Disputatio philologica De historicis Polybii laudibus

51쪽

, usquo eo sunt efferati, ut neque majora, nequeis frequentiora summae impietatis scelera in ulla miraecanicarum urbium exstiterint. - Haeco in nobis sunto, di, propter unam civit

D tem, commune Ar cadum mores te me Le ac

se cusentur simul, ne sorte aliquis popularum: se Arcadiae, ratus studia muscae ex supervacub, ad delicias apud ipsos coli, negligere ean1 disciplinae partem incipiau postrem vero. M ipsorum quoque Cynaethensum caussa ut is quanda clementius cin ipsis egerit deus. ad studia disciplinarum conversi , praecipue autem is ad eam par em, quae circa Musicam versatur is ipsi sese mansuefactauit,so. γυ--M MMν της τότε περὶ πο- νει--κ --πος- Nulla enim alia ratio est, qua veterem Mambis superorum remporum feritatem possim exuere,'

c. naturae humanae, tum gentium , tum etiam singulorum hominum. Gentium Historiam qui conscribere cupit, in ι rerum humanarum ratione n humanaeque natur

rae indolem probe perspexerit, haud facile P rae pretium facere possita taedebit eae coin

52쪽

tinuo in saetis gentium hominumque iudicandis, factorumque caussis explicandis. Quocirca res gestas nec facile, nec perspicue, nec probabselitate quadam enarrare poterit. De philosophica hac Polybi virtute ut vere judicetur, non longis verborum ambagibus neque subtilibus demonstrationibus opus eriti Servat sere Polybius hanc rationem, ut narrationi inmisceat subinde praecepta, admoni tiones consilia, brevia illa quidem, sed eo es.sicaciora, atque ex interiore naturae humana cognitione ueta. Quandoquidem autem a

gis haec sensu percipienda, quam rationibus probanda sunt, exemplis tantum adducendis de

iungemur.

Enarrata gravissima illa clade, qua Regulus affecerat Carthaginienses, inducitur l. I. c. 32, Xanthippus Lacedaemonius, Carthaginem Pniens, et in media Populi orona uniuscujus que dolorem et trepidationem videns Austerus Spartanus, gravitate sua et severitate circumfusam multitudinem advertit, tenet ad sui admirationem adducit Laconice de re judicat: Poenos non a Romanis, sed ipsos a se, ducum imperitia, victos esse pronunciae. Et quam vim haec oratio in populum habet eam scilicet,

ut prudenter momi Polybius , quam 1

53쪽

---, propter res adversas, sere habent em modi rationes. Momo adversis rebus affictus desperatione sua pronus est ad quaevis est media amplectenda, et fidem habendam iis, quisve bene rave male aliquid suadent. Sic etiam tunc Carthaginienses crediderunt Xanthippo, immo statim ei summam rerum tradiderunt. Digna est etiam, quae hio memoremtur, Polybi observatio de labrica Reguli, quamvis victoris, eoninione. si Hic verori multa, inquit, si quis octe observet, inve- niet accidisse ad corrigendos vitae homi

, τῆ τυ καὶ MM--m G. ἀπ- - - γέ-νω, Etenim Drtunas, considendum esse, meq, sertim in rebus laetis, per ea quae M. M. gulo accisserunt, omnibuirunc Iuctum est mala se nifestum in Nam qui paullo ante nullumis misericordiae locum dabat, neque ullam asti. se is veniam Ooncedebat mox ductus ipse est,

se iisdem pro lute sua iupplicaturus. Iam por is m, quod recto olim dixit Euripides.

γωλει a τὰ πολυς vsas νιμ, en unis , piens plurium vineis manus ex ipsis re a, manifestam tunc fidem invenit. Unus quipriis D vis, ta coasilinae auru le oues, quin

54쪽

propter solartiam ac praestantiam in re mili reari vinci non posse credebantur, delevit; si civitatem vero illam, quam penitus conci-- disse palam erat, et fractos desperatione ani dis mos militum, recreavit atque erexit.'

Galli Cisalpini ita a Romanis caesi fuerant, pacem rogare supplices debuerint. Res dein-,ceps suas composuerant', et pacis securuatem belli vicissitudinibus praeposuerant, probe in-.telligentes, Romanis se minime pares esse. Post ea vero accidit, ut observat Polybius, ο φύσω sis γέ-Hac ri φω ex humanae murae rasi time fleri soler Praeterita quo longius

nostra memoria remota sint, eo levius nos tangunt, et ducuntur sere homines rerum nova iram studio. Post o sere annos, mortuis, qui superioribus periculis interfuerant, succedens progenies . adversam ortunam nondum ipsa experta, praesentem rerum statum summa. temeritate sollicitare et adversus Romanos leves. ob caussas se opponere ausa est l. II. c. I.

Hannibal l. III. c. rs, occurrit prospera fors in inmi*ania utens, plerisque gentibus jui dicto jam audienubus. . Saguntini vero, ut en

his Polybi utar, Romanis parentes, Crehrua Romam nuntios mittebant, eum, quia sumaprospicientes de re sua erant icuti, tum quia

55쪽

nolebant, Romanos ignorare prosperam Poenorum fortunam in Hispania Romani saepe eorum nuntiis neglectis, tandem mittunt, qui rem, explorent. Veniunt legati ovam Carthaginem, quo Hannibal hibernatum se receperat. Ilii legatos de mandato negotio disserentes au-9int. Audit vero ut juvenis militari audacia plenus, urgens incepta sua, ira magis praecipiti, quam fratione ductus, et iam pridem concitatus ad inmicitias cum populo Romano exerrendas Iccirco belli cupidine agrans, missi . veris quae omnino aderant belli caussis ac praetextus injustos coniugii μέν, addit Poly

consueverunt, qui insitis Uectibus Oeeupati,

si nullam honesti rationem habent. Τandem, liceat unum etiam apponere argumentum, idque luculentissimum plane, et omnino id, ciuod asseruimus probaturum significamus locu

illum quo partes artis imperatoriae sibi declaran. das sumit, et hoc agendo simul utilissima cuique homini praecepta proponit, LIX. c. a. Quo ni is autem loel hujus vis percipi plene pos- es, totus hie apponendus videtur ' multa, zlinquit, circumspectione opus habent, quae

56쪽

tera vero aliquis singula, quae instituerit, si perficere, si judicium uertum ad propositi, sui executionem adhibuerit. iam eosum,

si quae in bello geruntur, pauciora esse, quae si palam et aperta vi perficiuntur, quam quae dolo et per occasionem patrantur, facile M A cuivis, modo velit, ex rebus antea gestis cogi, noscere. Rursus autem eorum, quae oblata occasione fiunt, plura esse, quae aliquo is peccato corrumpantur, iis, quae laetum finem sortiantur, ne id quidem dissicile cognitu lae, rit, si rerum eventus spectentur. Illud qu is que nemo in dubium vocaverit, eorum, qui rebus gerendis praesunt, Ritia aut negligentia plerumque peccata admitti. Quonam, igitur pacto ejusmodi incepta disponi atquφadministrari recto queant, considerare jam li-- cet. nim vero quaecunque in rebus bellis, cis me certo proposito accidunt, ea non ra, gestas appellare convenit, sed casus potius et is formisos eventus. In praesentiarum igitu ibis fortuita, quoniam rationem nullam ha fientis stahilem, neque ullius artis praeceptis p

,, rabilem, praetermittantur. atque ea tantum, explicentur, quae destituito consilio fiunt dari quibus hie est sermo institutus. Quum gl, D tur omnis aestio tempus sibi definitum ha-

si beat, spatio temporis creta, onstat-lbcq

57쪽

is tum vero Iatere etiam debeat, notis item n-- digeat vel signis, de quibus convenerit, nec iis, per quos et quibuscum geratur, et se modo certo, quo sit gerenda, palam est, se eum, qui sngulorum horum debitam ratio-- nem habuerit, proposito non aberraturum. si vero aliquis unum istorum neglexerit, is universum ejus inceptum frustra futurum. - - , --τὰ μοταμ τῶν ἐπιμεινον - νον ἔν καὶ τὸ τυχω --σι τω κατὰ - προσἡ ωτο κατορθο- 4m Da scilicet ,, comps tum est natura, ut ad frustranda si consilia unaquaevia vel levissima para, quae

se de toto abest, sitis virium habeat quum ut, propositum arsequaris, is cunctae simul suf

Plura hujus rei argumenta exstant, L L . 66. l. II. c. 47. l. ΙΙΙ. . . p. II 6 L IV. c. 8. 29. I. L . c. 26. s. 6. 88 93 ultimis fragmentis libri I. NIL . . l. VIII.

vi 2. 3. 38. l. IX. c. s. 22. . . . 36. D XL c. s. l. XU. c. a. l. V. c. p. XVI. c. o. l. XVII. c. s. l. XVIII. c. 4.

c. 26. l. XXI. c. s. l. XXII. c. 9. l. XXIV. c. . l. XXVI. c. . l. XXIX. . . l. XXX. cras; l. XXXII. c. ra. l. XXXIII. . . alibi. siFructus vero clarius investigationis sine dubio apud quemque hic erit, ut lubenter sua iaciat

58쪽

pitulantissiliis casadboni verba in dedicati fiam . M. edit. Gron. Plenini est polybii historia. italium animadversionum , quae brevi compen- odio te rem assi prudentiam rectat ducu- etiri illius viva steri initiant mmmmvero ψ- quo studio, qu sbilivstudine, quoiassem id , genus minutiones inuoties datur occasio, in irae.' Vere philosopmam, id est , parinaen, , communem humani generis dicas, qui modis , imminisi 'noti libu in universum salutaria di- , ehac praecepta, di privatim hanc aut iti, iam gentem familiarium Uil peccatorum ad

res explorata haberet quidem earum Proposita, res gestas, vicissitudineis me dili genterque enarraturus sit. . . Quoniam ipse ait Polybius, . IIIMG dot victoribus , inti victis: populi quia stridentiendum p ox

do certaminum eventu satis in judicaria, nequit, quod multis res secundisi mae 9'tu' bus convenienter ut nesciverunt, evasere tau-- dem emiciosissimae, ine paucis 'res adver, iste quas generoso animo ferebant, maximM saepe utilitates conciliavere propterea ad res gestas, quas . commemoravimus , adjiciendi se tractatio sierit, de eorum, ut vicerunt, iusti-- lis

59쪽

tutis, qualia post victoriam suerint, et quo. modo orbis imperium administraverint tum quo affecti ductae fuerint gentes hos, penes quos sui imperium, quamve de iis opinionem conceptam ahuelint denique di, Misendum, quinam animorum impetus, quaeva studia apud singulos populos tum in vitis, Privatorum, tum in publicis consilio obtuis merint praecipue viguerintque. - Nam ne-- que qui rebus praesunt, neque qui horum is facta exponant, finem rerum agendarum ia, hoc uno positum esse arbitrari debent, , ut vincant et alios sibi subiiciant. Nemo si, quidem apiens eo solo eo silio bellum suscis

pit ut a certamine Cum hoste superior disce dat neque navigantur maria, trajiciendi duna, taxat caussa Sed ne doctrinarum quidem disci., sitarie, aut artes hoc uno proposito addiscuntur, , ut cognoscantur. Quin potius faciunt omnes omnia propter voluptatem aliquam, aut decus, , aut utilitatem, quae opera demum perfecta consequitur. Itaque etiam operis rius ultima

consummatio erit ut ex eo cognoscatur, quisse fuerit sngulorum populorum status, post, is quam omnes gentes debellatae Romanorumis in potestatem devenerunt donec rursus novae turbae ac notus exstiterunt.'

Haud lacultate nemo non in Polrbio admi

60쪽

rabitur, ut interiorem ejus de Achaeis disqui stionem et legerit et perpenderit L II. c. a seqq. Sed longior est ea, quam ut hic apponatur. Praestat ejus sententias adducere de Romanis, breviores sere illas, nec tamen minus Σqui si intas. Suffciat autem eas descripsisse tantum ut integrum lectori judicium relinquatur Iais, statuit L XXVII. c. 8, - πεπη

- , -- perimissis emporibus miram quandam

industriam anthere ad Deum hominia notiis

, Dam avertendam neque eorum, Diselan, mori ci Ais larat amanι quicquam au pa- , rum decorum, suo ex dignitata ...isse arbitrantur'. a Poris