Institutiones theologiæ dogmaticæ specialis : tractatus de Verbo incarnato

발행: 1872년

분량: 396페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

371쪽

DE CULTU IMAGINUM SACRARUM.

Nec vero mirandum est, gui antipuitus eae gentibus a Servatore nostro beneficiis assecti fuerunt, haec praestitisse; quum et ipsorum Apostolorum Petri et Pauli in istique issius pietas imagines ad nostram uSwue memoriam Servatas in tabulis viderimus. Illi autem antipui gentites abs*ue diserimine cunctos de se bene meritos gentili con-Suetudine, tan*uam servatores, colere hujusmodi honoribus consueverunt ). Statua, quam Eusebius propriis 0culis Viderat, postea a Juliano ap0stata destructa fuit; frusta autem a Christianis e0llecta et in ecclesia decenter rep0sita sunt, ut in sua historia ecclesiastica 80g0menus refert ). Ex hisce igitur firmum promere p088umu8 argumentum pro antiquitate usus et venerati0nis imaginum etiam sculptarum. Omnino pr0babile n0bis videtur, monumentum istud revera eam habuisse 0riginem, quam Εusebius juxta populi traditionem ei tribuit Sed etiam si

quis h0c n0n plane certum eme censeret, tamen vis argumenti sibi c0nstat. Certissimum enim est ex Eusebio, initi0 saeculi IV eam statuam jam ex .antiqua traditi0ne pia in venerati0ne habitam fuisse; ac proinde Sequitur, usum et cultum imaginum nullatenus prioribus saeculis fuisse

ign0t08. Dein ver0 Eusebius, ne quis de re narrata miretur, animadvertit, etiam antiquissimas quasdam c0nservatas esse Christi et Ap0st0l0rum imagines, et a gentilibus qu0que Christi statuam p0tuis8e erigi, e0 qu0d tanquam benefact0rem insignem eum haberent. Ipse Eusebius igitur satis innuit, imaginum usum antiqui Ssimum e8Se. 403. Augustinus J0quens de quibusdam ethnicis, qui libr0s aliquos a Christo ad Ap0st0l0s Ρρtrum et Ρaulum script08 c0mminiscebantur, hanc reddit stulti erroris rati0nem. Cum vellent tale utipuid fingere Christum scripsisse ad discipulos, cogitaverunt, ad quos potissimum sor fere potuisse facile crederetur, tanguam ad illos qui ei familiariter adhaesissent, quibus illud puasi secretum diqne . committeretur; α occurrit eis Petrus et Paulus, credo quod

372쪽

pluribus locis simia eos cum illo pictos viderent, quia merita Petri a Pauli etiam propter eumdem passionis diem celebrius solemniter Roma commendat. Sic omnino errare meruerunt, qui Christum et Apostolos ejus non in sanctis codicibus, sed in pictis parietitus quae8ierunt; Nec mirum, si a pingentibus fingentes decepti sunt'. Vides etiam a. s. Augustin0 supponi consuetudinem pingendi Sanctorum imagines, ut rem jam ab antiqu0 receptam. C0mmemoranda qu0que hω l0co venit pia illa traditi0, quae saltem saecul0 V jam viguisse videtur, scilicet a. S. Luca Evangelista B. Virginem cum insanis suisse depictam'). nec non ea minuris forte val0ris narrati0, quamvis non plane spernenda, ab ipso Salvatore imaginem suam principi Edessae Abgaro missam fuisse. - Τestantur ejusmodi pias antiquitatis traditiones persuasi0nem, piarum ac Venerandarum imaginum usum ind0 ab initio christianismi ob

404. Aliud autem validissimum argumentum antiqui8simae venerationis imaginum inde deducitur, qu0d jam primis illis fasculis ethnici passim christian0s accusabant, ab iis adorari cruces, quasi in illis divinitas quaedam lateret. Sic Caecilius in Oetavio Minutii Felicis ait: Et qui hominem summo su licio pro facinore punitum , e erucis ligna feralia eorum ceremonias fatulatur, congruerita perditis sceleratisque tribuit altaria, ut id colant quod merentur . Idem objicit Celsus apud Origenem'), et Julianus ap0stata apud s. Cyrillum dicens: Crucis lignum adoratis, ejusque signa in fronte forma is, et postibus aedium insculpitis ). Ex e0 qu0d Julianus, qui m0res Christian0rum optime n0verat, idem expr0brat Christianis, qu0d antea Caecilius atque Celsus, patet revera

373쪽

inde a primis temporibus cruci venerationem exhibitam

405. Inde a saecul0 IV jam tanta exstat adversariis latentibus c0pia documentorum, ex quibus cultum imaginum in usu universali fuisse claret, ut multa afferre plane superfluum esse videatur. Sufficiat citare illa s. Basilii: Chura teres sacrarum imaginum honoro et Gosculor Mimio, cum hae traditae sint a sanetis Apostolis nec sini prohibitae . imo in omnibus eeelesiis nostris depictae 9. Angelos pict0s c0mmem0rat s. Greg0rius Nagian enus illis verbis: Cum sangelii comorea forma pinguritur, angelicus est vestitus candor et sol dor, ad designandam ni fallor Naturalem ipsorum puritalem'. 8. Ρaulinus Nolanus etiam immitem sq. Τrinitatis in basilica expressam his versibus describit: Pleno coruscat Trinitas mysterio. Stat Christus uno: voae Patris coelo tonat: et per columbam Ssiritus sanctus fluit . - C0ncludamus hanc pr0bati0nem ex Τraditione petitam definitione Concilii Nicaeni II contra Ic0n0clastas. Actione VII sacra Syn0dus sic l0quitur: Sequentes 'divinitus inspiratum s8. Patrum noStrorum magisterium et catholicae traditionem Ecclesiae, definimus, sicut figurum pretiosae ac vivificae crucis, i a venerabiles ac sancta8 imagines promonendas, tam quae de coloribus et tessellis, quam quae eae alia mademia congruenter Sehab se, in sanctis Dei Melesiis et sacris vasis et vestibus, et in parietibus ac tu dis, domibus et viis; tam videliset imaginem Domini Dei et Saluatoris Nostri Jesu Christi, quam intemeratae Dominae nostrae sanctae Dei Genitricis honorabiliumque Angelorum et omnium sanctorum simules almorum virorum. Quanto enim frequentius per imaginulem formationem videntur, tanto qui has contemptantur αἰαerius eriguntur ad primitivorum eorum memoriam et desiderium. Et his osculum et homo rariam adorationem tributendam, non tamen veram latriam quae seeundum β-

374쪽

dem rat, quaeque solam naturam divinam decet, ita ut istis simit figurae pretiosae aut vivificae crucis et sanctis Evangeliis et reliquis saeris monumentis incensorum et luminum oblatio ad harum honorem perficiendum Ohibeatur, quemadmodum et antiquae piae consuetudinis erat. Imaginis enim honor ad primitivum transit, et qui adorant imaginem, adorant in ea depicti subsistentiam. Haec

doctrina a Concilio generali VIII et a Coucilio Tridentino c0nfirmata fuit et vindicata. i. i.άρο 406. Rationes theologicae, quare usus et cultus imaginum utilis sit atque licitus, exhibentur in ips0 decreto C0ncilii Τridentini quod superius n'39l) jam attulimus. Per illas videlicet excitamur ad fovendum et significandum am0rem ac grati animi sensum in Christum, qui t0t beneficiis nos cumulavit; praeclara in memoriam revocantur facta Sanctorum, atque ad e0rum imitationem accendimur; pr0pter exemplaria autem quae repraesentantur, etiam imagines merit0 religiose veneramur. Sane imperatorum imaginibus civilem cultum tribui p0sse, nemo dubitat. Qui

imaginem coronat imperatoris, Scribit 8. Ambrosius, utique illum honorat, jus imaginem coronavit: et qui statuam conten serit imperatoris, imperatori utique cujus statuam

consueuitaveru fecisse videtur injuriam. 9 N0nne proinde et imaginibus Christi, B. Virginis et ali 0rum Sanct0rum qui cum Christo in coelis regnant, h0n0r et cultus exhibendus est 3 Et quemadmodum merito principum imagini deserturh0n0r civilis pr0pter dignitatem et praestantiam in ordine naturali, sic horum imaginibus deferendus erit cultus sacer' et religi0sus, propter eorum excellentiam in 0rdine supernaturali.

407. Ρr0testantes opp0suere cultui imaginum ex Scripturis praecipue illam pr0hibiti0nem divinam popul0 Israe- Dissiduitas litico lactam: Non facies tibi seri tule, neque omnem simi- . . i. ' litudinem quae in eoeto defuser et quae in terra deorsum,

nee eorum quae sunt in aquis sub terra. Non adorabis) In psalmum 118.

375쪽

hac prohibitione nullatenus 0mnem symb0l0rum atque imaginum cultum ne Israclitis quidem interdici. Nam vidimus, ips0D00 mandante arcam et angel0rum emoes effectas fuisse; ac nullib8 in sacris Litteris Salom0n. reprehenditur, qu0d templum Domini multiplici sculptura ornaverit. Ill0 igitur praecepto interdicitur Israelitis, ne pro m0re gentium sibi sculpant et fingant idola salsorum numinum ad ea colenda et ad0randa. Non prohibetur, inquit A. Th0mas, illo praecepto : Non turies tibi soralptile, facere quamcumque Sculpturam vel similitudinem, sed facere ad adorandum; unde subditur: Non adorabis. 9 Notum est, ill0 temp0re cultum et adorationem simulacr0rum ubique gentium et praesertim apud Aegyptios maxime pr0pagatum fuisse. - Calvinus quidem ut pr0bet, 0mnes imagines a Deo prohibitas fuisse, praetendit, gentiles haud fuisse tam stupid0s et hebetes, ut id0la pro veris diis habuerint et adoraverint. Sed id vulg0 saltem omnin0 consuetum suisse, tum Scripturae tum Patrum plurima testim0nia pr0bant. Aru0bius ad christianam religionem conversusi de se ipso testatur: Venerabar o coecitas, nuper simulacra modo eae fornacibus pro tu, in inoudisus deos et eae malleis fabricatoS.... Tanquam inesset vis praesens adulabar, affabar et beneficia poscebam, . . . de08 eme credebam ligna, tvides, 088α,

in in hujusmodi rerum habitare materia. 9 credebant videlicet ethnici generatim et imperita maxime plebs, si-

S. th. p. 3. q. 25. a. 3. - Etiam recentiores interpretes protestantes hac de re jam conveniunt. Sic Rosenmulier in h. l. - Concedi praeterea potest, cum hac prohibitione cohaerere, ut arbitrariae repraesentationes numinis vel angelorum, tanquam populo ad idololatriam prono Periculosae, apud Judaeos non essent licitae, quodque generatim minus frequens esset imaginum usus. At vero omnino

imagines prohiberi, tantum posteriori tempore Iudaei aliqui rigorismo quodam caeco ducti opinati sunt; uti et Flavius Josephus inepte Salomonem accusat, quod sculpturis suis legem Μoysis violaverit.') Contra gentes l. 1.

376쪽

DE MYSTERIO REDEMPTIONIs

mulacra esse de0s, sive immutati0ne substantiae, sive infusi0ne p0tius quadam et inc0rp0rati0ne deorum. Maligni autem spiritus frequenter invasi0ne, possessione et m0tu simulacr0rum talem err0rem confirmarunt. N0tatu valde dignum est, qu0d 8. Augustinus narrat de Hermete Tris-

megist0, quamvis libri ipsi adscripti suppositi esse videantur). Ille, inquit, Aegyptius alios deos dieit a summo deo

factos, alios ab hominibus. me qui audit. sicut a me positum est, putat dici de simulacris, quia opera Sunt m ntium hominum: at ille visibilia et contrectabilia simu-luera velut corpora deorum esse asserit; inesse autem his quosdam Uiritus invitatos, qui suleant aliquid sine ad nocendum, sive ad desideria eorum nonnulla complenda, a quibus eis divini honores et cultus obsequia deferuntur. Hos ergo spiritus invisibiles per artem quamdam visibilibus rebus corporalis maderiae copulari, etia sint quasi animatas eorFora, illis spiritibus dicata et subdi a simulacra; hoc esse dicit deos facere, eamque magnam et mirabilem deos faciendi accepisse homines potestatem. obueelsorio. 408. Quae ex Traditi0ne contra cultum imaginum

Yἡ.ί i. i. Patrum asseruntur uilata, ejusm0di sunt, ut iisdem iisqu quam rejiciatur cultus imaginum legitimus certis limitibus et legibus adstrictus, qualem Ecclesia agu08cit atque tuetur. Sed reprehenditur cultus, qui vel superstitiosus juxi

Diluuntur. morem et usum gentium institutus, vel eo temp0re insolitus erat, et Christianos irrisi0ni et persecutioni Jud ρο-rum exp0nere poterat. Singulas 0bjecti0nes hic percurrere, haud necemarium esse censemus. - Sed pauca dicamus' de

singulari aliqu0 fact0 sanetissimi viri s. Epiphanti, Episcopi 8alaminae, qu0d ex ipsius Epistola ad J0annem Hierosolymitanum cogn08cimus. Praeterea, scribit, audivi quosdam murmurare eo tra me: quia quando simul pergebam ad sanctum locum qui vocatur Bethel, ut ibi collectum tecum eae more ecclesiastico facerem, et venissem ad villum quae dieitur Anablutha, vidissemque ibi Haeteri s lueertiam

377쪽

ardentem, . . . . inveni velum pendens in foribus ejusdem ecclesiae, tinctum atque depictum, et habens imaginem, quasi Christi vel Sancti cujusdam; non enim memini, cujus imago fuerit. Cum ergo hoc vidissem in eoelesia Christi contra auctoritatem Scripturarum hominis pendere imaginem, scidi illud, et magis dedi eonsilium custodibus ejusdem loci, ut pauperem mortuum eo obvolverent. Ρaulo p0st ait, se ex Cypro velum aliud misisse. Et nunc misi quod potui reperire; et precor ut jubeas presbyteros ejusdem loci suscipere velum a luitore, quod a nobis missum est, et deinceps praecisere, in iecclesia Christi ejusmodi vela

quae contra religionem noStram venturis non appendi.

De h0c sacto n0n una est auct0rum sententia. Quidam laciniam ad Epiphanii epist0lam ab ic0nomachis additam putaverunt; alii non Christi vel Sancti. alicujus imaginem fuisse, sed pr0sani cuj uspiam hominis, quae tanquam Sancti

alicujns ibi repraesentabatur. Cum nos lateant circumstantiae t0tius eventus, difficile est rectum de e0 ferre judicium. Si factum verum est, ita explicari p088et. Fortasse apud Cypri0s nondum invaluerat cultus imaginum,

pr0ut jam vigebat in ecclesiis Ρ0nti, Cappad0ciae, Anti0chiae et Constantin0poli, ut testes sunt Gregorius Nysgenus, Basilius et Joannes Chry808t0mus, cum quibus 8. Εpiphanius erat communi0ne c0njunctus. Ipse vir ille sanctissimus natus apud Eleutherop0lim in Ρalastina a. 3103,' a juventute sua degerat in m0nasteriis Aegypti et Ρalaestinae, donec Episcopus Salaminae a. 367i factus est. Inralaestina Judaeorum patria etiam cultus imaginum Drte

nondum receptus erat. Hinc n0n mirum est, si S Epiphanius visitans patriam suam, quum in ecclesia illius villae Anablatha velum ejusm0di quale describit offenderet, inn0- vati0nem et rem pericul08am judicaret. Quum esset, utin0tum est, charactere valde servidus et vehementissimus vindex orthodoxiae, gelo pio sed intempestivo correptus velum seindit, et rem quam periculosam innovationem credit,c0ntra Scripturas esse pr0nuntiat; tamen p0stea ut damnum re8arelat, novum velum mittit. Factum igitur illud

378쪽

Ocincilium

plane singulare ex peculiaribus circumstantiis regionum et ex indiae s. Epiphanii explicari potest. Neque reverentiam laedimus erga illum Ρatrem, si animadvertimus, virum qui jam vivens in maxima sanctitatis venerati0ne erat, quique etiam magna eruditione st0rebat et singulari vi haereticos rejiciebat, in aliquibus factis, 0ptima quidem intentione, sed minus circumspecte egisse.')409. Difficultas etiam m0vetur ex lactis concilii Francolardiensis, sub Carolo Μ. a. 794 celebrati, cui interfuerunt multi Episcopi ex Gallia, Germania et Italia collecti, nec n0n legati R0mani Ρ0ntificis Hadriani I. Illud igitur c0ncilium rejecit syn0dum Nicaenam II, ejusque d0ctrinam de cultu sacrarum imaginum non admisit. - Jam diximus, errore quodam lacti ex defectu versionis Latinae evenisse, ut Ρatres Francolardienses recipere nollent acta

Concilii Nicaeni. Habsibatur videlicet in illis pr0sessio quaedam fidei a Constantino Episcopo Cyprio data et a Concilio

appr0bata. Τextus Graecus 0riginalis ferebat haec verba: His consentio et concors efflictor cum honore amplectenS Sanctas ac venerandas imagines: adorationem autem quae fit Secundum latriam tantummodo supersubstantiali et vivificae Trinitati defero. Hanc pr0fessionem orth0d0xam verterat ita Latinus interpres: Suscipio et amplector sanctaS et venerabiles imagines secundum servitium adorationis, quod

consubstantiali Trinuati emitto. Doctrinam igitur erroneam a Concili 0 Nicaen0 II sancitam esse existimarunt Episc0pi Francolardienses, indeque ortae sunt contr0versiae eo tempore de cultu imaginum agitatae; m0x tamen cura Rom. Ρ0ntificum pax restituta est. - Quodsi ver0 in libris hac') Sic difficultates habuit cum Joanne Hierosolymitano, qui laesam suam jurisdictionem conquerebatur ab Epiphanio. Etiam circumventus ab inimicis s. Joannis Chrysostomi senex nonagenarius adestrum conventum prcfectus est Constantinopolim, ibique se gessit pariter, ordinationes quasdam conferens, ac si in sua versaretur dioecesi. Sed simulatque sanctus senex admonitus errorem advertit, innocentiamque s. Joannis intellexit, cum ipso pacem et amicitiam iniit, et concilium malignantium festinanter reliquit. Dj0jtjg06 by OO le

379쪽

DE OULTU IMAGINUM SACRARUM.

0ccasione exaratis, e. g. in Libris Carolinis ΙV, uti quidam auctores cum Ρetavio censent, d0ctrina pr0p0nitur non Sana, qua statuatur videlicet, imagines nec destruendas esse nec colendas, sed simpliciter in mem0riam Sanctorum retinendas ; ex his nulla difficultas c0ntra d0gma colligi p0test. Fuerunt isti naevi opini0nis err0neae vir0rum, qui d0ctrinam veram Ecclesiae n0n satis perspectam habebant. i)4l0. Cavillantur p0stremo pr0testantes, quod Cata I 'gin' tholici unam imaginem prae alia c0lunt, im0 et imagine8 si pseseri- miracul0sas habent et peregrinationibus honorant. Ε0 η'xi' '' ips0 contendunt patere, a Catholicis superstitione ingni credi, talibus imaginibus excellentiam quamdam et specialem virtutem inesse. - Respondemus, Cath0lic0s tenere cum Concilio Tridentino, imaginibus non inesse aliquam virtutem proster quam sint colendae, ' nec eos insitam quamdam specialem excellentiam quibusdam imaginibus tribuere. Rati0nes, 0b quas una imago prae altera interdum c0litur, sunt extrinsecae; plerumque eo reducuntur, quod Deus pr0 8apientia sua B. Mariam V. vel ali0s sanctos in h0c potius quam

in ali0 loc0 praecipuo ac speciali cultu honorari velit, et ideo liberalius beneficia sua etiam modo prodigioso ibi et non alibi elargiatur. Sic otiam ad piscinam sanitas illi concedebatur, qui prior descendisset in piscinam sost motionem aquae ab reveto factam. 9 Nonnunquam quaedam assignari p0ssunt relate ad particularia loca vel speciales imagines causae probabiles, cur divina sapientia ita sese qu0ad eadem gerat. Sed saepe etiam nos plane latent ejusmodi ra-Τ Plura de his vido apud Petavium de Incarn. l. XV. c. 16 Natal. Alexand. Dissert. VI in saec. VIII.; Τrombellium Diss. X. y) Sess. XXV. Decret. de invoc. Sanctorum. - Etiam Innocen- 'tius III loquens de quadam imagine B. Mariae Virginis, quae habebatur picta a. s. Luca et insigni veneratione Constantinopoli colebatur, ea scribit: ,Licet nos opinionem illam qua quidam Graeci existimant, quod spiritus B. viriae Virginis in praedicta imagine requiescat, minime approbemus. Innocu libr. 9. ep. 241.

380쪽

ti0nes, sicuti jam s. Augustinus animadvertit, qui praeclare hac de re disserens omnem protestantium calumniam Veluti prae0ccupavit. Ubique quidem, scribit, D 3 est, et nullo continetur vel concluditur loco qui eondidit omnia, et eum a veris adoratoribus in spiritu et veri tute oportet adorari, ut in occulto Gaudiens, in oe- lto etiam justificet et eoronet. Verumtamen ad ista quae hominibus visibiliter nota sunt, quis potest ejus constitium peUScrutari, quare in aliis locis haec miruerata fiant, in aliis non fiunt 8. . . Simi, quod Apostolus dicit: Non omnes Sancti habent dona crurationum, nec omnes habent dijudicationem spirituum,' ita nec in omnibus memoriis Sanctorum ista fieri voluit ille, qui dividit profria unicuique

Sch0li0n. - De sancta cruce. 4ll. Quae de sancta cruce statuenda sunt facile ex iis c0lliguntur, quae de cultu reliquiarum atque imaginum exp08uimu8. Quapropter no-Vam demonstrationem, qua pr0betur sanctam crucem Christi Veram, nec n0n crucis imagines esse c0lendas Semperque in

sacr0 honore habitas fuisse, n0n instituimus, sed paucis sufficiat summam doctrinae catholicae c0lligere. - Itaque I ' Vera crux Christi, in qua Salvator mundi pependit, Summ0 h0nore sacro Veneranda est. Talis cultus cruci D0mini inde ab e0 temp0re, quo s. Helena eam invenit praestita fuit 0mnibusque particulis ejus, quae uι inae8timabiles thesauri in universum mundum distributae fuerunt. Jam initio saeculi IV s. Paulinus ejusm0di particulam dono

1 Cor. 12, 30. y) Epist. 178. - Notari hoc loco possunt tres praescriptiones Concilii Τridentini, ut in cultu imaginum quae inconvenientia sun. vel superstitiosa vitentur. 1' Abusus si qui irrepserint eos prorsus aboleri cupit s. Synodus , ita ut nullae falsi dogmatis imagines et

rudibus erroris occasionem pra*bentes statuantur. 2' Statuit, nemini licere ullam insolitam ponere vel ponendam curare imaginem, nisi ab Episcopo approbata fuerit. 3' Omnis lascivia vitetur, ita ut procaci venustate imagines non pingantur nec ornentur. Sess. XXV. Decreto de invoc. 8auci.

SEARCH

MENU NAVIGATION