Aulus Gellius quaternus philosophiae studuerit: Thesis, Paris

121쪽

corum sententiam expromit seli, inquit, ex me quaerere quid ego existimem. Scis enim solitum esse l. IX, , , , me, pro disciplina sectae quam colo inquirere Olius quam decernere o quique n0 minus rhetoricae et dialeelicae quam naturalibus rebus Studuit. Tim0, qui e saltat0ria arte in Pyrritoniam 1 See L It . - l . lam evaserat e Stilponem audiverat 2 dicitur a Gellio amari sentit e qui maledicentissimium librum conscripSit, in quo omnes praeter Pyrritonem phil0S09bi, ne Socrale quidem excepto, contumelii OBB-

rati sunt cujus accusationem reselli Gellius qua Platonem insectatur et asseus at ille quod eae lil pythagoricae disciplinae emplo Timaeum nobilem illum dialossum concinnasset Versus autem Timonis ad nullum alium quam Philolai librum pertinere non immerii conjiciuntur 5ὶ .

Arcesilai agademici unum tantum vehementius re L. III, e. v. fertur verbum, quod cum testimoniis nuper de eo

collectis 4 c0ngruit, delicato et esse minato diviti dic

ium, cujus vomerat infracta, capillus arte compositus et oculi ludibundi atque illecebrae voti pia seque pleni, quique lamen castus et perinteger dicebatur

c ibit interest, tuquit, quibus membris cinoedi

Carneades dignus erat de quo plura dicerentur. Ille enim, probatissimis libris medium locum inter

122쪽

Arcesilaum et stoicos occupavisse dicitur lin, videturque primus conscientiae ancipiti casus excuS-sisse 2 illiusque cum in lubrico versaretur regendae artem condidisse : quod Gellii earum rerum plerumque curiosi animum intendere debuit. Erat etiam non parvae laudis ille qui voluptatem cum honestate commendabat δὶ, cujus mores et ingenium optimis verbis nuper descripta sunt ε), quique d0ctrinarum hodie pervulgatarum antecessor suit I). Controversia

ejus cum Chrysippo, cujus discipulus suisse dicitur 6)

prius quam adversarius fleret, occasionem, quam

immerito omisit, Gellio praebebat ea reserendi quae de libero arbitrio Carneades arbitrabatur 7ὶ Fatendum est in ea re Gellium, qui salis habet violentam

L. VI, e XW, h. et rapidam ejus elocutionem laudare, nec ullo modo

terroris quem r0manorum mentibus injiciebat memiuit 8ὶ se magis historiae et litterarum studiosum quam philosophum praebuiSSe.

123쪽

De philosophorum historia et iis quae audivit legi υque Gellius hactenus nunc quae ipse sensisse videatur exponendum.

Magni prosecto philosophiam aestimavit et eam, Secundum Socratem et Ciceronem lin veram dixit quae ε virtutum omnium disciplina est quaeque in publicis simul et privatis ossiciis excellit, civitatesque et rempublicam si nihil prohibeat constanter

et sortiter et perite administrat a Sed qui eam In I X mxxn 2 plecti velit necesse est ut sit homo nec falaus nec, gener 2 . at etiam ingenio et eruditione discendique .XVII. e in s. studio et labore explorato, si praesertim ad illam remoliorem contendat subtili 0remque quae ad naturae contemplationes disceptationesque dialecticos perlinet.

quamque Aristoteles delectos discipulos docebat. Quid quid lamen obscurius esset a philosophia semovendum putabat: sic eum supra vidimus post Ennium

124쪽

L. I. e. xv. . dicere e PhiloSophandum S paucis, nam omnino haud placet, s et alias degustandum ex philoso-L. V e. xvi 5. phia, non in eam ingurgitandum lin.

Nusquam planam philosophandi rationem aut partium philosophi e divisionem Gellius dedit ordinem igitur a plerisque acceptum sequar et primum de animi natura et lacultatibus dein de logica et dialectica arte, postea de moribus et metaphysicis

rebus opiniones et ea quae ex suo penu videtur addidisse exponam. 1 De animi natura et facultatibus. Quod ad animi naturam et lacultates altinet, haec praecipua summatim excerpenda mihi videntur. L. II. e. vi Quinque en Su cum Aristotele admittit, e quibus duo eum belluis, gustus et iactUS, maxime communes sunt 2 per sensus voluptas animo aut corpori quaeritur δ). 0 igitur potius qualenus ad assectus quam ad notitiam pertinent considerat, cum tamen eo tempore inter varias philosophorum sectas disputaretur num sensibus pro cognoscendi instrumentissides esset habenda ο). De voluptate et dolore nonnulla exposita disputa

125쪽

taque sunt a Gellio : reseri, ut supra dictum est, quid de iis censuerint Antisthenes, Speusippus, Zeno, Critolaus Plato, Taurus, Hierocle st0icus, Epicurusque

qui maminiam voluptatem detractionem privationemque omnis doloris desinivit lin. Ea sunt vitae e cogi L. I, e vi, Ttalionis principia, quippe cum voluptati Mesem a

natura conciliatus, a dolore autem quasi a gravi inimico adjunctus alienatusque sit et primis sensibus, loris voluptatisque ante consilii et rationis mortum recens natus homo imbutus 2ὶ In ea re communem L. MI, e. v. .

omnium opinionem Gellius tantum exprimit, quam altius recentiores perscrutati sunt d). Recte, cum plerisque Sane, animadvertit rationem post allectus nasci eisque obluctari Metiones, ait, primitus penitusque inditas ratio post addita convellere ab stirpe atque extinguere vix poteSt. Pugnat autem cum iis semper et exsultantes eo opprimit obteritque et parere sibi atque obedire cogit 4J. L. n. c. v. . Ad haec comprobanda orationem Catonis umantiae habitam et dictum Musonii de voluptate et nisu refert testimoniis alienis magis quam propria cogitatione

Quamvis judicet voluptatem et dolorem, quod adflnem ipsum bene beateque vivendi pertinet, neque Vi. e. t. bona neque mala esse, asserit in pecudum ferorum-

126쪽

- 96 L. xli. . , . que animalium numero haberi quisquis est 'rinis L. XIX. e. u. Scilicet cibi et Veneris, voluptatibus praevinctus.

Censet tamen nullum usquam hominem omnibus asseclibus vacare posse et illos etiam ne languescat L. XIX, c. xv, 3 et torpescat animus utiles esse 1 ut autem non L. I, e. xxvi, 40. Vellendi Sunt, ita in mediocritate sunt tenendi, a- tura enim nobis insitus est amor nostri et caritas. L M, e V, 7. quod est conservandae hominum perpetuitatis fundamentum, ex quo pendent omnes asseclus. Ea propria sunt illius amoris quae ad athletas resert qui projectis alte brachiis consistunt caputque et os suum manibuSL. Xu e xxvii Oppositis quasi vallo praemuniunt. At Gellius ea simpliciter exponit nec quaerit quas in species hic amor nostri converti possit ea quae vulgo constare videntur consignat nec quae conSequantur deducere conatur. Distinguit Gellius naturales animi motus, ut paVO- rem palloremque subitum et eorum causarumque aestimationem quibus cedere proprium magis estis'mitatis quam quod esse ea qualia visa sunt censeamus . Sic decernere videtur ea quae ad sentiendi L. XIX, e. 1, 2 i. et intelligendi Iacultatem pertinent. De quibusdam animi allectibus haec sunt n0ianda. L. V e. , 5. Ait Gellius admirationem quae mamima est non rem verba sed silentium, quod supra vidimus pudorem a philosophis speciem timoris esse deflnitum timorem justae reprehensionis additque quaeri posse L. XIX, e Vi a. quam ob causam pudor sanguinem dispundas, timor

127쪽

contrahat. Emulationi originem attribuit parilitatemnirtutum et aequiparationem Sed longe abeSS L XIV, em,8,7. ait, praesertim apud philosophos et optimos viros, ab obtrectatione et invidia. Asserit amorem et odium L. I, intra modum coercenda 2ὶ avaritiam, de qua disputationem supra vidimuS, putat, ut Veleres, Omnia L. i. c. ii 2 vitia habere, reserique dicta Senecae ad avarum . Quid enim reser quantum habeas mullo illud plus est quod non habes flectu nOStro ad ge L. XlI, e. , 3. nera reducere non conatu est, quod tentaverat Tul

lius Cicero d), et recentiores philosophi exactiore discrimine persecerunt ε). Laetitia dicitur, id qu0d jam dixerat T. Castricius

eoostillatio quaedam animi gaudi esserventior eventu L. II, e. xxo, 3.

rerum mpetitarum b); quae desinitio cum multis posterioribus convenit. Quid essicere possit gaudium insperatum nonnulla demonstrant exempla per hominum memoriam tradita 6j. Sic violentu animi a. II, e. v.

128쪽

motus filio Croesi et cuidam Samio athletae oris vincula solvit illi terror, huic indignatio vitium

L. V. e. Ix nodumque linguae rupit. His saltem exemplis sorte

ac temere relatis philosopho qui experientia nititur Gelliis prodesse poteSt. De metu et quibusdam aliis allectibus hoc animal-

vertit quod utroqueversum dici possunt, nam metus hostium recte dicitur et cum timent hostes et cum L. IX, e. xv, 3. timentur : quod ceterum magis ad grammaticam

spectat. Hoc magis ad philosophiam pertinet quod, auctore Plutarcho de virginibus subito morbo allectis, reser quas ilesii a voluntaria morte pudore L. xv. e. x. Sola inhonesti funeris deterruerunt 2 saepissime etiamnunc similibus artibus medici utuntur.

Laudat compellationem M. Catoni adversus superbissimos homines factam qui superbiam in sese α-- L. i. e. m. Sp. rent in aliis reprehenderent d), et eo quam sincerus

ipse luerit satis signissint. Illa praecipua de allectibus notanda : nunc ea quae ad intellectum et rationem spectant jejune quidem a Gellio dicta exponam. Homo ait, definiendus est

L. I, e. i. 12. OVtale animal rationis, scientiae capiens ε). Scire autem dicitur de omnibus communiter rebus vel ad II e. ox s. vel Si vel pro eris vel insperatis vel empectatis 53.

129쪽

Fatendum est ea omnia quae multis in locis abundantius et elegantius explicavit Tullius, sicca et brevi definitione Gellium amplecti Rationem a natura datam esse credit, ide0que innatam et omnibu com L. XII, e. v M. munem l), qu0d censuerunt plerique veterum phi-lOSophorum, recentiore contra nonnuli negant 2ὶ . Desiderantur, ut supra diximus, quae ex AriStotele L. VIII, e. n. excerpserit de exuberantia et interitu moriae, quaecum n08trorum experimentis comparare juvaret I : Asranium secutus, sapientiam dicit liam esse usus et L. XlII, e. m. memoriae, cuju vegetandae gratia suadet ut adnotamentis digna exscribamus, quod ei videtur utile mericulum ad conciliandas nobis, ubi venerit usus, verborum sententiarumque elegantium recordationes 4 . L. XVII, e in 1

Num hac notandi consuetudine ingenii acumen obli teretur et mens pigrior stat non quaesivit Gellius. Quid tamen possit consuetudo multis exemplis significavit quae animum et corpus saepissime r-mat 5) cum tamen aliquando, ut in disputationibus

dialecticis, male cedat. Qu0d plerique n0Stri aeVi L. XVII, e. xiv.

philosophi physicique contendunt de vi seminis hereditaria 6 et de intimis mutationibus qua non modo in hominibus sed etiam in pecudibus arbor

130쪽

busque et frugibus mutatio locorum cultusque et alimenti penitus emcit l), Favorinus apud Gellium

L Ill e i, 14, non jejune in dissertatione supra laudata indicat. Hujus etiam philosophiae partis rudimenta qua homines inter se et cum animalibus ceteris compa-L. V e. xiv rantur, Sumpta quidem ex Aristotele et Apione AEgyp- e. 1, 1. ' lio, apud Gellium invenimus 2ὶ Quod si nihil novum aut inauditum docet - idque non sibi assumit - ea lideliter tradit quae tempore ejus requirebantur. 2 De logica et dialectica. Non mirum videbitur quod Gellius sermonis et verborum fuerit curiosu8, quippe cum grammaticae et eloquentiae peculiariter luduerit P. Nigidium secutus, nomina et verba, quod non inter omnes philo-L- , . IV. Sopho convenit, naturalia magis quam arbitraria

esse contendit multa apud eum de signisscatione et declinatione varia verborum inveniri possunt quae ad grammaticam potissimum spectantia non hic locus est exponendi. Quod ad argumentandi rationem attinet, Supra L. XV e. xvi notavimus quomodo syllogismum definierit et Plutarchi judicium de quodam Epicuri argumento resel

L. XVI, e. uni, Haec ad recentiorem logice arctius pertinent quae