장음표시 사용
601쪽
Hoc statuere suae, Francis servire coacti. 545mam sociis comes ille suis cum pluribus ipsam Hoc anno penitus terram lustraverat omnem, Corda domans olli terrore serocia grandi. Et iam perpetuo Brettones iure subacti Parerent Francis, si non promissa fidemquesso Perfida sallaeis mutassent pectora plebis. Tune quoque Sarracenus, Aga cognomine dictus, Direxit Carolo claves, cui praefuit, urbis Osines si illam vocitavit barbara lingua Magnaque dona simul mittens, hanc tradero sese 555 Promisit, si tempus ad hoc contingeret aptum. Tunc Hierosolima monachus directus ab urbe, Inmenso nimium spacio terraeque marisque Transcurso, regi munus preciosius omni Auro detulerat, mittente pio patriarcha' 56 Pignera sancta loci, Christus quo carne sepultus, Morte resurrexit victa, quo gaudia mundo Angelus hae caeli missus narravit ab arce. Rex quoque natalem Domini elebravit in aula Iam dicta, monachumque dehinc remeare volentem
565 Absolvit, comitemque simul coniunxerat illi Zachariam, regalis erat qui presbiter aulae. Per quem magna locis misit donaria sanctis, Atque viris inopem vitam ducentibus illie Et mala perpessis mundi sub nomine Christi'.
set Martia cum medios explessent tempora carsus, Phebus et initium mundi totius et anni, Arietis aetherii gradiens in signa, tonaret, Florigerum rediit hiemis ver aspera pellens,
I. CLaintain viis Caroli cap. I supra p. 532.
602쪽
800 Frondibus exornans silvas et prata virenti 575 Gramine, dans avibus voces, augmenta diebus, Tum decus egregium mundi, lux clara moderni Temporis, ex aula Carolus progressus quensi, Oceani litus, nomen cui Gallicus extat, Lustraba Classemque mari perfecit in ipso, 58 Infestum quod Northmanni secere pyrate', Iam tune Francorum nimium gens noxia regno. Inque monasterio sancti quo membra quiescunt Heliarii celebravit ovans sollempnia paschae. Tramite tum cepto properans, pervenit ad urbem 5s Turonicam. Martine tuam sanctissime tumbam, Qui confessor apostolica virtute choruscus
Effulges, adiit, quaerens suffragia suppleX. Coniugis hic illum tristis valitudo morari Compulit extremas ibi vitae clauserat horas,sso Moribus et vitae merito laudabilis omni, Cui nomen Liudgardis era Tum funere digne Illi curato tumulique decore peracto, Ipse Mogontiacum rediit primisque suorum Undique collectis, ibi conventum generalem 5s Fecerat Augusti circa primordia mensis. Tunc et in Italiam multis iter aggrediendum condixit populis, illuc quos pergere secum Decrevit. Quod distulerat non tempore longo; Agmine delecto sed eo comitante prosectus, εο Moenia famosae petiit praeclara Ravennae. Cumque dies esset septem non amplius illi Pippinum regem gentis cum milite multo
In Beneventanae direxerat oppida terrae. Ipseque Romanas ibat devotus ad arces. eos obvius ut ad Nomentum Leo papa sacratus Venerat, et gaudens multum veneransque recepit, Quem defensorem solum sibi senserat olim.
R. in margina ashmen addirum est. h. noxa e.
603쪽
Dulcibus alloquiis ibi tunc epulisque peractis, γAntistes summus regem praecessit ad urbem. 6io Postera cumque dies celebris festivaque praebens Gaudia Romanis, qua suscipiendus ab illis Rex tantus fuerat, solis fulgesceret ortu, Pontifices elerumque suum collegerat omnem Papa Quibus seeum sumptis, ad limina magnae si Basilice etri, qui summus apostolus extat, Venit et in gradibus templi stipante sacrato Constitit ipse choro Carolum sic advenientem Suscepit, laudum modulamina dulcia cantans Atque Deo grates ex toto corde rependens, 62 Quod moderatorem defensoremque dedisset Εeclesiae talem cui non ea noverat aetas Mortalem similem, vel sic virtute valentem, Omne bonum vel devota sic mente volentem. Tantus honor, talis Francorum gloria regem 625 Magnaque Romanae comitantur gaudia plebis, Aedelesiam etri puro cum pectore magni Intraret fusis lacrimis humilique precatu Implorans tanti suffragia sancta patroni. Iam quoque solstitii glacialis tempore crescensem Asperitas brumae tandem cogebat, ut illic Militibus hiberna quies optata daretur.
Festa dies caelis, eadem celeberrima terris, Virginei partus Christique refulserat ortus, Post octingentos ex quo processerat annos Tectus servilis Dominus velamine sormae; Et iam natalis tanti cumulaverat omnem
604쪽
Lasticiam Romae Caroli praesentia regis; Hic, cum missarum sacro sollempnia ritu Incipienda larent, magnam processit in aulam, Quae corpus mundo venerandum continet omnia Petri, cui claves Christus dedit ipse polorum. Eius et ante sacros artus eum, mente fideli Effusis precibus, sese rex inde levaret, Ipsius imposuit apiti eo papa oronam. Conclamat pariter populus, sacra personat aedes 15 Ingenti iubilo, vox sertur ad aethera plebis
Romanae, sic concordi simul ore canentis: Austrato Carolo magno, pacemque fe='enti, Imperii merito Romani eeptra tenenti, Gloria, promerita8, regnum, pam, vita, triumphu3lud os laudes igitur dictas et summus eundem Praesul adoravit, sicut mos debitus olim Principibus sui antiquis Ac nomine dempto Patricii, quo dictus erat prius, inde vocari Augustus meruit pius, imperii quoque princeps. 25 Tempore paucorum post haec abeunte dierum, Ipse suum Carolus praeceperat ante tribunal Due iudiciumque viros legale subire, Per quos praeterito fuerat tot cladibus anno
Assectus sacer antistes Legemque secundum so Romanam, maiestatis cogente reatu, Dampnavit poena merito cunctos capitali. Sed lidet indignis, interveniente benigno Praesule, concessit vitam tamen esset inultum Ne tantum scelus, exilio relegaverat omnes.
ac inestaque transegit postquam paschalia Rome,
Egressus Spoletanam perrexit in urbem. Augustus vero quo tempore manserat illic, Aprilis horam cum nox extrema secundam Obscuram nimium tenebris involveret atris,
a Romae correetiam ea in Roma in eod. b. religaverat .
605쪽
40 Ingenti subito tellus exterrita motu 801 Contremuit sonitusque graves nimis et metuendos
Ediderat stabilem cui sustulit ira quietem Caelestis, grandi sub mole latentia mundi
Intima concutiens impulsu viseera diro. εο Cumque procellosus penetrans et turbo avernas Occultas ac venarum oea tecta sub alto Terrarum gremio, ne qua prorumperet inde
Vis venti, patulos usquam reperiret hiatus, Quassatis uetus quosdam generavit in arvis. 50 Iamque domi maior quam gurgite terror in ullo Naufragii fueriit, tremulo sua culmine quisque Dum fugeret subitam minitantia tecta ruinam. Moenia cuncta simul tetro sonuere tumultu, Pendula crispanti stridunt ut lintea flatu; 55 Aut dum, quae tenui squalebant pulvere, vela Exagitant famuli certatim discutientes,
Haud aliter muros omnes tremuisse Videres. Hic tamen Italiam terror specialiter omnem Pereulerat, cuius plures subverterat urbes, s Avulsosque ruit montes radicibus imis. Tum Romae cecidere trabes venerabilis aedis,
Pigneribus propriis quam Paulus apostolus ornat. Gallia nec tantae sui aut Germania cladis Immunis circa Rhenum loca denique motus Plurima terrifico nimium concussa fuerunt. Audiri quoque mugitus e montibus altis, Et tetri sonitus reddi variique boatus, Morborumque lues fieri permaxima coepit. At Spoletanis Carolus regressus ab horis, et Ad Ticinum rediit, cui nunc est Papia nomen.
Italie linquens fines augustus, quensem
606쪽
802 xpetiit sedem, mansitque quietus hoc anno'. Perque sui partes regni direxerat omnes Legatos, aequo legum moderamine mandans et Iusticias acere et varias componere lites, Reddere ius civile bonis, terrere malignos; Divinas mundique pias ex ordine leges
Tunc exerceri mandaverat et renovari.
Hoc do longinquis elephans regionibus anno's Primitus adduetus, mira spectacula regno Franeorum. Dederat Persarum denique princeps Hunc Aaron. Idem - fuerat cui subditus, Indis Exeeptis, oriens totum curaverat ultro Eius amicitiae si foedere iungere firmo; g Ac dignum duxit re cunctis regibus ipsum Temporis illius solum, cui munera larga Praecipui ausa transmittere vellet honoris.
Nam gemmas, aurum, vestes et aromata crebro,
Ac reliquas orientis opes direxerat illi,s Aseribique locum sanetum Hierosolimorum Concessit propriae Caroli semper dicioni.
803 obilis hie annus longi certamina belli
Tandem Saxones inter Francosque peracti, Firmo perpetuae eonclusit laedere pacis .s Augustus pius ad sedem Sal nona in dictam Venerat. Huc omni Saxonum nobilitate Collecta, simul has pacis leges inierunt, Ut tuto penitus cultu rituque relicto Gentili, quem daemonica prius arte colebantios Decepti, post haec fidei se subdere vellent
1. Annales auresham. Mon Gorni. SS. I 380 802: Eo anno domoravit domnus caesar Carolus apud Aquis palatium quietus cet. 2. Λnnales Lauresham. l. l. p. 3: 802: Et o anno ervovit elotas in Franciaμ. 3. Us inliarti Vit Caroli c. 1 I. 4. Do adumbrata hac paco Salgensi s. Simson De Poeta saxo und derari ederi Sala in Forschungenetur deuisellen Gosehielit I 08 sq.
607쪽
Catholicae Christoque deo servire per aevum. 803 At vero censum Francorum regibus ullum Solvere ne penitus deberent atque tributum, Cunctorum pariter statuit sententia concors';
10 Sed tantum decimas divina lege statutas Offerrent, ac presulibus parere studerent Ipsorumque simul clero, qui dogmata saera Quique fidem Domino placitam vitamque doceret. Tum sub iudicibus, quos rex inponeret ipsis, aio Legatisque suis permissi legibus uti Saxones patriis et libertatis honore Hoc sunt postremo s0ciat laedere Francis: Ut gens et populus seret concorditer unus Ac semper regi parens aequaliter uni. 11 Si tamen hoc dubium cuiquam ortasse videtur,
De vita seriptum Caroli legat ipse libellum,
Quem Franeos inter clarus veraxque relator
Ac summe prudens in hardus nomine scripsit'. Hac igitur pacis sub conditione fidelesim Se Carolo natisque suis stirpique nep0tum Ipsius iuraverunt per saecla futuros. Quos per ter denos et tres tam duriter annos Linquere protracti penitus conamina belli Plus regis pietas et munificentia fecit 125 Quam terror. Nam se quisquis commiserat eius Egregiae dei, ritus spernend profan0s, Hunc, opibus ditans, ornabat honoribus amplis. Copia pauperibus Saxonibus agnita primum Tunc fuerat rerum, quas Gallia fert opulenta, 1so Praedia praestiterat eum rex compluribus illic, Ex quibus acciperent preeiosae tegmina vestis, Argenti cumulos dulcisque fluenta iei. His ubi primores donis illexerat, omnes
I. V. inliani vita Caroli c. 7 supra p. 516.
608쪽
80 Subiectos sibimet reliquos obtriverat armis, 13 Et multis experta modis innotuit eius Tam dulcis pietas quam formidabilis ira,
Praefatum statuere fide servare perenni Foedus. Et ulterius non id mutasse probantur.
804 praesul apostolicus Roma perrexit ab urbe 14 Augusti Leo flagranti deductus amore; Aecclesiae quoque pro causis, quibus imperiali Esse videbat pus munimine, rursus adire Franc0rum terras satagens per longa viarum. Hi ubi terribiles primum transcenderat Alpes, A Adventasse virum tantum, rumore volucri' Indice compererat statim prope Gallia tota. Protinus hoc etiam laetus cognovit et illi obvius augustus Remensem venit ad urbem; Susceptumque satis digno veneratus honore 15 Duxerat ad sedem, cui nomen Caristaeus. Natalis Domini estis ibi rite peractis, Sedis Aquensis abhinc petierunt moenia pulchre. 805 Glorificeque simul celebrato tempore sancto, Quo stella monstrante Magi cognoscere veri 155 In terris nati meruerunt luminis ortum, colloqui0que dehinc, pro quo praesul venerandus Venerat, expleto, rex inelitus obtulit illi Munera, digna simul danti seu suscipienti; Hic cum pontificum clarissimus illeque regum 16 Temporis illius, nullo dubitante, suissent. His gestis, pr0priam praesul remeavit ad urbem; Seque viri eiunxerunt ibi corpure solo, Mentis amore pio iuncti sine fine manentes.
805 Natio Selavorum studio satis aspera belli, 165 Quos Behemos vocitant, in se levitate promet
609쪽
Irritans Francos, Caroli commoverat iram. 805 Quos contra missus multis cum milibus eius Natus et aequivocus bellum virtute sagaci Commisit celeri victor quod fine peregit.
1et cum pius augustus Domini munimine fultus 806 Legitimo cunctos tanti moderamine fines Imperii servans, placidam daret undique pacem, Sollerti meditabatur depellere causas Mente simultatum, populo quas posse fideli 1et Tempore discidium vidit generare suturo. Unde suos inter natos ne gignere posset Ρost aliquam litem patrii divisio regni, Certas ipse dedit partes ut cuique volebat Italico regi Baioariam simul omnem'iso Pippino addiderat; nec non Burgundia, quantum Parte sub extrema celsas interiacet Alpes, Cum paucis Alamannorum quoquo finibus illi
Traditur. At Carolo reliquos donans Alamannos, Saxones ac resones subiecit eidem; 185 Cui simul ex magna sertur data Gallia parte, Oceani donec vastis concluditur undis. Hunc in Francorum sibimet succedere regnum
Disposuit, si non aliter Domino placuisset. Subicitur vero seeptris Burgundia paene1M Tota pii regis Hludomici, iure tenentis Post haec imperium nec non Aquitania cuncta, Quae commissa prius fuerat, nunc traditur illi In regnum proprium stabili dicione regendum.
Hinc omnes obtestatus multumque precatus, is Admonuit servare fidem nec spernere pacem;
Ne proprio quisquam transgresso limite causas Rixarum bellique daret, usique cruoris Christicolae plebis merito reus esset in aevum;
1 Ct. Annales Laurissenses minores Cod. Rem. Mon. Germ. SS. IIS.
610쪽
806 Sed sacerent, inter sese quo firma maneret 20 Debita fraternas socians concordia mentes. Ipse dehinc princeps in sede manebat Aquensi, Nec post militiae solitos exercuit usus Aut aliquos vi bellum gesturus in hostes'.
Nam nec opus fuerat nec eum permiserat aetas, 20 Iam quibus exsaciatus erat, renovare labores, Cui gravis inrepens et per momenta senectus Singula succrescens faceret decrescere vires.
ANNO DCCCVII. INDICTIONE XIIII
807 Rex Sarracenae gentis nimium truculentae, Atque gravis late mundo terraque marique, ilio Muneribus tamen augustum veneratur opimis; Transmittens etiam quoddam mirabile donum, Denique tunc inter tentoria qualibet arte Faeta dedit maius unctis et pulerius unum. Fama solet veterum quicquam si dicere verumeti Mirandum, collecta forent ubi carbasa tanta Aut quibus orta seges lini tam fertilis agris, Materies operi quae posset idonea tanto Assore, non hominum tantam nisi milia molem Erigerent. Spacium campi concluserat amplum quo extilis excelsis paries herendo columnis; Nec summi culmen tecti superare volatu Viribus impulsae magnis potuere sagittae. Intus erant multi generis habitacula pulchra, Quilibet ingrediens ut non haec esse putaret 225 Vela movenda loco sed moenia nobilis aulae. Inter ea orthmannorum dux Alsileni dictus, Augusto, magna sese omitante caterva, Subdidit atque fidem studuit firmare perennem.
I. s. inharti vita Caroli c. 22 supra . 52 : Aquisgrani regiam exstruxit, ibique extremis vitae annis usquo ad bitum perpetim habi