장음표시 사용
321쪽
rostra elus & praelonga crura rubere. Sed de hae aue plura in nostra omitholopἰae tertia parte. has in Syria gigni Caesius Rhodiginus tradit. Est &piscis nomen πορρὶμουν apud Polyh3Η- Hesychium . δεορ ρω, τρ', Aristotest Purpuram paruulam fgnificat. Porphyrides ex des auca . auium genere esse etiam Hermolaus annotat, estq; a porphyrionibus esse diuersas: sicut ab υtroqi latiporphyrides, siue adi porphyrides dilati porphyrae. Πορφυρuas .auis quae dam exponitur inlcxico veteri acd sine authore,quodqi nomen suspicium habet authorti, sauri linguae Graecae. Πορφυρω, purpureo colore perfundo, purpureo rubeoq; colore illustio. Nonnus. πορzυρων γ,τινα πετρι- ο heu . vi& ipsa aurora ab eodem dicitur monti tit ἔ purpureo rubere colore. Saepius neutrali significatione ponitur pro purpuro, id est, purpureo colore nigro vel rubro. vi apud Columellam purpurans viola & vicissim apud Plinium, purpura violacea. Et in Epigrammatum libro septimo αππυγω εο M. Iab. I. Purpurans racemus, seu purpureus. Sic s Ouidius emit i ' igan ara mitis longilis undas . Sani o Pavare . Vuae purpu Id autem plus est quam picta . nam purpurant matura . vel maturitati proxima r at cum reae cur di. sunt picta quas & αυ- ραι dicit Hesiodus - πεπα timue, id est,coctionis tantum ini situm habent. Ποπι plerunq; autem de mari dicitur apud poetas, cum perturbatur. stuat,& tempestate ingruente nigrescit. ut in secundo Epigrammatum --Θαλαο ν d. 1. πορφυρώ, purpurascit& suctuansch Homerus
ubi Eustathius exponit, rM: addens eadem metaphora ab eodem pocta usurpari j.3-, derivatum a , synonymo etia stupum. Sie & προφέρω Διλα,
quod nigricantis purpurae speciein gerit. R ursum Epigrammatum libro secundo, passi
placule purpurascit, placidis suetibus nigrescit. Diuus Ba filius quoque in Hexam erodi .cit mare προφυ ρουσαν χρος η - τοις δρααν προσβαλλω. Sicut vero metaphorice antiimus quoque dicitiar , μαίνω, cum concitatus S perturbatus, ut ae latine fluctuare, atqς a stuare translato ver a mari. )ita quoque πορφυραν ad hominis animam variis cogita
tionibus ti curis turbatum ac fluctuantem transferturi aut prosundius aliquid meditan, Mate ubi tem . nam & mare qua profundius est,nimus apparet:& purpuis c Onchee pelago. id est. Gotarius. prosundo, potissimum Detuntur. lorte di quia purpura ad solem diuersos colores reddit, de animo quoq; diueria consilia agitante & mutante subito, ut purpura si ad solem celerius moueatur. πορφυ- verbum in usu est. Ergo & varih & profunde & anxie,& aliquandri malignὸ cogitare sgnificat. Deta varus huius verbi signitisationibus audi Hesychivi
- νω . IDN ρετ . . Πορφύρειν. inquit Eustathius de mari dicitur.& adaniat ala A. mum transertur, ru' - βε Θω δαπώδεα ,-eros κυμαHθα - Nase, ut in illo Ho- Ω - οι πορφυρε. καλχη quoque purpuram significat, & verbum aucλχων idem quod πορφύρω, et Gam, σε μουν, φαri bas, . κυάαν, ἰα ευει maeo da . Sic enim Hesychius interpretatur. Καλχὸ 4, Scholiasti Nicandri etiam est. τὰ - - μν. Est quando mρφύρω simpliciter de motu maris, etiam placidiore ponitur. Ad ο ρ φύρων verbum & sono & significatione accedit m hi ἄν . Varrino Mορμυρουσα Θαλοω cst πιρας- η και' antiμεινα φ ρωe. Theophrastus citante Scaligero ait: Πορφυρῖτα ηΘάλασσα, oras , avsuam mm-ι αυα σκιαδεῆ , sic Plinius ait purpuram irati maris ui aciem referre. Πορφυρέου Apollonii Argonauticorum interpres profundum esse intermuniis. pretatur: Vnde S purpureum mare dictum, ut supra dictum est susus. Παπυρεα, purpu- m. idem cum ποπιρώ, seu purpureo colore rubeo. Nonnus πιπυρρον purpureo fulgore rubebat: Sie & Ouidius, purpuream auroram dicit, & Virgilius purpureum tum Aurora cur ilien aetheris. Alias & ροδοδ ατωλα-dicitur a roseo rubore, quem Seneca purpureum
322쪽
κτυλοι. mρ ρ , purpuram colore resero, purpureum colorem represent . vel imitor; purpuro: ut Columella dicit purpurans viola. Dioscorides de thymo. ἐπι ἄκρουκε- φ,Ma ἄν et πορφυροντα. Plinius de thymo nigricante dicit: Alterum n nus nigrius. st Ori'; nigri. Idem enim testatur di purpuram nigri care, in Ino rubentem colorcin purpu
& toreumata figlina purpurei coloris porphyromata fuerinta qualia fuisse murrhina, dixi- νδ 'mus. In his en in i ccii pulchris&spc tiosis, iijs aliquid offcrri par erat. Sic aurea, argentea
' χαλκωματα Strabo dixit. Cardanus in sexto de varitate rerum, purpurina inquit, ne scio unde vocabulum hoc mutuatus coloris est sului, aurumst: imitatur, si optima fuerit: Purpurina. hoc solo discri,quod non resistit iniurijs coeli, nec diuturna admodum est, dcinde com B positionem eius os cndit, ex pIun. bo albo argentoq; vivo&c. Sod neque vocabulum hoc latinum est, aut purpurco colore quicquam conuenit. Πορφυρειω videtur accipere Strabo U φυ ς in decinios cxio pro ossicina purpuraria de Tyro scribtns. Purpurariam autem ossicinam is Plinius vocavit.Indicum inquit in diluendo mixturam purpurae caeruleiq; mirabile red- τ' ' 'μ, , dii: alterum genus eius est in purpurarijs ossicinas innatans cortinis, di est purpure spuma. Idem Strabo in decimo septimo, easdem officinas vocavit ποπυροβ α, quo loco inter Πινγροβα pres transtulit purpui ificia . Alioqui ossicinae tinctoriae a Graecis comuni nomine βαφ-α dicuntur,& φαρμακώMe, Varione teste. ωυσοποιο e Hesychio tinctor est: n6quiuis tamen, et uisistitivi videtur, sed qui firmo, probo ac genuino colore tingit. Δευοι verbum idem est quod βρέχω. Proprie quidem δευ-on, de purpura dicitur, cuius color ita firmus & germ nus est, ut non facile eluatur ac exolescat. Per metaphoram vero teste Varrino de alijs
quoque coloribus & rc bus alijs permanent ibus & edurantibus dicitur apud
τος - πιις. id est, Purpurarius piscator si postquam purpuram n m in hominum cibum, sed ad tingendas lanas comprehenderit, inexhaustum, constantem & genuinum velit heri colorem, uno saxi ictu purpuram una cum testa interimit. Purpurarius ad purpuram perimen , Vt Osticina purpuraria in qua purpura fit: piscator purpurarius. pro quo Laurentius μ ξ μ λ in Herodoto purpuratorem dixi titinctor purpurarius,qui purpuras tingit. nam purpurarius absolute pro utroq; accipi potest,& pro mercatore etiam qui vestibus purpureis emedi S, vend cndis negocietur. Πορφυροῦς & sDρφυρεωτώ Polluci nominantur. Πορφυρεο e Aeliano est, qui tingit. Hicesius apud Athenaeum clia nis, inquit pro esca uti τὰς προ2υμ-μέ--, id est, piscatores purpurarum. Purpuratus. purpura ornatus; unde purpurati dicuntur
ij, qui apud principes dignitate antecellunt. Cicero in primo Tusculanariam: istis quaeso PM PM- ψ inquit ista horribilia minitare, purparatis tuis. Liuius de primo bello Macedonico: Caduce Athenagora uno ex purpuratis. Idem lib. io. belli Punici: Sopatrum ex purpuratis& propinquis regis esse. Cicero in quarpa in Catilinam. Gabinium appellauit purpuratu. Dc purpurata meretrice Babylone, vi in sacris litteris nominatur, multa Caelius Rhodi-D ginus. Purpurascere, purpureum fieri: Cicero in secundo Academicarum . Quid mare, Babylon
nonne caelut euin: aut eius unda, cum est pulsa remis, purpurascit Θ Πορφυρἱων, Ruis&pi- P DPu δ' scis nomen, ut supra monuimus: caeterum ita etiam homines vocatos reperio. Porphy-
rion, πορφυρμο, teste Scholiaste in tertium Argonauticorum Apollonii Sisyphi filius p. .s tibsuit,&fratrem habuit Almum nomine. Constat&inter gigantes praecipuε principatum homu . Obtinuisse Porphyrionem & Alcyonem . Ποπυρέων. vero urbs est Phoeniciae, cuius gentile Porphyreonius,& Porphyre nites est apud Stephanum . Prasinus quoque a riga, seu equorum agitator temporibus Noronis ceIeberrimus, cuius in Nerone Tranquillus mentionem facit, Prasinus Purpurio dictus est: cuius etiam meminit Martialis
323쪽
Sie enim legit Iustus Lipsus cuius doctissimi viri iudicium inementandis aedilucidan- Edis authoribus ego maximi facio,& recte quidem sic legit, nam idem Martialis in decimo
quarto eundem intelligit,du in cani οῦ -
δε ιιιι purpureo de grege eastu effutis.
si appellat gregem purpureum, equos Purpurionis qui velocitate praestabant. Alia lectio harix ' i, et D nomen Prasim Poryhyrionu babet. Porphyrite πορτυι irri Sic phan Oest urbs Arabiae iuxta Aegyptum. Porphyra inscripta fabula Xenarchi comici, aut Timoclis comici dubitatur entui de aut hore) citatur apud Athenaeum. Saxa Lacedo monia & porphyretica nominat Lampridius in Heliogabalo. Porpityri Porphyrites lapis, inquit Κ ira nides, notus est, maxime in Mesantide regione. Chymistae te ur reserente Hermolao aetiden pro chry Blitho & porphyrii c& chrysechromo cognomine Macedonico & polychromo accipiunt. Inuenio de apud Plinium in primo trigesi quinti, nescio num de eo dc in lapide. Vt ouatus esset Numidicus lapis, ut purpura distingue- ra. e. as retur Sinnadicus, qualiter illos nasci optarent deliciae. Porphyrus, ποπυρος t Aeliano qui Porptinus dam serpens est Indicus dodiantis magnitudine, colore accedente ad purpurae situratae sset pens. similitudinem. capite vcro plusquam niueo,& lacte multo candidiore, locis,inquit, Indiae calidissimis reperitur: et mordendi idcirco potestas est nulla, quod dentium expers sit &c.Cς ς PQ ' Ceti Porphyri, dicti ex Piocopio ita meminit Caelius. Author Procopius est apud By-Phy 'μ ' a antium L, otici bclli temporibus cete κατα , singulari numero comparuis sc magnitudinis mirae. Porphyrium inquit illi vocant. Id vero annis quinquaginta locis in leuius cir- 'cum it cris omnibus morat mec ab Iustiniano, etiamsi percupido, vila qui uerat ratione cxpugnari . Demum dilphinos inscctatum auid cacita limo impactum explicari haud amplius eualuit. Sed accolis hinc inde accurrentibus, funium ac machinarum vi portractum in secum, cubitorum triginta mensum per longitudinem excessit, per latum vero decem. pq puris si Purpuris uin inter si oridos colores enumeratur a Plinio, dum inquit. Sunt autem colo- rcs ausicri aut floridi. Vtrumq; natura aut mistura uenit. Floridi sunt quos dominus pia ginti praestat, minium, Armenium, cinnabaris, chrysocolla,Indicunt, purpurissum. Caetera Iridi m ad austeri. Quo loco doctissimus Dalecham pius hoc addidit scholiolum: Vt Indicum spuma . pii Imrisiu est innatans cortinis, in quibus glastum coquitur pannis tingendis: sic purpurissum Uu- quid disse- nin est collecta cflamescente purpura, cum ex ea tinctura conficitur. Loco purpuriis pl. G
Dy eiores nunc utuntur lacra, mixta cum caerulco. Quomodo vero purpurissum fieret eodem
P pu is v capite prope finem docet id om Plinius his verbis: E' liquidis coloribus quos a dominis
' φ ς dari diximus,propter magnitudinem prct ij, ante omnes est purpui istum C creta argenta- , ,ria; cum purpuris pariter tingitur, bibitq; eum colorem celerius lanis. Praecipuum cst primum, seruenie aheno rudibus medicamentis inebriatu. Proximum egesto eo addita creta
in ius idem. Et quoties id factuna est, lauatur bonitas pro numero dilutiore sanie. Quare Puteolanum potius Iaudatur quam Tyrium aut Getulicum vel Laconicum, unde prcti si istinς purpiirae . Causa est quod hysgino maxime inficitur, rubiamque cogitur Miberc. ., . Uy 'μ Hysginum, inquit Dalecham pius, timaura est e cocco prius , deinde e purpura Tyria su-' pra lib. ρ.cap. i .nunc tinctura e rubia cocci loco & purpura, vel purpurae loco, hysgino, Vitruvius lib. 7.cap. iq. Est autem hysginum hoc arsuscula quam cap. I 8. lib. I 5. vaccis nium Plinius appellat,& cap. 2 6. lib. et t. falso hyacinthum exponit, quia hyacinthii Gra Magaleb. corum, Latini quidam vaccinium interpretarentur. Vulgus magaleb vocat. Ex huius a busculae nigro tructu succus exprimitur ad purpuream timsturam aptissmus. Virgilius scilicet ideo vaccinia nigra dixit, ac interpres Nicandri φυτο, εῖναι ξανειν τω χρωα- snam Htale lignum est ' μέλαν talis est fructus J et de se artara δἄω. Vilissimum a Canusio. Pretium huic a singulis denarijs in libras ad triginta. Pingetes sandyce lablita mox ouo inducentes purpurissum, fulgor in mini j faciunt. Si purpuram facere malum, caerm is leum sublinunt, mox purpurissum ex ouo inducunt. Hucusq; Plinius. Hodie pictores ca , ruleo lublinunt, deinde laccam inducunt. Author libri de simplicibus medicamentis c. μ μεν' leno attributi, purpurissum, inquit, quod & fucum aliqui dicunt, glebulae sunt quadratae N pusillae in modum tessularum: quae ab inscctoribus tinguntur colore roseo. tale est inaxime Canusinum, sequens Puteolanum. Vires habet aliquantulum stypticas. Aliud vero meo iudicio suit purpurissum, quo vic laantur mulieres ad labra & genas tingendas, cuius scilicet mentio fit apud Plautii in Mostelaria.Vnde. n. hocce costaret purpuristum ipscinctdocet me Plautus in Truculento, rubrica id nominasma cui a diκisset. Quia sat buccat tariste 'γώrassam babenno inulto post subhcit: Buccas rubrica, cera omne esum ιntinxιι DH.
324쪽
S CANI Vs Martinengus Brixianus in sua glossa magna mystica. purpuram hrisii sanguinis.& meriti praeclaruin exemplum statuens: Am Sanςuinis
brosius inquit liare quoque doctissime subdebat: Quid etiam purpuras fhristi exqm morem, quae Ornant regum conuiuia, amictus imbuunt ξ Aquarum .
est igitur quod in regibus adoratur; aquarum cst species illa quae fulget. Et post: Aureum etiam vellus aqua nutrit,dc lanam in memorati spetiein metalli gignunt littora, cuius colorem nullus adhuc eorum, qui sucis di uersis obducunt ρο vellera, imitari posuit: adeo naturae maritimae gratiam humana implere nescit industria. Scimus qua solicitudine vellera ovium etiam minus pretiosa curentur, sint licet optima, a nequaquam autem his fucis innascitur. Hic naturalis color est . quem nullus adhuc meus aequauit,hoc quippe piscis est vellus. Si igitur tinquit Martinengus tantum fulget, ta tainque existimationein nacta est purpura regium indumentum, quod sanguine conspersum sit exigui piscis, qui purpura vocaturr quantum coruscabit anima, quantumque su- .spicienda erit. sanguine hristi sit asperia & redempta Purpurae Christus est. Pur. Purpura est pur protecto saxi unius ictu collidenda est, ut sanguis exterius emanet . quod si ictu solo Christus. non est contrita, sanguis in uniuersum corpus diffusum evanescit. Christus saxo, id est. morte non naturali, sed violenta concussus fuit, & dum uoluntati patris obtemperat . in cruce uno ictu contritus, sanguinem uniuersum in redemptionem nostram copiosissime Sudit. sanguis enim tuus ornavit eius meas. Vt quid igitur anima tanto sanguine emispiam &insignitam pollui pc mittimus Sed animaduertendum,ut Ambrosius lecundo loco purpurae encomta ceIebrans asserebat, purpuram tacere vilem in laxis asperis & cautibus; vilis etiam apparuit purpura nostra Christus: Ego sum vermis de non homo. imi quit ipse ; non in mollitie vire, sed in aerumnis perpetuis, quasi laxum inter saxa. Haec itaque Martinengus o Purpura & byssus apud eundem Ambrosium in commentariorum libro Octauo in caput iacimum sopitinum Lutae significant haereticorum eloquentiam .: Nonne tibi videntur , inquit Iin qnadam purpura &hysso stratis iacentes thoris, qui pro veris iurata defendant, ditibus abundare sermonibus; cum iactant dominico terram tro, multa sub corpore,caelum tenebris obductum, excita verbo maria vel sedata, verum in
men dei filium denegantes In enarratione vero psalmi centesimi & decimi octaui, Ecclesia cinquit ipsa tanquam benemerita regina Christi sanguine coronatur, sicut seriptum est. Et ornatus capitis tui sicut purpura. Sanguis Christi purpura est, qui in- pulpus
ficit sanctorum animas non solum colore resplendens, sed etiam potestate, quia regregi, Chri- facit & meliores reges quibus regnum donet aeternum. Meritoque ad tantum Ecclesiae iti. decorem, cui Cluilli sanguis irrutilat. spiritus sanctus inclamat; quam pulchra dc suauis iacta es eharitas in delitiis tuis. Diuus h Bernardus libro de modo bene Viuendi ita os γα i,. ait mystice de purpura. Audi etiam rogo honesta virgo quid sponsus in laudibus Eccle--cogitat. siae dicat in canticis canticorum . Coma eapitis tui, ut purpura regiς iuncta canalibus e Sacta mes.se memoratur. Purpura quippe per fasciculos in canalibus ligatur, super quos dum aqua proijcitur, per canales ad vestem quae supra est,currit,ut vestis tingatur, & inde nomenii accepit, ut tinina eolore purpureo purpura vocetur e quae omnia sanctae menti com uunt. Comae quippe capitis sunt cogitationes mentis que in canalibus ligantur,quia in scripturis diuinis ne inutiliter fluant, stringuntur. Custodi ergo cor tuum & caetera . Purpura quae sanguine Conchyliorum conficitur , & sanguineam ipsam praesert spetiem, non immerito sacramentum dominicae significat passionis . Beda ad ea verba: i,, Et mulier erat circumdata Purpura& Coccino. In Purpura sinquit J sucus simulati hi fissi. regiminis: in Coccino eruentus habitus impietatis demonstratur . Et AE alibi ad haec es, .
verba: Tabernaculum vero ita facies t decem cortinas de byta & hyacintho ac Pur. Oe i . pura Coccoque bis tincto, variatas opere plumario iacies . Purpuram, quia colo rem sanguinis ostendit, di vera quoque Purpura Conchyliorum sanguine tingitur. deuota carum corda designare. qui dicere cum apostolo possunt : Ego non solum
alligari , sed & mori in Hierusalem paratus propter nomen Domini I E S V:oc cum Prophcta David: Quoniam propter tu morte asticimur tota die aestimatii Dd a sumus,
325쪽
Vno exanimati ictu irinas Secessus A eolare. Conchylis cur d icta.
fumus, ut oves ocessionis Quid vero secundum Matthaeum,chlamyde metinea induitur Ea Christus)a militibus,& secudit Iohanne, veste purpurea circumdatur, mystice significet, is ita expostsi inuenio ab Ambrosis: In altera delintians martyre palmas; in altura rogiae potistatis insignia, quod raro eius sus cum mto orbe terrarum sanguinem esset susccptura tapro nobis & passio regnum paritura pro nobis. Sic ille, &mox .i cmu; secundum Marcum exuerunt eum purpura,quod nec mysterio vacat, Christus enim alcensurus crucem, rosalia vestimenta deposuit. ut scias quasi hominem passum ine. non quasi deum, etsi virumque Christus quasi hominem, tamen non quali deum cruci esse suffxunt: sed milites non Iudaei scium quo tempore,qualia Christo vestimenta conueniant. Iudicio enim in purpura quasi victor altast, ad passionem vero in suis vestimcntis quali reus humilis
ALE DICVM hominem imuit Pierius valerianus,probos impro- Fbosq; aeque cartientesignificare qui volunt, purpuram exerta pingunt. lingua,quae quide illi tam acuta & valida est, Mea & conchulas & q Lcunq; sui generis testas perforare possit:quaecum ita sint omniuOrae, se quens illud in edaces dictum emanauit. Purpura voraetor. Atque inde rilbrie prouerbium, quod purpurae plurimum per linguam escas inquiarentem capiuntur. Et qui bominem qui de ganea poetias dederit,signita care volunt,con chylium huiusniodi nasi, per linguam applicitum pingunt, ii quidem eius captura in liue saepius emcitur moduna: paruae dc niaeq; admodum nailaeibombus piscis includit hue avidii ime captat pureura quein simul ac illuc occlusum ollicerit , inserta per nassae tu , cos lingua eum assequi contendit, dumq; ille volutatione luctatur,ea magis ac magis linguam protendi accidit vero, ut in eo conatu tumeriat, v t nulla eam extrahendi copia reis linquatur atque ita detenta per linguam captiua fiat.Verum hoc pictarat genus in huiusmodi significatum aliter etiam sigurat un Cunchulam quippe pinguat, quae purpurae limsuam morsu comprehenderit. Piscatores siquidem cum purpuram norint Concharum pastionem auidius appetere, has in nassas magno numero com tra in mare demittunt. G . longo sene ad nassas alligato: sentiunt optatam escam purpurae,porrectisq; intra nassa rum iuncos linguis eas in annat illae aculeo extimulatae incolumitati suae consulturae contrahunt sese, corticibus ri clausis morsu perquam aeri linguam latatam comprimul. .. periinacissime'; detentam haudquaquam amittunnatque ita pendentes sua captae auidulatae purpurae tolluntur. Homine vel o uno interemptu ictu ostendere qui volunt, purpuram saxo elisam pingunt: siquidem iniectores aiunt, quas purpuras in artis suae usu ui ph Maxo uno letu collidendas, unde subitarius ille sanguis ad tinctura optimus emanat: quod ii ictu seselicetit,neque purpura statim exanimata fuerit, frustra repeti. quia prae d lore sanguis in uniuersum corpus diffusus manescat. Hinc sunt Homerum totiens de hs qui valido aliquo vulnere perempti fuerint,purpurea eos morte peremptos dicere: quem imitatus Maro,nunc Purpuream vomit ille animam, nunc quid eiusnodi saepe pistulerit, quamuis ad sensui nem, in quo anima sedem habeatiferinus hoc referri putat. de quo se iis in accipitris commentario dictum. Sunt qui secessium per purpuram ostendanti prinpterea quod purpura non nisi in imo reperiatur pelago: unde verbum apud Apolloni um Argonauticon primo, πορφύρx i ' quod purpurascere dicere possiimus, ubi profundum uesse interpres exponit,ea quam memorauimus purpurae natura repetita. Hinc mare purpureum,pro profundum laepius posuere. Huc usque Pierius.
PIT H E T A purpurae ab authoribus attributa ad colorem tincturamin non ad ipsum animal pertinere videntur.Conchylis dicitur Tibullo, qui sanguine c onchyliorum inficiebantur lanae: T is tegu rem Conchylis purpuras eo. Virgilius rubram dixit. item Ausonins s Metius rubentem, Mantuanus sanguinolentam, Pamphilus san ineam . Scaliger nigr/in , Iuvenalis ardentem, nimirum a sulgore , undet di is am
326쪽
o es igneam dixitFlaccus. rutilantem Martianus Capella,sulgidam strarius, Ouidius fit
gentem, Petrarcha splendidam Thonaas Radiuus vernantem, Pomanus vagam. Vocaturi laeterea pura, ut Si ab gero,delicata Martiali, laeta Statio grata Politiano& Pontano, cuit iram n tia dic itur, Claudiano nobilis, Paphilo pretiosa,Thomae Radiuo regalis, Maria l- Io consularis, Virgi Ilo,Statio, Pontano pulta. A loco Martialis Coam. Horatius Laconicam, si te m Statius, S Stroaius quibus OebaIis. id est, Laconica nuncupatur Lucretius, Virgilius & Ausonius Moelibeam,Mantuanus Romanam, Sidoniamq;: qui praeterea l, sam dixit, nimirum a veste, unde mollis dicitur Pontano, Crottae, sacra Ausonio & Str
2 io, libata Martiali, Piudentio supplcx. Dicitur denique ipsa purpura dibapha, id est,
ποπυρα. id est, Simia purpurata. In varios usus potest adhiberi pa-icentia, nempe vel in hos, qui tametsi magnifico cultu sint ornati, tamen cuiusmodi sint, ex ipso vultu moribus cognoscitur: vel in hos quibus dignitas indecora additur: vel quotiens rei per te foedar, asci titia percgrinaq; ornamenta indecenter admouentur.Quid enim tam ridiculum,quam simia vestita purpurea veitc ξ Atque id tamen non raro feri videmus apud istos, qui simias habent in delicijs, ut quam maxime possunt,ad humanum morem ornent ac vestiam,aliquotiens& purpura, quo paruatientos,aur imperitos fallat,proq; homine salutetur simia, aut s deprehentus fuerit fiscus,res magis sit ridicula. Η πορφύρα παρὰ τία, ποπορ- δι-ρσέα, id est, Paetur dra ream Huduanda in . erti simum iudicium ex collatione nascitur. Vnde emptores mercaturi pu rpuram, ne fallantur, alteram adhibent purpuram. Licebitvti:quotiens negabimus infantiam .aut inscitiam indociorum plene depraehendi, nisi eum eloquentium di eruditorum scriptis conserantur. Etenim si vel Salustium conseras euin Cicerone,iam velut Obmutescit ille alio qui per se disertissimus. Resertur adagium a Phς hammone Sophista in commentario defiguris rhetoricis. Meminit& l crates in Oratione Panathenaica ,-ς νερ ἀὐ in μύρου - ἀνυυσον Θ--μω Mμ μυς ιμ- παραμν-τες .i. Sed quemadmodu purpura & aurum consideramus ac probamus, purpuram cum Purpura conferetes. Haud arbitramur prorsus, inquit adagiorum aut hor.
α προσδιωυ- fore, si de coserenda Purpiara totum huc astripserimus ex Aureliano Flaui, Vopiscit Miministis, imuit, fuisse in templo Iouis Opt. Max. Capitolini palinam breue' purpureum, lanestre: ad quod cum matronae,atque ipse Aurelianus & Probus & proxime Diocletianus missis diligentissimis consectoribus. requisiuinam tale genus purpurae, nee tamen inuenire potuerunt. Dicitur enim Sandyx Indica talem purpuram facere si curetur. Allusit huc Quintilianus lib. t a. de generibus dicendi, agens de dictione. quae, quod mediocris est. per se habet admirationem, sed admotis ijs quae sunt eximia, desinit esse a Gmirationi. Habet, inquit,admirationem, neque immerito. nam ne illud quidem saeile est, sed evanescunt haec, atque moriuntur comparatione meliorum: ut lana tincta seco. circa purpuras placet: at si contuleris, etiam lacernae conspinu melioris obruatur, ut ouidius ait. Haec ille: Athenaeus lib. 3. dipnoisphistarum ex Apollodoro huiusmodi quoddam re fert prout rbium, λοώτερα τῶν πορφυραν, id est, edacωνε purpurat, idque ductum existimat, vel a tincta purpura, quae omnia quibus admota luerit, velut ad sese rapit, sum; col
D re res vicinas inficit, additei: lucem: vc l ab animante ipso quod quicquid nactum fuerit,
retinet ac devorat, de cuius voracitate Plinius: lingua inquit purpurae longitudine digitali, quae pascitur deuorando reliqua Conchyliae tanta duritia aculeo est . Conueniet in edaces . aut in eos qui omnia in suum compendium vertunt. Fortasse durius, sed non ineis leganter accommodabitur, inquit, idem author, ad reges δν ορ- , aut aduocatos, qui purpurati omnia conueriunt in fiscum suum:& quocunq; se conterunt, abradunt aliquid. Sic ille . Sed λίγκη, Graecis non tam voracem & multi cibi hominem aut helluonem:qua exquisiti delicatio: liguritorem de ratillonem significare videtur; quod non animaduertit ille. Σαρ αδν, id est, ι- ra Santauca, de colore praecellenti dicebatur, prae cipuε purpurae, per iocum autem transfertur ad eum qui pudefit, aut qui ob plagas sanguine tingitur. Sardo enim insula ingens est opposta italiae, in qua variae purpurarum timcturae audat iis inaeq: fiebant: Aristophaues in Pace. H, antime νεων . - βάμμα Σαμδων-ν, id est, quam ille praedicat color is esse Sardiniaci. Idem in Acharnensibus: l in
327쪽
μὰ σε βάψω Σαρδιὼν κα r. id est,ne te linam colore Sardoniaco . Ita enim citat HAdagiorum author . sed Zoographui pro σα δων-δε ut in contextu Acharnensium le- Aristopha- giti. r,teponit Σαρδαυών, ut Scholiastcs & Suulas redie legum. Sic etiam carmen melius res com cc n. stabit,inquit,& similitos in thico. ubi Sintextudi in scholijs --κα, recte scribi- ς- rur. a Sardibus quidem Lydiae Sardianus deriv.mir, proci or&Mrdiamcuin, postcsit uvat haut hore Sic phano. ab insula autom, quae Grzecis i Me, Latinis Sardinia dicitur, bardonius, Sudqu3,& Sai cloninus probc dei tu itur apud cunde Stophanum: iud licii umnihil pud Aristophaiacm lcgi porcs . cum versus quinque syllabarum diction tau postu-lcnt. Quamobretia author adagiorum Σαρδω n. ncc α' ια os cie legit: luanquam Suidas quoq; in Σαρδω.hab otisa uua Σαρδωναο ν. At isto pixinis Scholiastcs Sardiniaca sirilitis, interprctatur Iubram vel puniceam. Σαρδοι' inqui Juasula una P scpicnx stadiis LX. distat in liuae de . 3 Orsica. In ca purpurae nunt δαφοροι as ' os ιπιταν, id est. excellinio no varia, ut adamipilo gloruin a thor , crist, & praecipui tulgoris. Vel Sardimaeam dixi i qma in Sardo Lydisti μ τλ' Σαρδὼ τὰς Λυδίας, non recte: Σας φ .us enim plurali nomine taminino urbs Lydi, dicitur, non ΣαHa) dicendum iguui et, Σανδως. id est, Sardibus. Sic&Hei Dchius: διαδ ορα γαρ έν - ' Σουρδm βαμααπι) tincturae rubicundae liunt. insinuat au- Fitin Iuli vcruti dicat, flagiis ad languinem usque caesum iti. In Vespis etiam Scholiastesset ibit Sardibus venuntiat i iolita tu ite vestimenta Persica. Chorus rusticoru in pace Ar, stophanis, inquit se ni ille domi deliciss suis ruralibus fiui qua in militia videre
ιτ ταν - πὶ incluta Cynicenica, ut stribu aut bori dein Magioriani, dcaccus non cluetidum appellabatur apuia Atticos, dicebaturq; in eos qui metu quippian; iuue- corc saccrcv t. nam CD ic ni duobus nominibus notati sunt, timiditatis & mollitiei. R Onsetur in Plutat hi collccunc is . Meminit & Hesychius , addetis Cyaicenos ob mi ni-tι n0lato Quod Iotus client. Eadem fele Aristophanis interpres. Stephanus addit cos fuisse grauce, i , r bonorum Vr ationibus: Haec ille: non satis aperie. nou enim de quo tib dc dcc Pi e non cluendo accipienda est c yzicena tui aura, sed de mollitie, & dc praepo, itera , cnta e In prati is, ut paulo ante ex Aristophanis scholiaste citauimus: aut de eoiose lassis clo C, Iloci irail Rin Sco, λυσιλα ιν,ου UOν dicum:cuius icterrima libido& Dιccrabili, imor, ut Lactantii verbis utar ne capiti quide parcit, de quo plura leges in misees lancis crodaei de in Eluliadibus eiusdem authorisadagiorum, proueibio Phici dirusare i quod coci uptum est pro mimiai ιν.ὶ Citat , etiam illud Suidae'. F ιμμα H
nos I ii sic ues Tytalicooruni de praedationibus. Zoographo aliud Strephanus dicere Vidctui .m c yZico xa be Propolii dis iuxta lierronesum. inde inquit Saeptianus fit Cyri tuas Dos uiuuaa Cyriccnicus, i tanquani gentili etiam pro postesiuis utuntur aliqui:
non iam de Cyzicenis dicere, sed lini pliciter I hyrrhenos interpretari inlcctos alij S, dc predonos liciamnes, . SOlcnt autem addit mox aci toruin aut thor γ tmeturae insignes a locis habere cognomen. Simili modo dictuin est c/ι --.Συρα - - , θ-Σαρώο- νικον. Ego vcro Syracusiam tantauram purpuramuε apud authores mulam laudari inuenio.& i s ceptus mihi videtur ille inde quod , csychius scriptit: βαμμια c melius βαρο o
qvid. PtC m saanmatia Cyzicenicientione repetita sunt. Em uiuia Graecis communiter ita
328쪽
tinctum sentiti at. hoc est. liquorem. in quem cxcitandi appetitus gratia edulia intinguia turr hunc sua dialecto Syracusam bamma nominant: nihil hoc ad purpurae aut aliam vestium tincturam . . Sed reliqua aut horis adagiorum in huius proiictbir explicaticine a d- damus quoniam ad Purpuram faciunt. Est inquit aestimatio rumorq; consi quoias homi, num vitam,ψclut tinctui .i quaedam, undc carbone notari dicuntur,qui damnantur & no-
tunicit illud Ennianum apud A. Gellivus: unias matis, avi qua bono dicto. Aildani quod est apud ' Herodotum. Quum Acthiopum rex conspexisset a rcge Persarum missam
vesicm purpuream,rogauit tincturae rationem. Eam clim ab Ichryophagis didicisset δολιμ, μεν ἀνορώπεκ ἐφη δ' - τε- -- , id cli, non solum ait homines esse lubdulos, sed& vestes illorum cile dolosas. Proucrbium perelegans usurparia Graecis an naiaduerto. Extra leucoparaphus,imus vero hoop.rphyrus, in cum, qui vestibus quidem frugi utatur, intus tamen, id cst, animo, luxu diffluat. Sumptum id ex ristoriae cum Anti patrum quidam laudibus cssurrer, quod trectapprimes rugi. acaustorus, & victu praepa cus: inquit Alcxander r.etro μος λευ-- aος ε ι, -' δ' μων ό σποπυ-
Symposiacis prouerbiali figura dixit, homi ni significas magnificuvestitum, nam huiusmodi finguntur in comaedi s milites gloriosi: a uinu insigne cit chlamys purpurca.quein- admodum indicat Donatus. Ita Lucianus de milite: του . τάρυπον λήγω ἀν ω χλαμυ A
U A N T V M ad purpurarum usum in cibis attinet, inquit Rodeletius,
uniuersu scribit Galenus Purpuris, Ostreis, leniq; Ostracodermis omnibus hoc esse commune, ut salsum in carne succum cotineant. qui aluum subducar,cari vero dura sit: scd laaec unicuiq; magis minusq; inest,qua 'litatis quintitati Ni ratione. Sed in purpuris diuersae partes,diuersam naturam habct. Athenaeus cx Diphilo: inter pilanas & buccitra purpurae M mediae lunt naturς,quarum tracticii mul Ii sunt succi, i grati: reliquae partes salsae sunt & Traeli lim dulces,facile distribuuntur& humorcs corporis vitiosos ad iustam temperationem ἐπί- ut iut e amνὶ reducunt. Rursus Athenaeus e Hiccito. Copiosus alimur,maioriq; cum volupta-
C te vcscimur papauere purpurae, quam cae;crorum quam buccinorum magis tamen sapit , is, ' scillam vi&Concha tota. Pc cubare cit his N Unguibus, quod coctae iusculum spissant. Elixi quoq; seorsum purpurarum tracticii ventriculo male affecto prosunt. Hactentis R, Cocte ius
deletius. V Vottonus quoq; ex eodem Galeno, ut videtur, carnem purpurarum, sicuti & culum spis- caeterorum testatoru, dura esse scribit, ac proinde iis exhiberi solero, quibus ex malorum latit . succorum copia cibus in ventriculo corrumpitur . Et harum quidem de buccinarum car- C VO du anem duriorem esse quam aliorum, laccumq; giguere crassiorem, minus tamen glutino- β' sum tenaeemque: sed in earum partibus distriliten esse. Quod collum namq; appollatur, Ga - , , prae duritie dentibus aegre confici; parcioremque laccum generare &stomacho gratum esse. Partes vero inferiores,& quae μηκωες, id est, papauera vocantur, molles esse ac facilius quam colla confici:aluum mouere& urinam, sudore'; ac saliuas ciere. Harum fis quentiorem usu choleram gigni. Purpurae maiores, inquit Xenocrates, duriores sunt, & Maior earum coria mediocriter corrupuntui: colla dissiculter nficiuntur,ςgre secedunt, greq; du tum eorrumpuntur. A ptae stomacho, pauci humoris sunt, vix mandendo dissolutae . sundum vero aut carum excrementum,facilc conficitur, facile secedit, maiorem piscis facultatem asteri, urinani ciet,ladorem mouet, sputum aeat. Si quis eo largius vescatur, bilem nau--is eamq; facit,&atri humoris copiam gigniti partes autem ad caudam pertinentes, aut ex- gi nip tremitates earum,quae eiusdem sunt generis quae turbinatae sunt, omnium sunt aptissimς, tum e.rum earumq; usus elixando & assando hum0irem ex se omittit ori gratum, ventriculo idoneu, excremen- aluum subducentem dulcium urinarum motorem, parum tamen carnis facit ad Cochle um iacit. rum proportioncm.sed & ori suavem odorem conciliat. Ad vini potum incommodaereli- .diatae nutriunuassatae vero durae sunt: carum excrementum, quod testa continetur, sistit
more buccinarum. Haec omnia Xc cratcs. Ab Archigine apud Galenum, Scribonio Largo , & Cornelio Celso purpurae & murices cenientur inter cibaria, quae stomachum roborant. Celsus etiam minimc in ventriculo vitiati testatur. Et Aetius cx Ostreoru ge- Stomaehonere purpuras & buccinas reliqui , pr.eleri in curatione colici affectus a frigidis & pituito- utiles sunt. si, hutnotibus. Scribit Lucianus in Cynico purpurs carnem non in cibum modo coucrii, ut eouuiu sed tingere etiam posse. Coquuntur autem teste Platina eo modo quo caetera Cochyli . tiu.
329쪽
v R P U R AE teste Plinio contra venera prosunt. Nicander quoque contra dorycnium in cibo praedicat strombos de calcham .id est,purpura. Pulpui stolae partes internae in oleo percoctae mitigandi doloris vim ha bent, inquit Rondele lux de saliua carundem , quae admodum lc nta est. sccantur de apbutinantur vulnera reccntia, maxime si cum pauco sanguine diaconis adhibeatur. Κiranides si bene memini ad hi micraniam: cxo cruda porphyrae, inquit,illita fronti mitigat. Callum quo se operiunr,tulum glutinare neruos praecisos h Plinius restatur. Ad oris tetros absque ulcere odores, Galenus hoc recuset remedium euporisticum: Ex Osfreis, purpura & buccino cum myrrha utuntur quidam acumq; cubitum eunt,aceto acerrimo colIuunt.Purpura usta secundum Dioscoride, dentes abstergit,excrescentias in carne cohibemulcera purgat,& ad citatricem perducit. Sese nus in undecimo Simplicium pauIO iusius eadem docet, atq; ' Resineta purpurae crema- F tae testis eandem vim tribuit, quam pompholygi, id est, siccan di tine rosione. Secundum vero Aetium purpurarum testae cum aceto potat lienes tumentes sanant. & secundas morantes detrah unt. Vstarum cinis ad eadem confertiad quae buccinorum de quibus suo loco. His addat Diostorides, Ionia vocantur purpurai una buccinorumq; mediae partes, cir ca quas testae volumen clauiculatim intorquetur. Cremata simili modo maiorem purpu iis buccinim facultatem uremii consequuntur,quoniam apprimendi naturam obtinenti , Plinius purpurarum testae cinerem discutere pustulas verendorum e melle ait. Ex pur puris ustis dentisticia optima sic conficimus. Eas ustas vino extinguimus. abluimusquevdeinde aceto rosato,post rc mo aqua rosarum. tum melle scillitico, vel oxymclite exceptis. S ad consectionis formam redactis, odoris boni, saporisq; conciliandi causa rotas & c ryophylla addimus. ide- cinis cum puluere glycyrrhiχae, papauerisq; semine, ex crem re hordei de pauco vino albo sumptus pulmonibus male affectis mire auxiliatur, fluxiones inhibendo,& id quod iam fluxit absumendo exiccandoque. Buccinorum purpurarumqttesta nquit S Galenus quandoquidem durissima est, nunquam absq; ustione utor. A tque usta quidem desiccandi vim possiden terum ad unguem eam laeuieare.plamq. pollinis Gin modum necesse i st, tundendo sei licet di cribrando, quod tibi coli native sit in omnibus lapidosis ic staceis substantiis praeceptum . Nam ni sex adite latuia finiriddita, arcnis similia sunt. Per se illa ium tritarum farina ulceribus realignis coli petit. id quod ipsum
quoque commune est omnium quae citra insignem mors una descc ant vi hcunntorquirpe cum alioqui fluxionum causa exis aut . Sed & aliud est omnibus id genus commune: nempe ut cum aceto, aut xycrato aut Oenomel ite aut oxymelite idonea sint ulceribus purrescentibus. Idcirco lapides omnes, ubi ad eum v sum applicantur,alii magis, alij munus, certe omnes conserunt. Hac h Galenus qui etiam lib.de compos .med. secundum gener .ia purpuras cum ijs recenset, quae propositi albi emplastri aduersus ulcera cacoethe de hsepulora candorem tueri possint. Adduntur & restae purpurarum ustae apud eundem eodem libro in quinto capite, uti etiam apud Aetium medicamentis pilos ait nuantibus. Idem cinis utiliter cum melle illinitur ulceribus capitis de fimilitrer mulierum mammas sanat: panis etiam resistit utroq; nὶod aue opus sit incipientes discutet e. succinctos emit tere. si recte obscurus quidanis x Plinio citati idem ex Dioscoride purpuris attribuit, quae apud Calenum ostreis ascripta leguntur . remedia quaedam. Paulus Aegineta tertio sui Hoperis volumine, eo capite quo agit de columellae oris inflammatione, ait thore GaIenodocet, plerisq; oris de colli assectionibus prodesse suspensum ex collo aut adfligatum homini seniculum ex marina purpura, qui viperae collo cit eundatus tam strangulauerit. Verba Aeginetae haec sunt Graeca vi Marcellus Virgilius recitat,ex quo hoc exscripsimus:
μαρ finis r--c: hoc est,ad gingiuas etiam salutare eli tilun d purpura marina, quo vipera suerit ceruici circumposito suffocata, hoc eireundatum tonsillis de omnibus colli causis,mirific e iuuat, ut Galenus testatur. Ego hoe apud Galenum non memini legere. Avicenna est inquit certum inter experimenta quae agunt vi quadam occulta in a Legibus. unde suffocationis periculum est,fle uuae de tonsi ilarum et omnino omnis su tutis partiumsi filis tinctis cum alargiuan interpres vertit iniri cς marino straguletur vipera:
330쪽
A rvim deinde cireumdetur eis collum aegroti. Mirabiliter enim iuuat. Plinius ab aliqui- ui, ι.εbus strumas circumligari lino siinpliciter, non purpureo scribit, quo praeligata inita caput vιpera pependerat, donec exanimaretur. Inuenio & ex lana vel vesti nemo purpureis,
id estipurpura iniectis,remedia. Aetius purpuram hircino telle madefactam muliebri vim si s sic. 34. bilico diebus septem imponi iubet:& deinde crescente luna,si cum νιro congrediatur, c5. cepturam esse existimat. Meminit huius etiam Galenus opere de compositione medica- Αφς' 'ςς mentorum secundum locos,apud quem ibidem in tertio, capite primo Andromachus me ''''dic amentum quoddam auribus initillata iubet; deinde lanae purpura insectae tomentum Tomitum indi. In eodem libro Archisines post medicamentum auri insusum, purpurae lana iubet lanae purpuobturari. Item lib. . cap. 6. tomenta Purpurae Laconicae muccntur arido cuidam Ascle- ra tinc aepiadis medicamento ad oculos, Methodi etiam 7.de 8. panniculo e purpura marina siue qui . vero Tyria utitur, quem & modice astringere dicit. Et in libro de praecognitione ad Post hu- ψ mum imperatori qui ex astum pio cibo grauabatur stomacho, purpuream lanam nardino pigmento calido intinctam, ostio ventriculi imponit. Lana per se Conchylio infucta, i quit Plinius, auribus magnopere prodest: quidam aceto & nitro madefaciunt. Fimbriati v autein marin rum Purpurarum sto illi cremari sol nt, ut lanae, mundi & carpti, in fi
Aristoteli Buccinum est,ut mox fusius patebit, Homero,ea teri'; G
cis praeco,cui varia ab illo tribuuntur ollacia,ut populum conuocare ad c
cionem,silentium indiccre, comitari in itinere viros aliqua dignitate praedi,tos, aut eos, quos illi ad obeundum munus aliquod mittebaut:prςterea sungebatur aliquibus in sacrifieius mysterijs .ct epulum etiam apparabant: in pri mi' i caduceatores agebant,& nominatim quemadmodum legimus apud Liuium c C'du eratorem mitti, qui inducias ad sepeliendos mortuos petat. At vero apud solutae Orationis scri prores κηρυκερ sunt,qui praeconum vel eaduceatorum munia obeunt: de quibus omnibus significatis consule thesauru linguae Graecae. Praeco autem ab hoc animali evocari fortassis meruit. Cum enim Triton Concham inuentam excavasset, secum eam cb-rra Gigantes tulisse scribit Hyginus, ibique sonitum quendam inauditum per Concham emisisse .hostes autem veritos nequare et immanis sera ab aduersarijs adultera, cuius esset ille mugitus. sita se mandasse, de ita vulas in hostium potestatein venisse. Romani Tritones cum bucernis fastigio Saturni aedis superposuerunt, ut significarent i commemor fione Saturni historiam quasi vocalem esse factam cum antea muta , & obscura, di incognita suisset,quod etia testari videntur,ut inquit Macrobius, caudae Tritonum humi merista& absconditae. Habebant praeterea Romani argenteos Tritones qui pugnam buccinaM exciebant. Suetonius: ' Quin & emissurus Fucinum lacum, naumachiam ante commisit: Sed cum proclamantibus naumachiariis, Aue Imperator morituri te salutant, respondiussit, Auete uos, que posthac vocem quasi venia data quisquam dimicare vellet, diu cunctatus,an omnes igni ferroq; absumeret, tande ne sede sua prosiluit, ac per ambitum la-D cus non sine foeda vacillitione discurrens partim minando,partim adhortando ad pugna compulit. Hoc spectaculis classis Sicula & Rhodia coacurrerunt duodenarum triremium,3 sngulae, exciente Buccina Tritone argenteo qui e medio lacu per machinam einerserat. Vt itaq; κήρυξ est Graecis qui buccinat, ita Buccina etiam latinis proprie cornu recuruu . quod tubae modo inflatur. buccina,inquit Isdorus est qua signum datur in hostem dicta a voce quali vocina. Alij a bucca dici volunt, quum tubam significat. Bucea, inquit Hieronymus vocatur tuba apud Hebraeos.deinde per diminutionem Buccina dicitur. Varro: N Orphea vocari iussit,qui cum eo venisset,cithara cantare iussus, buccinam instauit. Liuiust Equitibus imperauit, ut ad tertiam buccinam praesto essent. Cicero: Signum buccina datur. Est quoque Buccina pastoralis,qua oues & porci appellantur. ν Columella: Ad que saturae pabulo libenter recumant,cum pastorali signo quali receptui caniturniam id quoque semper crepusculo fieri debet, ut ad sonum huccinae, pecus,si quod in sylvis substite. tu, septa repetere consuescat. Varro, Subulcus debet consuefacere omnia, ut iaciant ad