장음표시 사용
601쪽
Par illaxin Lunae origoni item e obseruatione Berotinensi deductam, comparando cum ea, quae obfer vationibus Petropol an is nititur , facile appiret , siue relationem obseruationi Berotinensi circa differentiam declinationum Lunbie et V esse mendosem , silae ob seruationem ipsam erroneam , de ut ea, nisi erroris fons prius detectus fuerit, uti nequaquam posiimus. In praesenti lussitat indicare, quod obseruatio Berotinensis magis cum obseruationibus Petropolitanis consentiret , si in relatione obseruationis Berotinensi, loco 'O'. 3 2 .a IQ, legere liceret '. 3I . 320. Ad nostras itaque obseruationes reuertendo, ex
calculis supra institutis, sequentes colligimus ratione Parallaxeos Lunae horiχontalis ex Tabulis Halleianis supputatae, ad Parallaxi eius origontalem, ex obseruationibus Petropoli et in Promontorio Bonae spei simul habiti conclusum Ex obseruationibus nimirum . Ian. institutis , Parallaxis Lunae horizontalis tabularia est ad Parallax in origontalem ex obseruationibus in hypothesi figurae telluris Bougueriana pro Parallelo Petropolitano
1 ad I OO669. Inveniemu quoque rationem Parallaxeos Lunae origon talis, X obseruationibu pro Parallelo Petropolitano collectae, ad eius diametrum obseruatam et ad horimntem reductam, ut sequitur secundum obsieruationes d. Ian. Parallaxis Lunae origontalis in
hypothesi figurae telluris Bougueriana, pro Parallelo Pe
602쪽
tropolitano, supputata est ad eius diametrum origontalem, ut 6 ad 3 12s ex obseruat. d. an ut 6 ad 3. Oa ' e Observat. d. a Febr. ut 6 ad
Rationibus hisce inuicem collatis, apparebit, Obseruationes d. v Ian. et . . Febr. habitas, fui bene congruere, et cum differentia Parallaxium Origontalium ex Tabulis depromta, et cum diametris Lunae obserua- xj obseruationem autem d. Ian. institutam contra aliquantulum ab illis aberrare, praesertim cum decremento diametri lunaiis ad . e Ian. accurate satis non respondeat. An ero error , quo obseruatio haec contaminata esse Videtur, ex erificatione diuisionum quam sibi circa sextantem suum instituendum proposuit Cel de a Caille , corrigi queat, in medio relinquero cogor. Hoc autem scio , Obseruationes Petropolitanas d. , Ian. et . . Febr. habitas, nulla egere correctione, ex diuisione quadrantis nostri oriunda, quod filum quadrantis pendulum in utraque obseruatione Lunae et stellae , eidem diuisionis in limbo quadrantis puncto diebus iam notatis accuratissime sui applicatum. Animaduerto sutem , quod in obseruationibus d. , et ἐς Ian. Vntu eiusdemque margini Lunae, O- realis nimirum, altitudo Meridiana, et Petropoli, et in Promontorio Bonae spei sit obseruata , ita ut diameter Lunae errone nullum afferre queat errorem Parallaxi Lunae ex hisce obseruationibus supputatae quod vero in obseruatone d ἰ Febr. habita, et de a Caille australem Lunae limbum tanquam terminatum in Pro montori Obseruauerit, ego contra Petropoli borealis
603쪽
limbi altitudinem , propter Xiguam cornuum Lunae obliquitalcm, breui temporis interuallo inter culminatio. nem Lunae et stellae V coactus ceperim , cum praeterea limbus hic stellae V esset citimus, totaque observatio, absque xlla quadranti perturbatione, solo cochleae micrometri circumactu peragi posset. Ex hisce itaque secundis hoc nascitur aduersum, quod ParallaXium Lunae summa, ex obseruationibus d. Febr. conclusia, totius re vera erroris in diametrum Lunae admissi , adeoque Parallaxis origonialis partis alicuius huius erroris particeps est. Verum quia diametrum Lunae apparentem singulari cura, et die ps Obstruationis, et die proxime praecedenti, obseruauimus, neque minus ad correctionem astitudinis Meridianae Lunae , ex Obliquitat cornuum oriundam attendimus, non est quod de Parallaxi Lunae horizontali ex obseruationibus memorato die habitis deducta , aliisque obseruationibus comprobata, valde disti-
Caeterum, cum in obser tionibus Cel ce a Caille
tempus obseruatae altitudinis Lunae non est notatum tempus culminationis Lunae, me transitu ipsius centri per filum verticale sextantis, circiter pro tempore , Ut altitudo Lunae obsieruata est, accipiendum esse eae istimavi. Sin autem in hoc errissem , error hic aeque ac
ille, qui ex errone Meridianorum differentia nascitur, in obseruatione d Z Febr. institutas cadere minime potest ita ut amplius non sit , quod de Parallaxi u nae ex Obseruationibus d. Iun. et . . Febr. habitissimul conclusa pro accuratillima habenda ambigamus.
604쪽
Quod ad differentiam attinet, quae Parallax Lunae origontali, ex diuersitate figurae telluris nascitur, e praecedentibu calculis perspicuum est differentiam inter hypothesin terrae ellipsioidali , , quae mensuri graduum Meridiani circa Aequatorem et circulum Tolarem capti innititur, et theoriam, quam circa figuram telluris imaginatus est Cel Bouguerus, in Parallaxi lunae horizontali sub Parallelo Petropolitano vix esse motabilem, quippe quae ad la tantum minuta secunda assiirgat: in Parallaxi autem horizontali Lunae pro Parallelo Pro miontorii Bonae spei paulo odibiliorem, siquidem disserentia ibi it propemodum minutorum ieculὶ doni m. Si parallaxes Lunae lorigontales Tarallelorum i propriae obseruationibus i. Febr. habitis ad Aequatorem
et Polos pro ratione , radiorum, terrestrium reducantur,
prodibit ex hypothesi stupra assumta. terrae illi psbidalis Parallaxis origontalis Lunae sub Aequatore 4 9'. 2 8 .s,
Simili modo . habebimus in typothesi figurae telluris
Bougueriana Parallaxi Lunae origontalem ad d. Febr. sub Aequatore ras . 32 .s, ub PoliS I. 20. S, et differentiam Mao V. O. ita summatim Parallaxis horizontalis sub Aequatore sita ad Tarallaxin tori Zontalem sub Polis, ut ratio, quae inter Xe intercedit, nimirum in hypothesii terrae ellipsoidalis intea adhibitavi et Is ad rii , et in hypothesi ctigueriana vi I se 1 8. Si ad aliam adhuc descendamus hypothesin temra ellipsbidalis particularem , admittendo eX. gr. differentiam axiusta e comparatione 1' gradus latitudinis ,
605쪽
cum gradibus diuersis in Gallia prae aliis ingulari perspectoque studio dimensis, deductam quamprodii me
prodibit angulus, quem constituita Verticalis linea cumrado ad centrum Telluri ducto ub Parallelo Petropolitani obseruatorii 9 . 20, et sub Parallelo Promontorii Bonae spei II IO .a I itemque radius ad centrum terrae ductus pro latitudine Petropol obseruatorii o 99733236, posito radio sub Aequatore et pro latitudine Promontorii Bonae spei O. 9989 932, adeoque arallaxis Lunae origontalis ex Obseruationibus d. . Febr. sub Parallelo e tropolitano s9 . 30. , et sub Parallelo Promontorii 49 . 18'. 5 , quae . si reducatur ad Aequatorem et Polos, abit sub Aequatore in . .eta'. et , et sub Polis in s 9 IO Si terra ponatur Sphaerica, Parallaxis iunae loriχontalis secundum obseruationes . I Febr. aequatur 9 60. Ex quo porro intelligitur, Parallax in origontalem, secundum varias circa figuram Telluris hypotheses, ex summa ParalluXium altitud obseruata supputatam, sub Polis vi uno alterove minuto secundo a, i uicem differre, ista ad Parallax in oriZontalem, X figura terrae Sphaericae ori-
ndam, proXime accedere ' contra autem sub Aequatore maximas iubire disseretitias, ideo, Parallaxis Lunae horizontalis sub Aequatore, secundum hypothesin Bouguerianam , in praesenti casu 1O maior sit ea, quam ex hypothesi terrae ellipsoidalis differentiae axium III inniXa conclusimus et 260 1cre maior Parallaxi
Lunae origontali terrae Sphaericae debita. Quaenam vero harum hypothesium propius proXim eue ad elitatem accedat. hic definire non . possumus, et non
606쪽
nisi difficillime ex obseruatiouibus TarallaXium lunarium illactenus nititutis, definitum iri credimus. Quamcunque autem hypothesin circa terram o lo Versus Ismescentem adoptamus . Parallaxis iunae horigontalis sub Tarallelo Petropolitano sarum AEXinde immutabitur, rade pro Tarallaxi lunae iorigon- tali vera, sub Parallelo Petropol. d. Febr. II 32 hOra circiter. I. pomerid. medium quoddam inter observationes Ian. et . - Febr. eligendo assumere possimus se. I 0. Parallaxi hanc Lunae horiZontalem, si cum Tarallaxi respondenti Tabularum Halleianarum comparaueri S , inuente Parallaxin X memoratis tabulis supputatam parte sui Is 8 circiter esse augendam Vt prodeat Sarallaxis Lunae horizontalis sub Parallelo Petropolitano praecedentibus obseruationibus conueniens, ita Vt cum obsieruationes d. Febr. Luda haud procul a Ferigae, suo et quadratura cum Sole distabat Parallaxis inrigontalis Lunae Perigaeae , in quadraturis cum Sole constitutae , ad minimam orbis lunari eXcentricitatem , ex praecedentibus ob eruationibus sub Parallelo Petropolitan, sit 'ses pro Vera habenda, usque dum ex obseruationibu magis accommodis , in Insiuia esilia accuratius propter eximiam coeliserevitatem labitis. iisque respondentibus, rectius definiatdr. Posita itaque interea Parallaxi Lunae horizontali sub Parallelo etropolitano Febr. horai . circiter vespertina taue es 1 et diametro Lunae origontali ex Obseruatione circa idem tempus instituta deductam 3 et . 4 3 colligitur porro Parallaxin. Lunae uri Zon'
607쪽
talem , sub Parallelo Petropolitano esse ad eius diametrum origontalem in ratione o ad I neglecta correctione illa paruula , quae a luce erratica , qua circumfusa apparent corpora lucida in stando opaco posita, proficiscitur, et quae in Tubo 8 pedum , quo ad diametrum Lunae dimetiendam sus sum 8 vel o min. secunda , pro diametro lunari adaequare posset , quibus diameter Lunae obseruata , adeoque et eius diametertiorigontalis, erit diminuenda. Dilatationem hanc diametri lunaris verae in tubo quadrantis nostri a pedum radio, cuius beneficio praecedentes obseruationes peregi, multo, maiorem esse , ob singularem conspicilli huius
tubulati praestantiam, quippe quod obiecta distincte adeo exhibeat, ut nihil supra , valde dubito. Haec sere habui, quae in praesenti de Parallaxi terrae nostrae satellitis dicerem , addens quod Parallaxis Lunae origontalis Halleiana ex hisce obseruationibus parte ui 168' circiter aucta , egregie satis respondet meditationibus, quas in peculiari dissertatione de erroribus Tabularum lunarium, ex Eclipsibus Solis, praecipue iis,
quas An. 1 4 et O Obseruaui, definiendis cum erit ditis communicaui, ' ostendens, Parallaxi Lunae ho-rigontalem Halleianam , praeter nonnulla alia harum tabularum elementa conigenda , ex obseruationibus iam memoritarum Eclipsium , incrementum capere debere parti sui Ioo' ad summum aequale.
608쪽
QUAE CONTIGIT D. : MARTII a ues. HABITA IN INSULA OESILIA AB M. m. GRIS CHO IV.
Quamuis utilitas, quae ex obseruationibus Eclipsium
Lunarium, siue in theoriam Lunae corrigendam, siue in Tabulas Lunares accuratiores Xhibenda redundat, nostris temporibus permagni non fiat, eiusmodi tamen Obseruatione determinandis longitudinibus terrestribus, ubi aliae obseruationes melioris notae desunt, egregie inseruire Astronomis notum est. Hunc itaque in finem huius Eclipseos obseruationem , quantum in me positum sitit, accuratissime in Insula esilia peragere
constitueram, praecipue cum coeli fauor per multos dies antecedentes, ad Horologium Astronomicum per
altitudines Solis respondentes corrigendum, adessset. Ad obseruationem autem ipsam instituendam adhibui Telesse pium Gregori, num et pedum Xquisitissimum , per quod sequentes obseruationes, fauente coelo, habere mihi contigi Temp-
609쪽
OBSERV. ECLIP. LUNAR PARTIALIS L. Di,
et I sa 16. I Vmbra ad Keplerum. 32. 9 2 Copernicus immergi incipit. 3 a1. 24 COpernicia totus in umbra. Postea coelum maiori χς parte nubibus aurbidis ex Occidente aduectis inuoluebattu
Is. o. 3621. 26 vel a 6 Tycho apparere incipit , momento quasi temporis. Tycho totu conspicuUS. Finis Eclipseos, siue egrestus Lunae X Vmbra terrestri. Pars disci Lunaris eclipsit per totum Eclipseos tempus nigricanti erat coloris, adeo ut partis eclipsistae vestigium relinqueretur nullum. Vmbrae peripheria visibilis persecte circularis non erat , sed inaequaliter sinuabatur. Paulo:
610쪽
s 4 OBSERV. ECLIP. LVNAR PARTIALISete.
Paulo post Ecliplaos finem coelum undique nubibus turbidis obtegebatur. Cum dies iam aliquot ante hanc Eclipsin instrv. menta Astronomica collecta ex obseruatorio Aren,burgens essent sublata, omniaque ad discessum Petropolin parata , obsieruationem huius Eclipseos in praedio quodam Insillae estiae Koehal dicto, habere coactus sui. Nihil tamen praetermisi , quod ad accurandam huius Eclipsis obseruationem pertineret. Distat autem secundum operationes Geographicas in Insula esilia peractas praedium Koesia ab obseruatorio Arensburgens in Longitudinem sa'. temp. orientem Versius, in Latitudinem vero f. 9. ad Boream Versus, ita ut obserua. tio supra relata nullo negotio ad Meridianum obseruatorii reniburgensis reduci queat.