장음표시 사용
41쪽
Mngula Pae semper rapies, o caeter ges, Donec in angueum redigatur littera conum. Quid vero de his aliisve Veterum osticorum, Basilidianorum, acJudaeorum impietatibus statuendum sit, Joannes Christianus Fromannus in suo de sicina rione opere persectissimo libr. L pari.I. sect. lI. cap. 22. egregie docuit, fusiusq; recensuit, qVem illic Videre poteris. Qui plura de appensorum nugis scire cupit, legat Julii Reisseisi Mathematici Regii ac Professoris Argentinensis ce-1eberrimi exercitationem de amuleris; nostri enim instituti necessitas non permittit haec prolixius tractar . Eadem, quae modo de magica Maccuratione protulimus,confirmant pauperes ac rustici, qui saepissime ab hac febri liberantur, sine ullis praesidiis me dicis , a solo vini temperatiori, dum morbus declinat, usu, ac fructibus sale conditis & comestis , uti infra recense-
42쪽
V Aud absque ratione medicorum 3veterum , aliorumqVe hanc artem profitentium parum Vel nulla veritate fundatae de hoc aliisque plurimis affectibus sententiae merito rejiciuntur; quum observationum circumspectui, oculorumque judicio ex cadaverum sectione orto adversentur: eorundem namque hypotheses, qVas foco assiden-
tes dum toga holoserica pallioque hombycino cincti essent) absque ullis
praeviis experimentis anatomicis, . ne forsan fimbriae brachiorum orbiculatae crispataeqve una cum manicis serico pictis cruore polluerentur, eum tantum in finem evinxerunt, ut ad disci pulos silos verisimilia quaedam pro Occultanda crassissima sua ignorantia cothurnato atqVe prolixo Verborum apparatu jactare possent, sive ea Veritati, rationi ac experientiae conVenirent, si-
' e secus, parum solliciti. B a Uno
43쪽
Uno ore fere omnes ex veteribuSCensuere, um generatim sumtam esse calorem p. n. in corde accensium, perqNe t
tu anguinem diffusum,unde plures acriones Ddantur : cui sententiae favent ex recentioribus isti, qui focum seu vitalem flammam in corde existere opiis nantur , a qVa ceu pabulo purpureus latex in vigore suo conservetur. Arquia heic calor merum accidens, pu-xumque ipsius febris productum est,
ideo nullo modo ad ejusdem essentiam pertinet; neque ullarum febrium nisi cordis substantia aut inflammata sit, aut abscessu latente laboret locus affectus in hac machina hydraulica qVeterendus est , sicuti infra patebit :quapropter allata febris de nitio utroque pede claudicat.
Alii dicunt febrim nil aliud essi, Vam
auctum se conritatum fungrinis circunium , unde smiliter plures partium corpo ras actones Ddamur ; & quidam rem acu se tetigisse credunt, dum febris e senti' m in enormi sungvinis humorumq- ebullitione Reu fervore p. n. consis λι-
44쪽
ca' , tamaliena. triam esse perhibent. Utramq ve tamen ex hisce opinionibus Viri haC aetate longe celeberrimi haud facile appro babunt, praesertim Vero nec Gideon rigam PI in erudito, at imperfecto, de febr hin tractaIu; nec Cornelius Bonte oe Belga celeberrimus, IpublIca Hamburgensis Practicus, ac Potentissimi Electoris Brandeburgici, dum Viveret, Medicus,
mo a Ghema S. R. M. Poloniae a consi liis ac Medico Excellentissimo tersissi ma lingua Latina superbiente; neqVCJoannes Jones in novarum disertationum de morbis absis ori ου tractatu l .d ebri-hm intermitientibus, cum iisdem sentient: cum nec pulsitIS celerior necessario signum ditioris ac crebrioris sanguinis circuitus sit, quia etiam cruore exinanita corpora ad arteriarum De qVentiorem ac citatiorem pulsum adiguntur ; cordaque animalium, imo &cadaVerum,exsecta, ac sanguine spoliara, nihilominus a quovis irritamine, aut inflatione crebris ictibus per sat longum tempus ad motum pulsum ve
45쪽
incitantur ; uti doctissimus nostratium Joh. Conr. PHer, medicus,anatomiae ac rerum naturalium scrutator sagacissimus, clare id demonstrat parergo VII. anatomico, de re citatis cordibus, quod ad Excellentissimum Joh. Jacobum Humderum Med. Doct. ac Ρ. Ρ. In Academia Basileensi scribserat. QVam ob rem hactenus perperam ex differentibus pulsibus mox differentem sanguinis systasin ac motum desumere conati sunt. Neque etiam fervor seu e bullitio sanguinis, si qVa datur, pro ipsamet febrium essentia sumi debet; cum saltim ad effectum seu febrium productum, sicuti & calor, pertineat. Quod fusius pluribus eXemplis ac observationibus probare possemus, si in stituti ratio id exposceret. Ideo binas hasce febrium deseribtiones suis auctori
hus remittamus. Quare nunc postulat necessitas, ut nostram qVΟque sententiam in medium proferamuS, non ut aliis eamdem obtrudamus, sed ut
pariter solliciti reddantur ad investi ganda haec, quotidie fere eorundem
46쪽
obtutui sese sistentia, febrium phaeno-Εxistimo itaque febrium omnium om um essentiam fieri a inguinis aut lym-s, aut utriusqῬesimul circa extrema arae' riamo sula glandulasque, aut tubulos excreantes stagnatione subitanea, actiones
plures pos liminio laedeme, saurinisq emotum periodicum remorante. Stagnatio
haec fit vel propter I msae eruditatem, crassitiem aut leniorem, sive a calida sive frigida caussa excitetur; vel a sang*ine
in grumos concresente ; Vel etiam a Gn- frictione glandularum, tubulorum ac amuriarum,circa extima o lasorinsecus assiculis veneniferis, aut sale acido resisto m μου sicos cientiburi producta: qvamVis alias totus saviis una cum lymo secun dum naturam se habeant, ut in multis, pse, febribus contagiosis, lue veneria, ac seloyrbe inquinatis, qVorum humoreS antea optime essent constituti, id observare licet. Nihilo minus quia circa secretionum loca sanguini liberalior transitus denegatur, ideo tamdiu aggestus partes vicinas distendit, actiones B earun-
47쪽
qValemcunqVe profert: praesertim a tem qVoties sanguinis appulsus satis vehemens est, plura adhuc symptomata febres comitantia producuntur. Haud tamen existimemus,hanc I moeruditatem ac leniorem nulli ulteriori mutationi obnoxiam fieri, aura sorem set inem non posse stagnando putre sicere ac resolvi: Cum quilibet fere ex diversis inter sese pugnantibus partia CulIs constans humor, nisi impulsus fortior externus accedat, brevi tἐmpo re in noxium ac foetidum liqVamen stagnando Vertatur, aut fermentando acescat. Quaeque Vero haruris muta tionum cum lymia aut sanguine post stagnationem , aut diuturniorem in partibus adhaesionem ac moram fiat, ea certe non ad ipsam febris essentiam,
sed magis ad ejusdem essectum seu pro ductum pertinebit; sicutipro via Ῥ-rris, exanthemata, hamorrhagiae, sedoreae liq*scentes ac absicessus in febribus intero tomata aut evacuationes criticin rC-
ferri solent; quae non ussas seu essem
48쪽
itam, sed essectum earundem monstrant ac detegunt. In febribus enim non demum cause incipiunt virtutem suam CXerere , Cum dolor seu aestus p. u. auctus in partibus aut toto corpore percipitur; sed magis principia earundem desumi debent ab illa mutatione, qVum vel subito exhalationes fuliginum in cute si stuntur; aut θ a ac sangvis circa landulas miliarias ac tubulos excreantes stag- Π at; Vel intra arteriarum ossula moram Capessiit; aut circa glandulas, tubulos acosicula vaserum a qVOV1S ittatam1ne con-
Videmus igitur quamcumqVe lym aut sanguinis in partibus stagnationem,ac remoram febrim excitare , ejusdemqVeCssentiam constituere posse. Sic etiam nulla fit in partibus inflammatio seu sa
guinis varicosa in arteriarum qVarum-CunqVe partium ramusulis minimis dia sensio, nisi θ-ae aut eruoris stagnatio in ossulis vaserum aut in ipsis glandulis minoribus ac tubulis praecesserit. Cum igitur hactenus satis perceperimus qVa ratione febres generatura
49쪽
De febri eastrensi sect. T. sumtae exordium capessant; ac in quo nam praecipua earum essentia consistat ut & quomodo effecturi 'stomata, aGerses variae inde progignantur. QV propter Variis ipsorum opinionibus rejectis,fundamentum describtionis hujus morbi experientiae & observationibus anatomicis recentiorum substruimus, statuendo, febrim castrensem contagiosam
ιdemiam esse instammationem internam eandemque malignam, quae in hac vel tua corporis parte aus Ῥissere nidulando iritusqῬe vis ales ac animales irritando, di
sipando γelsuffocando, brevi δειmmam , rium jacturam facit. De qVo, ut alios
jam medicos hientio praetereamuS, Videsis Nom. Barthotin. historiar. anaram car. centur. III. f68. & centur. V. f4.
Ut & Excellentissimi Theoph. Boneti sepulcretum, loco de febribus ardentibus ac malenta; pariter qVoque Adriani Spi lii cedro dignum opus de hemitritaeo. antea citatum; aliis hac Vice omissis. Maligni alis ac Ῥirulente qualitati l na ex variabili hujus asse j indole de sumuntur : quod morti proximi pristime
50쪽
stinae sanitati saepissime restituantur; Cum ex adverso hi, in quibus optima criseos signa apparuere , derepente animam exhalarint. Et qVoniam tam fallaci, ac occulto modo hic morbus interdum saevire solet; ideo summa helcfatisque attenta medici prudentia re-RViritur, qVo Veram gravissimi hujus affectus indolem genuinam VC eandem curandi rationem perspicaci men- re indagare poSssit.
CΑΡ. III. De hujus morbi foco seu sede.
I veterum medicorum sententiae adsti putari deberemus, firmiter credendum nobis esset, in moria nunc descri-hendo cor primario aegritudine laborare,ac ipso facto pati; qui vero nostris temporibus focum seu flerim malignarum febrium exactius disquirere solliciti sunt, longe alia ratione uti supra jam