장음표시 사용
291쪽
DE RELGA ET PACE. 279 vel legitima praescriptione esse quaesilum quia ratione consuetudinis censetur ex voluntate sui principis movere Molin. l. it. n. . Pal. n. 4. Iviest. l. cit ei apud hos alii.
Diab. 2. quae sit causa justa inserendi bellum ' Res p. eueralis unica es belli ossensi vi , nempe accepti injuria , eaque graVi ,
et magni momenti. articulares complures recense J IJm tr. 3. C. 12. . . d. ut Si subditi rebelles ad obedientiam redigantur. 2. Ut recuperetur provincia , aut civitas principi aut rei p. alicui
jure debila , quam recuperares boni publici mullum intorsit. I. ut Vindicetur gravis contumelia illata principi vel rei p. ut mitio Sumatur de gente , vel principe , qui hosti injustum bellum gere uti
auXilium praebet. 5. ut repellantur ii, qui injuste prohibent, ne Oeente puniantur , quos puniri rei p. multum interest. i. ut animad-Verlatur in eo , qui violarunt foedus cum principe , vel rei p. cini-lum . . Ut impetrentur quae jure gentium permissa Sunt et per injuriam denegantur . . ut sociis auxilium justum asseratur. Λ.ul defendatur evangelium et Vera sidus adversus blasphemo , et verae religionis hostes , aliosque similes. Omnium istorum exempla habentur in scriptura , mi erudite ostendi LaIma l. it.
Diab. . an a prosecutione belli cessandum Sit , quando , eo jam coepto , competens Salis factio offertur a parte adversa Nogal Caietan in umm . . bellum, cum quibusdam aliis , et probabile id consul a V. bellum . . Fundatur, quia pars adverSa 0 ipso, quod satis lactionem , ante bellum inchoatum petilam , negaverit prae- Slare , Se constituit extra lalulum satisfaciendi , et posuit in statu satisfaciendi per justiliae vindica livae executionem ; ac proinde in potestale aggre8Soris S , execulionem istam , postquam iuch0ala es , salis sactione accepta la , perficere. Sed melius tenetur affirmativa , quam etiam lene Molin. D. 2. b. lj. D. 03. n. 8. et Eqq. RIm B l. 2. D. S. C. 2. . . Pala tr. . . . . . . . e plures alii ab his ill Rali est quia bellum non voluntatis, sed necessitatis est haec autem ceSSal, compulente satisfactione oblata, et exhibitari ergo et c. Dixi composenle talis sit, necesse est 1 ut pars Salis laetionem Offerens praestet non solum id , quod armis juste vindicatur e petitur , sed etiam damna a se illata resarciat. 2. ut refundat expensas tu belli apparatum actas , et compenset laboreS, RU OleSlias , quas pars laesa in belli proseculione passa esl. 3. Si aliqui ex parte illa , contra quam bellum geritur , forent morte digni, ut hos offera pari laesae ad supplicium. 4. Si ita pars laesa pelat
292쪽
Pans V. Titi Lus XXXIV. ut eidem pars ossereus satisfacti tuum praesidi muta , quae illi mi sierum necessaria sunt , ut secure vivat, ei pacem obtineat. D mentum u te alga n procedit easu , tuo ista praesiam nequeunici iiii ili cum plerumque praestari illa in ipso eoi ilicii , ei belli conpressu i et si imp sibile , plerumque nugaliva sententia habebis Mum , es pars laesa satisfactionem oblatam, at
quam incompetentem , Oleri recusare.
Quaeritur ra. quaenam in bello justo susc0plo licean Res p. in hoc liceni principi , o hujus jussu ipsius ducibus et militibus ea omnia , quae ad finem belli insequendum necessaria, uti valde
Onveniensia Sunt adeoque permissum est adversae partis duces, et milites capere , ei occidere , h litus erras , o bona occupare Vasiare e Xarmare civeS, diruere ar Ce , propugnacula CO IJStrue re etc. Ita Molin. ι . . it. D. Il7. iuprmo LaJmani. u. . . Ral. i. . I. Rali PS , quia ubi sinis est licitus , elia in media ad illum suum oblinendum necessaria , et valde i0n Venientia ter
Dixi quae noce3Rari , aut valde convenientia uni P iam ex hoc capite plura in bello eliam juste suscepto , illicita sunt. Et in Specie quidem I. Usu Amille thorum , O praeSidiorum magicorum , quibUS V. pugnantium corpora impenetrabilia redduntur quia neceSsarium, aut conveniens esse medium illud non potest, quod intrin Sece ma
2. Venenati Brmorum , annonae , sontium , quia bella virium robore , armis , consilio , non veneficiis pali anda sunt Puleus dero militar. I. I. u. 9. 3. Expoliatio ecclesiarum , aliorumque locorum Sacrorum, vel religiosorum , et bonorum ad ea , vel personas eccleSiasticas perlinentium, prout sumitur eae c. in . . tiu et ali est , quia ecclesiastici constituunt partem reip. distinctam a latu Saeculari , ac proinde hujus culpam non debent luere; at tract. . . . p. 4. Nunὶ. I S. D ab eo citi. . 4. Spoli alio peregrinorum , devotioni causa loca aera obeun- illam , mercatorum , ruricolarum etc. c. n. cit et meri loci nam ut Livius Dist. l. 28. ait , jure belli in armalo , puynanleδque utendum τι, quales On Sunt peregrini realore ele.
5. Privali liberialis ; nam etsi a bello captis pecunia pro J-li 0 possi exigi , in servitutem lamen , si christiani sint , nou OS-sura redigi , cum illa inter istos generali , et multor usu Saeculorum cousuetudine Sublata sit.
293쪽
Diab. I. an licitae sint in bello insidia , et flos ad hostium circu inventione. Ralio ubi laudi est , quin fas non est hostem decipere mendacio alqui dol0sae circumventiones mendacio similes
Verum hoc non obstant , distendum , ejusmodi insidias , et dolosas hostium circumventiones, si ad Comparandam victoriam couserant, esse licitas bellum justum gerenti. Ita communis cum . ho m. 2. 2. u. O. art. . in Orp. ci lanie pro Se s. Λugustinum l. 83.
yy. u. O. ubi , Cum u*lum , in Iliis, qui bollum v cepori virum orta pugna , an HSidii vincat, nihil ad justitiam infero*t. xempla complura dantur in s. scripturari sic enim Josue divino jussu civitatem Hai insidiis circumveniam Xpugnavit OS . . a v. 2. Si CJud illi , obtruncalo per d0lum Holoferne , liberavit Bethuliam etc. Iudith. c. I. et eqq. Ratio est manifesta nam si licet hostes Occidere ut victoria obtineatur, quanto magis permittere, ut decipiantur Ad rationem dubitandi allatam dicendum cum S. ThOm. l. civ. dupliciter aliquem p0sse alli ex facto , Vel diei alteri u uno modo dicendo salsum , vel non servando promissum et hoc etiam in bello illicitum est altero modo dicendo, Vel aciendo aliquid, quod in sensu e 0bis in lento salsi talem non conlinea , 0Sle lamen accepturi sunt in sensu salso et hoc licitum est , cum non mendacium, sed potius occultatio sit veritatis, quam re Velare hosti non leneor.
Diab. 2. utrum liceat innocentes occidere , Vel eos honis suis spoliare in bello justo 3 Videtur posse ultiori late Scripturae I S. 6.
N. I. et 1 rey. 5. . . ubi tu colae, nullo discrimine inter son-le , e insontes , inter secli Sunt. Sed dicendum per se neutrum esse licitum , per accidens Butem , e quando hoc ad nem belli , et Victoriam comparandam ne-CeSSarium esse , licitum ess utrumque , direptionem quidem bonorum directe , vilae autem adempli 0nem in directu lanium lia Molin.
Ρala react. 6. D. 4. p. 4. n. I et 7. aliique ab his citi. Ratio prima parti est , quia ejusmodi 0cumenta , quae sunt
in bello , lanium licita sunt , quando neceSSari , ut Valde On- enientia sunt ad consequundum belli sinem , ut dictum es num . . atqui directa occisio innocentis nunquam OleSi SSe nece SSaria, et Con Venien , cum sit intrinsece malari spoliali vero illorum lanium
tunc , qua udo bouum publicum illud exigi : ergo ele. Schmalastruebor om. II. 36
294쪽
Rar si quoad diu optionem bonorum , et nucla inuoco tium orationes iri bovis externi est , quia iusin id dirupit aliquaudo putes esse necessaria ad vici0riam consequendam, ut debilitandum stem , ut si si vires suas , ut 0bur ex b0uis illo-itini in re nam tali casu, ut aliis cili mouet data ii. 8. etiam
occlesia . eiusque bona diripi, comburi , o devastariis sui: ubi autem permissus est sinis , etiam permissa sunt media necessaria vel adini,dum conducentia ad illum finem , si Hii sint v natura sua illicita etc. Quoad rei ouom unocentem in liroclam conflat cxinde , quia
oo casu ecisio per se non intenditur, e cuias nec impulari ad culpam P0iesi, ubi id, ex quo occisio illorum per acciden Sequitur ad belli finem os necessarium Casus ejusmodi est , cum machinis bellicis in obsidione urbis moenia impetuntur, aut turris dejicitur h0 enim jure facit hostis obsidens, licet praevidere posSi , plureSinu enles 0rum ruina opprimen d OS. Ad aliouom ubi andi dico id actum ex voluntate , et mandat l)l. l, qui vitae mutum necisque dominu eSi.
Dub. . utrum liceat interficere hostes bello captos, aut praelio victas Resp. Cum distinctione, a nocentes sint, . . rei criminis morte digni, an vero praesumi possint excusabiles, aut ob ignorantiam, aut ob dubium de bellicius lilia. Si hoc octinctum , paria Vicinria uesas si quemquam eorum occidere, quia tunc nulla prae cessisse culpa, propter quam essent morte digni. Si primum, e Sela est eos occidere; quia qui bellum justum intulit, tunc Subit rationem judicis ad hostes puniendos igitur sicut quicunque judex in Sua re p. ieel, quantum est ex se, tulersici male aclorum sibi Subditum, quem morte dignum comperil, ita, quantum est ex Se , aseri interficere ex hostibus, quotquot morte dignos invenerit; 0l. d. 422. . . Cli. Pal. u. a. Cil. . . et alii ab his cit. Dixi ex se; nam duplex addenda est limitatio. Prima est, nisi SUb conditione, ne interficiantur, aut alia non injusta se dediderint; lune enis servanda illis esset, si ueri acceptata Molin. u. 7. Pal. l. Cis. Secim , si omnes, aut valde mulli nocentes sini; nam etsi justiliae rigore specialo, interfici possent omnes, charila tamen, et lenitas christiana ali casu detrahendum aliquid rigori suadet et hinc Suillelel, si aut hores, et nocentiores lollantur e medio; 0lin. n. 4. Pal. . . a vieSiuer n. I. hic.
295쪽
i, Pol te destritis i6 Bellum gerere licet diebus festis It Dioisio. I Nodi, Quibus Sol itur Petiga. i5 Obligatio.
I 3 Quadrilur 1. quid sit rei a Resp. Tret a Si securitas personis , et rebus ad empus praestila , disc0rdi ut generico cum communi eam describit glOSS. in . I. V. Douga h. it. vel ut alii magis specifice bello nondum sinito ire laga enim proprio induetas in ullo datas significal, ne intra illud tempus belligerantes se invicem armis lacessant, germanice an odor tisi. and dor nos n. Dissert a pace, quia pax discordiae imponit sinem, religa solum inducias, easque Vel re Viores, vel longioreS. Si breviores , pr0prie iret a si si longi 0re inducias, Ut nota Vallens hic n. i. e glos. Sed haec nominis quaestio est. Rei distinctio est in religas tale, et stricte acceptas Lalas acceptas denotan quasclinque inducias; tricto e ut hoc praesertim titulo Sumuntur, illas potissimum includunt inducias, quilius mitigabantur inc0mmoda bellorum privatorum quae a saeculo undecim per Galliam, et Longobardiam grassabantur; cum enim ea aetale in dictis, aliisque provinciis injurias sibi allatas quisque ulcisceretur erro, Alexander III in lateranensi concilio , repreSSuru , quem ex linguere non valebat , nefarium istum bellandi ardorem, inducias , et armorum seriationes certis anni temporibus statuit, imposita emeritali ransgredientium excommunicationis ab episcopo infligendae poena, ut constat eae c. revssa l. h. it.
Quaeritur . qu0luplex Sil reuga Resp. Duplex est, alia legali, Seu potius canonica, quia lege Vel canone constituta est alia conventionalis, quia conventione, Sive mutuo partium consensu desinitur a quo proinde legum, formam , ei modus accipit , ut alii contractus c. contracm 85. de r. j. in .e l. depol, lurn . . Si conveniali. . opogisti. Prior sub dividitur in perpetuam , et lem poralem. Per elua dicitur, qu0d in dierum discrimine concedatur:
296쪽
have babeni clerici, religiosi, ruricillae, ei aliae leomam relatae c. in . . tu tempori habeni ceterae personae , ei res quae-cuitque ad sacratiora anui tempora , ei dies. Tempora haec numerantur . troyas i. h. lit ei suu ali advelitu utimini usque ad octavam Epiphaniae, a septuagesima silue ad clavam Paschae, et
reliquis auu bel, Iomadis milibus ab occasu solis seriae . . usque ad vilis ortum seriae . . idque pmplex mysteria is diebus peracia, juvis quidem ob mysterium ascensi tuis iam tui, ut 0enae ultimae cum discipulis iustitutae veneris propie passiouem eiusdem sobbatii lilia ea die S. 0rpus ejusdem acui in sepulcr0 d lutea propter
illi iis resurreetii ueni, ulcum aliis uola uost in sum hic n. s. Λbb.
Quaeritur 3 an reugae conventionales servandae sint alio dubitandi sumitur ae n. o. Supra, ubi dictum est, licitum SS 40- Sies illo, Sivo solviqia, et tralage maris allere. Verum ex hoc nihil pr0batur; nam ibi diei intelligi debelli do dolo hono et laudabili, quem approba l. hoc edicto . . non fuit .s l. mal.
talis autem dolus honus non es violatio religae conventae quia repuguai uri gentium, ad quod reugae semel consillulae pertinent M. D sentium . dixi. i. imo aequilai naturali, quod imperat si-dem alam etiam hosti servandam; can noli 3 cau8. 23. . . Ratio nem da Ulpianus . hujus i. s. de paci quia nihil tam conyruum silet humanae, quam ea qua inter eo pucuerunt Servari. Quare tempore induciarum capta non fiunt capientium, nec capti Ser Vi, neque opus est captis jure postliminii l. oδlliminium si g. inducta l. si de captiv. et psyllim revers. et alio Si, quia non jure belli capia sunt. Quod si tamen hos lis conventionem, et religam Viola e prior, etiam altera pars ab obligatione servandi illam libe
Proceditque hoc, etsi juramento sit confirmata nam ut Olit d. x. N. 2. 0 i, paelum Semper habet lacitam illam c0uditionem modo tu illi l . Similiter servanda non esse conventio, si conlineret iniquitutem quiajuramentam vincultimaniquitali OSSe non poteSt.
is Quaeritur . an liceat bellum gerere diebus estis Balio dubi-
laudi s i. quia diu esto non licet quemquam assicere supplicio ullimo C. su de fortis atqui non minus repugnat sancti lati sustibellum gerere, cum utrobique profundatur humanus Sangui ergo ele ludo militares, ut orneamenta, e hastiludia non licet exer-
297쪽
DE REUGA ET PACE. 285cere diebus estis, quae lamen ludicra situli ergo multo magis prohibila erit seria armorum tractatio in bello. Sod dicendum, justi belli proseculionem iam flan Sivam, quam defensivam adversus hostes licitam esse etiam diebus dominicis , et
festi S MOlin. D. 2. d. II1. n. o. Cum communi , et On Stat de de- sen Siva aera Mach. 2. v. 4 i. De utraque probatur alio neci nam si
his diebus laborare permissum est pro salute corporali unius h0minis, exemplo medici aegro paranti pharmacum imo etiam piseari Si magna speretur a plura c. isela de feriis cur non eliam pro Salute periclitantis Rei p. bellum gerere, et colla lis signis cum hoste confligere, si assiilgeat spes victoriae, qua illa a vas latione, et interii vindicetur, et pristinae elici lati restituatur Arstimenta oppoδita non urgent. Ad I. negatur parilas; quia execuli sententiae plerumque sine periculo ultra serias disserri potest, non potes ita disserri praelium, cujus dilatio saepe vincendi occasionem auseri, et rei p. cladem assert. Ad a. orniamenta Vel periculosa sunt, vel innoxia si hoc secundum licita sunt etiam diebus sestis Molin. l. it. n. 7. Si primum, quocunque temp0re illicita sunt cons parila inter haec ei bellum instituta nimium probat. Quaeritur . quando reuga solvatur Resp. reusae cano mcaelam diu durant per se loquendo, quamdiu stat ratio, ob quam sunt datae adeoque rustici securitate gaudent, quamdiu vacant agriculturae mercatoreS, quamdiu Xercent mercimonia peregrini, quamdiu peregrinantur legali, quamdiu in legalione sunt clerici et monachi , quamdiu regulariter vivunt, et ecclesiis serviunt Pirh. hic
Prougae conventionales solvuntur ex riplici capite, . Si esset conditio desectus enim conditionis omnem contractum reddi irritum arν. l. tqui 37. y do conir empl. 2. Si tempus sit elapSum et hoc quidem nun ut alias in civilibus plerumque, de diu in diem Sed de momento tu momentum Si numerandum Kon hic u. . . si ab alterutra parte religa fuerit Vislata, ut dictum est l. 5.
298쪽
is superior subditos Possi cog ij suibus casibus cogero illos ossit
Ilaec , illis. 13. dictum es , Opponitur reugae quia c0nlroversiam oui uiuo nil. Hinc dicitur sinis belli non enim , ut S. Augustinus Cau. Noli 3. CarlS. 3. qtι. i. loquitur . a quaeritur, ut
binium caeci letur Sed bellum geritur , ut passi acquiratur. 18Quaeritur i. a judex , Sive superior ecclesiasticus , Vel Saecularis possit subdilos , aut paries litigantes c0gere ad pacena , et transactionem acienda uia Resp. cum disti uclione vel enim publicas uni dissi diu , seu bella inter cives , et populos subjectos vel lan-lum privali inter se litigant , et judicio contendunt. Si Primum , princeps , seu magistratu poles praecipere partibus inter se litigantibus , ut pacem , Seu compositionem faciant L con uir ra. . do osso praeSid et novell. 7. . . ariol iul cit. i. 4. Abb. in C. I. h. tit in priuC. Longe magi potes cogere adoreugam, seu inducia faciendas nam qui essicere polus lolum, eliam partem potesta est autem reu-ga quasi pars saetae pacisci quia est pax ad tempus ergo ele. Si ocundum , e privali tantum inter se iligent , superior, Sive judex eo ordinarie ad concordiam et liansactionem faciendam non potes cogere Novel 124. C. u. Fel in in prisc. n. I. h. a. ZOes ibid. . . quia judex non potes jus , qu0d habet, alicui tollere , vel interdicere. Dixi autem ordinariori nam casus aliqui excipiuntur. Hinc ulterius Quaeritur et in quibus casibus judex , seu superior cogere li- ligantes ad concordiam , et compositionem faciendam possit 3 Resp. Tres casu c0mmuniter excipiunt BD. I. Si extude bellum publicum,
299쪽
D TagUGA ET PACE. 287 aut alia reip. turbali limeatur arta l. Congruit lJ. V. de os . Prae. 3id Fel in in c. a. h. v. n. . fallent. . et O. 2. Si causa sit valde intrical , et is diu duraverit , nec spessit controversiam brevi siniendam Proceditque hoc non lanium, quando causa est criminalis super qua transigi potest, sed etiam, quando civilis Felin. l. cit saloni. 3. Laym in C. Q. Cis. . . CXC t. 2.3. Si causa si talis, quae principis liberae dispositioni subjecta sil ui uni causae boneficiariae respectu papae Fulin. l. it. aialent. 2. LaJm caecepi. 3. irh. his . . qui lamen sit. Eo pa-Ct. n. O. reel advertit , Summum poni raro hac potestatu uti et
luna solum , quando is aliter expediri nequit, vel alia causa necessitatis urget.
Quaeritur 3 an princeps in pacis tractatu pro illa consequenda damna subditis tempore ulli illata rem illere, aut etiam quaedam illorum b0na hosti dimittere sinu ipsorum consensu possit Τ Xeganimost. Bari. et alii in c. quanto Q 8. de jurejurand. Assirmant Myn sing. cent. 4. ObS. . nil l . . . ObS. 57. H. I. Engi hic n. q. Koni g. . . et communior DB id posse principem , Si pa aliter oblineri nequeat, et rei p. intersi eam iniri. I alio es , quia princeps jus habet in bona Subditorum, quoties id publica utilitas vel necessitas exposci , cui privata postponitur; auth. his, quas C. communia o legat atqui talis es pax Predundat enim in utilitatem etiam priValorum ergo ele. cipiuntur damna illata ecclesiis cum enim de harum b0nis di Sponere neque a princeps laicus , etiam damna ipsis illata remittere Sine Superiorum ecclesiasticorum con Sen Su nequit Engi. l. cit. n. I 3.
Quaeritur L an , a quo compensari damna bsello privalis illata debeant I Res p. cum distinctione ; nam si bellum Si justum, reSarciri deben o bonis hos lis , si aliqua in D; quia hic filii causa in-jusla damnorum si vero nulla illa Sini, aut non timetentia , re-Sarciri debent , vel a principe , vel a comm Uuilate, et US gratia pax es inita, quia aequilas naturalis suade , ut qui commodum pacisSeΠliunt, onus quoque propterea impositum proportionaliter Sustineant. At si injustum sit bellum , et id princeps inchoari contra, vel praeter Voluntatem subditorum , lenetur ille Solus e propriis bonis damna subditorum resarcire, eo quod si ne juSta , et publica causan0n possi subditos privare bonis suis, quippe quae jurisdictione lantum , non dominio possidet, ut praeler alios notat oni g. hic n. 8.
300쪽
Miailaui de religa , o pace tractatio de paclis subjicitur pactis uim reus . ei a firmatur Usus pactorum est tam Ortalii , ut sopiatur , quam n0udum ori , ut impediatur idque ad parcendum expensis , quae iii Illam processu in Sillulo , vel ulterius produci facieiadae esseni.
lJo pacti natura , varietato, et obliqalione.
i iacti do initi , et differentia. 5 Taciturnitas promissarii ad ρνο- Dii isto mission in sibi praesenti factam Modi quibus Nestiuntur Facta non est Suspiciens suum COHSet
Obligatio ollicitationis nondum ac si Vis Promissionis accestiatae.
Quaeritur . ni si pactum me sp pacti nomen dupliciter s0lo accipi , specifice , et generi ce. Specisco acceptum Significa conventionem , quae si super re Ceria , et gratuit , i. e. animo donandi, ut nolat allens hic f. I. n. 4. et alenus di Slinguitur a contractu contrari , quod discrimen insinua Paulus JClus . Gli s. f. de novalion ibi contractibus , et pactionibuS. Generi e sumplum conventiones plane omnes, ac proinde etiam reeiprocaS, e contractus includit , et definitur ab Ulpian l. hujus I. g. et 8 2 si h lit quod sit duorum, pluriumve in idem placitum conso us , subintelligeri do dando aliquo , vel faciendo , ut cum gloss. ibid. V. in idem notat . vi estne hic. n. 2. Ita ac-eipitur in praesenti litulo, et disserit A Confractu proprie, et triclo accepto, quia hic eas un- laxat conventiones c0mprehendi , quae unasivm Sunt , h. e. ut