Lycei Heidelbergensis origines et progressus Disseritur etiam de Schola Nicrina et contuberniis Heidelbergae olim constitutis. Commentatio historicoliteraria

발행: 1846년

분량: 157페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

Dialecticae, interimque, dum thica vacaret, s obtuli ad lectionem ,,Paedagogii, et die XXIX. Januarii Asinus Beeo 37 mecum de eo- isdem egit M' .

soris munere fungebatur. In consiliuni de Cutechesi Palatina A est adhibitus idemque quum Electa a Theologis Catechesin scribi juberet, hoc

negotium una cum AspAR OLEVIAFo consecti. is e CatecheSis, ut ait ToLNERO inisi Palal. p. 79. , postea ob soliditatem e claritatem seam in Belgis aliisque reformatae Relismnis ecclesiis tanto cum applau-' u recepta fuit, ut in Latinam Graecam, Hebraicam, Belgicam, im nicam, Italicam, inicam, im in ipsam etiam linguam Americanamee Didicam Orientalem translata fuerit. vita cessit URsmus a. 1583.

Neapoli Nemetum Rusdem vila in histor. Universit. S. p. 171 17 . descripta reperitur, ex qua hic locus transferendus nobis videtur: Hemrictilis eorumnas nominis vi fama superavia otium iners non Ilum passus, id quod Mei foribus ambi messae satis ostendunt: ,, amice, quisquis huc venis, , ut agito laueta avt ahi:, ut me laborantem a uua Nostra lingua verba hae sunt: is eund wer uiseisi, Ommst uisu min, uach Deiri Sarae um, rufern Bira bat MMUs su nieli mitisur Arbere.

GULI ΜΓ XYLANDRvM FRUEnco III valde commendatus, die XII. August. a. 15M in matriculam nostram illatus est. A. 1565. Latina linguae Prosessio ei est delata. Sub PDorico R. lectoro

eum allis migrare jussus, Mostadium se contulit, ibique iteras et

102쪽

hcalendis Februariis. δ' Molor in Nicolaus cuneruo et ego

D Xylander in Contubernio convenimus cum D. LEvi1η λβὸ et D. MZrLEGERO ' Actum de SPRENcio dimillendo, utque ΗΕRMANNΓsMITTE, GIBL in ejus locum succedere interim, dum piisspoxis adveniret.' Alu. Februarii AE ad inspiciendum ex sormula Paedagogiuin delectinsun D. IMMAIΓΕL, D. MLLANcHTHON, ego Decanus quanquam identidemisprotessatus, nisi ad nostram facultatem id esset respecturum, me non aries ingenuas docuit; deinde sub JOANNE AsIMilio pristinae provinciae redditus est. Mortuus est a. 1596. s. Annali. l. l. T. VIII. lal. 83. b. 83. b. ddis memorabb. . l. p. 36. 37. cn As syll. P. I. p. 1 . 145. ubi PITHOPOEI scripta quoque commemorantur. FLis tentam. p. i. Adam vitae philoss. p. 190. ANDREAE conat. p. 9.LAυTga Gesch. 1799. p. 36 37. Axi ononi P. III. p. sibi.

251 Did. . . 252 CAsrias OLEvi Rus, Theologus aetatis suae larissimus, natus Augustae Trevirorum a. 1536. a principe RIDκRico III. eidestergam est vocalus ubi primum rosessoris munere fungebatur, tum sacris procurandis praeerat. Mortuus est a. 1587. CL FLAB. tentam. p. 19. 0LEvuli vita descripta per Io. IscATOREM praemissa est libro , qui inscribitur: Gnadenbund Goiles Herbor 1590. STELBIN Topogr. der Stad Hectorn. Marb. 1792 8 p. 177. ADAMI vitae Theoll. p. 59. Huonom. P. I. p. 38 . 1LssER l. l. T. II, p. 33. 34. 79. SEIsEN Gesch. p. 121 141 - 156. BdTrinci usEN Beilr. . Psala Gesch. Mannii 1776.8. T. I. p. 155. haec docet: Eme diese Mann betrus de nec te habe

253 WκscκsL vs LLEGER , Praeses enalus Ecclesiastici, ab Electore FRUERico III. instituli, aliis in vico ad fines Bohemia filo, cui Valli Ioachimicae est nomen, a. 1516. Genevae Theologiae studium eum Iurisprudentia feliciter conjunxit, et Licentiali, ut alunt, dignitate est ornatus. A FRUERIco Lineidelbergam vocalus Principi a consiliis inlimis sui indeque omne studium ad disciplinam christianam tu ecclesia scholisquo Palatina ius corrigendam et promovendam consulit. Mortuus est a. 1594. s. ΑΡΑΜ vilae Cior. p. 149 SIRύv l. l. p. 163 FLAs

25M Acta l. l. sol. 78. a.

103쪽

debere gravari aut quemquam Decanum, me superiore anno ut XYLAF- BRl interfuisse et vetus Decanus, is est Nisiga hProposui nomine F. A. 1 debere in aedagogio consiliui lectiones ita, ut ad gradum Laureae complendi ratio esset. 2 non debere nobis nescientibus et cum nostra circumscriptione egentes vel Prosessores constitui aut vocari. 3 de Dialectico et Mathematico scriptum proposui. isVI. Februarii βῆ convenimus Paedagogi Inspectores in Contuberrinio hora XII. cum D ZvLEGERO et D. LEVIAN ibique conclusum, ut proxima die VIII. Februarii in puncto XIImae omnes adessemus, simul- ,,que etiam omnes discipuli, ac lunc HERMANNO munus, quod ad tempusngereret, usque ad PITHOPOEI adventum commendaretur. seMonui, ut luberetur HERMANNUs ad me accedere et ostendere, se ma-ogisterium prim tempore accepturum, quod absque hoc esset, ferri per oleges scholae nequiret. ἡVenit ad me VIII. Februarii HERMANNus, ostendens se hoc facturum, issimulque si alius dialecticus non esset, se ad tempus hanc ectionem

a suscepturum.

isIX. Februarii depulati ad res Paedagogii convenimus utrimque, mihi injunctum, ut HERMANNOM coram reliquis commendarem discipulis, sta- olimque hoc exsecuti sumus hora Ima. Nam pridie, ut ante erat con-ostitutum, seri id non poterat propter aliquas alias occupationes. 255 0rdinem philosophorum aegre tulisse, viros, qui principi a consiliis sacris essent Paedagogio instituendo interesse, haec Actorum verba docent: ν,, Cum in eadem consultatione IVII. Calend. Iun. a. 1561.2 incideret, ,controversia de instituendo Paedagogio unanimi comensu concrusum est, DFacultatem artium nolle detrectare labores, verum eum illis non con-nstaret de forma, reliquit acustas id negotii iis, qui hoc ipsum inali- ,,tuerunt et hoc relatum est Universitati. Oct. ord phil. T. IV sol. 70. a. AuTER Gesch. 1799. p. 8 30. Consulo quoque Acla laudata s0l. 101. a. ubi haec reperies: Die, XIX. Iunii 1575. acris contentio orta est inter Senatum Academicum De Ecclesiasticum de raedagogio ejusque praeceptoribus M. Christo- phoro Schilli ny io et M. Ioanne Iungnitio. Utebatur enim uterque Senatus in aedagogii gubematione eodem jure ab initio. In , ac contentione cum Senatus nihil obtineret euram omnem aedago-Dyi abjecit et Senatui Ecclesiastico reliquit. Ilis subjicienda sunt, quae habent Annali. niv. T. IX sol. 7. .: Die XVIII. April. 1577 die

25Moeta l. l. sol. 78. b.

104쪽

ώXVI. Februarii in Senatu F. A. tunc habito resignatio SpaRNcII rata Dest habita. Indicavi lieni, quae de HERMABNo acta essent. hXVI. Martii deputati ad Paedagogium omnes cum D. LxvIANo in Con-ntubernio egimus de recipiendo ad munus primari praeceptoris in paeda-isgogio M. Irnorogo, qui liuo XII Martii appulerat, Daventria evocatus Dab Illustrissimo Principe et Senatu Universitalis. hPITHOPoΕΓ ergo coram jam praesens recepit in se conditionem Bhanc stipendio 120 . et domus ei se habitatio impetrata est a consi-hliariis Principis in Collegio Principis. ἡPost serias Paschales initurum se promisit hoc munus, quod interimissamilia D entria esse adducenda. ἡXXVI. Martii convocatio a me habita .D, in qua de nominando in meum Xylandri docum HERMANNO WIITκxINDO egi. Graecae linguae re licia professione Logicam docendam XYLANDER susceperat λ D. Co Delusum, ut nominaretur HERMANNus. hXXXI. Martii nominationem HERMANNI obtuli niversitatis Senatui. DL approbata est, jussusque sum gRMANNO indicare, eum mihi dari

ἡXXIX. Aprilis HERMANNus in GraecaminoMERI praesalus est leoli

ADie X. Mali hora XII depulati ad aedagogium D. Sicreuisursis MLANcΗrvoli et ego Xylandeo, ut Decanus, introducimus M. PITHopogdrion Paedagogium, eumque ut primarium Paedagogii praeceptorem lu-ostrissimi Principis et Senatus Universilalis nomine discipulis commenodamus. hPostridie hora sexta matulina initium facit Pietaopogd sui in Pae- Ddagogio muneris ab interpretatione libri IV Dialect Panippa MELAN-

ἡV. Juli D M. PITHopogus in ordinem nostrum est receptus, exh Dbito etiam prius idoneo testimonio, quo se legitime in Academia Vite- Dbergens a. 1559. die XVI. Februarii demonstravit magistrum liberalium naritum esse creatum.

Interim Paedagogium nostrum, cui praeceptores doctissimi prae rant, ita norere coepit, ut optimi quique adolescentes ibi instituerentur uberrimique fruolus inde ad juvenum ingenia bene exodienda redunda-257YDid sol. 79. a. 25M Ibid. sol. 78. b. 259YDid sol. 79. b.

105쪽

rent qui fructus mox, proh dolor diminuti adeoque serme exstincti

sunt βρ). Pestilentia enim, quae h0 anno 1563. per totam sero Germaniam grassabatur, in nostram quoque urbem incidit p. lystua de causa Princeps cum aula ad tempus Mosbachium, tum Palatinam urbem βὴ), quae olim una ex imperialibus fuerat, discessit V I; Academia aulem cum Paedagogi 0ppenhemium M J, Imperialem, deinde Palabinam urbem eamque nobilissimam *ββJ, translata est, siquidem uterque locus coeli salubritate tum ruebatur. Hae de re in Actis nostris reperiuntur haee:

.X. Septembris 1563. βῆ cum jam pestis passim hic grassaretur, milior β' cum D. CAsPAR AGRIc0LA a senatu Universitatis oppenhei- mium, ad impetrandum a Senalu ppenheimensi, Collegio Facultatis Dartium et nonnullis professoribus ac discipulis domus Dionysianae ho- spitium ad aliquot menses, idque impetravimus. ἡItaque XXI. Septembris, peste in dies latius serpente et jam sae, viente, lola Academia est dissipata permissumque professoribus omnibus a singulis, ut quo quisque vellei, tuis vitandae causa abiret. Ego au-olem exoratus ab Academiae sellatu, una cum collegis M. J0MEN LE-26M ARhis, analecl. p. 32. 261 Acta ord phil. T. IV. sol. 80. a. 262DP Ηgvs l. l. p. 179. WIDDER Beschreib. d. sal2. T. II p. 69.

, emium, Rheni Mutinos pervenisse scribit Munsterus. 266 Acla ord philos T. IV. sol. 80 3. 267 Ibid. sol. 77. . , ο anno ordinis is sophorum Decanatum,wrecta sui/ie Imus Frander, Au Munus, Graecae Iingvae pv- , inlicvs Professor. In Senatoribus ejusdem collegii erant: κ. Jorennea κο Iitor, qta non pridem Scholae Neocarinae praeesse Gierat, κ

106쪽

discipulis, ppenheimium prosectus sum, ibique reliquias scholae ea

hieme, ut potuimus, conservare sumus conati cintulit se eodem quo- ,,que CASP RE AGRI OL eadem de causa. si XX . Decembris βυ hora XIIma D. CASPAR AGRIc0L , et ego eum M.,,GRINEO, PITn0P0Κ et ViTTRMNDo convenimus Oppenhelmi in aedes

illas, quae luno ibi hospitium praebebant Collegio Dionysiano Ibi prin- cipio Dionysiani omnes, nobis praesentibus, a D. C spΑRo admoniti sunt sui officii et modestiae deinde, quia etiam illic pestis serpebat, moniliosunt omnes studiosi, ut si pergat malum illud ita, ut coeperat, serpere Dei augeri, quisque se ad migrationem illinc mature paret. se nn 156, die XXVI. Februarii 'o convocavi Xylander oppen- heimi senatum hora III. pomeridiana, ut singuli in medium consulerent, ,, quid facto opus esset, Iue pestilentiali in dies latius etiam illic serpente. Habila super hoc deliberalione, placuit, urgente necessitate, missionem dandam omnibus, ut qui velint, vel in patriam eant, vel eidel-', ergam, ubi jam pestis nonnihil remisisse serebatur, vel alio, et dies reditionis eidelbergam ditatur uasimodogeniti. Idem etiam permissum professoribus et eadem illis quoque reditionis dies praesi-

, nita.

----- - ,

,,Joanne Syrens et M. Ioannes Leone Iaw, adagogii publies magistri. Rectoris munere eodem anno IeoLΑΓ CisNERPilangebasur.

CL Scu A syli P. I. p. 119. Inn0rum 1563. 1564 acta in Annalibus Universitalis desunt. 26M Publica Matheseos Prosessio a. 1563. . SIMON GRYN nat. a. 1539. Bernae), eodem anno in numerum Senatorum ordinis philosophorum recepto est demandata . um antea privatim in Collegio Dionysiano libellum sphaericum interpretatum esse, Acta nostra perhibent. Idem medicae quoque arii et inprimis anatomiae operam dedit, in qua id asseculus est, ut sua ipsius manu sceleson artificiose concinnaret, id quod RiDEHic III admirationem excitavit. Rectoris Magnifici munere a. 1578 et 1579 lanctus est. A. 1580 Basileam concessit ibidemque Philosophiae moralis cathedrae praefuit. Mortuus est a. 1582. CL ct ord. phil. T. IV. sol. 77. b. 78 b. Athenae Raur. p. 426 ADAMI vitae philoss. p. bb. Ax onom. P. III. p. 339. SellWAs syli P. I. p. 148 151.

269 Acta l. l. sol. 80. a. 270xIbid. sol. 80. b. 81. a. Summum Universitalis magrisualunt eo ad XYL FBER oblinebat ScaWis syll. r. l. p. 122.

107쪽

rimnsimus tamen plerique omnes oppenheimi usque ad diem X. Mariti, qua die abimus oppenheimio. hXII. Marii in ipso meridie hora XII redimus Ileidelbergam. Neque vero di Universila Heidclbergae consistere potuit, quum

praeler exspectationem lues ea 70, quae magno eidelbergae hominum, umero sublato, visa suerat exstincla, saevire rursum coepisset Senalus Dacademicus Eppingam/yD millendas, quae superessent, scholae reliquias ,,a praesertim Collegi Dionysiani alumnos statuit. Factum hoc mense octobri anno 1564. simulque decretum, ut eis HIERONYMt NIGRR et Jo- ,,AME LEWENELAIL praeessent. Ibi cum in quintum usque mensem ha , issent, tandem mitigatoineidelberga malo quod jam Eppingae paullo Serpere alius occeperat, de sententia senatusconsulti HeideIbergam est

Dreditum.

Ianuar. X. 1565. 7D Visum sui reliquias sch'lae, quae Eppingam SeceSSerant pestis metu, esse revocandas partim quidem quod isthio, ,eliam nescio quid contagii inesse audiretur, partim etiam quod hic omne periculum desiisse videretur. Februar ultima λ' ) placuit etiam omnibus, ui schola, quae ob pe- , iis contagium hactenus clausa fuerat, die Lunae postium. Invocavit

Haperiretur.

Itaque ad valvas Academiae programma affixum est peraceommodalum ad propositum, idemque quum ad rerum memoriam ill strandam valeat, dignissimum quod hoc loe subjiciatur.

ΜProgramina in Scholae aperiura Mart. X. y

MQuoniam animadvertimus, Deum D. N. I. CuRIsTI patrem, a nobis, quae ipsius est clementia, eam depulisse luem ac contagium, quae diu nostram scholam clausam ac iacentem continuit hanc cras aperire de crevimus. Atque ut eos, quibus duoendi partes incumbunt ossicium sa-271 Acta l. l. sol. 81. b. 272YT0LN. l. l. p. 66. is pinga Oppidum cum pertinentiis in

atramvis, quod primum sub dominis erat Comitum ab Eberate in Labhis Marchi thusiadensium Upigneratum, deinde renditum est, qui possea idem a. 404. Iectori Palatino preti 19,00 β. heri vendidere μWUnga l. l. T. II p. 204 206. ωUcu. l. l. p. 81. 273 Annali. Univers. T. VIII sol. 80. a. 274 Ibid. sol. 81. a. Rector in annum 1565 erat electus Bourmis, Gallus Biturix. Ibid. sol. 79. a. De BoudIN vide supra p. l. 275 Annali. l. l. T. VIII sol. I. a.

108쪽

isclaros suum ii eos, qui discendi gratia hic sunt, admonendos duximus, Dui quani diutius cessatum sui a publicis exerciliis, tanto avidius eam amplectantur ac diligentius cuin summa animorum gratitudine ste-Dquentent.

hXIV. Mart. 7- M. Io I xin L viis a Facullate Artium delectus ac ridesignatus est Decurio in annum 565. duramentum Senalui juxta riges praestitit. ,II. Mai. Decretum 77 deinde suit, audiendas esse rationes Conlu- obernii, quae ob biennii pestem praeleritae fuerant. Has postridie red-ndidere M JOAN LRWEcL . et Jo N. Lis kai s. Summa autem erat 23Dstor collecti ex Beanalibus 783, ut loquuntur. omni pars tertia ceSSit collectoribus, tertia allera lisco Contuberati, altera fisco Universitatis.

JOANNES GLYsκLBAcuius pestilentia sin dubio quum esset absumtus,

a. d. V. Kal. M. 7' sun nominati ad Prosessionem linguae Latinae, ,eollegi Decurio Leunclavius et L MBRRTt PirisOPoΕΓs.' XVI. Maj. ' Lecla sui praesentali Facultatis Artium ad Lati- ,,nae linguae professionem. Haec vero ex talore suffragiorum parte, ,delata fuit M. L MARRT Piritopogo, qui tum abera negotiorum Univerissitatis causa.

ἡXXIII. Mai. decretum sui δη ), esse audiendas tandem aedagogii rationes, quae hactenus auditae non fuerant. ἡVI. Iun. 8δ Agilalum sui Paedagogii negotium placuitque Senatui hM. LIVERIi Bocxu, λη succe tere imitopogo : hoc est primum tenere 276 Annali. l. l. sol. l. a. 277 Ibid. sol. 83. R. 278 Du C dic glossar ad scriptorr. med et ins Latinit Paris.1733 sol. T. I. s. v. Beanus, Novellus studiosus, qui ad Academiam, nuper accessit Lambecius Beani delinitio lusitat in ipsa nominis, sui acrostichide ἡ. Beanus Est animal Nesciens Vitam Studiosorum..-Voria Gallicu ejaune quasi Bec avne ut sunt aviculae, quae non- ἡ, dum e nido evolarunt.' ScuWARZ . . . l. p. 49. Die ange, hende Studente hiesse auch Bacchanten, Beant, Risbschnubet, sputerhin Fuchse. Si mussim en ultern Studente a warten undisich

dabet ulla Nec ereten yefallen lassen. ' res quoque supra p. 36. 279 Acta l. l. T. IV. sol. 82. b. 280 Annali. l. l. T. VIII sol. 83. a. m. a.

281 Ibid. sol. 83. b. 282 Ibid. sol. 83. b. 283 Bockius, Alossanus Belga, Collegii Sapientiae praeceptor,hvir non minus pietate quam eruditione clarus Midelberga abiens Ant-

109쪽

,,in paedagogi locum. Atque ad ea, quae porro agenda essent in pae- ,,dagogii vel conservatione vel codsiilutione cum cclesiastico sena- ,,tu nomine Academiae delecti suere D. SIGlsul Dis MELAIcΗΤΗΘ, ,,M GLILIELMos XYLANDER, HIERONYMrs NIGER, ea tamen lege, ut si quid gravius peragendum foret, id prius ad universum Senatum referretur et Veterem formulam sequerentur. Eodem consessu lectus est supplex libellus M. O N. LRKEN- ,,ΚLAW, quo petiit sibi dari pro praelectionis suae paedagogicae stipendio,,in annos singulos storenos cenimn uti in Paedagogii formula praescriptum ,,suerat. Probavit Senatus eique placuit, ut inde ab hujus anni initio in-Dtegre eam Sumnam acciperet.

De Paedagogio inplificato.

Pestilentia lue per divinam gratiam pulsa aliisque rebus restauratis disi), Princeps lector ad aedagogium, cui pestilentia luerat calamitosissima, augendum et amplificandui a. 1565. animum so tertissime applicuit. 87J. verpiam, pauci post adventum suum diebus nulla sva culpa, sed fraude, aliena, . in casses Inquisitorum praecipitatur, et in carcerem eonjecis3ἡrogo destinatur. Ova de re certior factus Elecfor riderieus III, .. misso Consiliario D. Conrado Mario ad summum Mureliae Sena, tum Comitem ymondanum et Antverpianos, et vitae periculo innes servavit et mi Deryam revocavit. Reversus est anno 1565 die L Iunii Bockio in schola nostra Christophorus Sehil lingius o. 571 successit ' CL ALTIN c. l. l. p. 194. Ei T. Iub Coll. Sap. SIRry. l. l. p. 162. ANDREAE conat. p. 10. 11.284 Ibid sol M. a. 285 Institui literat T. III p. 651. 286LANDRE E conat. p. 8. 287DALT1Nc. l. l. p. 193 194.

110쪽

cujus consilii causa fuit haud exiguus pastorum ac praecep-laram in Palatinatu desectus, quem inde omnino orium esse pii ad Princeps censebat, quod pauciores essent Collegii Sapientiae alemni, neque aptum aliquod a sussiciens illius aetatis conditioni reperiretur seminarium, e quo recentes coloni, ut ita dicam, in illud Collegium transferrentur, et ad lectiones publieas in eademia audiendas admitterentur 8 . 0uam ob rem ut si desectus tolleretur et deinceps in ipso

palatinatu adulescentes, ecclesiae ac scholae muneribus obeundis idonei, informarentur atque erudirentur, Paedagogium, gravissima deliberalione cum Senatu utroque, et Ecclesiastico et Academico, prius habita in novam plane formam transmutavit. Locus ei es assignatus in elaustro fratrum, quos FRANCIscA-3M M nominant, quo ex Bursa Nova ipsum traductam '' est. Atque sicut jam antea, die X. mensis Maj ejusdem anni, Neobusti, quod oppidum uno lapide a Vormati Vangionum urbe distat, collegium canonicorum Regularium, ut juni initio DioNYSIO,

post cxmaco sacrum, opus AcoBERTI Francorum regis, in Paedagogium converterat FRIDERIcυ ejusque reditus in scholae usum 288 p κ is l. l. p. 262.

SEARCH

MENU NAVIGATION