Vitae excellentium imperatorum;

171쪽

ΑΤΤΙCUS. Il3 autem quies tantopere Caesari fuit grata, ut victor, cum privatis pecunias per epistolas imperaret, huic ion solum molestus non fuerit, sed etiam sororis filium et Quintum Ciceronem e Pompeii castri concesserit. Sic vetere instituto vitae effugit nova pericula. 8. Secutum est illud occiso Caesare, cum respublica penes Brutum in videretur esse et Cassium, ac tota civitasse ad eos convertisse videretur: sic Marco Bruto usus est, ut nullo ille' adolescens aequali familiarius, quam hoc Sene; neque Solum eum principem consilii liaberet, sed etiam in convictu. EXcogitatum est a quibuSilam, ut privatum aerarium Caesaris intersectoribus ab equitibus Romanis constitueretur id facile estici posse arbitrati sunt, si et principes illius ordinis pecunias contulissent. Itaque appellatus est a Caio Flavio, Bruti familiari, Atticus, ut ejus rei princeps esse Vellet; at ille, qui ossicia amicis praestanda Sine saetione existimaret, Semperque a talibu Se cola Silii remoVisSet, respondit, si quid Brutus de suis acultatibus uti voluisset,

usurum quantum eae Paterentur; ct equo cum quoquam de ea re collocuturum neque coiturum. Sic illo consensionis globus ' hujus unius dissensione disjectus est Neque multo post Superior esse coepit Antonius',

172쪽

iM CORNELIUS NEPOS. ita ut Brutus et Cassius provinciarum ' quo iis dicis

causa datae erant a conSulibus deSperatis rebus, in eXilium proficiscerentur. Atticus, iii pecuniam simul cum caeteris conserre noluerat loroiit illi parti ab octo Bruto Italiaque cedenti, H. S. centum millia muneri misit eidem in Epiro absens trecenta jussit dari nequeo magis potenti adulatu est Antonio, neque desperatos Oliquit. 9. Secutum est bellum gestum apud Mutinam' in quo si tantum eum prudentem dicam, miniis, quam debeam, praedicem, clim ille potius divinus uerit; si divinatio appellanda est perpetua naturalis bonitas, quounullis casibus augetur neque minuitur. Hostis Antonius judicatus Italia cesserat Spes reStituendi nulla erat. Non solum ejus inimici, qui tum erant potentissimi et plurimi, sed etiarn amici adversariis ejus se dabant, et

in eo laedendo se aliquam conseeuturo Sperabant commoditatem Antonii familiares insequebantur uxorem Fulviam omnibus rebus spoliare cupiebant liberos etiam extinguere parabant Atticus, cum Ciceronis intima familiaritate uteretur, amicissimus eSset Bruto, non modo nihil iis indulsit ad Antonium violandum, sed econtrario familiares ejus, ex urbe profugienteS, quantum potuit, texit quibus rebus indiguerunt, adjuvit. ub-lio vero Volumnio ea tribuit, ut plura a parente proficisci non potuerint. Ipsi autem Fulvio , cum litibus distineretur, magnisque terroribus VeXaretur, tanta diligentia ossicium suum praestitit, ut nullum' illa stiterit vadimonium sino Attico hic Sponsor omnium rerum

Whicli Augustus a victorious ambitious desigias of Antony, and Antonymoon alter put an en to lio atrieragili fellis sacrifice tollis exi Stence his reSentinent He Wasleheaded: Provinciarum, into the pro b his order, A. C. 43.

173쪽

ATTICUS. 5 fuerit. Quin etiam, sim illa fundum, secunda sortiuia, emisset in diem', aeque post calamitatem Versuram sacere, potuisset, ille Se interposuit, pecuniamque ines conore sineque ulla Stipulatione ei credidit maximum

existimans quaeStum, memorem gratumque cognosci; simulque aperire, Se non fortunae, Sed hominibus, solere esse amicum. Quae cum faciebat, nemo eum temporis causa facere poterat existimare, nemini enim in opinionem veniebat, Antonium rerum potiturum. Sed sensus

ejus a nonnullis optimatibus reprehendebatur, quod partim odisse malos cive Videretur.

l0. Ille auten sui judicii potius, quid se facere par

esset, intuebatur, quam quid alii laudaturi orent. Conversa subito fortuna est. Ut Antonius rediit in Italiam, nemo non magno in periculo Atticum futurum putarat, propter intimam familiaritatem Ciceronis et Bruti; itaque ad adventum imperatorum de foro decesserat, timens proscriptionem, latebatque apud PubJium Volumnium, cui, ut Stendimus Paulo Ante, pom tulerat.

Tanta varietas iis temporibu fuit brtunae, ut modo hi, modo illi, in summo essent aut fastigio, aut periculo. Habobat secum Quintum Gellium Canium, aequalem, simillimumque sui. Hoc quoque sit Attici bonitatis exemplum, quod cum eo, quem puerum in lud cognoverat, adeo conjuncte vixit, ut ad X tremam aetatem amicitia eorum creverit. Antonius autem, etsi tanto odio ferebatur in Ciceronem, ut non solum ei, sed omnibus etiam ejus amicis esset inimicus, OSque vellet proscribere, multis hortantibus, tamen Attici memor fuit ossicii et oi,

cum requisisset Ubinam SSet Sua manu Scripsit, ne timeret, Statimque ad Se Veniret se eum et Gellium Canium de proscriptorum numero XOmiSSO ac, ne

quod in periculum incideret, quod ioctu fiebat, praesidium o misit. Sies Atticus. in Summo liniore, mon

174쪽

li CORNELIUS NEPOS.

solum sibi, sed etiam ei, quem carissimum habebat, praesidio suit; neque enim usu solum a quoquam auxilium petiit salutisy, sed conjunctim', ut appareret, nullam Se-junctam sibi ab eo velle esse fortunam. Quod si gubernator praecipua laude sertur, qui navem ex hyeme marique ScopulOSo Servat, cur non Singularis ejus existimetur

prudentia, qui ex tot tamque gravibus procellis civilibus ad incolumitatem pervenit lli. Quibus ex malis ut L medit, nihil aliud egit,

quam ut Plurimis, quibus rebus posset, esset auxilio. Cum proscriptos praemii imperatorum Vulgus conquireret, nemo in Epirum venit, cui res ulla defuerit nemini non ibi perpetuo manendi potestas facta est. Quinetiam,

post praelium Philippense interitumque ait Cassii et

Mare Bruti Lucium ullum ocillam praetorium, et ejus filium, Aulumque Torquatum, caeterosque pari sortuna perculsos, in Stituit tueri atque ex Epiro his omnia Samothraciam supportari jussit. Dissicile enim eS Omnia persequi, et non necessaria. Illud unum intelligi volumus, illius liberalitatem, neque temporariam, neque callidam fuisse id e ipsis rebus ac temporibus judicari potest, quod non florentibus se venditavit, sed amictis semper succurrit: qui quidem Serviliam, Bruti matrem, non minus post mortem ejuS, quam florentem, coluerit. Sic liberalitate utens, nullas inimicitias gessit, quod neque laedebat quenquam, neque, Si quam injuriam acceperat, non malebat oblivisci, quam ulcisci. Idem immortali memoria percepta retinebat benescia quae autem ipse tribuerat, tamdiu meminerat, quoad ille gratus erat qui acceperat. Itaque hic secit,

Suae solum aurilium saltιtis, is O known by the nam os protection himself alone Samandrachi, and is ne of the

X fini non to very one difficulto relate very instancei Samothrabiam, to Samothra hi generosity, and Such a recta, an fland in the Egean ea, lation is no neceSSMy. o the coas of hrace his β Callidam, designing, sprinseisland was accounted sacred, and ing rom interestet motives. was a Sas and inviolabi asylum AE ero ua, ,hich he himselisor ali iuuitives and criminals Q received

175쪽

ATTICUS. Tu vere dictum videatur, 'Sui cuique mores fingunt fortunam.' Neque tamen prius ille ortunam, quam seipso finxit; qui cavit, ne qua in re jure plecteretur. 12. His igitur rebus effecit, ut Marcus Vipsanius Agrippast, intima familiaritate conjunctus adolescenti

Caesari', cum propter Suam gratiam et Caesaris potentiam, nullius conditionis non haberet potestatem,

potissimum ejus diligeret assinitatem, praeoptaretque equitis Romani filiam generosarum nuptiis. Atque harum

nuptiarum conciliator fuit, non est enim celandum, Marcus Antonius, triumvir reipublicae constituendae cujus gratia cum augere poSSet poSSeSSione Suas, tantum abfuit a cupiditate pecuniae, ut nulla in re usus Sit ea, nisi in deprecandis amicorum aut periculis aut incommodis quod quidem Sub illa proscriptione perillustre fuit; nam, cum Luci Saufeii equitis Romani, aequalis sui, qui complure annos, studio ductus philosophiae, Athonis habitabat, habebatque in Italia pretiosa possessiones, triumviri bona VendidiSsent, consuetudine ea, qua tum res gerebantur, Attici labore atque industria factum est, ut eodem nuncio Saufeius fieret certior, se patrimonium amisisse, et recuperasse. Idem Lucium

Julium Calidium , quem post Lucretii Catulliquet mortem, multo elegantiSSimum poetam nostram tulisse aetatem, vere Videor POSSE Contendere, neque minus virum Agrippa, Agrippa, cete lebrate Roma poet an philo-hrated Roman generat in the fide Sopher, Wh is sui to have de- of Augustus, 'hos aughter troyed himself, A. C. ψ His Juliai marrie aster the death poem De Rerum alitu is stillo Pomponia extant : though it has eve been Caesari Augusto understood admired so the genius displayed Nullius 4 c. he might have in it, yet the Sentiment conveyed formed an alliance by it re in the hiphes degreo

Generosarum, of the MOS cenSurabie, an must cause thenoble Omen poet to e regarde a the de Illia proscriptione, the pro voted advocate of impiet inradscriptio made by Antony, Au the mos unintelligibi atheism. DistuS, and Lepidus a Catulli, of Catullus, a Roman Calidium, the accusative go Poet, hoSe riting are remarkverned by eaepedivit. able both sor elegance and licen- Lucreta, of Lucretius, a ce tiousness. me iue A. C. 40.

176쪽

i18 CDRNELIUS NEPOS. bonum, optimisque artibus eruditum, post proscriptionem equitum, propter magnas ejus Africanas possessiones in proscriptorum numerum a Publio Volumnio, praefecto fabrum Antonii, absentem relatum, Xpedivit quod in praesenti utrum ei laboriosius an gloriosius fuerit, dissi- cito fuit judicareri quod in eorum periculis, non Sectis

absentes, quam praesentes amicos Attico esse curae, cognitum St.

13. Neque vero miniis ille vir bonus paterfamilias habitus est, quam civi ; nam cum esSet pecuniOSUS, nemo

illo minus fuit emax, minus aediscator. Neque tamenqnon in primis bene habitavit, omnibusque optimis rebus usus est; nam domum habuit in colle Quirinali' Tamphilanam', ab avunculo haereditat relictam cujus amoenitas non aedificio, sed sylva constabat. Ipsum enim tectum, antiquitus constitutum, plus Salis quam sumptus habebat; in quo nihil commutavit, nisi si quid vetustate coactus est.' Usus est familia, si utilitate judicandum est, optima si forma, Vix mediocri namque in ea erant pueri literatissimi, anagnostae optimi, et plurimi librarii, ut ne paene pedissequus quidem quiSquam SSet, qui non utrumque horum' pulchre facere posset Pari modo artifices caeteri, quos cultus domesticus desiderat, apprime boni neque tamen horum quenquam, nisi domi natum, domique factum habilit quod est signum non Solium continentiae, sed etiam diligentiae jam et non intemperanter concupiscere, quod a plurimis' videas, continentis decet duci; et potius diligentia quam pretio parare, non mediocris est industriae Elegans, non magnificus splendidus, non sumptuosus; omni diligentia munditiem, non assiuentiam,

177쪽

ATTICUS. Iis assectabat. Supellex modica, non multa, ut in neutram partem conspici poSset. Nec hoc Praeteribo, quanquam nonnullis leve visum iri putem cum imprimis lautus

esset eques Romanus, et non purum liberaliter domum suam omnium ordinum homines invitaret, scimus non amplitas, quam teria millia aeris', peraeque in singulos menses, e ephemeride eum expenSum sumptui ferre 'solitum. Atque hoc non auditum, Sed cognitum, praedicamus saepe enim propter familiaritatem domesticis rebus intersuimuS. 14. Nemo in convivio ejus aliud acroama audivit, quam anagnosten; quod nos quidem jucundiSSimum arbitramur. Neque unquam Sine aliqua lectione apud eum coenatum

est, ut non minu animo, quam Ventre, OnVivae delectarentur; namque eo Vocabat quorum more a Sui non abhorrerent. Cum tanta pecuniae facta esset accessio,

nihil de quotidiano cultu mutavit, nihil de vita consuetudine 'antaque usuS Si moderatione, ut neque in sestertio acies, quod a patre acceperat, parum e splendide gesserit, neque in sestertio centies affluentilis vixerit, quam instituerat parique fastigio steterit in utraque sortuna. Nullos habuit tortos nullam suburbanam aut maritimam sumptuosam villam; neque in Italia praeter Ardeatinum et Nomentanum', rusticum praedi-Uma Omnisque ejus pecuniae reditus constabat in Epiroticis et urbanis posSeSSionibus ex quo cognosci poteSt, eum uSum pecuniae non magnitudine, Sed ratione , metiri solitum.

Ut in Syc. so that it a re pensum sumptui ferre, tomarhable formet ther extreme. rechon formis expences. seris, asses The Roman ' In When possesse osas, ,hich was generali brnSS, Ardeatinum, at Ardea a itywas abolit equat in aliae to three o Latium, nee the capital os sarthings of Engli Sh naoney the Rutuli.

, Porceque, o the avorage i Nomentanum, a Nomentum.

178쪽

l 50 CORNELIUS NEPOS. 15. Mendacium neque dicebat, neque pati poterat:

itaque ejus comitas non Sine Severitate erat, neque gravitas in sacilitate ut dissicile esset intellectu, utrum eum amici magis vererentur an amarent. Quicquid rogabatur, religiose promittebat quod non liberalis sed levis arbitrabatur, polliceri quod praestare non posset. Idem in nitendo, quod semel admisisset tanta erat cura, Ut

non mandatam, Sed Suam rem Videretur agere. Nunquam suscepti negotii eum pertaesum est Suam enim

eXistimationem in ea re agi putabat, qua nihil habebat carius inuo fiebat, ut omnia Marci et Quinti Ciceronum, Marii, Catonis, Quinti Hortensii, Auli Torquati, multorum praeterea equitum Romanorum, negotia procuraret.

Ex quo judicari poterat, non inertia, sed judicio, fugisse reipublicae procurationem. 16. Humanitatis vero nullum afferre majus testimonium ΟSSum, quam quod adolescens idem seni Syllae fuerit jucundissimus, sene adolescenti Marco Bruto: cum aequalibus autem suis, Quinto Hortensio et Marco Cicerone, sic viXerit, ut judicare difficile sit, cui aetati fuerit aptissimus quanquam eum praecipue dilexit Cicero, ut ne frater quidem ei Quintus carior fuerit aut familiarior. Ei rei sunt indicio, praeter eos libros, in quibus de eo facit mentionem, qui in vulgus jam sunt editi, sexdecim volumina epistolarum, ab consulatu ejus usque ad Xtremum tempuS, ad Atticum missarum; quae qui legat, non multum desideret historiam contextam illorum temporum; sic enim omnia de studiis principum, vitiis ducum, ac mutationibus reipublicae perscripta sunt, ut nihil in his non appareat et facile existimari possit, prudentiam quodammodo esse divinationemri non enim Cicero ea solum, quae Vivo Se acciderunt, futura praedixit, Sed etiam, quae nunc usu veniunt, cecinit Ut VatOS.

17. De pietate autem Attici quid plura commemorem, cum hoc ipsum vere gloriantem audierim in funere matris

Sum quam extulit annorum nonaginta, Cum eSSet Septem a Reliriose, Mith caution, Odi Semel admisissest, he hadincewithou clue deliberation. underiuken or PromiSed.

179쪽

ΛΤTICUS. III et sexaginta, Se nunquam cum matre in gratiam rediisse, nunquam cum Sorore fuisse in simultate, quam prope sequalem habebat Quod est signum, aut nullam unquani inter eos querimoniam intercessisse, aut hunc ea fuisse in suos indulgentia, ut, quos amare deberet, irasci eis nefas duceret. Neque id fecit natura Solum, quanquam Omnes ei paremus, sed etiam doctrinari nam et principum philosophorum ita percepta habuit praecepta, ut iis ad vitam agendam, non ad ostentationem teretur 18. Moris etiam majorum summus imitator fuit, antiquitatisque amator quam de diligenter habuit cognitam, ut eam totam in eo Olumine XPOSuerit, quo magistratus ornavit. Nulla enim leX, neque paX, 2-que bellum, neque res illustris est populi Romani, quae non in eo, Suo tempore, sit notata et quod dissicillimum fuit, sic familiarum originem subtexuit, ut X e clarorum Virorum propagine posSimus cognoscere. Fecit

ilo idem separatini in aliis libris ut Marci Bruti

rogatu Iuniam familiam a stirpe ad hanc aetatem ordine enumerarit, notans, qui, a qU OrtUS, quo honoreS, quibuSque temporibus cepisset. ari modo Marci Claudii, Marcellorum Scipionis Cornelii et Fabii Maximi, Corneliorum, et Fabiorum, et miliorum quoque: quibus libris nihil potest esse dulcius iis, qui aliquam cupiditatem habent notitiae clarorum virorum. Attigit

quoque poeticen credimus, ne HUS Xper eSSet suavitatis namque verSibUS, qui honore rerumque geStarum

amplitudine caeteros Romani populi praestiteruiat, Xpo, Suit, ita, ut sub singulorum imaginibus', acta magi tratuSque eorum non amplius quaternis quinisve versibus descripserit; quod vix credendum sit, tanta res tam breviter potuisse declarari. Est etiam unus liber Graeco consectus de consulatu Ciceronis.l 3. Hactenus Attico vivo edita haec a nobis sunt.

Magistratas ornavit, he has Marceliorum, meliorum, relatex the honourable acts of Fabiorum, mi orunt, familiam the Roman magistrates. All the enumeravit underStood. Wri tings of Atticus areio tost Sub singulorum imaginissus. 6 Claudii, Scipionis. Fabii, o unde each of thei portraiis.

180쪽

l52 CORNELIUS NEPOS.

Nunc, quoniam fortuna nos superstites ei esse voluit, reliqua perSequemur, et, quantum poterin US, reruni exemplis lectores docebimus, Sicut supra significavimuS SUOS cuique more plerumque conciliare brtunam. Namque hic, contentu ordine equestri, quo erat OrtuS,

in amnitatem pervenit inperatoris divi Iulii illi', cum

jam ante amiliaritatem ejus esset consecutus nulla aliure, quana elegantia Vitae, qua caetero ceperat principe Scivitatis, dignitate pari fortuna humiliore tanta enim proSperita Caesarem est consecuta, ut nihil ei non tribuerit fortuna, quod cuiquam ante detulerit; et conciliarit, quod civis Romanus quivit consequi. Nata est autem Attico neptis ex Agrippa, cui virginem filiam Collocarat. Hanc Caesar, vix anniculam, Tiberio Claudio Neroni, Drusilla nato, privigno Suo despondit quae conjunctio necessitudinem eorum sanxit, familiaritatem reddidit frequentiorem.

20. Quamvis ante haec sponsalia, non solum cum ab Urbe abeSSet, nunquam ad suorum quenquam literas

misit, quin Attico mitteret', quid ageret, imprimis quid

legeret, quibusque in locis, et quamdiu esset moraturus sed et cum esset in urbe, et propter suas infinitas occupationes minus Saepe quam vellet Attico frueretur, nullus dies tamen temere intercessit, quo non ad eum Scriberet, quo non aliquid de antiquitate ab eo requireret modo aliquam ei quaestionem poeticam proponeret, interdum jocans ejus verbosiores eliceret epiStolas : ex quo accidit, cum sedes ovis Feretrii', in capitolio ab Romulo con-

Dio Iulii filii, of Augustus, ' Drusilla, o Livia Drusilla, the nephe and adopte sonis the deprave an cruet is ostho deifie Julius Caesar. he Augustus, an mollier os ib