D. Magni Ausonii Burdigalensis Opera

191쪽

AUSONII i 6

Parvum herediolum, sateor. sed nulla fuit res

parva unquam aequanimis: adde etiam, unanimis Ex animo rem stare aequum puto, non animum ex re

Cuncta cupit Croesus, Diogenes nihilum: Spargit Aristippus mediis in Syrtibus aurum: Aurea non satis est Lydia tota Midae. Cui nullus finis cupiendi est, nullus habendi

Ille opibus modus est, quem statuas animo. Verum ager iste meus, quantus sit, nosce: etiam me Noveris, & noris te quoque, si potis es: quanquam dissicile est se noscere. o peiuri , Quam propere legimus, tam cito negligimus. Agri bis centum colo jugera. vinea centum Iugeribus colitur, prataque dimidium. Silva supra duplum . quam prata, & vinea, & arvum Cultor agri nobis nec superest, nec abest. Fons propter, puteusque brevis . tum purus & amnis. Naviger hic refluus me vehit, ac revehit. Conduntur fructus geminum mihi semper in annum. Cui non longa penus, huic quoque promta fames.llaec mihi non procul urbe sta est, nec prorsus ad urbem Ne patiar turbas, utque bonis potiar Et quoties mutare locum sastidia cogunt, Transeo: & alternis rure, vel urbe fruor.

192쪽

AUSONIO Hesperio filio. BELLUM, quem ad nepotulum meum, sororis tuae filium , instar protreptici luseram, venturus ipse praemisi legendum. Hoc enim malui, quam ipse recitare: esset ut tibi censura liberior, quae duabus causis impediri solet: quod aures nostras audita velocius, quam lecta praetereunt; &quod sinceritas judicandi praesentia recitantis oneratur. Nunc tibi utrumque integrum est: quia delegenti tibi libera mora est; & judicaturo non obstat nostri verecundia. Sed heus tu, fili dulcissime, habeo quod admoneam. Si qua tibi in his versiculis videbuntur (nam vereor, ut multa sint fucatius concinnata, quam veriuS; & plus coloris quam succi habere: ipse sciens fluere permisi, venustula ut essent magis , quam forticula; instar virginum, quas matres Adent Demissis humeris ece, vincto pectore , ut gracile erat. nosti cetera. Superest igitur, ut dicas: Quid moraris iudicationem meam de eo, quod ipse pronuntias esse mendosum Dicam scilicet me hujusemodi versibus foris erubescere, sed intra nos minus verecundari r namque ego haec annis illius magis quam meis scripsi, aut fortasse & meis. Al. Jo oi di horetax. Ad summam, valeat auctoritas tua.

mihi cum infante ratio est. Vale, fili dulcissime.

Dis ipse brum Cooste

193쪽

IV. Ad nepotem Ausonium proti licon de sudio puerili. Suum etiam Musis sua lud rica . mixta Camoenis Otia sunt, mellite nepos; nec semper acerbi Exercet pueros vox imperiosa magistrin Sed requie, studiiqite vices rata tempora servant. Et satis est puero memori legisse libenter. sEt cessare licet. Grajo schola nomine dista est, Iusta laboriseris tribuantur ut otia Musis. Quo magis alternum certus succedere ludum, Disce libens, longem delenitura laborem Intervalla damus. studium puerile satiscit, io Laeta nis austeris varientur sesta profestis. Disce libens: tetrici nec praeceptoris habenas Detestere, nepos. nunquam horrida sorma magistri. Ille licet tristis senio, nec voce serenus, Aspera contractae minitetur jurgia frontis; x sNunquam immanis erit. placita assuetudine vultus Qui semel imbuerit. rugas nutricis amabit, Qui refugit matrem. pappos, aviasque trementes Ante runt patribus seri nova cura nepotes. Sic neque peliden terrebat Achillea Chiron dio Thessalico permixtus equo: nec pinifer Atlas Amphitryoniadem puerum: sed blandus uterque Milibus alloquiis teneros mulcebat alumnos. Tu quoque ne metuas: quamvis schola verbere multo I acrepet, & truculenta senex gerat ora magister. a s

194쪽

Degeneres animos timor arguit: at tibi consta Intrepidus; nec te clamor, plagaeque sonantes,

Nec matutinis agitet sorinido sub horis rQuod sceptrum vibrat serulae, quod multa suppellex Virgea, quod fallax scuticam praetexit aluta, Quod servent trepido subsellia vestra tumultu.Pompa loci, & vani sugiatur scena timoris. Raec olim genitorque tuus, genitrixque secuti Securam placido mihi permulsere senectam. Tu senium, quodcunque superlabentibus annis Fata dabunt, qui nomen avi geris indole prima, Prime nepos, vel re vel spe mihi porge fruendum.

Nunc ego te puerum, mox in juvenilibus annis. Iamque virum cernam , si sors ita jusserit; aut si Invidia est, sperabo tamen et nec vota fatiscent, Ut patris, utque mei non immemor, ardua semper Praemia Musarum cupias: secundus & olim Eac gradiare via, qua nos praecessimus: & cui Proconsul genitor, praefectus avunculus instant. Perlege, quodcunque est memorabile. priva monebo.conditor Iliados, & amabilis orsa Menandri Evolvenda tibi. tu flexu & acumine vocis

Innumeros numeros doctis accentibus efferet

Affectusque impone legens. distinctio sensum

Auget, & ignavis dant intervalla vigorem. Ecquando ista meae contingent dona senectae quando oblita mihi tot carmina, totque per aevum Connexa historiae, soccos aulaeaque regum, Et melicos, lyricosque modos praefando, novabis,

obductosque seni facies puerascere sensu F.

195쪽

Te praeeunte, nepos, modulata poemata Flacci,

Altisonuinque iterum sas est didicisse Maronem. Tu quoque, qui Latium lecto sermone Terenti Comis, & adstricto percuriis pulpita socco,

Ad nova vix memorem diverbia coge senectam. Jam lacinus, Catilina, tuum, Lepidique tumultum,

Ab Lepido & Catulo jam res & Tempora Romae

Orsus, his senos seriem connecto per annos. Jam lego civili mixtum mavorte duellum, Movit quod socio Sertorius exsul Ibero. Nec rudis hoc avus admoneo, sed mille docendo Ingenia expertus. multos Iastantibus annis Ipse alui: gremioque fovens,& murmura solveas, Et pui tenerum blandis nutricibus aevum. Mox pueros molli monitu, & formidine leni Pellexi, ut mites peterent per acerba prosectus, Carptuti dulcem fructum radicis amarae. Idem vesticipes motu jam puberis aevi, Ad mores, artesque bonas, sandique vigorem

Produxi: quanquam imperium cervice negarent Ferre, nec insertis praeberent ora lupatis. Ardua temperies, dura experientia, rarus Eventus, longo rerum spectatus ab usu. Ut regat indocilem mitis censura juventam. Quae tolerata mihi, donec jam aerumna juvaret, Leniretque usu bona consuetudo laborem.

Donec ad Augustae pia munera disciplinae

Accirer, varioque accingerer auctus honore:

Aurea cum parere mihi palatia jussum. Absistat Nemesis: serat & fortuna jocantem.

196쪽

Et sceptro, & solio, sibi praefert jura magistri,

Majoresque putat nostros Augustus honores. Quos mox sublimi maturus protulit auctu: Quaestor ut Augustis . patri, natoque creareret so Ut praesecturam duplicem, sellamque curulem, Ut trabeam, pictamque togam, mea praemia, Consul Induerer: sastisque meis praelatus haberer. Ilis ego quaesivi meritum quam grande nepoti Consul avus: lumenque tuae praeluceo vitae. y squamvis & patrio jamdudum nomine clarus, Posses ornatus, posses oneratus haberi: Accessit tamen ex nobis honor inclitus. hune tu Essice . ne si onus: per te ut connixus in altum conscendas; speresque tuos, te Consule, sesces. goo V. Genethliacon ad eundem Ausonium n Otem. CARMINA prima tibi cum jam puerilibus annis Traderet assidui permulcens cura magistri, Imbueretque novas aures, sensusque sequaces, Ut respondendas docili quoque murmure voces Emendata rudi proferret lingua palato, sAddidimus nil iriste senes: ne cura monendi Laederet, aut dulces gustus vitiaret amaris. At modo, cum motu vigeas jam puberis aevi, Fortiaque a teneris possis secernere; & ipse Admonitor morumque tibi, sandique videri: io Accipe non praecepta quidem, sed vota precantis, Ausonius. L

Disiti a d b, Coosle

197쪽

AUSONII

id hQuin gratantis avi sellum ad tollemne nepotis Annuito , ut reducem fatorum a fine senectam Sospes agam: sestumque diem, dubitataque cernam Sidera, deposto prope conclamatus in aevo. sΗoc, mellite nepos, duplicato scenore partum, Natali accedente tuo et munusque salutis plenius hoc nostrae, quod jam tibi puberis aevi Crescit honos, juvenemque senex jam cerno nepotem. Sexta tibi haec pfimo remeat trieteris ab anno a ciSeptembres notis reserens natalibus Idus. idus alma dies, geniis quoque culta Deorum. Sextiles Eecate Latonia vendicat idus; Mercurius Majas, superorum adjunctus honori. Octobres olim genitus Maro dedicat Idus. s i Idus saepe colas bissenis mensibus omnes, Ausonii quicunque mei celebraveris Idus. Vale, nepos dulcissime.AUSONIUS Gregorio fisio S. EN unquam v disti nebulam pictam in pariete vidisti utique, & meministi. Treveris quippe in triclinio Holi fucata est pictura haec et Cupidinem

eruci assigunt mulieres ama trices, non hae de nostro seculo, quae sponte peccant: sed illae Heroicae, quae sibi ignoscunt, & plectunt Deum: quarum partem in lugentibus campis Maro noster enumerat. Hanc ego imaginem specie & argumento miratus sum. Deinde mirandi stuporem transtuli ad

Disit sed by Cooste

198쪽

A D F L L I A. iis, ineptiam poetandi. Mihi praeter lemma, nihil pla

cet. Sed commendo tibi errorem meum. Naevos nostros & cicatrices amamus: nec soli nostro viario peccasse contenti, affectamus, ut amentur. VE-rum quid ego huic eclogae studiose patrocinor p. Certus stim, quodcunque meum scieris, amabit. Quod magis specto, quam ut laudes. Vale.vI. Cupido eruci a xus. Arpis in campis, memorat quos Musa Maronis .

Myrteus amentes ubi lucus opacat amantes,

orgia ducebant Beroides, & sua quaeque,

Ut quondam occiderant, leti argumenta gerebant Errantes silva in magna, S. sub luce maligna, linter arundineasque comas, gravidumque papaver , Et tacitos sine labe lacus, sine murmure rivos: Quorum per ripas nebuloso lumine marcent Fleti olim regum & puerorum nomina flores; Mitator Narcissus, & Ebalides Byacinthus, si di Et Crocus auricomans, & murice pictus Adonis. Et tragico scriptus gemitu Salaminius fias. Omnia quae lacrimis, Sc amoribus anxia moestis . Exercent memores obita jam morte doloris: Rursus in amissum revocant Beroidas aevum. i Fulmineos Semele decepta puerpera parius Desset. & ambustas lacerans per inania cunas

ventilat ignavum simulati sui minis ignem. Irrita dona querens, sexu gavisa virili,

199쪽

AUSONII

Moeret in antiquam Caenis revocata figuram. ais Vulnera siccat adhuc Procris: Cephalique cruentari Diligit & percussa manum. fert sumida testa Lumina Sestiaca praeceps de turre puella. Et de nimboso saltum Leucate minatur Mascula Lesbiacis Sappho peritura sagittis. a illarmoniae cui tus Eriphyle moesta recusat, Infelix nato, nec sortunata marito.Tota quoque aeriae Minoia fabula Cretae. Picturarum instar tenui sub imagine vibrati Pasiphae nivei sequitur vestigia tauri. 3 o Licia seri glomerata manu deserta Ariadne. Respicit abjectas desperans Phaedra tabellas. Baec laqueum gerite haec vanae simulacra coronae e Daedaliae pudet hanc latebras subiisse juvencae. Praereptas queri iur per inania gaudia noctes 3 sLaodameia duas, vivi iunctique mariti. Parte truces alia strictis mucronibus omnes

Et Thisbe & Canace, li Sidonis horret Elissa. Conjugis haec, haec patris, & haec gerit hospitis ensem. Errat & ipsa olim, qualis per Latmia saxa doEndymioneos solita assectare sopores Cum face, & astrigero diademate Luna bicornis.

Centum aliae veterum recolentes vulnera amorum,

Dulcibus & moestis refovent tormenta querelis. Quas inter meἀias survae caliginis umbram iDispulit inconsultus Amor stridentibus alis.

Agnovere omnes puerum: memorique recursu Communem sensere reum, quanquam Lumida cireum

Nubila, & auratis fulgentia cingula bullis,

200쪽

Et pharetram , & rutilae suscarent lampados ignem: Agnoscunt tamen : & vanum vibrare vigorem Occipiunt: hostemque unum loca non sua nactum. Cum pigros ageret densa sub nocte volatus, Facta nube premunt. trepidantem & rassa parantem Suffugia, in coetum mediae traxere catervae. Eligitur moesto myrtus notissima luco, Invidiosa Deum poenis. cruciaverat illic spreta olim memorem Veneris proserpina Adonia Bujus in excelso suspensum stipite Amorem, Devinctum post terga manus, substrictaque planiis Vincula moerentem, nullo moderamine poenae Assigunt. reus est sine crimine. judice nullo Accusatus Amor. se quisque absolvere gestit. Transserat ut proprias aliena in crimina culpas. Cunctae exprobrantes tolerati insignia leti Expediunt: haec arma putant, haec ultio dulcis, ut quo quaeque perit, studeat punire dolore. Raec laqueum tenet, haec speciem mucronis inanem Ingerit: illa cavos amnes, rupemque fragosam, insanique metum pelagi, & sine fluctibus aequor. Nonnullae flammas quatiunt, trepidoque minantur Stridentes nullo igne faces. rescindit adultum Myrrha uterum lacrimis lugentibus: inque paventem Gemmea fletiferi jaculatur succina trunci. Quaedam ignoscentum specie ludibria tantum Sola volunt: stilus ut tenuis sub acumine puniri Eliciat tenerum, de quo rosa nata, cruorem; Aut pubi admoveant petulantia lumina lychni. Ipsa etiam simili genitrix obnoxia culpae