Iusti LipsI Manuductionis ad stoicam philosophiam libri tres : L. Annaeo Senecae, aliisque scriptoribus illustrandis

발행: 1604년

분량: 227페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

2ΟΟ . I. LIPSI MANU DUCTI NIs

Pς Vis videre, quam tam 3 aeuocumque r exeris , ibi mulorum finis αν. est. Vides istum praeci item locum3 istic ad Libertatem defenditur. Viades iliud mare,istud flumen, sitam puteum t tibertas ilEc in imo sed .

Vides illam reborem breuem,retorridam,in icemZpendet mis Libertas. Vides iugulum tuum, guttur tuum, cor tuum : est Ia Seruitutis sunt. Nimis mihi nquies, operosis exitus monstras, ἔν multum an mi ac roboris exigentes. Euaeris igitur, quod sit ad Libertatem iter MI AE LIBET in corpore tuo VENA. O limitem vere latum, Mpaene, quidquid in Orbe, complexumi Unain nascendi viam Natura dedit, mille moriendi. Igitur unam aliquam ingredi e Fpist. xxx. suadeat, sed consilio & caussa.Nam Sapiens vivit quantam debet, non quantum potess. Videbit bi Niciurussit,cum quibus, quomodo, quia acturus. Si multa occurrunt molenti, o tranquiditatem turban tia, istis se : nec hoc tantum in necessitate ultima acit , sed cum priamum illi coeperit suspecta esse Fortuna. Nibit existimam referre, I . clatsinem an accipiat. Laertius magis distincte causiarum quasi

cturum se e vita dicunt,uel pro patria,mamiciti vel si in acerbis do loribus inversetur temque in membrorum mutilatione, et morbis aegre εurundis. Triplicem dat caussam Vel casum: pro Patria & amicis; in Animi; itemque Corporis dolore. De prima,consentitant hodie: videamus alias, imo & addamus. Nam & in ultima Ep x x paupertatc,mori inuitant. Dichali uis, Nec riaiae un&Frimum deesse non poterunt, quia Natura minimum petit. Sed si nec setates ultimae inciderint, exsiliet e Vita, molestussibi esse desinet. i . siere. Quid hic Epictetus ξ fortiter, suo more atque indole: οπινχορ-

ueritis fritis plorantes stu fucili, quid cras comesturi sitis. Mancia. plumisi habueris, habebis: si non habueris, abibis. APERTA EST

IAN v A. At parentes & amici mei plorabunt. Plorent, modo ne tu: ignaui mali sint, ne tu. Zenonis haae sunt,hominis tetrici & odioli 3 sunt Epicuri . cuius ipsa haec gno me prodita r coepist est in nece Date vivere. sed in necessitate mirere, nece taι nulla es. Idem in molestus dc dolore. Diogenes olim aspere a

212쪽

AD sTOICAM PHILOSOPH. LIB. II1. 2OI

Speusippum, morbidum, & in gestatorio sibi obuium : cum ille prior dixisset , Salve liuenes: Tu vero, inquit, nonsalue, qui talis cum is, Niveresu fines. Mouit hom in em, de contra sectae suae decretum, paullo post mortem sponte sumpsit. Aspere quidem hoc Cynicus, ut dixi: sed sensu , quem S Fabius acute expressit. Nemo, nisisua culpa, diu dolet. Quid ergo ignauiter flatim Praesecuit

in morbo, aut dolore, e vita fugiam Θ negant nostri: dc pro iis ' Scneca distinguit. Audi, scrutare: orbum morte non f iam Epist. dumtaxat sinabilem, nec officientem animo : non afferam mihi manus, '' ' propter Dolorem. sic mori,vinci est .Hunc tamens iero perpetuo mihi 'patiendum: exibo,non propter Esium ,sed quia impedimento miti futuras est ad omne , propter quod vivitur. Imbecidus ω ignauus ess,q i propicr totum moritur : stultus, qui Doloris causetiuit. Ha '--ἔ-l bes hic capitalem, ut sic dicam, rationem caussamque moriendi. siquid externum tale erit, ut aut honesti aut utiliter vivere non possim. Honeste , negant Catonem potuisset utiliter, Atticum, & tales, qui in extremo senio, aut morbo. Nam &Senectutem inter caussas habent. Noster: De istiseremisententiam, Ibi . an voiteat fastidire Senectutis extrema, ω finem non operiri . sed manu scere. Prope est a timente, qui stumhgnis exspectat: sicut ille iura modum daedituae mino, qui a boram exsiccat, secem quoque exsorbet. Sed mox ita dςcidit, & sententiam pronunciat: Non relinquam senectutem, si me totum mihi reseruabit: totum autem ab ista parte mectore. At si coeperit concutere mentem partes eius conuestere , si mihi non Cintam rei querit sed animam: prosiliam ex

AEDIFICIO PVTRIDO AC RUENTI. Animum senecionis in

1 tri vides s talis iam erat,cum haec scripsio sed ,6 Dcus,quam Ve-gc tica paIte &Valentis Musonius,aut q u is alius,apud Stob umillaipsa pulchre: Sicut E DOMO exigi videmur, c ι locator, pen- Serm. r. σή sione non accepta fores reuelgit, tegulas aufert uteum obfruit ritu stes dboc corpusculo pestι Uideor, cum Natura, quae locauit, oculos adimit ' aures manus pedes. Non moror igitur amplius , sed Aut P conuiuio

σθcet , nihil aegrestens. Haec ratio in Senectute valet, aut etiam 'corpore per moIbos iam affecto: dc quid opus aergiuersari, dc dister re, quod statim est futurum 3 In poenaes, aut ritum vivis :

ur non p. vita conuiua recedis, Lucr III.

AEquo animoque capis securam , stulte, quietem'

213쪽

Quod nostri etiam longius, & ad res laetas, SI corpus validum, producant. Cato apud Tullium : Sedcum ab his quae secundum Naturam sunt omnia prosicificantur officia: non sine cau ducitur,

ad ea referri omnes nostras cogitationes, in his oe LXCESSUM E VITA, in in VITA MANSIONEM. In q- enim plura sunt,qua SE C v N D V M N AT v R A M sunt , huius o cium est, in Nita manere: in quo autemsent plura CONTRARIA , ain FORE Udentur, huius officium est, e CGta excedere. Ex quo apparet, Sapientis aliquandae se oscium, excedere e vita, cum Teatus sit; ω Stulti, moere invita, cum sit miser. Haec germana sunt Stoica, sed obscurius dicta: an lux aliqua a Smbaeo, id est Chrysippo, erit ξ e ασὶ Amm,

exitum e vita 'Trobis Sapientibusque, ex ossicio multimodis conuenire. stu contra mprobis Stultisque mansionem,etiamsi numnam curae habituri simi esse Sapientes. Nequs enim vel virtutem retinere iramis vel Malitiam eiicere: sed ex officio, et no officio, aesismo a divae andamq esse Vitan Nel ruortem. Lirx tenti is tamen aliquae.& radium etiam a Plutarcho addamus. qui miratu si non hoci contra Communes Notiones dictam, ἀνυπιον, ψ σάτα Hἀγά, πάρ

omnia Bona adsimi, quique nusio indigeat ad Felicitatem, hi Ic conuenire vita disicedere: contra autem, cui nec aeoni aliquιd est, nec erat, gra uia autem in mala omnia adjunt, oe adsinem aderunt, huic non conuenire abdicarese Nita, inaliquid INDIFFERENTI VM ei mIerueniat. Non est, o Plaearche, contra communem sensum, nisi

illorum , qui haec inter Bona aut Mesa habent. Nobis sunt Indi ferentii: de pulchre philosophus q uispiam super ipsa hac re. disserens, cum Mortem talem dixisset: Cur ergo non moraris ἰ iniecit quispiam. Atquc it te prompte, A Ma indi ferens est. Omnino non statim Sapiens ad eam renit, tristibus, laetisve rebus: fωd Oscium mi consilio habet. Decet me vivere ξ vivo. Vsus csti

214쪽

ΑD sTOICAM PHILOSOPH. LIB. III. 2D

vivo. Nihil horum non vivo. Laeta me circumstant ζ sed tempestatem imminentem video : cur feram ultra Spei aut Metus moras3 Isium lauda, oe imitare, ait Seneca, quem non piget mori,cum LP uuat Uisure. Neque rem magnam facies. quamdiu est istud viuere ς hodie, cras, post mensem, annum eikieris, unde non lubet exire. Ad summam, Vita est quasi tunicula. ut illam si me stringit& molesta est, abiicio aut si etiam indecora est, exuo: tale in hac animi veste. Neque soli Stoici ista: Plato, qui aduersarius validus censetur, ubi iudicio maxime disserit, istuc fere abit. Inter te res optimae illius reip. cst haec: Aurd si autem tib η-

aliqtars, inquis, max me propinquum odi familiarem inter ederit taes , seipsum. Hunc tam damnamus, εν probris asscimus , quae sequuntur : si tamen fecerit, iam πρυ-- mic, δίκα, μm

μεταυχουν : neque riuitatis decreto iussus, neque intolerabin aliquo meu tabiu Fortunae casu adactas, neque ignominia pauperis in non sustentandae viω adta Jus. VI lcs caeceptiones poni,quas fere no stri: et sit magis fatendum est) restrictas ἰ Nam excipit iamnatationem publicam,qualis in Socrate, tu Seneca fuit: cxcipit Grauescasius: excipit extremam Taupertatem nominiam: ad quae capita , reliqua fere trahas. Culpat dumtaxat eum, ος αὐοδ εφανανδρία δ αα ἐαιτις δ - ίω ἀύδεαν θῆ: qui ignaui timidi animi imbeciditate,iniustam sententiam in se liderit,exsecutusque sit. Et nos hercle damnamus. Sed quam multi alij ad ' - sies, illam 'fisi ἐκ -- monitis vel factis ducunt Aiax apud Sophoclem: se' - - Adiis si ri s κρου

alis eum quae liberatura haud siet. . , 'Et post pauca eius sententiae,

Sed aut honeste misere, auisatim mori Generosium oportet. Quid Plinius 'ille vero Terrum matrem etiam venena,vostri miser- Lib. tam insiluisse, credi vult: ut scilicet, facilAmo haustu, illibato cor ''pore , ' cum totosanguim exstinguereUur, nulla labore, sentientibin' c 2 similes.

In Adam Flagellis.

215쪽

similes. Et hercle iam olim viri primarij, atque ipsi Reges, Ven na ad manum habere solit , ad hunc stibitum aliquem usum.

de promptum. Ecce & ministrum e fidis, huic custodiae . Neque nescio infinitos usurpasse: quid tamen λ Abstincntia sitae Inedia mitior meliorque videri post: siquid fas in mala re bonum dici. Illa lente, & sine vellicatione aut pugna, quam venena adserunt, & septimo sere die tollit. Plinius: Homim non utique fides , non certo & semper, etsi plurimum, inmo die letalis Inediar durasse e sitra undecimu plerosique ertum est. A robore & constia tutione interna hoc pendet. Sicut in Azano Bassa Turcico, qui nostra memoria Algerio in Africa praefuit. is supra modum bene habitus & pingitis,de medicorum sententia abstinere coepit: eoque paullatim produxit, ut septem totos dies inediam serret, sine noxa: imo macresceret, id est reualesceret in multos dolu- de annos. Exempla autem, qui se subduxerint e vita, si vel in gnorum tantum virorum adferam: quis finis sit ζ aut quid factius faciam Z rationibus enim in hac re, aut irrefragabili certe auctoritate pugnandu sit: ut est diuina: Ac haec damnat. Omi to igitur,duobus contentus, quae sunt culminum ipsorum Pomticus nostrae. Zeno iam nonagintaocto annos natus, cetera Va

lens atque integer, cum e schola veniens pedem offendisset lapsusque esset: manu terram pulsans,Euripideum illud occinuit, χο-i,-ώ-, Venio, quid appetias me dc domum regressus sponte vitam posuit. Cleanthes, Ulcere in ore nato, cum suasum edicorum anstinuissetse cibo biduum, meliusq; iam iactum esset: iisdem ad cibunt reuocantibus abnuit: nec, aere via par te consem, se rediturum. Ita inedia obiit. Haec pro Stoicorumi

sensu dicta sunto: plene di libere sed pro illorum-

AVD. Heus tu,an non aliquid inclinas Lr P s. Absit: reis spuo. Quod accuratius dixerim, candide & magno a me animo factum. Caussae praeuaricari numquid debui & pleraque

216쪽

que omnia igitur attuli, nec dicta iis subduxi: quia vincere constitui,non circuscribare. Ecce enim omnes istos aliosq; colores una Veritatis spongia iam i detersum. Audi, & intende. Aio pletisque omnibus priscae & verae Sapientiae, sententiam hanc damnatii Homero in primis: apud quem hoc votu exprimitur,

Eligam ego, vel in agris Muens inserinre Pauperem apud dominum, cui necfit copia mittas,

Auam functus functis dure iura , atque imperitare. Item magno Pythagorae. qui Netat ait Cicer iniussu Imperato- Desineeu

ris, id est iei, depraesiduo isatione vitae risicedere. Qujd Platoni

& asseclis ξ communis haec assertio, Tiis omnibus retinendum esse Cicinanimum in custodia corporis, nec iniussu eius, a quo illi est datus, ex ,' ' hominum vita migrandum esse: ne munus humanu, adsignatum a Deo, defugisse videamur. Et Apuleius inter illius dogmata: Sapiens com D phiucpus non rebnquet inuito leo. Nam etsi in eius manu est moris acu tas, m quamuis sciat si terrenis relictis consecuturum esse meliora. nisi perpetiendum istud lex diuina decreuerit, acce sire tamen eum mortem non debere. Sicut enim quos magistratus in carcerem aut custodiam dedit, nisi eius venia non exeunt: si faciunt, poenam sibi adaugent: ita si quis velut furtiua discessione e vita abit, non vitari miseriam, sed cumulati. Talis enim anima metri dolore,

odio secisse id videtur: quas passiones secum aufert,& his velut sordibus insecta,non venit ad liberos purosque illos locos. Virgilius Platonissans: Proxima deinde tenent maesti loca, qui sibi letum Insontes peperere manu, lucemque perosi

Proiecere animas. quam vestent aethere in alto

Nunc σ pauperiem, duros perferre labores Una dumtaxat mors licita, atque aveo laudata ; illa, cum Anima corporeas illecebras, adhuc in corpore constituta, contenwnit, & soluta illis vinculis caelo dc sideribus meditatione in se tur: de qua sentimus, cum dicimus, Ῥhilosophiam mortis dium

esse. Talia, & plura, Platonici: iam Aristoteles, palami hanc

spontaneam mortem damnate atque id ratione. Hi enim tan-

217쪽

2os I. LIPSI MANU DUCTIONI stum abesse, ut viri sortis aut magnanimi talis exitio sit, ut con-

aut amorem,aut aliud molestam, non e Vortu viri, statimid. ELites enim fugere disseisia ω aspera. neque mortem, bonum sum-net , sed malum fugiens. Euripides Herculem loqui consimili

ter facit: - Lib. v.

onsiderum ego,' etsi obrutu

Nequis timorem vitia abire censeat:

Nam qui mulis subsistere haudquaquam estpotis,

Nec ide contra tela subsistat Niri. aEt apud Curtium pulchre: Fortium mirorum es, mortem contemnere, quam odisse νιtam. Saepe taedro laboris , ad vilitatem sui, compellantur ignaui: at virtus nihil inexpertum omitteti. Itaque viti mum omnitam mors est, ad quam NON PIGRE IRE satis es. Et crgo Ignavim quid,quod Saeuitiectiam es Θ Immergis in te serrum, aut Venenum : & id quod alteti factum horreas in te .prompte Usurpas. Varro, ad hos tales: uamnam te dicam esse seram, ut manu corporis servidos Aperis lacus sanguinis,

Ferreo ense Adde iniustitiam. Quae enim lex diuina aut humana permittit innocentem tollereἶ quae indemnatum tollere Θ Si tu alium; cKlpae & poenae, vel te Radice esset: qui magis te poterist Egregie, .n. Ciu. Augustinus : Hoc fecit ilia Ain sic praedicata Lucretia: innocentem, re cessum, vimperpessam Lucretiam Lucretia insuper interemit. Prostraesententiam leges , iudicesque Ramani. Denique dicam & Stultitiae esse. Quis cnim nescit, impetu hoc sepius & furore quodam,&feruida impatientia, quam consilio aut deliberato fieri 3 Quin-D-elim. Ehilianus atlcstabitur: Non fiunt ista, nisisubito: nec qui Mam

218쪽

praefert nulta graui praecedente causi )s iratum ratione deposivit. POMemo , an imia contra Naturam est Θ nec ipse Zeno diffic-bitur, Mortem este interea quae illa reiicit & aduersatur. Est inquam ita Indiferen Vt tamen inter A prosimena siue Reiectanea sit. Ne sit mala , tamen habet mali speciem : & sui cuique amor sen.epist. U, ω conseruinae se permanendiq; in sita voluntas, alis affernatio R R 'dissolutionis: cur igitur,quod aspernandum erat, sumis:Cur tantum momenti in aliis illis Indisserentibus ponis , ut ad hoc tam trille decurras λ Augustinus belle vobis hic insultat: Ah ae Mati, De Civit. Stoici, in quit, miror qω. Fonte Mala mn esse contendunt; quibus se HU - tenim , si tanta fiserint, ut Sapiens ea Nel non post, vel non debeat sectinere, cogi etam mortem sibi inferre , atque ex hac vita emigrare. Misera Beatitudo, quae desinere & exitingui ob Indifferens aliquod debeat. Itaque ipsi Stoici, modestiores sepe & sapientiores voces spargunt , a Vero adacti. Epictetus alibi seruidolum istorum vota aut taedia commemorat: Epictete , nos corpuscubhuius vinculis ad ingi diutius non possumus: cibum potumque dan- 'r 'μ do, dormiendo, lassi mus. Nonne Mors mala non est ἰ nonne cognati deorum us, atque inde Nenisnus ς Sine tandem liberari compe bus istis, atque illas redire. Hic latrones , fures, iudicia sunt, quos t rannos νocant: qui potestat sibi in nossummit ob hoc corpusiolum, quae adhaerent. Sine ostendamus e si, q im nihil in nos habeant iu ris. Libet , libet abire. Haec illi: quid autem ipse Θ Mihi varo di

αρ . Πόνος ουτος ο της ραψεως, hin i δος iς ου Uακε oic: Hominessusti nete Deum exspectate, donec illi signum dederit, Ioluerit GDos hoc Tministerio : tunc ad eum re te. Nunc autem in praesenti tolerate aequo animo, ore incolite regione istam π qua vos colocauit. Enimuero EXI-G v V M TEM P v s H v I v s I N C O L ΑTvS , m facile nec gratie im,

qui sic sunt. affecti. O vere hic Epictetum I id est diuinum. Sed &

Seneca noster Lepe temperat : Vides quosdam, inquit, optantes Epist. mortem, ιν quidem magis quam rogari flet Nita. Nesiis viros misi,mem maiorem nobis animum doe: qui deposcunt mortem , an qui hil, τυ eam quietiqur opperiuntur. quoniam istud ex rabie interdum ac repentina indignationes, haec ex. iudicio certo tranquidit, es. Alibi

talia

219쪽

talia notes : sed etiam alia: neque in una parte constiterunt. Sed quid lusoria haec tela spargo Z decretoriis opus est. Deus, Deus inquam vetat iniussu suo abire. quid disputamus,aut nugamur Vox eius Sacris nostris prodita, Non occides: quem Z non te,non alium 1 & scito illum vitae dominum tantum,qui dedit. Itaque patientiae exempla infinita apud nos sunt: & vita in molestiis transacta;& tormenta tolerata; & mors ipsa ob pietatem obita, sed obita non sumpta. Atqui exempla etiam alia, dicet quispiam. Sampson ille, per quem mira Deus operatus,non se rui- M. Maeb. na domus, cum aliis oppressitἶ Raetias Iudς ,gladio percussit, e ' ne in hostium potestatem veniret, & mox de muro deiecit, denique & intestina manibus suis sparsitὶ quod Sacra ita narrant, ut speciem probantium habere videantur. Respondeo,de Sampsone, nihil sine Deo, imo iussione eius factum. Instinctus hic, Deciuit. fuit: & stiritus latenter hoc iusserat cAugustini verba qui periLia i ' ' miracula faciebat. Simile idem ille Doctor in virginious censet,quae mortem sumpsisse, ne violarentur, leguntur. Vt in Sophronia,quae Maxenth libidinem repulit, gladium in se admisit: ut in Pelagia, quae flumine ultro mergi, quam a milite pollui, elegit. Monitum aut iusso Dei hic quoque praesumenda:&Ibid. quis obedientiam in crimen vocet quis obsequium eratis accuset De Raetia, haud aeque promptum definire est. Factum eius probum ambigitur. neque Sacra dicunt, nisi Nobiliter & viriliterfecisse : Bene aut Laudabiliter non dicunt. Et fatendum est, I daeos posteriores a moribus gentium paullatim aliquid sumpsisse. a quibus certe fuit, quod tam crebrae illς sui caedes leguntur in excidio Iu daea: atque urbis, quod Iosephus descripsit. Enimueris cum Augustino tuto desinimus: his excutis,quos vel . Lex iusta, vel ipse fons Iustitia teus iubet occidi; quisuis hominem velfeipsum, vel quemlibet occideri Homicidii crimine innecti. Ea nulla tamen, inquies, exceptio est Quid igitur si Magistratus aut princeps mortem mihi indicat, non possim aut debeam exsequi φ Fuere enim, & sunt tempora aut regiones, quibus id fiat.

Sub Tiberio, Nerone, Domitiano, dcommune mittere Tribunum aut Centurionem, dc extremum nec statem denuntiare. Si quis pareret,& mortem occuparet; manebant testamenta, iusta laneris, pretium ait Tacitus festuetandi. Sin autem; ecce carcer,

220쪽

carnifex, laqueus, Gemoniae, fiscus. Apud Iapanes citam hodie usitari aiunt, ut Rex offensus nobilium alicui mandet,Abi; ventrem tibi finde: & ille pareat, faciatque. In his igitur talibus, e quid dicendum Z Primum, quid Stoici, videamus: nam tu illi

hic aliquid decernunt. Seneca: Aliquando,etiamsi certa mors insta. Eput bit, ω destinatum sibi s v PPLICI VM sciet, nsn commodabit Sapiens POENAE suae manum. Stultitia est, timore mortis mori. Veniet, quι occidat: ex L ecta, qtud occupau alienum negotium φ Propior neganti hic videtur: scd statim, cum distinctione tamen aliqua, ctiam ad mites. Non poss, inquit, re IN UNIVERSVM pronunciare. Multa enim sunt, quae in utramque partem possunt trahere. Si altera mors cum tormento,altera simplex stre facilis: quidni huic iniiciendu sit manus' Auemadmodum nauta eligam naisigaturus, domum habitatu- μου; ita mortem Ῥtique, qua sum e vita exiturus, meliorem. Definit

ecce, eligi posse & debere viam eius mitiorem : S ipsc a Ncrone mori iussus,fecit. Quid autem nostri hic Theologi3 firmiternescio, & audio in Scholis dissentire. Si tamen vere dicimus Legem & Magistratum poste occidcre : cur non etiam tali & tali 1Dodo i manu φ Cum mihi iubent,cur non parcam φ Iubcan dico; nam aliud fortasse, si tantum permittant. Enimuero dc hoc euenit, ac quaeri potest. Ecce Massiliae olim, cicutae venenuα valar. publice custodiebatur, quod daretur ei, qui caussas Sementis fident, 'r' 'Senatuae eius nomen eruo exhibuisset, propter quas mors esset illi ex-

petenda. Illi audiebant, cognoscesant, Aefiniebant. Idem in AGraecia alibi, Ac insula Ceo. Quid igitur pan illis approban. Q γtibus, qui ius vitae necisque in me habent, licebit ξ Non opi- νnor. nec enim ipsi adigunt, sed euntem te vltro non sistunt. Decreto tuo comites, non auctores se praebent. Sed omitto, dc satis habeo uniuerse docuisse, Mortem arbitrij nostri non essese: nec Stoicis me, hac parte, suffingium dare. Eamus porro:

conclusio,'ad Exercitium adhortatio : cui tria adiumenta mel m. frumenta data, Exempla, Conuersatio, Examen. OVo autem Z nam ad metam venimus, nec super Decretis plura mihi video dicendum. Hortandus tantum es, in d animum

SEARCH

MENU NAVIGATION