Lycei Heidelbergensis origines et progressus Disseritur etiam de Schola Nicrina et contuberniis Heidelbergae olim constitutis. Commentatio historicoliteraria

73쪽

, ei de hinde , vi oder,enig. Vnd sol die Regien De Generibus, Casibus, Praeteritis Ud Supinis eissi sordera. DS auch die Linde Regulas constructionum gelerat haben, solliser die Constructio is die Regien arvo sordern Die ander stod, ormilla solle die ter age in de Wochen, Montu, instag, -- nerstag, Freyta alleret also gebranchi erden, das an die knaben ersilio ei fluc in Elymologia ausinendi reciliem Damae sol der praeceptor dieselbigo Regie mi exempein releris. HVn so si die Elymologiam gelerat haben, sollen si hernacu,,Syntaxi dis siun auch also aussWendi Recitiern, n soli der praeceptor hernata dieselbigo Regie mi exemplis Alere in disognabenaeulsci stagen das si Exempla latina aus die Rege in Syn- ,,laxi machen Als, wie sol man in Laisin prechen Stra volget ,,geWifflicti ac veraclitung diti erciebo: S. Poena comitatur Moeris contemplum divinarum legum. ς Vnd solle in allwe die Schulmeister disen leis thun, das sie,,die jugent treibe Regulas Grammaticae ausswendi in emen. Vad,,soli dis storhei nil geduldet,erden, das etliche die Regie verac ,,len, due die sprac me Regie ternen D. . Auo is nulglich, das im gangen Land in eleicho tymologia Ud Syntaxis, is nichi mancherley gebrauch Werde. 174 A proposito haud alienum non putamus, si quae LLTAERI shac de re docuit, hoc loco addimus:

74쪽

,,De MitKoch Ud Sonnaben soli man Eum Calechi mo rauchen, Ddurchaus in alien havssen, n solle die Praeceptores eden ungen,inacheinander horen gant m deutlic sprechen, Decalogum, Imribolum, precati0nem Dominicam. Vn die gr5ssera soli man weller stagen im Catechismo, Quot sunt personae Divinitalis Quid sit Lex Quid peccatum Quid Evangelium 8 uid poenitentia ' Quomodo homo ,,accipit remissionem peccatorum vnd sol er ilichaelathen merden, ridas in gleicher Calechismus durchaus in Iand gebrauch werde. DVn dieselbige lage sol man denanabis in Leclion aus Gol

,,licher schris exponierii. Am it Och M Trnaeis oder proverbia SA- LOMONIs Am Sonnaben die ersi Episse ad Tinorngv ode dis,AEpiste ad Coi ossgasEs oder in gemelne Psalm, is Miserere, De profundis. Psalmum I. Beatus vir. Psalmum II. duare fremue runt gentes. Psalmum XXIIII. Adae Domine levavi. Psalmum XXXHI.: Benedicam Dominum in omni tempore. Psalmum CXXVI. Nisi Domi nus aedificaverit Psalmum CXXXII. Ecce quam bonum.

, , d solle die Schulmeister die Grammati seissi in dereelben exposition angeigen, n die inig, eigetillic Meinun de Iungenodeullioli sagen undisichtrire de Dispulationes insuren. Die Jungen solle auch diser Psalmen elliche aussWendi ternen, risebet darin

75쪽

Rhetoricae.

76쪽

isItem: In alte sachen soli di Goli de ansanivn das endo sein.

At longe aliter a Princeps Elector OTTO ENRIcvs arbitratus erat, evenit. Etenim schola Nicrina ejus volis haudquaquam satis respondebat, quod ex iis quae sequuntur, intelligetur. 175 0dyss m, M. 176 ou Batrachom 97. HAura Lyc. Reidelberg.

77쪽

De Paedagogi resiliuio.

Tune patriae Musae gorebant nore deeoro; Vlvida tune psis prima luventa fuit. Gymnasia erexit summa cum laude scholarum, Tres ubi erant Charites, Sicelidesque novem. Heidelberga Deo sedes selecta supremo,

Oreto HENRicvs Princeps quum a. 1559. nulla prole rellata,

vila discessisset, lineaque L Onc III. 7β), Barbati cognomine ill- signis, cum eo esset exstincta, FRUERIcvs III. 7 3, immerensis, eui Pio cognomen erat, proximus inter cognatos successionis jure et vi testamenti, quo 0TT II Moes ipsum heredem instituerat, Electoratum iniit qui Princeps, de studiis et artibus meritissimus, liberalitate, humanitate, benescentia nemini suae aetatis essit; quin etiam omnibus omnium temporum summis viris virsulibus iis, quae pace orent eandemque tuentur, parem se exhibuit .D. Qui quum animadvertisset, adulescentes in collegium Sapientias admilli, qui in lirociniis adhu haererent, molestum sane esso ratus magistrorum et doctorum ossicium prius Graecae Latinaeque

78쪽

liagrae initia docendi, dein altiora studia et aries tradendi 81 - :adolescentes omnis generis et conditionis u ALTINGIV ait i*ῖJ, e diversis scholis et ouis terrisque vel longe remolis, ex Helvetia, silesia, avaria, Saxonia, assia Gallia, Belgio eidelbergati ad . velliantes ac benigne ibi recept is, in aedagogio eidelbergae de-llil condendo linguarum et artium initiis imbui βδ); in Collegium talem Sapientiae non nisi adulescentes lileris haud vulgaribus, sed altioribus quibusdam aespesilioribus disciplinis percipiendis aplus reeipi jussit β=J Usus est Princeps in re scholastica componenda ac moderanda inprimis per CHRIST0PR0lu n0BI '. , Procancellarii, etlans70puost EnEMII βῆ), Consiliarii, utriusque viri varia doctrinae singulari prudentia excellentis.181 Rxvrga Jubii Sap.

,bus, Aleteianus, die XIX. Decembri anno 1579. Obiit quinque Hecto- ,rum Palatinorvin Conialiarius et Cancellarius , vir egregie instructus,atque ornatus illis dotibus et virtutibus, quae ad tale munus requirunior, prudensia, eloquentia, corystri dignitate laboris tolerantia, justi-ἡtia, munerum abstinentia, inprimicautem pietate. Favit vero et pro Juit sedulo scholae et studiis. Adde 4 LAI lentam. p. 17. AB AMI .mo .dsissim I Helb. p. 20 RIESM. l. l. p. 93. II ELSSER l. l. T. I p. 609. 7. II p. 20. 186 Christophorus hemius, alus α. 152S. U. I. B., ,ratricius Augi tanus, ab tione Henrico eidelbergam vocatus,,ut in hac Musarum sede Institutiones juris civilis publice interpreta ,retur, a. 1556. in Senatum Academicum receptus est j eodemque anno latriculae nostrae nomen dedit. Annali. l. l. T. VII sol. 244. a. b. dem quoque Senatus Ecclesiastici ab Ottone Henrico hoc ipso Onno instituti, primus omnium Consiliarius, ut aiunt, politicus fuit., Annali. l. l. sol. 190. Praesere Principi lectori etiam in negotiis, Mellariae politicis operam suam paulo post addirisse videtur. Sub. Eleetore riderico III non solum Consiliarii dignitatem retinuit, , ed alii honores procurationesque variae rerum publicarum a eum hornandum conflarere. Ehemius suo consilio juvit et elfecit, ut mi- egeryae, Munusii Seletae juventuti docendae phrontisteria operi

. .' --

79쪽

In Actis nostris de hoc Paedagogio restiluendo hae tradita

reperiuntur: XXIII. April. 1560. hy mane Rector Universitatis, M. IOANNEs

GgvsELnacii, linguae Lalinae Prosessor a Principe Electore vocalus ricum Syndico ascendit in Cancellariam. Ibi laclo pro more indicio, cla-orissimus vir n. CunisTomonis Rosis, Procancellarius, de benigna Electoris erga Academiam Voluntate commemorans primum multa co- ,,piose et prudenter, postea hoc velle et mandare serio Principem re-issert, ut Rector et Senatus Universitatis, collatis cum Senatoribus c-riclesiasticis consiliis, non modo de disciplina et oeconomia in Contu- ,,bernio Dionysiano, majori s. Principis reformando ), verum etiam ἡrentur. I. 1572. a Principe Cancellarii munere cohonestatus est. ἡFriderico mortuo, eum Ludovicus I reipublicae praeesset, , idesiery decessit et a Duce Ioanne Casi miro liberaliter eo ἡ stadii est receptus. Idem huic Principi auctor fuit, ut eo in oppido heeleberrimum illud Gymnasium, a conditoris nomine Casim trianum, dictum, aperiret. Post obitum Ludovici I. hemius quoque Ne ἡpoli Nemetum Midelbergam cum Ioanne Ca/imiro, tum Palatina-ἡtus Administrafore, reverδus, Cancellarii ossicio iterum functus est. ἡ Tandem Casi miro mortuo, riderico IV a consiliis intimis Dit., Abiit e vita a. 1592. us vita est descripta in histor. Univers. S. sol. 150 sqq. 'LN de Facult. Iurid. P. V. p. 1. ADAMI vitae Clor. p. 141. incuER Gelehrten-Lexico S. V. IEsM. l. l. p. 94. FLAB lentam. p. 17. PAPL ON STETTEN des Jungerii Lebedsbeschrest gen Augsburg 1782 8 p. 361-383. AELSSER l. l. T. I p. 636.187 Annali. l. l. T. VII sol. 409. b. 188 Quae Collegi Dionysiani tum fuerit conditio Annali. Univers. T. VII sol. 351 a docent, ubi haec leguntur: XXI. Iunii 1559. in ἡ Senatu deliberatum est de visitatione domus Dionysianae, in qua homnis disciplina corruisse videbatur. Et cum Reformatio Oretoxis, HENRicI modum praescribere visitationis, delecti sunt ad eam rem ἡperagendam po3 Rectorem et Decanos duos Facultatis Artium, prio-ἡris et praesentis anni, ut Reforinatio jubet, Doctores menda linus ἡ Reilman jure peritus et Iacobus Curio medicus m die XXXI. , , nisi fallor, visitare inceperunt, ingulos eorsum eraminarunt, er-ἡrores, vitia, industriam, diligentiam, negligentiam omnium non ,, modo discipulorum, sed etiam oeconomi famulorum, coqui lo-ἡrarunt et rem ad Senatum deferendam censuerunt, suoque judiciois Senatui, quod e probaret et damnaret, eaeposito, aliqui damnati ha carcerem unt, alii reprehensi tantum, alii alia ratione puniti.

Tum l. l. lat. 370. b. hae leguntur:

80쪽

sed Paedagogio publice in Academia constituendo sedulo cogitarent, ac prini quoque empore de consiliis ac deliberatione sua ad ipsius

Celsitudinem referrent. Adjecisse autem omnino, ad reformandam et solide constituendam scholam Principem sumplus et reliqua neces-issaria ad eam rem abunde et liberaliter suppedilaturum, si fiscus Aca- isdemiae non possit, aut alia publica necessitas exigat. GRector gratias nomine Academiae pro hac liberali a munifica Principis voluntate agens, sese et rempublicam Principi ac Dia Procan- cellario reverenter commendans, statim XXIV ejusdem convocato ex more Senatu, quum valetudine adversa impeditus exire in publicum non posset, ea de re ad Senatum scribens, mandatum rincipis pro posuit, atque ut e Senatu, quos putarent idoneos, eligerent, qui de Contubernio et Paedagogio instituendo cum cclesiasticis conferrent,

Postero die β' quum Senatus haberetur, placuit: Ut, cum Prin-nceps illud ipsum aedagogium Universitali subjectum esse et ad su- stentationem praeceptorum clementer aliquid addere et largiri velit, petilioni Principis obtemperetur, ut nimirum deputati Universitalis cum nassessoribus Ecclesiastici consilii ea de re conserant. Atque ab Univer-nsitate eam ad rem depulati sunt . D. Nic0LAt, Cis3gΗrs gislner H θ, is III. Ianuar. 1560. Disputatum in hoc consessu est de reducendo, Collegio in meliorem latum, postquam Princeps ea in re sententiam. Universitatis rogavit. Sed res quoniam videbatur majoris esse ne-ἡgotii, quam ut e ediri tum posset, delecti et prorectori adhibiti sunt, qui de Collegi reformando cogitarent D. Boquinus, D. Lo-,tichius, M. Georgiu adamu 3. Horum consilium simulatque ἡ inersitas quibusdam mutatis comproba33et, Annalibus est insertum. μCs ibid. sol. 370. b. - 372. b. - L0TIcΗIo, quem modo diximus, haec in medium proferre libet: RTRLs LOTIciuiis II., poeta clarissimus, cujus vita est in hist. Univ. S. sol. 13 - 1 1. a. 155 7 ab Oιιone Henrico ad Professionem medicam evocatus est. Η DAMI vilt. Medd. p. 49. LOTIcili opera. Cum ejus vita per o Irisit M. Lips.1609. 8.189 Annali. l. l. T. VII sol. 10. b. 19M Nicotaus Cisne rus s. Cis in erus Monachi a. 1529.,natus, a. 1552 primus Ethices Professor publicus in hac iterarum - versitate ab Hectore riderico II est constitutus. Annali. l. l. T. VII sol. 11 l. b. ἡA. 1559. primaria undeclarum Professio ei,obtigit, et a. 1562. Francis eo Balduino in Codicis Professione vccessit. A. 1563. Rectoratum Academicum gessit. A. 1567 ab Uni-