장음표시 사용
21쪽
ΜΕNSUB. ET POND. x3s Victoriatos duos. Denarius dividitur in cScripula 3. et tres septimas scripuli. Sextantes Sex. Victoriatus dividitur in scripulum unum et dimidium, et tres dincimas quartas scripuli.
Seripulum dividitur in duo simplia.
De ponderibus Graecorum. Aurea pondera. Talentum minarum sexaginta. Id minus est. Mina duas habet sei niminas, drachmas vero IOO. Drachma habet obolos 6. Oholus hahet duos semio los, calchos vero seu aereola Sex. Aereolum habet minuta sive minutia septem Minutum non dividitur.
tur ins Drachmas IOO. obolos 6 o. Somi obolos I 2OO. Aereola 36oo.
Semio tos 2 Obolus dividitur in Aereola 6. Minuta 42. Aereolum dividitur in minuta septem, quae dividi non possunt.
' M j m β' min xum, hoc est librarum Romanarum 83.
et 4. unciarum, est enim mina gravior libra drachmis
quatuor. Minus sexaginta minarum.
Mina Atti ea dubi hi j e Solonis centum drachmarum. VP'' uetus quinque et sexaginta drachmarum.
Pondera medica.Μina medica uncias habet I 6.
Uncia drach. 8.Drachma scrip. 3. Eadem holoe
Scripulum obolos 2. Oholus semiobolos a. Semiobolus siliquam unam et dimidiam.
22쪽
EPIT OMEMina medica dividitur in Libra dividitur ins Uncias I 6.l Drach. II 8.
t Semiobolos duos. - . .. i ,. Siliquam unam
olus dividitur in Siliquas 3. ' '' et dimidiam.
Siliqua dividitur in grana 'IlIatuor.
Pondera Veterinarianum. Uncias Iu
Drachma dividitur in i Semiobolos r a. Siliquas I 8. Grana a. Mina habet uncias I 5. Lit,ra drachmas 9o. Uncia drachmas . et dimidiam. i Librant ei quadrantem, hoc est
Drachma scripula 3. Denarius scripula 4. Scripulum obolos a. Uncias I a.
Libra divi- Drachmas 9O.ditur in i Scripula a O. Oholos 54U. Nina di dii nidiana. viditur iniseesputa 33 . et dimidium.
. . . . . t Drachmas T. et dimidiam. Drachma dividi-c scripula 3μφ' Seripula dia. et dimidium. ditur in obolos 6.
Scripulum dividitur in o los duos.
Mensurae externae sunt Persicae. Egyptiae. Syriae. Plebraicae. Arabicae.
23쪽
Syriae sunt cMENSUR. ΕΤ ΡOND. 15 Achana, cluae capit medimnos Atticos 45. in . . , A rtaba, quae capit medimnum unum Atticum, et tres ei sicae Sunuc Atticas. Capitha, quae capit duas choenicas Atticas. Maxima capax medimni, et trium choenicum Atticarum, quae est Persica.
Artaba est i Media capax medimni Attici, quae est Medica, a II triplex j dis Persis sinitimis, et in eodem regno. Minima, capax quinque modiorum, uno scilicet modio minor quam Medica, et est Tgyptia. Artaba, de qua dixi. Apori hyma, quod capit sextarios undecim, dimidia
aegyptiae suntl saltae pars: saltes enim sextariorum est 22. ephin capax quatuor choenicum, sive sextariorum. 8.
Inium est sextarim. Metreta sextariorum I 2D.
Collathum, sextarioriim 25. media bathi pars. Sabitha, sextariorum 2 2. Choenix fortasse sextariorum 4. o I i Liquidarum rerum.
Hebraicae mensurae sunt duplices c . t Ariciarum rerum.
Bath, sive Bathus, id est amphora Attica, capit enim
sex hinas, sive sextarios 7 2. Ilin, id est duo Congii, capit enim logos r a. id est se.
Log, id est sextarius.' Cor, sive Corus, capit decem medimnos Atticos: vo-l catur et in Prophetis homer. Lethec, sive letheca capit 5. medimnos Atticos. . ridorum Epha capit medimnum Atticum.
sunt i Sat, sive satum, capit quatuor Choas Atticos, sive congios. Omer, capit 7. sextarios Atticos, et quintam partem. Interp. Lxx. gonier reddunt, JOsPphus assaronem. Cab, sive cabus capit 4. Sextarios. Arabum seu Maurorum mensurae Derbis e ressae Partim barbaris, ρartim dura alis.
Doracli Italicum, id est amphora, capit congios 8. Ioliein, id est congius, capit sextarios s. cujus dimidiam partem Graeci tui Din. Arabes neutro genere missichalis, uti apud Serapionem.
24쪽
Κist, depravatum a ti et, Avicennae acsac et eulb, Serapioni aben, Latine sextarius, capit heminas duas, pro qua male Stephanus Hali interpres vertit Cadum. Corboni, hoc est hemina, Hali mena, Bhazaephyala, Avicennae co-tyla, capit quartarios a. Ceiliati, id est quartarius, Rilagae calix, Avicennae media cotyla, capit acetabula a. Κ sui: Avicennae anectune, Andreae Aspago hamunesi, interpreti Serapionis acgasse, Latine acetabulum, Capit Sesquicyathum. Cuathum, depravatum a cyathus, capit cochlearia 4. Idem alcuathum dicitur Rharae, addito articulo, interpreti Avicennae hriata. Falget in Serapioni sahaliel, et coclanarium, Latine cochleare, libram mensuralem Rhazae capit. Interpres vertit rotulum. t Maius capax tertiae partis Addunt et ex Paulo .Egineta mystra duo i heminae.
Mystrum autem Serapion vocat mustarum, Axicenna vero, sive Alb
Aridorum sunt uti apud Romanos. Rist. Cortioni. Colliati. Cassiis.
Cuathum. Falgerin .s Quartarius Laconicus Herodoto, cotylarum 24. Dadix choonicum sex capax. Mares Polluci colylarum se .
Mares Ponticus Epiphanio hydriarum duarum. Reperiuntur et ' Hydria eidem decem sextariorum. hae mensurae t Cophinus mensura in Boeotia Polluci et Hesychio
apud scriptores capax trium congiorum. Cyprus ejusdem capacitatis cum medimno ex Hesychio.
Cyprus Ponticus Epiphanio duorum modiorum. Semicyprus Hesychio dimidium est medimni, Epiphanio unius modii. Modius Cypriis sextariorum est I7. Epiphanio. Medimnus Salaminiis sive Constantiis modiorum quinque: Paphiis
et Soliis quatuor et dimidii Epiph.
Gabenum Hesychio eamdem cum ace Labulo habet capacitatem. Oluatium mensurae genus Antistio Labeoni apud sextum Pompejum. Campsaces aquae Epiphanio est sextariorum I a. Heliae vero par
25쪽
MENSUR. ET PONI . trius sextariorum 4. Alioquin quod Campsaces. Lxx. interpretibus dicitur, D. Hieronymus lecyllium vertit. Is vero est vasculum, in quo oleum, aut unguentum continetur. Alabastrum unguenti Epiplianio vasculum est vitreum, quod capitolei libram, mensura vero quae recipit dimidiam sextarii pa tem . Sed hallucinatur, qui crediderit esse vitreum vas, cum se rit ex onyche sive alabastrite marmore. Tryblium, quod ad figuram attinet, Epiphanio acetabulum aut paropsis, sive catinus est; quod vero ad mensuram, dimidium sextarii capit. Cyathus Epiphanio sexta sextarii pars est: sed re vera duodecima ejus est, heminae Vero sexta. Ilen oth inquit Epiphanius) cyathos scriptura nominat. Elenius Hesychio vas est capax quartarii, hoc est dimidiae heminae. De externis ponderibus.
lGlenrem, librarum So. Pondera ' Syrium. externa Hebraica. drach. Isio. Arabica. Drachma, quae obolum pendit.
Syrium unum, Mina Ptolomaica unc. 18. id est drach. I 44.s Cicar sanctuarii, sive talentum majus, Iosepho Cinchares,
minarum I o. librarum Vero 25o. Cicar congregationis, sive talentum Vulgare, sive minus, minarum 5o. librarum vero Isso.
Secel, sive ut Iudaei hodie pronunciant, schehel, id est
stater sive siclus, drachmarum est quatuor, unde ranis
δραχμω dicitur, et a Latinis semuncia. Ut male Exodi cap. 38. Septuag. interpretes, et post eos Epiphanius pendere existimarint, uti et D. Hieronymus in quaestionibus in Genesin. Exodi cap. 3o. Levitici cap. 27. et Numeri cap. 3. sanctuarii siclus dicitur, et pendere geras uo. Vulgaris autem siclus teste Salomone Hebraeo duarum drachmarum suit.
Manes a quo Graeci sti , Ezechielis cap. 45. pendere dicitur siclos sio, id est libras duas cum dimidia i Gerali obolum Atticum pendit, et quintam ejus partem,
est enim sicli pars vicesima. Hebraica. 3.
26쪽
Arabica. Mina Romana Serapioni et Avicennae uncia- Manes lioc est mina, i rum 2 O. quae duplex. ὶΑlicatica et Basaria Serapioni, Alanthalita et AEn ptia Avicennae unc. II. Rotulus, hoc est libra unciarum II. Sacros, hOC est uncia. Sextarium, hoc est semuncia Serapioni. Aureus, hoc est denarius, septima unciae Para. Darchimi, hoc est drachma, quae et athi Serapioni, quasi et cidem ologinat. Garme, hoc est scripulum, quod etiam Kermet dicunt, Graeci nissimi. Onolossat, hoc est obolus, Avicennae vetus interpres onolum reddit , Alpagus otiolum Danich, hoc est lupinus, a Graecis ipsis Cleopatram imitatis pendit duas oboli tertias partes, Avicennae grana Ordei octo. Κirac, hoc est siliqua, quasi is triau, dimidia lupini pars.Κestus, hoc est aereolum, Graecis P et, grana duo Pendit. Granum Arabibus minimum pondus. Sunt et haec via auctores Pondera. Talentum ct Vitruvio, libi a
Librarum I oo. quod Hebraicum est ma- ius, si libram pro mina Hebraica accipias.l Libr. 125. Ηehraicum mitius, si pro li-
Librarum 165. Librarum quadringentarum. γ ignota. Librarum ti 5 a. Statur pondus quatuor drachmarum Cleopatrae, Epiphanio, Hieronymo, Hesychio. Assarius sive ἀ-αρ , cum pondus declarat, duarum est drach. Latinis sicilicus. Dupondium sive tamisse , pendit drachmas quatuor, id est assaria duo. Uncia, quod quatuor assaria penderet λα - Cleopatrae
sivo ut Nicandri interpres corrumpit σαγ. , Latinis sextula, pendit scripula 4. Fasciculus Scribonio Largo, et manipulus Celio, Graecia δεσμίδων, et δε fasciculus, qui manu comprehendi potest.
27쪽
M E T I H U R. Graecae. Mensurae hae sunt: l Romanae.
Digitus, decima sexta pedis pars. t Magnus, id est pollex sin explicandis Est et Dioscoridi digitus i Et id est mini- caulibus et ra-Dochme, sive dactylodochme, mus. t dicibus.
palesleve et doron, digitorum 4. Palmus. Lichas, digitorum Io. intervallum scilicet inter pollicem et indicem, cum maxime distenditur. orthodoron, a carpo ad supremam digitorum partem, digitorum sere undecim. Sptilianae, id est dodrans digitorum I a. Pes, digitorum I 6. sive palmorum 4. Romano pede Iongior semuncia. Pygme, digitorum I 8. Pigon, digitorum 2O. Cubitum digitorum a 4. sive pedis unius et dimidii, intervallum scilicet interjectum anter sexum brachii, et summam partem digiti medii. Passus cubitorum 4. sive pedum s. seria Graecis, extensio scilicet manuum cum latitudine pectoris, Romano passu longior Pedo uno, et quarta parte pedis. νPlethron pedum Ioo. Georgicum vero Suidae pedum quoquoversus 38. quod enicit pedes I 444. Hesychio ex quibusdam IOOo O. pro quo tamen Latini Poetae jugerum substituerunt. Stadium pedum 6Oo. Idem cisis, dicitur, et a veteribus GR.
Hippicon, stadiorum quatuor. Miltiare, id est miri stadiorum 8. sive pedum Graecorum 48oo.
Georgica mensura, plethri dimidium pedum 5o. Clima pedum quoquo ersus 6Ο.
Digitus, decima sexta digiti pars. Uncia, digiti unius, et tertiae digiti partis.
28쪽
Palmus digitorum 4. unciarum Vero 3. Pes, digitorum I 6. unciarum vero I 6. sive palmorum 4. pede Gramco brevior semuncia.
Palmipes, palmorum quinque. Cubitus pedis unius et dimidii. Idem ulna nominatur. Gradus pedum duorum, et dimidii. Passus, Pedum 5. a passis scilicet et diductis manibus, passu Graeco brevior pede uno, et quarta pedis Parte. Milliarium, passuum mille, pedum vero Sooo. Quo utitur Cicero de claris oratoribus, uti milliari ad Atticum. ι Quadratus longitudine et latitudine est aequalis, tribus qua r . . t tis decimis rotundo major. ἡ ὶ Rotundus, quia anguli deteruntur, tribus quartis decimis suis est minorit Semuncias duas. i Tres binas sextulas. Uneia dividi Sicilicos quatuor. potest in j Sextulas sex. Dimidias sextulas II.
Semuncias duas, sive stateres duos. Quatuor quartas, sive didrachmos, sive quadrantes, sive sicilicos. Octo octavas, sive drachmas. Scripula 24.
obolos 48. Semiobolos 96. Siliquas I94.
Puncta 248. Minuta 576. Momenta, sive minutias II Sa. Porrectus, in quo sunt duo semipedes, longus scilicet pedem. Contractus, in quo semipedes quatuor, longus et latus semipedem. Quadratus, in quo octo semipedes, longus et latus p.
Pes tripleg, Unciam Boethius lgeometrico more, let eo quidem Gra i
eo dividit in lDiuit tred by Corali
29쪽
Quadrans unc. 3. Triens unc. 4. Quincunx uno. 5. Pedis partes sunt, Semis, sive semipe' unc. 6. Septunx unc. T. Bes uno. 8.Dodrans ut C. s.
Cubitus regius, tribus digitis justo cubito
Parasanga, triginta stadiorum, quiliuinam etiam teste Strabone 6o. .Egyptia mensura est schoenos, Latine seniculus, stadiorum 6o. Ptolemaeo etiam 3 o.
it Thopali, Id est palmus.l Zereth, id est dodrans. Amali, id est cubitus. Amali topah enim palmic Hebraicae men-l bitus transferri potest Ezechielis cap. 4o et 43.
Surae sunt. l palmorum scilicet 7. Nam geometricum cubitum sex habere cubitos scribit Origenes in sermoni-hus in Genesin, et D. Augustinus lib. I. quaeSt. in eundem librum Genes s. Instrumenta quibus Veteres dimensi sunt interualla. Apud Graecos et Romanos pertica, dicta illis ἀκαι-- et μά-υα, his decempeda, et Boethio pertica. A quo metator decempedator Ciceroni Philippica tertia, et finitor in oratione pro Lege agraria. Viarum et agro-l Apud Persas et aegyptios laniculo, qui Ptolemaeorum mensores sive Marino stadiorum triginta est, aegyptiis sinusi sunt. l xaginta. Apud Hebraeos Cane, hoc est arundine: septu
ginta interpretes κάλαμ,ν, Latini interpretes eat mum etiam Vertunt, cubitorumque est sex pe sectorum, hoc est communium septem. Perticis, funiculis, et arundinibus usi sunt viarum, agrorum, et aliarum rerum metatores, laniculis Geographi.