장음표시 사용
21쪽
gia. Quado suis noliquet.iudex pἰius quaerenduese pronum Ampliare. AH pty primi omniis notis erliteris . .
non coagmentatas lustinianus appellat, aliasve notas, quibus res compendio significantur. Sic Cicero nonnunquam se scribere solitum lib. I s .epist, ad Atticum, ostendit. Quod ad te inquit de decem legatis scripsi parum intellexisti,credo, quia ιρια - ωρ scripseram. Apud Graecos mortis Iupplicium i iudices significabant. Persius, Et potis es nonum ritio in re thera. Apud Romanos, ut Pedianus stribit, frequens notarum usius in ferendis iussia js fuit. Cum enim de capite alicuius agebatur, uniuersi Iudices in cistam tabulas simul conijciebant suas, absolutionis, condemnationis, vel ampliationis literis instulptas. Et quidem abselutionis signum erat A, Condemnationis C, ampliationis N L, quibus literis non liquere significabant. Nam ex actis cum ferri debeat iudicium, si quando minus idoneae probationes videbantur,causam iudices ampliabant: id est, amplius quaerendum esse pronunti bant. Hic autem mos per notas scribendi ab AEgyptijs manasse videtur, qui hieroglyphicis notis, atque adeo literis primi omnium usi sunt, vires, & animi sui pensa significarent. Tacitus, Primi inquitὶ per figuras animalium AEgypti j sensus
mentis eiunxerunt, & antiquissima monumenta memoriae humanae impressa saxis apud cos cernuntur, & literarum inuentores perhibentur. Neque, Ut Marcellinus lib. I 6. ait, ut nunc literarum numerus praestitutus & facilis exprimit quicquid humana mens concipere potest, ita prisci quoque scriptitaverunt . Enpiij, sed singulae literae singulis nominibus seruiebant,& verbis nonnunqua significabat integros sensus. Ex X tinguaedam istene 'recentes notae. CAP. VII. Pud Ciceronem,aliosq: Latinitatis auctores quae dam notae passim offenduntur, quarum breuem interpretationem libitum est hic subijcere. Imprimis itaque haec nota his sestertium significat. confecta est autem ex illa LL, quae, Ut ait in lib.de ponderibus Pristianus, duarum librarum, & semis nota fuit. Sestertius autem dicitur, quasi semis tertium : quia duos asses, & Q-mis valet. Quatuor itaque sesterti j decem asses aequant, ac proinde.
22쪽
proinde denarium vnt,m. At sestcitia neutro genere dicta sestertium. sunt, quod duas libras, & tertiae semissem singula constituant: hoc est, astes bis mille, & quingentos, seu mille sestellios: denarios autem ducentos quinquaginta. Porro his notis , X II. s. & duodecim sestcrtia hoc est, scstcrtium nummum duodecim millia,& duodecies sestertium,id est,duodecies centena millia sestertium nummorum fgnificantur. Illi a uicin notqμs, haec II. plerunque additur, quae quingenta denotat. Ite illa I o, qua millia quinque significantur: sicut hoc signor an quinquaginta millia,& illo i DIDO, quingenta milita. Itaque si totidem apostrophi ad sinistram partem addantur,altc-IO tanto prior numcrus multiplicabitur: atque ideo his notis C ID. mille designabimus, ilis, Cci 5, decem millia, illisCcCIIII. centum millia,& illis ccccio II. decies centena millia, ut copiose Volusius Mctianus, Valerius Probus, Ptistianus,& alij docent. Andreas Alciatus putat hoc signo I x. Centum , illo Δ quingenta, hac vero serma, ixi. mille designari, quod similibus notis rustici etiamnum utantur: sim: veteres eas exarasse affirmat. Hodie medici,& pharmacopolae in prae- Mediora nota scribendis pharmacis has notas usurpant G. 3. g. S. I. ll. Itaque hoc signo, Gr. Granum, hoc B. scrupulum, hoc 3.dr Climam, hoc 3 unciam, hoc S. itemq: illose semissem, & hoc n. libram notant. Et quidem notarum grani, semis, & librae manifesta est ratio , cum sint primores integrae vocis literae: aliarum autem notarum alia probabilis offerri non potest ratio, quam longo usu recepta exarandi consuetudo: ut missas interim faciam alias veterum medicorum notas, quae a Gale no, Dioscoride, & Paulo 2Egineta describuntur. me amore, eius se remerio, ' amantiamsignis.
Di Ihil est, ut Iustinianus in Novellis constitutionibus prodidit, amoris furore vehementius. Quod Amri fissilues 4- fc multis rerum argumentis compertum habe- hemeruius
ud mus , & ea Procli confirmat definitio in lib. de Anima, & daemone, Amor est appetitus vehemens atque robustus. Recte enim Theophrastus, εῖως,inquit, m
23쪽
νος - θυμαρ ὐπιμολα, -χειαν μῶν--s ττοπον, Βρα - δίαρ θ ἀυ ἀπολυαν, id est, Amor est cuiusdam a ratione ali ni cupidinis excessus , qui celerem accessum habet, tardum vir in is Vero recessum. Ideo D. Hieronymus lib. 2. in Iovinianum di- proxu . Cebat, Amor formae rationis est obliuio, & affectus insaniae proximus: turbat consilia, altos ac generoses spiritus frangit. his congruunt insequentes Phocylidis versus,
Amoν uolumis taria mors cst,atque ideo dulcis uti voluntaria: amara verou tiria mora est. mors. Cato Censorius,auctore Plutarcho,dicebat amates ita Amantes inalis abalienari,ut in alieno corpore Vivat.Tanta estauic Visam
ηο ς.rpQrς μ ris, ut semper amanti, quod amat, pulcherrimum videatur.
dem quendam, qui sibi Zeusidis Helenam non pulchram via
deri dixerat,sic est allocutus,Sume tibi oculos meos,& Deam existimabis. Habet nihilominus amor utiles quosdam, atquCFπrgi moris egregios effectus Nam, ut Plutarchus notat, identes, & taci- ας-- tumos,loquaces, & garrulos reddit, musicam addocet, ingeni iacuit, segnes excitat & ad magnam alacritatem perdueita Itaque Plinius lib. 3 s .refert, Sicyonium Corinthi inuenis
24쪽
se artem fingendi ex argilla similitudines filiae opera: quae ca- Origo oria Dpta amore iuuenit,illo abeunte peregre,Vmbram ex facie eius Sco ad lucernam in pariete lineis circunscripsit, quibus pater eius impressa argilla typum secit , & cum caeteris induratum igni proposuit, eumq; seruatum in Nymphaeo, donec Corinthum
Nummius euerteret. Porro amor , ut Plato censet, libidini, omnibusq; voluptatibus dominatur, imperatq; tribus fatis, Orpheo auctore,ac omnia gubernat,quae in Caelo,quae in te ra,& quae in mari sunt. Sic enim Orpheus in Veneris hymno,
Et erigus imperas Parcis, Cingonis omnia, m in caelo sint, Ost' in terra fruor . IdeoHesiodus antiquissima amori tribuit Origine,eumq, pr
dijsse post chaos,terram,& intratu inTheogonia scribit eo Cgnificas omnibus innatu conseruadi sui & boni alicuius desideriti m. Sed quia nobis potissimum institi ita est disputatio de
magno ac vehementi mortalium inter se amore, quomodo agnoscantur, qui eo laborant, conueniens est ut indagemus. hoc autem tametsi dissicillimum sit cognitu atque explicatur nati tr tamen varia amoris signa & indicia notarunt, quae hic subi jcere, quemadmodum ab auctoribus traduntur, operae- pretium facturus videor.Paulus igitur j inera lib. .cap. I s. has esse ratus est sequaces amantium noras, continentem palpebrarum motum, oculos concavos, non lacrymantes, pul Rr 3 is sum pene nullum, prςterquam cum res amata deIepente o Currit, aut praeter opinionem ab aliquo commemoratur. Ideo Erasistratus medicus, ut Plutarchus in vita Demetri j refert, S Medum Antio Valerius lib. s. cap. 7. facile propensum agnouit Antiochi chi amori dea erga nouercam amorem. Iuxta enim Antiochum sedens, ut pr ἰὸς dit. eum ad introitum Stratonices rubore persundi, & spiritu i Crebrescere, eaq; egrediente pallere, & excitatiorem anheliatum subinde recuperare animaduertit,curiosiore obsciuatione ad ipsam veritatem penetrauit. Intrante enim Stratonice,& rursius abeunte brachium adolescentis distimulanter apprehendendo modo vegetiore, modo languidiore pulsiu venarucomperit, quo morbo laboraret, atque adeo cuius amore t
neretur. Id autem protinus Seleuco patri nunciat, qui filii in-d teritum
25쪽
pasi dι. Dest tus concoctionis alimenti pallore Cr mascaem gignit. Amantes cur melancholici. Remedia emosis,
teritum pei timescens charissimam sibi coniugem filio in matrimonium dedit, sortunae acceptum reserens, quod ille in amorem incidisset. Apuleius Asini aurei lib. s . quendam titu bantem, & vacillantem euestigio, deinde pallore corporis, de
alsiduo suspiritu ipsis non moerentibus oculis amore nimio laborare coniectat. Est porro indicium amoris tumor cauarum sub oculis partium,quae Graece Γυλαδ e dicuntur. Vnde Tran
quillus in Tiberio,Sed Agrippina sinquit St abegisse post di
uortium doluit,& semel omnino ex occurse visam adeo Comtentis & tumentibus oculis prosequutus est, ut custoditum sit, ne unquam in conspectum eius posthac veniret. Et quia perturbationum, quae amantibus accidunt,neminem Causa latere potest, illud quaeramuς, cur pallor, macies,& squalor nexibus amoris irretitos consequantur. Et putarim ob sanguinei caloris defcctum: quippe quia vehemens, assidua, & laboriosa rei amatae recordatio & Contemplatio ciborum impedit concoctionem, ideoq: membra defectu alimenti extenuantur & pallent, deficiete scilicci puriori sanguine.Vnde Hyper- mnestra apud Ovidium, Sanguis abu, mentem y cador, corpus reliquit. Ex crassis autem, atro, & arido, qui restat, sanguine, quod iam purior sit resolutus, non modo pallidi, & macri amantes efficiuntur,sed & plerunque melancholici. Cur aulcm amantes crebra suspitia emittant, cur ctiam extremae amantium partes modo frigidae sint, modo calidae, Alexander Aphrodi-seus in Problem.docet. Sed uti issimum fore video omnibusq; gratisilinum, quos amor ita dies, noctesq; angit,VI pene contabescant, remedia tanti mali afferre. Et quidem Plinius lib. 3 9. capite vlt. notat puluerem, in quo se mula volutauerit, corpori inspersium, mitigare ardores amoris. Et lib. I I. Cap. 2. cx Cyzici sonte potantes amorem deponere ex Mutianori fert. Idem scribit lib. 2 8.&3 L. amores sedari hirci utina admisto propter fastidium nardo: item rubeta in corio pecoris recentis alligata. Lucianus ait ad leuandum amorcm omnem saltationem prodesse. Et Pausanias refert cos, qui aqua cuiuLdam fontis abluuntur, qui iuxta Selenum flumen est, liberali. Idem esicere quasdam herbas magica arte pollentes, multi prodidcrunt, ac eius generis esse Scythicam, quam in
26쪽
ore habentes nec famem nec sitim sentiunt, amore vero sol
Nec msii consiueros amplexu nutrit amores Cynth a, necnoLIra dulcis in aure uat md insuimus, num me meus Obruit an quae .
Lecta Trome eis ἀώide herba tragis. Notum est cnim ob ignem Iouis iureptum traditumq; mor Proher ij locus talibus, Prometheum religatum in monte Scythiae Caucaso expisivi. ad triginta millia annorum , ut ait PEschulus, quo eius iecur aquila dilaniaret, & exederet. Ibi autem frequens herba Scythica hanc vim habere creditur. Ouidius putat transferentes in alios amorem hac cura & solicitudine liberaruait enim, Successere nouo riniatur omnis amor. Idem sentit hoc versiculo Propertim, ut quoque transiatoguia a semisso. Virgilius autem hoc incantamentis adscribit his versibus, . merae carmindus promittitsoluere mentes mis 'H, G HZ abs duras immittere curas. Pomponatius in libro de incantationibus, virgam tirpi am rem soluere & inducere prodidit. Diogenes Laert. lib. 6. illud Cratis Thebani commemorat: Amorem sedat fames sim al, cratu Thebaniter tempus, & si his uti nequeas, laqueus. Rasis medicus non FQphin P , solum ieiunio, sed & deambulatione,ebrietate,& coitu amorem curari ratus est. Cardanus autem de Varietate rerum lib. I 6. cap. 9o. Si stercus inquit amatae in calceum amantis p natur,ubi primum odorom senserit, luetur amotaquia odi sa haec est res. Sed cum amare id proprie dicamur, ut Plato Anure id dicia ait,quo indigemus,nec adest,nec habetur,liquet optimum esse quo indisse amoris remedium, re amata potiri. Nam qui semel rei pulchrae simulacrum animo suo impressit, donec illius potiatur, incredibili flagrat desiderio,& stimulis amoris mirum in m dum vexatur. Caeterum si plenam rei amatae nancisicatur potisessionem, amoris stimulos elidi necesse est: quandoquidem nemo cxoptat, quod habet. Quod si commode, & honeste id estici nequeat, mihi valde probatur, quod Paulus AEgineta lib. 3 . scribit, ut ad tollendos noxij amoris astectus,ad balnea, compotationem, gestationem, ludos sabulasq: animus addi eatur. Quandiu enim ratiocinatio motu illo vehementi,& l d L horiolo
27쪽
boriose occupatur, vix abalienari semper animo insidentes hi formae & pulchritudinis affectus queunt. Ideoq; amantium mens quantum fieri potest, ad varias curas abducenda est, &multis intricanda occupationibus. Praeclare Diogenes apud Amor uacantia Lazrtium,Amorem ait esse vacantium occupatione.& Theooccupario. phrastus rogatus quid esset amor, respondit, εριιe πά - αν
Amor res otio ψυχαρ χολανορ. id est , Amor est otios animi affectus. Sub-μ dam hac de re versius Euripidis egregios, ερως γδ αργὸν ίἀῶ εαῖς ἔργοις vi κ.
Itaque Ovidius Otia, inquit,si Las, periere Cupidinis arcus. Horatius quoque in Epossis,postquam retulit varias rei rustu
Cae Occupationes, subdit, auis non malarum uas amor curus habet, u re inter ost uiscitur. Amor enim, ut Plato notat, per terram, & saxa non vadit,
quae aspera sunt, sed animis hominum mollissimis se infigit. Amis molligio Proinde, si durum offendat animi habitum, aufugiet: sin molmis 4 μ ρ lem, illic morabitur. Huc pertinet quod Seneca scribit epist.
HDV Quemadmodum ei, qui amorem exuere conatur, eui tanda est omnis admonitio dilecti corporis: nihil enim facilius, quam amor recrudescit: ita qui deponere vult desideria rerum omnium,quarum Cupiditate flagrauit, & oculos,& aures ab his, quae reliquit,auertat. Suidas & Capitolinus mem
Faustiμ tam tiae prodiderunt Faustinam Antonini filiam, & Marci Aurelij
Uxorem,Vsqueadeo gladiatore quenda adamasse ut in grauissimu morbu inciderit. Quod cum Aurelio innotuisset,ex consilio Chaldaeorum de medicorum, gladiatorem iussit interimi,
28쪽
ut illius sanguine uxori porrecto, tandem cum ea concumberet. sicq; solutum amorem. Quaedam nunc mihi suceurrunt amoris memorabilia exempla, quae silentio non praete mittam. Messalina Claudi j uxor, ut Dion lib. 6 O .restri, cum Mnesteri histrionis amore flagaret, nec eum posset minis do. aut pollicitis ad concubitum adducere, hoc commento voti compos facta est: Marito suasit,ut Mnesterum sibi parere iuberet, tanquam alia in re illius indigens. Itaque cum Claudius Mnestero mandasset, ut in omnibus uxori obsequeretur,
quasi id quoque iussus Messalinam subagitauit. Iosephus lib.
I 8. antiq. vim amoris necnon veterum Romanorum prae
textu religionis imposturas hoc memorabili exemplo demonstrat. Erat Romae Paulina mulier pudica, illustris, diues,& formosa, nupta Saturnino viro Clarissimo. Huius *MQN m. his captus est Decius Mundus vir equestris Ordinis. ω qui/ m/' ictis,aσμ, ior erat stomina, quam quae posset muneribus corrumpi, eo magis accendebatur amantis insania r ita ut offerret ei pro una nocte, ducenta drachmarum millia. Sed cum nec eam flectere posset, nec amoris serre potentiam , decreuit mor- Μμ- έ σε
bum simul & vitam inedia finire. Quod metuens Ide liberta 'Mundo pollicetur quinquaginta millibus drachmarum se eL
secturam, ut Paulinae complexibus potiatur. Sicq: paululum refocillato iuuene, & accepta pecunia, quam petierat, conuenit aliquot Isidis sacerdotes, cuius cultui sciebat Paulinam addictam. Illis cum exposuisset iuuenis amorem, periculum vitae illiu , & quod meditata fuerat, medendi artificium, ODsert in praesens vigintiquinque millia drachmarum, ac tantundem,si Mundum voti compotem redderent,re peracta sedaturam pollicetur. hi vero omnia lubenter 2 facturos rectipiunt. Q iid enim non mortalia pectora cogit auri sacra fames Itaque ex emplo maximus natu eorum ad Paulinam proficiscitur,cui secreto narrat, 2 missum ab Anubide capto ipsius forma, & iubente ut ad se veniat. Illa gaudio exultans indicat marito, indicat & notis mulieribus indictam sibi coenam & cubile Anubidis. Nec quisquam tum de ea aliquid suspicatus est sinistri, quod valde pudica mulier esset. Igitur postridie a sacerdotibus compellata, in templum Isidis non Nesilium grauate concessiti ubi post coenam instante somni tempore,
29쪽
inclusa per sacerdotem tenebi is conciliantibus, in latentem ibi Mundum incidit,cuius nocte tota morem gessit voluntati. Itaque reuersia ad maritum priusquam illuxisset, congressum cum Anubide piaedicat, ac inter amicas tantam foeticitatem verbis exaggerat. Cum aute post aliquot dies Mundus ei obuiam factus fuisset, O factum bene, Paulina, inquit, quod icducenta millia drachmarum mihi seruasti, quae tuis poteras facultatibus addere , & morem nihilominus voluntati meae gessisti. Tum mulier deprehenso pi imum flagitio,vestem sibi lacerat, & re marito exposita, obnixe eum deprecatur, ne tam insigne ludibrium atque facinus impunitum sinat. Martin s 'o' tus id Tiberio Imperatori nuntiauit, qui postquam accur tamma inquisitione omnia didicit, de tam insigne patefactum ' est scelus, sacrificos illos impostores in crucem egit, necnon inuentricem huius sceleris Iden : Mundum vero mitiore poena exilii castigauit, crimen eius in Cupidinis potentiam reserens. His autem, quae hoc capite descripsimus, nemo in per niciem animi sui abutatur: sed quisque cautionem adhibeat,pi. o. cbsisti, nς tanxum malum imprudens prolabatur. Quod si quidnamonitio. amantes haud amentes sint, exemplo diui Pauli ad Deum
adeant, eum obnixe rogent, Vt se tam noxio affectu , tamq:
perniciosa mentis agitatione dignetur liberare. Fidelis est Deus, nec unquam patietur quenquam tentari sepra id quod potest. Hortor itaque pios omnes & veros Christianos,ut vafinissimum illum prorsus abhorreant amorem, Unde laboras, ut ille ait, mras haurire mabest, quum ex re decerpere fructus. Omni autem cura, studio, & diligentia colant, observenti.& amplexentur salutarem Dei amorem, itemq; proximL Hic bonos fouebit affectus, hic noxios expellet, hic pacatum aniamum reddet, ac tandem cultotibus suis vitam aeterna parabit.
i Tsi veteres permultis tormentis us sunt,ut ballistis, scorpionibus, malleolis, pluteis, Catapultis, arietibus,, alii1q: generis eiusdem, quibus murosi x pallatas concutiebant: hostis acriter pro
30쪽
pulsabant: maiorum tamen memoria nouum est quoddam tormenti genus ad inuentum, vi caeteris longe praestantius, quod recepto iamdiu vocabulo Bombardam appellamus, eo
quod graues cum disploditur bombos, id est, sci pos, seu
Crepitus, emittat, & cum bombo, ut dicitur, ardeat. Huius tormenti usum in Germania serunt a Bcrthoido S artZ ἡ- AMopsu*b. monasticae alumno in Rempublicam inuectum. Cum rei tormentcenim puluerem ex variis fomitum generibus confectum in os vervecinum immisistet, igni admoto ita hoc displosum est tormentum, ut incredibilem fragorem, & horribiles reboatus confesti in ederet, acremq: caligine repleret. Quod perspicicias ille monachus, facile huius admirabilis tormenti vim obseruauit. hoc teterrimi im est&periculosissimum tor- Bombardatoris mentorum: quod haud dubie aduersatius noster diabolus in mς - μισσPerniciem generis humani machinatus est,&cuidam fortasiis ri in improbo & scelerato viro suggessit. Tot enim homines hac arrea machina per uniuersum orbem quotidie interimuntur,&, quod magis dolendum est, probi plerunque ab improbis,
Christiani a Turcis de Sarracenis, qui rectius Agarei dicunta S cetii reutur: ut tantum malum non ita pridem in Rempub. perlatum φdeplorare N detestari omnes iure possimus & debeamus 'mederi nullo modo possimus. Vtinam vero Christiani, qui- Bombariae priabus solis hoc genus tormcti notum initio fuit, Turcas,Sarra- mum christicenos, aliosq; a vera pietate & religione alienos acerrimὶ de--οοῖοι bellas lunt. Poterant profecto horribiles illorum strages edere, poterant pro dolor nimium propagatos Turcarum sines Coangustare: quod nunc humanis viribus vix essici potest. At aereis tormentis varia indita sunt nomina r ut Artiliariae, Canonum, Lusciniae, Amazonae, Quartanae, Pistoteli: Item alia a variis serpentum generibus ducta, ut Colubrinae. Salamandrae, Crocodili. 6c Basilisci. Alia etiam quotidie imponuntur, prout nouatio formae postulat. Pulvis autem qui his m, fita tormentis immittitur,ex carbone salicis,nitro sulphure,lotio, impulust bom& aqua vitis, quam vocant, confici solet. Quae igni admoto, bardoin consicum ex fissili machina cum glande erumpunt, grauissimos ς π
scio pos , instar Iouis e caelo tonantis, emittunt. Sunt tamen
hodie, qui ita huc pulverem conficiant, ut ex eruptione illius nec solitus crepitus reddatur, nec ullum murmur fiati Vnde apparet