Institutiones theologicae ad usum studiosae juventutis auctore Cajetano De Fulgure Aversane .. Tomus 4. Continens tractatum de sacramentis. 4

1쪽

NA LI

4쪽

AD USUM STUDIOSAE IUVENTUTIS

AUCTORE

A VERSANAE CATHEDRALIS ECCLESIAE CANONICO

Editici intia auctior , et emendaetior. σ

Continens Tractatum. c De Sacrameneti in

5쪽

QιιoMunique in hae Ecclesiae agricultura inde Pa triam satum est, hoc idem filioriri indastria docet excolatur, et obserpetur, hoc idem floreat, et maturescat, hoc idem princiat, et persciatur. Fas est etenim, ut prisca illa caelestis Philosophiae dogmata processia. len Oris excurentur, iratientur. Poliantur i sed nefas est, ut commutentur , nefas ut deIruncentur , ut mutilentur. Uineentius Lirinensis Commotiit. I. Cap. 3 o.

Basilius Dist. ad Antioch. Eccles.

Cum duo postrema harum Institiationum polumina septimum scilicet, et octa Miam nuyer ediderim, in quibus eos etiam moralis disciρlinae tractatus exρlicapi, de quibus tiam in Dissertatione Prodroma , tum in Lib. t X. pollicitias erani: pistim est mihi tum in hoc tum in sequenti polumine nonnum3 adjicere, quae ad moralem doctrinam Pertinerent i ut integrum Corpus adolescentes habeant tum dogmaticae , tum moralis Theologiae. Εα tamen asteriscis quibusdam nota-

- ο)-pideretur,facile posset praetermittere.

6쪽

Praefoelio JΑm de sacramentis , per quae gratiam sanctificari . tem , de qua in Libro superiore dixi ruus , largitur

Deus, est hoc libro disserendum. Cum autem ea quae . de iis dicenda sunt , partim communia sint omnibus, partim unicuique peculiaria , erit disputatio huccomnis divisa in partes octo , quarum prima de Sacramentis in communi, seu in genere; posterioribus de singulis speciatim , ea brevitate , et perspicuitalc , quae instituti nostri rationi conveniat, pertractabimus.

PARS I DE SACRAMENTIS IN GENERE.

C Α Ρ. I. De nomine, et desisitione Sacramenti. Adι . I. 1 Τsi Sacramentum a Romani dicebat strium militare iusiurandum , tum pignus a litigantibus

apud Pontifices depositum , ut testatur Varro Lib. dρ ling. Ial. in Scripturis lameu μπι ριου, quod 'Latinus intcrpres saepe vertit Sacramentum. usurpatur Pro re arcana. atque DCculta, ut Tob. AH. I. Sacramentum Rogis abscondere bonum est , quo eri Su ctiam Patres aliquaudo sacratiora Religionis Cli. i-

7쪽

4 Theol. Inst. Lib. VIII. Pars I. Cap. I.

stianae mysteria, ut Trinitatis, Incarnationis etc. sa- . Cramenta appellaui ; 2. v pro signo res talentis , licet ea impia sit, ut γυocat s. XPII. I. Ego dicam tibi sacramentiam mulieris, et bestiae , 3. V pro signo rei sacrae , ut Ephes. V. 32. de Matrimonio dicitur : Sacramentum hoc magnum est, ego autem dico in Christo , et in Ecclesia. Patres, et Theologi sacramenti nomine sirictius utuntur pro mystico signo rei sacrae, se l quae ad sanctificandos homines instituta sit. Licet autem Novatores haeretici etiam de nomine Sacramenti litem Ecclesiae intenderint; hodie tamen ab eo non abhorrent, et quidem ἔ si Ecclesia nova vocabula Trinitatis , consubstantialis etc. usurpare potuit ad veterem fidem explicandam , multo magis Sacramenti nomen ,, quo Scriptura utitur pro signo cujuscumque rei Sacrae , paulo strictius adhibere potuit ad explicauda signa rei sacrae, quae homines sanctificet sa). III. Nola una est autem apud Catholicos, et haere-

. tico Sacramenti definitio. Illi enim sola fide homines justificari assirmauies , quod in lib. VII cap. 18.--Sacramentum definiunt : signiam a Deo miculum ad idem nostram corroborandam, et promis Mories suas in nobis cor mandas, et Obsignandas .lia. lib. IV. caρ. 14. et alii passim novatoreS.

Catholici licet varias tradant Sacramenti definitio- . , nes, quas fuse exponit Bellarminus Lub. I. de Saaram.

Sacramentum recte defnisur signum sensibile rei sacrae diuinitus instiliatum ad hominum sanctificationem. E licatur, et probatur ae illo. Recta enim rei definitio est, quae conueuit omni, et soli deituito, ut a Vide Bellarminum.

8쪽

Do S ramentis. IScholae Ioqui intur; at qui nostra desinitio omnibus, et solis, tum veteris, tum novae legis Sacramentis convenit; nam per ea quidem Verba signum sensibile rei sacrae explicatur genus, in quo Sacramenta cum reliquis sa-Crarum rerum signis conveniunt, qualia sunt, serpens ac neus a Moyse exaltatus, signum crucis etc. At cum

additur dioinitus institutum ad hominiam sancti calionem, exponitur disserentia, qua Sacramentum stricte dictum a quocumitue alio mystico signo discernitur. Quod autem haec sit natura sacram cruorum, ut immines sanctificent, suo loco prohabimus. Corollaria. I. Ergo Sacramenta non sunt signa naturalia, qualis est ex gr. sumus, qui ignem natura sua significat; sed arbitraria, Seu ut loquuntur, ad placitum , tum quia res sensibilis natura sua saucii sicare homines nequit;

tum quia in desinitione dicuntur signa dioinitus instiliata. Fatendum tameia , signa haec similitudinem aliquam habere ejus rei , quae homines sanctificat, ut

inquit Augustinus Eρist. XCVIII. alias XXIII. si

enim catu similitudinem non haberent , nullo pacis

essent sacramenta.

II. Cum res , quae homin m sanctificat, non aliud sit, nisi gratia ; hinc sequitur, sacrametata praecipue signa esse gratiae sancti sic antis. Sed quoniani gratia merito passionis Christi tribuitur, et ad vitam aeter in Dam perducit; hine sacramenta, ut advertit S. Thomas 3. ρ. Quaest. LX ari. 3. sunt sigua demonstrati-Ma gratiae, rem eviora is a passionis Cliristi, et praenunciatica gloriae. Quod in aliis quidem sacramentis obscurius , in aliis clarius Oluret; ex. gr. in haptismo IIn eo enim Sacramento Commemoratur i. v passio ,

mors, Sepultura , et resurrectio Christi , ut advertit Apostolus Rom. VII. 4. et Colos s. u. I a. a. ' interiorauimae regeneratio, et reno callo ibid. et ad Tu. III. 5. 3. ' sutura gloria ; si enim complantati facti sumus similι Itidivi mortiς ejus, simiat et resurrectionis

erimus Rom. VI. 5. Idem de Eucliaristia dicas. III. Cum Sacramenta sitit signa a Deo instituta ad

9쪽

6 Theol. Instit. Lib. VIII. Pars I. Cap. II.

sane ii sicandos homi ucs, debent esse permanentia, h. e. tandiu vigere , ituandiu durabit Ecclesia. IV. Ad Sacramentum igitur tria necessaria sunt, i. V ritus sensibilis i a.' institutio divina, ac permanens 3. gratiae sanctificantis largitio. Sussicit tamen in ritu aliquo largitionem gratiae ostendere; inde enim certe coiicluditur, divinam ejus esse Institutionem. Seholion. Quaerunt hic operose Scholastici, utrum Sacramenti Dinen tum Veteris . tum novae legis Sacramentistiniseoce, an Vero analogice conveniat; item utrum sacramenta utriusque legis sint signa sρeculatiWa, ait Practica. Nos ista breviter expediemus, postquam de existentia, virtute, et essicacitate Sacramentorum tu quadruplici hominiani statu disseruerimus.

C A P. II.

De existentia Sacramentorum in quadruplici homianum statu, scilicet innocentiae, naturae, legis Mosaicas , et Gangelicae.

S. I

. De existentia Sacramentorum in statu innocentiae. Adν. Tatus innocentiae ab hominis creatione usque ad ejus lapsum duravit. In eo statu Duran dus in IV. Dist. i. q. a. docet, aliqua extitisse sacramenta , eamque sententiam amplexus est Fulgentius

Bellelli Lib. I. Mentis Augustini Cay. 2o. Suarea non quidem extitisse ait, sed suisse extitura si status ille du-iasset, alii Theologi ulruinque negant.

10쪽

De Sacramentis. '

Nulla fuerunt instituta sacramenta in statu innoce tiae , nec fuissent instituta , si durasset ille status. Prob. II. Para. I. ex silentioScripturae. et traditionis. Probatur II. utraque pars. ratione D. Thotnae 3 P. Quae st. LXI. art. in corρ. Non decebat, ut in flatu itinoeentiae sacramenta essent; eius cnim statius dignitas , atque persectio tu eo erat, ut superiora inferiori hus non subjicereutur , ac proinde non dece- 'λat, horninem inlegrum signis subjici sensibilibus, vel ad intelligendas res spirituales , vel ad gratiam accipiendam. Ergo nec fuerunt in eo statu Sacramenta , nec fuissent, si status ille perdurasset. III. In eo statu inutilia prorsus sacramcnta fuissem. Non enim alteri illa usui esse possunt nisi vel sancti ii caudis l-ninibus , vel iis instituendis in scientia rerum spiritalium. Atqui Adamus tum gratia , tum scientia in sua creatione suit ornatus , neque Posteri ejus , si status innocentiae durasset , deterioris suissent conditionis. Ergo sacramenta in eo stata non fuissent. Neque illud opponi potest ; saltem ad augendam gratiam utilia tunc futura fuisse sacrant,enta. Res enirn iisdem causis augetur , quibus nascitur. Ergo si a principio gratiam liabuissent homines sine Sacramentis , ejusdem augmentum sine Sacramentis per bona opera mereri potuissent. Cetera argamenta libenter

omittimus.

Re tantur objectu. Objic. I. Fuissent in statu innocentiae sacrisci Ergo et Sacramenta. I.- Quia sacrificium est oblatio rei sensibilis , unde par de sacrificiis , ac de Sacramentis ratio esse videtur. Quia ex Augustino Lib. a. de Cio. caρ. 5. ipsum sacrificium Sacramentum est ait enim : Sacriscium Oisibile inoisibilis sacrifleti Sacramentum , i M, sacrum signum ἀβti