Ant. Guberti Costani ... Polyhistor

발행: 1561년

분량: 63페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

31 A N T. GUBERTI

apparet Bombardas Latine dici posse fissiles machinas , statiphureos stlopos, & aerea, necnon pulverea tormenta, quae, priscis hominibus prorsus incognita fuerunt. Longe igitur et in fibia opinione selluntur, qui hoc genus tormenti Virgilium lib. 6.

incogniti. .ιEneid. significare putant, Cum ait, VIM deles dantem Salmonea pomaου, mum flammas Tomae insonitus imitatur ob Lauattuor hic inueritas equis, in Lampada quassans Per Graium populos, mediaequer Ebius mIbat ouansiadiuum sibi poscebat bonorem memens qui nimbos in non imitabile fimen et Here in cornipedum cursi mutirat equorum. vis illi hem Significat autem fulmine ictum Salmonea Aeoli filium:quod δεας - apud Elidem, in qua Iupiter religiose colebatur, fabricato ponte aereo ad imitanda Iouis tonitrua, super eum currus agitaret : &in quos iacem suisset iaculatus, eos iuberet Cons stim occidi, quemadmodum Seruius notat. Ergo fissilis illa machina, quae cum eruptione glandis & accensi pulueris te ribiles edit bombos, non vetus est,sed recens inuentum, quo veneti primm primum usi sunt Veneti aduersus Genuenses. Nunc verotomiaris cum hoc genere tormenti strenui quiq; milites ab ignauis passim trucidentur, verissime dici potest , quod Archidamus Agesilao dixisse sertur, cum catapultae iaculum ex Sicilia avi uectum fuisset: O Hercules, viri petiit Virtus.

Desi per cratione. C A P. MVlierem grauidam amplius grauidam effici non posse, multi falso sibi persuaserunt. Nanq: Hi in

pocrates librum de superstetatione conscripsit, ac quemadmodum superseetationes fiant, lib. I. de dict.seu victus ratione, docet. Plinius quoque lib. T. p. I I. Praeter mulierem, inquit, pauca animalia Cois tum nouere grauida: unum quidem omnino aut alterum superistat. Cur autem Deus mulieres grauidas admittere adc D concubitum mares voluerit rationem Lactantius affert lib. 6. si cap ti 3 Flac-aliat inquisicausam DeusFum caeteras an

' a b riis' mantes suscepto foetu, malibus repugnare voluisset, solam

' omnium

32쪽

POLYHISTOR. 3

omnium mulierem patientem viri secit, scilicet ne sceminis repugnantibus, libido cogeret viros aliud appetere, eoq; f cto castitatis gloriam non tenerent. Sed neq; mulier virtutem pudicitiae caperet, si peccare non posset. Nam quis mutum animal pudicum esse dixerit, quod suscepto foetu mari repugnati Nulla igitur laus est, non facere, quod faccre non possis. Ideo autem pudicitia in homine laudatur, quia non naturalis est, sed voluntaria. Aristoteles cap. 4. libri 7. de histor. anim. Mulier, inquit, & equa omnium maxime animalium grauidi

coitum patiuntur: caetera ubi grauida fuerint, fugiunt mares,ca scilicet, quorum natura superistare more leporis recusat: verum equa nunquam supersectat, sed magna ex parte unum

tantummoodo generat. At vero in muliere raro quidem eu

nit, ut supersiaetet: sed factum tamen aliquando est. Si enim proxime a primo conceptu secundus sit iactus, absolui, ediq; potest, quod supersectarit, ut quasi gemini nasci videantur: quomodo Herculem & Iphiclem procreatos esse fabulantur.

Nam etiam constitit in adultera quadam, quae alterum suo marito, alterum adultero similem peperit. Idem obseruatum est in Proconesia ancilla, quae eiusdem diei coitu alterum domino , alterum procurator i similem genuit, ut Plinius est auctor lib. I. cap. i I. Quin Aristoteles lib. 4. degenerat.animal. cap. s. ita seribit: Animalium quae uno partu plures scelus edunt, & magnitudine praedita sunt, ut homo, si alter coitus proxime ab altero accelsi, enutrire quod superlaetatum est, possunt. Iam enim id euenisse visium est. cuius rei causa id est, quod diximus.Eodem enim coitu plus seminis mittitur,quod partitu multiplicare conceptum potest, si alterum post ait rum accedit. Sed si iam audio conceptu coitus adhibetur, siu- perscctari quidem potest,sed raro: quoniam uterus magna ex parte ad partum usque se comprimit. Si tamen aliquando accidit ut supersceletur iam enim id euenisse constat perfici non potest sed conceptus abiguntur, similes iis, quos abortus vocamus. haec Arist. Ego autem ex posteriore conceptu, qui adaucto iam priore adhibetur . vitalem partu cdi posse ccseo. Plinius enim lib. 7. histor. natur refert mulierem quandam septem mensium. edito puerpbtio, inlacutis aliquot mcsibus, geminos enixam. Paulus quoque Iureconsultus scribit tit

e si

Hercules er ὐbulis eodem partu editi.

Adultera unum marito alter

procuratori φ

partu edidit. Adiistotelis exaplosasententia.

ceptu post alis quot mensis ficto uitales par tvs tuscuntur.

33쪽

Iulia Augusti filia.

Adultera astutia, ut nutrito

s les filios gis

Peret.

cincti dicuntur equestri nuluia

ornati Baete LPauli Lapsus. Paulum magno in bonare Al

xander habuit.

Si pars haered. pet mulierem ab Alcxandria perductam, ut divo Haditano ostenderetur cum quinque liberis, ex quibus quatuor cod tempore enixa dicebatur quintum post quadragesimum diem. Hanc sciatentiam Plautus confimat in Amphitruone, bi sic affatur Mercurius,maeis Egis parriet bos grminos duose viter decumo pose mense nascetur puer,

auam Feminatu se alter mense optimo. Eorum se phitruonis alteris, alter Lovis. Ex quibus perspicuum cst, quan uis statim a primo coitu d Duo mulier non concipiat, sed demum mensibus aliquot i teriectis e vitales nihilominus partus ex posteriore Conceptu nasci. Haec autem perspecta fuisse non videntur Iuliae Augusti filiae quς pleno tantum victo procis sui corporis copiam faciebat,ne ex alio libctos gignerct,quam ex marito. Sic enim de ea Macrobius lib. 2. Saturnat. Cap. s. Cumq: conicij flagitiorum mirarentur,quomodo similes Agrippae filios procrearet quae tam Vulgo potestatem corporis sui faceret, ait: Nunquam enim nisi naui picna tollo vectorem. moenissis opanus int. . hinc explicata l. antiqui. v. pars haeredisset. CAP. X I.

Is, quae seperiori capite dicta sent, consequens est plures eodem partu nasci posse. Plinius lib. 7.

Cap. . Tergeminos nasci certum Holatiorum Curatiotumq; exemplo. Idem Paulus Iurcc. scitibit sub tit. Si pars haercd. Sed & geminoS,inquit, senatorcs cinctos vidimus Horatios. Cinctos id est, equestris ordinis insignibus ornatos. Qtii enim iurati in cum ordinem cooptabantur, balico cingi solebant: hoc est, etona bullata, aurcisve quadrangulis supra corium contexta. Scd vereor ne impi udenter Paulus scripserit,se tergeminos Horatios vidisse:

quandoquidem sub Tullo hierunt Paulus autem sub Alexandro Scuero,qui cum magno in honore habuit,ut Lampridius est auctor. De aliis tamen Horatiis intelligi is locus potest: praesertim cum varie legatur: alij enim Cinctios oratores, alii Cinctios Horatios, alij aliter legunt. Sed ut eo regrediamur, unde

34쪽

unde diuertimus, Capitolinus in Antonino Pio resert. uno partu mulieris quinque pueros editos. ac Plinius etiam lib. τ. Quin Pr pueri cap. s. Reperitur, inquit, & in Peloponneso quinos quater μ'q Πης enixa , maioremq; partem ex omni eius vixisse partu. Et in AEgypto septenos uno utero simul gigni auctor est Trogus. Paulus autem hunc locum referens D. si pars haereditatis pet. in Aeg)pto se- ait, non leues auctores prodidisse, quinquies quaternos enita pleni uno inroxam Peloponnesiam de multas AEgi pti uno partu septenos. g g μμ Itaque mendosus est alteruter locus , Pauli scilicet aut Plinij: cum hic dicat quinquies quaternos, ille quinos quater. Sed

instituto sermoni congruentes aliorum locos proferamus. Sic

autem Gellius lib. I o. cap. 2. de multiplici foetu scribit: Mistoteles philosophus memoriae tradidit mulierem in Aigypto quinque pueros enixam, cuinq; finem esse multijugae homunum partionis, neque plures unquam simul genitos. Idem subditi Sed&diuo Augusto imperante, qui temporum eius historiam scripterunt, ancillam Caesaris Augusti in agro Laurente peperille quinq; liberos dicunt. Suffragatur Caius cap. 8. de reb.dub. ait enim sua aetate Serapiam Alexandrinam ad Mesa diuum Augustum perductam cum quinque liberis, quos uno foetu enixa fuerat. Quin etiam Iulianus cap. 3 6. de soluta Nam & Aristotcles, inquit, quinque nasci posse testatur: quia vulvae mulierum totidem receptacula habere possunt: & esse mulierem Romae Alexandrinam ex Aegypto, quae quinque simul peperit, & tamen habebat eos incolumes. At Paulus Cap. 3 . D. si pars haered. petat.ex Aelio refert, mulierem illam Alexandrinam ex quinque liberis, quos incolumes habebat, quatuor eodem tempore enixam,& quintum post quadragesimum diem: ut propterea inter se collidi haec consultorum

responsa videantur. Verum Caius de alia muliere loquitur, - ... .

quam Aelius apud Paulum : vel foetum sortassis pro utero ita,

usurpauit. Iulianus autem cum de numero liberorum duntaxat ageret, a Paulo memoratae intercapedinis non meminit, quod a proposito id alienum videretur. Et quidem cum

posteriore partu unus, priore quatuor editi fuissent, ad mai rem partem sermo accomodandus fuit. Sed quomodo plures o- . . eodem in utero gignantur,non fatis inter veteres philosephos rei in eodὸ ω' constat. Empedocles quemadmodum Plutarch. scribit lib. I. ro gignuntur.

35쪽

Arist. er Stoia corum reiecta opinio. Plures P.

quinque posse

generari. x I I.fetvi uno abortu elesti. Abortus xx II.

cit.

de placit. philosoph. Id fieri dicebat exuperante,scissili ve se

mine. Asclepiades propter seminum praestantiam, non aliter quam hordeaceas spicas binis trinis e granorum ordinibus constantes. Erasistratus propter superlaetationem, quomodo& in brutis animalibus Stoici propter vulvae loculamenta, cum in primum & secundum inciderit semen: tunc enim sit- perfoetari, & non nunciam geminos ac tergeminos gigni dicunt. Quae sententia etiam Aristotelis suit. Is enim ratus est quinque , non etiam plures generari posse, quod tot selummodo sint vulvae mulieris receptacula. Sed Aristoteles &Stoici hoc loco hallucinantur, aut ego vehementer caecutio. Nam etsi tribus membranis singuli scelus o antur, vulvae tamen nulla prorsus loculamenta sunt, ur .la nobis compertum est, S adhuc comprobari experimento potest. Illud itaque non approbo, quod Aristoteles prodidit, plures quam quinque non posse generati. Etenim in Aegypto ob foecundum potum Nili uno utero septem generantur. ac Plinius lib. 7. cap. II . scribit,extare in monumentis medicorum, quibus talia consectari curae filii, uno abortu x II. puerperia egesta. Quin Caelius Rhodiginus lib. .cap. 23. ex Alberto refert mulierem quandam formatis iam duorum 8c viginti infantium corpustulis, abortum in Germania fecisse. Baptista etiam Fulgosius memoriae tradidit, Margaritam Olandae comitem , qua parte Rhenus illabitur Oceano, cum Germanis Henricus Buceburgensis imperaret, Uno partu trecentos &sexaginta filios vivos edidisse, qui demum lustrali aqua su runt expiati. odmuna eadem D actis ne contrarios essem ro

ducant. C A P. XII.

Nier mira naturaeopera, quorum contemplatio etiam Ethnicos ad Dei magni & praepotentis agnitionem trahit, ea iure recenseri possunt,quae postc a suggeram, ut eorum prorsus euellatur error, qui iisdem ex rebus, eadem vi & actione, contrarios effectus induci non posse aflitinant. Ignis suapte natura lucidus, res,quas amplectitur, colorat: idem rebus innatum

36쪽

natum,vel extrinsecus accersitum colorem aufert. Sed & ad sta quaeque teteri ima reddit, cum ex pruinis nigerrimos Cambones efficiat: contra lapides in calcem deducit, hoc est, res tetras in colorem candidum: licet rubeat magis, quam candeat. Ecce igitur miram ignis essicacitatem: cum eflectus tam varios, diuerses, atque adeo contrarios producat. Quid momorem praestantissimum planetarum Solem, qui eadem vi & esce molactione Ceram emollit, & terram indurat 3 Rursus hominem si nigrum reddit, linum autem nitro aut salsugine insectum candidum3 Non minus mira palearum vis mihi videtur, quae etsi calidae sunt, nives nihilominus diutissime seruant: e contrario mala praecocia maturant. Quin venena Iethum mortalibus inserunt:eadem si apposite pharmacis adhibeantur, morbos etiam grauissimos curant. Quae cum vulgo nota sint, &omnibus naturae speculatoribus re ipsa comperia,indigere approbationis non videntur. Quocirca veratrum, ut Democri- veratrummistus ad Hippocratem scribit, sanis datum menti offundit tene--Cris abras: insanis vero multum prodesse solet. Est in Epiro, ut in- p φ Wi,

quit Mela lib. 2 . cap. 3 .sens ideo sacer, quod cum sit stigidu , dirui, talis& immersas faces, sicut caeteri, extinguat, Vbi sinς igne pro' guit, recul admouentur, incendit. Explodenda est igitur illorum opi- incendi . natio,qui eadem ex re cotrarios effectus produci posse negat.

auomodo occurratur ebrietati. CAP. x I II.

Inum ne turbet animos, varie essici potest. Aristoteles in lib. Temulentiae, ut Athenaeus refert, vinum coctum minus ebrios facere bibentes pro vimineorum didit. quod tunc debilior sit illius vis,atq: ideo mi- -- inebriat. nus Caput tentet.Plutarchus & Athenaeus stributamaras amygdalas ebrietati occurrere,Vt pridem compertum

hoc modo fuit. Inter Drusi familiares,qui Tiberi j Cςsaris filius Meseri poti

erat, medicus caeteros bibendi gloria antecellens, ante po- tor insignis.

rum vitandae ebrietatis causa, quinas, senas ve amaras amygdalas devorabat. Quoties vero prohibitus aut interpellatus diligenti obseruatione non assumpsisset, statim in temulentia incidebat. Vnde obseruatum est temulentiae amaris amygd

lis Occurri. Eam rationem Plutarchus aflere,quod amarae amy T

37쪽

stu difficilia.

camur.

crambe convitiijs olim adhibita. Bν ita uitibus

inimica. Ebrietatis Riria remedia.' Homerus P Imrorsi meminit , Cr b E, quod gerere cu

Ualae exsiccandi vim habent, ideoq: humores abimunt. Addit& illud, inter succos amarum gustu dissicillimum. quod venulas linguae molles atque fungosas, absumptis humoribus praeter naturam astringat amaritudo. Itaque si vulpes amaras amygdalas cum esca vorarint, nisi superbibat,confestim emoriuntur, ut Plinius ait lib. 23 . p. 8. dc Diolcorides lib. I. cap. I 39. deficientibus scilicet humoribus. Cramben brassicae genus Cato de re rustica kribit ebrietati occurrere, si quidem cruda ex aceto ante coenam sumatur: sin postea, crapulam discutere. quod & Dioscorides obseruauit lib. 2. cap. H2.&Plinius lib. 2 o. cap. 9. &Theophrastus de histor. plantar. lib. q. cap. 2 o. Quamobrem conuiuijs olim adhiberi iolebat ut Suidas est auctor. Galenus prodidit lib. 2.de Composit. medicom. secund. lac. solia brassicae aqua calida madefacta, & capiti cim Cunligata ebrietatem arcere. Est enim summa, ut Plinius Galenus, & Theophrastus aiunt, inter vitem, & brassicam αὐτ -- Αα : adeo ut si simul implantentur, una crescente altera inarescat. Dionysias gemma ebrietati etiam resistere creditur: item porrum, Crocum,pulmo apri,ouis,aut suis astus,necnon

genus quoddam Iaspidis.

ve 'Intiris. CAP. XIIII.

Ygmari, ut Eustathius scribit, extrema in parte AEgypti degunt, agriculturam exercentes : ac saepe cum gruibus digladiantur, quod fruges sublegant, quibus ipsi aluntur. Sed praestat de his sic lo

38쪽

POLYHISTOR. 39

Sic belle Iuuenalis dirum illud de lethale bellum descripsit, quod Pygmaei cum gruibus gerunt. Eius quoque rei Aristoteles meminit lib. 8.de historia Animal. cap. r 2. Grues inquit ex Scythicis campis ad paludes AEgypto superiores, unde Nilus profluit, veniunt. quo in loco pugnare Cum Pygmaeis di Aristos. ρο- cuntur. Non enim id fabula est: sed certe genus tum hominu, g, erutavitum equorum pusillum, ut dicitur. Illud multi de Pygmaeis tradunt, eorum longissimos duos pedes & quadrantem non ex- Cedere, iaminas anno quinto parere , octauo steriles erici, quod nec diutius vivant. Et sane Pygmaeos perexiguos esse satis eorum nomen indicat, quod N p πο-ν deducitur, Pygmaeorum id est, a cubito. Plinius lib. I. cap. h. cum de Astromorum gen et mologia. te disieruit, quae solo odore naribus tracto vivere creditur,su 8stromora

per hos subdit, suprema in parte montium Spithamaei P 'gmaei narrantur, ternas spithamas longitudine, hoc est, te nos dodrantes non excedentes, salubri caelo, semperq; ve

nantes, montibus ab Aquilone oppositis: quos a gruibus infestari Homerus quoque prodidit. Fama est, insidentes arietucaprarumq; dorsis, armatos sagittis Veris tempore Uniuerso mem iam agmine ad mare descendere , & oua, pullosq: earum alitum oua er pullas Consumeret ternis eam expeditioncm mensibus confici, ali- grum cons ter futuris gregibus non resisti. Casas eorum luto, pennisq;,& myt ouorum putaminibus construi. Aristoteles in cauernis vivere

Pygmaeos tradit. Caetera de his ut reliqui. Solinus cap. I. de India loquens,Pygmaei inquit montana tenet. & paulo post, Perhibent esse & gentem iaminarum, quae quinquennes concipiunt, sed ultraoctauum annum vivendi spatium non printrahunt

39쪽

trahunt. Sed haec commentitia esse firmissimis argumentis DPMora gen euincam. Primum Solinus dc quidam alij Pygmaeos locant inim no scimi montibus Indiae, alij in extrema parte Asticae,alij in AEgypto,tμ σπ 'μ quae in Astica quidem est,sed non in extrema : alij denique invπὸνὰ ii alijs orbis partibus Pygmaeos degere arbitrantur. Quamob-ng meoru opi rem tam Variae, tamq; discrepantes de patria Pygmaeorum senniones. tentiae valde suspectum reddunt, quod de illis vulgo circun- sertur, Sc multorum mandatum cst literis. Accedit,quod nullus oculatus testis tam exiguae gentis proseratur: sed incredibilia de Pygmaeis narremur: quale est illud apud Philostratum in Imaginibus, Antgo ab Hercule interempto Pygmaeos, ut statris mortem ulciscerentur, consilio inito irruisse in He Culem , ac se trem Antaeum existimasse : quod tam Pygmaei, quam Antaeus terra editi crederentur: id est, obscuro, ignotoq; genere. Nam, ut Tertullianus cap. I I. Apologet. scribit, Temeflij terrae filij vocantur, quorum genus incertum est. Illud urget vehementer, quod si qua si gens Pygmaeorum , qui octo duntaxat annos vivant necesse est quosdam finitimos populos esse, qui quindecim, quosdam qui viginti, dc quosdam qui triginta circiter annos vivant quod tamen nusquam est rolatum nec fando auditum. Illud etiam urget, quod si Pygmaei sint, quorum vitae spatium octo annis terminetur,fieri non potest, si 'divihi Livi Vt tam breui Vitae interstitio Vsus rationis participes reddam UM rationsi tur: proinde nec homines dici poterunt. Quin gentem py- p urticipes sie gmarurum breui interire neceste esset, quod ad gignendum n P ηα ob pueritiam, & senectutem, necessariamq; novem mensium Uteri gestationem, praeterquam bis aut ter ad summum , nihil prorsus temporis reliquum haberent. Praesertim cum multi Mulli genera- etiam inter nos generationis sint prorsus expertes. Recte igiationa expertes. tur Strabo lib. I s . Geographiae, historiam Pygmaeorum fabulis annumerat. dc lib. 2 . scribit Hesiodum de semicanes, de Pygmaeos homines commentum. Ecrursium eodem in lib. Vniuerses Indiae scriptores saepius falsa locutos. Proinde Demarcho , dc Megastheni fidem abrogandam, quod dixerint esse Imminer ne homines sine naribus, item unoculos,& tibi js proceres,dc di- naribi , sim gitis retro in uersis: innovarint etiam Pygmaeorum aduersius grues decantata pridem ab Homero praelia. Albertus tamen Pygmaeos esse assirmat, qui homines non sint, sed monstra' quaedam.

unoculi.

40쪽

i quaedam hominibus similia. qisam sententia confirmare vide 'Assertus pγ-tur. quod a multis accepi ante annos plus minus iliginta dtio P φ mors Tolosam nostram Pygmaeorum cadauera allata. quae etsi perta ut Pexigua essent, formam tamen utriusque sexus habebat.Ncc id nis, pse mirum cuiquam videri debet,cum radix herbae,quae Centum- Tolosem agiti. capita dicitur, alterutrius sexus similitudinem rcferat, ut Pli- courum rapta. mus ait lib. 2L. Item radix mandragorae, de qua insequentes radix nisu extant apud Columellam versiis, gorae setamd amuisse Aomimae risino amin fietis p Fri an retor arrat res, nu--H cicurum. Sunt εἰ pisces hominum formam in superiori corporis parte habentes, ut Sirenae: sunt & terrestria quaedam animalia, ut Satyri, & Hippocentauri. Diuus enim Hieronymus in Epita 'stolis est auctor ab Antonio Heremita repertum hominem , equo mistum, cui opinio Poctarum Centauri vocabulum inia

didit. Et Plinius lib. . cap. 3. Claudium Caesarem literis pro .didisse scribit, Hippocentaurum in Thessalia natum eodem die interiisse : ac eius piincipatu se Hippocentaurum vidisse testatur ex AEgypto in melle allatum. Ego itaque ut libere dicam quod sentio, inficiari nolo quosdam pumiliones esse, sicut&quosdam Gigantes suisse certum est: at quandam esse pumilionea

Pygmaeorum gentem, quae rationis sit particeps, cum αδννα- quosdiescinon πῶς sit,ium omni asseveratione falsum esse conssimo etiam gentem

Alamandra Iacerti genus est, varium,ut ait Dio corides seu stellatum,ut Plinius scribit,quod nun salambae ιλquam, nisi aestiuo tempore post muliam pluviam μφι-

videtur. Hanc Aristoteles, Cui vulguS omne Con . . in

sentit, igne absumi negat. Idemq: rati sunt - fisas.

cader in Alexiphar. Plinius lib. I o .cap. 67. &Mianus in hist. - negat. Animal. Aiunt enim vim frigidissimam hoc animal habere, re ideo tactum ignem perinde ac glaciem extinguere. Atqui Scut falsum est Salamandram igne non laedi, ita vis frigidistim, R φςο- μ ν falso ei tribuitur. Nam Dioscoride & Galeno auctoribus, Vim vasatim vix pota statum exedendi habet: item calefaciendi, & exuic

f. randi

SEARCH

MENU NAVIGATION