장음표시 사용
251쪽
PALAESTRA. Lib. v. c. II. l. 6. 3. Ital. Palestra. Gall. Palestre. Si voeabuli im pectes, παλαι η loeus est ad luctam paratus. Dicunt enim Graeci πα- λαετε, luctatorem athletamve, luctam
PARAETONIUM. Lib. v M. cap. 7. Paraetonium υσυ ex ψSis locis, unde fodit tir, habet nomen. Philander: Paraetonium a loco Hopli, unde s dilor, nomen habet. Fieri seribit Plin.
lib. xxxv. cap. 6. ex Spuma maris solidata cum limo, e candidis coloribus pinguissimum, et lectoriis tenacissimum propter laevorem. Quod etiam dixerat lib. xxxiii. cap. 5. Quod si verum est, ut certe est, non Polliit e spuma maris fieri. alio luin salsugine sua lectoriis erat sutura ineptissima. Potius igitur credendum, ex pinguibus saxis solutis oriri.
1x. 8. Ital. Piarismia lin a. Call. Panuleis. Potuit Latine dicere a quidistiantiw. Paralli las enim lineas aequidistantes Latini apiis liani. Doriolat autem verbum prae. cise invicem respondentes. Ita enim altera
alteri correspondet positu, ut in infini.
tum productae non concurrant, sed eam. dem semper aequalitatis distantiam se vent, vocabulum mathematicis Deque tissimum.
Paramese. Gall. Paramese. Messt, ne. ω Vne emon , mramese. Baldus: Sonitus est seu sexws inter eos, quos stantes Musici appellant. De- notat vox, iuxta mediam. IIuie in Μusicorum Neotericorum systemate reSPO
Ital. Tamis di rame con ramr sentia gioni astronomiche. Call. TMD cr ab in stir Ies quelles Et- MUMee la si-gure dia ciet, se Doer et D mucherdes eloiles et les salsons de r annee. Himarchus, Arantis, ceterique ex λstrologia, Parve atomιm disciplinasim enerunt. Plitiander e Parapegmata sunt; ut existimamus, Astronomica instrumenta, quod e multis variisque concinnata essent, a, idest, adpingo, assigo. Haec ille. Barbarus explicatius t Dictes, impiit, quod ex natibiis Muriisque concinnata essent, sive tu-brilis, sise armillis, sim dis Iris, et ligulis, Hoc alia aliqua mnte. Baldus: Certe de astrolabis, dioptris, armillis, radiis, et ceteris eiusueuiodi intelligi debere, nulli est dubitandum. Tradit
Laertius lib. v III. Dρniocriturn acri. psisse Λstronomica παρα πήγματα. P IRASTATAE. Lib. v. c. I. Iis. Naum. Call. Pilaur . Factum est vocabulum a verbo adflare, abbiflere, opitulari, latus lateire adstando. Cerium est. parastatas mognam habere familiaritatem cum antis, et se-
252쪽
re idem esse. Ceterum in Calapullis parastatae dicuntur arrectariae tabulae rabeculaevo, dextra et sinistra constitutae, quibus transversariae in imo et summo assigebantur, quae Vitruvio leste dicebantur erant enim aequali spatio distantes. Mediana autem parastata erat illa quae medium locum obtinebat. Illud notandum, a Vitruvio confundi parastatam et parastada, ait enim lib. X. cap. I S. cita medianam Parastatam. Et subinde: Iatim lo Parastadis mediae. PARAST ATICA. Lib. T. e. 9.
neotericorum Musicorum systemate Eea-
Iave, respondet ipsi F D ut. Vide Aristot. in P bL 9. secl. 3. et Capel- llam in nuptiis Iab. IX.
species, a forma securis, quae Craecis dieitur. Potest autem acribi pete- Linon per tota. siquidem de avio pud Aristophan. et securidaea herbastutieeve apud Plinium. Appositu Barbarus . Pete non a securis Drma di- jctum oti quale dixerim esse horolo- jgium quod 13 Perbolus hiabet, a circulis ρarallelis in ρlano sint oris aut oreticatis descriptas. Apposite inquam dixit, sed in eo castigandus, quod hyperbolas dixerit esse deseriptas in eireulo finitoris et urticalis, quando in plano horologii quod per centrum non transit, sectiones illae describantur. Sunt igitur plana lum liorirontalis horologii, tum verticalis, aequidistantia quidem horizontis et verticalis planis, sed non eadem cum illis.
ex ipsis auctoris verbis satis patet. Ceterum cur penula dicatur, et an ea vo Leo sensu apud alium Latinum seriplo rem usurpata inveniatur, me ne5cire aperte lateor. Penula, ut videtur, a Graeco vocabulo Fati Di, quae etiam dieitur, vestis est genus, quo Romani pluvio tempore utebantur. Νonius Marcellus de genere vestimentorum, Penula, ait, stu restis, quam Su-ρra tunicam accipimus. Pomp. Pannuincialis. Penulam in caput induere, ne te noscat. Lucii. Sat. lib. I S. Penula, si quiaeris, canterius, Sem
Utilior mihi quam sviens. Varro, virgula divina: Non quaerenda est homini qui habet rima m. Pe
253쪽
nula in imbri. Sed de genero vestis plurima apud Oratores et Poetas, quae non faciunt ad rem nostram. Caesar Caesarianus Vitruvianam hane penulam a forma et silmilitii line penulae, quam pluviali similem fuisse assirmat. dictam putat, eo quod in superiori parte angusta, in inferiori dilaletur. Sed hoc non multum satisfacit. Pent Ia scortea, ait Barsius, ultiritur ii, qui solenne habent pistre aedem D. Iacobi Gloci utuntur et Pegasorii cursores, qui e Gullia Ggdunensi qtiinto atie sexto
demum dio Romam vidi olimi, stibinde per stationes natit alis equis. Intellit ere videtur de parvo mantello scorteo, quam mOzzettum dicunt nostri, vel de villosa veste, quam Sclavinam appellant. Ego in hane sententiam conquiescor ideo Vitruvium partem illam penulam dixisse arbitror, quod sit operculum quo idam: et iam scimus, donio docente, penulam abusive ad omne quod tegit, nobilissimos veteres transtulisse. Varronis inducit testimonium in Manior cum corrigias dis Atax ten e Pontilia, reliqtium Pedem moretis Pretegere. Quem locum exponens Turnebus, Pentiti Uud Vannonem eam Partρm cancei significat, quNe Pedem in lucro mi Obl git. PERCOLARE. Lib. Ua. c. a. Ital. Colare. Gall. Ultror. PERCOLARI. Lib. v m. cap. I. Ital. Stillare, gocciolare. Call. Degoti
ranti. Call. I timantps. Graecum Ver hum περ γειν est versare, vertere, circumducere, circuit licere, bine περίακτος
versatilis, et περίακτον dicitur de qua- is ro vulgala, quae scilieet per hominum ora circumsertur. Erant autem
ριακ οι s quae vox est promiscui generis loea in theatro. Iluiliseemodi istae
machinae erant firma trigona, et axibus ad pactae versabantur, ad scenam mmutationea. In singulis enim frontibus
picturae erant iuxta sabulae, quae agebatur, opportunitalem, seu Satyrica esset, seu Comica . vel Tragica.
PERICHUNTES. Lib. v. c. n. Iial. Gogiti circonsonanti. Call. Uouae Cirmconsonans. Serit,endum sitit periecti untes. Graece enim sexiberctur περ tηκώντες.
Vide Catechiantes. PERlMETRO S. Lib. v. e. 6. Ital. Perimetro. Gath Perimetre. Craecumj verbum est, denotans circumis metiri. Est idem igitur perimetros quod Latine ambitus, circuitus. et quod ad circulum attinet, idem sere quo i circumferentia, quae Graepe peripheria. PERlPI EDOS . Lib. iii. e. I. Ilai. Perluero. Call. Poriptore. Phihaniter postrema verim i quibus a Vitruvio desinitur Peripteros i non exponit, sed superiora declarans f in Annolat. 3. pag. 9o. ait, unde Prest mn AEdem Moiscae Vitruvius, cujus cella rino tantram columnarum ordine cvigilus: Non apposito ex vi verbi. Nihil enim resertari uno tantum oriline columnarum cingatur. Melius ergo Barbarus, quartae figurae prosPectus per lenos nominatur, quasi circum alatus. Aiax autem ordines columnarum a lateribus ambiontra vocat.
Clausa, et undique s Pta, quialia sinit monachorum claustra. Graecum verbum compositum ex περὶ circum, et C
columna, nostri peris lia cortili pellant, eolumnis redimita, quale illud pulcherrimum est, quo magnisice aula quae Urbini est, regio sumptu aedisca
baliste. Cum ergo framitiis magnitudo fuerit instituta, scutula, quast Graece rete ριηγητος amoliatur ete. Baldus: Ex Herone optime loeum exponit Tum bus. Haec scutula est in summo et imo
254쪽
evistilo dextra ae sinistra, in ιe inde nomen habet Graecum, quod militis Iocis Pertusa et Perterebrata sit,ituque et perinfirma est, sed iaminis ferreis et regulis et vias is con a contin tur firmatimque. In eo est foramen quo tendun ur toni, idest nerri, qui brachia ballistae continent, in. sum et foramina, quisus induntur cardines. Haee ille. Cujus sensum eisdem sero verbis expressit Barbarus. Apiwl- Iatur autem a Latinis scutula quod irar- vi sevit serrei perforati imaginem gerat. Vide Seutula. Vitruvius lib. I. Cap. I. Perii reton ipsum ballistae foramen Grae- eo vocabulo appellat, ait enim, a vi etiasn embatese in balistrae forvmine, quod Graeci mρθρη reu locis t. Certe περίτρη πω Perforatum denotat vel ei
de Homer. πηυν λέχος dixit, per να- tum lectum, qui trajectis per foramina lanibus tenditur. PERI TROCHO S. Lib. x. c. 4. Vide A hirretisis. PERONES. Lib. v. e. xx. Et iri π
Iustrifactis, calcetum Baldus: Quidam
Codices, ut attestantur Caesarianus, Ca-poralis et Philander, pro meronibus babent peimibus ; quam lectionem ominnes sere complexantur, auctoritate Pli. nii suffragante, qui lib. xXXV . CaP. Iέ. de industria Ctesiphontis Architecti verba laetens, ita scribit: MInma misiacula opis lia tantiae molis titti lii Pinmisse. Id consectitus est ille Peronibus harena ρlenis etc. Puro Latinis rustici ealceamenti genus, a pere. id- est, pelle, dictum, iando peronati aratores. Iac. Cujaeius inter i. C. huius aevi clarissimus, sed do luinis literis optime moritus, eronibus vel lieronibus emendat observat. lib. via. cap. gro. I o- natu tu secutus in Phorutionem, qui ait: Phormio a Phormione .parteo uicitur, quem nos eronem , tum addit; Graecos l. C. IIerones interpretatos ebee cophinos.
viii. c. 6. Vide Libratio. PERPENDICULUM. Lib. vita. e. 6.Ital. Perpendisolo. Call. Per maciae. PERPETUITAS. Lib. I. E. Q.
CA TERRAM. Lib. ix. e. 7. Ital. Gmodes Gelo intorno alia terra. Gall. LecOura des astros autour de Ia terre. PES. Lib. iit. cap. I. Ital. Hede.
Gall. PD. PHALANGA. Lib. x. cap. 3. Ites. Stanga. Gall. Bdton. PHALANGARII. Lib. x. c. 8. Ital. echini. Gall. Portesiae. Onerum M. ro maxima Pondera cum Ieruntiar a Phalangariis. Baldust optime Philander: Phalangarii sunt b uti, a phalangis teretibus fiastibus, quibus Onera Ponderaque ferunt trans MelawιMe, qud si sunt seni, hexaphori, si quaterni, tetra ori amellantur. Phalanges sive phalangiae Iul. Poll. lib. vis. sunt finstes, quibus sum sitis naora ad ρelagiam aurahintiar, aut ad litius sub cuntur. Non. Marcello dicuntur Padan. gae, unde et Pilangarios ait vocari, qtios hie Vis notus Phalangarios a malanga nominaum Plato id baculorum lignum σκυγHev vocas, auctore Polluce eodem lib. Hactenus ille, cujus ve bis nil elarius. Id modo addimus, a n stris palangas phalangasve stangas dici, phalangarioa vero , factinos , quos Veneli basciasos, puta a di
nisu Phar etram, aliaque genera. Baldus: Horologii species a forma. Observamus, pharetrae imaginem ea solaria praeseserre, quae verticalia cum sint, tum ortum tum occasum respiciunt :quae vero horizontalia sunt, quaeque meridiem spectant, securis formam re
255쪽
bus phelios, sise ty mr n dicitur. Item eod. cap. Posteriori autem partity 'NO medio axis versatilis est m-chraus, inque eo axi aenea mollis catena est inmmLr, ex quo Pendet ex una Parte Pheltos, sive tympanum, quod ab aqua subleoatur ex altera aequo Underi melli sacoma saburrale et . Baldus: Phellos in Latine suber, arboris suberis cortex, ex nomine igitur arboris nomen cortici. Itaque Latini per Antonomasiam suberis corticem, cor iacem appellarunt.
Ital. COse amarωnenti alle belle lettere. Call. mores qui amartiennent aure bellos letues. PHILOLOGUS. Lib. vi. in Pro em. Philologis et philotechnis rebus. Baldus: , si Graeci vocabuli vim spectes, id Latino est, quod sermonis vel studii amator. Ita illos nominat Vitruvius i. xx. cap. 3. qui varia rerum cognitione praestantes, de qua is re pro posita, eX tempore concinne possunt dis-εerere. Ita enim ait: minus etiam plures philologi cum Graeconum svi tibus multa deliberanto, secretos cum his inuebun- hobeno sermoneS etc.
Sunt ergo Philologae res, quae ad ip-εam Philologiam pertinent.
Prooemio : Philotechnis rebus. Baldus: Te cura Graecis ars, unde amor artium, studium, quo quis circa varias artes cum delectatione occupatur. Hinc industrius, ingeniosus, opis-eiis studens, varias artes cxcolens. Talem requirit Vitruvius aretillecliam, lalem quoque Pappus ex Herone postulat mephanteum. Haee ille. Barbarus ad utriimque e quibus altero ratiocinationem, altero fabricam, idest, rem si- Μι tam et rem significantem ostem Philologia est ardor et inhians studium disciplinarum, es cum maxima poluρtiale Percunctatio ra Nir δ'
rum. Philotechnia autem est artium, sultilitatisque artificiorum Dehemons iu-quisitio. Quaro qui et rationem et rei jaciendae modiam studiose quaerit, is Ahilologus et philotec os nominari ρο-
PHISIOLOGIA. Lib. i. e. r. Ilai Hsiologia. Call. Physiolome. Est Physiologia do Natura disputatio. Cie. I de divin. qui et naturae rationem, quam Graeci amellunt. Hinc
motareet naturae indagator, et Φυτιρυ- γειν, de natura liabere sermonem; quo vecto in orationibus usus est Gregor.
Ono. Call. 5'on. Sonitus qui Graeco ρλHγοὶ dicunt tir. Baldus: Plithongos et liarmoniam juxta In lagoricorum placitum, attribuit Ptoleiii. Harmon. Institui. lib. Iv. planetarum orbibus, signiferoque. Dissert autem phthongos a tono, ut docet Capella, Plinium secutus lib. Ii. cap. aa. Etenim tonus est Fonorum in voce extrusio, eorumque intervallum et disserentia, Plithongos autem ipse sonitus vocis discretae contentione aequali vel inaequali. Vido plura de hae re apud eumdem Ptolemaeum et Graecos LatinoMiue Musicos, inter quos praecipuos habes Aristoxenum, inter recentiores vero, quamvis antiquos,
Porptimum Ptolemaei interpretem , Pappum , Emmamielem BFennium , ThrasIlum, Theonem, Boetium, et alios. PlCARE. Lib. vii. c. 4. Lm periare. Gall. minor. PILA. Lib. v. e. I. II. I tal. Piliastrino. Call. Pilo. Supra trabes c Dra CV ttila ex Iliacimentis dis oritas, ρEae sunt collocatae, aliae Pedibus tribus, latae quoquo M Vsus quaternis. Haec ubi de Basilistis. I e portubus vero lib. eod. C. II. D talo insuer eam exaequatiinnem, Pilia quum magna conssilinia fuerit, ibi struatur. Mox ibidem: Ra M-
256쪽
rena suetibus subruta cficiet in mari pilae Praecipitationem. Baldus: Pila, inquit Festus, ab Olmonendo dicta, quae Parietem sustentiat. Idem Varro, a quo Festus. Plinius lib. it. de Apibus: mentes ceras fulciunt Pilarum m- stur. Item Virgilius lib. ix. Qualis in Euboico Bajarum liuore quondam Saxea Pila cadit, magnis quam molibus ante Constructam iaciunt Ponto. Hare ille. Nos vero notamus, θήλας apitis differre, etenim pilae illae proprie
stelae sunt, quae in monumentis stant,
et cippi dicuntur; item, columnae illae quadrangulares, in quibus tituli, leges, et reliqua inseribuntur, nos ver-Dacule utroque sensu Pilos et Pilastros appellamus; parvos Pilasmellos dicimus, maximos vero, prout sunt quibus inaritimae moles et pontium fornices sustinentur, Pilones nuncuPamus. PlLΑΤl M. Lib. vi. c. II.
Pl ΝΛ COTHECA. Lib. vi. cap. S.Ital. Gallertia dia quadri. Call. Cabinoide tubleat . Pinacothecae titi exedrae amρlis maginutulinibus sunt constituen-Ge. Baldus: Erat pinacotheca proprie locus, ubi labulae pietae, statuae et lxuiuscemodi res servabantur; in eo a ta-hlino disserens, quod in tablino codices
et monumenta rerum in magistratir g
blarum adservarentur. Hine Plinii i stimonium lib. xxxv. c. a. Nolat Philander ad ea verba: Tablinum, si Iatitudo atrii erit Pedum xx Iv. Vitruvium ibi pro pinaehoteea tablinum posuisse. Pinacothecam Latine tabularum repositorium diceres; unde nonnulli propinaeotheca tabularium dixerunt. Πι,αμ Graece tabula, repositorium; hine pinacotheea. Alex. do dieb. Gen. lib. v. c. 24. Pina Hecae, ait, non medimeri paratu dispositas erant, in quibus
tabluae pictae , coelaltim arssentiam , stragulae Destra, signa et ornamentar Ponebantur. Nostri loca eiusmodi Gal-
lico voeabulo Gallarias dicunt, qualem pulcherrimam, statuis et egregiis picturis
resertam, videro est Mantuae in principum aula, regali prorsus magnificentia aedificatam. PINAX. Lib. x. c. I 3. Ital. I DOM. Gall. Tuble. Ex carrulibus autem Ca- non habet ordinatu in tranmenso foramina, rogPondentia in naribus, quNel sunt in su nima tubula, quas tabiaial Graece dicitur. Barbarus ita c. ponit: Tubula Llec a Graecisa nosti i sommerium uicuram quod tot habet in summo foramina, quot fruit foramina in canali facta. Baldus: Pomm notandum, quamvis labellam Graecos apitellare πι--, quo nomine qua dras etiam lances dicunt, quibus inmensis utimur. Sed et librorum index dicitur, antiquitus enim in tabellam notanda conjiciebantur. Hinc a si niti iudine tabellam dictam in aquario o gano putarim. quod in ea ordinate di-l sposita sint foramina per classes, veluti in indicibus notata, per ordinem literarum. Vel ideo per Antonomasiam, quod inter tabulas, quibus organum constat, haec nobilior sit et celeris magis praecipua. PINNAE. Lib. x. cap. Io. It M. A. Dite. Call. Aileroris. Lib. x. c. I 3. Ital. Iristi. Call. Touches. Lib. x. e. II. Ital. IIreli. Call. ux.
PINSARE. Lib. vii. eap. 3. Ital. Battere. Call. Haure. PINSATIO. Lib. VII. c. I. PINUS. Lib. ii. eap. 9. Ilai. Pino. Gall. Pin. PISCINA. Lib. x. c. aa. Ital. His scina. Gall. Letoi mPl STRINUM. Lib. vi. c. 9. Ital. Mulino. Gall. mulin. PIX. Lib. viii. cap. 3. Ital. Pree. Call. Prix. PLANITIA. Lih. vir. c. 3. x.. 3. PLANO PEDE. Lib. I. e. s. l. VI.
257쪽
figures, et auires ist eis δε relies Agraeco verbo πλα ιιν, singere, formare, liabemus fictor, qui argilla, e ra, aliave materia sigilla, rerumque Sibmilitudines exprimit. Item πλατικη ars ipsa fictrix, cujus eognitionem Vitruvius in suo Architecto, etsi non summam, saltem desiderat medioerem.
PLATANO XES. Lib. v. c. I. Ital. Nos retto di platam. Gall. Bois de ρω- tanes. Ut sint inter duas porticus silvae aris Platiationes. Baldus: Loea platanis ad delitias eonsita Graeci dixerunt. Platanos Athenis suisse celebratas in ambulatione Λeademiae, refert Plinius lib. xst. Latino potuit dicere plataneta, velut Lairreta, sed et Graeci eadem forma Daphnonas, Hest, laureta, qua Platanonas dixere. PI,ΛTE L. Lib. r. c. 6. Ital. Stra- M. Gall. Grandc ναί. PLEURITlDES. Lib. x. e. 13. Ital.
Registi o d organo. Call. R. t tres. Inter tubulum et canonem regulae sunt infremsiliae, ad eiamdem modum foratae, et oleo subactae, ut facilius -- Pellantur, et rurstis introrsus reducantur, quac obturantia foramina Plotiritidesque amet itur. Baldus: Quae sint ejiisino li pleuritides in aquario organo, perspicue declarat Vitruvius : verumtamen ex ejus verbis, cur ita illae regu Ine dicantur, non liquet: grae ce, latus latine, unde pleuritis a nostris lethalis morbus appellatur. Bari,a-
rus ut graeci vocabuli vim explicaret in sua Itali ea versiono ita scribit : eperche sono da i lati, mro de Graeci pletinuidi sono de te. Non admodum milii haec expositio probatur, neque e-Diin regulae ejusmodi ad latus sunt positae, si quid conjeelura assequor; ideo pleuritidas appellatas puto, quod tum
ordine, tum forma, costarum praeseserant imaginem, quae costae a Graeeis vocitantur. Tu ebus ex vetu-alo, ut ait, codice, emendat et restituit plinthides, quae vox latereulos denotat. Sunt enim regulae istae oblongis laterculis haud absimiles. 1larum lectionem quam inagis Probem, ne eio. Utraque enim videtur non aspernanda
et utraque plausibilis. Plinthidas seu pleuritidas haseo Ileron in Spirital. ubi
de hoc eodem agit organo, appellat, a lingua facto vocabulo: quamobrem aliquando in earn suspicionem incidi, ut pro eo quod in Vitruviano codice habetur regulae, restituendum es set lingulae, seu ligulae; verumtameu quod nillil certi asserre possum, fice-Plica usus assensu cohibeo. Haec ille. veteri codice in margine adscriptum inveni ρlinthidesque. Atque ita' etiam habet Arundelianus. PLEURlΤlS. Lib. i. e. 6. Ital. Pleuis risia. Call. Pleurosi . PLlNΤHlDES. Lib. m. cap. a. Et Firarum Uintfides aeque magnae siuem Matio, quod fuerit inter uuas plinthidos. Baldus: Philander paucis verbis optime: Plinthides, idest, plinthi basis, ita dicta, quod sorma sua reserat late
rem. Lib. vero ii. cap. d. ad ea verba:
Laterilia oeno nisi dipliussit aut triplinthii fuerine I exponit, idest, duo-mri aut trium ordinum Iutorum, qui Plinthi graece dicuntur. Ceterum quod lite plinthidas diminuto vocabulo nominat, l. eodem, cap. 3. et alibi plinui appellavit. Idem i. eod. cap. 9. de vortis horologiorum formis et inventoribus verba faciens, ait: Plinissitum sis lacunar quod in Circo Flaminio eu Positum, Sco as Srracusanus. De lioeita Barbarus: Plinilus erat triancus, in quo Hura horologiorum genera e recta, inclinata, et declinantia describi poteranti Ego autem, vocabuli viperpensa, ad lateris formam fuisse sa-clum arbitror, qualia ea sulat, quast
258쪽
passim horizontalia, marmoreis quadra- ltis abacis describuntur. Porro cur Vitruvius dixerit plint litum sive lacunar, nescio. Nihil enim commune est lateri eum lacunari. Si quis ergo expuncta voce illa retineret laterem, ut legeretur plinthium sive laterem, parum credo averitate aberraret. I ilium, puto, in huius Auctoris codice suspicari, non est
vitium. Leo Alb. pro plinilio latastrum dixit. PLiXTRIGONATUS. Lib. X. . I 7. PIUNΤHUS. Lib. ii. cap. 3. Ital. Plimo. Gall. Plinme. Barbarus: Plin.
thus laterem signiscat; nos quoque crassitudinem liarietum duorum vel irium quadrellorurn dicimus: parietes autem nostri, quoniam eos e cociis lateribus lacimus, ideo firmissimi sulit, si unius et dimidii vel duorum laterum sint. Vide Plinthi des. PLOSTRUM. Lib. x. cap. 3. Ital. Carro. Gall. Charreue. PLUMARIUS. Lib. v l. c. 7. Ilai. I amatore. Call. D Odeiar. Plumariorum textrinae. Baldus: A pluma nomen. Porro qui fuerint antiquis plumarii, a doctis viris dubitatur. Pictoribus iungit Auctor noster: ρmmario- n textrimae, Pictorumque officinae. Mirum, artem hanc, veteri saeculo non ignotam, Plinium, auctorem diligentissimum, silentio praeteriisse. Polvmilarios a Plumariis, nomine, non re, divisos nutavit I . Hieron. quem seculi sunt Egnalius et Hermolaus. Stirat, inquit Plitiander, qia a pluma acti dictos Putant, alii a Pliameis culcitris:
Nos existimamus, eo n nomine into
ligi qui tomento quodcumque genus
spestis aut stra It con miant, in LCatums e acu Pingunt: eos nostri a punctis Princiores locant. Bari,arus eadem sere habet: Plumarios enim esse illas qui acu pingunt, suae sto licitor, si- tomenis confarcirini, uti ii, quos recantatores et imbolitores nominamus, eoque
novune illos dies msse, qui in Flan.
l dria mantilla texunt et aulaea quos araZEos distini. Do plumariis haee Vadiro in Catone seu de liberis educandis, reserente Nonio Marcello. Etenim mi
lia quae non didicit pingere, Potest bene judScare, quid su bene ρictum
a Plumario aut textore in Pulvinaribus ρlagis. Idem Nonius: Plumatiis aut cla tum aut ex Plumis factum. Plaut. Epidico, ciamatile et Pismatiae. Flavius item Vopbeus: Lbaneas tunicasP-Pura micantes et plumanti diffseu trale mi nobiles. Sed ut Lucanus l. x. ubi de Fgyptio luxu et ostentatione Cleopatrae Inic torus, Assyrio cujus Pars ma
iam micant: Tyrio, quorum Pars
maxima lentum Cocla diti Mistis non uno duxit aheno: Patu auro Plumata nitet.
Humala, ait Sulpitius, in modum ρIu-
tiae de re plura et pulchra ad locum Vopisci ipsum consule. Videtur hoc nomine bona illa antiquitas ariem illam somniasse, quia Indi nuper ad occiden.tem Solem reperti, vestes stragulas,lmrbaras tunicas, ingenio non lamenbari,aro, ex avium plumis ita fabre texunt, ut vel ingeniosissimis Europaeis de se admirationem faciant. Haec ille.
Turnebus loeo ei talo. Quod autem l V Piscus i scribit, plumandi dispicuitate
Pernobiles, exponitur, texenda, a lui-biisdam, ala siliis, acu pingendo: et sane videri potest pro acu pingere interdum accipi, ut a D. Hieronymo: species tamen quaedam proprie est acu pingendi, cum elavi aut patagia, aut segmenta aut scutulae, aut tessellae aliae aliis in veste superassuuntur, ut plumam avium reserant: unde et plumariorum et plumandi nomen ortum est Per similitudinem traductum : aut
259쪽
cum sine assumento acu pingendo, plumae avium reseruntur: id indieat Prudentius in Hamartig. his versibus: mnc i,tideus Iascri a Pravete
I enantem imicas, apium qtuoquevcrsicolam Indiamenta novis texentem Pliam telis. a Maro lib. 1t. per similitudinem, etsi de arte plumariorum non scribens, ait:
In Plumam squammis aura cogi serta tegebat.
Et Salustius apud Servium in o. neid. Equis ρuria o erimentia reant, quae lintea ferreis laminis in modum Prumae adnexuerant. Et Papinius The.
Qua male jam ρlumis imus tegit
PLUI EUS. Lib. I v. c. 4. l. V. C. I. 7. IO. ital. Parvello, balaustratis. Gall. Balustriade. Lib. x. c. ar. Ilai. μυ- ρeuo. Gall. Parvet. Lib. X. P. a T.
Ital. V de . Gall. sitierite. Pluteum pro sponda sulcri, lective, tum caenatorii, tum recubitorii, ex Suetonio in Caligula, et Martiali colligimus. Ita enim Suetonius: Quosdam summis honoribus fumviras, ad esse sim sibi occurrere ιυ-gatos Per utiq-t Passuum millia, et camnansi modo ad pluresum, modo ad Pedes strare, succinctos linteo, Passus est. Martialis vero lib. m.
Exciduntque senem Nondiae qui Parte jac bas: Numque Puer mureo Dindica tia
Pluiei dicuntur etiam librorum repost
Et iubet arche Us ρὶα eum serva re Cleanthas.
Nos credentias et armaria appellamus. Est quoque pluteus mensa illa pendens, suprii quam commode scribimus, quae ideirco sermtorium a nostris dicitur, de quo intellexisse videtur Persius Sat. I. Nec ρωleum caedis, nec demorsos ruit ungues. Plutei quoque spondae sunt scamn rum, quibus dum sedemus tergo adluaeremus, de quibus Ulpianus ii, lib. landi nihil. S. quae pictae. ss de a
ΡΝEUMATICUM. Lib. x. c. I. Ital. Spiritate. Gall. Pueumatisti . Prim que a Ctesibio Al. xant in , qui
que res in nit. Baldus et graece spiritus est, unde pneumatica spiritalia Eleganter itaque Plitiander ad liune locum : Pn umalica autem inSaraia, qua si uictis spiritulis, sunt machinae, quibus in aeris conceρtique Firitus aqtia extollitur. Quaecumque igitur nullamauifesta causa, sed aeris A arvisum aut morentur, ea certis ρneumaticis
organis fieri intelligimus, sicut qua aquarum exPressionibus sunt, hydraulicis, quasi siniatis, contenta aqua. Exintane pneumatica Homonis Alexandrini. Hunc Heronis librum in Biblioilieeis
Graecis adservat uni et Paucis notum, Latinum feeit et figuris ornatum edidit Gederieus Commandinus. Sed quid dico edidit p heu. dum liber esset sub
praelo, ipse omnibus bonis ingens sui deuderium relinquens, ex hac vita migravit : Hunc postea eumdem librum, iisdem Cominandini figuris usus, Ver nacule vertit et Iuci dedit Alexander Ceorgius civis meus, de quo alibi. Porro de pneumaticis Plin. lib. x x. c. o. Si minus, ct ρuleo ρertica organimoneumaticis rei tollononiam haustu rogandos. Pro neumaticis prudenter Tu nebus restituit pneumatteis. Sed eueidem pro persea rotam emendaverit,
260쪽
neseio. Videtur enim ignorasse, rustἰ- eos in liaurienda aqua saepe pro restibus, aut lanilius, peritea uli. Laudavit idem Plin. lib. vii. cap. 37. Ctesibium, ait ' enim : Luttilatias est Ctesibius ρneumatica rationst et hydrauticis orgianis res ortis. Quo in loeo ad ea, cluae Vitruvius scripserat, respexisse, milii non est dubium. Ceterum nolamiuin, hunc
nostrum auctorem l. X. E. I. dum ma.
PNIGEUS. Lib. x. c. I 3. Ima M.ter labra ρhigeos et arcae stiridum. Baldus: Depravatissum totius capituli
liuius est series, quod tamen nequePltilander, nec Barbarus summi viri e Nati Eunt emendare. Primo ubi legitur, inest in id gentis, restituendum est, inest ρnigeus. Item; ima inter labra phi-3eos, restituendum, ibi quoque :E modiolis auePm fistulae sunt Conmenter conjunctae ligneis cervicibus, restituendum, Puigei cem ibiti; et i aulo inserius, per quas in lignea concurrit, reponendum, in pnigea. Haec omnia sera annotavit accuratissimus, idemque acutissimus vir Turnelius I. I. c. 22. Advers.
Quid autem sit pnigeus, ex ipsa Vitru vii et Heronis in huius machinae hydraulicae apparatus descriptione colligitur. Erat enim ad instar inversi insundibuli vel surtii seu clibani. Hinc enim
praefurnium Graeci προπυιγων dicunt, ei τῶ πιι γειν facto vocabulo, quod verbum suffocare, opprimere seu strangulare significat. Itaque apte hoc nomine appellare licet pyramidulas illas aereas ferreas- e, quibus repente lucernae et funalia, ad hoc ne foedum Emittant odorem, extinguuntur, et quodammodo sus eantur; ait Suidas, Oκρίβανοῶ,
stullo, basamenis, zoc B. GaII. Socle, P defluit. Sin autem Circa aedem ex
tribus lateribus Podium faciendiam erit eie. Baldus: Quid pro podio hie intelligatur facile doeet Barbarus hisce verbis:
Poditim erat tamquam mentanum, q&od nos poZ uolum ι Ocamus. Constrabat auistem continonii ad stereobatis modum fabrica. Sub colamnis enim st)lobatae
Positae enant, inter colamnas autem cum si Iobatis conjunctus erat mimis lus, Dei continenti Ivide, vel colume
lis et baluustiis inter Osuis, unde Provectus erat. Haee ille. Nos Parvesetos, si vero balaustia habeant, balaustratas diei mus, qualia sunt illa, quae
marmorea et pulcherrima videre est Cenuae, ad maris prospectum, in nobili palatio Auriarum, ad D. Thomae Portam. iusmodi inter stylobatas podia Vitruvius pluteos alibi vocavit e proprie
autem, ut arbitror, plutei dicuntur, cum balaustiorum vice quasi tabula Perpe tua interest Iacunaribus Pluleisve, quae
opera nequadramentia nostri dicunt, o
nata. De theatrali podio noster auctor egit lib. v. cap. 7. his verbis: Podii aliutido ab libramento pumili cum cinrona et disi, duodecima Orchestrae cM- metiri. Suna milium cotirannae cum
capitulis et viris aliae quarta Paris ejusdem dametri. Ad quae Philander: Podium mentanorum habet Feciem, cujus Pars, quae magis P seM-V, Pu*itum est, Deluti Pergula quaedam. Sed non omnia interim quae Lipsius I. do Amphitlieatro cap. II. refert de podio, tacenda; pulcherrima enim sunt
et suo more elegantissime expressa. Pindium , ait, VPelio ρrojecturam hanc
qitiae in summo muro ρauditam Pro vehitur ει ρropendet, instar Pedis. Unde et nomen Menianorum ea quac-dam Uecies est, facta in meatris, tem-Plis, aedibus, au circumeunitum, irimi tendum, vectandum. Inducit etiam veteres inscriptiones, quarum altera, TALA