Henrici Scretae Schotnovii a Zavorziz ... De febri castrensi maligna, seu Mollium corporis humani partium inflammatione dicta liber singularis. In Latinum versus, ab auctore recognitus, & auctus

51쪽

28 Defebri eastrense sech.T. sequentibus palam fient. Quibus in locis aut partibus corporis humani aene tam tacsidem su am figere soleat, omni medico, aegrum pristinae iterum sani tali restituere Contendenti, qVam maxime scitu necessarium est: siqvidemo tomata pro subjectorum diversitate multum a se invicem differre,huncqVegravius, illum vero mitius amigere, quotidianis observationibus constat: unde sedem atqVe caussam proximam hujus assectus apud cunctos & singulos non in uno sed diverss humani corporis partibin aut riseribus, sicuti ex sequentibus palam fiet, delitescere asserimus. Potissimi hoc morbo laborantes in

ventriculo , ac ejusdem nunc siveriori, nunc inferiori orificio, interdum etiam externe circa arseriarum gainicarum empansiones maligna hac inmammatione prehenduntur: quare iisdem saepe saepius cardiastia gravis, vomitus enormes, ciborum Widium, silis intensissima, ardor Pe ventriculi molesissemus conjuncta sunt. In aliis nunc tenuia nunc crasse inte- na virulenia hac inflammatione corripiun-

52쪽

piuntur: IIve bilis aut succus sancreatis

p. n. constitutus concurrat; Vel etiam immediate costa dites biissens e ventri

culo aut IT a Mitiata e glandulis intestianorum admisceantur ; sive horum nil fiat, perinde est: unde ferocissimi dota ores colici & tormina gravissima exoriuntur. Si calor humores eriliquescens adsit, fibrae rue intestinorum inde velli

Centur, & ad excretionem continuo 1ti mutentur, frequentes Harrhaeae; si Vero bienna intestinorum liquefacta ac aiditarem Vasa corrodentem nacta sit, ρ raria excitantur ; & qVotiescunque a corrodente hoc Ῥeneno intestina tenuia motum s smodicis torqveantur, contu macior alis seuppresso & Asiationes ven reis acerbae, 0 anizen aemulantes, imo

deniqVe gangraena aut o harum iisdem subiequuntur: praesertim vero si aegri

modo ante primum morbi insultum, vel ipso durante irritantibus haut ne cessariis ac inflammantibus purgation μου, dirIS Ῥomitionum, gerioribus es Q risus & tenerrimae cutis decorticationibus a medicorum pri ignis vexati fuerint.

53쪽

fuerint Hodiernis enim temporioias magna adhuc medicorum cohors reperitur, qVi, nullum morbum, qVocunqVe etiam nomine Veniat, absqVCpraeVia purgatione aut venae flectione Cia

rari posse, firmiter credunt; quod ipso

opere qVotidie Confirmant. NonnunqVam m remum,nonnun-qVam pancreas, nonnunquam ipsum omentum recensito modo inflammantur, qveis in casibus nunc aesus, nunc horrores aut rigores alternatim, utut sine notabili dolore, corporis interanea Pe Vagantur, excepto qVod in mesenteryinmammatione dolores retro circa dom

sum sese sistant, & inde perdinam ad

pulin usque & arisias penetrent. De pancreare Wirsuvii , ejusdemque Munuper demum Excellentissimus Joh. Conradin Brunner M. D. Diessentios Celeberrimi nostri We rei gener carissimus, affinis & amicus meus singularis, doctissimam exercitationem Amstelodami impressam posteritati sacram esse voluit: in qua benivolus lector hujus

Visceris naturam ac constitutionem ex multis

54쪽

multis experimentis ab auctore consignatis intelligere potest, quem hac

Pectis quoque a ulmones hac inclammatione foedari sepissime contingit; hinc ritatior, interdum & difficilior ressi ratio, tussperpetua, & ubi haec laesio ad costas usqVe prorepserit, dolor lateris pungens eandem consequitur ; aegri quandoqVe de gravis oponderesectus

Corundem premente conqVeruntPr. Est enim hic casus, licet haud crebro a medicis animadvertatur, fere omnium

periculosissimus; cui ut plu1imum,nisi Cita medicatione per expectorantia seus heuisa succurramus, puris Lectio supers diaphragmate seu emprema, aut Odrops peis oris succedit., Quandoque etjam observaVimus, hanc infiammationem in ipsam vasorum spermaticorum thecam, ut & in tesiculosi Virorum, ac mulierum congeriem ovo

rum sese insinuasse, undetestes in magnitudinem capitis infantilis excreVere: quae in viris facile oculorum obtutui se sistit, apud sequiorem vero sexum in is dextro

55쪽

ane febri eastrensi sect. I.

dextro aut sinistro hypogastrii latere tactu explorari poterit. Quo major e nim in mmatio te morum cum tumore fuerit, eo magis secundum thecae να- sm ermaticorum longitudinem conjuncti dolores ad renes usque intus sese expandent. Quemadmodum infurores erino,seu insano mulierum amore, 'CiS- cum mares nec concubare Volunt, nec

audent,acidior irritabilisqve humor testis earundem, aut rectius odiorum inculosita exigitat, ut illic nonnunquam im ammationes contrahantur ; unde in tantam insaniam incidunt. Hujus mali exemplum nuper nobis provectae aetatis puella exhibuit. Existi mo itaque, quotiescunque harum partium in m-mationes, febri maligna affligente, Proveniunt, illas tunc temporis qVoque in tantam inseniam ac furorem abripi. Verum in viris paratum generationi in servientium infiammationes, ac inde Lubia orti tumores, juvweS maxime VCXantCS,

saepissime ianita jam febri maligna, aucin ejusdem declinatione falcim,ab uberiori ac intempestiva nutritione sese conspi-

56쪽

cap.3. maligna conspiciendos praesent; RVOS prauertim externe crurum er peias comitari solet. Quibus de affectibus duo exempla notatu dignissima memini, mihi praxin medicam exercenti olim obviam fuisse facta; utrobiqVe tamen, auxiliante Deo, aegrotantes remediis ac consiliis nostris feliciter & absque ullo sanitatis detrimento inde liberati fue

runt.

aseram arteriam petat, plerumqVe amginam, qVae subinde ad ventriculum usque descendit, excitat: hoc in casu jam vula cum tonsi is mirum in modum intumescit; jam tingua eum subjacentibus glandulis In tantam magn1tudi nem elevatur, ut eidem vix amplius

sat spatii in ore supersit, qVin, Ceu in canibus anhelantibus accidit, extus propendeat. Imo aegri in cynanche labiis mirum in modum hiantibus dum tingua ab interna qVoque infiammatione quasi tosta & rigida extra dentes po recta est) aura refrigerationem ad in tolerabilem autum mitigandum capta re contendunt. C Si

57쪽

ardor profundioreS radices egerit , aegrotφntes , qVod ad interiora . se totos igne fartos esse credunt, &qVO-

ties ,el tantillum aridiustuli aut sus

quid intra corpus assumserunt, prunasse deglutiisse existimant. Tumor sub lingva propullulans ranula dictus , nanchen Vel oris ac saucium infiammationes comitans, ad hanc etiam classem

merito refertur; qVamVis sint,qui visi dam, mucosam, ac gelatam Hennam tantummodo in illo contentum esὰ opinentur ; tamen ego hujusmodi tumorem in Verum ab essem maturuisse vidi, tonsillis, ut a, ac Ducibin pariter aphlegmone occupatis: qui nihilominus divina assistente clemcntia secura adhibendo remedia, feliciter a me sublatus fuit. Huic ranulae non abssimilis illa lues, quae aliqVot ab hinc anniS Pecora pessime infestabat, acsuppurato in glandulis sub lingua succreto sese exhibebat : & nisi ab initio remedia tale uiam detergentia adhiberentur, lingrua postliminio ab hoc rueneno corros excidebat, unde

58쪽

unde tandem infectum pecus enectum fuit. De qVo diro inctu prudentiores judicabant, quoddam Neneniferorum in ctorum genus ova sua primo statim vere, deciduo me taerio in viride bulum, aismeniis postea manducatum, deposuisse; exilia Vero haec ova vivae mox

dulis sub lingua adhaesisse; quae dein avirulentis horum insectorum morsibin exesa: suppurarint, atque in abses ninali moris abierint. Haec instim Iio , qVando ad caput usque ascendit, crasses ve cerebri mem- una exteriori sese insinuar, dolorum capitis intensissimorum, & inde secuturae

phrenitidis auctor existit ; si vero in hac

dura meninge inWammatio latius extenditur , ita ut fere ne gutta qVidem sanguinis per cerebri anfractus feratur, i Margum aliosque Aporosos assectu, attoni io morbo haud absimiles exitioque plenos omnino inducit: qVod ex perpetua dormiendi necessitudine, senseum e ternorum prevatione, atqVe nunc hujus, nunc alterius, Vel etiam utriuique si C a mul

59쪽

3s . De febri castrensi sect. r. mul lateris paralis cognoscitUr ; Imo, si quis dextro vel sinistro oculo cande iam propius admoveat, is pupistam in

latere affecto se non ampliuS contra

here, sed quod lateris illius jam emo tui signum est evidentissimum) immo

tam ac plane dilatatam permanere, Observabit. .

Ubi in m iis hujusmodi in ipsum

cerebrum, vel ulterius in ipsosmet ne vorum exorius ac propagines penetravit, emerumqVe hocce venenum mehiculosirituum animalium sese impegit, Omnes fluus, motionesqVe corporis & ani mi in confusionem rapiuntur : Unde deliri mones continui, ridiculae habitus mutationes & artuum inselitae crationes, 'tandemqVe Ῥesania aut phrenitis alias satis ab hac aegritudine afflictos eXcarni ficare solent; & sit apud eosdem ingens moestitia, Vel insperatus ante morbi in Vasium paruor praecesserit ; aut ex ad Verso iracundia tunc vehementiori ex arserint; ex quibus perversis animi motibus animales spiritus in funestionibus suis ultra modum irritantur, haut se rendum

60쪽

Cap. 3. Imaliena. 37. rendum in Ῥω riculo ardorem, inflammationis comitem concitant. Hoc

que deliriophremtiden Ῥe exagitari ae grΟ-tantes quam facillime a sana ratione in extremam deserationem desciscunt, quo in statu mi uero prehensi se jam a furiis ac orci flammu torqveri fingunt :Unde sibimet ipsis vim inferre saepius tentant, de αυlοχειριοι, Vitae dolorisque finem facturi, solliciti; quos nunqVam solos relinqvamus , sed eosdem tam interdiu, quam noctu, ne semctipsos aut ex alto praecipitent, jugulent, aut

instrumento qVocunqVe interficiant, in virotum aliqvot robustiorum custodiam concredamus. Memini enim me Unum atqVe alterum horum tragicOrum exemplorum ipsismet oculis meis

perspexisse : ubi nempe delirans quidam aeger sibimet ipsi venam secatu

rus, cultro brachii sinum, rapae instar, fodiendo omnes illic nervos, arteriaSac Venas , & pone palmam omnia Vasa ac tendones tranSVersim dissecabat. Alius collum circumcirca innumerIS

furcillae bicornis ictibus laedens a se-C 3 - cunda