장음표시 사용
291쪽
I. C. 65 ANNALIUM LIBER DECUMUS QUINTUS.2SI expers conjurationi erat quamVi Super eo crimine Nero vetus adversu insontem Odium expleverit. 53. TANDEM statuere, Circensium ludorum die, qui Cereri celebratur, exsequi deStinata: quia CaeSar, rarus egressu, domoque aut horti clausus, ad ludicra Circi ventitabat promtioresque aditus erant laetitia spectaculi. Ordinem insidiis composuerant, it Lateranus, quasi subsidium rei familiari oraret, deprecabundus, et genibus Principis accidens, proSterneret incautum premeretque animi vali- dus, et corpore ingens. Tum jacentem et impeditum, 'tribuni et centuriones, et ceterorum Ut quisque audentiae habuisset, accurrerent, trucidarentque : '' , primas sibi ς partes' expostulante cevino, qui pugionem, templo Salutis ' in Etruria, sive, ut alii tradidere, Fortunae Ferentino in oppido detraxerat, gestabatque velut magno operi Sacrum. Interim Piso apud sedem Cereris ' opperiretur, unde eum praefectus Fenius et ceteri accitum ferrent in castra, comi-
ante Antonia, Claudii Caesaris filia, ad eliciendum vulgi
favorem: V quod C. Plinius 7 memorat. Nobis quoquo modo traditum non occultare in animo fuit, quamvis absurdum videretur aut inanem ad spem Antoniam nomen
Circensium ludorum die. ridie Idus, seu die 12. Aprilis, initium fuit ludis Cerealicis. In vetere
Kalendario, PRID. ID. APRIL. LUDI CEREALICI. Per octo dies colobrabantur. EXistimo octavam diem, sive I9. Aprilis, a conjuratis uisSe intutam. Sic enim idem Kalendarium XIII. ΚΑ L. MAII CEREALICI EA-dem quoque die inliterculo Polemaei Silvii, CIRCENSES. COX
Templo Salutis. In quo Etruriae oppido fuerit id templum guoratur Forth redundant, in Etru-rid. Ferentino in oppido Ferentinum, OppidUm Etruriae . UnCFrenti. Vide not. et emend. ad Annal. XV. 3.
Apud edem Cereris. In XI. Urbis rogione, haud procul DCircci
Ferrent in castra. In praetorium; ubi castra praetoriurum Ohortiti m.
Antonicl. Claudii et Eliae Potinae silia. Vide tum . Caes. n. IO5. C. Plinius. Iam mQmOIRitus supra Anua l. XIII. O.
292쪽
et periculum commodavisse, aut PiSonem, notum amore
uxoris, alii matrimonio se obstrinxisse nisi si cupido dominandi cunctis affectibus flagrantior est 54. SED mirum quam inter diversi generis, ordinis, aetatiS, SeXUS, iteS, pauperes, taciturnitate omnia cohibita sint donec proditio coepit a domo Scevini qui pridie insidiarum, multo sermone cum Antonio Natale, dein regressus domum, testamentum obsignavit: promtum Vagina pugionem, de quo Supra retuli, vetustate obtusum' increpans, Sperari Saxo, et in mucronem ardescere jussit. Eamque curam liberto Milicho mandavit. Simul adfluentius solito convivium initum servorum carissimi libertate, et alii pecunia donati atque ipse moestUS et magnae cogitationis manifestus' erat, quamvis laetitiam vagis sermonibus simularet. Postremo vulneribus ligamenta, quibusque sistitur Sanguis, parare' eumdem Milichum monet SiVe gnarum conjurationis, et illuc usque fidum, seu neSCiUm, et tunc primum arreptis Suspicionibus, ut plerique tradidere, de consequentibus. Nam cum Secum Servilis animus praemia perfidiae reputavit, simulque immenSa pecu-
Alii motrimonio Antoniae -- trimonio dimissa priore XoI C. Flagrantior est. Unde Polyni CPS, amore regni furens simul et
impius, apud Senecam, Thebnis,1 v. 662.
Pro regno elim Patriam, penateS, CONIugem sararmis clare. Imperia preti vi olibet constant bene.
Liberto Milicho Ezr ilia in hortis Versalicis extat Milichi
pererit puer Burgundionum dux Ibat in Gallicsique loquontiu celebratum est. Quod quo lue non siluexim, ut animum, tot Sc lPIum Icctione satigatum, paululum recreet memoria optinailrincipis, ad magna Spes nati, cum maXimod sideri amiSSi. Magnae cogitationis manifeStuS. Vere Seneca, Deciam. II. 5. Non bcne tegit ultu magna conSilia. De consequentibuδ. Tunc pri-m Um arrepti suspicionibus de istorum mandatorum consequentiis, ut Ilarique tradidere. Existimat quidem Cl. Ernestus te intelligenda esse de scriptoribus, id est, ut plerique de Scriptoribus OnSO-quontibus tradid re sed minus phicet. Optime vorti Davungati. come alcuni scridono da quelli uri dumcoti ne sulcb.
293쪽
J C. 65. I ANNALIUM LIBIU DEMIMUS UlNTUS. sses et potentia obversabantur, ceSSi fas et Salus patroni, et acceptae libertatis memoria. tenim XOzi quoque comsilium adsumserat, muliebre ac deteriUS: quippe ultro in tum intentabat multosque adStitiSSe liberto ac Servos, qui eadem viderint nihil profuturum unius Silentium at praemia penes unum fore, qui indicio praevenisset.
55 IGIΤUR, coepta luce Milichus in hortos Servilianos
pergit; et chim foribu arceretur, magna, et atrocia
adferre' dictitans, deductusque ab anitoribus ad libertum Neronis, Epaphroditum,' mo ab eo ad Neronem, urgens
periculum, graves coniurationes, et Cetera quae audierat, conjectaveratque, docet. Telum quoque in necem ejus paratum Stendit, accirique reum uSSit. Is raptus ei milites, et defensionem orsus, Ferrum, KUS argueretur,
olim religione patria cultum, et in cubiculo habitum, ac fraude liberti subreptum' respondit. Tabulas test menti saepius a se, et incustodita dierum obServatione, signatas. Pecunias et libertates servis et ante dono datas: M sed ideo tunc largius, quia tenui jam re familiari, et in- stantibus creditoribus, testamento dissideret. Enimvero fi liberales semper epulas struxisse, et Vitam amoenam, et 'duris judicibus parum probatam. Fomenta Vulneribus fi nulla jussu suo; sed quia cetera palam vana ObjecisSet.' adJungere crimen, cujus se pariter indicem et testem faceret. V Adjicit dictis constantiam incusat ultro in-
testabilem, et consceleratum,' tanta voci ac Vultu Secu
ritate, ut labaret indicium, nisi Milichum uxor admonuisset,
hortorum Survilianorum nemo , rerum docet. Existimat tamen Donatus de Urbe cona. ΙΙ. 23.
illos fuisso in IX. Urbis rogione haud procul a ponto aniculenSi,
nunc Ponte Si rio. Forte nomen BCCeperant a II. Servilio, do quo dictum est supra Annal. XIV. 9.' paphroditum Neroni erat ali bellis quom tamen brtuna mi-ntis celebrem fecit, Illina servus ejus Epictetus, Stoicorum antisteS. Quanto melior domino servus l Vitam amoenam Libernios se
vitam fuis84 amoenam, et duris j dicibus parum probulum.
294쪽
rs C. CORNELII TACITI A. U. C. 13. ρε Antonium Natalem multa Cum SceVino, ac secreta collo. cutum, et esse utrosque C. Pisonis intimos. 56. Rcio accitur NataliS: et diversi interrogantur, 'quisnam is sermo, qua de re fuisset 8' cum exorta suspicio, quia non congruentia reSponderant inditaque
vincla. Et tormentorum SpectUm ac mina non tulere.
Prior tamen Natalis, totius conjurationi magi gnarus, simul arguendi peritior, de Pisone primUm fatetur Deinde adjicit Annaeum Senecam, Sive internuntius inter eum Pisonemque fuit, sive ut Neroni gratiam pararet, qui infensus Senecae, omne ad eum OpprimendUm artes conquirebat. Tum, cognito Natalis indicio, Scevinus quoque pari imbecit litate, an cuncta jam patefacta credens, nec ullum silentii emolumentum, edidit ceteroS: ex quibus Lucanus, Quintianusque, et Senecio diu abnuere. Post promissa impunitate corrupti, quo tarditatem excusarent, Lucanus Aciliam matrem suam, Quintianus Glicium Gallum, Senecio Annium Pollionem, amicorum praecipuOS, Omin Vere. A . ATQUE interim Nero, recordatus Volusii Proculi indicio Epicharii attineri, ratusque muliebre corpus impar dolori, tormentis dilacerari' jubet. At illam non verbera, non ignes, non ira eo acrius torquentium, ne foemina Spernerentur, pervicere, qui objecta denegaret. Sic primus quaestionis dies contemtus. PoStero cum adeOSdem Cruciatu retraheretur gestamine Sellae nam dissolutis membris insistere nequibat vinclo fasciae, quam pectori detraxerat, in modum laque ad arcum sellae restricto indidit cervicem, et corporis pondere connisa, tenuem jam spiritum expressit clariore exemplo libertina mulier, in tanta necessitate, alienoS, ac prope ignoto protegendo, cum ingenui, et viri, et equites Oroani, SenatoreSque,
charin De qua dictum est supra cap. a.
295쪽
I C. 65 ANNALIUM LIBER DECIMUS QUINTUS. fra: intacti tormentis, cariSSima Suorum quiSque pignorum proderent. Non enim omittebant Lucanu quoque, et Senecio, in uintianus passim ConScio edere, magi magiSque pavido Nerone, quamquam multiplicati eXcUbii Semel sepsisset. 58. QUIN et Urbem, per manipulo occupati moenibus, insesso etiam mari et amned velut in custodiam dedit. Volitabantque per fora, per domOS, rura quoque et proxima municipiorum, pedite equiteSque, permixti Germanis, quibus fidebat Princeps, quasi externis. Continua hinc et juncta agmina trahi ac foribu hortorum ' adjacere. Atque ubi dicendam ad causam introiSSent, laetatum erga con uratos, si fortuitus Sermo, et Subit Occursus, si convi- vium, si spectaculum simul inissent' pro crimine accipi: cum super Neronis a Tigellini Saeva percunctationes Fenius quoque Rula violenter Urgeret, nondum ab indicibus nominatus, Sed quo fidem inScitiae pararet, atrox adversus socios. Idem Subrio Flavio adsistenti. innuentiquuan inter ipsam cognitionem distringeret gladium, caedem que patraret, renuit, infregitque impetum jam manum ad capulum referentiS. 59. FUERE, qui, prodita coniuratione, dum auditur
Milichus, tum dubitati Scevinus, loriarentur Pisonem,
pergere in caStra, aut OStra ascendere Studiaque militum. et populi tentare : Si conatibus ejus con8Cii aggregarentur, secuturos etiam integros magnam Ue motae rei famam,
quae plurimum in novis consiliis valeret Nihil adversum
L etatum. Non modo laetitia erga Conjuratos, Sed etiam fortuitus Urino, et Subiti OccursUS, si convivium, Si si, ctaculum simulini,Sent, pio crimine accipi.' Subrio Flati adsistenti Subrio Flavio, praetoria Coli artis tribuno, adSi Stenti, ut 1 tu in t 'riC-gairti an inter ipsZm Conjuratorum cognitionem distringeret gladium, Neronemque interficeret, idem Fenius renuit, et infregit imputum Flavii jam manum ad gladii Cupu
296쪽
hoc Neroni provisum : etiam fortes viros subitis terreri; - nedum ille scenicus, Tigellino scilicet cum pellicibus suis
comitante, arma contra cieret. Multa X periendo confieri, quae Segnibus ardua Videantur. Frustra silentium et fidem in tot consciorum animi et corporibus Sperari. Cruciatu, aut praemio, Uncta perVia SSe Venturos, qui ipsum quoque vincirent, postremo indigna nece adficerent.
Quanto laudabilius periturum, dum amplectitur rempub- - licam, dum auxilia libertati invocati Miles potius deesset, ε et plebes desereret, dum ipse maioribus, dum posteris,
ε si vita praeriperetur, mortem approbaret 8'' Immotus his, et paululum in publico versatUS, po8 domi SecretuS, animum adversum suprema firmabat, donec manus militum adveniret, quos Nero tirone8, aut Stipendii recentes, delegerat. Nam vetus miles timebatur, tamquam favore imbutus.
Obiit, abruptis brachiorum venis Testamentum foedis adversus Neronem adulationibus, amori uXoris dedit, quam degenerem, et Sola corporis forma commendatam, amici matrimonio abstulerat. Nomen mulieris, Arria Galla;
priori marito, Domitius Silius hic patientia, illa impudic1
tia, Pisonis infamiam propngRVere. 6O PROXIMAM necem Plautii Laterani, consulis designati, Nero adjungit, adeo propere, ut non complecti liberos, non illud breve mortis arbitrium ' permitteret. Raptus in locum servilibus poenis sepositum, manu Statii, tribuni, trucidatur, plenus constantis silentii, nec tribuno objiciens
Breve mortis arbitrium. Breve quidem. Nam mori jussis Iaon amplitis hiam horarii patrum dabat, Sueton in Ner. XXXVII. Servilibus poenis S OSitum. Extra portam Esquilinam, ut dictum Annal. II. 32. Locum ilium
Porphyrio inmorat. Epod. V. OO. appellat regionem Aggeris Plutarchus in Galba, p. IO06. Σηστερ--, eatertium; quia juxta Lipsium sumitertio ab Urbe milliari
distabui. Plenus constantis silentii. Generos dictum. Sed de constantissimo viro audiendus quoque Arrianus in Epictet. I. 1. Οὐ ia
Λατερανος τις , τῆ ωμη κελευσθεὶς
297쪽
eamdem conscientiam. Sequitur aede Annaei Senecae, laetissima Principi, non quia coniurationi mani Stum compererat, Sed ut ferro graSSaretur, Uando Venenum non processerat.' Solus quippe NataliS, et hactenui pronasit: missum se ad aegrotum Senecam, Uti ViSeret, conquerereturque, cur Pisonem aditu arceret melius fore, si amicia 'iam familiari congressu XercuiSSent. V Et reSpondisse Senecam sermone mutuOS, et Crebra Colloquia neutri conducere ceteriim salutem Suam incolumitate Pisonis inniti. V Haec ferre Granius Silvanus, tribunus praetoriae cohortis et an dicta Natali8, UnqUe reSPOΠS DOSceret,' percunctari Senecam ubetur. S, forte, an prudens, ad eum diem e Campania remeaVerat, quartumque apud lapidem, suburbano rure,' UbStiterat. Illo propinqua
vespera, tribunus venit, et illam globis militum sepsit. Tum ipsi, cum Pompeia Paullina uxore et amicis duobus epulanti, mandata Imperatoris edidit. 61. SENECA missum ad se Natalem, conquestumque nomine Pisonis, quod a visendo eo prohiberetur, Seque
ita poli ere jugit turn, ut O λὶ et Lateramis, qui Nerone capite plectibusKus, porrecto jugulo percuSSus, et ad ictum Virmiorem
reri ' uti prius etiam, seni Neronis libertus, paphroditus, Π Πῖ conveniSset, ac de conburatione i)r- terrogaret Si quid, inquit, voluero, hero tu dicam. amdem conscientium. CONSCientiam conjurationis, cujus ipse Statius particeps.
Venem/m non proceSserat. Devoneno dictuna Upra Cap. 45. hactenus. Solus ulniis, tiam hactenus, id est, ad iunctisque diem, PromSit Forte Amori et rodundat. Abest a s Corb. Suburbano rvre. OmUn trino, de quo Seneca p. IV. In M-mentanum meum jugi. Vide not. Et monil ad Annui. XV. 60.
Pompei Paullind. Paulli natu fuisse aliam ompeii Paullini, eXercitus Germania inseriori legati,
de quo Supra Annal. XIII. 3. existimat ipsius sororem Vero
Ryckius. Nihil corti pronuntiarilaotest. Illam adhuc adolescentem fuisse, cum jam Selae QSSet Seneca, patet e Senecae Ep. IV.
298쪽
rationem valetudini et amorem quietis excusavisse,
respondit. Cur salutem privati hominis incolumitati suae anteferret, causam non habuiSSe nec sibi promtum in adulationes ingenium. Idque nulli magis gnarum, quam meroni, qui saepius libertatem Senecae, quam servitium expertus esset.' Ubi haec a tribuno relata Sunt, Poppaea
et Tigellino coram, quod erat Saevienti Principi intimum
consiliorum, interrogat, an Seneca voluntariam mortem pararet 8' Tum tribunus, nulla pavoris signa, nihil triste in verbis ejus, aut vultu deprehensum' confirmavit. Ergo regredi, et indicere mortem' jubetur.' Tradit Fabius Rusticus, non eo, quo Venerat itinere re- ditum, sed flexisse ad Fenium praefectum, et Xpositis Caesaris ussis, an obtemperaret, interrogavisse monitumque ab eo, it XSequeretur; fatali omnium ignavia. Nam et Silvanus inter conjurato erat, augebatque celera, in quorum Ultionem OnSenSerat. Voci tamen et aspectui pepercit intromisitque ad Senecam Unum ex centurionibus, qui necessitatem ultimam' denuntiaret. 62 ILL interritus poscit testamenti tabulas: V ac denegante centurione, conVerSus ad amicos, quando meritis 'eorum referre gratiam prohibetur, quod unum jam et 'tamen pulcherrimum habeat, imaginem vitae suae relin- quere testatur cujus si memores eSSent bonarum artium,
famam tam constantis amicitiae laturos.' Simul lacnmas
Citium. Egregia, dignaque philosopho Sed sera sui libertas jamque praevalidis Principis vitiis.
Prius vero Servitium, Sol ut mol
lius eloquar, prius promtiusque in1ὶOva ferocientis animi libidinosiuerat obsequium. Qua in roquantum Sit peccatum int0lligent, qui hominum, a maXime Prin
inmer. XXXV. Senecam pr6 C torem ad mortem compulit quam-- Tis oepe Omoneatum petenti bonis
que cedenti, persancte jurdsses, Suspectum Se frustra periturumque patiuS, quam nociturrim ei. Denegante centurione. Quum breve tempus mori jussis daret Nero dictum in notis, Ap. 60.
299쪽
J C. 65 ANNALIUM LIBER DECIMUS QUINTUS. 289 eorum, modo Sermone, modo intentior in modum coemcentis, ad firmitudinem revocat, rogitans: Ubi praecepta sapientiae t ubi tot per annos meditata ratio adversum imminentia i Cui enim ignaram fuisse saevitiam Neronis t Neque aliud superesse post matrem, fratremque inter- fectos, quam ut educatori praeceptoriSque necem adji-
63. UBI haec atque talia in commune disseruit, complectitur Xorem; et paululum adverSu praesentem formidinem molitus, rogat oratque temperaret dolorem, ne aeternum susciperet; sed in contemplatione Vitae per Virtutem Zetae, desiderium mariti solatiis honestis toleraret.' Illa contra, sibi quoque destinatam mortem adSeverat, manumque Percussoris eXpoScit. Tum Seneca, gloriae ejus non adverSus,
simul amore, ne sibi unice dilectam ad injurias relinqueret: Vitae,' inquit, delinimenta monstraveram tibi, tu mortiS decus mavis non invidebo exemplo. Si hujus tam fortis exitus constantia penes utrosque par, claritudinis plus in tuo fine. V Post quae, eodem ictu brachia ferro exsolvunt. Seneca, quoniam Senile corpus, et parco victi tenuatum, lenta effugia sanguini praebebat, crurum quoque et poplitum venas abrumpit Saevisque cruciatibus defessus, ne dolore suo animum uxoris infringeret, atque ipse visendo eius Ormenta, ad impatientiam delaberetur, suadet in aliud cubi-
Ubi praecepta sapientiae Haec et sequentia totidem verbis recitat Scholiastes Juvenalis, quem laudatum vide inter Testimouia Vete
Matrem,fratremqite Matrem Agrippinam, fratrem Britannicum. Molitus Maia in vulgatis libris mollitus. Vide not. et emend. ad Annal. XV 63. Quantum emutuo diligerent Seneca et Paullina intelliges ex Senecae Ep. IV. Deεtinatam mortem Lederat. VOL. II. Dio, Senecae iniquior, et nonuUm-qUam Scriptor nug' vendulus, haec omnia depravat ei adulterat, Libro LXII. P. 13. dico eum pudet scribere Senecam uxorem suRm in terficere voluisse. Odi et ipse loquaciorem Senecae Sapientium, usque animum sicli haud satis PerVicacem at veras ejus laudes num quam detorum. Parco victu. De quo dictum. Supra cap. 45.
300쪽
'so C. CORNELII TACIT A. U. C. 818. culum abscedere. ' Et novissimo quoque momento suppeditante eloquentia, advocati Scriptoribus, pleraque tradidit, quae in vulgus edita HVS VerbiS, inVertere Supe Sedeo 64. AT NERO, nullo in Paullinam proprio odio, ac ne glisceret invidia crudelitatis, inhiberi mortem' imperat. Hortantibus militibus, servi libertique obligant brachia, premunt Sanguinem, incertum an ignarae. Nam, ut Stvulgus ad deteriora promtum, non defuere, qui crederent, -- donec implacabilem Neronem timuerit, famam sociatae -- cum marito mortis petivisse deinde, oblata mitior Spe, -- blandimentis vitae evictam: V cui addidit paucos postea annos, laudabili in maritum memoria, et ore ac membris in eum pallorem albentibus, ut ostentui esset, multum vitalis spiritus egestum Seneca interim, durante tractu, et lenitudine mortis, Statium Annaeum, diu sibi amicitiae fide et arte medicinae probatum, orat proviSum pridem Venenum, quo damnati publico Atheniensium judicio extinguerentur, promeret allatumque hausit frustra, frigidus amartui et cluso corpore adversum vim Veneni. POStremo stagnum calidae aquae introiit, respergens proximo Servorum, addita voce, albare se liquorem illum IOVI LIBE- RATORI. Exin balneo inlatus, et vapore ejus Xant
Pleraque tradidit. Haec Su- proma Sunt Senecae verba ab advocatis Scriptoriburs XCUpta Librum 5 Seneca Scriptum et menelutum comminiscitur Dio, O . it. Invertere verSedeo. Quae, cum in Vulgus Seneca verbis edita Eint, hic invertere, et historiae in-nOCtere V perSedeo. Utinam illa invertisset Tacitus' si non ipsa Se-DeCae verba saltem ipso digna et magnifica haberemUS.
' proCisum 3 idem ve=lenum. Cicutam, de qua PliniUS, XXV. 13. Cicuta quoque venenim Stpublied Atheniensium orn invisa. Et ipse Seneca p. XIII. Cicuta magmtin Socratemfecit. Frigidus jam arietis. Sic Virgilius aeneid. VIII 425.