Ant. Guberti Costani ... Polyhistor

발행: 1561년

분량: 63페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

Sulamura den randi. Itaque si qua paulisper illaeca in igne verietuod propterm π pHPς cutis densitatem eueniet:aut quia perpetuo humore madeat, tim hinci, quo absumpto necesse est eam ignibus absumi. Ideo enim a Nicandro Metro Iινγ nuncupatur , quasi pinguem cutim habens : enim pinguedinem δε pellem significat. sic igitur Dioscorides lib. a. scribit, falso creditum esse Salamandram ignibus non uri. Et Plinius lib. 1 9. cap. . Si id esset verum, iam expertam suisse Romam. Galenus quoque lib. 3. de Temperamentis, ait Salamandram breui quidem intercapedine nihil ab igne pati: sed si longiore sipatio ei admoue tur, proculdubio comburi. Alioqui perperam, & imperite

Galenus lib. I I . de simplic. medic. facult. dc in lib.de Comp citi eis in sit. medicam. Paulus Egineta lib. 7. cap. 3. Cornctius Celsus, 'V & alij in rebus medicis cineres uiue Salamandrae commenda' rent ad abigendam lepram & scabiem, necnon ad essiciendu, ne evulsi pili renascantur. Habent enim , quemadmodum ijdem auctores tradidere, exedendi, & adurendi vim. Quae Omnia satis detegunt insignem illorum hallucinationem, qui Salamandram tum igne non uri, tum flammis ali,praucra imstienter prodiderunt.

auam ampla CH magni afuerat domini apud Hieres

biem

Eteres suos nominibus obuios salutabant: ac cum illud non succurreret quemadmodum Seneca libro I .epist. scribit, eos dominos vocabant. Mar

Cum te non nossem, dominum, rege ; ocaba. Superba domi- At hoc nome existimatum est quibusda temporibus tam am-m Upς utiq plu magnis cuiatq; superbum,eo ut appellari Romanoria principes recuserint, quod indicio esset reliquos seruos esse. Ideo Augustia no Auginistus, Cum esset aliquando dominus a populo nomina-Lit a popula tus, non solum Vetuit, ne quis ipsum hoc nomine compella- domisti nuncu ret, sed etiam summopere cauit, ut Dion Coccius est auctor

lib. s s. de Suetonius in Augusto. Vnde Tertullianus in Apologet. Augustus sinquit Impcrij formator, ne dominum quis dem se dici volebat.hoc enim Dei est cognomen. Dicam pland

42쪽

ne Imperatorem Dominum, sed more communi. Sed quando non cogor, ut Dominum vice Dei dicam. Caeterum liber sum illi : Dominus enim meus unus est Deus omnipotens , aetemnus, idem qui & ipsius, qui pater patriae est,quomodo Dominus cst. Haec Tertiit. Tiberius quoque Caesar, ut Tacitus lib. Tiberius acer-2.sci ibit,acerbe increpuit eos qui ipsum Dominum dixerant. M increpuit

Quin Alexander Seuerus, auctore Lampridio, se Dominum appellari Veruit, quod nimis ampla & magnifica Domini ap R pellatio videretur. Huc pertinent insequentes Palladae versus, quibus significat se nolle Dominum appellati, quod nihil dare assentatoribus posset: & alludit a verbo δομιναι, ad nomen '

Simbddet, fratrem tantam diam enim 'voces magos t. asse nihiIhaseo ι o dem,dominiu ,ocari nolo. Claudius Caesar, auctore Tranquillo,ut tacita assentatione vulgi fauorem aucuparetur, saepe hortando, rogandoq; ad hilaritatem homines prouocabat, dominos identidem appellans, immissis interdum , & accersiis iocis. Sed quidam Romani Principes sic avide illam appellationem arripuerunt, ut Domitianus exemplo Caligulae se Dominum Deumq; appel- Domitianis Iari iusserit, quemadmodum Suetonius,Eusebius, Sextus Au- excpla calumrelius, Eutropius, & alij multi literis tradiderunt.Nos Galli Re M st 'in gem nostium Graeco vocabulo cυω appellamus, x vi σ, pio ' π nferentes: Delphinum vero, id est, Regis proximum hqredem, 'dictione Gallica Dominum significante. me mirati, Pentapoleos interim , eius f Vparentώψ H- Ami. CAP. XVII.

43쪽

& inultis in terris praerupta, & terram cinerulentam, & picis guttas ex petris distillantes,& flumina foetido odore efferue

tia, & habitationes passim euersas: quod eo loco tredecim v bes olim habitabantur, quarum metropolis Sodoma adhuc sexaginta stadiorum ambitum seruet: & quod ex terrae motibus, & ignis amatu, & aquis calidis ,& sulphureis lacus eruperit , & quod petrae igniferae factae sint, di urbium aliae a se tae, aliae ab iis, qui aufugerunt, derelictae. Caecutit admodum hoc Strabo. At id mirum cuiquam videri non debet equandoquidem causa & ratio illum prorsus latebant, admirabilis interitus Pentapoleos.Quod εἰ in Tacito obseruauimus:

sic enim eadem de re lib. M. scribit Iordanes unu atq; alterum lacu integer perfluit: tertio retinetur. Lacus immenso ambitu specie maris, sapore corruptior, grauitate odoris accolis

pestiser, neque vento impellitur, neq: pisces aut siuetas aquis volucres patitur. incertum unde. Superiecta ut selido seruntur , periti, imperiitq; nandi, perinde attolluntur. Et paulo post, Haud procul inde campi, quos ferunt olim uberes, magnisq; urbibus habitatos, fulminu iactu arsisse: & manere vestigia, terramq; specie torridam vim frugiferam perdidisse. Nam cuncta sponte edita, aut manu sata, siue herba tenus aut fore, seu se itam in speciem adolevere, atra & inania velut in cinerem evanescunt. Ergo sicut Iudaicas quondam urbes igne caelcsti flagrasse concesserim, ita halitu lacus infici terram , corrumpi superfusio spiritum coq: scelus segetum lcautumni putrestere reor, solo caeloq: iuxta graui. Licet autem ethnici auctores in his rebus a Deo praeter naturam mirabiliter factis, omnino inter se non conueniant: illud tamen ex illis constat, & arsisse Pentapolim, & casu quodam admirabili concidisse, eiusq; res apertisiima vestigia etiamnum extare. Huc ergo animum aduertat Luciani illi & Epicuri, qui totam cbristis a m

Rempubl. Christianam suis sceleribus & impietatibus turbat.

Caueant autem ij verbo tenus Christiani, ne ob sceleratam S 'hypocrisim, Simoniacum ambitum, illicitam stenerationem, furta, sacrilegia, adulteria, conuicia, quibus pios incessunt,& alia grauissima scelera: caueant, inquam , ne iudex ille iustus 5 praepotens, in cuius manus horrendum est incidere, metios talium admistbrum poenas ab eis expetat, & hic vel

44쪽

acerbius aut remissius in his causis statuerent iudices . quam deposteret ratio: pro quantitate, qualitate, & modo delicti

poenas luere fures volueriin Non reperio tamen legibus Romanorum furibus, qui nec noctu deprehenderentur, nec in- pq terdiu telo se defenderent, poenam mortis irrogatam suisse: his, μό, etiam si propter quantitatem, qualitatem, iterationemVe sur' excepistuliquotti atrocius delictum videretur, nisi sorte publicam pecuniam, casibus. i vel rem sacram vel religiosam furati fuissent: aut iudices tempore administrationis publicas pecunias subtraxissent, aut furto publicam pacem violassent. Voluit nanque Fridericus, eum , qui quinque solidos suratur, reste suspendi: eum vero qui minus, scopis castigari. Quae sanctio temporaria fuisse vi- Emuleam s. detur : cum fures omnes pacem publicam turbent, sed non vli de pace te pari ratione: aequum tamen non sit,omnes,qui quinque solidos furantui, reste suspendi. Itaque non omnes ea sanctione

tenentur, sed illi demum quibus innotuit. Quin edita illa

sanctio fuit, ob coercendam improbitatem & pervicaciam quorundam Germanorum, qui sures insignes tunc temporis Germani fures erant: scut & priscis temporibus suisse , Pomponius Mela lib. 3 .de situ orbis testatur. Ideo cum ius singulare contineat, produci temere ad casus dissimiles non debet, Quocirca, nee larici I ea quod a Calistrato responsium est, famoses latrones in his lo- pridia. F. fimocis, ubi grassati sent, furcae affigendos: perperam ad fures fos.D.de poemtrahitur. Latrones enim grassatores sunt , & viarum ob- ι trosses milia sessores, qui multum a furibus disserunt. Vnde Iustinianus iij

nouella I 34. Pro furto , inquit, nolumus ut Vllum membrum amputetur, aut mors irrogetur, sed alia ratione cam pro furto morastigatio procedat. Fures vero appellamus eos, qui clam & tis poenam irro sine armis talia delinquunt. Eos autem qui violenter grassan- gari. tur, vel cum armis, Vci sine armis, siue in iudicio, siue in via, siue in mari, legibus comprehensas sustinere poenas iubemus. Sic autem Valentinianus perosius est latrones, Ut quoi qu*m uetuit quenqvi pro illis patrocinati vetuerit, tit. de defensorib. ciuitatum. C. pro turibis pi-Huc pertinet illud Senecae lib. r. epist. Sed latrocinium fecit trocinari.

aliquis, quid ergo meruit3 ut suspendatur. id est, ut cruci afli constauinus gatur. Primus enim Constantinus supplicium crucis sustulit, furcae poena in eius locum suffecta: edixitq: ut nummismatis nsignum crucis imprimeretur. Itaque coniectura ducimur ad cimi r .

45쪽

se spicandum in loco Callistrati iam citato pro cruce Triboc tist in pro nianum adscripsiste furcam, ut ste , quod dicitur, di tempori seruiret. His aulcm, quae superius dicta sunt, suffragatur Lampridius in Alex. Cum quidam, inquit, ex honoratis vitae

sordidae,&aliquando furtorum reus per ambitioncm nimiam, ad militiam adspirasset, idcirco quod per reges amicos ambierat, adnustus statim in furto praesentibus patronis detectus est, iussu q: a regibus audiri damnatus est re probata. Et cum quaereretur a regibus quid apud eos paterentur iures, illrresponderunt: Crucem. Ad eorum responium in crucem su latus est. Ita & patronis auctoribus damnatus ambitor est: dc Alexandri, quam praecipue tuebatur, seruata est Clementia. Alex. gisla ' Hic porro Alexader,eodem Lamptidio auctore, se uelissimus - Ν' iudex contra fores Lit appellans eosdem Quotidianorum sce'quebatu= icrum reos,& damnatos ac me, ac solos hostes inimicosq; res hoste, et Reipubi. Vocans. Quod si unquam se rem iudicem vidisset, inimici paratum digitum habebat, ut illi oculum crueret. Tantum Mi . odium eum tenebat eorum, de quibus apud se probatum es Alex.edictum. set quod L res se issent. Edixit ita ue per pi conem,ut nullus iudicum aut magistratuum principem salutaret, qui se larem esse nosset ne aliquando detectus capitis poena subiret. Erat praeterea haec illius sentcntia, solos seres de paupertate queri, dum volunt sceleia vitae suae tegere. Idem addebat sentitiam Alexandri de de furibus notam: ο- εὐαρ ολνγα δάρ ἐκψε ε . Qui Dibus apopb- multa rapuerit, pauca dederit, cffugiet. Aurea meherculo οπυ- sententia, quam virpatam aliquando vidimus, cum aliqui locupletes circuncisae, vel adulteratae monetae, vel illicitae indictionis , aliorum ve insignium furtorum rei postulabantur. Draeona in pu Quocirca Draco Atheniensis ille legislator acerbus suprariendis furibus modum in coercendis furibus Lit: nam cuiuscunque gen βης - ris seres essent, si inmum eis supplicium irrogabat, ut Gellius

ait lib. II. cap. I 8. Itaque licci Olera alias ve perexiguas ref Drarena lex di iurripuissent,morte nihilo secius admissumvindicabat,quem- cito pop icon admodum Plutarchus in eius vita prodidit. Et quia nimium βονη obit acerba haec lex erat tacito Atheniensium consensu antiquata

46쪽

POLYHISTOR. 4'

in furtis vindicandis seueritatem, & Solonis nimiam lenitatem : quod nullo habito surtorum delectu hic dupli poenam, ille mortis generaliter furibus irrogarit. Notaui aliquando de iis ἡfurtis & varia illorum coercitione locum Eusebij relatu di--ἐοgnissimum lib. 6. de praepar. Euangel. cap. 8. In atriis, inquit, ercitione. qui aliquid vel minimum furatus est, lapidibus obruitur. In bracteis qui pauca suratur, sputis dedecoratur. Romanorum

legibus verberibus ceditur. Ab Euphrate fluuio Vsq; ad Orien clusonita

talem oceanum, cui caedes vel surtum obiicitur, non magno uelamen. moerore torquetur. Et sane apud multas gentes populosve t solertinermagna huius sceleris impunitas fuit: quae tamen aliquo exer- exercisionucitationis aut selertiae velamento plerunque tegebatur. Itaq: pως - α'

apud Lacedaemonios,ut Xenophon in lib.de eorum Repub. Plutarchus in Apophthegm. & Heraclides in Polit. scribunt, is, biniuuenes impune furabantur, & negligentioribus rerum d minis insidias tendebant: tum ut hac exercitatione laboribus bellicis assuescerent: tum ut rerum domini in rebus suis asse uandis cauti prouidiq: cssent. Veruntamen in furto deprehensi vapulabant, & inediam pati cogebantur. Ideo quidam iuuenis, ut Plutarchus refert, cum surreptam vulpeculam

interiore indusio occultasset, prius ab ea se clam discerpi,& demum interfici passus est , quam furtum ostendereti Heraclides ait Lycios rapinis & latrociniis victum sibi quaesisse. & Plutarchus in Problemati Samios Mercurio Chariditae rem diuinam facientes volentibus de iurati & latrocinari permisisse. Quis autem leges non mirabitur . Egyptiorum, a - ... o. quibus furta omnia licita & impunita erant Ne tamen omnino probari viderentur, statutum erat, ut qui res alienas impunita. Contrectare Vellent, nomen suum apud principem sacerdotum profiterentur, & rem postea furto subtractam deferrent: contra domini diem & horam describerent, qua res surrepta fuisset: ut si sorte id sciuissent, res restitueretur. Locri, Ut in- ruboi-ex,quit Heraclides, in furto deprehensos oculis privabant. quod cietabant.& hodie Scenani, qui in Africa sub Preteianne degunt, suis legibus praescriptum habenti Illi enim, ut Iouius scribit, surtibus oculos eruunt, traduntq; luminibus misere captos publico mancipio, qui eos cithara & Cantu cibum quaerentes per Homnes regiones & remota regna ea lege perducat,Vt alterum

g diem

47쪽

diem uno in loco permanere utrique capitale sit. Iam ergo cernimus quam variae sint, dicam & diis dentes, gentium ac populorum de surtis leges: adeo,ut quidam ea licita & impunita este velint, alij morte vindicanda. Sed propterea ius natura: no mutatur, quod semper idem ubiq; valet, & omnium animis insculptum est atque comprehensum. Quae est enim cur furtu im' tam rudis & barbara natio, cui perspectum non sit, iniquum probσμ' segnem & inertis vitae hominem laboriosi & vigilacis bona usurpare t Item has Dei voces non exaudientem impinitum manere t Neminem laedas, Suum cuique tribuas, Al-Bonis praemis, teri ne facias, quae tibi fieri non vis. Certe natura satis edocti malis uero potis sumus bonis & bene de nobis merentibus honores, praemia, Atu irru & gratiam, malis vero & nocentibus poenas inferri oportere.' Quanquam naturae lex poenarum modum non statuat, sed lex tantum ciuilis. Itaque gentes, quq fima permiserunt, quod ignoratiam causari immutabilium naturae praeceptorum non possent, suis legibus ingenerandae sortitudinis velamentum praetexuerunt. Sed valde hebetes aut vesani erant, qui vitiis

Virim viiijs ηρ parari virtute posse arbitrabantur. Nunc igitur depulsa istius pari. ἐάελ moin errorum caligine, dare operam iudices debet, ut prima

illis illa naturae praecepta omnium animis insita atque in nata, cuiquam transgrcdi impune non liceat. Iandoquidem publicus illorum neglectus mutatio Vc insignem inuehit naturae deprauationem,& Rerum publicai una perturbationem .Ergo prudens iudex habita rerum N personaru ratione, pro men-puribuι Θνα iura peccati pinnas furibus irrogabit: ita ut exemplo sint cae nae irrogentur. teris, meliores ipsi reddantur, ecquod priuatim damnum passi interest, sarciatur. Qui uri Ciceronis interciderint, in cymedam eiusdem ctoris de Conseiatione , seu de Luctu minuendo,

Agnum profecto suit M. Ciceronis ingenium, magna industria, & in optimarum artium studiis assiduitas atque diligentia. Is enim non solum dum otio fluebatur, sed etiam dum honoribus, dum causis agendis, dum Reipublicae cura multisq;

48쪽

ΡOLYHISTOR.

tisq: ossiciis implicatus & costrimis tenebatur, tot orationes, tot etiam libros immortalitate longe digni stimos conici ipsit, ut merito de se in Oratore dicat: Nemo orator tam multa Iacin Graeco quidem otio scripsit quam multa sunt nostra. Et in primo Academ . quaest. Qui autem alia malunt stribi a nobis, aequi esse debent: quod & scripta nostra multa sunt, ut plura nemini ex nosti is: & scribentur sortasse plura, si vita suppetet. Ut autem millos faciamus Marci Ciceronis libros, qui' vulgo circunseruntur, & in manibus siunt omnium, alios pcr- multos conscripsit, qui incuria librariorum, aut temporum iniuria iamdiu interciderunt: ut tam insignem talium libroiuiacturam pro eo ac par est, omnes recti sermonis amantes Scelegantioris docti inae studiosi moleste serre debeant: atque eniti, ut aliqua ex parte tandem aliquando sarciatur. Scripsit Cicero prςter libros qui extant,librum de i ure ciuili in artem redigendo, quem Gellius citat lib. I. cap. 2 2. scripsit de Orthographia librum , cuius lib. s. Priscianus meminit. Scripsit sex de Republica libros, cum gubernacula Reipublicae ten bat, ut ipse lib. 1. de Diuinat. ait: eorumcl: testimonio aliis in libris saepissime utitur. Composuit poema de rebus a Mario municipe suo gestis. Ideoq: Marium poema nucupat lib. I .de Legib.& lib. I. de Divin. Composuit Aratum versibus hex metris. Item pocma Pontium, Glaucum nuncupatum, Ut ait Plutarchus: ac iuuenis Xenophontis oeconomicum vertit, necnon Platonis Protagoram , ut ipse lib. I . Ossic. testatur, &Nonius ac Priscianus notant. Idem duas 2Esthinis & Demosthenis nobilissimas orationes, pro Ctesiphonte scilicet,&contra Ctesiphontem, e Graeco conuertit,ut in lib. de optim. genere orator. resert. Edidit Prognostica, item Portiae laudationes , & de Gloria libros duos , quemadmodum ipse testis est lib. 2. & lib. I 3. Epist. ad Attic. & de Ossic. lib. 1. Edidit post mortem Tulliae, de Consolat. seu de luctu minuendo librum. de quo lib. I 2. Epist. ad Attic. lib. q. Quaest. Tuscul. &Augustinus de civit. Dei, lib. I 9. cap. 4. & lib. 22. cap. 2 o. Cator is Vticensis laudes quodam libro coplexus est,in quem Caesar Anticatones secit. Cohortatus cst omnes vehementer

ad philosophiae studium Hortensio dialogo, sicut de Diuinat. lib. 2. ait, item in Epist. ad Attici & in uiaest. Tusc. ac de eo

ta sic ripsit, gra

cicero.

Libri ciceronis deperdui.

49쪽

L AN T. GUBERTI

Ioquitur Augustinus lib. 3. de civit. Dei, cap. II. Edidit porro de virtutibus librum,cuius meminit Charisius. fecit & wrae ad Caesarem,necnon de teporibus lib.tres,& Academicarum quaest. quatuor, ex quibus duo tantu supersunt, sicut ex quinque libris de legibus tres. Nanq: Macrobius hunc locum Ciceronis ex lib. I .de leg. prosert: Visne igitur quoniam sol paululum a meridie iam deuexus videtur, neque dum satis ab his nouellis arboribus omnis hic locus opacatur, descendamus ad Lirim, eaq;, quae restant,in illis alnorum umbraculis pers quamur t Omitto permultos, qui desiderantur, Epistolarum Ciceronis libros, omitto & deperditas illius orationes. Nam omnia singulatim recensere otij esset & negotij maioris. Erunt igitur optime de re literaria meriti, qui tam insignes eloquentiae parentis libros ab interitu vindicabunt: flagris autem &omni ignominia dignissimi, qui cum magno, ut fertur, Reipublicae bono eos edere vel integros, vel mutilos possint, ita

tamen abscondunt,ut nunquam appareant. Cum tamen suppressi nec illis nec aliis quicquam interim prosint. Ego itaqlivi pro virili parte conatus eorum adiuvem, qui sese literarum studiis dediderunt, & desiderio operum Ciceronis tenentur, quae obseruaui apud Lactantium, Augustinum, & ipsum Ciceronem lib.de Consolatione fragmenta interim dum maiora molior, in medium proferre non grauabor. agmenta Δό. Ciceronis de Consolatione ,seu de

luctu minuenis.

Marcus Tullius in sua Consolatione pugnasse semper contra fortunam loquitur, eamq; a se esse superatam,cum sortiter inimicorum impetus retudisset, ne rum quidem se ab ea se ctum, cum domo pulsius patria caruit, tum autem cum amiserit charissimam filiam,victum se a fortuna turpiter confitetur. Cedo, inquit, en manum tollo. Lactantius lib. 3 .cap. 28. Cum vero & mares, & taminas complures ex hominibus in Deorum numerum esse videamus, & eorum in urbibus atque agris augustissima delubra veneremur: assentiamur eoru sapientiae, quorum ingenijs & inuentis omnem vitam legibus

excultam, constitutamq; habemus. Quod si ullum unquam animal

50쪽

animal consecrandum fuit, illud profecto fuit. Si Cadmi aut phionis progenies, aut Tyndari in caelum tollenda fama fuit: huic idem honos certe dicandus est. Quod quidem faciam : teq; omnium optimam, doctissimamq; approbantibus Dijs immortalibus ipsis in eorum coetu locatam, ad opinione omnium mortalium consecrabo. Lact. lib. I .cap. I S. Non nasci longe optimum, nec in hos scopulos incidere vitae: Proximum autem, si natus sis, quamprimum mori, tanquam ex incendio effugere violentiam fortunae. Lact. lib.

Nec enim omnibus ijdem illi sapientes arbitrati sunt eundem cursiim in caelum patere: nam vitiis & scelerihus coni minatos deprimi in tenebras,atque in Coeno iacere docuerui: Castos autem animos, puros, integros, incorruptos,bonis etiastudijs, atque artibus expolitos, leni quodam, & facili lapsu ad Deos, id est, ad naturam sui similem peruolare. Lactantius

lib. 3. cap. 19. Animorum nulla in terris origo inueniri potest: nihil est enim in animis mixtum, atque concretum, aut quod ex terra natum, atque fictum esse videatur:nihil ve aut humidum quidem, aut flabile, aut igneum: his enim in naturis nihil inest, quod Vim memoriς,mentis,cogitationis habeat,quod & pr terita teneat, & sutura prouideat, & complecti possit praesentia: quae sola diuina sunt. nec inuenietur unquam, unde ad hominem venire possint,nisi a Deo. Singularis est igitur quaedam natura, atque vis animi, seiuncta ab his usitatis, notisq;

naturis.Itaque,quicquid est illud quod sentit,quod sapit,quod vult, quod viget, caeleste & diuinum est, ob eamq; rem aeter num sit necesse est. nec vero Deus ipse, qui intelligitur a nobis, alio modo intelligi potest, nisi mens soluta quaedam & lubera, segregata ab omni concretione mortali,omnia sentiens,& mouens,ipsaq; praedita motu sempiterno. Ex Cicerone lib. I.Tusc.Lact.lib.I. p. s. August.de Ciuitimi, lib. 2 2. Cap. 2 O. Cometa, qui anno Iss 6. miaras Aes emicuit, relus pinea insecutis. CΛP. X X.

SEARCH

MENU NAVIGATION