장음표시 사용
151쪽
flce laudat, et acriter incusat scriptores qui dicere ausi sunt eum parum integre et improprie atque inconsiderate locutum Gellius a solita sua modera L. XVII, c. I l. tione in hoc loco discedit et vim oratoriam assequitur. Qua eloquentia partem quamdam actionis in Verrem commentatur u Animum hercle meum, inquit, cum illa M. Ciceronis lego, imago quaedam et sonu verberum et vocum et Hulationum circumplectitur , Quod tamen non prohibet quin incerUS U L. X, c. III, 7, 8.dex Ciceronem philosophum exprobret quod de amicitiae ossiciis legem certam non dederit. Sulpicium A10llinarem quem in primis sectatus est, cujuSque L. VlI, d. v et de litterarum disciplinis mulla curi08ius captavi 8Se profitetur, nulla cum exceptione laudat Sicut et, P L. VII, e . . supra vidimus, Calvisium Taurum Tanta gratia magiStro suos et memori corde prosequitur lini Non eodem more agit erga Plutarchum quem quidem libris tantum cognovit et saepe auctorem adhibuit, adeoque aequitatem in judicando assectat ut, quamvis Epicuri disciplinam non probet ac p0tius r0darguat, causam ejus dontra Plutarchi inanes accusationes defendat. Ab insila sua m0derati0ne aliquando L. V. e. IX, 8.
deflectens unum nulla reprehensionis lenitate Prola-g0ram Severius incusat, insincerum, ut ait, phil080-phum et acerrimum sophi Starum quae apud Vetere Q. V e. m. 7. maxima expr0bratio suisse videtur, immerit quidem.
Gellius igitur, quatenus criticus, n0 omni vili ca-
152쪽
re et interdum argutiis ipse, cum praecipue de grammaticis rebus agitur, ac subtiliore judicio utitur. At tamen rille quem quidam in nostra aetate vana eruditione insimulaverunt et insubidum paedagossum
3. - V, e. XIV, 2. 1 Um, quorum lingua tam pr0diga infrenisque est ut fluat semper et aestuet colluvione verborum teter-L. l. e. xv, 17 rima n Quid seSti Viu narratione qua jactator quispiam et venditator Sallustianae lectionis, se illud ratus, cum urgeretur ut de verborum disserentia vel si L. XVlli. e. v. militudine di 8Sereret, nessotium sibi esse causatur et
digreditur quid lepidius illa scena ubi grammaticus
quidam Frontone instanter interrogante, sudans mul-L. XIX, c. x. . tum ac rubens, Iallaci reSponS effugit Hic rhetori-L. XIII, e v, 3. cum qu 'mdam sophistam promit qui perite dicere cre-L. XVII. e. v. s. ditur et ipSa rerum vera vocabula ignorat illic clo-
tantiam in litteris Elii elissi qui tamen, quod ait
L. XVIII, e.vi 1 fuit Romae summi loci inter grammaticos, irridet alias gravitatem compositam et ardua superestia gram L lV, e i, l. malici cujUSdam cum leni late Favorini comparat: alias asserit isto esse nequam et nihili qui, quamvis ignari, emendare Script0re auden aui pulverem ob L. II c. iv, 3. Oculo adspergunt. Multi prosecto exemplis Gellius ostendit vanitalem et ignorantiam cum arrogantia, L. XVI, e. v s. in Solentiam cum in Scitia misceri solitam esse ei
153쪽
adolescentium aegre ser arrogantiam et plopen Sionem ad disputandum inconsiderale et elatius quam aetatem decet et tantum eos abh0rret qui immerito docti dicuntur, ut ne epistola quidem cum iis On-lendere velit. Haec quoque acuti SSi me notavit, OS AE X e I, 5.
qui tumultuariis e inconditis studiis reti, criti ei ossicio sungi cupiunt, ludo et risui aliis esse, itidem
ineptos et frivolos fleri qui litteras didicerunt, stim te L. Ill, e. xvii l. sunt garruli natura et subargutuli. Falelu lamen, L. XV. c. X l.
quod constat, Suae aetatis hominibus hunc morem sere communem suisse ut eruditorum Speciem praes serrent et antiquitatis scientiam, nec eris Se excipii, quippe cum dicat Plerique noStrum quae U-m0tiora verba invenimus, dicere ea properamUS, IOB discere. , Crimini ergo putidae eruditi0 tu ipS Ob L. XVI, c. IX, 2. viam ivit nec immerito asserere potuit ignoramjam solii insolentem , scientiam vero esse amabilem L. XVIII, e.V, 2. Virtutum certe quibus praeditus sui Gellius moderationem in primis, ut jam diximus, coluisse videtur non tamen adeo ut veram ui opinionem amitteret aut bona malaque apud alios nullo discrimine puleretur l) Quocirca Chilonis verba de amore et Odio iii ira
modum coercendo laudat quasi e loratae illitatis I. e. mi sit. ita prorsus extrema consilia vitantur, Sed una ill-chra lacinora et devotiones, quae laudavit ipse Gellius, abolentur. 0n solum in consili et judicio, sed
154쪽
etiam in habitu ac vestitu modestiam suadet, at -- L. , e. v. ustiorem corporis cultum Demosthenis et Hortensii, ui supradicium est, cum subagresti et infesti L. To quati ingeni consert, signisscans medium quid se probare ei elegantiam ipsam quasi minus offensionis: beniem praeserre. oriatur etiam ut in hominum commercio caveamus conviciis et malediciis cum in- vis. e. xi s. quinatissimo quoque deceriare, ne tantisper ejus similes ei compares flamus, dum comparia et similia dicimus atque audimus quo praecepi simul demonstrat quam perniciosa sini exemplum ei consuetudo. Eo modestiae ludio incitus narrat quam combL. xlv. e. v. ier lexandri Superbiam qui se Iovis filium esse praedicabat lympias mater reprehenderit, Varronem secutus, cujus iesiimonium bona side accipit. Illam praecipue superbiam modestiae luco latentem ei submissiora quam inceriora verba, quibus in praelatione suorum librorum quidam scriptores, ut sibi lectorem concilient, utuntur, lepido Catonis exemplo L. xl. e. ut irridet Sinceru lamen pS Videtur cum sermone quodam Favorini, cujus admiratione et amore, in hoc quidem non medi0cris, agrabat jejune, quantumi, XV, e vi l. meminisse potuit, relato, Suam tenuitatem consitetur,
ei alias cum M. Tuliti errorem, quem possit cognoscere non aliquis eruditorum, notat, aut perfectissime et L. xl. e. xvi s. planissime a Grae0i dicta Platonisque verba in laii- nam linguam vertere se non valuisse pronuntiat aui L. l. e. iii 55. postrem cum lectore precatur ut epistolam Pisonis
ad Amium requirant et legant quo aequius de suis ipsius verbis judicium serant. Sic praecipit ut nihil
155쪽
quis lentet quod non sacere valeat et Caecilium
putat non sequi debuisse quod assequi nequiret. L. II, c. xxm,22. Interdum tamen irritatiorem, aetate quidem pro excusatione adhibita et Verbi aSperioribus utentem L. xv α x. 7 Se praebet nunc grωnmaticum quempiam primae in docendo celebritatis lacessit ironia et lacia nitione L. II, e. xis,
ludit, nune disputatores clamantes eo uonantesque fastidiose relinquit attamen plurimum colit moderationem eamque laudare solet. Itaque aSSentiri De a. XIV, e. v.
que iis qui dixerunt eum ad nimiam et promiscuam admirationem et simul ad injusta odia pronum suisse ac jactantiorem et molestiorem eruditionem ei objecerunt ij. Praeterea non fuit Gellio eadem imaginandi vis
quam multis ejus aequalibus, inter quos suerunt Apuleius et Lucianus quibuscum ortuito consentit, nec apud eum uberiorem illius facundiam aut hujus acerbitatem invenies cum utrique eorum parvaides est habenda, quod res non aequo animo m0do detrectent, modo amplisscent, Gellius credulus, ut aiunt, ei mente simplex, non licta sed vera, vel quae saltem vera credit esse narrat. Rus igitur testimonia, quanquam ex alienis sontibus aliquando sumpta sunt, non parvi admodum ponderis esse videntur. Tanta enim sinceritate usus est ut aliter ea quae ex memoria exponit a quae ex libris excerpta ad verbum refert et ea quibus ipse interluit plerumque signissca
156쪽
Nullam alterius opinionem enuntiat cujus non indicet auctorem cetera quemadmodum vidit legitve aut meminit integre, quoad saltem poteSt, promit. Jejunus quidem, quod ipse latetur, videri potes et inelaboratus, sed ne quid ultro mutet aut corrumpat sedulo cavet. Illi nemperangendi et ornandi copia deest, at non discendi et investigandi. Memoria vero sui ejus prompta et tenax, cujus quidem facilitatem assiduo labore ac lectionibus excolebat et illa nobili consuetudine notandi sere cotidie et perscribendi quae noverat, qua tamen, ut
aiunt inter alios Quintilianus t et Montanus 2),
non te uli decet nisi ordine et modo adhibito. Auge bal etiam vim et copiam memoriae requentissima Scriptorum comparatio ac rerum et sententiarum conjunctio quae natura consequi solet ideoque in nostra aetate sicut lans et principium cogitandi duntaxat a mullis phil0sophis recipitur. ullam tamen exercendae memoriae regulam apud Gellium, qui de ea Saeptu agit, reperire po8Si naturam sequitur nec quaerit qua ratione sensu in animo quasi reconditi reviviscant. In ea parte inferior videtur non
tantum Platoni et Aristoteli qui primi leges indicare quibus id fiat tentaverunt sed etiam Stoicis Epicureisque qui eas non minimi momenti, qu0ad intellectum juvant, habuerunt d). Epicureos quidem et stoicos, qui Gellii fuerunt
157쪽
aequales, latendium est rei morali in primis inten-los, hanc quaestionem jam tum negligere coepisse nec requisivisse quibusmodi inter se connectantur perceptiones propriisque disserentiis distinxisse, nec ad unam superiorem legem ac latiorem reduxi8Se. Gellius ergo, quod ad hanc rem attinet non secus ac alias, tempus suum deliter exprimit l) Generosis assectibus natura ornatus, grato animo praecept0re et amico prosequitur, laudibus eum extollit quicumque patriam dilexit, at contra malos cive exSecratur; sal 808 philosophus improbat sed miseratione magis quam acerbis vituperationibus, ut secit Lucianus dignatur. Ut eos miratur qui acile dolorem patiuntur aut saltem ei obluctari valent, ita spernit qui voluptatibus ac praesertim libidinibus se dedunt quantum ab immani cynicorum ingenio abhorret, tantum Aristippeorum lacilitas eum taedet. Quidquid virtutis amorem excutere possit sedulo n0tat et explicat. Quid valeat amicitia n0 tantum exemplis ex historia sumptis sed sua etiam vita demonstrat quid sortitudo et animi magnitudo, veterum Graecorum Η0manorumque verbis et factis quid temperantia, Socrati moribus e consuetudine quid justitia, laudibus cuicumque legum observatori tribulis et illa etiam anxietate qua ipse in ancipiti judicio amicius suit: quid prudentia, nobili cassi laesabula. Praecepta nempe bene vivendi non prosessoria ra
158쪽
tione promii, sed nostram excit meditationem. Partem igitur philosophiae moralem maxime coluit Gellius, cujus supra placita memoravimus quod ad eam quae est de a*m scientia, quam hodie psyc/wlogiam vocant, de quaestionibus eo pertinentibus strictim dixit, quod tamen nos sinit conjicere qualia in illius aetate agitarentur Indagatione naturae rerum, cau8arumque et principiorum relicta, tunc peculiariter disputabatur quid sint et valeant intellectus et voluntas, quibus facultatibus et quomodo exercendis homo sit praeditus Magis auctoritate aliorum Iretus quam sua ipsius meditatione, nonnulla de animi allectionibus, de memoria, de consuetudinis vi de illa re quam cogitationum per continentiam conjunctionem vocamus, de corporis animique assinitate tradidit, quae etiamnunc lectorem delectare
In ea parte quae ad dialecticam ei logicam spectat, et ad rem politicam, plura exempla et monumenia quam altiora praecepta dedit, stoicis et academicis nixus Hoc iamen memoria dignum videtur eum inhumani rebus progressum et persectionem SSe credidisse : quaeides, quanquam multis calamitatibus et vitiis labesseri poterat, generosa mente conSolabatur et perseveravit dum nostris temporibus per continuo gradus, reclamantibus quidem morosis quibusdam , in constantem doctrinam verteretur.
ueram certe philosophiae disciplinam non prolessus est quamvis eam, quod in multis Noctium locis apparet, plurimi secerit. Inquieta curiositate incitus,
159쪽
varia philosophorum ecla adit, non, ut aeqllati Sejus Lucianus, quo faciliorem ludibrii materiam ob tineat, sed quo flat ipse doctior et sapientior et discendi cupidini rectius obtempere. Inderat ut 0n illacile dictu ad quam potius inclinaverit ille nullius magistri sententii addictuS, eo lem p ore quo diversissimae disciplinae Romam cum e Graecia tum eremoti0ribus Orientis regionibus confluebant Gellii tamen libri libi pr0desse poterunt Si cognoseere Veli Squae circa ejus tempora inve8ligari et disputare philosophi soliti sint, quae vitae et h0minum more ac partes ludi0rum praecipuae suerint. Noctibus Atticis nullam tum d0ctrinari puram et
integram perman Si 88e, quamcunque contra, aliena mutuati0ne, dum cynissa l0issam, cum epicurea et
pyrrhonia academicam c0mmixtam suisse videre licet. Haec tamen primum locum Romae obtinebat ubi quasi altioribus cogitationibus lassae mente pro certis probabilia requirebant, ubi jampridem ut gentium ita opinionum quaedam colluvie fleri Coeperat. Inde actum era ut philosophia quae ante Socratem universi mundi origine ui et principia deprehendere conata erat ac post eum humanam naturam pro praesiantissima inquirendi parte habuerat, dum Alexandrini doctores supremo nisu divina allingere auderent, dialecticae aliquando subtiliori luderet:
quae e magis viguit u plure sententiarum el80h0larum c0ntroversiae silerunt. Eam primum didicerat Gellius nec uni sua in neglexit, quippq Nam eam, non mi8S lamen periculos
160쪽
cui nimium ejus studiunt laus objicere potest, magnificis ac sere poeticis verbis laudet. Diversissimos autem magistros philoSophiae Secutu S, quam meute longissime praeparata nee ut ait Taurus, pedibus illotis adeundam existimat e Favorini familiaritale, quem ubique maximis laudibu cumulat. academicus potissimum Gellius evasisse videri potest: in autem vere philosophum elum sui SSe contendunt, attamen Semper egregium philosophiae amat0rem Sepraebet cujus studium merito dicitur gratuitum et quam bona de illa coluit qua oeles Alligas scripsit.