장음표시 사용
411쪽
inter Cajetam, Terracinam oppidum condidisse, e cultum Caastorum instituisse, quod, notant Probus, atque Donatus eodem loco, ac Vos ius de Idololatr. lib. I. cap. Ιχ. memorans Latinos priscos Castorem Pollucem inter Indigetes coluisse ante Aneae in Latium adventum . Dionysius lib. 7. Graecos primum in Latium ritus horum sacrorum tulisse scribit. At lib. i. videtur innuere simulacra duorum Juvenum hastatorum Lavini diu culta, fuisse iugies Castorum, quorum festa Trojani celebrarunt, quod Servius in lib. a. AEneidos pag. I. probat, ubi memoriae mandavi ex Jove ScLaeda natum Pollucem, Melenam, de Tyndaro, eademque ex Laeda Castorem , qui quoniam mortalis erat cum Polluce fratre partitus est immortalitatem : quod ideo fingebatur , quia narrabant mortalitatem Castoris Pollucem redemisses, ut prosequitur idem Grammaticus ad lib. s. pag.qO . . Hinc Stephanus Niger libello quem scripsit de fraterna benevolentia post opera Plutarchi impresso, ait: uis
contra Pollucis amicitiam non expetat, libenterque amplectattiri
qui apud se in fratrem susurrantem quendam pugnis interemit, y
qtium immortalitate a fove optimo maximo donaretur, semideum se fleri maluit, ut Castori ditinitatem impertiret. Imo idem Servius in lib. 3. AEneidos, cujus verba retulimus cap. s. ad sinem , tradit in Samothracia duo simulacra virilia Castoris, Pollucis ante Portum fuisse, quibus naufragio liberati vota soluerent, quemadmodum de Cicero lib. 2. de Invent testatur ac Varro lib. q. de Lingua Latina ubi addit in Latio Samothracas Deos hos dictos . Quamobrem ex praedictis arguitur cultum horum Deorum Eneam, arojanos, qui illum a Dardano acceperunt, Lavinium , ac in Latium invexisse
Quicquid igitur sit de praedictis, ac de opinione Grammatici,
qui eos Deos fratres uterinos facit, quamvis alii ex Cicerone lib. . de Natura Deor, Dionysio lib. s. eosdem Gemellos, Jovis, ac Laedae filios asserant, alii de matris nomine disserant, ut videre est apud Iunium Animadverse lib. I. cap. 13. dilucidum est eorunta celebritates quotannis in Latio ante Romam conditam agitatas;
erat enim Tusculi vetustissimum Castorum Templum , quin duae aedes instar unius, ubi Tusculani anniversaria sacra Diis laudatis solemni o pa faciebant quemadmodum narrant Festus lib. I 7 ver- Ee a bo
412쪽
bo Stroppus S Cicer lib. i. de Divin. ita scribens: Eiciolo tacti eaedae Castoris, Pollucis T cub. Erat Sc Cora antiquissima aedes jis Diis sacrata, de qua suo loco dicam: istia in Portu fortasse , ubi naufragio liberati, aut tranquillitatem maris petentes, sacrificabant ex Ammiano Marcellino lib. 1'. Tertulltis inquit , apud Ostiam in aede sacrificat Castorum, tranquillitas mare mollimit. Apparet itaque Latinos Samothracibus ritibus eruditos sive a Laconibus, sive a Trojanis eos Deos aeque ac Samothracas putasse tempestatibus praesidere quod crederent in magna tempestate apparere quasi stellas Coelo insidentes periclitantes adjuvare, uti innuit Senaca lib. I. Natural Quest., cecinit Catullus carm. 69. Ac eluti nigro adiatis turbine nautii Lenius aspirans aura secunda enit.
lam prece Pollucis, iam Castoris implorata Tale fuit nobis Mallius auxilium
Immo tantus erat horum Deorum cultus in Latio, ut eos Deos agnos dicerent, testimonio Servii cap. a . , algoriani lapidis per Tomasinum de Donar cap. Lo ad finem adducti.
CASTORI, ET POLLUC DIIS MAGNIS SVLPICIA MULPICII VOTUM OB FILIUM SALUTI RESTITUTUM.
Id sestum quamvis Romani Idibus Iuliis agitarent , attamen 'ctum esse dicunt quod eo die aedem Castorum Senatus dedicasset bello Latino eo loci, quo illi visi sunt, ex Livio Dec. I lib. 2. Dionysio lib. 6. quamobrem puto Latinos non eo die, sed alio, qui incertus est, Deorum praedictorum sacra secisse. Sic Asculapii, Mygiae ejus filiae ferias Latinis fuisse comperimus, quo vero die non liquet quandoquidem exsuperius relatis patuit Virbium, aut Hippolytum, seu verius Pelasgos aliosque Graecanicae gentis, qui antiquum Latium incoluerunt, sacra Dianae Tauricae, ac Hippolyti, Esculapii in Aricinum induxisse, sicuti constat etiam ex Lapide prisco Ariciae estosta cum hac epigraphe apud Sp0nium sic. 3. pag. I T. AESCV-
413쪽
Quemadmodum sacra Dianae, Virbii in clivo Aricino vetustissima fuisse diximus, ita fuit, celebritas Esculapi ; quin sunt qui putent id Templum apud clivum Virbii primum in Latio Esculapio dicatum, dein illud Antii , de quo Livius , O vidius , pluresque Romani
Historici ac Poetae, mos suo loco fusius. Praeter laudata festa , fuit, illud inutii, seu Minuci, cujus sacellum eo loci, ubi Roma est , in Latio veteri conditum fertur ab Arcadibus, unde una ex vetustissimis portis Urbis Minucia dicta est, si Festo lib. 11. &Paulo ejus mutilatori, Dacerio, caligero, &Alexandro Geniat. lib.q. cap. I 6. Indes danda est. Quis vero is Deus esset, viri docti adhuc non norunis illud etiam Averrunci , cui acrificari consuetum erat, ut pericula averteret ex Varrone lib. 6 de Lingua Latina, ejusque interpretibus. Stercuti quoque, quem alii Sterculum, vel Sterculium nuncupant; hunc Servius in lib.6 AEneidos, cum Picumno confundit, citerquilinum dictum asserit Macrobius Saturnal. lib. I. cap. 7 eundem 6 Saturnum facit, quod traderent Saturnum primum stercore fecunditatem agris comparasse. D. Augustinus de Civit. Dei lib. o. cap. I S. eum Stercen vocat,
.Pici Latinorum Regis Patrem apud Richium de Antiq. Ital. Colon cap. s. ut diximus Capite . . At Plinius lib. I s. cap.s.: Sterculius, inquit, Fauni silius, obstercorationem inventam immortalitatem assequutus legitur, cui consentiunt Commentatores Lactanti lib. 1. de Falsa Relig. cap. ao ad finem, ac alii viri docti kpraeceteris Lactantius ipse, qui Sterculium a Saturno distinguit. Et quamvis mihi potius arrideat sententia Macrobii qui Saturnum ita dictum prodit, ex praedictis tamen constat Latinos veteres Stercutifesta concelebrasse, eumque unum ex Fauni filiis existimasse, quo fit facile aedem sacram ei Laurenti dicatam fuisse. Sic & celebritas Dece Rumae, seu Ruminae Latinis priscis solem nis
414쪽
ni sertur Pea namque De prius quam Roma conderetur Ruma dicta est a Latinis quod putarent mammam infantibus immulgere 4nam sicuti mammam Latini prisci Rumam, seu Rumen, ut aliis placet, dixerunt, ita eam Deam Rumam vocitarunt testimonio Plutarchi Problem. cap. 37. atque in Romulo .Plinii lib. 13. cap. 8 aliis is ubi prodit ficum , sub qua nutriti sunt Romulus D Remus Ruminalem dictam, quod sub ea rumam, idest mammam Remo Romuloque Lupa dedistet . Consenti Festus lib. 16. ubi Da-cerius duas Ruminales ficus Romae fuisse probat, S lib. 12. voce Navia, unde lumen Divo Augustino lib. q. de Civit. Dei cap. 1 ubi ait: ita Rumina mammam parvulo immulgeat, quia Numam dixerunt teteres mammam, Latini scilicet prisci. Huic Numini facile est sacra acta a matronis , quae hostiis non vinum, sed lauspargebant e libabant teste Plutarcho Problem. 13. qui subjicit id factum, quod Rumina nutrix quaedam, Puerorum altrix, merum infantibus praecipue noxium prorsus non recipiebat, id tradit Varro de Re Rustic. lib. 2. cap. I. ubi testatur in sactis ejus Deae inferre vinum expiatione dignum fuisse, atque tuckius de Sacrificentii pag. I 33. Festum praeterea Honoris quotannis agitatum in Latio pro certo habeo , quin Quirites id Numen a Latinis accepiste, quod probat vetustissimus mos illi sacra faciendi aperto capite, dosine velamento. Quippe tametsi Plutarchus Problem cap. 12 ejus rei causias plures adsignet, tamen palam esse arbitror eum divinasse quandoquidem vero propior caussa illa est, quod Honoris sacra in Latium invexerint Pelasgi, qui aperto capite Diis suis sacra facere consueverunt , ritum enim sacra Numinibus operto capite faciendi sineas Latinas oras tulit: quamobrem Saturni,& Opi sacra,quae ante Anearia in Latio facta sunt, more prisco, id est aperto capite acta semper fui sise
comperimus. Quare puto ex laudato more aperto capite Numini sacrificandi, constare id sacrum pervetustum,i ante AEneae in Latium adventum factum, quemadmodum idem Plutarchus Probi cap. Lo.QI1 asierit, & Macrobius Saturnal lib. I. cap. 8. Sc nos quoque alibi diximuS.
Haec, similia Numina festis solemnitatibus culta in Latio Veteri
415쪽
ten scimus, quorum festa M nomina retulimus , ut noscatur quantum debeamus Christo Domino, quern ut verum Deum Veneramur, Apostolis etiam, maxime Petro saulo, qui explosa ferarum gentium doctrina rituque immani S barbaro, evictisque erroribus, de infandis ineptiis, quas majores nostri colebant, quid quemque deceat ,, quibus sacris, quaque mente Deum colere oporteat,
417쪽
pag. 2. Natio fuit Graecanica, progenies Oenotrorum . . Expulerunt Sicanos veteres Latii accolas. s. Primi coloni antiqui Latii. 5. I. ACILI A gens ab Acilio Enea Comite. 45. ADULTERARUM poena in Latio quae 1O3. AEGYPΤII annum duodecim mensium constituerunt ocis.
AEMILIA gens ab Aimilio filio Ascanii. 3 AENEA Ilio vers in Laurenti agrum cum Trojanis appulit . . A Latino Latinorum Rege hospitio exceptus . ibid. Regnante Latino in Latium venit. 38. LaVinium condidit ibid. O . Post mortem Latini Rex Latinorum laetus ibid. Regno potitus, Aborigines, Trojanos eodem 1aomine Latinos nuncupari jussit. 39. 4O. Moritur in praelio contra Turnum, NeZentium. I. Cultus sub cognomento Jovis Indigetis ibid. Et aedes dicata, lucus ad ripas Numici amnis. I. Suem , quae triginta porcellos peperit in eo situ Diis Penatibus immolavit. 43. Lavinii Templum Veneri genitrici construxit ibid. In Latium invexit morem pro mortuis sacrificandi. 44. Auctor moris foeminarum lculandi gnatos ibid. Qui mos a Tiberio edicto sublatus ibid. Ipse, Lavinienses Romanis sacros ritus tradiderunt. 43. jus in Latium adventus an Verus. 46.47. 48. Ejus navis Romae ad Procopii aetatem servata . 49. Ab Ilio Penates, Palladium in Italiam, Lavinium transvexit. 9O. 09 I. Sacravit clypeum inTemplo apud
Ρatris Indigetis ab Ascanio consecratus. 244. 243. Ejus festa 3 37. Et Flamines ei sacrati ibidem . Pontifex, Pontificum Princeps, sacrorum auctor apud Albanos. 14s. Sibyllinos libros in Latium invexit 39 I. AESCULAPI Us a Latinis quotannis sacris honoratus. O4. Os. Ejus ardes in Aricino . ibid. AGNATIONI s cognationis discrimen nullum in Latio . IOZ. AGONALI A quo die celebrata, inde dicta . 339. Jano sacrata ibid. Quae hostia in illis immolaretur ibid. rimum a Numa Romae instituta. 34O. ALA a quo aedificata I. Laviniensium Colonia cibid. Ab Ascanio condita 3 o. annos post Lavinium constructum . I. Ejus situ. 52. Diruta a Tullo Hostilio Roma norum Rege. O. I. In ea Trojae ludi primum instituti. 152. Minerva aedes, collegium Sacerdotum . 9s. 96. Vide MINERvc. Edes Jani Bistontis. 329.&332. Et Carnae Deae. 338. seq. de Ascanii cognomento Jovis. 3II. LucuS MartiS.3 I.
418쪽
A HANORUM Reges a Silvio AEneae & Lavinice filio , Silvii dicti. r. Eorum series usque ad Amulium,
Quot Urbes, Oppida condiderint. 54. Et quo olonias deduxerint ibid. Intonsi, capillati, trabeati. 5s Eorum vestimenta Nponuntur. s. seqq. Mulleis adnectebant lunulas. 58. Eorum annus lunaris civilis. 15s. Eorum Regum sceptrum , ia-sta. 69. At sΑNo sub monte aedes sacra Faulae , seu FOVides 3 5. AisANUM Vinum celebre apud anti
ALBUD aquae, unde fons Albuneae manabat ad Varios morbos potae remedium adferebant. 394. ALHUNE eadem Sibylla Tiburtina . 392. Laurentina Silva in qua erat Oraculum, ducus Fati ni Albunea reputata . 93. ALLADIUs Albanorum Rex fulminibus, terraemotu, Una cum tota
Regia in Albanum lacum submer 1iis χΙ. AMAT uxor Latini. 36.37. 09. In Dearum fastos a Latinis relata
AM HARVA E sacrum quo die, mense celebratum. 15 I. Quo ritu 262. 453. In honorem Cereris. 161. Unde dictum . 262. In eo invocabant Victoriam. 252. Quae in eo hostia . 262. 463. ANCus Publicius Coranus Praetor, vel Imperator Latinorum factus in Concilio Ferentino. q. II.
ANCHis Templum apud Numicium dicatum . 42. ANCH1sEs a Latinis in Deorum fastos relatus 18 o. 81. Ejus festa quotannis a Latinis celebrata. 3IT ANCERON ALIA quo die, mense agitata . 17. Unde dicta, lanante Romam conditam celebra
ANNAE Perennae festum in Latio Idibus Martii. 88. Soror Didonis submersi in flumin Numicio. I 88. 189 Ejus est ritus in Latio qui 189. I9o. Edes sacra non longe ab Aricia . I9O. ANNAE Bovillande Romae festum agitatum in pratis Campi Martii 189. I 29 ANN initium in Latio . I 8. ANNus Latinorum qui . I 54.ωΙ6s. Laviniensium , Albanorum , e rentinorum, Romanorum qui . 164. I6s Arcadum qui . iliri Albanorum an Luia aris, vel civi lis. 15s. Constitutus a Romulo, Num qui ibid. An probatus a Latinis . 155 Aricinorum,Laurentum, Tusculanorum qui . 155. Constitutus a Caesare qui ibid. AEgyptiorum qui Icis. ANTENOR is sepulchrum in Circaeiis.s L. 98. ANTIUM Urbs antiqui Latii, Albanorum Colonia. 14. Ibi sedes Veneris virilis armatae. O . Ludi solemnes quo die agitati. 121 Ludi sacri Fortunis Antiatibus, Antii quo die celebrati. 22 I.
419쪽
Antoniae gentis in Deorum fastos relata. 3IT ANTONINU Philosophus Imperator tertio die nomina Infantibus poni jussit. 15O. APOLLINARI ludi Antii exhibiti.
ApoLLo dictus Sol, Phoebus 2 9.Ejus sacra quo mense a Latinis
celebrarentur. 21 8 s. Deus tutelaris Laurenti ibid. Lucus ei sacer Laurenti erat . 1 9. 45O. APOLLONIU Tyanaeus ab Adriano Principe cultus. 19 O. Amar calla heroico monumento honoratus ibid. Ab Ephesiis Herculis
Alexiaci cognomento sacris honoratus ibid. APHRODYs1U Templum Veneris inter Ardeam, rantium . q. APRILI mensis erat Latinis prius. quam Roma conderetur . 58. 159. Unde dictus ibid. Ueneri dicatus, cur. 59. IO.
An maXima ab Evandro Herculi sacrata I O I. An foeminae ibidem possent facra facere cibi . ARCADEs Latii accolae . . Atalanti Urbe Arcadiae, duce Vandro in Latium appulerunt. 3. Eorum Coloniae in Latium ab Euan dro deductae. 3. Primi in Italiam Hsum Graecarum literarum trans. VeXerunt. 4. rimi in Italiam detulerunt instrumenta musica, lyram , trigona, clydos . . Ι4O. Totius Reipublicae administrationem musica moderabantur I o. Item, primi leges tulerunt. 4. Tenebant anuas intus, non foris . . Dicti Proselenes, hoc est Anteiunares. 8. unulas gestabant. 57. 58. Ab Oenotrio Licaonis filio primum in
Italiam ducti. 3. Panem crediderunt eumdem ac Solem . O. Mulieres quanto tempore Viros lugerent . III. In Latium in-VeXerunt morem in conviviis
canendi ad tibias Deorum laudes. 14O. Nonnulli tamen putant id instituisse Trojanos I I. In Latium invexerunt cultum matris Matutae . Is s. Nymphis prata , loca virentia, maritimis vero Numinibus littora, insulas in Latio dedicarunt Matri Matutae Templum Satrici dicarunt. Id. Eorum annus qui .
15 Ι69. AR DEAE forum. 5s Nascionis, seu Nationis Deae. 43. 49. Edes,in lucus Pilumni, ii cum-ni. 43. ci 44. A quo condita 14s. In ea aedes uturnae. 34 . sequentibus . Vide JUTURNA AEdes Larae, seu Larundae . 348. 3so. Edes sacra Venilia Tur
ARDEATEstilumni, licumni festa quotannis celebrabant. 39 T. Colebant etiam Danaen PilumniuXOrem 398. Et Turnum . ibid. ARCE hoc est simulacra hominum
Latinis praecipitata. 22 S. 429. Eorum sacrorum ritus narratur .
ARICIAE aedes Egeriae Deae . I s. usque ad Isa. Edes Dianae. I 49.
420쪽
die agitarentur. 168. Vide DIANA . Sacra Hippolyto, seu Uirbi . 38o. Vide HIPPGLΥTUS . Edicula etiam Orestis, Iphigeniae ibidem Condita ab Archiloco Siculoruin Duce. 383. Ibi aedes Esculapii, mygiae. 424. AOs. ARici NORUΜ leges referuntur Ios. Annus qui 155. Fasti qui ibi
amento Jobi, vel Jovis silii. 1. filius neae QCreusae prius Euriellon dictus, dein Ascanius. V. Jovis filius, dein Jobus, inde
Julus appellatus . O. Mortuo aenea Latinorum Regno potitur. ibid. In pugna contra egentium vinum ex omni vindemia ovi palam consecravit ibid. Et diem hunc solemnem Latinis lacit.ihiae Annis 3 o. post Lavinium conditum Albam construxit . I. Albam transtulit Lavinienses, Latinos. 2. An vero ibidem transtulerit Deos Penates. Vide
Aimilius. Σ. Primus Alba Trojam lusit. 161. jus festa quotannis in Latio agitata 3IT AssYRATUM genus poculi ex vino,&sanguine compositum. I 39.&I4O.
AssYR idem languis apud Latinos. ibidem.
ATILI gens ab Atio2Eneae Comite. ibidem. AvENTINUs Rex Albanorum, a quis unu ex septem Collibus Urbis Romae . q. ad T. Aventino monti nomen dedit. 248. 449. Consecratus a Latinis, in Aventino cultus ibid. In Aventino plures aedes Deorum a priscis Latinis constructae ibid. In Latio sacris honoratus quotannis . 3 P. AVERRUNCULDeus Latinorum qui . 4O34 GVsTUs, qui etiam sextilis mensis Cereri dicatus. J4. AUGUsTUs in Latio cultus. 264. Ei sacra facta diebus quibus ille natus est, later Patria conclamatuS. 25 . seqq. Statuit ne imberbes inter Lupercos nudi per Urbem cursitarent 35 .
AURUNCI primi antiqui Latii colo,
Latinis vetustissima cibid. erpetuo Senatus consulto vetita quae , quo ritu fierent ibidem,
BELLONAE sacra quo die in Latio agitata. 36. seqq. Ejus aedem Appius Claudius vovit bello Etrusco . 33 5. 437. Fuit Martis uXor, aut soror . 137. Ejus cultus vetustissimus in Latio ibid. seq. Eum cultum in Latium