. III. S. I. C. XII. P.
ceptione ad Tribouiauum S. I 3.
134쪽
mias induxerant , e usdem Codicis textum conscribi , etiamsi numerus Iibrorum signiscatur, aut aliud quidquam; nec enim per specialia si a numerorum manifestari, sed per litterarum cons quentiam explanari concedimus. Sed contrari um ubivis in medio praesertim ac infimo sevo inolevisse nemo ignorat, nisi qui plane nullum manuscriptorum usiam unquam ' habuit. Observat peritissimus alias harum rerum arbiter , Bernhardus MONTFAU
CONIUS g , decimo quinto demum
saeculo , cum literarum studia reviviscerent , Latinaeque linguae usus , iam diu Vitiata externisque vocibus foedata pristina illa sinceraque elegantia , ab hominibus prisci saporis in primigenium statum sensim reduceretur , literarum sortem sequutam esse scribendi et libros exarandi Tationem, quae in perplexam , infinitisque abbreviationibus implicatam characterum figuram deflexerat, ante exortum tyPO graphiae in pulcriorem exarandi libros ritum deductam , & ad normam codicum octavi & noni faeculi , modico intercedente discrimine restitutam , innumeroS-que ejus tormae codices , curantibus maxime Laurentio & Cosima Medicis, aliisque
per Italiam Principibus caddo, et Matthia
O Diar. Itineris Ital. Cap. XXI. p. 3 13.
135쪽
Corvino, Pannoniae Rege, Musis faventissimo conscriptos fuisse. Adiicit MONT-FAUCONIUS , sub haec exortam typorum artem ex hujusmodi codicibus exemplum cudendi mutuatam esse. Sed haro non ita generatim accipienda simi , ac si illa scribendi ratio , tot VOCum compendiis implicata, plane tum in exilium pulsa et antiquata fuerit. Contrarium enim manifeste docent tot diplomata , ac plurimae ejus aevi librorum editiones . in ipsa
etiam Italia curatae, quae Vocum abbreviationibus scatent , lectionemque injucundam et minus facilem reddunt. Optima autem, si quid iudico , et convenientissima fuit methodus , qua Vmenbachius usus est ad compendiariam illam diplomatum scripturam enucleandam , Conserens nempe d1ligenter diplomata et codices manuscriptos cum limatissimis editionibus, Rique hac ratione, quae implicatiora erant, vocum compendia haud difficulter eruens, quae deinde in peculiarem .librum retulit, ae paulatim multa eorum millia congessit, inque diplomatum lectione , sicubi quaedam hujusmodi intricatiora sibi occurre rent, ad hanc suam abbreviationum en . Heatarum syllogeu refugit. in
Nondum enim prodierat Lexicon diplomaticum , abbreviationes syllabarum et vocum in Diplomatibus et Codicibus, a Pars II. h sae-
136쪽
saeculo VIII. ad XVI. usque occurrentes exponens, Viri in hoc studiorum generae
exercitatissimi, Jo. Ludolphi WALTHE-Rl , opus splendidum, aetatemque laturum, et Germaniae nostrae perhonorificum. Cum diplomatum, in forma augusta et patenti scriptorum, lectio hoc nomine etiam sit difficilior ac molestior,quod propter siuam latitudinem lineis constent longissimis, adeoque proclivis sit error , ut
una vel altera linea inter legendum aut describendun, - praetermittatur 9 solenne fuit Nostro , ad hoc praecavendum, lectionemque minus impeditam reddendam , tribus viridis coloris panniculis uti, quOrum unum lineae illius , quam prae oculis habebat, initio, alterum ejus extremitati apposuit, tertium Vero lineae medio imis posuit, et, hac legendo describendove ab-lbluta, tres illos panniculos ulterius ad sequentem lineam eadem ratione dimovit ,hcque sibi facile ab errore et hiatu cavit. In hac utilissima exercitatione cum stre nue Versaretur, facile quivis , qui Vffen-hachium bene novit, arbitrari potest, longe blandissima animum ejus titillari soli. tum Voluptate , cum quaedam diplomata authentica, in historia usum habitura suisum, nondumque publici juris facta, indis
137쪽
tantum in historiarum cognitione ac rei cliplomaticae studio, sibi tam grato, capiebat incrementa, ,erum iis etiam esregia aliorum promte iuvaro.. poterat instituta,
literato orbi prolatura , Vir , qui literis
promoVendis totum se consecraverat. Sed neC archetypa eorum exempla renuebat,
quae ab aliis iam in lucem emissa fuerant, u praesertim magni momenti essent : e serientia edoctus , industriam illorum colisationem cum exemplaribus editis multum adjumenti ad faciliorem veterum diplomatum et Codicum lectionem , ad tor- , tuosos literarum Vocumque ductus ex planandos , ad intricata Verborum cominpendia enodanda, adque diversos pro saeculorum diversitate scriptionis modos coPnoscendos praestare, ac praeterea ad edi ta , si forte vitiose descripta , et male lecta fuerint, emendanda, aut, si castrata vel interpolata sint , integritati suae restituenda tape maxime conducibilem esse. Laborem vero, rei diplomaticae inmensum , satis iuperque compensia,t insignis utilitas et felix profectus in studio histo riae , genealogiae, geographiae medii sevi, doctrinae. heresdicae, antiquitatum , juris publici, seudalis et ecclesiastici , ac artis criticae. Reddebantur ipsi sensim frequenti diplomatum tractatione familiaria Impe-h a TMO-
138쪽
ratorum Regumque monogrammata , sugilla , Variae temporum notae, Archicancellariorum et Cancellariorum nomina, palatia medii aevi publica, regiae curtes, Villae, pagi, aliaque. Sedulo autem hoc studium, insigni eius utilitate captus, continumit, cumque s lici. au spicio ingentem diplomatum vim coegisset , animus ipsi erat , aliquando
BIBLIOTHECAM DI PLO MATICAM UFFENBACHIANAM publici iuris facere ,
in qua omnia diplomata, quorum ei Copia erat , tam manu eXarata, quam in Variis libris suae bibliothecae impressas passim dispersa, serie pariter chronologica ac seiscundum sua argumenta disposita recenserentur. Sed dolendum est , huic et aliis eximiis Viri optimi consiliis et conatibus praeter negotiorum publicorum molem , ipsius humeris deinceps impositam , tam bibliopolarum morositatem, quam praematurum ejus ac Reipublicae literariae funestum obitum intercessisse. Iacturam vero hanc feliciter resarsit clarissimi nominis Vir , Petrus GEORGISCH, cuius laudabili diligentiae accepta serimus Resesta Chronologico - Diploismatica , in quibus recensentur omnis generis monumenta et documenta publica , quae singula in summas ille suas contraxit, juxta
139쪽
. AB VFFEN CH. VII iuxta annorum dierumque , quos praeserunt , seriem digessit, temporisque subnotationes medii aevi more expressas cum nostro computandi modo composuit. Has alia aue opes literarias tanto Noster congessi ardore atque successu , nullis parcens silmtibus , ut ejus Bibliotheca' , illo tempore paucissimas inter privatas habuerit pares , Codicum Vero manu CXaratorum ac librorum prohibitorum copia haud plerasque tantum n.stri & superioris aevi, quod mihi quidem constet, privatas, sed et multas publicas superaverit. Numerus enim Manuscriptorum ad duo sere voluminum millia ascendit. Ne quid dicam de insigni apparatu librorum, manu Clarorum Virorum vel collatorum , Vel emendatorum , vel annotationibus illustratorum , quos Morhofius, dexterrimUS,s quis alius , harum rerum aestimator, Manuscriptis accensendos judicavit ch) , u0rumque propemodum quadringentos in Bibliothecam sitam mira felicitate intulit. Epistolarum vero ineditarum supra duas myriadas, divitem profecto reconditarum rerum thesaurum , auspicatissima industria conquisivit, 'quas praestantissimus
140쪽
exm11 VITA OCH. CONRADIphorus WOLFIVS docte recensiuit ci , qui hanc inaestimabilem gazam aequo sibi pretio post placidam Nostri mortem
Magnus ille Iosephus SCALIGER ad
Bibliothecam , quam conlammatam dicere fas sit, sex sipatiosa requiri conclavia censuit k . 'οur une passaite Bibliotheque usaudroit amoir sis grandes mambres. Noster ,3icet Bibliothecam suam omnibus numeris haud absolutam esse libens fassus sit , ac multa adhuc desideraverit, octo conclavia, interque haee quatuor satis ampla , libris Codicibusque calamo exaratis repleta habuit , quorum consipectum , scita Generosissimi Fratris manu detineatum, aerique incisum , nostrae de studio beati Viri bibliothecario commentationi adjungemus. Non
i) in Conspectu Supellectilis epistolicae et
' literariae manu exaratae, quae apud eum, dum viveret, exstitit, post beatum vero ejus obitum cum omni illius opu-' lentiiI1mo apparatu librario. in Perili. Reip. Ηamburgensis Bibliothecam transismigravit. vid. Scaliserana, cum Τhuanis, Per ronianis, Pithoeanis et Colomesianis a, Des Maigeaux iunctim Amsterodami A.' I7 o. edita, Tom. II. p. a37.