장음표시 사용
281쪽
nigra deierari ethsferui signum.
t Obseruandam in primis ait primam esse diem, in qua morbi causam cognosci iubet: nempe si haec oratioM οτου-οτε, id est, unde &qn,qui nam sit morbus,indicat. Interrogari aut praecipit 1n primis quidem quoTam modo habG aput, mox hypochondria, ct Iatera: hypochondrial quid eui dolor quispiam assiciat,vel attollatur,vel quanda habeant σκολιοτητα, id est ἀνομαλιsubi id est obliquitatem siue ins ualitate: quod in prognostico hac dictum est oratione: Si inaequalis ter affecta sunt dextra ac si1nistra parte. vel si χερον,4 satietatem habet,inquit: quod ciborum repletionem esse arbitror. Interrogari quoq; 8c alia, quae in dictione sequenti habetur, iubet. Deinde hypochodrijs ita affect is sqluere aluum clysteribus prscipi mulsam 43 bibere calida & cocta. Sedi indistinete haec locutus deinceps scribit, Ad haec perdiscendum,si,cu exurgit, defectu animi comi ripiatur: re si,inquit,facile spiret,quod desectu animi correpto apponitur. Cospicienda praeterea . iubet dele stionem, Utrum ne nigra sit, vel sincera dc inculpata, qualis in fanis et se videtur: Veluti si febris in tertiam exacerbet diem. Et, si his ita habentibus quarta dies tertiae quippiam simile in accessione attulerit, periculosam ea esse asseuerat: nempe quarta diem, qus septimae indeX est, i rem noua edere ex grauibus est notis. Rei autem nous editio designatio 43 patet omnibus.Nam,t si prima die S tertia accessio.fiat,di secunda faecta haudquaquam fuerit, Q quinta accessionem hal hitura sit, par est, re non quarta: quapropter, si quarta habuerit, mali cuiuspia alterius generatiO- Fl nem demonstrat. Si autem oc nigra deiecerit,mortem indicat fore.Tu autem multa ex dieitSprsi tfrmittens,memoriam rei huius habe. Nam, si prima dc tertia die proportionalem attulerit accesi sionem febris, '' atq3 nouiter quidem quarta paroxysmum fecerit, sed aeger nigra deiecerit, signul est Iethiserum. Quord si diebus omnibus, fanis similia deieceri salutem aegro futuram spera. 'Θ Cum aEt derer nil non obedireis' 'l'iritin Diumpticiam tu quietissueri si gens q; aeger inside kest dum in te io est, animae dest iu corripiatur: si haec delmuri ' elfoeminae inter initiouerint , delirium fore expedia.
Confusa est dictionis huius intelligentia. Nempe ubi glans nihil profecerit, 'videtur q3 fgerit placidus quietus ess si utiq; & cum exurgit,defeeiu ani se corripitur, delirium expectaclum, li perpera dictum esse mihi videtur, cum rei huic neq3 experientia nem ratio patrocinentur: quan l quam tale quippiam aliquando fiat. Praenotiones tamen non eorum sunt, quae raro accidunt, sed eorum,quae semper Uel magna ex parte. lfi ' Manin quos cotemplari oportet. Na, si tremuiasuerint, huic singuinis e naribus destibulonesutura experita.
Sermo quom hic neq; quod continuum est, neq; quod magna ex parte fit, sed quod raro a G
6O l Nares quos inspiciendae. Nam per transitiris; aequaliter trahatur, si multus ex ipsisseratur,conuulpio feri consueuit: quae si fait, propinqua mors esse quampraedicere pulchrum fuerit.γl Cum tremuis sunt manus,nempe ita dicere expedit,si spiritus multus per Utranq3 narem fera tur,conuulsionem superuenire ait. Consueuit autem ita appellare conuulsificam auectione, quae in musculis naris pinnas mouentibus sit. ' Si infebre emali lingua aspera reddatur, prehendant que animae defectiones,huic, tametsi febris remitti consue
t uit,in eo tamen,qui per famem fit, cruciatu conseruare aegrum oportet, aquae mul) se potione, pii ganae cremos re. Neq; febru quieti est fidendum: nempe, qui signa fui modi halent,las mortis periculum impendet. Eroo, cumj haec noueris, optime que contemplatus fuerisita praedicerepulchrumstierit.
Sunt, qui febrem hyemalem simpliciter intelligat eam, quae in hyeme sit: alii eam, quae hyemi
peculiaris sit. Ea autem ex pituita est,ueluti aestiua ex ipse bile. Si ergo,inquit,in huiusmodi febre Iingua aspera fuerit,atq; animae defectus,eam periculosam esse est fatendum. Atq; ob cam rem se Hbrium quieti sidendum non est, si cum prauis fiant tum sympt0matis tum signis,ueluti in prssenilia cum animae defecture linguae asperitate. Non negligenter itaq; ait regedos aegros: aquam stal&mulsam S ptissanae cremorem exhibendum Sed sane hscpugnare Vident aduersus id, quod fame cruciandos dixerit. Nam huiusmodi cruciatus,qu1 graece ΤιριοκJobιe dioisse maxime quide abstinentiam omnimodam significat: aui,si non, saltem eam,qus in potibus solis fit,victus ratio ' l nem. Hic tamen auctor & mulsam & pussanae cremorem dare permisit. Videtur ergo eos ob id fame cruciandos dicere,*,qui remissiones huiusmodi quietissimas habent,longo ita tempore in his morentur,protrahat q3,Vt falsi circumuenti q; non nulli validiorem ministrauerint alimonia, i ec potissimum ob animae desectionem. Quo fit,ut ad victum hunc ijs,qui per mulsam atq; pussanae cremorem multis sit diebus,recte dictus sit λιμοκΓονιιι4d est ex fame cruciatus. Cum autem in febribus quinta te terrificum quippiam fuerit,del denter repente liquida deieceris, animae deias, se iusprehenderit, del)ocupriuario, deiconuellatur aeger, et singultiat, ex his angi V iter que opes consueuit,
sudores que circa tum m Hacem, tum faciem, tum ceruicem ab occipIrro ese Consueuer t. Qui autem haec pariun- . ruris irarusi paulopost morientur.
282쪽
A Ex iis,quae per obseruationem empirice a medicis scripta sunt,quaedam talia existunt, Ut exmes aut bis conspeetis, modi uniuersalis annotationem habeant, tanqua stipenumero in eisdem
5 similiter considerari possint ale aut quippiam & id est, quod nunc dicitur.Nempe contem platus aegrum quendam liquida quaeda deiecisse, atq; animae desectu prehensum, vocem priua tum,alium vero conuulsum: 86 postea vel ambos vel alterum ἀσωδιη, id est lastidijs plenis graui ter 'a assectum,partes sta tum faciei, tum colli sudantes,deinde obiisse: hsc scripsit, , signorum empiricorum concursum existimaret. Sed sane haec possunt Sc stomachicam pregredi syncopen: fieri q3 valent Sc propter copia oppressa virtute, Vel ea ipsa alio languente mo . Unumquodq; quidem eorum, quae dicta sunt,per se malum est,nedum si omnia conuenerinti Nempe ex repentinis deiectionibus deficere animam periculosum est, veluti Sc voce priuari, fastidiis angore q3 plenum esse. Partibus vero tum faciei tum capitis duntaXat, sudare non bonum. Quo igitur modo haec tum multa tum mala existunt, sic SI alia, quae in prognostico scripta sunt. Potest q; quis piam haec inter se connectens videri nouum quippiam docere. Quod si oc dictionem obscuram eluti Mniama, sermoni miscuerit, iam plebeiis Sc ex ea sapientior esse videbitur: admirantu i quidem plebeii, quae non intelligunt.Viro aure, qui superuenientia symptomata alli eorum,quae
'B morbum indicant id est pathognomonicorum concursu distinguere nouit, sermo is varius qui dem deprehendetur, sed inutilis: nempe pathognomonica syndrome morbi specie demonstrat: superuenietia vero symptomata mansuetudinenci ipsiuS oc malignitate.Eum cl3,qui singulorum horum symptoniata vires didicisiquae apparent, iis aestimare, tum inter se coparare oportet. Et, si quidem tum fortiora tum plura videtur, ψ bona, mala, hominem in periculo esse est sciendum: verum, si bona malis & sortiora plura fuerint,de aegro bene sperandiim. Quod te facere iubet re ipse Hippocrates. Nempe in prognostico singulorum turn symptomatum tum signorum vi vi res particulatim docuit,atq; circa libri finem ita ait: i Oportet autem eum,qui recte sit tum conua ι. Plog. 37. R. ti lituros tum morituros predicturus: preterea re in quibus egritudo pluribus diebus,ec in quibusta paucioribus,permansura sit: signa omnia perdiscere,atq; celtimatis eorum inter se viribus, ut scri pium est,ferre sentesiam. Signorum aut vires aestimari praecipit,atq3 ex ipsis prςnoscere, quid nasuturum sit. Vbi ergo bona malis permista fuerint,viribus quodam modo paria aequa qῖ , exercitato est opus viro,qtii in Operihus ea sispenumero fuerit contemplatus. Vbi vero omnia vel ma ia, Ut nunc, fuerint,vel bona cuiuis patet,quod futuru sit. Cum enim deiiciente aluo deficere ani- l, , , mam signum per se malum sit,pari modo & mal Vocis priuatio: si praeterea aeger neruorum di lC stentione conflictetur, vel singultiat, vel fastidiis refertus sit: manifestius indicabit periculum. Sit praeter haec ec aliud quodpiam malum superuenerit signum,ut circa faciem ceruicem cla sudores: lam; adhuc, que nunc a scrip tore huius libri dicuntur,nullo quod bonii sit,malis permisto signo: lu, talis de necessitate ex signorum malorum aceruatione morietur, notum euadit. Adieci tam aultem in fine dici ionis πνd ριατωθεντες, id est spirituosi ficti, taquam aenigma, ceu quippiam eoru, quae de necessitate fore conceduntur, quicquid significet, siue spirituum copiam, quibus Venter inflarri possit: siue magnam ec frequetem respirationem, quam sane hs, quas comitatur,aflectio in t 'nibus haudquaquam bonam esse didicimus, Veluti of eam, us ventris est. Quapropter vestigan lda alia signa non sunt, his de necessitate antegredientibus. Neq; enim amplius ex his, veluti exHOn nullis,quae sueuem unt,futurorum obscura quaedam fit praenotio. l6 3 ambin per febres crura tuberculo sunt, tradia temporis manente etiam numstare non maturuerint, fauci lbuta que Vacilibus mytentibu6 irrepseriis ocatio, non maturuerint,inquam sed extindia sint,i' singuys e nari binsueve consueuit: quisi multus fluxerit,morbi holutionemportendi: si non multu ,mo biprolixitate. iam minus de li refluxerit, eo deterius prυlixius erit malum. Qu0 ι alia facibouerint,pedum dolores sunt expectandi: qui lD sipedem affecerint, dolor inpor erit,infametur qs, m non leuetur,dolor postpaulo ad ceruic peruenient, lclauiculam se, pediuue, articulur nempe lac tuberculosus feri debet. Hu autem ext Elis, si manuό deIconi itrahami ιγ ,,el tremuia fant, talis neruorum distentisprehendit,inde sipientia sed supercilip oriuntur, quae' i φλυζάκια docant, rubores se Wum talent: ex palpebris altera ad alteramgerminat: dura prehendit phlegmo i Ine: tumet dehementer oculin, o delirium datis crest, intenditur se: ars nodis magu,quam interdiu, indicaturi
Signorum aut multa funt in numoro impari magi quam pari. Utro ramen horum fant,pernicios perueniunt. . t i Qui librum hunc consecit,is hsc omnia,quae dicta sunt, deinceps inter se conleplatus uniuer salem quendam particulari ex obseruatione sermonem temere secisse mihi videtur. Melius siquidem erat, si, quo Hippocrates modo in epidemiis scribere consueuit, is ita fecisset, praefatus qui ldem ab initio patientis nomen: deinde dies, in quibus singula facta sint, narratione assecurus, Vis in ipsis. quae nunc dicta sunt symptomatis facere potuit. Nempe in cuiuspiam cruribus ortal sint tubercula , ea que non recipiant maturitatem, sebriat quoq; is, oc suffocationem incurrens' ab his liber sit tuberculis: existimabit profecto quis sursum faetam humorum, qui crus infesta hant, transmutationem, quae in horum transitu suffocationem homini peperit. Si ergo talis, ut
Hippocrates dixio euasurus est, profluere per nares sanguis poterit: qui si multus fuerit, morbusta tit Cod. aliquil manuscripti
et uetus Intemnes . Galenus tame uidetur
283쪽
l soluet: si non,protrahetur sgritudo. Et,si reliqua bene fiant,rursum adsedes decumbere husc do Et Ior poterit. Sod ita fastum esse statuatur, veluti ex his hominem jυρ ιφ γῆ factum esse, quod
j caliditatem multam circa pedem manifestare consueuit,vel sebrem multam igneam cl3. Et,si post AZmorbus. l haec no soluta fuerint symptoniata, reuersa iterum ad superiores parteS humorum copia dolores j pariet in collo, clauicula, humero, oc pectore. t autem huic Omnia haec absq; ratione contige frunt nempe id extine a esse, suis ita manus tremulas factas esse statuatur: deinde neruorum di
i stentionem, Q ad neruosas partes decubuerit humorum copia, principium 43 ipsorum prehenderit,undesesipientia,s secutam esse. Contemplatus igitur aucti' quendam ex ijs, qui ita affecti sunt, , Γανας insupercit is habentem, nempe id significant φ,υ ακια, omnibus ita haben i libus futurum symploma hoc temere pronunciauit. Idem in de ηs, quae continuata serie scriptat simi,sermo existit.Nempe,quod uni ita aflaetoru vel duobus factum est,id ad omnes extendens,l ait & ipsos rubores habere,& ex palpebris alteram ad alteram germinare,dura quoq; fieri phleg
l monen, S vehementer tumere oculos. Quorum caetera quidem cuiuis patens, sed ex palpebrisi alteram ad alteram germinare est ambiguum, utrum ne significare voluerit quadam ex parte ea
i rum exurgentem consertionem,uel carnosam quandam germinationem, ab altera quidem en
i scentem, sed ad alteram sese extendentem. At vero, si rei huius aliquo pacto inuentio quippiam Et utilitatis afferret, de ea amplior foret scrutatio.
6 mssi ab inuio pug e dolueris, id ante diem quintumfarito ubi Penter murmurauerit: sis non ,2 medicamemtis φυμη - η l Verum,si muκmurauerit,suerint cy; excrememta bilios, scammonia mediocriter Fibpurgato UDntum ero ad aliam pertinet sanationem, suam minime exhibebis tum potus, tum sorbitiones,)t melius aeger habeat, ni si decima quarta uerit egrsus.
Sanationem praedictae concursionis scribit, qua nominatim perstringere mihi, ut dixi no pla- cet,cum etiam & sanatio nihilcomune habeat praeter ea,quae sepius ante sunt ei nata. Ait sciuidem considerandam aluum,quam per murmurationes cognitam,purgandam esse praecipit: ct ,lihiliosa deorsum repant,scamoniam biliosa purgante exhibet. Quod vero ad reliquum sanationis attinet, Orbitiones perΦ exiguas ministrari praecipit, quousq3 decimum quartum pertransierint . diem: qua oratione morbum ante decimumquartum diem coctum esse non posse significatur. . i cum sebpiciranti decimoquario die Ox intercepta fuerit, tantum abest, i morbus celeriter tu tui tum disicedere
Uummi,)t etiam diuturnitcs p si indicetur. Cum ergo in eo die apparuerit uocu interceptio, morbus protrahitur. GDictio haec his superfluit, qui mala symptomata maiori praedita esse facultate didicerunt, cum in diebus iudicator is apparent. Nempe,qui librum hunc scripsit,nuc in re una,qus decimoquarto diei est particularis,hoc est usus uniuersali. Nempe,ut diebus caeteris iudicator s,sic oc decima quarta, si malum aliquod symptoma apparuerit, id maiorem habet essicaciam. Annotare autem portet,quod futurum est, neq; simpliciter,neq; ut res tulerit, sed cum definitione. Nam, si ex si unis bonis,quae maiorem habetessicaciam,laboranti quaedam affuerint, logiori iste saluari aeger poterit: at, si nullum tale fuerit, morietur,nequeunte morbi concoctioni satisfacere virtute.Quili itur hec scripsi prolixiorem omnino fore morbum male pronunciauit.Nempe 8c is cito morii Atest, cui vox decimoquarto die interrupta est, si cu saeuis aliis notis factu fuerit hoc symptoma.' Cum febrientis lingua quartυ die turbata quaedam loquitur, enter q; liquida binosa dejcit, talis dei, e consuetas riuit. Sedubseruare oportet, quodeuenient abussu Cedit.
est Id quoq; S in alio quodam die apparet: verum,si quarto apparuerit,inprimis periculosiorem septimum fore demonstrat, id est quae illo die futura sunt.
67 In acutis morbis,quae ae lateo autumno fit repentinas uinta desidatio, robin multam se in uenis infamatis l ne humificat: ite i quodpo Iero die drina tenuis apparebit.Etsi aeqor aetate uiguerit, fuerit q; corpo re ob exercitatiol nes orare carinose delmelicholico,)elex potatione morus tremulae tuerint, deliria Miconuulsione aedicere bene estis Dictio quoq; haec symptomatum mestorum, quae non in aegro omni coeunt conueniunt' complicationem habet: quo fit, Ut inutilia sint, quae ad hunc scribuntur modum, cum doctrinal l ab uniuersalibus recipiat commoditatem, quo Hippocrates modo facere consueuit. Dictum au i rem est, quod uniuersalium,quae quidem perpetua sunt, Primam habent virtutem utilitatem l quae vero magna ex parte sunt, secundam. Quord si anceps quippiam vel rarum fuerit, id ad do ctrinam inutile censetur. Quae igitur recensuit, particulatim contempIemur, atque ante'mnia quod primo est dictum. In acutis morbis, quae aestate re autumno fit repentina sanguinis dessi j Iatio, robur oc multam in venis inflammationem indicat. Melius siquidem erat pronunciare, j i quod robur venas curatione egere indicaret. Nouimus enim, quod sanguinis e naribus stillatio nes malum semper quippiam esse ait, propterea qudd natura quidem concupiat, quod super i fluum est, excernere, sed ob propriam imbecillitatem nequeat, Vel fanguinis crassitiem, vel par i lium densitatem, vel quaedam ex his, I Propter Omnium concursum. Cum autem malum semia
284쪽
A per hoc signum sit, magis q3 quo d primis tum aestatis tum autumni temporibus virtutem ipsiuta intendi contingit, nempe in eis diebus flaua redundat bilis, ambiens 43 nos aer calidus est: quo
sit,ut sanguinem utranq; ob causam, benefluetem esse oporteat,) magnitudo quaedam cauis in dicatur,propter quam fluere inhibetur, quam robur esse ait,sorte demitatem ita appellans. Quod
Porror ita aflecti venarum curatione egeant,non dum ostendit,prius quam astruat,quam nam dicat curationem,nec tamen dixit. Praedictionem praeterea primam dixit, quord scilicet postero die lurina tenuis apparebit,non solo eo die de necessitate incoctis apparentibus, verum quoq; ct alijs lpraecedentibus. Conuulsionem quoque dc desipientiam sere ait,si laborans aetate viguerit. Prae , leterea 8c exercitati, & bonae ipsius carnosi talis meminit, Ze reperamenti: nempe ancholicusia lnomen est temperamenti. Huc adde, eX potatione eum manus habere tremulas ait. Haec ergo l ymptomata possunt inter se complicari,non tamen de necessitate, neque magna ex parte succo l sient desipientia occonuulsio. Et, sit paribus quidem diebus superuenerint, melius: in iudicatione aurperniciosium,nisi multus abunde effusius sangius Mam redundant fecerit deber nares,)Apersedem,uelper abscellus,3 Ammutationes,Pel ad hypochondri rum dolores,uel ad testes,uel ad crura. Coctis aurem hμ Harpatenthum prinae se excernuIur O as e laues etalbae
Gemina est scriptio in hoc verbo id est stiperuenire, una quidem scripta per τ et i mentum tertia syllaba,altera per γ. Verum, siue per priorem scriptionem aegros diebus paribus fid est intendi dixerit: siue secundum posteriorem praedicta symptomata diebus pari hus Anci FGP , id est sirperuenire assirmauerit: non continuo existit remelius, quaquam id dixit li Nem enim, si pares fuerint, intueri oportet, sed si Sc iudicatorii: nempe quartani, quae par est, re lapse ex ordine paulo ante maximam habere facultatem asseruit. Caeterum,quod deinceps dicitur, li verum existit.Nam,si sanguis multus,quouis modo id fiat,excretus fuerit,salutis spem habet. Pre iterea re per abscessum ipseMS per commutationem, seruari ait: abscessum quidem sere sua pecuin litari appellatione declarans,sed commutationem, cum ait, ad hypochondriorum dolores, vel ad let,las, testes,vel ad crura. Differunt autem inter se, quod τιςα ς, id est abscessus,iudicationem inseri, lia i .egrum q3 a molestris omnibus liberat: μιετάτασις autem, id est commutatio, aliarum habet prin lcipium accessionum ostensionum 43, ut oc aliud exigat tempus ad coctionem mali, corporis Io l cus, ad quem infestatium humorum facta sit commutatio. Eam ob causam adiecit, Coctis autem C his permeationes fiunt sputis,vel crastis vrinis linibus oc albis, signa coctae commutationis edo cens ex coctis, tum spuitS, tum urinis. Febri singultuose torpiiij succum,oxymethdaucum tritumpropina albanum p ex mellisto Inum in eclegmareopo lea que se endumptisanae cremorem dato. Talis autem euadere nonpotegit, ni sesudor superuenerint iustat se omni aequales, ranae se exierint crassesta es, aut in Efessumsirmetur morbus. Λυγγας 5c λυγγους, id est singultus, appellare consueuerunt. Sunt autem motione& quaedam Bomachi conuulseriae,quas quidem fieri aiunt propter immoderatam vel inanitionem, vel repletionem. Quae si propter inanitionem sant, fere: sanationem non recipiunt: si vero ob repletione fuerint,ab iis, quae infarcta secant abstergunt q3, sanantur medicametis: quo c numero sunt, quae in hoc loco scripta sunt. Videtur autem oc nunc morsus is fieri propter acrimoniam stomachuni mordentem, ut ca quispiam piperis plus vel simile quippiam deuorauerit. Et sane fuerunt ex se hrientibus,qui in singultu rodentem acerrimum vomuerunt humorem: a quo tadem symp tomate sunt liberati. Verum febris huiusmodi nequaquam singultuosa appellatur: nempe, ut si gultuose vocitetur, permanere amplius debet singultus, vel etiam per totum morbu 1imul cum D labre exacerbare. Febrem hanc per sudores iudicatorios, somnos q3 aequales, UacuataS Vrinas, tum crasses tum ac es,sanari est,talibus quidem vel excretis,uel in abscessum firmatis. το occalus, ides nuxpinea,m myrrha, in eclegmate exhibeantur, bibant se Ox melitisperquam exiguum. . t Scriptum quoque inordinate hoc est. Commodius siquidem fecisset, si paulo ante in ea ora ltionis Parte,qua eos sanauit, quibus tum thorax, tum pulmo per sputa expurgari deben t, id scri- ipsisset, oc non febri singultuosae adiecisset. Et sene,quod dicitur,obscvsum est. Nempe κοκκ os ep aipso dictus, non ita, sed κωνος magis,ib antiquis. Graecis appellitatur, veluti a recetioribus me ldicis propemodum omnibus Consueuit autem ex eo eclegmacdfici,ubi maxime pin guis fuerit, id est ubi multam circunfusam habuerit, quae peculiaris sit,resinam. Coquunt autem Iixuctum hunc in aqua cum prassio, hoc est marrubio, recenti: mox decocto mellis exiguum mi scent, coquuncque iterum, donec mellis accipiat crassitudinem: quoad hunc modum consecto lmedicamento utimur ad thoracis pulmom que expuitiones. Qtio autem modo re alia quae ldam medicamento huic siepius imitiittunt,ita oc auctorem libri huius myrrham immittere verse simile est: quod postea, velut compendio, manifestauit, inquiens, Coccalus re myrrha in ecleg mate exhibeanturiPo M autem ipsos,qui eduntur, inOS cum myrrha exhibere: atq; huic sox l
285쪽
tasse mel non perperam medicamento mdceri intellexerimus. Sunt, qui di ctionem hanc ab ante E scripta separat, seorsum El3 scribunt: alii finem ante scriptae principium huius efficiunt hoc paeto: iSi autem abscessus firmentur, cocolus Jc myrrha in eclegmate exhibeantur: ut morbis in absces sim firmatis ei medicamentum esse intelligamus: quod a ratione alienu censeo propter id, quod llita insertur, Bibant oxymelitis perquam exiguum. Nempe in singultuosa febre formidadum acetum praecipit ratio: in iis vero, que in abscestum firmatur, nequaquam. Eam ob causam fiunt, qui di stionem hanc quadantenus quidem antea scripiscopulent,quadantenus Vero separent,a tque adiecta coniunc' ione, autem, ita scribant: Si autem in abscessum firmetur. tanquam de sinin lgultuosa ante dicta febre id dictum sit: volente auctore,si in abscessum al1quando firmari contige rit singultuosam febrem, coccatum cum myrrha exhibere, & copiosam oxymelitis Uitare potio nem. Syllaba autem ultima verbi huius ς ηράθι, id est firmetur, siue per cliteram scribatur, siue per ξ, nullam, quae insignis sit, facit sermonis mutationem. τil modFisupra modumsiriculosi uerint, bibant aqu-hqrdei. . . ri Quord potum hunc, tant sitim adimentem, exhibeat, est manifestum. Sed melius fecisset, si l prius, quo nam pacto parare hordeii oporteat, enunciasset: virum ne simpliciter madefacere vel Et ex eo Σyclium,Vt huius temporis homines,conficere: vel quouis alio parare modo. l Dpmpneumomu pleuritide ita considerare oportet istaris acuta Depit: si dolores lateris det altera, eli me infestent: misi aeger mea, quaesursumsit,spiritus barone laboretoris esse ad sint, plera educantur,rufa, ill liuid deloe tenuia, spumose, 'florida: ξ risi quippiam Hauddiscrepans aeter ea, quae didicimin. Pleuritidis peripneumoniae Ela tum magna tum effatu digna quidem ola in legitima librili ius parte sunt definita distincta q;: sed, quae medicis omnibus pate ea sunt praetermissa.d alia ac rem sunt, quae impraesentia ab auctore scribuntur. Et primum quidem a veteribus empiricis ap Pellata syndrome, quam veteres affectibus considentia symptomata appellabant: si videlicet se hris acuta, dolor q3 lateris,uel alterius, vel utrius 3,ec potissimum, qui in expiratione fit: nempe id est,Et si aeger in ea, quae sursum fit, spiritus latione laboret: tussies adsint,ct sputa educatur,rui a. vel liuida,& tenuia,& spumosa, & florida, & quouis aliter modo praeter solitum euariatia. Nepe hoc significat inquiens, Et si quippiam aliud discrepans habent praeter ea, quae didicimus. Quae omnia in pleuriticis peripneumonicis apparere est,si contingant. Sed hos ita regere oportet. τ3 Si dolor uyum penetraueris et clauiculam, Emammam velis chium, enam bruchi, interna ecare opor seret, qua dolor a Disparte. Rursus oc in praesenti loco partis Iegitimae sententiam elaborat, quoniam in ea praetermissum est, quod simul cum dictis intelligitur: adhcit illud venam stilicet fecitdam recto a latere dolerite tramite: quod exposuit inquiens, Venam brachij internam secareoportet,qua dolor assicit parte sed manifestavsus breuitate orationem negligentius Percurrit: nam venam cubiti dice ede huit, cum venam brachii dixit. Sanguinem q; aufer pro com ut biia,anni tempo re,aetate, colore. Amplius se non Peritus, si dolor acu- insuerit, ad animi que defectionem detrahes. 1 GRursus hoc in loco plus,quam mediocriter,scopos detractioniis sanguinis omnes recensere co iH natus, quosdam silentio praeteriit. Neq; enim virtutis meminit, neq3 sanguinis mutationis, nec 'lὲ lvero regionis, nec constitutionis. PIus autem auferre atq; ad animae usq; defectione id audacter L lagere praecipiens,deliquit sane indictione, cum adiecit,quam ob causem audere coveniat. Nem l Pe,w dolor acutus sit,plus quidem sanguinis vacuamus: sed fluere sinimus,no quia acutus sit, sed Hlob alia: utpote si virtus robusta fuerit,viguerit aetas,sanguis abundauerit,&Iaboratis natura tum desior, tum durior,atq; aegre magis perspirabilis, & sanguinis copiosi fuerit: anni etiam tempus, ct constitutio bene temperata: sic sanὰ®io. Nempe, , ad animae usi desectionem sanguinet auferre non vereamur,nobis ex his accidit.
Cinsterempostea exhibebis. A sanguinis missione clysterem exhibere iubet. Sed melius erat adiecisse, si non sponte probe
deiecerit aluuS. P Si dero dolosub thorace uerit valde se infestaveri pleuritim dentreyubpurgabis: nihil Τ;,Spurgabitur,dabis, ΦαρμαL. ν l ' gatione aut sumta. Veruntarie 'purgans medicamentum minis Lue quarto die, tribus si primu disim ciri peres exhibebur quibus sit m leuetur, ad huncsi purgabis modu. Cunodes deinde aegrum, donec ad Febris priuatisne isti perueneris die: qui sim tuto esse dearur, inprimis extuu tenuem se cremorem, eumque me emisses, da bis: si Porofacile reuocaturi facile urar,fatera q; no dolea sensim crassiore copiositore bis de ministrabis.γ
Pleuriticum nominauit, id quod ab Hippocrate in legitima libri huius parte est dicta: ubi ita
286쪽
A hahentes pleuriticos purgat: facit autem id duobus modis. Quarto vero die medicadum indistinete pronunciauit. Neq; enim inter initia aliquod remediorum huiusmodi aegro iniungere oportet desumpto a numero dierum scopo: sed, quod HippocrateS recensiit, est exequendum. Nam vel statim ab initio prius,a in partem aliquam firmati sint humores, medicadum: vel postea cum concocti fuerint. Ga ob causem dc prima interdum die,ec secunda,& quarta,re interdum quin χta,medicati sumus, re non in quarta solum, quo modo is dixit. .
iam inonfacile liberetur,potionismiam,sorbitionem guam,Oremoremque tenuem, o semel exhibeb fratque eo , quo melius destit , tempore: quod ex)rmis deprehendes. Memem et fiscem di morbAsopb tio non prim .' danda est,quam Atia aut puta maturusa ladideris. Quod si purgatus multa derecerit, dare oportet, minus tamen tenuius. Non enim poterit prae I serum Pacuuione d mire,neq; concoqueresimiliter, neque iudicationes fustiner et Perum, )bi crinorum cogquati adiasuerit,oe,quae renituntur,resedia, nihil ob tabit. γDe particulari cibi exhibendi tempore agens Hippocrates re libri huius auctor in 's, quae su
Pra seripta sunt, eam, quae tum in thorace,tum in pedibus est, caliditatem animaduertendam esse voluerunt Nempe urinarum consideratio ad uniuersalem Vieius formam,non ad particularem, B Vtilis esse videtur. Quo sit,ut non re ste dicat hoc in loco cremore tenuem semel exhibendum eo, qtro melius degit tempore, id q3 deprehendendum ex Vrinis. Nepe, tametsi breuissimam in par ticularibus accessionibus ad melius inclinationem urinae habuerint, tempus in huiusmodi non Vsq adeo protrahitur,ut has recondamus,expediemus que,dum nebulas vel sublimes vel subsi dentes habuerint: haec siquidem non pauco fiunt tempore. Atqui in acutis morbis interdu ςgri in declinationis principio de necessitate sunt alendi. 3 Cocia a Empunt putii , cum puri si iliasuerint: Vrinae autem, cum hypostasis erui modosubrubrisi habuerint. C erreis lateru- doloribus tepefa loria apponere oe ceromata nihil betat, crura que oelumbos calido inunge re, pinguedin allinere: hypochondriw quoq; adu que mamma ex lini femine cataplasina imponere. Ubi autem prini H neumonia ad Halumperuenerit, quando non repurgantur, auxilium non habet, Gr mala Ut, si laborans aegretpi
l rauctris,suerint se Prinae tenues oe acres, atque sise res cIrca ceruicem caput que oriantur. Nemesiudores huius moti mal unt,discente obae tum impetum q;st iolentiam aegritudine, nisi rinae multaemcrassae prodierint,ct it conco D exierint stata. Utrum autem ex his θυnte euenerit, oluit morbum.
Neq; sui ipsiusest memor,qui non ad hunc modum de coctis Urinis supra seripserit, neq; Hip C pocratis,qui aliter dixerit,l Nempe . Urina optima sit,quae sedimentum habet, tum album, tum
1aeue,tum aequale. Caetera, uae perineumonicis pleuriticis 43 in orationis textura narrantur, conci ' spicua sunt,tum ubi libri huius auctor ab Hippocratis recedit sentetia, tum ubi maxime,ves profsus,vel aliqua ex parte,huic annuit A consentit. Peri emoniae relictonsis eclegma. Galbanum nucleumpineum ex melle attico dubw: abrotonum ex Ox melite. Piper quoq; ninum elleborum, biferis eceris,pleuritico etiam circa mitia dolenti bibendum osseres. Mod . si panacem ex oumebreservorii percolatam se propinaueris, benefacies. Proderit autem oe haec hepaticis, aut exsepti transies dolore assat' atque iis omnibin, quae aut pora tuum aut per drinas expiat de siderant, ex Pino et li messe. Verum, quae dentri expurgando exhibiturin sis, ea cum mulsa aquos-multa propinabis. fMedicamentum primum secundum qisputa educunt. Sed, quod ex elleboro nigro coficitur, lventrem subducit. Quod vero ex panace est,quibus nam utile si recensuit. lo Dysenteria,qcessauit abscessum Mituberculis aliquo arie nisi desierit Ainfise de udo es,' paruerintq; fes nisera pinae l. alba , laeues,, delinterimnas, et in rices, aut dolor in testiculu crura Mico firmetur. Eis et albis et
13 Sermo quoq; praesens sine definitione Sc distinctione est prolatus, ψ nem,qualem dicat dysen
teriam, demonstrauerit, , neq; omnis, quae cessauerit, haec inferati l 1 In bibo; febre morbus regius cum rigore antesiptimum diem enarus morbum fluit: si dero assique rigorepraeter ltemporis occa sion superuenerit,perniti um. INeq; proculdubio ante septimum diem cum rigore enatus morbus regius febrem soluit, nempost septimum. Sed sane ita distinguere oportet. Febrientibus morbus regius superuenit, intemdum quidem inquam affectionis hepatis symptoma: interdum quom Sc natura bilem per cutim excernere contendente, sed nequeunte: Veluti in abscessibus omnibus fieri consueuit. Verum ini Aphorismis de huiusmodi morbis regiis est enunciatum. 2 Lumboram tetanus,arque in melancholicupeae denas spirituum intorceptiones cum fuerint ,sanguinis detractio- ne fluuntur. Cum inquit,propter melancholicu sanguinem in Venis redundantem spirituum interceptio nes fiui,sanguinis missio soluit: si interceptionem dicit spirituum, qui in arteriis sunt, nam &a lterias antiqui venas appet labant: qu nam alia fuerit, quam pulsus carentia priuatio in Graecis l
287쪽
' ασφυεια dicitur: si vero eorum, qui in pulmone sunt, spirituum interceptionem dicit, rursum Et appellatam apnoeam, uasi respiratibnis priuationem dixeris, obscure insinuabit. Potest quoq;
sanguinis tum copia tum crassitudo no arterias modo instare, ut permeare non possit, Ueru quo que proprie appellatas Venas.s 3 Cum autem ob tendines Ῥehementem in anteriorem revellunt partem, sudores ιν circa ceruice aciem H oriunt turimosis ob laborem scetibin js,m ad πιον id est caudam, de Iunt,tendinibus: crassi umi hi*:nam -l tinuant,qua maximE. enatae copuia adpris se finiatur: Is, si nepfebru neq; mnus Aperuenerint,serint ιθ φς4, - coestionem habentes Prinae,sudores q; Haicatorij, inum creticum Mnsum bibat, edat q; polentam cocti Cel rato quopperungatur:-crura adpedes dis calidis inpetui madefacta, Derimpositio delamine contegantur: bral chia item ad digitos que inuoluantur. Spinam praeterea a ceruice ad coxam , se molli pelle, quae pinguedine γ el ra vita sit, elabμ ita,)t anteriora etiam cotineantur. Intermissis que,quae per Driculos flant, fomentis, calida per i sundes aqua,linteo obuoluta, in conclauiγ cubare aegrum facies. Ventrem autem ipsum non admodum fluerta, δῖmoleos. t ni si balanos longo iam tempore si continurrit,idque si bene tibi proce serit: sim autem, modi radicem in ino odoratot tritam oe docum mane ieiuno, prius quam madefeceris, propina. Post haec cito farinam coctam tepidam Poret piat rima:)inum q; cu dolueri bene teperatumsuperbibat,idq; si ad melius tib rocesserit: si non, praedicere te oportet. si Sermo quoq; hic indistincte Sc indiscrete es prolatus, praeter id,quord Sc nomina quaedam imi proprie scripta sunt. Nempe ob laborem morderi tedines improprie est: dictum,verbo hoc mor i dere acribus humoribus ec non doloribus quadrante: praeterea & quod in principio dictionis dicitur, Vehementer in anteriorem revelluntur partem. Deinde ait, Arescentibus,qui ad 'πιον iae traudam, vergunt, tendinibus,qui crassiores spinam continuant,eos, qui usq3 ad caudam pro'
c tenduntur,ita vocans: appellant autem κραιον, om extremu. ord si partem Utranq3 tendi m , ni festare voluerit,atq; tum in scapulas tum in pectus tetanum intendi, fieri sane potest: quo mo do paulo ante dixit,Tetani lumborum. Non tuto autem morbi facilitatem ex urinarum conco- lctione praenoscit. Nempe, tametsi febris cruditates per urinas manifeste iudicentur, morborum
in musculos infestantiuna,haudquau secura est per urinas significatio: sed hoc quidem exiguum. Vinum autem his exhibere distinctione non facta, utrum ne ob frigiditatem passus aeger fuerit, an aliam ob causam,non exiguum est delictum, immo petulans potius immodestum 43. Absque item ratione dictum est ventrem soluendum non esse, nisi balano. Nempe in huiusmodi morbis commode interdum soluitur. Caetera dictionis manifesta sunt.. M Morbi omne oluuntur,iperos, Aper aluum,PAper sicam, Aperabam, quae tallissi partem. Sudor au- tem morbμ omnibus erit comman s. li Sermo hic neq3 uniuersalis est,neq; comuniter inest omnibus: neq; enim per haec solum m
hi soluuntur,verum quoque re per uterum,& per sanguinis e naribus eruptionem. ls iambus a capite luxio est, hu elliborum dare oportet. l Elleborum dare omnibus, quibus a capite fluxio est, non est necesse: nempe interdum capit
Ant,hμ ne ellebora dederis: neq; etenim proderit: si quippia assiciatur aeger ecisse id ,idebitur esi oras. Si dero' i corpus dissoluatur, et dolor in capite sit, loppletae aures, Anares, e putatio, Agenuum auitas, dei corpo i l praeter selitum tumor: quodcunq; horum corigerit,dabi zmodo haec nes ob potum fant,nes ob Peneres,nes ob tyi I J
Ilittamneq; ob curas, neq; ob Pigilia Si enim quippiam horum causa ecerit,adjdcurationem dirigere oportet.
- l Phlebo aagian,venarum ruptionem diciti inord autem neq; ijs qui ob huiusmodi cas,neq; Hi ijs qui propter abscessus,nem iis qui ob causam aliam suppurati facti sunt,dare elleboru oporteas, nemo ignorat. Sed qui ob incontinentiam inteperatiam si, suppurati sunt, perpera in hoc recenis .
sentur catalogo,inteperantia ipsa per se intemperantes laedente,Ut redundantia, cruditate,crapula, venere multa, vigilijs, oc quibusdam similibus. Caeterum praedicens, quibus nam elleborum exhibere oporteat,inquit, Si vero corpus distatuatur, i. fractum admodum reddatur, absq; s. oc casione,vel dolor in capite diuturnus oc solutu dissicilis fuerit. Nempe Sc id te subaudire oportet in capitis dolore, & deinceps in iis, quae serie continuata dicuntur omnibus, oppletis s. auribus, naribus,re sputatione. Adhcit ec genuum grauitatem dolorem di, re corporis praeter solitum tumorem. In omnibus siquidem ijs,qus sine manifesta causas acta sunt,vult elleboru exhiberi. Di uertens autem sermonem Uniuersalem ad particularia inquit, Modo neq3 ob veneres,neq; ob caras,neq; ob vigilias,dicta facta sintiSi enim ex horum aliquo facta sint, pugnandum aduersus es ficientem causam praecipit. Quae,am autem ex his omnibus,quae recensuit,rere diligenter si, dicta sint,ct quae non,didicistis tum in Hippocratis libris, tum in commentarijs nostris. 37 Dolores ex itinere uerint,laterum,dos,lumbora, coxam, qui inter respirandum dolent,occasionem ha
288쪽
A bentes. Saepius enim dolores ex crapula cibis cis infantibm ad lumbos coxam denire consilieuerant. Q)bm talia ibuerint, ranae disscultas accedit. Horum iter causea est, itemstraucedinis. S1ne ord1ne haec 1nterpretatus est. Nam praedicens dolores ex itinere, laterum, dorsi, lumbo rum,S coxarum, rei inanis exhibitionem repraesentationem q3secit, perinde atq3, quo nam modo haec curentur,esset dicturus. Deinde se sto ita additamento, Saepius enim dolores ex crapulis . cibis sta inflantibus venire consueuerunt: intulit, Quibus talia fuerint, urinae dissicultas accedit. Post haec quoq; inquit, Horum iter causa esst,coryzae item dc raucedinis: acephalum ut quispiam dixerit,id est sine capite 8c vertice, rei faciens sermonem. s 3 ob Pi ius rationem eueniunt,multa quinam quos pro non asueta Pictu orma maxime declarat. Nasu randere non consueuerunt, pranssueris hiue tumor dentris ingens aCCissi dormitatio, prole latio, plenitudo: quῖθι seuperca nauerint, Peter turbabitur. - Mi a balneo confert enim) dormiant,expergefacili splures len ta ambulatione abfluant circuitiin. Et, si dentre exonerauerint,Carnentiarum q; dini Umeracioris,bibant: entre non exonerauerint,corpus calido perungat. Et siuruerint, inu aquosum album et dulce bibant: si non,amplius A dormiant, conquiscant f. Caeterum laus instituarur m lim , quasib ex crapula laborantibuου in I tui solet. Pocula. aquositora tarde meatnt,ac deluti in orbe aguntur, innatant f circa hypochondria, non decurrunt ad )rinas: quia bin qui repletus fuerit, nultam celtiriter ex iis absoluet opin,quae cρmpositum C pQ ut Pel celeritate confictare potes: νταθυ, maxime aut quiessat,donec cu cibis concoctouerint. Meraciora ero im au terrorapalpitarIυnem In corpore, atques in capite pulsum essciunt: hu bene fuerit Aper dormianti calidum q; quidpia orbeant ex js, quae suauigi h
l bent: ieiunium enim aduersus cap tis dolorem crapulam malum est. Qui Meltantum die cibum asyniunt, imbe i cisti sunt, calidum mingunt,)tpote praeter consuetum Pacuati: os imis salsum espcitur,oe amaricat: atque in quo lxis opere contremisiunt, tempora contenduntur: coenam non ita concoquere perinde,ath sipransifusent,queunt. l Minus igitur, quam consuerunt, bibant,liquidiorem se ma dampanis loco a sumante ars ex oleribu rumicem , eli
Totum hunc sermonem 111 legitima libri huius parte abunde tum elaboratum tum explana . ltum scimus quo fi sivi ex illis,quae modo dicantur simili, possis tum discernere tum iudicare.Ne lque mihi diutius morari in his est necesse. Cibi autem maxime nota3Mindicia faciunt. . Edulioru vim non ex rone aliqua sed experientia iudicari conuenit. Neq; hic refert βρώματα 'et ἐδέσματα, id est cibos vel edulia,dicere. Caeterum,qui lisc scripsit,tale quippia ostendit a hoc Verbum, ' σπιααν ιν, i. notas oc indicia facere. Nempe nota corporibus signum qa fit ut inui secundum unaquam Φ,que ex cibis valentibus fit,mutationem. Consequenter aut ea enumerat. so iam fatum paris,caliditatem que in thoracercapitis itemnauitatem facit, cibisseidium s si alius quisi piam dolor ex consuetudine ante infestaverit, iritat. Caeterum drina. ciet, est que hocpraeditum bono: eum que, qui totaturus sit,ss siste crapuia daturu' dorare algium optimum est.
Si unumquodq; eduliorum experientia iudicandu sit, non recte dictum esse videt flatuosum esse allium: neq; caliditatis maioris sensum, ripam comedentibus,inserre,nec in ulla alia corporis parte,neq; et in thorace: neq; similiter α η i. cibi finidium, oc potissimu ubi quis ipsum parum ante seruefactum assumpserit.Eduliorum aut multa corpus, si phlethorieu fuerit,calfaciunt: νΑrhuminaticum vero antevacuatum fuerit,siccat abunde. Peccauit igit libri huius auri oriqui indiscrete rem enunciauit: nam melius erat, Uti dictum est,definire. Imprssentia aut simpliciter de allio censuit: D sed melius secisset,si ec exiccare dc calfacere ipsum dixisset, non fatuosum es : nempe aduer jsus indiscretum indistinctum q3 serre sententiam consuetudo non est. Subaudire aut oportet, ubi tepestiue datum fuerit: quod parato ante corpore manifestat. Ante aut paratur,si neq3 plethoricu neq; cacochymum fuerit. Non recte igitur capitis grauitate ab eo fieri ait: nempe, si praeuacuatoco pore allium obtuleris,capitis grauitate sanabis, ParriS q3 alterius Ois. Demiror aut, quo na pa icto, quae hucusq3 percurrit,praefatus,deinceps dixerit seum q3,qui potaturus sit,& sese crapuis daturus,vorare ipsum optimum est . Videtur aut ex his neq3 crapulam neq; ebrietatem emcere,sed ab his ita preseruare, ut & grauitate expellere posmit,et flatus sanare. Vera quide hsc dixit,atq; ad huc ex cietibus urinas unum esse allium. Sed alia falso adiecit,simurque oc pugnatia, si dicantur. I Casius fatum, atqUe astrictionem, oe ciborum accensitonem facit: crudum incoctum: 'atque ijs, quise potu et ης -
re currunt,detfrrimum est. pessimum aut in potu come-
Caseus recens θc mollis duro S sicco flatuosior existit: minus que,st durus siccus que,adstrin δεre repletis.. git,i.sistit ventre. Siccus etenim flatuosus minus est,sed vetre magis sistit: pterea re siticulosus ma. gis existit: quod ostedit, cu inquit Ire ciboru accessione faciti. Crudum et incoetinai in dictio nis iacet medio : quod exacta enunciatione caret. Ostedit aut, in crudum pe incoctum que in cor' 'Septima CIassis. t tittit Poris
289쪽
3 6 IN LIB. HI P P. DE VI CT. R AT
Poris humoribus contra ictam ex huiusimodi edulijs fieri natum est: cuiusmodi essi caseas, crudum Et ec incoctum existens edulium: quasi ita diceret, Caseus flatum parit atque adstrictionem ventris,lpe u aut aestuosus dla est: praeterea oc crudu 86 incoctile est edulium, tales 33 succos generatai Ait praeterea atrio' repum & deterrimum esse iis, qui se potu repleuerunt: quod Scidiotis Usis patet: neq; siquide alias bo-
isti mpρ - ni est edulium caseus,utpote qui crassum succum coctu dissicilem pariati Si vero inter bibe me crς quis utatur repletus,deterrimum omnium eduliorum redditur: grauat siquidem os Uen tris, primus in ipse corrumpitur,ec alia deinceps secum corrumpit. set. ' Legumina omnia laetusa unt, cruda elixa, fridia: minime demo delma rata Pel irisa.us autem utendum non enim si cum cibariys. Sed horam singulasivum istum habent.' ventrem implent legumina omnia, coctust, dissicissima sunt, quae cruda existunt: stieta, fla tuosa minus, sed concoctioni non minus renituntur: quae aute plurimum elixa sunt, ea existunt modet aliora. Quonutem sequitur,in exemplaribus non nullis scriptum est ita: Et macerata,reviridia: ut 5c talia praefatis vitiis ssint praedita. In quam plurimis vero non ita scriptum reperitur, sed principio altero in hunc moda: Minime aut macerata, vel viridia.)Viridia dicuntur, quae ne sicca sun equeexasite taperfecta: macerata vero, q in aqua fuerint madefacta. Caetera legia F. nam busfaudqvasine cibarijs utendu esse precipit, cibaria nimira maxime quide eos, qui ex tri' lico panes fiunx amrmas: vel simpliciter ola,quae quouis modo paratur: sorsitan vero ct lia Ola, i ex quibuSpanes conficiunt,taeam scilicet,lipha echordeu rustici auto ex milio panes coficiunt. Cicer fatumparit crudu risium e se, in laborem.
' Sunt, qui cicer scribant ob id flatuosum es e, pudenda intendat. Quod autem in fine dictio j inis laborem dixerit, id ad eum referre oportet qui propter inflationem fit, dolorem.
Tms astringit, atq; turbationem facit, si cum cortice sit. Vocem hanc turbationem quandam oc veluti pugnam,qus 111 ventre ex discrepanti l hus facultate cibams oritur, s1gnificari dixi: quo modo dc nunc signincat, si cum cortice assuma- tur, utpote que,* caro ipsius, longe cpctu dissicilior existat. 7
Lupinus inter haec minime mala habet. ε Vocabulum hoc κκιςα, id est minime, vocabulo huic μαλις α , id est maxime, cotrarium indiGrat. Lupinum autem minime praedictorum Omnium ait habere mala. .s 6 Laserpiti, tam caul ,rumseccita,non nuta quidem maxime,inexpertis ' ero per 3entrem non descendit. Novio G
natur autem hoc madum cholera arida.
Laserpitu radice holes aequivoce cum tota herba vocare consueuerunt: hanc & herbae succum inexpertis,i.inassuetis sicca generare cliolaram ait. Sed,qus iam ea sit, post paulo ipse docebit, ita inquiens, Ab arida cholera venter triflatur, ec strepitiis insunt. Patet ergo spiritum flatuosum ex
laserpitii ingestione colligi in vetre,es .n acre & sstuosium. Quid a aut significet vocabulu hoc, no nullis nihil ex dictione est manifestu. Atq; ob id explanaturus quispia horum singula,quod maxime probabile sibi videbit, dicet: nepe in talibus dicere, quod ex ratione est,dissicile existit.
9γ Maxime a tem Hst, si cum multo casto,aut bubularum carnium edulio,mficeatur. Siccam ab eo vocatam choleram ait maxime iis fieri, quilaserpitium simul cum caseo multum inges erunt,aut cum carne bubula. Nempe flatus,qui ex laserpitio oritur,cum emplasticis oc tu de penetrantibus edulus mistus manet in ventre,& non descendit. HEubula etenim carnes melancholi proritanipathemata. Nempe harum natura insuperabiti VI, nec quiuis den
riculus eas concoquere potest.
Agebat quidem de Iaserpitii virtute,sed bubularum carnium esum supermiscuit: factosti ad pathemata melancholica trasitu, ea a bubulis carnibus proritari ait. Deinde geminas assignans causas hoc ait, Nempe harum natura insuperabilis est. Vsus est igitur hac coniuctione, nempe, eo rum modo,qui dictorum causas referunt. Non tamen,cur a bubulis carnibus melancholica pro ritentur pathemata,causam dixit: quanquam aliam quampiam communiorem dixerit, qua s. na tura aegre conficiatur,ct valida sit: natura enim ea insiperabilis est, quam nullus superauerit. t optime liberabuntur,quiperelixis irentur perquam detulis. Hsc quoq; sermonis textura uniuersaliore habet admonitione non in melancholicis. Na bubulis carnibus Sc perelixis Sc vetustis uti prsstat, sicutiWaliis Oibus,quae dissiculter concoquunt. At improprie voce hac βελτις α ,i. optim est Vsius. Neq;.n.melancholico laborates morbo,nem homo alius quispia vel sanus vel eger,optime Iiberat,bubulas carnesec Perelixas ec vetustas inge
290쪽
A rens.Nempe inter ola,quae edunt, lis non bona praestant alimonia: bene in talia ingeretes ceterisia1inus ledunt. Si ergo pro voce hac βελτιτα dixeris ηκιτα, i. minime, sermone reddes integra. lo : Caprinae carnes,quae in bubulis mala sunt omnia habent, cruditatem. Sunt clifatusiores, ructus mois oe ' ὀροεψὼν. nerunt, γ' cholerampiriunt. Urrum, quae odorari umae, bdae, siuauisum vn hae optimae sent, tumperelix is frigidae: quae derosiuauitate omni careent,male olent, durae sunt, hae derent metae, quae recentes. Cur caprins carnes bubulis vitiosiores sint,causam hoc in loco dixit.Nempe, cum coetu dissi ciles bubularum modo existant,flatuosiores etiam sint,& saepius mouent ructus, qui malam habeant qualitatem. Cum igitur bubulis & acriores & calidiores sint,si incoctae maneat, choleram pariunti Qua emcitur ratione, ut frigidas eas magis,* calidas, esitare oporteat.
a . Optima autem ae te, tumno deropesumae.
Optimas est ait caprinas carnes,inter se quide non cum caeteris comparatas: oportebat igitur , quantum ad anni ti s attinet,Vitiosissimas ob temperaturam esse. Contingit aut capris tempore aestiuo meliorem esse alimoniam: quo modo praua sunt, quae herbas Vorat animalia, ubi viridem B herbam non habeant. Capris aut maxime idoneam praebent alimoniam germina arborum cau- Iecque: quos a fine veris elias largiter habet. Quord aut alimonia ad carnis bonitatem plurimum possit potes ex vulpibus certior heri,qus autumno probati imam ob uuas liabent carne. Sic pas 'iar ficedula maxime laudabilem carnem obtinent. Autumno igitur capre nutrimento idoneo
destitute tum deterrimam, rumperi tenuem, habent carnem. Hyeme aut meliore sanguinis con 'ru'ατος, es' sequuntur habitum, naturalem intemper ita semperatura temporis contractam corrigentes. - σέ-
ioi Porcessica es prauae sent, cum dei crudusiculae delambustae fuerint: nempe tum choleraceaesent et turbatoriae. ιfleorporis, est Suilia autem caranium omnium optimae sunt: lentomae ' ero,quae non admodum neq; pin ues neueZraciles uni, in manusiri ned inimae se eris aetatem uni assecutae. Edendae Per uni deliracla pelli s rigidiusiuia. pus .m ita ueri χοιρον proprie appellabant VetereS porcum Ualde paruum,ut apud poetam reperitur, ειθιε νοῦν α ω ξρινε τὰ δίη δμιο Θεοσι πάρεσι χοιρLαταρ συάλςυς γε σύας ινητῆρες εδίεισιν,LVesicere Iiu cohospes,seruora cibus porcelli sunt: proci etenim plus,* absolutos,edunt sues. Non sane: video,quo paci o syalos ederent proci, na ς syalos Veteres appellabant sues eos, a persectos absolutos su- spraestent, nisi &ignarissimi essent dignoscendorutum eor que facile concisquunt tum sua iC uium edulioni: quales &sese estedebat, cu ventres capraru pingui Sc sanguine plenos esitarent: -dissicilius concoquas, edissitu reperies nultu. Caro aut optima tu ad suauitatem tu ad concoctione eoru einu mediam state sunt auecuti: haec et sanguine bonum gignit. Veluti de terrima est porci vetustisumi: atm eius, qui confestim a partu voratur, porcelli: nepe hi terrestriis γsere olum,qus UOrant holes,animalium maxime humida obtinent carnem. Atq; ob eam rem,cu nuper genitoru caro exuperater humida sit, plurimam inde generat pituita: ct ,si subcrudior fue rit, multo adhuc magis. Simili quoq3 ratione pinguissima suum carnem ea, quam media Sc bene icarnosi habent,deteriore existimat, suspicione humiditatis habes, ob qua pinguedo ois carne su genersi deteri; tum ad concoctione tum nutritione existit. Quae aut ob aliationem assibus ae i runt,tum ad succi bonitate, tum ad cocoction sunt inhabiles: choleram da pariunt propteream, ι not Vci quae his accedit, acrimonia: nempe ea choleraceoru edulioru comunis est malitia,cum ed humi da & acria fuerint.Talia siquidem similiter corrumpunt, sua q3acrimonia vasorum eoru, quae ad lventrem decubunt,ora remordent: atque fluxionum earu, quae ex toto corpore in eum sunt, causae essiciuntur. ord aut porcelli absq3 pelle, Labsque cute edendi sint, nemo ignorat: non enim cutis alatis carni similiter concoqui nata est, utpoteri frigidior existat. Frigidiusculos quoq; ScD hos manifeste ededos praecipit,calidas oes carnes veritus,ac fortasse calidas frigidiusculis tu stiuosiores tum flatuosiores esse existimas. Ego aut in caprinis carnibus, oc quaecunq; calidae sunt na tura,sermone admitto. In moderatis vero tu caliditate tu fristiditate,cuiusmodi suills carnes sunt, simpliciter indiscrete ita dici no admitto: nepe ei, a distinxerit,calidae trigidis idoneae magis eruta 3 o 3 .Ab arida cholera deter inflatur reptim fur, ' dolor tu latem tu Aboru, nihilq; alum de cit,sed adprifia est. Choleram ab hoibus si1mpliciter appellatam ab arida per humiditate distinguit. In utraq; autenote comuni est vis,generationis modu,qui cois est,respiciens. Vtin.cholera humida ex acribus oritur humoribus,qui ex esoru corruptione prodierunt,sic arida ex spissiussamoso acri. Quo fit,vi,qus prope Uentre sint,neruosa corpora mordeant,intendatUr 43, dolore pariat. At,cu spiri tus hi possint interdu quide retineri, interda 8c exire,arida propter retentos spiritus generari cholaram as exere non pomum: nam probabilius fuerit ita appellare e6s qui penetrant egeruntur da. Ita assectum,ne domatseruato, ed Pentor Abducatur. Clycterem ergo ex calido oe perquam pingui celeriter ad hibebis: peνundium q; in aquam demittes calidam, quam plurimam in scapha reclinans, oe' caligisen sim perfundens: si calfudio ipsi denter siubducitur,morburi solarin est.