장음표시 사용
11쪽
DE MENSURIS ET PONDERIBUS LIBROS
GULI ELMUM PHILANDRUM C A SI ILION IU H
D dimus in gratiam tuam, mi Philander, hac etiam Potissimum die, in Agricolae de mensuris et pomiseribtis libros labruas nostras, atque adeo γitomen, ut aliqtiando eo Metati testimonio ictoidens, et simul intelligas, quae mea fuerit erga te Moluntas: e-xon loque nostro et literas bonas, liberaliumquo artium studia colas, et studiosos Miros, cum tui tibi nominis oeniet in mentem, b ne olentia Prosequaris. Vise, et uale. Ruthenis, Idibus Martiis. Amno a Christo nato, O . D. LI. Quantitatis mensura tribus di serentiis expenditur.
μ' ', euli scilicet capacitate:
estque liquidorum et aridorum. Gravitate, ponderibus scilicet: estque et liquidorum, et aridorum. Intervallo.
Atticae sive medicae t Persicae. quibus liquida aridave m Georgicae. , AEgyptiae. timur, sunt ι Veterinariorum. c Syriae.
Externae: quae sunt i Hebraicae. t Arabicae.
12쪽
dasve expendimus, sunt Romanorum. i Attica.
Veterinariorum. . Externa: quae sunt Egyptia.
Syrium unum. Hebraica. Arabica. Mensurae auibus intervalla me- in .. nomanae. 1' erat Cae.
Externae: que sunt D ptia una. Hebraicae. Liquidorum menstiriae Romanorum. Culeus amphoras uo. uncias menSurales IO o. capit. Ampliora urnas duas: uncias mens. 8O. Eam quadi antat antiqui vocabant. Urna congios quatuor: unc. m. 4o. Congius sextarios sex: libras Io. Sextarius heminas duas: lib. et bessem, id est, uncias uo. sive cyathos II. Inde hibere sextantes, quadrantes, trientes, quincunces, heminam, bessem, septuncem, Sextantem, deuncem, dodrantem, et hujusmodi. Hemina quartarios duos: uncias ID. Quartarius acetabula duo: unc. g. Acetabulum sesquicyathum: unc. duas cum dimidia. Cyathus ligulas, sive cochlearia quatuor: sescunciam drachmam et scrupulum. Ligula sivo cochlear, drachmas tres, et scrupulum unum. Culeus continet amphoras IO. urnas 4 O. congios Isio. sextarios 96O. heminas I9ao. quartarios 384 3. acetabula 768o. cyathos II 52o.
Amphora capit urnas duas, congios 8. sextarios 48. heminas 96. quartarios I92. acetabula 384. cyathos 576. ligulas 23 4. Urna capit congios 4. sextarios a 4. hominas 48, quartarios 96. acetabula I92. cyathos 288. ligulas II 52. Congius capit sextarios 6. heminas I a. quartarios 24. acet ab ala 48. cyathos II. ligulas 288. Sextarius capit heminas a. quartarios 4. a etabula 8. cyathos II. Iigulas 48. Sextarius est urbicus sive Italicus, ct Castrensis qui duos urbicos capit.
13쪽
MENSU B. ET POND. Heinina capit quartarios a. acetabula 4. caythos G. ligulas 24. Quartarius capit acetabula duo, cyathos 3. ligulas I a. Acetabulum eapit cyathum unum cum dimidio, ligulas 6. Cyathus capit ligulas quatuor.
Modius capit duos semimodios, libras vero a6. et uncias 8. Semii nodius sextarios octo, lib. I 3. uncias 4. Sextarius heminas duas, uncias 2 O. Hemina acetabula 4. IO. Acetabulum sesquicyathum, uno. duas et dimidiam. Cyathus ligulas 4. sescunciam drachmam et scripulum. Modius capit semimodios duos, sextarios I 6. heminas 3 a. acetat, la Ia8. cyathos I92. ligulas 768. Semodius capit sextarios 8. heminas Isi. acetabula 64. cyathos 96.
Reliquae ut liquidis aestimandae. Liciuidoriam tantum fuerunt culeus, amphora, urna. Congius, quar
Aridorum modius et semodius. Utrorumque sextarius, hemina, acetabulum, cyathus et ligula. Liquidorum mensurae Atticae stoe medicae. Meti etes capit cohas I a. sive libras mensurales Io8. Idem cadus dicitur, et ceram ium: ubi vero adjicitur Italicum, intelligechoam Romanam: sicuti cum audis amphoram Atticam, intellige metretem. Idem ταμ is: et Chus sextarios 6. sive lib. 9. Idem choeus, Romanis congius. Sextarius cotylas a. sive lib. Di SemiSSem. ρετης. Cotyle quartarios u. sive uno. 9. Eadem ioblium et hemixeston dieitur. Qii artatius oxybaplia a. sive unc. 4. et dimidiam. ira ireuei, hemico lion. Oxybaphum sesquicyathum, sive unc. duas et drachmas duas, I-tine aceta hulum. Cyathus concas duas, niystra quatuor, chemas 5. 1ive sescunciam. Cheme, cochlearia duo, sive drachmas duas, scripulum unum, grana quatuor, et quatuor quintas grani.
14쪽
Coehlearium dractimam unam, scripulum dimidium, grana duo, et duas quintas grani.
Metretes Capit Choas II. Sextarios 72. cotylas I 44. quartarios 288.
Chus capit sextarios 6. Cotylas I a. qurrtarios a 4. Oxima Pha 48. cyathos 72. conchas I 44. mystra 288. chemas 36i3. Cochlearia 7IO. Sextarius capit colylas a. quartarios 4. Oxibapha 8. cyatos Ia. Conchas a 4. mystra 48. Chemas sio. cochlearia IIO. Cotyiae capit quartarios a. Oxybapha 4. Cyatos G. conchas I a. mystra 24. chemas 3 o. cochlearia 6o. Qualetarius capit oxybapha u. cyathos 3. conchas G. mystra I 2. Ch mas I 5. cochlearia 3o. Oxybaphum capit sesquicyathum, concas 3. mystra 5. chemas I. eum dimidia, cochlearia I 5. Cyathus capit conchas a. mystra 4. chemas S. cochlearia Io. Concha capit mystra a. chemas a. cum dimidia, cochlearia 5. Mystrum Capit Chemem unam, et quartam partem, cochlearia a. Cum
Chemo capit cochlearia duo. Cochlearium minima est mensura. Purae Atticae sunt, metretes, Chus, cotyle, oxybaphum, cyathus, mystrum, cheme et cochlearium. Nedicae sunt eaedem, et Praeterea sextarius atque quartarius.
Medimnus capit choenicas 48. libras Iero II ei stirales Io8. Choenix, cotylas 3. vel sesquisextarium, lib. Vero duas et quadrantem. Sextarius co las duas, sive uncias I 8. Cotyle Oxybapha 4. unc. 9.
Oxybaphum sesquicyathum, unc. a. et drachmas 2. Cyathus cochlearia ID. sescunCiam.
Cochlearium drachmam unam, scripulum dimidium, grana duo, et duas quintas grani. Medimnus capit choenices 46. sextarios 72. cotylas I 44. oxybapha 576. cyathos 864. cochlearia 864o. Choenix capit sesquisextarium, cotylas 3. oxyhapha II. cyathos I 8. cochlearia I 8O.
15쪽
Sextarius capit colylas a. oxybapha 8. cyathos II. cochlearia Illo. Cotyle capit oxyl 'pha 4 cyathos 6. cochlearia Go. Oxybaphum capit sesquicyathum, cochlearia I S.Cyathus capit cochlearia Io. Liquidorum tantum, metretes, congius, quartarius. Aridorum solum, medimnus et choenix. Utrorumque, sextarius, cotyle, Oxybaphum et cyathus. Georgicae mensurae liquidoriam. Metretes capit amphoreas a. lib. vero mensurales Io 8. Amphoreus choas 4. lib. 54. Chus sextarios s. sive cotylas II. lib. I 3. cum dimidia. Cotyle Oxybapha 4. lib. et sescunciam. Oxybaphum sesquicyathum, unc. 3. et drachmas 3. Cyathus mystra 4. unc. a. Et totidem drachmas.
Mystrum drachmas 4. et dimidiam. Metretes capit amphoreas a. choas 8. cotylas 96. oxybapha 384. cyathos 576. mystra 23o . Amphoreus capit cohas 4. cotylas 48. Oxybapha I92. cyathos 288.
Chus capit colylas II. Oxyba a 48. cyathos 7 a. mystra a88. Cotyle capit oxybapha 4. cyathos 6. mystra a 4. Oxyhaphum capit sesquicyathum, mystra G. Cyathus capit mystra 4.
Aridorum mensurae. Medimnus capit semimedimnos duos, tertiarios tres, sextarios sex, s misextarios duodecim, semiduodecimas partes quatuor et viginti, choenicas octo et quadraginta: libras vero mensurales Isia.
Semimedimnus lib. 8 r. Tertiarius medimni, lib. 54. sextarius medimni, lib. 27. Semisextarius medimni, lib. I 3. et dimidiam. Semi duodecima pars medimni, lib. 6. et une. 9.Choenix capit colytas 3. lil . vero 3. et unc. 4. et dimidiam. Cotyle capit oxyhapha 4. libram Vero unam et sescunciam. Oxγbaphum capit sesquicyathum, une. Vero 3. et drachmas totidem.
16쪽
Cvastus capit mystra 4. unc. vero I. et drachmas totidem. Mystrum capit drachmas 4. et dimidiam. Medimnus, sive medimnum capit semimedimnos a. tertiarios 3. sextarios sex, sen i sextarios Ia. sein iduodecimas 24. choenicas 48. cotylas I 44. oxybapha 576. cyathos 864. mystra 3456. Semi inedimnum capit tertiarium cum dimidio, sextarios 3. semifextarios G. senii duodecimas II. choenicas 24. Cotylas 72. Oxybapha 288. cyathos 43 a. mystra I 728. Τcrtiarius inediinni capit sextarios a. seniisextarios 4. semiduodecimas 8.choenicas 16. cotylas 48. Oxybapha Isa. cyathos 288. mystra II 52. Sextarius medimni capit semisextarios a. semiduodecimas 4. cho nicas 8. cotylas 24. oxybapha 96. cyathos r44. mystra 576. Semisextarius medimni capit semiduodecinias a. choenicas 4. Cotylas II. Oxyhapha 48. cyathos 72. mystra 288. Semidii odecima medi in tu pars capit choenicas u. cotylas 6. OXyba-pha 24. cyathos 36. mystra I 44. Choenix capit colytas 3. oxyhapha I a. cyathos I 8. myStra Pa. Cotylo capit oxybapha 4. cyathos G. mystra 24. Oxybaphum capit sosquicyathum, mystra 6. Cyathus capit m)stra 4.
Veterinarismιm mcnSH E. Cotylo capit oxybapha a. libram vero mensuralem unam. oxyhaptuirit cyathos 3. sive lilii ain. Cvathus mystra 4. uncias vero duas. Mystrum cochlearia u. sive semunciam. Cochlearium vero drachmas duas. Pondera rerum aliquot, quas metimur.
Chleva oleo plenus pendit lib. 3333. et uncias 4.
Culeus vino plenus pendit lib. I 48 I. uncias 5. drachmas 6. siliquas Culcus mellis pendit lib. 2222. unc. a. drach. 5. et scripulum unum.
t Amphora olei pendii lib. 66. ct uncias 8.
Amphora vini pendit lib. 74. drach. I. et siliquas a. Amphora mellis pendit lib. III. unciam unam, drach. a. et Scripula 2.
Urna olei pendit lib. 33. ct uncias 4.3 l Urna vini pendit lib. 37. drach. 3. scripulum unum, et siliquas 4. Urna mellis pendit lib. 55. et dimidiam drach. 5. et scrip. I.
17쪽
Congius vini pendit lib. s. uno. 3. scrip. a. et siliquas 4. Congius mellis pendit lib. I 3. et dimidiam, unc. 4. drach. g. et
Sextarius vini pendit unc. I 8. et dimidiam, siliq. a. grana 2. et duas tertia S. Sextarius mellis pendit lib. I. unc. 3. drach. 6. et siliq. 4.s Hemina olei pendit uno. 8. drach. v. et scrip. a. 6l Hemina vini pendit unc. s. drach. a. sitiq. I. granum I. Et tertiam. Hemina mellis pendit lib. i. unciam unam, drach. 7. et duas siliquas.
Quartarius vini pendit unc. 4. drach. g. gran. 2. et duas tertias. Quartarius mellis pendit unc. 6. drach. 7. et dimidiam, et sili-
Acetabulum vini pendit unc. a. drach. I. et dimidiam, gran. I. et tertiam. Aeetabulum mellis pendit uno. 3. drach. 3. serip. a. et siliq. a.
Cyathus vini pendit unc. I. et dimidiam, scrip. a. et octo nonas grani. Cyathus mellis pendit unc. a. drach. a. et dimidiam, granum I.
s Ligula olei pendit drach. I. scrip. v. et Siliq. a. iin Ligula vini pendit drach. 3. siliq. I. grana I. et duas nonas grani. l Ligula mellis pendit drach. 4. dimidiam siliq. a. et gran. I. Mensurarum Atticarum siue Medicarum. Metretes olei pendit lib. so. I Metretes vini pendit lib. Icio. Metretes mellis pendit lib. rgo. Chus olei pendit Ith. r. et dimidiam. a Chus vini pendit lib. 8. et unc. 4. I Chus mellis pendit lib. ra. et dimidiam.
Sextarius vini pendit lib. I. unc. 4. drach. 5. et scrip. I. Sextarius mellis pendit lib. a. et unC. I. olei pendit unc. . et dimidiam. vini pendit unc. 8. drach. a. et ScriP. a. mellis pendit lib. I. et semunciam.
18쪽
io EPIT OME Quartarius sive semicolylium olei pendit unc. 3. et dracta. 6. 5l Quartarius vini pendit unc. drach. I. et Scrip. I. Quartarius mellis pendit selibram, et drach. I.
Oxybaphum vini Pendit unc. u. et wri P. R. Oxybaphum mellis pendit unc. 3. et drach. I. Cyathus olei pendit unc. I. drach. 7.r Cyathus vini pendit uno. I. drach. 3. et siliq. a. Cyathus mellis pendit unC. a. et Scrip. a. Menstirarum Georgicarum.
Metretes olei pendit Itb. 9o. t Metreios vini pendit lib. I o. t Metretes mellis pendit lib. Igo. Ainphoreus olei pendit lib. 45. α l Alliphoreus vini pendit lib. go. Amphoreus mellis pendit lih. 75. Clius olei pendit lib. II. et unc. 3.
t Cluis mellis pondit lib. I 8. UnC. 9., Cotyle olei pendit unc. I l. et drach. a.
l Cotyle mellis sesquilibram, et drach. 6. Oxybaphum olei pendit unc. a. drach. 6. et dimidiam.
toxybaptium mellis pendit unc. 4. drach. 5. cum dimidia. Cyathus olei pendit unc. I. et drach. 7.
Cyathus meIlis pendit unc. 3. ct drach. I. Mensurarum Volorinariorum. i Cotyle olei pendit unc. ID. ii Cotyle vini pendit unc. II. scrip. a. Oholum. I. et Sili I. I. Cotyle mellis pendit lib. I. unc. 4. drach. 5. et scrip. I.
; Oxybaphum olei pendit unc. S. a j oxybaphum vini pendit unc. 5. et dimidiam, scrip. I. et siliq. a. Oxybaphum mellis pendit uno. 8. drach. v. et Scrip. a.
, Cyaibus olei pendit unc. I. et draCh. 7.
Cyathus vini pendit unc. I. drach. 6. scrip. a. Siliq. I. gia. a. et duas tertias grani. Cyathus mellis pendit unc. a. drach. 6. Olum I. et fili I. I.
19쪽
ΜΕNSUR. ET POND. Il My xrum olei pendit drach. 3. ot scrip. I. Mystrum vini pendit drach. 3 scrip. 3. gran. a. et duas tertias grani. Mystru in mellis pendit drach. 5. et dimidiam et siliq. I.
Cochlearium vini pendit drach. i. scrip. I. Obol. I. gra. I. et unam tertiam gra. Cochlearium mellis pendit drach. a. scrip. 2. et Sili q. a.
Ita fit, ut vinum fulvum de eo enim intelligendum) sit puro oleo
nona Parte gravius: rursus mel l,ene mundum fulvo vino te tia parte gravius. Nam aqua pluvia, purave, hoc est non mixta Cum terra, aut succo, lupi deve, aut re metallica, vino in Pomdere aequalis Censetur. Aridorum aliquot pondera, ex Plinii sententia.
Moelius tritici levissimi pendit viginti libras.
Hemina uno. 7. et dimidiam. Modius tritici gravissimi pendit lib. 27 atque dodrantem. Sextarius unc. zo. et drach. 6. atque dimidiam. Modius ordei levissimi raro excedit lib. I 5. Sextarius ita lue pendit unc. II. et drach. a. Sed haec et similia pro regionum varietate, agrorum situ, et te rae generibus non Parum variavi. De ponderibus Romanorum. Libra quae et pondo dicitur, in duodecim uncias dividitur. Eius partes sunt, Uncia. Sextans. Quadrans. Triens. Quincunx. S mis quae et selibra. Septunx. Bes. Dodrans. Dextans. Deunx. Sescuncia aulem est uncia una et dimidia.
Tres binas sextulas, sive duellas duas, quae scripula octo singulae pendurat. Quatuor sicilicos, quae sunt drach. 8. singuli enim tur in I duas drach. pendunt. l Sex sextulas, quae scripula 4. singulae pendunt.' Septem denarios: nam in libra sunt octoginta quatuor.
20쪽
- . a. . n. . t Victoriatos duos, qui et quinarii olim dicebantur. Denarius diV1d tu in Sextantes sex.
Semisses duas. Τientes tres. Quadrantes quatuor.
Deuncem et unciam. Dextantem et sextantem.
. Dispares 1 Dodrantem et quadrantem.
Bessem et trientem. Septuncem et quincuncem. Semuncias a 4.
Libra dividitur in partes Libra rursus dividitur in Selibra sive semisi dividitur in Duellas 36. Sicilicos 48.
Quadrantes a. Sextantes 3. Sescuncias 4 Uncias 6. Semuncias II. Duellas I 8.
Sicilicos et . Sextulas 36. Denarios 4 a. Victoriatos 84. Scripula x 44. Uncia dividi tur in Duellam et dimidiam.
Sicilicos duos. Sextulas 3. Denarios 3. et dimidium. Victoriatos T. Seripula I a.
Duellas 3. Sicilicos 4. Semuncia di- Sextulas G. viditur in
Denarios T. Victoriatos I 4. Scripula 24.
partem. Sextulas 2. Sicilicus A MUL- MI-JDenarios a. et unius te dividividitur in tiam partem. tur in Victoriatos 4. et dimidium et tertiam dimidii. Scripula 8.
. . . I Denarium et sextam ejus partem
sextula quae et . nte rei Nicandri vocatur, dividitur In Denarium et dimidium et ejus quartam. Victoriatos tres et dimi