Henrici Scretae Schotnovii a Zavorziz ... De febri castrensi maligna, seu Mollium corporis humani partium inflammatione dicta liber singularis. In Latinum versus, ab auctore recognitus, & auctus

31쪽

PruTentiae tunc dicit ese maxumum, AEri θ' acis vomimus qium tramitem. Cui placeres, pectus uvidissimum, FURLEGER, aere comparas Dbipiae Incendium curae; nec imm mor meἡ Eris, modos hos quum Videbis rusticos Tuscare sontem tum libelli candidi. Eandem querimoniam pariter de morbo, qVem nunc tractare suscepimus, habere oportet, ut tot rebus miserandis circumvallatos nos sentiamus,

unde emergere, nisi per singularem opem divinam, haud valemus. Ait men non demum nostra aetate , aut sautim pra denti seculo oriri coepit assinctus accuratiori sane examine dignissimus: eundem enim jam dudum veteribus cognitum fuisse, ex scribtis ill rum cedro dignissimis abunde liret; luculentaque hujus assertionis testimo nia ipsemet tapporeares diversis locis perhibet; imprimis vero in libris epide Arion passim; praesertim tamen secundos L 3. ubi purpuram eleganter ac clar: depingit, rem Videssis; nec non ejuS-dem Coacaspraenotiones , cui accinit qVΟ-

32쪽

Et qVia nunc omnis noster sermo de febribus erit castrensibus; ideo quid

per vocem Febris tam antiqVi, qVam re- Centiores intellexerint , ante Omnia

perspiciemus 3 subsit dia pro intentione nostra ab aliis lingvis peregrinis petendo. Per febrim ergo non solum sanguinis aliorumq; humorum , sed etiam ipsarum corporis solidarum partium

Prieter naturam incensionem, inflammationem aut ebullitionem Veteres tradere Voluerunt ; unde recte ab I idoro reseriensi orig. libr. q. cap. CH ris a femore dicta es: Est enim abundantia caestoris ; cui sententiae qVoque amensum praebet magnus Gerardin Johannes D flim in etymolog. L. L. Febris, inqη a quibusdam a feritate nomen accessssvidetur Perrono teste recte ipse a fer-

vendo deducis; est ante eum Servius in Virgil. Georg. L 3. ac Isidorus lib. q. cap. 6. nempe, quia calidasit totius corporis intemperies. A ferveo ferbeo, sferbis, κα- μεταγειν sebris. Sic Grans πυρετος, A s atrue,

33쪽

πυρ, usurpari s et pro febri vehemeotis ma. Hactenui Vir incomparabilis. Quia igitur indicavimus a fera enis, dictam essesebrim, non Vero afebruare, quod quibusdam placuit, ideo mea maxume interest, hujus etymi consensum ab aliis quoqVe peregrinii lingvis p . .

tere, cum Graecanicae Vocis - τίς, ratio

itidem ais id est, igne deducatur. He brati pariter per vocem np, febrim Siquidem ardentem Deuter. 28. Vf. 22. intelligunt a rad. p, , ars , accensus fui persecutis, infectin est. Videtur tamen Deic Dps , diage es qVamcumque febrim describere, ita ut sat calamitatum inobedientes Israesitae experturi sint, qVotiescunqVe legem divinam posth huerint, qVemadmodum ex allegato Ioco sacro satis liqVet : QVamqvam cum Hebraea significatione Chaldaica Syriaca, ac Samaritana radix eadem sit, tamen horum P a V dataq etiam-Fudit notat, ac si cum Syrorum mutato Π in p eonvmiret, qVod iis

34쪽

eommo is, tremuit, eoneussit; urre Arabum Io, mobilis, irreq is a

mota fuit res, imberi um reddidit jejunuum ; ideo latiori quoque significatu Hebri np, 3 sumi poterit. Alias apud

Hebraeos ardens seu .in mmatio viscerum ' Π ,Maria r quoque appellatur a rad. adu A exussin, ustulatu fuit ; ubi geminatum Vocabulum intemesiorem significationem habet. Consentiunt hic quoque Chaldati, Syri,uEthi Pra ac Arabes, quibus haec radix idem denotat. Sic etiam PGp, qaddarem, febru ardens a rad. mp, accenint,accensi fuit, con gravit: ubi Chaldaea,Syriaca, ac Arabica lingva eadem vecti significatione gaudet. Ab HebraeorUm m digistris docemur febrim, a calorς vel ardore sic dici, a voce aere ignis: qVη terminatio inNNPη mereChaldaica est

35쪽

ra De ri Murense sect.r. Syri ab hac voce febrim appellant quae & ignem denotat; qVemadmodum inde Samaritani eamdem AMR, si dicunt; at AEthiopibus1st, ignis est. Sic iisdem Nun quoquc

febris appellatur a radice muri, eatefecit. uti quoque Arabum octa, inde deriva τi ilex: in hisce Onim Vocibu4 consentiunt. Imo etiam iisdem ibum estfebris acuta se ardens, vel a rad Π,n aegrotavi infirmus suis, unde Chaldaei formarunt 'Sn & ,ran, morbus, & qVidem longin aei inveteratus, qui accrescit Ac corpus debilitat, ut ris ; Vel a , n, doluit,parturirii deduci debet, Nec non mox α--ta, apud eosdem est ris ardens, eator, ardor, a Chald. rad. 'ua caluis, arsit; sic ut &-δc N Pac febrim notant. Arabibus generatim febris dicitura rad. calefecit, fervefeeis aqvani, id est, ligna ejus accendit, cui & Hebraei, Chaldari,ac Syri consentiunt, & AEthi pum hama & έα mama, cruciatuου, asinin fuit, cujus sig-

36쪽

nificatio haut multum distat a dictis lingvis : iisdem praeterea febris ardens

Lia vocatur: nam . I is erucifixit. a. AFatis carnem, eduxis exos inpinoedinem se combussit. 3. Intrans. In aluit, o continua e Ofebris; vero coii , assarit, significat.

AEthiopica vox L H amant, est febris, & qVidem, meo saltim judicio,

intermittens seu eum rigore conjuncta, acad. Bb, faetana, febri labor iit quae forsan eadem, ac Arabum f.rrida febris', seu r Iste eo umctar a rad.- - horrore asserit, ubi hic o prima, & in AEthiopica tertia litatera est, per metathesin, quae frequentissima apud Orientales fit, translatis consonantibus. Attamen AEthiopibus

febris ardens A xvdad,id est Misis

maligna, a rad. naria, ascerasi ignis. Apud Persas peculiariter febres ardentes vocantur Hermi, a '- mmi calidu ervor; unae qVoisque - dolor, maerora ia

37쪽

& L . ealor deris, ac L ' rari ermae q. d. calida aqua: iisdem quoquefebris, .r,tap. Vocatur; nam Sputriduae, corrupim est: qVod a calore fit, & hu moribus aliisve partibus mollioribus corporis durante febri, quicquid alii in contrarium ogganniant , contingiti Sexcenta adhuc afferri possent voca hula, ad febres spectantia, quae ab ori entalibus lingvis petita, febris etymon, effectum ac ejusdem accidentia magis illustrarent; sed hisce contenti simus, ne lectori benivolo, rerum forsan magis gratarum narrationem differendo, fastidium creemus: quae solummodo eum in finem adduximus, ut pateat, a plerisque moratioribus populis febres imprimis continuas seu inflamationes nomina sua ut plurimum sortita esse a calore ac similibus vehementioribus

motibus, ita ut unanimis heic consenasus maxime intercedat; quamqVam c lor solummodo effectus, non Vero e sentia a nobis habeatur.

38쪽

MViorum symptomaton luxurie, diversa quoque eidem ab auctoribus impossit.

At quamvis subinde contingat, ut quidam sine praevia , aut insigni mutatione conspecta , vel etiam infecticone hac lue corripiantur , lectoque assigantur ; nihilominus , qVia in castris plerumque , vel dum milites sub papilionibus degunt, a perversa ViVen divictusq; ratione,a qua facillime coopus suum,vel ad generandum hunc ita mitem, vel ad suscipienda luem dispotanunt, ferocire sdiet , meritosem strense vocavimus ; & quide contagiosi quod alii,qui communibus cum iisdem habitaculis utuntuc, hoc assiectu initiaci tur; cumqVe milites, qVaecumqVeperagrant loca, hac etiam lue inquitanent epidemia appellari potest. Alias

fibris HAvarica si e metaricin morbus nuncupatur , praesertim Germani mi lites mala victus ratione luxuriantes tali morbidae dispositioni ansam prae hebant, quotiescunque in Pannonia contra Sarmatas stipendia merebant,

unde allectui huic fibris metaris no-

39쪽

1s De febri eastrensi sect.Lmen inJitum fuit: imo a symptomaton graviorum in hoc assectu saevitia phre

nisis, angina, collisaucium e Asiamma tio, perisneumonia,pleuritis, rogammatio ae ardor ventriculi, cardiastia , collea.

Harrhaea, febris maligna ,sunctieularis, purpura, & pluribus aliis nominibus auditur. Neque hic modo dictus assectus absimilis esh veterum medicorum, ita appellato, hemitritaeo, qVo de elegantissimam describtionem Adrianus Spia gelius Brunsiensis, Professor Patavinus celebratissimus, medicae artis posteritati sacram esse voluit: cujus singulari de hoc morbo tractatu collectae obse

Vationes merentur, ut a cunctis medicorum filiis pluries repetita uectione sibi familiares reddantur. Saepe saepius enim haec febris hominem instar tertiana invadere solet, cui . nihilominus certae malignitatis nota adsunt, unde a veteribus eidem nomen semitrii ai inditum fuit. Sic aliquando Pro exacerbationum reperitis statisque periodis q*otidianae, tertianae aut qNam Mna continua titulos accepit. NeqVe

40쪽

cap. Lmalygna. Ipexistimo, apud antiqvos hemitritis cuia rationem per appensum Aracadabo, licet detestanda superstitione magica vix caruerit, quandoque ad optatum eventum ob hanc saltim rationem per venisse, quod interea alia nocentia , ac praeter Veram methodum adhiberi so lita remedia negligerentur. Consil-tius enim meo saltim judicio foret, soli naturae medendi negotium committere, qVam absque ulla valetudinis spe noxia adhibere remcdia: siicuti flamma in auras detractis lignis evanescere solet. Cujus morbi tractationem hisce Versibus expressit Em. Serenin Samontem in de medicina praeceptis saluberrimis, ut dixit, capite de hemitritaeo depel

Mortiferum magis es, q*od aeris

statur verbis r Me nostra dicere iv

Non floruere uEι, puto, nec Pisereparentes.

In ibis chartae, qῬod datur Abrae dabo: 'Saepius Osubter repetissed detrahe smyam Et metu ali magis desint elementa Iguris: