Historia Monasterii S. Augustini Cantuariensis

151쪽

S. AUGUSTINI CANTUARIENSIS.

quadringentos sexaginta quinque annos Alexander II., Sub anno Domini κLXIII., mero motu, abbati Egelsino sol 3 h. jussit mitra et sandaliis uti, juro pontificali, sibi et suis successoribus in his Verbis: Hunc apicem ha- bere perpetuo rectorem decrevimus' Augustiniensem se ob ipsius scilicet Romanorum alumni et Anglorum apostoli dignitatem.V Ejusdem itaque abbatis Egeisini praedecessori Wistico summus pontifex Leo IX.,' eodem anno, quo confirmarit ut in conciliis et synodis celehrandis archiepiscopus Cantuariensis assidere debeat pontifici sancti Rumnae, concessit ut abbas Eancti Augustini assideret abbati montis Cassini, anno Domini M.LVI. ' Plures etiam Romani pontifices, tam scriptis quam Achis, ob eandem protodoctoris nostri Anglorum apostoli dignitatem, necnon ipsi archiepiscopi Cantuariae sere omnes, abbates hujus monasterii in

magna reverentia habuere. 17. Unde, ut in capita praefactorum aemulorum con- Reeent res io Verteretur, qui acriter a Venerabilis memoriae Ieti''Thoma cognomine Chelingdene, tunc priore ecclesiae etiams of Christi, pro hujusmodi improperio suerant reprehensi, eodem anno quo haec acta suerunt, qui fuit annus Areh- Domini M. CCVI. piae memoriae dominus Thomas Arundet, hiarchiepiscopus Cantuariae, Thomam hujus monasterii abbatem hujus nominis quartum, cognomine Hundene, in dio sancti Johannis ante portam Latinam, in eccleata May 6. sancti Pauli Londoniis, sine exactione aliqua subjectionis vel obedientiae, benedixit, et eundem ut fratrem,

consortem, collegam, et comminiStrum nominans et honorans, in opus Dominicum, secundum sanctissimi

Augustini decretum et sanctionem, benignifer insignivit: cui in signum memoriale perpetui foederis annulum contulit pretiosum sapphirico lapide adornatum.

152쪽

HISTORIA MONASTERII

Exultationes tho

l8. Eadem ergo suntationis nostrae prioritate gaudentes, privilegiorumque libertates a tempore Augustini usque in praesens sine intermissione firmiter retinentes, caritatem etiam ipsis nostris vicinis aemulis consereantes, cum propheta dicamus,' Redde vicinis nostris septuplum in sinu eorum improperium ipsorum, quod exprobraverunt tibi, domine V sanctissimo Augustine ; uos autem, populus tuus et oves pascuit' tuae, confi- tebimur tibi in stuculum ; in generationem et genera- tionem annunciabimus laudem tuam ' In cujuη Dominis gloriam et honorem, ipsos eosdem Vomus, quibuη priuincti aemuli extiterunt ononsi, huic operi intemerere, ad futuram rei memoriam, Hub nostriD sundationis

titulo, hic intendo. Versus de Fundatione et Je Ad centu sancti Auuubtini.

Annis sexcentis praeter iros Anglia munda Christi nascentis micuit baptismatiA unda. O pie Gregori, decu8 organicum muniseStatiΝ DaA sata cultori, telluris olκου sibi Ρrsostanη; Hunc Aug tinum mittens, Anglis peregrinum, Cultum divinum moritis relevaro supinum ;Dux incor intravit terram, mox nave relictis ;Ast ubi pauinuit, Thanathos est insula dicta ;Pnμηum namque pedi Rat si in serre docetur, Quo immit eredi lapis impre ua perhibetur Rex sibi mandavit quod ibi socii8 remaneret, Et bona donavit ut sumptibus his reκideret. Post dat colloquium rex uub divo venienti, Ne serat augurium Mub tectura ro,ideriti. Tunc AEthelberti dum contulit obvia legiri Cives comperti Summi dant in itin Regi,.

153쪽

Fere verbum vitis Christum regem recitando, Procedens rite quod sit rex cuncta creando.

Rex pius inquit ei, Quia sunt nova quae mihi sertis,

Non patet ordo rei notus causis mihi certis; Vos tamen hospitio mentia pietate soVemus, Ut sacra religio rigeat nusquam prohibemus Mansio signatur, quae Stabe Me notatur, Hae et in urbe datur Dorobemia quae Vocitatur. Τunc regina pia Christi flagrabat Amore, Fulsit os ecclesia sibi Μartiniana decore: In qua conveniunt Mallentes corde precando Coelita conficiunt Vitae medicamina dando. Rex baptietatur, sacer et dux hinc dominatur: Plebs pia laetatur, virtua fidei renovatur. Hinc infra mensem cernens sata Ductificari, Arelatensem petit urbem pontificari. Praesuliis Etherii manus illum sacrificavit; Juro ministerii suctus premes remeavit.

Fanum frustratur, domuA ut Domini reparetur, Poscitur atque datur Pincratius ut Veneretur. Invidus horrescit daemon, dum misηn Sacratur, Unguibus impressit muro, scalpturn notatur:

Rexque monasterium Atruit hoc, quod consulit idem, Indo magisterium Petro monacho dat ibidem. . 4. Hoc dilatarit, ditavit, magnificavit, Hoc confirmavit, signavit, gintificavit Uι libertatis domus haec ηit cincta smore, Praesul dat gratis, signans quilo protulit ore, Ne quis magnatum praesumat ibi dominatum, Sive potentatum, nec jus fingat simulnium. Abbas electus nec pontifici famuletur, Ne sit subjectus consors collega Vocetur; Ni sit consensus, nil praesul ibi dominetur: Sic savor intemus sit, quo concordia detur. Si quis non metuens istorum sit Violator, Stat pater haec statuens Augustinus relevator.

154쪽

HISTORIA MONASTERII Hoc caput Anglorum datur emo monimferiorum, Regum cuncιorum sons Ρontificumque Sacrorum.

Sancta sepultura patet his domus iAta sutura, Ergo in Aura careat, saveant sibi jura Istis firma datur Romae rota juris ibidem,

Bullis signatur, Vis regia cemiι eidem. Sunia C. priaeter bin , domun haec siluatur, Annis sexcentis quinis dotata notatur. Mox Petrus et Laurentius luis papae nova ferre Mittunιur, quia lenius accrescuntsais teri M. Atinis uexcentia uno, Domini vice pura

Misit Gregorius unum non pallia plum ;Hoc Augustini quia stat primatiκ honori: Unum primati promittitur inferiori. Mellitus, Justus, Paulinus, Rufinianus,

Votis junguntur PetruΗ eι Laurentiun horum, Qui sacra nituntur arvis conferre piorum. Bis Aex pontifico, nec non priman Eboraci, Rus ferre vices statuuntur lege tennci. Hinc Eboracensis bis Aeniri culmine Privriit, Stat Dorobernentis, via ne Aibi gloria d it.

Auxilio sultus regis priuini sibi Christi

cliniar cultun dat, metropolia vice, sisti. In sedem nolium rex struxit pontificalem, Aulam regalem dat in eccliniam cathedraleui. Annis sexcentis biu binis, Londoniel iSodi Melliti sertur, Just quo Roserini. cleΗiam fundans Ρauli dat rex sibi Νωem ;JuΝto secundans, simul Andreae inruiι nrelem. Hinc Auguηt inuri obit, et Laurentiun -ιat,

Λnniκ Mexcentiη denis Domini quoque quin i,, Rex propriar gentiη nacris jubilans medicini9.

155쪽

Ηie, Augustine, tibi comitiua ecce locatur, Ut fuga sentinae fiat' dum flos memoratur. Istis metropolis Vernans Dorobemia gaudes, 'Veris amoena colla quae dant tibi germina laudes. Sanctis secunda domus est haec Roma secunda Anglia, quae ' munda rutilat baptismatis unda.

Hac Dunatanus humo se nudum Aternere Acitur.' Hinc se sternat homo, dum saco Seges reperitur.

Tellus, ecce, loci micat, hospitis aucta medella, Quam Pater in coelis defendat ab hoste feroci. Te deost Anglorum, Pancrati, serre levamen, Hic dans tutamen, fanum Dustrando deorum ;Obstans principiis, hostiles deprime Vires, Missae primitiis gaudes, tibi stat sacra Vi res:

Adsis solamen nostri relevando grwamen, Supplens conamen domui dispone juVamen. AEtemm patriae miles, Vincens in agone, Laus tua sint propriae noStrae rosa PrimR coronae. Martyr sancte, precum decus Anglis et relevamen, Horum spiramen fac sit sine tempore tecum. Va serens, allicesque terem, sacra gomina quaerens,

Messis agens, fer ut Anglica gens Christo sit

adhaerens.

rcida dum tellus patet, hanc tu germine justi ornas Augustini; flos datur inde novellus. Νunc juvenes puerique, senes, laudes date lenes, Almiphonis jubilate tonis, per ruris colonis, Cura nitet pueri pueris pro Gregorianis. Hinc, spretis sanis, remnant modulamina cleri Vocibus Allelua, quia Anglia salva tuetur; Stat patris almiflui domus haec, puer ut Veneretur.

156쪽

HIATORIA MON TERII Tn Us II. D8 Dotatione. militia. 1. Petrus iisque monachus, hujua monasterii abbas sol. 4primus, tempore quo praesentis ecclesias aedificia in fieri vctutis suerant, et non in facto, Romam cum Laurentio presby-

sionariis. fissimo papae Gregorio reserebant, gentem Anglorum, eum rege suo, in Christi populum converti e et regnum :Augustinum illis pontificem consecratum Veriun ; et ndiam multam memem credentium, operariorum non Susiscere paucan manus. Proserunt et diverana novi praeconis Augustini interrogationes, quibus rudis Impulus . certius erudiatur. Tunc P cellentianimun apostolicus in ta ineffabiliter exhilaratur, susis Deo multiplicibus sacri- ereminine fietis cratiarum, et orato Domino insanis ut inittrit

ecclesiaa deliberatione provida et matura, et quicquid potesι eruditorum ac religiosorum virorum in opuAevangelii efflagitare, toto mentis inoctu unico Auguη-tino et unima amnis genti corint visceraliter dolθgnre. Huic innoto contubernio praepollebant quatuor ecclosiastici proceres, quasi quatuor evangelisis: quorum per ordinem nomina. M denotandum quod numerum innarium loco ΝΘx hydristrum positarum' consormitor adimplerent, versum hexametri faciunt; quae Aunt ista : Mellitus, Justus, Paulinus, Rufinianim. 'Ris pre- 2. Per istos enim misit Gregorii A universa, quae ad

senis to the ...

157쪽

siarum, et sacerdotalia' indumenta, sanctorum etiam oatolorum ac martyrum reliquias, necnon et codices' plurimos. Μisit etiam literas, in quibus significat se pallium direxisse, simul et i inuat qualiter epis-

Registro V Gregorii, lib. H. epist. xxiv.' Ubi evidenter patet, Gregorium pallium et privilegium archiepiscopatus Augustino ad Lundoniam con arsisse, eo quod ad illud tempus alterius obscurae urbis notitia Romanoη non attigisset. 3. Ista plano recitat Willelmus Malmesberiensis ' de D.,im, ' Gostis Pontificum,' lib. i. cap. i., et quod ibidem sequi- tim of

doctor sedulitate regia hospitis, et civium caritate cap- tbe meim ' tus, Cantuariae incolatum vivens throno annis xvi. β y'l' ' et mortuus tumulo lavit, omnis eo in posterum honor translatus est.' Et idem, lib. i. Gestorum Regalium 'cap. lxx.,' ostendit in Epistola Keneuulfi regis Merciorum ad Leonem papam, ubi sic scribit: Ipse,' inquit, ' primum pontificalis apex, qui tunc Londoniae sub honore et ornamento pallii fuerat conscriptus, Doro mensi' oblatus est atque concessus. Nam quia beatae recordationis Augustinus, qui verbum Dei, imperante beato Gregorio, Anglorum genti mi- nistrabat, et gloriosissime ecclesiis praesuit Saxoniae, in eadem civitate divine ' obiit, et corpus illius in se ecclesia beati Petri, apostolorum principis, quam se successor ejus Laurentius' sacravit, conditum fuisset; visum εα cunctis gentis nostrae sapientissimis, qua- P tenus in illa civitate metropolitanus honor haberetur,

158쪽

HIATORIA MONASTERII

' ubi corpus ejus pausat, qui his partibus fidei veri-

tatem inseruit.' Haec ibi. Reylyto 4. Remisit etiam beatus Gregorius per praefatos i

gatarios enodatas et explanatas quaestione' interroga- rogations. tionum superius praeiactarum, quas in historia Bedas

lector poterit planius invenire. Mal ot 5. Sed ut ad propositum jam revertar, post landa-

PM.f. tionem Praesentis monasterii dotationem consequenter Scripturus. Idem Petrus, primus abbas, i si tertium annorum Apatium cum legatariis memoraιis remeando, ut petra fundens rivulum ad sordida extergenda, ut petra manana oleum ad rigida perungenda, ut petra tollens scandalum ad scauda detestanda, ut attenderemus ad petram unde excisi sum , mare, nRVem et retia, mundum videlicet, carnem, et colligamenta ho tilia postponendo, ecclesiae suae ministeriis, totis animi sol. s.

viribus, intendebati Ad quem beatissimus Augustinus in tanto fuit suas intimae dilecιionis et benevolentiae radios administrans, ut quasi tollens lapides grandes,

lapides preciosos in fundamentum templi, eadem nacr Rancta xenia et vivifica pignora, quae sibi beatissimus Gregorius per eundem transmisit, tam in Vatia moris quam in Vestimentis, tam in ornamentis ecclesiasticis quam in sacerdotalibus indumentis, tam in sacris reliquiis quam in codicibus plurimis, ad perpetuam rei memoriam libenti animo contulit Et quia haec eadem ornamenta ut nostrae religionis primitim sunt pensanda, quanta et qualia in praesenti penes nos habentur, sub pristimo duxi dotationis Titulo describenda. De Librig. Catalamo 6. In primis, habetur in librario ' Biblia Gregoriana, in duobus voluminibus, quorum primum habet rubri- libram os cani in primo solio De Capitulis Libri Gene--undum volumen incipit a Prologo beati Ieronymi

159쪽

S. AUGUMINI CANTUARI SIS.

super Gaiam prophetam. In principio vero librorum, in eisdem voluminibus, inseruntur quaedam solia, quorum aliqua purpurei, aliqua rosei sunt coloris; quae contra lucem extensa mirabilem reflexionem ostendunt. Habetur etiam in eodem librario Ρsalterium Au-μ gustini,' quod sibi misit idem Gregorius, in cujus primo solio incipiunt μ Μeditationes V quaedam devotae,

taliter annotatae, Ecce quantum spatiatus sum in memoria mea,' etc., usque ad solium quintum, ubi incipit, 'omnis scriptura divinitus inspirata, et in altera parte ejusdem solii est Symbolum Aposto- lorum V oratio Dominica, Gloria in excelsis,' et ' Sanctus, Sanctus, Sanctus,' etc. In sexto solio incipit Urialterium.' In fine vero ejusdem Ρsalterii sunt pni, V tam nocturnalea quam diumales. Ρrimus hymnus pro medio nocιis eat iste, Μediae noctis tem- pus est; secundus ad inllicantum, AEteme remam Conditor ad matutinas, Splendor paternae gloriae ad primam, 'Venite Datres oci ς' ad tertiam, Jam surgit hora fertia; ad sextam, Bis ternas horas explicans; ad nonam, Ter hora trina volvitur; ad vesperas, Deus Creator omnium; ad completorium, Te deprecamur, Domine.' In xl.,' Christe, qui lux es et dies.' Hymnus pro die Dominico, Rex aeterne Domine.' De nainli Domini hymnus, Intende, qui regiis Israel super cherubin, qui sedes a patre Estrem Ephraim J excita potentiam tuam, et veni V Ac deinde sequitur pro eodem hymno, 'Veni Redemptor gentium,' usque ad finem. In Pascha hymnus, me mi dies verus Dei; in sesto apostolorum Petri ει Pauli, Apostolorum Maaio. De sancto Johanne Evangelista, Amore Christi nobilis.'Ιn vestiario etiam habetur Textus Evangeliorum, in cujus principio x. innones annotantur; et Vocatur Textus sanctae Mildredae,' eo quod quidam rusticus

t Le. in tempore quadragesimali: et Daniel, Thesaur. IIymnia .' L, 33.

160쪽

HISTORIA MONASTERII

in Thanoto, inpet eundem textum salsum jurans, oculos amittore perhibetur. λι etiam ει aliud Psalterium V supra fabulam magni altaris positum; quod habet exterius imaginem Christi argenteam planam, cum quatuor Evangelisti In hujus Psaltarii primo solio incipit, ' Omnis Ecriptura divinitus inspirata. In tertio solio incipit, 'Epis- sola Damasi papae ad Ieronymum,' et in fine Versi ejusdem Damasi; ac deinde Epistola Ieronymi ad Damasum,' cum Hieronymi versibus. Deinde in quarto solio, De Origine Psalmorum,' in cujuA fine distinguit Psalterium in quinque libros. Primus liber finit a Psalmo xl.. videlicet, Beatus qui intelligit, qui sic habet, Fiut, Fiat.' Secundus liber a Psalmolari, videlicet Deus, judicium tuum, ' qui sic habet.

Fiat, Fiat. Tortius liber a Pinimo lxxxviii., videlicet, Misoricordias Domini, qui sic habet, P Fiat, Fiat. Quartus liber a Ρsalmo cv., videlicet, COn- fitemini II.,' qui sic habet, Fiat, Fiat. Quintus liber a ΡΗalmo es., videlicet, Laudato Dominum do costis V qui sic habet, ' omnis spiritus laudet Donu- num.' In quinto solio ejusdem Psalterii Aequitur expositio de Alleluia secundum Hebrii'os, Chaldae . Syros, et Latinos. Item interpretatio Gloria, V apud Chaldaeos. Item interpretatio Psalmi cxviii. per Aingulas liter . In uexin solio sequitur quando psalli vellegi debeat, quomodo Hieronymus scribit; item Ordo. Halmorum per A, B, C, D. In septimo solio dolitoris Hebraeis, quae in Pualterio scribuntur. In octavo solio. Interpretatio Psalmorum, que ad solium undecimum, ubi incipit Textuκ Ρηalterii, cum imagine sol a Samuelis incerdoti', eι in filio ejusdem Psalterii sunt hymni de matutinis, de vos ris, et de Dominico die, sicut in alio Psalterio P notato habentur. Item in librario habetur alius textuου EvangPliorum,