장음표시 사용
21쪽
omnium opifex ille, uirtutes in hac torrena plaga,neque se/dem suam ponere,nc tonsi stere posse intueretur, poten tissimos earum defensores tu/toresque ac duce producere decreuit,qui non modo uiri
tes ipsas perinde to clipeus ex omni parte defensaret
ac protegerent,sed earum quoq; sectatores magnipenderent&honestarent. Quos etsi nonullis Maecenates appellare collibitu est,nos tamen si tam excellentis muneris officium perpedas,aptius ac magis congrue He/roas uocandos es1e censemus Eriguntur enim ingenia mortalium tam ad praclara functiones quam adla, datarum artium gloriam,si semideorum munificentia, si illustrium liberalitate uirorum invitetur,quo quidem animorum affectu litcrarum studia illustrantur,attol/luntur animi ait nobilitantur.Imperia uerbiite ac sancte instituuntur, administrantur, augentur, quum eos
22쪽
habeant qui uirtutibus circunsepti scite sapienter iubiam Mount,atque inter administratores ueluti iuniina
non exigui plendoris effulgent, quibus tum publicatum priuata tutissime negotia delegare possis.Et si he/ros ullus unqua fui tu ille s Ioannes rex invictissime, qui uiros omni laude cumulato complectritur, fouet, ac magnis prosequitur honoribus sub cuius praesidio homines aliquo ingenu cultu ornati conquiescunt, spe fouentur,bcneficioq; deuincti uitam transigunt laetam ac tranquillam. Hac itaque spe ficti lucubrationes has nostras, quae Castigationes, Annotationes in Pliniud naturali historia inscributur, tuo dedicandas numini costituimus,& primum quas in librum de Aquatilium natura perscripsimus:quod si non ad picnum filisfece/rimus non erit culpa desideri j nostri, quod fanc ardcn/tissimum est, sed quod plus facere non potuimuSme enim ulla est disciplina aut ars,tcstate Columella, quae singulari cosummata sit ingcnio. Quapropter,ut in magnis, tua boni ucnatoris si indagatc seras quam plurima capere,nec cuiqua culpae fuit non omnes ccpisse: sta nobis fatis ab udoq; cst,tam diri alae materii quam suscepimus,maximam partcm tradiditie neque enim nos tantarici satisfacturos unquam sperauimus, sed ut alios quoq; ad caetera prosicquedaicdderemus alacriores: nobis uitio non ascribant, pr.vssertim quum Plinius
ipse multa quoque suis adinci posse falcatur sed prius
23쪽
qitantum nos in iuuandis bonis artibus secimus, ipsi tantum quoq; faciant,ac deinde blatcrcnt. Nec enim animo feremus iniquo,si ad hanc immensam dissicili, mainc a nobis sit sceptam prouinciam in auxilium pe/ritioreSaduenerint,noScpetiam superauerint Pardare
tum ferunt egregium illum uirum,qui quum in trecen/torum numero lectu non esset,qui ordo apud Lacc/daemonios honore praestabat,abiretin hilaris ac sebrbdcias,reuocatur ab Ephoris interrogatusc quid ride rct,respondit, Quoniam equidem ciuitati gratulor,qus ciues trecentos habeat, incipso meliores Caeterum ut ad Plinium meam couertam orationem,doetissimum
hominem fuisse Plinium, d Graecae, Latinae linguae
eruditissimum, non ueteres modo scriptores,atque in
rimis Augustinus noster, sed omnis studiosoru scho/a consentit uirum illum fuisse dc diligentem, modostumin grauem,ille eius ex sorore neposvi candidissi mus scriptor Tranquillus,tum librorum suorum maiostas odicendi modus ipse amplissimum ferre testimo/nium possunt. Nam quis exara issimam illam ait absolutam cuiust artis historiam,quae omnium fuit maxi/me optabilis,l5ge i utilissima propter rerum copiam, lata cura tantaq; solicitudine,laborios ac indagine humanis gentibus indicatam,nisi aut indoctus aut impu/dens aut inuidus&malignus inscctari audeati quam nullus adhuc Graecus ne* Latinus persoluere potuit,
24쪽
ut de nullo fere alio rcci nobis inuideat.quam multa& egregia Mnotatu digna ex autoribus bus hac tempcstate caremus, in his Ibris colloca a reperies quot la/bores in his etiam quos habemus autoribus, tum interpretandi tum quaeritandi talia nobis ademit O inextimabilem rerum tum Gra carum tum Latinarum laetiaram, si naturalem historiam Plini Damisissemus quam quum adhuc mendos a gistere uideretur,cum uetustis exemplaribus ali sin autoribus diligonic conserentes duximus corrigendam atq; ctiam expon edam:in qua
quidem interpretanda non grammaticam, quum ubiis in libris ali js haec tradita cise reperiatur, sed errores, res in tantum particularcs, quae uel nimia uetustate clpatrum nostrorum negligeti apud nos perierant,cuposuimus: quod ut commodius perficeremta S, cum au toribus sere omnibus, quos seste potuimus ci Plinium
ab illis uel illos a Plinio acccpisse, uel quod de cisdem
etiam rebus pertracti arent, Plinium ipsum contulimus, qui quasi loco expositorum quorundam haberi, idcir/turnea quidem utentes, non qua debuimus, sed qua po/tuimus diligentia: ctiam si non ignoraremus quam atadua, quam excellens, cximia res sit hos de naturali historia libros corrigere ac declarare, praescrtim quum ul/ri multi in literarum cultu non ignobilcs, qui cos, non dicam cxponcre scd castigare adorti sunt,ad picnum statisfaceresnon potucrint: quorum tamen xingcnium dc
25쪽
diligentia probare officiosa praedicatione solemus sed
quum omnium altius rimari pergimus, eorum qiuirtu te conferimus, qui Hermolao Barbaro praeferri possit inuenimus neminem. Incredibilis enim eius diligetia fuit, qui in tanto rerum interitu, tanta in linguae Latinae Graecae in Plinio facta diminutione coieruenerit , ut Plinium corruptissimum ac penitus deletum, ad pri/stinum suum candorem reuocauerit ac recreaverit, ut non minus sibi quam Varroni, Columellaci Catoni, Plinio, caetcrisin qui de liberalibus artibus conseripserunt,bmnes Latine loquedi studiosi debere uideantur. Quis ipso uberius, qui certius, quis subtilius Graecam, Latinam tradit lingua quis est qui Bos utilissimos acto nestissimos labores carpat, nisi inuidum se aut ignarum S superbu ac plane ullum anum cofiteri uelit Is enim una cum Theodoro Gaza linguam Latinam locuple/tauit,sermonem nobis restituit patrium, artes omneis deniq; liberales corruptas ac penitus euersas ad pristi/nam 'nccritatem meritatem restituit. Quorum qui dem disciplinis fatemur nos multu adiutos fuis k:quip/pc quod Aristotclem S Theophrastum a Theodoro de Dioscoridem ab Hermolao latinitate donatos secu/dum eorum interprctationem citauimus, quoniam ad uerbii fere cum Plinio conuenire uidentur, nec alia qui dem translatio ob uerborum conuenientiam erat cum Plinio conferenda. Nil enim melius interpretes facere
26쪽
P-R di opotuissent, quam Plini j interpretationem imitari, ne iis ter autores in uerbis, quando non in sententia,uariatio aliqua esse uideretur. Et qui meliorem eorum autorum interpretationem dcsiderant, alia quaeritent: nos enim his contentamur,praesertim quum sensius eorum adeo clare,adeo leganter, adeoq; intentionem ipsorum enuescauerint, ut quando autores ipsi Latine oscripsissent, neq; melius neq; concinnius tradere potuissent, quum maxime Theodorus Hermolaus. Si qui tamen in nostra editione argueret, quod humili facundia di ta/uerimuS, age amabo quicuw is fuerit, considcret quod non de arte oratoria, hoc hoc forensiti est quaestionu, non naturalium,sed de uero cognoscendo hic agitur de disputatur. Namq; in his scriptis in quibus,cria cogni/tio quaeritur, non luculentae orationis lepos, sed incorrupta ueritas exprimenda est Naae tamen omnia quoad potuimus ad plenam intelligentiam exposuimu S, atq; unicui in intelligentia pistium perquircnti laborcm omnem sustulimus quaecunq; enim uel a Plinio aliubi uel alius autoribus descis de piscibus pcrtraetantibus in hoe uolumen collegimus,ut pro hac in icthgeda materia ad alios autores non sit amplius recurrendum: ea tantum quae ab ipso Plinio libris inferioribus traduntur, modi cinas piscium relinquentes, nc uolumen in alterum uo/lumen transscripsisse uideremutincmpc id facit uidere quis poteriti Tu itaq; Rc clcmentissime ut brcuiter dicatri Iec
27쪽
A 'ditam ad omnium gratiam promerendam natu be neficio coparatus, ut es uir stetis, modestia,grauitate, I rudentia,consilio, iustitia, relligioneis pietate, omni paudum doliumanitatis ossicio praeditus, ad hanc lucu/brationem nostram animum intende,cognosces iudicauiam si tibi caeteris uiris doctusimis eam quidem approbari percipiemus, ua reliqua lini j uolumina eo/dem modooc accuratior fortasse studio ac dithoetia,si diuina fauerint persequemur, praesertim in simplicium materia, in qua magis quam in reliquis laborandu esse
censemus, tum in planti ipsi notificadis, tum etiam in aliorum erroribus consuladis, qui pene innumerabiles esse uidentur. Plcri i enim erccetioribus sunt qui cum maximo uitae nostrae discrimine in tradeda plantarum cognitione aliam pro alia confundetes capiunt. Quamobrem si ex tanta tenebraria obseuritate ucritatem ex/tirpauerimus ac lucidauerimuS, non minore humanae saluti, pariter ac studiosis utilitatem ac beneficium con/tulisse, quam nobis ipsis laudem gloriam uidebimur consequuti. Quid enim laudabilius ex omni studio, quam suscipere tam liberale tame laudabile munus
renovanda uetustati uel ab interitu potius vcndican dae, quo non modo uiuo,nobiS conciliamus,uerum demortuos reddimus obstrictos beneficio sempiterno,
quod non potest esse non honcstum,non splendidum, non magnificum . Caeterum si hoc tuae amplitudini
29쪽
tiones in nonum Plini ilibrum.
malia. Scribedu, Quare in mari maxima animalia, ex uetustis codicibus.No enim capite hoc Quae maxima in mari animalia, sed causam assignat, cur in mari sint maxima animalia. Vuam.)Vua piscis est, ita appellatus, quod botryonis, id est,
racemi uuae similitudine habeat Plerat enim ut ait Plinius mare producit ad similitudincm corum,quae in terra reperiutur,quemadmodu intuentibus uuam. gladium,serras,licet intelligere. Gladiu. Gladius, quem xlphiam Graeci uocant,crebro delphini magnitudinem excedit, salsamentis comendatissimus, a ro/stri mucrone ita appellatus, que asilo agitari canis evortu Aristoteles ora avo De historia tradidit Habet enim per id tempus sub pinna ceu uermiculum,quem asilum uocant,emgie scorpionis,magnitudine aranei. infestat hoc tanto dolore, ut non minus interdum Ῥ
30쪽
delphinius exiliat:unde fit ut uel in nauigia saepenumero incidat, quod o Plinius S Oppianus feriat. Hunc pistem Strabo aleotem quoi uocat libro de si tu orbis primo, ubi quemadmoductiam capiatur, docet, cuius etia Plinius meminit libro XXX s cum dixit, Ni/hil est hicnc natius usquaquam in mari pastinaca, ut pote cum radio ius arbore iaccari diXcrimus hac timcn persequitur galeos, idem dc alios quidem pisces, sed pastinaca praecipue. est etiam gaicus cx Aristotele, qucm Theodorus mustellum interpretatus cst, ii, ic cartilagineos, qui in multas diuiditur specios, in mustellos scilicet spinaces de stellarcs cnebridas.hoc est, hinnulos& caniculas,oc reliqua cncris tu sidcin qui Omncs loci de aseeri sunt de flectitur aleus alci, sed qui pastinaca persequitur, alcos galeotis nata p/pianus trygona, id est pastinaca xxiphiam, hoc est gladium, siue alcotcm, diras pugnas intcr se committere secundo uolumine tradidit, quod tu id cm retuli mus, ut errorem Sipontini, aliorianus refelleremus. non enim alcus, hoc si mustellus, sicquitur pastinicam,& alios, is cs ut ait Plinius, cum sit generale, nota speciale nomen, ut autor cst Aristotclcso Calenus: scd galeos, quem iphiam siue gladium uocari di mus in hodicrnu diem circis xlphiam, A nostrisibscem spatham cognominatui Quonam uim iremur equorum capita in tam paruis cmincrescochlcis. Cochlearu in