장음표시 사용
31쪽
init xij, huc Franci qui interfuerant' quoniam licet varius casus incinde extiterit,
r ruta e sue, N. M. . um fuit, ut victoria, qua potiti sunt,
e 'abseu dubio soli miraculo Dei ascribenda siit, qui puniendo per hanc aviquet pecti scelus I xx oi ni, ostendit se non Dorninum esse volen-
tae ad superesse poterant , secerit , dicere, cum nihil prosit, omitto. Qui,
ex quo vim usus est , quod seu pridie Idus Octobris, unctus permanensu in natiuitate Donunt unctus est in Regem apud Ormanasserium a
mmemoriae Ex xo Archiepiscopo si di die et '
dis liae. Quam consecrationem licet ipse Rec omnes alii optime nosse ni ibere sp cialiter fieri in proprie a Pontifice Cantuarienses tamen quin multa malain horrenda crimina praedicabantur de Stigando qui eo temporu a Pontifex erat, voluit eam ab pho suscipere, ne malemctionem viderem m- duere pro benedictione. Vsus ergo atque leges, quas patres sui' ipse in Ne mannia habere solebant, in Anglia seruare volen. de huiusmodi Personis Episcopos, Abbates,in alios Principes per totam terram instituit, de dignum judicaretur, si per omni suis legibus, postposita omni alia consideratio ne non obedirent, si ullus eorum, pro quavis terreni honoris potentia, caput contra eum levare auderet Scienti dus cunctis unde qui , ad iii as vlumpti fuerint. Cuncta ergo Divina simul & Humana elus nutum expectabant. Quae cuncta ut paucis animadvertantur, quaedam de eis quae nova per Areliam servari constituit ponam, aestimans illa sit tu esse necessana ad cogetutionem eorum quorum causa maxime istud scribendi onus suscepimus. Non ergo dati volebat quemquam in omni Dominatione sua constitutum Romana
vibis Pontificem , pro Apostolico, nisi se jubente recipere , aut eius literas fio imitus sibi ostenta non fuissent ullo pacto luscipere. Primatem quoque reoni sui Archiepiscopum dico Cantuariensem seu Dorobernensem, si coacto generali Episcoporum Concilio praesideret, non sinebat quicquam statuere aut Prohibere nisi quae suae voluntati accommoda in a seium essent ordinata. 3ci Nulli nihilominus Episeoporum suorum concessum iri permittebat, ut aliquem de Baronibus sius se Ministris, sive incesto, sive adulterio, sive aliquo capitali
crimine denotatum public nisi ejus praecepto implacitaret aut excornmunicaret, aut ulla Ecclesii astici rigoris poena constringeret. Quae autem in secularibus promulgaverit, ea re, literarum memoria tradere supersedemus, Quonianli
ea nihil nostri ossici scribere reserto ex Divinis quae iuxta quod desib v mus ordinavit tamalitas illorum ut reor adverti poterit. Vt ita coeptumbas vir strenuus, inin divinis atque humanis rebus excellenti scientia praedi otus An tiam ex praecepto Domini Papae A E C praedicti Regis advenit lauco post tempore Archiepiscopatum Cantuariensem regendum suscepit. Sacratus est autem in ipsa metropoli Sede quarto l. Septembris a cunctis serme Episcopis Angua. Hic miam pro debito sibi illo iens, T, Archiepiscopum Dracensem quem ipse laeta sibi, de ubiectione sua. Omonica professione Cantuaria consecrauerat QR E MI inco- - Episcopum comites itineris habuit. Qui emam simul pervementes, urabine suscepti sunt, honore singulis congruo. Post quaeri statuto die pater L vis Apostolicae Sedis Pontificio Ex AND x praesentatur; Cui duod Romanam scientibus consuetudinem serte mirum videatur, Ipse Pa sona ad se intranti assurgens eum ut gressum figeret, dulciter hortatus est. Ac deinde subdens, Honorem, inquit, exhibuim non quem Archiepiscopatus tam si aut Magistro Cujus studio summu iau, Oscimiu imbuti debMmim
in quod ad te pertinti ob reuertntiam beati Petri te exequi par in Reliis dente
32쪽
dente igitur illo. LAN Ancus progressus humiliat se ad pedes ejus, sed, ora mox ab eo erigitur ad osculum eius. Consident xlxte inter eos agitur dies' ' '
ille Sequenti luce cum iam diversa negotia in medium ducerentur, calumniatus est coram Papa memoratum vim M', cum praefato RE Micio
quod neuter illorum jure suci it promotus ad Pontificatum. Primus, ea scilicet re, quod sacriminones filios Presbyterorum quos religionis ordo non ornat, a sacrorum ordinum promotione removeant. Sequens vero pro eo quod facta conventione, illum a V COO Mo, post Rege facto emerit, ossicio vid licet quo ei in excidium Anglia properant multifaria contentione ac multim plicibus i pensis deservierat. Adrexcussi nullam, qua excusiri possent, probabilem caulam habentes, redditis Baculis di Annulis cum cura pontificali adpetendam misericordiam conversi sint. Quorum precibus sese AN AM-e s medium injiciens , sicut erat vir pietate ac sapientia pollens , eos multarum rerum seientia fialtos novo Regi in novis regni dispositionibus pernecessarios, multis praestare oratoria facultate ostendit. Quibus auditis , Ponti texsummus conversus ad eum. Tu vide u inquit, Fater es patria istim, ac per humdustria a consideret auid expedi et Virga, ratis quas reddiderunt, ecce me savi accipe EG ataue dispensa prout mulim Amri regia Lissim agnoscere potem. At ille suscepti, eis , illico in praesentia Papae revestiuit prae ira tos viros quemq; sua. Dein L FON cvs stola summi Pontificatus a Papa suscepta in iter reversus Angliam cum socijs alacer advectus est si a
Cantuarii debita reverentia receptus, Prima totius sitam, confirmatus est. Post haec evoluto breui temporis pacto. fama nominis ejus magnat udo Prudentiae ejus quiq insonuit, eumq; apud hominum mentes aruin fecit atque spectabilem. Is ter alios, immo prae alijs erat memorato Regi vel Larcino acceptus ti Dei rebus in cunctis, non mediocri curari intcntus. Quapropter magno temper operam dabat, o regem Deo devotum essicere, inreligioliem morum Donorum in eunctis ordimbus hominum per totum regnum renovare. s. Nec privatus est desiderio suo Multum enim illius instancla atq; doetrii a per totam terram illam resigio aucta est, cubique nova Monasteriorum aedilicia, sicut hodie apparet. constructa. Quorum aedificiorum constructoribus ipse primus exemplum praebens, Ecclesiam Christiae uuariensem, cum omnibus Osncim quae infra murum ipsius Curiae sunt cum ipso muro aedificauit Qua vero prudentia Wquo paternitatis ossicio Monachos in eandem Eccleui consistentes, a saeculaributa in qua illos invenit plus miro versiri, erexerit, omniaque tactae conversationis tramite imbuerit, ac multiplicuo illorum numero, qua eos dum vixit benignitate contaverit, cui unqiram ad plenum declarare ooktae erat V uos, ut interim alia taceam, quia line penuria insollicitudine Dei
5 servicio semper intendere desiderabat capud Regem, sua sag acuatera indu stria egit quatenus tere omnes terras quas Nemranni de jure ipsius Ecclesiae eum primo terram caepissent, invaserant, cretiam quasdam alias quae ante illo rem introitiam propter diversos casis perditae Herant, ipsi Eccletiae redderet V m de hiis vir innumeris aliis bonis, quibus in sudando vitam sciam conatu avit licet mihi quidem scribere opus non sit, propter quod opera ejus ita parent, ut ipsa se evidentius scripto demonstrent, ripsemet de rebus Ee-elesiasticis quae suo tempore gesta sunt veracissimo, compendioso calamo scripserit, tamen pro dulcedine memoriae ejus quae praelibaminus paucis explicare gratum duximus.so Hic ergo LANFRANcus cum Cantuariam primo venisset, WEcclesiam Salveum, quam regere susceperat, incendi atq; ruinis pene nihil si tam inveni et mente consternatus est. Sed cum magnitudo mali illum cogereti sperare, rediit in se animique fortitudine sectus, sua commoditate posthabita.domos ad opus Monachorum necessarias citato opere consummavit. Quibus
33쪽
Wixti D ubi per plures annos usi sunt, adaucto eorum conventu, paruae admodum visae riestnieli itaque illis, alias decore ac magnitudine prioribus multum praestantes aedificavit AEdificavit o Curiam sibi Ecclesiam praeterea, quam spacio septem annorum a fundamentis ferme totam persectam reddidit in Oppia Casulis, Dalmaticis, Tunicis auro magnificE insignitis, pallijs 5 alijs ornamentis multis ac praeciosis nobiliter decoravit. Erga fratres autem ipsius Ecclesiae quam bonus, quam pius, quam beneficus extiterit, inde aliquantulum colligi potest, quod nec ex parentibus aut fratribus eorum sustinere poterat penuri xlla quenquam assi igi. Et quod magis forte mireris in usum acceperat non expectare, subvenire rogaretur, sed misericordiae visceribus plenus, o Iodo hinc, modo illi ultro offerebat, quod egenti cognato per plurimum temporis auxilio esse valeret. In quo tamen semper ducebatur praecipua discretione, considerato videlicet penes se merito ac necessitate cuium, Ad haec, Quidam ipsius Coenobi frater lingulis annis triginta solidos denariorum ad opus matris suae ab ipso patre soleuat accipere. Huic quadam vice solidi quinq; de illis nam divisae per temporum vices conferebautur ex praecepto ejus dati sunt; Quos ipse in panno ligatos, matri loquens in manum sicut putabat clanculo dedit. At ipsa alias mente intenta, quid filius faceret non advertit in Ita, num mi decidentibu divisi ab invicem sunt materin filius. Post haec mandavit mulier filio suo, scire volens, quid de nummis actum suerit, quos sibi se datu a rum spoponderat. Admiratus ille fecit eam venire ad se. Et audiens rei eventum tristis essectus est, non tantinia pro damno quod Matri contigerat, sed ne hoc Archiepiscopus sciens, ob incuriam suam irratariis, eum aliquatenus gratia sua privaret. Inter haec pius Pater, pro more claustrum lintroiens sedit, ac se trem a materno colloquio redeuntem, moestum intuens, remotis alijs causam
moesticiae ejus secrete perquirit, audit, inbenignissimo vultu, sicut jugiter erat circa amictos , ita respondit. Et inde fili milarissime contristaris i Denarios illos Deus ali praedestinavit oecontulit, qui cis plus matre tua fortalsis indiguit. Tace inne cuiquam inde loquaris diligenter attende. Ac ne quod aestum est animum tuum vel modicum gravet, solidos septem pro illis quinq; Ioad utilitatem Matris tuae tibi hodie dari praecipiam. Sed, ut dixi, inde id nemo sciat. Ipsum quippe vium in dando natabat, ut danda hilariter daret, enulli vel datum vel dantis personam cuivis revelare concederet. Et haec qui dem de ipsius Matris Ecclesiae Monachis dicta sint. Caeterum quis unquam pauper clamavit ad eum c. despectus est D is Peregrinorum de quocunque ordine hominum petij opem ejus, o eam assecutus non est i Quae Congregati Monachorum seu Clericorum ad ipsum aliquando misit subsidium petens, di copiam largitatis eiu olba quam sperabatur experta non est laestis horum quae dicimus Gallia, Britannia est, quae usque hodie mortem L nix Me miserando suspirio plangit. Quid referam de Abbatia sancti omi ara, i, quam intus inextra ad nihilum fere devolutam ipse, ut suam, instituto ei bone memoriae PavL Abbate , a fundamenti reedificaviti in- tu magna religione, foris multarum rerum donatione auxit, honestavit, dii xit. In Epistopatu assensi non multo plures quam quatuor Canonicos ipsos erumnosam vitam agentes sub Si Wo o Episcopo reperit, Qui Discopus ubi cum Ex Nas To quem ei successorem LAM FLANeu statue rat praesenti vitae sublatus est, Monachus piae recordationis, GuNDurpus
nomine ab eodem ibi subrogatus Episcopus est. Per hunc vetustam Ecclesiam Epistopatus cum fabrica adjacente subvertit, knova quaeq; extruxi Clericos qui illi sicut diximus vitam agebant, aut in eodem loco ad religionis culmen soetexit, aut datis alis rebus, de quibus abundantius solito victumin vestitum haberent, in alia loca mutavi Sedem etenim Episcopalem Monachic ordinis cultu instituit, a delegatis terris,in alijs quae sustentationi illic servientium Deo competebant, divitem de paupere, sublimem de humili, sicut in praesenti
34쪽
habetur, essecit. Sed quod de pauperibus seras muros civitatis Cantaureae secit, Nit t. praetermittendum mihi in hoc opere sere non arbitror Extra aquilonalem de revi LM ini portam urbis illius lapideam domum decente, amplam construxit, de ei pro diversis necessitudinibus hominum oecommoditatibus habitacula plura cum spaciosa curre adjecit. Hoc palatium in duo divisit viros videlicet variis infirmitatum qualitatibus pretas uni parti vero alteri foeminas se male habenistra instituens Ordinavit etiam eis de suo vestitum, di victum quotidianum, Ministros quoq; atq; Custodes qui modis omnibus observarent ne aliquid eis deesset, neque viris ad foeminas, vel foeminis ad viros accedendi facultas ullaro adesset. Ex altera vero parte viae Ecclesiam in honorem beati GR Eooscit Papae composuit, in qua Canonicos posuit, qui regulariter viverent, At praefatis infirmis quae saluti animarum suarum congruerent cum sepultura ministrarent. Quibus etiam in Terris, in Decimis, di in alijs redditibus tanta largitus est, ut ad sustentationem eorum lassicientia esse viderentur Remotius vero quam a Boreali ab Occidentali portae civitatis ligneas domos in devexo montis latere fabricans, eas ad opus Leprosorum delegavit, viris in istis, quemadmodum in aliis, a Foeminarum societate sejunctis iis nihilominus pro qualitate sui morbi omnia quibus egerent de suis ministrari constituit, institutis ad hoc peragendum talibus viris de quorum solertia benignitate ac pa-ao tientia,ut sibi quidem videbatur, nemini foret ambigendum Super haec in villis ad Pontificatum pertinentibus domos multas atq; honestas partim de lapide, partim de ligno sibi insuccetaribus suis aedificavit. Pro dignitate autem Ecclesiae Cantuariensis quam quidam de Episcopis, sed maxime Trio MasArchiepiscopus Etaracensis, ut novus i Gglia Civis, nimium conatus est ad exaltationem suae Eccles humiliare, ouantos labores perpessus sit, inquemadmodum ipsum ad mensuram Antecetarum suorum humili avrarit, supervacaneum est atque dependens hic aliquid scribere. Ipse etenim inde veritate plena di totius regni assensu confirmata sub testimonio Regii sigilli Icripta reliquit. Qui eo quidem magis in istis laboravit, quod antiqua ipsius 3 Ecclesiae privilegia in ea conflagratione quae eandem Ecclesiam tertio ante sui
introitus annum consumpsit, pen omnia perierant. Alia quoque consuetudines quas priscis temporibus Ecclesiae Cantuariensivi liberrima in cunctis existeret, reges Avis sua munificentia contulerunt Acstabiles in perpetuum manere sacratissima sinctione constituerunt, quorundam imprudentia perditas, sua priadentia recuperavit. Odo quidem Episcopus Baiocensis, ut de aliss taceam, frater praedicti Regis ita hi Mes, o Cantia Comes, priusquam M AN cvs sngliam intrasset, magnus cpraepotens per totum regnum habebatur. Hic dominatione qua immensium sustolle batur, non modo terras, sed de libertatem nominatae Ecclesiae nullo ei resistente multipl citer invaserat, oppresserat, tenebat. Quae ubi L. Nis a A, eis su veerant, didicit, apud Regem de illis egit sicut oportere sciebat. Unde praecepit Rex , quatenus adunatis primoribus de probis viris non solum de Comitatu Cantia set de alijs Comitatibus Anglia, querelae L NOANe in mediisum ducerentur, examinarentur, determinarentur. Disposito itaque apud Dirulaeden Principum conventus ora vvs Episcopus Constantiensis, vir ea tempestate praedives inorem, vice Regis Lans Me Iustitiam de suis querelis strenuissime sacere jussus, secit. LAMsxa Meus enim valida ratione subnixus, ex communi omnium astipulatione d judicio, ibi cuncta recuperavit quae ostensa sunt antiquitus ad jura Ecclesiae Christi Cantuariensis pertinuisse,s tam in terris quam in diversis consuetudini t. Item alio tempore idem Ois permittente Rege, placitum instituit contra se fatam Ecclesiam, dc Tutorem ejus patrem L AMPLAM cvM,St huc omnes quos peritiores legum, desvsuum uoci Regni noverat, gnarus adduxit Cum igitur ad eventilationem causarum ventum esset, omnes qui tuendis Ec-
35쪽
Wixtrat clesiae causis quaque convenerant in primo congressu ita convicti sunt, ut in DI ARA quo eas tuerentur simul amitterent. Ipse namq; LANFRA Neus non inter erat. Talibus enim, nisi necessitas summa urgeret, ei interesse moris non erat.
Ipsi ergo in Camera Lectioni divinae occupato quid gestum fuerit nunciaria r. At ille, nil corde perterritus dicta adversariorum non recte processisse asseruit, ideo cuncta in crastinum induciari praecepit Sequenti nocte, adest in visu Antistiti beatus Duns TANus, monens ne illum multitudo conturbet, sed de praesentia sui securus placitum mane ipsemet hilaris intret, quod infecit. Suas itaq; causas quodam exordio quasi a rebus quae tractatae fuerant vel tractandae penitus alieno cunctis stupentibus orsus , ita processit ut quae super roeum pridie dicta fuerunt sic devincereti inania esse monstraret, ut donec vir praesenti superfuit, nullus exurgeret qui inde contra eum os aperiret. De his ita. Super haec suis quoq; keisdem sem diebus, omnes circiter qui ex cleriis cali ordine per Regem taxi ELMv in Anglia constituti Pontifices erant, Monachos qui in nonnullis Episcopalibus Anglia ab antiquo vitam agebant, inde eliminare moliti sunt hoc Regem ipsum in hoc sibi consentaneum es,
runt; in quo tamen se essectu potituros certi extiterant, ut ALc MEL IN v Episcopus adunatos pene quadraginta Clericos, Canonicorum more, tonsura ac veste redimitos haberet, quos ejectis Monachis inentana Ecclesiae, cui praesi aDdebat, mox intromitteret. Sola mora haec peragendi , nondum requilita ab Archiepiscopo LANyx an eo licentia fuit. Vt autem eam dicto quoq; citius impetraret nulla menti ejus dubitatio inerat, sed aliter ac sibi mens sua spoponderat exitus rei provenit. Nam ubi quod Episcopus moliretur insonuit auribus ejus, ilico facinus exhorruit, nec se dum viveret, essectum quoquo modo talis voluntatis obtineret consensurum asseruit. Ita ergo Clerici qui succedere Monachis fuerant per Ai. cur Li Nu collecti , In sua dimissi sunt, Monachi qui cedere Clericorum praejudicio quodam damnati erant, gratia Dei instantia boni LANs x Anci pristinae conversarionis in sua Ecclesia compotes essecti sunt. Nec ista pro sedandis quorundam animo Jositatibus , quas ad dejectionem Monachorum conceperant, sussicere poterant. Namq; pari voto, simili conamine, uno consensu concordi animo Pontifices quos religionis ordo non sibi astrinxerat eniti caeperunt quatenus saltem de Primatu Cantuariem Monachos eradicarent, intendentes se hoc facto facillime alios aliunde exclusuros. De illis etenim potioribus, sicut eis vidcbatur , rationibus ad id agendum fulciebantur, partim ob sublimitatem primatis sedis, quae dispositioni ex correctioni riciniariam per suas personas quaq; per Amgliam invigilare habet . partim ob alias multiplices causas quarum executio, juxta quoa ipsi confingebant, magis Clericorum quam Monachorum ossicium spectat. Deductus est in sententiam istam Rexin ali Principes regni, L. M os, Abrem vi sui moris erat totis viribus obnitente , inomnium molimini ae invidiae viriliter resistente. Ne tamen post obitum suum fieret quod se superstitesciebat per auxilium Dei nequaquam perficiendum, nesciens mortis suae diem vel horam, egit sagacitate 5 industria, qua pollebat, ut autoritate Ronianaein Apostolicae sedis, Monachorum habitatio in eadem Ecclesia confirmaretur inconvulsa dum saeculum duraret in perpetuum stabiliretur. Quod privilegio tali summus Apostolicae Antistes Ac Ex Nox ac sedis ita scripto suo
ALEx ANDER Epistos iu Ser nuder porum Dei verendissimo so
tri in Chrisso LAN FRANC Venerabi Cantuariorum
Archiepiscopo, Salutem O Apostolicam benedictionem. Accepi a Membusdam penientibi de sim partibui ad limina Sanctorum Apostolo
36쪽
rum Pa et Ri, Auxi quod quidam clerici associata sibi terreme a Wixx x- testitia Dicorim videlicet,auxilio, Diabolico Firitu repleti moliuntur de Sc et sta Sancti SAL v Aro Ris in Dorobernia qme est Metropolis totis Britanniae Monachos expectere,oclericos inibis araere. Cui nefario operi molitioniae hoc ad cere conantur ve in omni sede Episcopali ordo Monaehorum extirpetur, ubium non pigeat ausoritas ligionis sina de re sateli Dei compulsi crativium de privileg, Fccle rumseri praecepimus, ct venit ad manus titulum Praedecessoris,osiri beatae memoria GREGOR, maioris, de Ecclesi s Angli e quomodo stilicet praecepit vo us T IN Oaenti vestrae possit ut eiusdem ordinis auros, tau uicti se noscitur esse ,
poneret in praefata sede Metropobrana . cuivi praeceptionis inter aliae haec subnexa sunt si uia tua , inquit, fraternitas Monasteri, repulis re
dita in Ecclesia Anglorum quae nuper auctore Deo ad dem perducta est, hanc debet conder ationem instituere, quae in initio nascentia Ecclesiae fuit Patri u nostris o qnisi nulla eorum ex his qua possedebant aliquid suum
esse divebat, sed erant ilia omnia communia; aquam communionis rettilam et ordini uonachorum permaxime congruere, nemo qui dubitat. Hinc habe tur Episco Borei, Acit qui quartuae a beato GREGORI Ecta se Romanae, Cui auctore Deo praesidema, praefuit quam ATHEL- Warem mei Anglorum S LAvRENTI Archiepiscopo Praedecesssari vestro mi , in qua quibusdam praemissa huiusmodi censura anathematis Plus est. Gloriose, inquit, fili, quod ab Apostolica sede per Coepi optim no-srum ira vi postulasse libenti animo concedimus, id est, ut vestra
benignitas in Monasterio in Dorobernensi ci itate consituto quod Sanctusso noster AvousTIN v beatae memoria GREGORii discipualus Sancti SAL v Aro Ris nomini consecra it cui ad praesens preesse diuoscitur dilectissimus frater noster L AvRENT ivs) licenter per omni tamonachorum regulariter viventium haἰitationem statuat Apostolica authoritate decernentes ut in 'est salutis Praedicatores Monachi Monachorum gregem sibi socient, se eorum rutamsanctuarum moribus exornenti Quae
nostra decreta quis successorum nostrorum Regum are Episcoportim Clariacorum De Laicorum irrita facere tempta erit, a Principe Apostolorum P. TR , a cunctis successeribus suis anathemat nunculo subiaceat, quo' addis quod temerario usu peregit Deo, placita sat actione, paeniteat, huius inquietudinis vestrae emendationem promittat unde quia ratione diactante, quieti Ecclesiarum ditile esse presserimus, praesens decretum vn nominatorum Patrum coniarmamus es vice Apostolorum sub eodem anath mate eos constringimus quicuris hinc obviare contenderint.
Quam vero securii libertates libera securitate quaeq; ad jura Eceles Cam; riensis pertinentia potiri, saepe fatus Pati Lia, sic Nevi intenderit, ex his quae paucis designauimus, Sex Epistola quam ecce subscribemus cuivisso scire volenti patere sitis erit quam Epistolam de causi Ecclesiasticis scriptam ea re maxime pl icuit alijs omissis praesenti operi commiscere. Quatenus hi j
qui scientiam talcm negotiorum non omnino expertes sunt, ex consuetudini
bus aliarum in latum animadueitant qua dignitate ipsam celetiam inter alias constet eminere. Epistola igitur ista est. a LA NA
37쪽
mi rex et T ANFRA Nevs gratia Dei Archiepista ui dilectissmo nutriri et i-
Cices tensi Episeopa alutem Clerici villarum nostrarum qui in vesta diocesi existunt questi nobi sunt quod vestri Archidiacm
ni, reperto occasoniis, pecunia ab eis exquirunt, eae a quibusdam iam aca
ceperunt ueminisse debet faternitae esina quia contra morem Antecese suram,frorum C vestrorum vobis concessimi, imperauimui quat muta vestras anados irent, Graea qua ad Christanae Religionis notitiam
prodesse possunt, fine late eratione vel Asinione aliqua, a ribi auata ibrent. Siqua in ipsis culpis invenirentur, sustens interim vindicta: ad
strum examen seruarentur is nobi vel in miserendo vel in sienda, cui semper consuetudo fuit, obnoxi tenerentur. Mandamia itaque vobia ut male accepta sine dilatione reddi iubeatis, re mini ru vestiris, terius id praesumant serapandae caritatustatio prohibeatis. Nos vero presebteris nebris qui extra Cantiam conpituti sunt omnino praecipimus ne ad vestam vel aucta Episcopi Synodum ampsi eant nec vobis ne alva bis ministro vepria pro qualibet cubi respondeant. Nos enim cum ad i ta nostras venerinii quales p ta in moribu vel in fui ordinis scientia sint pasiata auctoritate vectigare debem M. Chrisma Iamen a vobis a cipiant , ea quae antiquitis instituta sunt in Chri alia acceptione per- foliant. Sicut namque ea quae antiquitus siue ad Rosina tempora Ant res res nostri habuerunt solerti aetantia cupimui illibata custodire, ite se, debita aliqua, quod abst, surpatione denegare nolummAd haec qua sagacitate hoc enim paulo ante memoratum paucis replicare ab re non esse putamuso qua inquam sagacitate memorabilis pater , O cine es apud regem GUELMTu egerit ut per inspirationem gratiae so Dei ad hoc, eo imminente Herduceretur, ut quamplures teras nominatae Eccles Canitiariens diuersis cauus ac violentijs hominum ablatas, pro redemptione animae suae restitueret,in referre longum inaestimavi non necessarium Earunis dam enim terrarum innumerusin nomina eidem Ecclesiae notissima sunt; redditus illarim ex quibus iiij qui sub domino, ipsi loco deseruiune sustentantur, pro aeterna ejus lutes, oculis justi iudicis , die noctuq consideranda ab eisdem ipsis praesentantur. Quid itaque de alijs ipsius Ecclesiae terris quae meadem qua olim ablatae sunt dueptio ius iniuria, permanent, successoribus tanti prouisori seruosumam iaciendum sit, fructus quem iste ex hi quae restituiteonsecutus est docebit eos, iuxta quod sui curam habebunt. Re etenim vera; o
illas restituisset si ultra quam vixit aliquanto tempore superuncisset. In hoc quippe illum gnara principis LANGANci prudenua duxerat circiso termino id se iacturum spoponderat. Verum dum sponsionis suae est inii tiri non meruit, quanto uudio Quis dum potest bonis insistere debeat, exemplo sui praemonuit. Haecin hujusmodi quae gloriosus pater LAN3RAN cvs magnifice operatus est, si quisquam uti sunt, describere volat, copiosa materia est,in ad opus grande lassiciens. Ego autem quia probabili trina ratione, sicut cepi, in alia ducor, tantum adhuc de eo breviter dico, ipsum re veta magnum, insuperabilem Ecclesiae Christi defensorem inpium totius sarta principem ac in quantum sibi licuit bonum pastorem cunctis in ea socpnsistentibus, dum vixit fuisse. Per idem tempus erat quidam Abbas ferai nomine ANs Et Mus xi equidem bonust scientia literarum magnifice pollens Contemplativae it totus intendebat. Hic toti Aormannia ricti Francia pro suae excellentis Sanctitatis
38쪽
mo, notus, cam acceptus,magnae famae quoque in t sum habebatur, ac iv Regi praefato necne LAR A. An eo Archiepiscopo sinctissima familiaritate , copulabatur. Huic cum nonnunquam pro diuertis Ecclesiae taliorum negoti js ad curiam Regis veniret. Rex ipse, deposita seritate qua multis videbatur faexus o semidabilis, ita fieb it clinus cassabilis vita plo praesente omnino quam esse solebat, stupentibus cunctis, tieret alius. Hunc itaque ex L ANFRAN cvM videlicet viros diuina simuli humana prudentia, sultos, prae se magni semper habebat, ex eos in omnibus quae sibi, quantum ossici eorum referebat, a genda erant, dulci litie cieteris studio audiebat. Vnde ex consilio eorum re ab animi sui severitate in quoidam plurimum saepe descendebat ex quatenus in sua Dominatione ad observantiam religionis Monasteria surgerent liudio te operam dabat. Quae religio ne nata deficeret, procurabat Ecclesiarum pacem quaq, tueri,in eis, quae in usus seruientium Deo proficerent, interris, in Decimis, in alijs redditidus, ex suo largiri. Hac tamen benevolentia super Ecclesia Normannia propentius respicactat.
Hic ergo ita LiELM, a cum vicesimo primo regni sui anno in lirmitate qua ex mortuus est , detentus apud Rotomagum fuisset, esse meritis, ac tercessionibus A, omnimodis commendare disposuisset, eum ad se de Becco venire non longe a se fecit hospitari. Verum cum ei de salute animaea suae loqui differret eo quod infirmitatem suam paulum levigan sentiret con tigit ipsius Principis corpus tanta invalitudine deprimi, Curiae inquietudines nullo sustinere pacto valeret. Transito igitur Sequa is, decubuit lecto in Ermestras villa quae est contra Rotomagum in altera fluminis parte Quicquid tum delici uin Regi infirmo deserebatur, ab eo illarum medietas AusEL Momfirmanti mittebatur. Verumtamen nec eum amplius in hac viti videre, nec ei ut proposuerat quicquam de anima sua loqui promeruis. Tanta enim in comitas occupauit utrumque ut nec ANfELMus ad Regem di irati v MDe wiLLi LMus posset pervenire ad Abbatem ANfELMv M. Et quidem Itio, , vs ita mortuus est non tamen ut dicitur , inconso tessus catque Aus Ex Mus vestigio est ab infim utate relevatus, primaeqt saluti post modicum redonatus. Qui autem Regio funeri interfuerint nube pompa corpus ejus Cademum datum sit, quaam liberae unmo quam ervili calumnia in Ecclesia beati rara Ni sepultum sit in dictu lugendum egauditu fatemur esse miserendum Quae enim conditio sortis humanae non o neat ad pietatem, cum auditum fuerit Regem istum qui tantae potentiae in vita sua extitit, ut in tota Anglia, in tota Nor Aia , in tota Cina Mens patria,
nemo contra Imperium ejus manum movere auderet mox ut in terr:m putatum exhalaturus, positus est, ab omni hominc, sicut accepimus, uno solo duntaxat serviente excepto, derelictum cadaver ejus sine omni pompa per Sequa. o nam naucella delatum, , cum sepeliri deberet, ipsam terram sepulturae illius a quodam rustico calumniatam, qui eam, haereditario iurere amans, conquestus est illam sibi iam olim ab eodem injuria fuisse ablatam. Quantus autem meror L A N AN cv ex morte ejus perculerit, quis dicere possit, quando nos qui circa illum, nunciata morte illius eramus, statim eum, prae cordis an gustia, mori timeremus t Ela iuncto itaque Rege i ix LMo, successit ei in regnum intreti vult orti.
Mus filius ejus, qui cum Regni fastidia fratri suo; o aera C praeripere in gestiret, AEANFRA Neu M, sine cujus assensu in regnum ascisci nullatenus poterat, sibi in hoc ad expletionem desideri sui non omnino consentaneum a inveniret verens ne dilatio suae consecrationis inferret ei dispendium cupiti
honoris , cepit tam per se , quam per omnes quos poterat liue sacramentoq;LA, F x Meo promittere justitiam, aequitatem, o misericordiam se per i tum regnum, si Rex foret, in omni negotio et u .lturum Iacem, libertutem, securitarum Ecclaliarum contra omnes defensurumi, necne praeceptis , atque
39쪽
ix xl xx consilijs ejus per omniari in omnibus obtemperaturum. Sed cum posthac 'u' regno suisset confirmatus, postposita pollicitatione sua, in contraria dilapsus
est. Super quo cum a LANFRANco modeste redargueretur ocrei sponti fi . dei non seruatae opponeretur, furore succensus, diuis, ait, et , qui cuncet quae promiiiii implere posit Ex hoc igitur non rectis oculis super Ponti picem n-rendere valebat, licet a nonnullis, ad quae illum voluntas sua trahebat, ipsius respectar, eo superstite, temperaverit. Erat enim LAN3x Ancus idem, vir divinae muli humanae legis peritissimus , atque ad nutum illius, totius regni spectabat intuitus. Qui cum de hac vita transsata fuisset, quam gravis calamitas ex obitu illius Ecclcsias vis devastaverit, multa praetermittendo topaucis ostendere placuit Confestim enim Rex foras expressit quod in suo pectore, illo vivente, consolum habuit. Nam mox, ut alia quae perperam gessit omittam, ipsam totius Anglia, Scotia, & Diberniae, necne adjacentium Insularum matrem Ecclesiam scilicet Cantuariensem, invasit; cuncta quae juris illius erant, intusin extra periclientes suos describi praecepit saxatoque vi-
et Monachorum inibi Deo servientium , reliqua sub censu atqueri in suum dominium redigia ullit. Fecit ergo Ecclesiam Christi venalem enus in ea dominandi prae caeteris illi tribuens, qui ad detrimentum ejus in dando pretium, alium superabat. Vnde misera successione singulis annis pretium renovabatur. Nullam siquidem conventionem Rex stabilem esse sinebat, sed qui plura pro aetmittebat excludebat minus dante, nisi forte ad id quod posterior offerebat, prima conventione vacuata . prior assurgeret. Videres insuper quotidie, spret, servorum Dei religione, quosq; elandissimos hominum regias pecunias exigentes, per claustra Monasteri torvo inminui vultu procedere, hinc inde praecipere, minas intentare , dominationem potentiamq; suam in immensum ostentare. Qua de re quae vel quot scandala, dissensiones, inordinationes ortae
sint, reminisci piget Supet haec quidam ipsi Ecclesiae Monachi, malis ingruentibus dispers ac missi unt ad alia Monasteria; dc qui Micti, multas passi tribulationes di improperia Quid de hominibus Ecclesiae dicam, qui tam vasta
miseria, miseraq; vastatione sunt attriti taut dubitarem, si sequentia mala non soessent, an salva vita illorum possent miserius alteri. Nec ista quae dicimus in sola Ecclesia Cainruariens la diiciunt. Detavit immanitas ista etiam in cunctis Oer Angliam constitutis filiabus ejus, quae viris sitis Episcopis scilicet seu Abaribus, decedentibus, in Viduitatem, ea tempestate, cadebant. Et quidem ipse primus hanc luctuosam oppressionem Ecclesjs Dei indixit, nullatenus eam ex Paterna Traditione excipiens. Destitutas ergo Ecclesias solus in Dominio suo tenebat. Nam aliam neminem praeter se substituere volebat, quam diu per suos Ministros aliquid quod cum is praeti duceret , abicis extrahere poterat. Itaque fanum eradi Dique miseriam videre. Duravit autem cre per quinq; annos ut de alijs taceamo super Ecclesia Cantuariensem . haec ipsa m: lenc a semper in peius proficiens sibique ipsi miserior deteriorq; succrescens. auarto inter haec anno His o Comes Cestrensis volens in sua quadam E
Uesia Monachorum Abbatiam instituere , missis vin nuntiis, rogavit Abbatem ANfEL Mus t Angliam venire , locum inspicere, eumq; per Aa nachos suos regulari conversatione informare. Renuit ipse, nec venire voluit.,aac Iam enim, quodam quasi praesagio mentes quorundam tangebantur, licet elanculo nonnulli ad invicem loquebantur, eum si, Angliam iret, Archiepiscopum Cantuariensem sore. Quod quamvis omnino remotum iaci a voluntate eius o firmitas propositi sui, se nunquam hoc onus subiturum , certitudinem promitteret animo eius ii tamen quia hoc non omnes intelligebant pro sovidendo bona non tantum coram Deo, sed etiam coram omitibus horrunibus Angis nitrare noluit, ne se huius rei gratia intrasse quisquam suspicaretur. Contigit interea Comitem ipsum acra languore gravari. Quod mox O , L AC mandans, magnopere precatus est quatenus antiqua familiaritate considerata,
40쪽
rata, ad consulendum animae suae sine mora veniret. Et si timor, induit, sus xxxi-cipiendi Arcluepiscopatus, ne veniat, eum cuneta lateor, inquit, inide mea, A mquoniam id, quod rumor inde jactat, nihil est ac per hoc indecens ejusti in clitati esse ita ita, si nihilo tentus magnae meae necessitati subvenire detrectat. Perstat ille in non veniendo, o Comes aeqvh permanet in requirendo Tertio itaque mandat illi haec, si non veneris, revera noveris, quia nunquam in vita aeterna in tanta requie eris quin perpetuo doleas te ad me non venisse. Quod ille audiens angustiae, ait, mini sint undique . Eliam vero, vereor ne cui
ier hoc praua suspicio sarrepat, tam causa consequendi Archiepiscopatus il-uc ire existimet. Si non ivero, fraternae caritatis violator ero, quam quidem
non solum amico, verum exhibere jubemur ininimico. Quae denique, si erga inimicum violata pereatum est, erga amicum quid est Et certe amicus meus familiaris ab antiquo Comes Ces ensis Hua fuit, qui mei nunc, ut dicit, indiget In necessitate probatur amicus. Si ergo propter obliquam , quam in me forsan homines habere pol Sunt opinionem, amico meo in sua necessitate
non siccurro, meum certum, pro dubio aliorum, peccatum incurro Commendans igitur me, atque meam conscientiam ab omni terreni honoris ambitione vacuam Deo pergam, respectu sancti amoris ejus, morem gerere amico meo.
Caeter ipse Deus agat in me salua gratia sua ab omni secularis negoti im-ro pedimento pro sua misericordia immunem custodiat Exigebant etiam tum temporis Ecclesiae se quaedam valde necessariae causa ut ongliam pergeret;
sed praefato illum cohibente pavore nullo pro eis pacto volebat iter arripere. Contigit interea ut Comitis In locuturus Bononiam iret, ubi cum per dies aliquot necessario detentus moraretur . mandatum est illi a Beccensibus ne , si peccato inobedientiae notari nollet, ultra Monasterium repeteret, donec transito mari, suis in Anglia rebus iubveniret. Prosectus igitur , mare transjt,in Dastu appulsus est. Inde citato gressu ad Comitem venit, ipsumque ab infirmitate jam convaluisse invenit intentus est tamen inre snglia sere mensibus quinque detinente eum non sollim Abbatia quam disponere venerat sed cs multiplicium ratione causarum , quae illius adventus causa non inserio , sicut diximus, erat. Sicq hujus temporis spatium transijt, ut de pontificatu Cantuariens nihil ad eum ves de eo dic tam achum v situ ipseq; sui periculi, intiqui timoris securus essectus sient. Post haec in Normanmam regredi volens, negata a Rege licentia copiam id agendi habere non potu . Inter haec cum gratia Dominicae nativitatis omnes regni primores ad Curiam Regis, pro more,venissent,contigit ut eorum optimi quinquevno consensu intra
se de communi matre Regni quererentur, quod viduata suo pastore tam diu, Ac tam inaudita vexatione opprimeretur. Hujusmodi ergo de hoc ab eis consilium sumptum est, ut iupplici prece dominum tuum Regem convenirent, quai, tenus orationes, quod posteris mirum dictu sertasse videbitur , per Ecclesias Anglia fieri ad Dominum permitteret, ut ipse sua pietate Ree inbiraret, quatenus instituto illi digno pastore, a tanta ea clade malias, per eam revelaret. Quod cum illi una suggestillent, ipse licet nonnihil exinde indignatus, tamen fieri, quod petebatur permisit, dicens, quod quicquid Ecclesia peteret, ipse sine dubio pro nullo dimitteret quin faceret omneauod vellet Hoc ita responta acceptori Episcopi ad quos ista maxime pertinebant, AN se LM v super, ipsa consuluerunt. Et quod ipse orationis agendae modum summam ordinaret, vix optinere suis precibus ab eo potuerant. Episcopis enim praeferri in tali statuto, ipse Abbas fugiebat. Coactus itaque juxta quod magis Ecclesiae: so Dei expedire sciebatur, modum orandi cunctis audientibus edidit, inlaudato sensu ac perspicacia animi ejus, tota, quae convenerat, Nobilitas regni , soluta curia , in sua discellit Institutae igitur preces iam per Anglorum Ecclesias
Haec inter evenit, ut die quadam unus de Principibus terrae , cum Rege familiariter