장음표시 사용
51쪽
mixti xx gitanis protestatus est illum nequaquam fidem quam sibi debebat simul c. - v in Arum , postolicae sedis obedientiam, contra suam voluntatem, posse servare. ANfEL- Mus igitur, salva ratione sua, quam de subjectione cli obedientia Romanae Ecclesiae in medium tulerat, petivit inducia ad istius rei examinationem quatenus Episcopis, Abbatibus, cunctis i regni Principibus una coeuntibus communi ac sensu cfinirentu utium salva reverent ad obedientia sedis Apostolicae posset fidem terreno Regi servare, annon. Quod si probatum, inqtut fuerit, utrumque fieri minim posse, fateor malo terram tuam , donec Apostolicum suscipias, exeundo devitare, quam beati Prum ejusq; Vicarii obedientiam vel ad horam abnegare Dantur ergo induciae, atque ex regia sanctione serme totius io Regni Nobilitas quinto Id. Marti pro ventilatione istius causae in unum apud
Fit itaque Conventus omnium, Dominico die , in Ecclesia quae est in ipso Castro sita ab hora prima Reges suis secretius in AN ELMv consilia sua studiole texentibus. AMs LMus autem Episcopis, Abbatibus 5 Principibus ad se a regio secreto vocatis , eos lassiste litem Monachorum , Clericorum, qaicorum numerosam multitudinem hac voce alloquitur. Fratres mei filii d Ecclesiae Dei omnes dico qui hic congregati estis in nomine Domini, pre- cor intendite se causa propter quam ventilandam adunati estis, pro viri-- bus opem vestri consili ferte suae autem ipsa causa sit brevi qui nondum ro pleniter audistis , si placet , audite verba quaedam orta sunt inter Dominum nostrum Rege, Me, quae quandam videntur dissensionem generare. Nam cum nuper licentiam adeundi a s sedis Apostolica prae-
sulem juxta morem Antecessorum meorum pro palli mei adeptione ab eo postulassem, dixit se V Ouu ipsum pro Papa necdum suscepisse , di
ideo nolle me ad eum illius rei gratia properare. Quinetiam ait, si eundem UR A N , aut quemlibet alium sine mea electione inauctoritate in reg- no meo pro Papa suscipis, aut susceptum tenesa contra fidem quam mihi debes facis , nec in hoc me minus offendis , quam si Coronam meam mihi tollere conareris. Vnde scias in regno meo nullum te participium habitu so rum, si non apertis assertionibus probavero te omnis obedientia subjecti nem V cara m de quo agitur, pro voto meo, negaturum. Quod ego audiens, admiratus sum. Siquidem, Abbas eram, ut nostis, in alio regno, permisericordiam Dei conversatus ad omnes sine querela. Nulla vero spe vel desiderio Pontificatus , sed quibusdam rationabilibus causis quas nullatenus
omittere poteram, in hanc terram sum venire coactus. Ipso autem Rege
firmato , omnes qui tunc aderatis ei vi Matri sua investrae scilicet Ecclesia Cantuariensi per institutione ' Pontificis ante mortem suam consuleret, Pro voto consuluisti . . . Peca, Suscepto consilio , placuit illiin vobis in hoc opus eligere me obieci plurima , subducere me Praesulatui gestiens, o nec adquievistis. Prosessu sum inter alia me hunc de quo nunc querela ista consentur a s A, C pro Apostolico suscepisse, Meq; ab ejus subjectione quoad viveret vel ad horam ciscedere nolle qui ad hoc tunc temporis mihi contradiceret nemo fuit. Sed quida Rapuistis mei coegistis onus omnium suscipere qui corporis imbecillitate desessus meipsum vix poteram ferre. In quo facto putadatis seria mihi ad votum servire. Sed quantum illud desideraverim, quam gratum habuerim, quantum in illo delectatus sim, dicere in praesenti quidcm, cum nihil prost, supervacuum aestimo. Verum ne quis in hac re conscientiam me im nesciens scandaliretur in mera fateor verum dico quia salva reverentia voluntatis Dei maluissem illa diei optio scimihi daretur in ardentem rogum comburendus praecipitari, quam Archiepiscopatus dignitate sublimari Attamen videns importunam voluntatem vestram,
credidi Me vobis c suscepi onus quod imposuistis,confisus spe auxili vestria quod polliciti estis. Nunc ergo, ecce tempus adest quo sese causa obtulit, ut
52쪽
M onus meum consili vestri manu levetis. Pro cujus consili adeptione peti si v reci inducia ab eo die quo mihi praefata verba dicta sunt, in hunc diem quate Mucii ix nus in unum conveniretis, communi consilio vestigaretis utrumnam pollim salva fidelitate Regis servare obedientiam Apostolicae Sedis Petivi inquam inductasin accepi, me e gratia Dei adestis. Omnes itaque, sed vos prae-- cipue Fratres in episcopi mei, precor inmoneo, quatenus istis diligenter Inspectis studiosus, sicut vos decet, quo niti queam mihi consilium detis, Ira vita de contra obedientiam Papae nihil agh idcm quanimomino legi debeo non ostendam. Grave siquidem mihi est Vicarium beati Ero1 contemnendo abnegares Grave, fidem quam Regi me secundum Deum ser-- vaturum promisi violare Grave nihilominus quod dicitur, impossibile mihi mihi sere unum horum , non violato altero, custodiret Ad naec Episcopi
responderunt. Constitium quod a Nobis petis , pcnesse eo , quem prudentem ic Deo ac bonitatis amatorem esse cognascimus, est ebiae in iam profunda re cons-ho nostro non eges Verum is remota omni alia conditione Franciter ad volon. suum Domini nosti Regi consili tui summam reumferre vens, prompta tibi voluntate, ut nobis ipf, consulereminini vitamen, si ules, verba sua ipsi Dominamsbo referemus, o cum audierimus quid inde sint ac dicemas tili Annuit ipse, insecerunt ut dixerant. Praecepit itaque Rex ut omnia in crastinum, quia dies a Dominica erat, dasserrentur, &ANfEL Mus ad hospitium suum, Curiam manere petitissus, reverteretur. Factum est ita. Et mane, juxta condietum, reversi sumus. Itaqii ANfELMus in medio Procerum, conglobatae multitu-- dinis sedens, ita orsus est. Si juxta quod a vobis, Domini Fratres hesterno reo die, consilium de praesenti causa petivi, vel nunc dare velletis, acciperem. At illi. 12uod heri restata mus, modo restandemesse scilicet , si pure ad voluntatem Domini Regis Consili tui summam transferre volueris, primpium , est quod in nobi essistiti didicimus, a Noli consilium certum habebis. Si autem secundum Deum . quod vi atenus voluntati Regis obviare passi, comitium a Nobis expecta , flora interitu quia in heu modi nunquam tibi Nos adminitulari via sobis. Quibus dictis, conticuerunt, incapita sua quasi ad ea quae ipse illaturus erat cmiserunt. Tunc Pater A, C L Tectis in altim luminibus vi- , id vultu , reverenda voce ista locutus est. Cum Nos qui Christianae M plebis Pastores, cx vos qui populorum Principes vocaminita consilium mihi virincipi vestro non nisi ad unius hominis voluntatem dare vultista Ego ad summum Pastorem, si Principem omium, Ego ad magni consili angelum surramin in meo immo in suo oc Ecclesiae scire negotio consilium quod se- ' qua ab eo accipiam. Dicit beatissimo Apostolorum ara o Tu es Parxus, super hanc Petram aedificabo Ecclesiam meam, di portae Inseri non praevale ruunt adversus eam, tibi dabo claves regini Coelorum, Squodcunq; ligaveritum super terram erit&in coelis ligatum, quo lininq; solucris si per terram erit so lutum, in cretis. Communiter etiam Apostolis omnibus Qtu vos audit me au-
dit & qui vos spernit, me spernitu requi tangit vos,sicut qui tangit pupillam
culi mei.Haec sicut principaliter beato Perno,&in ipso caeteris Apostoli dicta accipimus,lta principaliter Vu irio beati Pera i taper ipsum atteris Episcopis, qua vices agunt Apostolorum .eadem dicta tenemus, non cuilibct Imperiatori, non alicui Regi non Diaci, non Comiti In quo tamen terrenis Principibus
ilia ac ministrare debeamus. Docetin instruit iacm ipse magni consilii
'Angelus, dicens, Reddite qua sunt Caesaris Caesari, O quae sant ei Deo. Haec verba haec consilia Dei sunt. Haec approbo, haec suscipio, haec nulla ratioso ne exibo. Quare cunc sti noveritis in communi quod in his que Dei sunt icario beati P obedientiam i in his quae terrenae Domini mei 3 Regis dignitati jure competunt fidele consilium ivxilium pro sensus 'mei capacitate impendam. Finierat Pater in istis. Omnes igitur assidentes oppido turbati, cum festinatione o magno timuit surrexerunt, turbationem a sitam
53쪽
mi initia suam confusis vocibus exprimentes, ut eos illum esse reum mortis una clama- R re putares Converti l ad illum cum jurgio , Scias, inquiunt, Nos ac verba tua minime Domino no ro tua vice pertaturos. Quibus dictis ad Regem reversi lunt. Quia ergo ein ci verba sua Regi defetenda tuto committeret cum A, C tam remansit, ipsemet ad Regem ingrediens, quae dixerat, viva voce
innotuit, illiccq reversus est. Ad quae Rex vehementer iratus, cum Episcopis atque Principibus, intentillime quaerere cepit, quid dictis ejus objicere posset, nec in sit. Scandaligati ergo inter se, abinvicem sunt in partes divisi, ala duo, ibi tres, illic quatuor in unum consiliabantur, studiotissime disquirentes, si quo modo possent aliquod responsum contra haec componere , quod re giam animositatem deliniret, citelibatas sententias Dei adversa fronte non io
impugnaret. Solus inter haec ANs Mus sedcbat tantum innocentia cor-
eis sui. in misericordia Domini Dei fiduciam habens Adversarijs vero ejus conciliabula sua in longum protelantibus, ipse ad parietem se reclinans lenis inno quiescebat. Facta itaque longa mor redeunt pscopi cum nonnullis
Principibus a Rege, haec viro dicentes Vult Domin noster ex omi sis alusve bis a te sub ecteritate sententiam audire me his videlicet qua inter icam drire dicta fuerunt apud Ilinglicliam, unde petigi induciis in hunc diem restondendi. Res nota est exposivione non in Uet Ueruntamen noveris totum regnum com ueri a versam te quod nostro communi Domino conaris decus Imperii sui, Coronam auferre Cuicunque enim Regiae dignitatis ei constetudines tollit, Coronam msimul et Regnum tollit. Vnum quippe sine alio decenter haberi non posse probamm. Sed re cogita, rogam te, O ULAANi illim qui offensa Domino et ni tibi prodesse, nec ipsa pacato illi quicquam valet obesse, obedientiam ali re, subjecti ni jugum excute est liber, ut Orchiepiscopum Cantuariensem decet in cunctis actihm tuis volam atem Domini Regis , est Iussionem expectata necne, quod se egisti culpam agnosce, ac vi tibi ignoscat voto istim in omni quod a te inde petierit sapientis more concurre, quatenm inimici tui qui cas m tuis nunc insatiant, visa dignitatis tuae sublevatione erubescant. Haec, inquam haec rogamm, haec conmsuum , ne tibi tu i recessaria esse , dicimis , c confirmam-. Restion- di Quae dicitis audi , sed , ut ad alia taceam , abnegare obedientiam So Domini Papa nullatenus volo. Iam dies declinat in vesperam. Dis deratur si placet in crastinum cauta ista quo tractans mecum, respondeam quod Deus inspirare dignabitur. Suspiciit ergo illum, aut quid dicere vltra nescire, aut metu addictiam iam stlitu coepto desistere, reversi ad Regem persuaserunt inducia nulla ratione dandas, sed clusa recenti examinatione discussa, supremam, suis ad shq - Qij nollet, ita cum mox Iudicis sententiam invehi iuberet. Erat mitem quas primus reprolocutor Regis in hoc negotio
vi LLELMussu Dra nominatus Dunelmensis Episeopus, homo linguae volubilitate
facetus, quam puta sapientia praeditus Hujus quoque discidi quod inter Regem
c ANs LM v versuPatur, erat Auctor gravis,&Incentor Regiq. spoponderat os saetiarum,ut A. et M us aut Romani Pontificis funditu obedientiam abnegaret,
aut Archiepiscopatui, reddito baculo e annulo, abrenunciaret. Qua sponsione fretus Rcx, applaudebat sibi sperans illum vel, abjurat Apostolico infamem
remanere in regno suo, ves eodem retento rationabiliter extorrem fieri a regno
suo. Et ista quidem volebat propterea quod omnem auectoritatem exercende Christianitatis illi adimere cupi edat. Nec enim regia dignitate integre se potitum suspicabatur, quamdiu aliquis in tota terra, vel etiam secundum Deum, nisi per eum quicquam liabere iota dico vel posse dicebatur, saliam cordis illius voluntatem Tunesmenses intelligens omni genio sitageb.iti si quo modo AN, O v, calumniosis objectionibus fatigatum regno eliminaret, ra- dotus vi diccbatur , ipse discedentes se Archiepiscopatus solio sublunandum. Cum igitur R egi persuasi et quaestus inducia ANfELMo non esse dandas, comitatus Quam pluribiis qui verba sua suo fulcirent testimonio, ad virum in
54쪽
grediens, ait'. di quaerimoniam Regis contra te. Duillatio quantum rit
vinieres, eum sua dignitate Joliasti, dum Ono NE Episcopum Ostiensem sive sui octoritate praecepit Papam in sua Anglia fatis, aliatum petis tibi inducia dare quo posis eandem soliationem tuis adinventionibus usam esse demonstrare. Reves eum primas placet debita Imperi sui dignitate, se tunc demtim de induci s age . . Alioquin noveris illum iι ipsi ilium Dei omnipotentis im-
precari, o fideles qui imprecationi ipsus conniventes acclamare F vel ad horam in uia de erit , qua tibi in cra inam dari precatis. esare jam nunc luestigio ad Domini, Iri dicta resonde, aut sententiam tua vindicem praesum-io ptionis dabio procul in praesenti experiere. Nec jecum exigimes esse qua agitur, immo in istis magni doloris simulis vetemur. Nec mirum diuod enim Dominus tuus est noster in omni domiratione sua praecipuum habebat, est quo eum cunctit Regibus praestare certum erat, hoc ei quantum in te es inique tostis, tocens dem cum scramento quod ei feceras patruis est omnes amicos ejus magna in lac cons pone involais. Audiens haec Ares Et Mus patienter sustinuit, moxq; ad tantae calumniae nefas ita brevi respondit diui propterea quod venerabilis sanctae Romanae Ecclesiae summi Pontiscis obedientiam abnegare nolo vult probare me demes sacramentam violare quod terreno egi debeo, apii est in nomine Dominime paratum inveniet ei sicut debeo est ubi deleo rejandere . Quibus auditis, dici aspicientes sese ad invicem, nec invenientes quid ad ista referrent, ad Dominum suum reversi sunt. Protinus enim intellexerunt quod prius non animad verterunt, nec ipsum advertere posse putaverunt, videlicet Archiepiscopum Cantuariensem a nullo hominum, nisi a solo Papa, judicari posse vel damnari, nec ab aliquo cogi pro quavis calumnia cuiquam, eo exceptori contra situm velle respondere. Ortum interea murmur est totius multitudinis pro injuria tanti viri summissa inter se voce quaerentis Nemo quippe palam pro eo loqui audcbat ob metum Tyranni. Veruntamcn Miles unus de multitudine prodiens viro astitit flexis coram eo genibus dicens Domine Pater, rogant te per me
supplices ii tui ne turbetur Cor tuum ex ,s qua audisi, sed memor ego eati Ion a vincentis Diabolum in se uilinio, d et indicantis ADA, quem ipse et erat in Paradiso. Quae verba dum Pater comi vultu accepisset, intellexit animum populi in sua secum sententia esse Gavisi ergo exinde sumus, sanimaequiores cssecti, confidentes iuxta scripturam vocem populi, vocem esse Dei. Quid agam i Si minas, si opprobria, si contumeluis, si mendacia viro objecta singi latim describere voluero, timeo nimius judicari. Quae tamen omnia pro sid Iitate Apostolicae sedis aequanimiter sustinebat, o juvante Deo, invicta quaeq; ratione destruebat, ostendens potius in veritat sese consistere, atq; in cimetis quae negotii summa respiciebat Deum Auctorem habere. Cum haec omnia
Rex agnovitiet usq; ad divisionem spiritus sui exacerbatus , Episcopis dixit ;
o Cui es hoc y Aone mihi pollieit euis quod eum omnino ad veste metim tracta reis, usicaretis , damnaretis P Cui Dum resis ita inprimis tepidei silenter per singula loquebatur, ut omnis humanae prudentiae itiscius et expers putaretur. Et adjecit, Nox est. Iubeatur ad hil=itium ire, est Nas, jam plen agnita ratione sua cogitabimus pro te, si mane . Hinc ad Reges praeceptum repetivimus hospitium nostrum Mane autem reversi, sedimus in solito loco expectantes mandatum Regis. At ille cum suis omnimodo perquirebat quid in damnationem AusELMi componere posset, nec inveniebat. Requisitus ire Lix Mus Danelmensis quid ipse, ex condicto, noctii egerit apud se,
respondit ni ratista, posse asserri ad enervatianens rationis A, C rati, praefer- o tim cum omnis, inquit, ratio ejus innitatur verbi, Dei est autoritati beati Pr . TAED. Veram mihi violentia videm opprimendus es si Regiae voluntati non alta quiescere , ablato baculo est annulo regno pecensi. Non placuerunt haec verba principibus. Et ait Rex Ioui placet si haec non placent ' Dum viso parem mihi in regno mea viis sustinere nolo. Et si sciebatis eum tanto is causa
55쪽
rure mi sua robore saltum, qaare permisistis Me incipere placitum ista contra eam P Ite,
Cilii R* e. Miliamisi quia per vatium Deis vos istum ad voluntatem meam non damnaveritis, ego damnabo vos. Ad quae Ro3ER Tu quidam ipsi Regi valde amiliaris ita respondit. De Cras sinagris quid dicam , fateor nescio. Nam cum omm Iussio per totum diem inter Nos ira conferimus , quatenus aliquo modo sibi cohereani conferenda conserimas, ipse nihil mali Dcontra cogitans, dormit, drprolata coram eo statim uno labiorum suorum pulsu quas telas araneae rumpit. Et vos Episcopi mei, quid diciti l Dixerunt, Dolemus quod animo tuo, Domine, Iatisfacere non vatimus. Prima es non modo ictius Regni, sed Oricotiae est Hiberniae, necne adjacentisim Insularum No Sustragane ejus. Unde patet Araba iotionabiliter eum judicare et damnare nucatenus posse , etiam si aliqua enlpa in eo, qui modo non alit, posset ostendi. Ait diuid igitur rectas peti eum viditare non potectu, nonne saltem omnis obedientiae dem ac fraterna societatis amicisitam ei abnegare potest Vm quidem, inquitant, quoniam lubra facere possumus. Properate igitur, est quod dicitis citis, facite, ut cum viderit se a cunctu es c um cs despotum , verecundetur , est ingemisca se V xx Nun me Domino suo contempto secutum. Et qua ista securius faciatis , En ego primum in imperio meo penitus ei omnem securitatem, est duciam mei loco , ac deinceps in Leo vel de illa natet in causa considere , vel eum pro Archiepiseopo aut Patre hyirituali tenere volo Actis ex hinc pluribus ac diversis contra virum machinationibus, at 'uae ab in epta sui propositi norma eum avellerent, nec in aliquo proficientibus, tandem , sociatis sibi Abbatibus Episcopi retulerunt Patri quod dixerat Rex , suam pro voto illius abnegationem quam praelibavimus ingerentes. Quibus ille respondens ait. dicitis audio. Sed cum propterea quod me ad beati P. et x i Principis pestelorum subjectionem est fidelitatem teneo , Mihi omnem subjectionem fidem , est amicitiam eaam Primati velaro se Patris ri iuali debetis abnegatis non recte proceditis c Ut tamen a me, similem vobis
vicem rependere. Veram fraternam paternam vobis caritatem exhibens, nitar,s pati non refugitis, vos, fratres ac fias sancya Matrii Ecclesia Cantuariensis, ab hac in quo lapsi estis trepida errore convertere, O per poteitatem mihi a Do gomina datam ad viam rectitudinis retiorare. Regi autem qui mihi omnem in reis
gna sua secaritatem adimit, ei pro Arcliviscopo vel Patre Pirituali haberet
se amodo nosse dicit, omnem cum deli servitio seuritatem quantum mea intero standeo, d paterna mare diligentiam anima illius caram, si ferre dignasitur. habebo, retenta semper apud me in Dei servitio potes aie, nomine est officio Pontificatus Cantuariensis , qualicum oppressone vexatri contingat res exterures. Ad haec ille respondit. Omninis a Mersatur animo meo quod dicit, nec mem erit
quisquis ipsu esse, et gerit. Erum repler vos qui regni mei principes sis omnem sideratis amicitiam,sicut Episcopi fecerunt ei denega:e,is atenas appareat quid Iucreta in ea de quam essensa voluntate mea servat Apocloisa sedi. Dixerunt. orio, nunquam fuimus Hominecem, nec fidelitatem quam ei non fecimas aharbe malimus Carchiepiscopus nesse estu Chrisianitatem in hac terra gulernare labet , d ra re Nos qui Grassiani sumus ejus Metigerium dum hic vivimus declinare non possumus, praesertim cum nuEius offensae macula ictum reficiat, quae vos secus de ico agere competat. Quod ipse repressa sustinuit ita rationi eorum palam me nimis ostenderentur, contraire praecavens Igitur Episcopi haec videntes, confusione vultus sui operti sunt , intelligentes omnium oculos in se converti in Apostasiam sita am non iniusti a cunctis detestari Audires enim si adesses nunc ab isto , nunc ab illo istum vel illum Episcopum aliquo cogno mine cum interjectione indignantis denotarici videlicet. Ivo proditoris, soHire vel Henonis horumq; simitum , Qui paulo post singulatim requisti a Rege, xtrum omnem subjectionem kobedientiam, millaxonditionem interposita, an illam solam subjectionem inobedientiam, quam praetenderet ex autoritate Romam Pontificis, Aris Eoo denegassent, cum quidani v-
56쪽
no, quidam alio modo se hoc fecisse responderentu hos quidem qui . nulla, conditione interposita , funditus ei quicquid Praelato suo debebant se abluta 'rasse professi sunt, juxta se sicut fideles lamicos suos honorifice sedere praecepit , illos vero qui in hoc solo quod praeciperet ex parte Apostolici sese subiectionem obessientiam illi abnegasse dicere ausi sunt, ut perfidos ac suae voluntatis inimicos procul in angulo domus sententiam suae damnationis ira permotus jussit praestolari Territi ergo inconfusione super confusionem incluti in angulum domus secesserunt. Sed reperto statim salubra quo niti so- Iebant domestico Consilio, hoc est, data copion pecunia in amicitiam Repisto recepti unt ANfEL Mus autem sciens omnem sibi in An'Ita securitatem Rege sublatam, mandaxit ei dare sibi conductum quo cum suis portum maris, tuto petens, regno decederet, donec Deus tantae perturbationi modum dignanter imponeret Quo ipse audito gravi cordis molestia elanguit. Nam licet discesturni eius summopere desiderare , nolebat tamen eum Pontificatus
dignitate seisitum discedere, ne novissimum scandalum, quod inde poterat oriri, peius fieret priore. Vt vero Pontificat illum duilaisiret , impossibile sibi videbatur Turbatus itaque, di Episcoporum consilio per quod in has anuustiasse devolutum quaerebatur, omisso, cum principibus consilium iniit quia faeto opus esset inquisivit Rogant illi quatenus vir cum summa pace moneatur ad x, hospitium suum redire responsum Regis super petitione sua mane recepturus.
dii erum, di ph tis etiam Curialibus plurimis, hospitium
repedavimus Rati sunt quippe hominem a terra discedere , ingemuerunt. At ille laetus malacer sperabat se perturbationesi onera seculi, quod semper optabat, transito. mari , evadere. Cum igitur inter spem a regno discedendidi metum in regno remanendi animus ipsius fluctuaret, ecce Principes a latere Regis mane directi, rogat, aiunt, Dominus nauer ex te venire ad se. Ascendimus , mimus, o supremam de negotio nostro sententiam avidi audire . in quo lauri eramus loco consedimus Nec morari veniunt ad Patrem nostrum 1 roceres regni nonnullis Episcopis comitati, haec ei dicentes sentiqua tui a s micitia moti dolemus discordiam tuam inter Dominam Regem es Te esse exortam aeuare cupientes in presinam concordiam vos revocare pravidimus in praesenti utile fore indaria virim de negotio dari quatenas line fiet ad definitum aliquod tempus inter vos pace statuta, nec a Te illi ve suis , nec ab eo tibi vel
tuis quicquamst, quod concordis metis erumpat. Hoc inquam utile fore travis
ais concorae a non a cio. Veruntamen video mihi videre quid is a uam oc
fertis, pax hasea in se Ae tamen ab aliqua iudie. - , 1 - , τ .ae
aliorum in sit credereti Concedo suscipere quod Domino egi d coli, Te t pro pacis cauadia secundam Deum saluere, salva semper si det Abira res eis. o i ct obedientia Domini cara mi sedis Appi Tolica Praesulis. Probant dietum
referunt ad Repis auditum Dantur ergo induciae usq; ad ostavus Pente. costes ac Regia fide sancitur, quatenus ex utraq; parte interim omnia, ut dictum erat, essent in pace. Et Rex se integritas, inquit, perfectepacis ictam quae
erras es controversiam ante hunc terminum non sedaverit, omnino qualis haed est, talis in praefinito termino induciarum definienda in mediam revoratisrHis ita gestis accepta a Rege licentia, ad suam AN se LMus revertit sedem, praesciens apud se pacem Inducia illas inanes momentaneum velamen esse odis,' oppressionis mox futurae. Qiiod in brevi postmodum patuit Siquidem evolutis paucis diebus BALDvi Nu Monachum in quo pusso maior Consiliorum A, ELMi pendebat, de duos Clericos ejus Rex ipse praesicripti discidii causa ab Anglia pepulit, E L M, M in hoc facto atroci moeroris verbere percillit. Quid reteram Camerarium ejus , in sua Camera, ante suos oculos, caprum, alios homines ejus injusto Iudicio condem. natos, depraedatos, innumeris malis afflictosa Et haec omnia insta dies indη-
57쪽
ciam, praefixae pacis , regalis constantia fidei contra virum excercebat, Passa est igitur ea tempestate Ecclesia Cantuariensis in omnibus hominibus suis tam saevam tempestatem, ut sere universi conclamarent, melius sibi absq; P store jam olim tuisse, quam nunc sub hujusmodi Pastore esse. A cujus tempestatis descriptione temperantes modum praesenti vorutam imponemus, cavenates ne prolixa fatuitas inlatu prolixitas orationis legentes vel audientes , si forte aliqui fuerant, nimio taedio assiciat.
Um datarum die induciarum praestolaretur: hine inde fides virorumq; in tio , videlicet Regis MI Archiepiscopi certis indi a cij panderetur, Regis scilicet omnia quae spoponderat in contrarium pervertendo , o Pontificia sua sponsione servata patienter irrogatas injurias perpetiendosi, uanensis Episcopus ALTE xv nomine ab UOAM sedis Apostolicae Praesulis Roma missus Angliam venit, adducentibus eum duobus Clericis Gis Axo scilicet w E L M, qui de Capella Regis erant. siquidem ipse Rex ubi sensit AusELMv suae voluntatis in praescripto Negotio nolle obtemperareri clam MNfELM ignorante, eosdem Clericos o Iebmam miserat, Romanae statum Ecclesiae per eos volens certo dinoicere. Erant
namq: Romae in illis diebus sicut praediximus duo Pontifices cimi a diversis mpostolici nuncupabantur ; sed quis eorum Canonice, quis secus iuerit instituistus, ab Anglis usq; id Temporis ignorabatur Scire itaq; veritatem hujus rei Romam missi sunt hi duo Clerici, eaq; cognita, jussi sunt sacris promissionibus illectum ad hoc si possent Papam perducere , ut ipsi Regi ad opus Archiepiscopi Cantuariensis pallium tacita persona ANfEL Miri destinaret, quod ipse Rex, AN a Pontificatu simul & Regno dejecto, cui vellet cum Pontificatu nice Apostolici postmodum daret. Hoc quippe disposuerat apud se hoc suspicatus est, non injuria sibi concedi posse hoc indubitato fieri proh omittebat opinioni suae. Praefatus ergo Episcopus Angliam veniens, secum Archiepiscopatus stolam Papa mittente clanculo detulit. Et silenter Cant aria Civitate pertransita Au- , LMo devitato, ad Regem properabat nulli de pallio quod ferebat quicquam dicens, nullum in absentia ductorum suorum familiariter alloquens Rex deniq; praeceperat ita fieri, nolens mysterium consili sui publicari. Ille igitur cum nonnullis diebus ante Pentecoste ad Regem venissetum ei ad singula quae suae voluntati accepta fore didicerat bonae spei fiducia respondisset nil penitus ipsi pro A, s es, o locutus est quod pacem inter eos conciliaret, quod tribulationes in quibus pro fidesitate sedis Apostolice desudabat mitiga soret, quod eum ad sublevandum in Anglia Christianae Religionis cultum rodo. raret. Super quo multi, qui prius, ex adventu ipsius, magni spe boni tenebanis tur, oppido admirati, Papa , inquiunt, quid dicemus ut aarum est argentum
Roma praeponit Uuia, qui subrum mimis, quid Consilii, quid solamisi ibi m
58쪽
raceps in sua appressene reperient qui pia talpiscenda suae cause rectitudive non, ita ii rhabent quod dent vi M. Rex Sentiens itaque Rex Episcopum ex parte R. ara res cuncta suae voluntati
coniventia nunciares, clarea, ii ipsum Uxarim vi pro Papa in suo regno si stiperet . velle Apostolica authoritate sibi dum viveret in privilegium promul gare adquievit placito, praecipiens VR AN, in omni imperio suo pro Apostolico haberi, eiq; vice beati P et xv in Christiana religione obediri. Egit post haec quibus modi poterat ipse Rex cum Episcopo , tinenus Romam Pontificis autoritate An sit Muti ab Episeopatu, regali potentia fultus, dei poneret, spondens immensum pecunias pondus Haec Ecclesiae Romana singulis annis daturum , si in hoc suo desiderio latisfaceret verum cum id nulla rautione fieri posse, docente Episcopo didicisset, deficiebat animo reputans apud se nihil in requisitione vel susceptione Romani Antistitis se profecisse Attameis immutabile considerans quod factum sueratu consilio cum suis inito quaerebat qualiter, servata singulari Cessitudinis suae dignitate, viro saltem speciet enus amorem suum redderet, cui crudesiter tiatus hi poterat cupitae damnationis pro voto inferre.
Instante igitur dies, in quem inducia dare sunt inter ipsos, mandatum est AN, tunc in villa sua,tiae 2Autlelae dicitur consistentio ibi solere., nitatem Pentecostes chlebranti, quatenus ad aliam villam suam quae uesa vocatur accederet, ubi Nunci Regis Curiam suam in ipsa stivitate apud inslesoram tenentis, ad eum venires verba Regis illi se illius possent Regi d ferre. Ivimus ergo illuc, Et sequenti dies, veniunt ad illum pene omnes Episcopi iis Quae ciui praemissa pace sui, pedetentim explorare aggressi sunt, virum aliquo moco illum ad hoc illicere possent, ut ipse jam tot ac tantis adversitatibus actus, vel tunc data pecunia, Regis amicitiam sibi conciliaret. Ad quod cum illum more solito inflexibilem reperissent . tandem hujuscemodi quaestibus eum interpellare destiterunt , subjungentes haec. Si ergo pro adipnscenda amicitia ipsius nil de tui dare vis, dic, rogam te, compendioso apsimili- .iosi verbo quid velis pinit. Dixi vobis jam , quod nunquam Domino meo anc contumeliam faciam ut fac o probem amicitiam ejus esse venalem. Sed si me Leut debet Patrem suum vult gratis diligere es vi more Archiepiscopi Cantuariensis, sub obedientia Domini Papae UO NI in Anglia vivam permittere , gratiose suscipiam , ii pace ac secaritate potiti sicut Domino est Regi meo D
liter est oportune deserviam. Si hoc non mali scitis quod in hunc diem com enit inter Nos De scilicet mihi conductum donec ad mare perveniam, est postmodum quod intelligam me facere debere , faciam. Nihilne Nobis , inquiunt, aliud dices ' Refert. Hinc nihil Dominus Papa UR Mus , aiunt , rogatu Domininori Regis solam isti Archiepiscopatus per Episcopum qui de Roma venit diis
o rexit. Tuum igitur erit eamderare, quid tanto beneficio dignum Regi rependas.stio enim sine multis periculis magnos labor at constamine obtincre non posses, ecce nuco interveniente gravamine, si in te non remanserit, habes Sensit in his Ares LMus nimis implicitum negotium actitatum contra se in anxiatus spiritu dixit O beneficium lusu emmatio quanam sit apud me , novit Dominos insectar conscientiae meae. Dixerunt. Suomodocans facti hujus executio sedeat animo tuo , laudamus est consulimus vi saltem quod in via expendere si pro hoc Romam ires et des, ne si nihil feceris injurius judiceris. Nec lo qui dem, ait , nec omnino hujus rei gratia quicquam illi dabo vel faciam. nihilum tenditur , in te. Praeterea quae quantave super istis faetii sunt, enarrares pigri. Post quae omnia Rex 'ut diximus . Principum suorum consilio usus, posthabita omnis praeteriti discidi causa, AN LE L Mogratiam suam gratis reddidit,in quemadmodum Patrem regni spiritualem de Episcopum Cantuariem
sem, quod sui ossici foret illum quaq; per Angliam exercere concessit. Quod cum Pater gratiosus accepisset, o donatis hincinde retroactis quaeresis, Curiae
59쪽
v. ii i , t illius apud minius ram se praesentasset ac semilata est tuo in conspectu pr M. ii hinc certi, coadunatae multitudinis ipsum detinuisset , ecce ira Cura ille Romanu adven Congressusque, En inquit alludens, quam banivm est quam j dum habitare Fratres o num. Et sedens, de pace quaedam ex dominicis vero bis protulit, laudans eam inter illos revixisse , quam Lereonidabatur sua indusii is satam in eis non tuisse. Cum autem de Pallij susceptione 'geretur, 'uidam pro captanda Regis gratia virum ad hoc ducerem renim v , pro regiae Maiestatis honorificentia, illud per manum Regis susciperet, non adquievit, rationabiliter ostendens hoc donum non ad regiam dignitatem, sed ad singularem beati Erci per iocinere auctoritatem et unde cum omnes silentio pressi coiit, issent . statutum est ut a quo Pallum in Atabam delatum est, ab eodem Camu iam super Altare Salvatoris deserretur, unde ab A WE M o quasi de manu beati trita pro summi, quo ungebatur. Pontificatus honores sumeretur Adquievit istis multitudo omnisin in quo ita fieret, praestos est Dies Post haec ANfELMuM a Curia viscedentem secuti sunt Episcopi duo Ro-
lum agentes pro culpa sua abnegationis, quam cum alijs Coepit opis suis secerant apud Lothuagheliam. Qui misertus eorum, absolvit eos in uadam Ecclesiola, quae se nobis optulit ambulantibus proposita via. Ibi etiam mi L sos a cola Episcopo sancti Dis Cis de Gua , qui vulgo De in vocatur, ipsa hora reddidit Episcopale officium, a quo, exigente culpa ejus, jam antea ipsemet illum suspenderat. Deinde Daraberniam properavimus, illic adventum Romani Episcopi praestolaturi. Qui Episcopus juxta condietiam die Dominica, quae erat quarto Id. Iuni venit, pallium in argentea capsula decentissime deferens itumq est obviam a Monachis in ipsa metropoli Sede Domino Christo famulantibus associato, sibi Fratrum Conventu vicinae beatorum Apostolorum Paris i ta Av- Lirimatiae, cum numerosa Clericorum necnon immensa Laicorum diversi sexus aetatis multitudine Pater etiam ipse Episcopis, qui ob hoc Cantuariam venerant, dextra levaque stipatus ac sustentatus , sacro beati Apostolorum Principis muneri nudis pedibus , sed indutus sacris vestibus devotus occurrit. Tali devotionis cultu, pallium super Altare delatum ab Ares ELM assumptum est, atque ab omnibus pro reverentia sancti erat suppliciter deosculatum. Indutus e Pontifex dehinc summus id celebranda missarum solemnia, magno cum honore adductus, altario praesentatur. Ad quam missam recitata est pro ossicio ipsius diei illa Euangelis lectio, quam in consecratione ejusdem Pontificis diximus super verticevn ejus inventam, hoc est, Homo quidam fecit
caenam magnam, est vo in mulio . Et misit servum suum hora carnae dicere invitatis vi enirent, quia jam parata sunt omnia. Et ceperunt simul omnes exca os e &c. Quod sic evenisse nonnullis admirationi fuit, praesertim cum hoc, nullo prae med tante, nullo praeordinante constiterit aetum Attamen quid quidam inde dixerint, quid praeconati fuerint dicere supersedemus Verum ex his quae pro rerum gestarum veritate suo loco adjuvante Deo, dicemus, palam erit videre, ipsa verba Domini nec primo in consecratione ejus super eo casu occurrisse , nec secundo in confirmatione ipsius consecrationis coram populo in casum lecta fuisse. Revocato post haec praedicto BALD vi No in Angliam, rebus aliquanta pace sopitis, venit ad Aus et M v quidam Monachus Coenobii sancti A L-
, , i, ratione Hiberness, nomine S, MAE EI. Hic defuncto bonae memo soriae Di, A et oratillis Civitatis Episcopo , a Rege uernis , mittietdacii nomine , necne a Cier, populo in Episcopatum ipsius Civitatis electus est,
atque ad Avis E L M, , juxta morem antiquum, sacrandus cum communi decreto directus. Quorum electioni o petitioni ANfEL Mus annuens, homi
60쪽
nem aliquandiu secum honori lice detentum, necne qualiter in domo Dei conia versuri deberet diligenter instructum , sumpta ab eo de Canonica subiectione' 'ii h sua ex antiquo more professione , promovit in Episcopatus innim into, octava die substquentis Paschae , ministrantibus sibi in hoo officio qua . tuo Epis opis sust aganeis suis. Qui novus Pontifex tanti Principis i medictione ac literarum praefato egi, Clero quoque ac picta vibrent pro sini-mqnio suae consecrationis scriptarum astipulatione oboratus, in patriam suam cum gaudio revertitur, atque in sedem suam cum honore pro usu sulcipi,
i Eodem , hoc est tertio, anno Pontilicatus Ares ELMi el: tus est S ,- ad Episcopatum Ecclesiae eornenses, in ira An muri cujus supra me minimus ad regimen Ecclesiae Heresordenss. Qui cuim in summum promovendi Sacerdotium ad A, set L, v M pro more venissent, necdumq; omnes inferiores ordines habuissent cordinavit eos pro instanti nece vitate , ad Diaconatum curesbyteratum unum,in alium ad Presbyteratum, in Sabbatho jejunii quarti mentis, in Villa sancti A DR a de Ravecrera quae prope medoniam
lita, Lambera vocatur. In crastino autem sacravit eos Odoniae in sede Episcopali ad Pontificatus honorem, ni astrantibus sibi in hoc quatuor de Sustra neis suis, non videlicet Archiepascopo Eboracensi, Vc Lo Epiro scopo Lundoniens, ope aceto adfordens seu Normices in G, v v L-
nam proficisci disponens Fratri suo icit i. Ere, Regi Anglia, Normanis niam spatio trium annorum pecuniae gratis in dominium tradidit. Quae pecunia per Angliam partim data partim exacta totum regnum in immensum,
stavit. Nihil Ecclesiarum ornamentis in hac parte indulsit dominandi cupiditas, nihil sacris altanum vasis, nihil reliquiarum capsis, nihil Euangeliorum libris auro vel argento paratis. Conventus est Ac Arvs Et M uri per id temporis, o ut ipse quoque manum auxili sui in tam rationabili causa Regi extens derct, a quibusdam suis est amicis admonitus. Ihtellexit ille inrationis et inhonestatis hoc facere, sed propriarum rerum tenuitate constrictus, unde e leret,quod aciendum fore videbat non habebat. Vsus igitur consilio Magnorum
virorum Accii Exi Ni videlicet inent ni Politi licis in G, QD, L pia Rassensis, necne aliorum, quorum in hujusce negotij consilio par credi judicabatur, de thesiuro Ecclesiae Cantuariemis partim in auro, partim in argento, valens ducentas argenta conivente majori parte conventus accepit, quod praefato Reti cum illis quae de suis habere poterat pro instanti necessitate, ut rebus consuleret, pariter contulit. Verum in hoc facto nullum successoribus suis quod imitarentur exemplum relinquere volens, mox D'minicam villam suam o quae Ieccheliana vocatur, spacio septem annorum ejusdem Ecclesine iuri conia cellit , quatenus ex redditibus ipsius villae , qui circite triginta librae senariorum illis diebus erant, illatim Ecclesiae damnum restitueretur. Et quidem eodem spatio ipse Ecclesia eadem villa potita est,m silva, villaeta toti redditus ejus in novo opere , Quod a majori turre in orientem tenditur , quodq; ipse Pater AN set Mus inchoasse dinoscitur, consumpta sunt. Haec ex gestae rei veritate proponimus, ut ora obloquentium qui usque hodie Aus Modepredata Ecclesii crimen intentant, si fieri potest, obturemus, optantes quatenu tanto viro detrahere desinant, ne quo se, quod sibi non proiit, peccati vulnere laedant. Ipso quoque tempore eandem Ecclesiam res suas in majoris quam sol bat libertate sua sanctione deinceps possidere constituit, Malia quaedam quae Antecessores eius in dominio suo tenebant ipsi Ecclesiae perpetuo iure possidenda concessit. His brevi per excessum, sed, ut reor, non superilia di ctis, ad quod cepimus revertamur. Igitur pacto inter Fratres, Regem videlicet wiLEI ELMv oc Comilcm Roa EnrvM, de praefato negotio facto ri a V11-