Vlyssis Aldrouandi ... De reliquis animalibus exanguibus libri quatuor, post mortem eius editi nempe de mollibus, crustaceis, testaceis, et zoophytis ... Bononiae apud Io. Baptistam Bellagambam, 1606 Bononiae

발행: 1606년

분량: 645페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

351쪽

, natis .

Glycia esseAposthai

alia hora de

faxit sed alio adhaesionis modo. Nam lepades parte altera detecta,&camem ostendente da:lixae sunt neritae voco de apori haides acclinato tegmine, quod illis in operculum, ad saxa quemadmodum videmus cochleas terrestres saxis di truncis arborum,qua parte cariacm ostcndunt, veluti agglutinatas. Ergo operculum habent Aporrhaides & Nctatae, id quod proprium elic turbinatis iam diximus. Quibus subdit Aristoteles operculum ne-ritarum, porrhaidum atque aliorum turbinatorum eundem praestare usum , quem in bi- ualuibus conchis testain alteram. Quemadmodum enim in bivaluibus, clusi libus di res natilibus a duabus testis tota interna caro regitur, ita a turbinata testa & addito foramini carnem ostendenti Operculo tota turbinatorum eam occulitur. Ex his essicitur, Notitus &Aporrhaides in turbinatis haberi. Ac Amrrhaidem recte muricem mihi videtur , ac uertisse,ob aculeos multos & longos atque acutos, quibus murices omnes armati sunt, qualis est hic que in emponimus. Dicam praeterea quod suspiciombus di coniccturis ibium inductus de Aporri,aide lentio. Nimirum esse eius muricum, siue turbinatorum genuris, cuius mentionem facit misius lib. 3 2.Muri cum seneris sunt, quae vocant iac 1 colycia,alij corythia,turbidata aequc, sud minora multo , ethcaciora etiam de oris halitum custodi cotta Quod muri cum genus priusquam explicemus, de varietate lectionis dicemus e ex Hermolao qui pro colycia, alij corythia, legendum censet ex Athenaeo colycia siue corycia. Etenim chalnae genus quod da G, raecis au voc ari Misi κους in Macedonia quas Atti ri, dicant. Caetctum eas non muricibus. sed cui dixi chamis praeserti rachaeis od scribit, quod & Plinio placuita huius libri calce video. Facit hoc generum assinitas. Haec fiunt Hermolai vcrba, quae vero consentanca tu ibi non videmur, neque is Plini; l cus ex Atheuato emendati potest. Nam si κωροκών nomen chamis competat, idem turbis natis longe diuersi senti is com petere minime potest. Neque illud verum affinitate generum tari, ut idem nomen vitisque conueniat:Ob id ch mis etiam tribui in calce operis , neque eoi in ideo post chamaeglycyineridas ponit colycia siue coryphia, quod chamis id nominis tribui velit, sed quia clementorum ordine pisces recen lat. Quam ob causam post cham τtracbcas. chanaelcas, chameglycymeridas, lubiungit colycia&coryphia quia stitera C. incipiunt. Vtroq; igitur Plinu loco coophaea legcndum conijcio,intelligiqῆ id muricis siue turbinati genus, quod aporrhaidem vocat Aristoteles. nomen enim optime qua drat, quoniam κωμφα ad omnia extrema & summa tran fertur; inde quod summum cst& extremum. unde turbinata haec in quibus aculei eminent,coryphaea dicentur. Rid etiam conuenit, quod mulio minora situ reliquis. Sed haec pro suspitionibus habeantur. Haec itaq; Ron latius. Sed de idone qtiam ponit, nihil loquens. Ego binos huiusmodi murices reseruo in musaeo appensos: quorum maior cuius hic erigies pione ex supinEpicta datur, armotea est iii risa,&cum forinsecus, tuna extrinsecus cancti in iis, intus cx albo purpurascit:extra sere croceus est: Uterq, septem habet aculeos assin in dorso, aiuturbine, sed ab uno tantum latere, canaliculatos icre, hoc est,in quorum medio Queam spicitur. Tui ben etiam non ut in aliis turbinatis, integer descendissed dimidium cius ti. rum conspicitur,uam altera pars intus latet. In dot so tres potissimum habent extuberantias seu processuriat in turbine plure4, scd cxiguos A

352쪽

De Testaceis. Lib. III.

Aporrhaidis pars interna

354쪽

DeΤestaceis . Lib. III. 3 sDE CONCHYLIO.

A TIS superquε ostensum a nobis est nomen Conchylij & pro uniuerso testaceorum genere & priuatim pro unica tantum specie eorunde apud veteres accipi:& cum species est ροι uata,non purpuram significare, neqῆ Pinetiam buccinum, sed ab his concham esse peculiarem, nimirum qualem l . hic ex Ron deletio exhibebimus subinde, buccino valde dissimilem ,&nullis purpurarum more aculeis muricatis circumuallatam. Muricis tλ-men species est, cum scilicet murex pro colore sumitur, quod innuere Brte voluit Franc. Mal Tatius, dum ait: Murex conchylium per excellentiam dicitur; unde vestis tirusta muri. ce, conchyliata dicitur. E t rursus: Haec verba Plinij, In conchyliata vcste caetera eadem O lixitat, B sine buccino si volumus, tuquit ille, cxponere, uti certe aliqui exponunt, conchyliata ve- ve undeste, ut est, tincta murice crit contradictio in verbis Plinij. nam si verum est, quod supra ex

vel bis Aristotelis&Pliiiij inuicem collatis ostendimus, hoc est, Plinium Cerycem modo

muricem, modo buccinum conuertisse, ac propterea buccinum csse, qui ceryx, murex, &conchylium appelletur, c duo praesertim concharum dixerit esse genera, quae tingendis vellibus usui essent, videlicet buccinu minor concha S purpura, quo pacto verba stac. Lilicet conchyliata veste,exponi poterunt tincta murice, siue buccino, cum buccinum di murex, uti retultinus, eadem esse constet λ Necesse igitur erit vel negare coniecturam n stram Aristotelis sundanaentis superius roboratam: vel dicere, quod verba, conchyliata veste, hoc loco non significent tincta murice, sed ipso conchylio, ut conchylium sit concharum genus diuersum a murice siue buccino. Plinius trigesimo secu do volumine inquit, muri cum vel conchyliorum testae cinis maculas in facie mulierum purgat cum melle illi- ., tus, ut sit sensus: cinis testae earum concharum quae murices, vel earum quae conchylia a pellantur, macular in iacie mulierum purgat. Dcuti etiam inserius eodem trigesimo secundo volumine muricem a purpura distinxit his verbis: muricum, vel purpurarum cinis v. C tro' ue modo &c. Notauit item Massarius poni conchylium Sc pro ipso colore, sicut purpura murexque. Qnod aut lioritatibus aliquot veterum confirmare non fuerit ab re . Pli- .mus cuinde iuxuri .i concharum in cibo dixisset, subdiu sed quota haec portio est reputam P R ' RU',, tibus purpuras,conchylia, margaritas ξ Et alibi: In Apennino frutex est qui uocatur coti- . nus, ad lineamenta modo conchylij colore insignis. Et rursus: Transalpina Gallia herbis . Tyrium atque conchylium tingit, nec quaerit in profundo murices. Item alibi: Tyri nobi sitas nunc omnis conchylio atque purpura constat. Item: Vidimus iam & viventium vellera purpura, cocco, conchylio, sesquilibris insecta, velut illa sic nasci cogente luxuria. De conchylio, murice purpura coloribus ac vestibus multa idem habet lib. p. cap. 3 6. Sed unde, inquit, conchyliis pretia Z quis quibus virus graue unde decastorij nomen serte ei in- dit una in suco id est in colore, vel timctura:alias iusto, quod non probat Zoographus coritor austerus in glauco, di irascenti similis mari. Et mox: Concharum ad purpuras dico D chylia eadem quidem est matella, sed distat temperamento. Et cap. 3 7. Purpurae calculosae appellantur a calculo maris, mire apto conchylijs, & longe optimo alij aliter legunt γpurpuris &c. In conchyliata veste caetera eadem sine buccino: praeterque ius temperatur D aqua pro inviso humani potus excremento dimidia & medicamina adduntur. Sic signi-M tur laudatus ille pallor, saturata fraude, tantoq; dilucidior, quanto magis vellera esuriunt. id est non saturantur. Et alibi: Phycos thalasson id est, sucus marinus) conchylijs substernitur. Haec omnia ex Plinio. Conchylia Coa etiam Iuvenali dicuntur in octaua saty- Conchylia

.ra,vcstes concbyliatae aut conchylio insectae. Et Marcellus Empiricus meminit lanae pur- pureae optime in conchylio tinctae. Confundunt autem authores istaec nomina, conchylium, muricem & purpuram,ob consimile in colorem: quam enim vestem alij purpura tim aut scribunt, alis conchyliatam nominant, alij murice inscctam . ita Varinus κογχJλ- . exponit purpuram. &Suidas concham ex qua purpura sumitur. ctiam Helychio sunt Ostrea&purpurae. Rcctius tamen dicemus Mnibaa. nam& Uarino,qui pleraqi ex Ilesychio hau iit, κογχύλια lunt - ωρ m. quo loco in gencre conchylium accipio: natioqui disson via dc Plinius: In Ponto conchylia non sunt cum ostreae abun ent. Vbi de ecie certa eum sciuita apparet, nam cum communius accipitur conchylium , ostream

. . . quoque

355쪽

quoque complectitur: Sie 'Pbilostratus in vita Apollonij: Byblus insula parna est apud AIndos ubi uraxima conchylia, muricelii; e imiae magnitudinis nasci perhibent.Cum itaq;ςom hysium diuersam esse constet a mucronatis muricibus,nec non a buccino: iain quale ipsum sit explicemus. Conchylium, inquit Rondeletius, seruato Graeco nomine vocatura latinis . Sunt qui Ostractum putent dici . Sed illi nomen partis toti accommodant, vel Plinius nomen totius parti dedit: sie enim lib. 32.cap. 1 o. Inuenio apud quosdam os tracta vocari,quod aliqui onychen voeant. At onyx inquit Dioscorides, i ι πῶμα - α πιλω, id est Operrulum conchylij, pro quo etiam ostractum sumi a Plinio declarant ipsiusim et verba: hoc sumtum vulvae poenis mire resistere: ore castorei,meliusq; cum eo ustuin proficere. Qtiae eadem sunt cum his, quae opercula conchylij tribuit Dioscorides . Commendat enim ungues,qui odorem castorei reserunt, eorundemq; iustitu excitari tradit lis minas,quae vulvarum strangulatione conciderint.

FORMA. DESCRIPTIO.

ONCHYLIUM secundum eundem Rondeletium est ex magnorum turbia Bnato um genere,ea parte Iatius qua in turbinem deficit. sine aculeis tuberculis vllis. Foramen quo caro interior Ostenditur, non rotundum, ut in purpura & buc cino, sed longum . Tale Conchylium Rondesciij, cum suis operculis, una etiam est operculum, de cum Operculo Purpurae. quo separatim haec omnia scripta reliquit. Iapurpura satis dumostra sonos arbitror,opcretilii eius βλάστω siue τιον βυγωον sive τος appcllari debuisi .

his est blattam Byrantia , A rabum nihil aliud esse, quam conchylij opercu Clum : quos imitati plaa macopolς nostri conchyliorum, buccinorunuiue

opercula pern ista vem

dentes , blattas byratias

vocant,lias rotundas. iu

las longas. Serapio libra de Simplicibus cap. 9 Athsar atheb, id eis, v Eula aromatica & blatta a syratia Dioscoridis. est conchylium ex speci bus ostreorum & est similiter decochylijs pal-pirdc reperiuntur in re Pgionibus Indiae. in aquis iuxta quas oritur spica

nardi . odor autem eius est aromatibus,quonia Lstud animal comedit nardum, & ipsa colliguntur

tempore aestumo quando aquae desiccantur. R perlutur etiam ex eis in limioribus maris Euxini, decolor eius est declinana

ad albedinem & est pia

suis.

Diui

356쪽

De Testaceis. Lib. III. 3 7

A guis. Sed illa quae nascitur in Babylonia est coloris subnigri,&est maior illa, &o innes

habent botium odorein uando sumigantur, cum eis sentitur sicut odor castolei. Quando igitur fit sumigatio cum eis mulieri habenti sit cationem matricis, & similiter habenti epilepsiam,confert,& quaindo bibuntur. molliunt ventrem & saciunt cimnes operationes quas iaciunt os traca de paraca, vel porrura. Eadem repetit Serapio eodem libro de MDpurarum operculis agens. Quae omnia ex Dioscoride transcripta esste nemo est qui neget, ii illa cum Dioscoridis verbis contulerit, quae sum huiusin odi. Vnguis siue onyx, conchy-- iij tegumentum est, ei simile quo purpura intesitur, quod in Indiae nardistris lacubus in- chises Hii

is uenitur, suavem ideo spirans odorem,quod conchylia inibi nardi pabulo vescantur. COl- optim I igitur posteaquam stagnantes aquostiuis squaloribus inaruerint. Laudatissimus,quia qua . mari rubro defertur,candicans, pinguis. Babylonicus nigrescit, atque minor conspicitur. Ambo odoris gratia suffuntur, ted aliquatenus castoreum olent. Iidem susti tu excitant *minas vulvae strangulatu onpressas,comitialesque. Poti ventrem molliunt. Haee Dioscorides: iuibus plane similia sunt, quae Serapio de blatta Byrantia literis mandauit. Dicitur unqui, eut autem unguis a figura est enim operculum oblongum, auium carniuorarum unguibus si- λ daetin. B mile. Altera tantum parte adhaerens, id est , crassiore. Quum incenditur, sumum multum

emittit,valet ii ad ea quae tradidit Dioscorides. Sed id propius intuendum quod scribit in Indiae nardi seris lacubus inueniri, suavemq; ideo spirare odore. quod conch ylia inibi nardi pabulo vescuntur, collisiq; posteaquam aestiuis squaloribus inaruerint. Nam si co-chylia marina sint animalia,quomodo in lacubus inueniuntur, colligunturq; aquis aestu exiccatis An mare deserunt turbinata, ut fluuios lacusq; subeant ξ Haec a Dioscoride ex aliorum sententia dicta esse crediderim,eaq; ex alijs descripsisse,quibus expositis, prς sertea, quae ex mari adseruntur. Sunt qui blattas Byzantias negant lite onychas, siue opercu- An sint O. Iaconchyliorum, quod blattae Byzantis non sint odoratae, sed laetidae. Quam opinioncm nyches. possum facile ex eo rcfellere, quod Dioscorides non semper ἰνωδ e vocet id, quod grato solum de iucundo odorc placet, sed aliquando id quod vehementi & graui est odore, Sic pix dicitur ab eo μώδης, quam tamen suavis odoris esse nemo dixerit. Sed de hac re plura alias dicturi sumus. Quod autem hoc loco εὐωδe recte interpretemur, id maximo est argumcnto, quod qualitatem odoris exprimere volens Dioscorides dixit: Ut Metum δ' εμος, ποσὰe νῆ ο μῆ . Ainbo grauis odoris de marino& B C bylonico loquitur incensi castoreum quodammodo redolent:quod castoreum odore gratii & virus redolente esse debere tradidit idem Dioscorides. Huc accedit quod non nisi a stetidis rebus iacto iussi tu,sulfocatione vulvae oppressae excitantur, neque comitiale S. Quare si quae blatiae Byrantiae hodie venduntur a seplasiarijs, grati & suauis odoris non sint, ideo couchyliorum opei cula, vel ungues esse non recte inficiaberis. Eximendus scrupulus alius, quem nobis inijcit Dioscorides cum dicit: Vnguis conchylii tegumentum est, Antemmaei simile, quo purpura integitur. Quae consentire non possunt cum ijs quae diximus de tum purpuconchylii operculo, longo strictoque. buccini vero & purpurae rotundo. nisi hanc simili--.tudinem ad usum iubstantiamque . non ad figuram reseramus: ut sit tensus: Quemadm dum purpura operculum habet,quo seramen clauditur veluti testa altera, ita & conchylium, vel substantia vitibusque simile est conchylij operculum purpurae operculo, non autem figura. Haec lunt quae de conchylii & buccini operculis dicenda putaui. Hactenus Ron doletius ex bibitis utriusque iconibus, quarum quae rotund* est, buccini est, caeterae conchyliorum. Conchyliis succum inesse, inquit idem', purpureum satis testatur Plinius suc lib. 2 s.cap. 8. Tertius est qui proprie conchylis intelligitur multis modis. Vnus in helio- D tropio, di in aliquo ex his plerunque saturatior: alius in malua ad purpuram inclinans, alius in viola serotina onchyliorum vegetissima. Ex eodem succo lanas tingi selitas facile est ex veterum scriptis confirmare. Marcellus medicus de effectibus aurium seribens claudendam aurem lana instino conchylio marino monet: exsiccandi enim vires habet. Et Crito apud Galenum lib. s. medicam . καα ri,M . conchylio insectos flocculos in L φη 'se' aurem immittendos. Plinius per se conchylio insectam lanam magnopere prodesse auri ibus tradit. Qui conchylia legebant,conchyliarii dicebantur,oc conchyleguli, di conchy' id, 'tae 1 Plauto.

357쪽

Ad uteri

tur.

Seholiasti,

USUS IN MEDICINA. '

Ο N C H Y LII partes omnes in meditamentis usurpantur. Crematum. Conchylium idem c ificit, quod Purpura & Buccinum , ait Dioscorides. Operculum lassitu excitat faeminas vulvae strangulatu oppressas, comit MIesq;.Carnem internam medicamentis dolorem aurium sedantibus admι .scet C, alen. in fine libri tertii de medici κατα ἀπM:quum myrrham .adispem Anserinum vel budrum vel resinam, & COchylij internam partem aenuis partibus trita super aurem ponenda monet. Quo in loco eius Scholiastes L, crmanus legendum suspicatur non ' -ς, sed is' εατος,opinionemq; suam hac ratione firmare conatur, quod testa di operculu vim habeant resiccandi sine mortu, di quoa . cauum Purpurae, Plinio rc se , valeat ad praecisos neruos. Sed malim go prio a loctim. nem, inquit Ron letius, sequi. Nam eo in loco magis dolorem sedare studet Galenus. Quam exsiccare,ut alia quae enumerata sunt,ostendunt, scilicci adeps anserinus,butyJum... Eresina,quae doloris allevamentum afferunt,calore & humore. Quare Per inllcarnem intellis quae ob salsum succum digerendi vim aliquam obtineudo ob substatiam pii Quem glutinosamq; παρουγχρω, quid habet ob eam causam vermes&alelli, qui uti uario vase stabulamur, ita odem aurium affectu a veteribus commendantur. 1c ita verim magis Gliccat, qu. in ut dolorem leuantibus medicamentis admisceri dcbeavexit an ido euim constringendoq; dolorem augerent potius quam lenirent.

RBINIBVS.

i E misci δn sue turbinatis aliquot diximus,nue dicemus de ipsis, βοκ siue de turbinibus proprie vocatis, quorum quanquam multas spe cics depinxerit Rondeictius, atq; etiam plurimas adijci m , tamen linii, Glosophus inter turbinata unu simpliciter turbinem nominat, Omnes e dem nomine complexus neq; magnitudinis, neq: qualitatis aliqua h -- bita ratione. Sunt autem siue turbines qui in longiorem & ac tiorem verticem deiiciunt,quam turbinata & cochleae . Rondeletius non leui coniectur 4 h ς υβιr eosdem esse putat cum παβ. t & ἀπ- , quorum meminit ' Athenaeus λγίM-Δερκυλpe αδ αργ-Mῖς, τὴν αβηλα ἀναμα , μω νε-- α-ων Me επι--δώων οντων at my καλχνίον. hoc est, Agias& Der lus in Argolicis strabeios vocant strabeios,de his hoc tradentes quod tubae modo sonum edant.

DE TURBINE MAGNO.

Cap. XVII.

Rondelerius primo loco proponit hunc longum & magnum turbinem,

voluminibus constatem, pro corporis crassitudine,margine,vt ait,spisso diaspin m. testa alba, lineis tuberculi multis scabra Naspera. Foramen rotundum, mcuit, habet & rimam qua excernuntur excrementa. Saxis haeret turbine sursum vers Quae de testat carni sciue usu in Purpuris Buccinisque dicta sun huc possunt accommodali. Sic ille.

358쪽

Turben auritus Rond.

DE TURBINE AVRITO.eiusdem. Cap. XVIII.

1 VNC turbinem ordine secundum collocauimus, quod ma nitudine, praecedenti proximus esiet. Vocasse se turbinem Rondeletius auritum ait ob alterius turbinatae parti aduersi latam utrimq; appendicem. Esse muta autem hune turbinem per legantem, & rarum in mari Gallico. Testae volumina tuberculis extantibus, pulchra ordine dispositis distincta esse. Horum imaginem imitari artifices in urceis efformandis, addita basi. Addidi ego auriti Turbinis vel alterius stromboidis iconem insignis equidem magnit dinis & pulchritudinis. Concha est tuberosa atque anfractuosa nec non & aurita. Pingitur prone & supine. Ora eius dentatae sunt ut in concha venerea: lor intus& in tergore ferrugineus,caeteracroceus. Atq; hoc etiam a Rondeletii figura plurimum differt quod huius turbo Me st sessilis cum eius valde si oblongus . Similis pia ne est subsequens turbo, nisi testam superne haberet Iem cophati coloris. Cum hisce meis Turbinibus non parum similitudinis habent hae postremae concha', quarum prima mihi pro Trocho Nilotico albo, altera pro Trocho Nilotico maculoso missa est.

359쪽

Turben aliud auritum tuberosum Colore castaneo p/rte prona, di supina. '

360쪽

De Testaceis. Lib. III ast

Τurbo auritus tuberculosus alius, testa superne leucophaea, inferne croceatrone & supine.

SEARCH

MENU NAVIGATION