장음표시 사용
11쪽
eteris rebus, huc pertinentibus, quantum in nostris viri bas erat, eX posuimuS. De ratione atque methodo quam in critica teXtus antiqui emendatione, singulorumque in loco
rum difficilium interpretatione secuti sumus, partim in disputatione ipsa eX positum est, partim suo loco caussas ediximus,
mi opter qua aut teX tum mutare, ut antiquam dictionem
pro recentiore atque Vulgari recipere ausi sumns De vita Ennii, ingenio, doctrina, atque scriptis singulatim dissereremon placuit id quod ab H Columna copiose ac praeclare praestitum est, quem supplere tantum, haud novam Fra- umentorum editionem ad nare, in voluntate positum sint. Qua ex supplementi ratione, editionum quoque, si ita ludere licet, recensum subdidimus, qui pariter apud Hesselium desi-ratur, ac in quo partim de Variis Collectionibus locuti stimus, in quibus potitae nostri reliquiae aut seorsim aut cum aliis Iu dem aetatis atque generi auctoribus editae sunt, partim de vitiis ac erroribus, qui ab interpretibus commissi notatione nobis indigere videbantur. Qua instituti nostri rationes indi cata verecunde eorum judici nos stimus. apud quos de uostro labore judicandi est facultas. si
Ludovisus Vises primus fuit, qui de colligendis illustrandisque Doetae nostri fraginentia cogitavit, ut ipse fatetur ita noti ad August. de 1V Dei. II. I. Bas. p. o. roben. 52 LOI. . Sed ne opus absoIVeret, morte impeditus esse videtur.
i564 Roberti et Henrici iam ni fragmenta veterum Moetarum L
novitate rei, adhuc nondum tentatae haud parvam excusationem habet prima haec lini fragmentorum collectio. Leguntur iram menta, singulis tu titulis disposita, inde a pag. 77- 36. sed sine ordine necdum face cratica admota. Ex L. Annalium fragmentum antertur, qui libri numerus ex libratioriam Vitio aput Festum pro I ita textum vetiisse censendus est. Nam Ennius octodecim tantum libris' longi operis ambitum circumscripsit. Alius Iocus ex primo Annalium. Qxx rupta Nonium citatur Ilia, di ne os, quas aerumnas e tuus ad Ilione tragoediam refertur quae ab Ennio utiquam scripta est. Item Lupiastae comoediae tribuitur versus, qui in primo Atinalium nune ita legitur: hic, quem nune tu tam is iter inermuim. Huius erum nomin1 fabulam ab Ennio scriptam non noscimu: mendandus deinceps versus ex Nonis laudatus tanda forent ruetus visa quo Pro aginem, Dem eruta sic dedit Nobeis unde orem fruetus υMemqua myamen. - Εκ Sabinarum opere aliquid citatia, quoaene debet ex satirarum; item ex Probra apud Onium, quam absurdam interpretationem notavit jam Columna P. 29
12쪽
.a59ο. Q. Ennii Poetae vetustissmi fragmenta, quae βμerfurit, ab Hieronymo Columna conquyita a Mosua et e licata, ad Daunem Ilium Neapoli e typographia Horarii Salviani. 4. Pag. 5O5. Qui primam hanc omnium. quae supersunt. Q. Ennii fragmentorum editionem accuratius inspexerit . . . boni interpretis claudem et in explicandis locis difficilibus, et in conquirendis id , quod praecipue in tragoediis factum est locis parallelis Graecorum, quos Poeta in e tendo ante oculos ab iit, rauctori denegare non poterit Quae tamen eadem diligentia desideratur cum in annalium intenrietatione, quatenus ab historia lucem accipiunt, num in litica operis Parte, cujus momentum atque gravitatem in hisces studiis nondum perspectam satis ia- haesim videtur editor Quae in volumine contenta sunt, ita invicem sese excipiunt: Primum Iocum occupant testimonia Veterum auctorum des Q. Ennio quibus adjuncta est Oetae Vita cum satis magno eruditionis lectionisque adparati descripta Fragmenta ipsa iti quatuor to. mos distribuit Columna: primus Annalibus assiguatus est quorum quadraginta libros Profert auctor codem scripturae vitio deceptus, quod supra i Stephano notavimus Alter sistit Phageticorum, igrammatum. Set ionis seiciarmi, foli, Satirarum, Prot lici et Praece tortim reliqNias Tertius continet tragoedias comoediasque, quae sequenti ordine inducuntur Ex tragoediis: Medea . Altera Medea, a higenia, Aehules ax, Telamon. arietoris Insra. Alexander, Andromache, Itietiba. Eumenides . Duloresces , Erechtheus. Cresihontes. Athamas, Andromeda. Tel hus, Thyeses , Phoenix, Menalty e, Alcmaeon. Cres Deo Alcesis , Nemea. Ilio;ια, Antio a. Ex conaoediis, Am hithraso, Ambracia. Pancratiasses Quartum denique tomum vindicant sibi ex Memero fragmenta, et quae praetcrea ex incertis plane libris asseruntur Multa Iane huic operi inesse debere. qua in magni Viri acumen oculumque criticum flugerint, res ipsa docet uiade haud inutilem operam navare nobis Videmur, ut ad paginarum ordinem, qua fieri Potest, brevitate ea recensebimus. Pag. 54. Versus e primo Annali . . . mitis, Nate, a Missis illa in tuta Roma, non Εntii est sed Virgilii, apud quem exstat in Aen. VI. 3i. Citatur apud Isin IX. II. Alii a Ilomulo . t En huius et e quo factum est Ennius IIujus, sed perperam. i. Merulam ad Enti P. CCV. P. 35. In versibias: legi reditu rumore ruinas IIox atris si re domos voli timore seramdo, tria ultima verba, Momii rumoreliseeundo Fenestellae ex quo ap. Oraium laudantur, glossam esse recte. . iudicavit Merula P CCCCXLVII. CL ad Aen. VIII, 9O. d. II1. Meyn. P. 29S.
P. 93 ei a Ali νhetoricam eo roen . . . ad rasotum reseriantur. quae Fortierit Glossarium ex vi , XVIII., annal. citat. f. Meriit P. DCII. P. 299. x Satirarum libr. I. citantur quaedam, sed haud dubie
apud Donatum pro libri sexti numero reponendus est quarti cum Poris Phyrius ad Hor Sat. I. o. Ennima quatuor tantum Satirarum libros edi. disse tranat.
P. 3o3. Liber nnii, Aerosi Aides inscriptus indueitur sed Cicero ae M verba des Div. II. 54. de versibus tantum singulis in Ennii operiabus obviis, intelligenda. P. 323. Fragmenta ex altera Medea Ieguntur, de quibus cf. nos infra in Arg. Med. P. 362. Versus ex Arinromacha citati sae syssus summeis edi et Quid Metam praesidii cet conjungendi sunt, ut ex CiC. Tusc. III. 19 Patet. P. 363. Versus a Cicerone Tusc. I. 44. Iaudati se reliquias . . . .
divexarier in Andromacha fabula eponuntur sed pertinent ad Ilionen, ut clare videre est ex eodem Cic. Acad. IV. 7. non ab Ennio scriptam. sed a Pacuvio. Ex Ennii enim Ilione, quae vulgo Creditur, Illum omisnino fragmentum ab antiquis auctoribus allatum invenimus quae igitur P g. 445. ex hac fabula a Clumna ponuntur, referenda sunt ad Pacuvii Ilionen excepto illo: Ομietas animi. . . . quod heXametrum Iet eamque ob caussam a Merula jam ad Incerta ex Annalinus relatum est.
iti P. 3 3. In eadem Andromacha ectus Iegitur . . . di . . . . m est .uam mussare si qui ita restituendus: Diee jam mater Non est, jam mussare sne Sed ex Attii Andromacha aperte Festus citat.
s, 335. Distichona Tissaegetem etc. a Cicerone Tusc. II 4 suppresso
Uctoris nomine eitatum, et ab editore ad Ennii Hecubam relatum non hujus poetae est, sed Attii potius ut eteris Iectionis arietas p. Cic. I. . Probat, secundum quam, quae Vulgo Ireuntur falsumque est iuua, o i robe, Etsi cet ea ita essemntiar: Diaumqua es 4llud Aeri Proba eis et Quam lectionem etiam Cl. Wouius in textum recepit.
P 433 Nova tragoedia, Gnme inscripta, Perperam ex Nonio era
c latur cujus verba fretum Iecundum veram lectionem ita sonanti fretum neutri tantum generis esse olumus Maseul. Ennius: Crassa I uisis oritur, Omnem pervolat eaeli fretum non igitur ' Ennius Crestis: A st μυι-
13쪽
puisis et ut a COIumna legebatur De Cres iis tragoedia, ab Ennio scripta, nihil omnino acriptis litteris traditum et P. 465. E incerta tragoedia fragmentum legitur: uiuisne nomine fieri praυiιm. Sed vera Donati lectio est: Tum memini me fieri, una, quod idem Columna jam in Primo Annali recte reposuerat. DP. 5o4. Perperam in texta est intium mira culum tari quam ab Ennio dictum. Pro quo reponi debet seuestra ut patet ex Macrob. III. u. Item Antonius Gnii ho vir doctuet cujus scholam Cicero os laborem fori frequentabat Salios Herculi datos robat in eo Olumine, quo disputat,
quias fenosra, quod est ostium minisculum iu sacrario risus ei bo Eunius etiam uos si Haec fere sunt, quae nobis, Itbruin e luentibus, notat digna sese offerebant; quibus quam Parum celebris auctoris laudibus meritisque detrahatur is optime' intelliget. qui ipse sorte exemplo suo difficultates expertus est, quibus hoc studiorum genus remitur. asso. Fragmenta mmmie in et Phaleticorum, ' in Petri Pithoei Epigrammatum eterum Collectiorae Par. 12.3594 ammenti Tragoediarum, tam Mart Anton. Debit Syntagm. Trag. at m. Ant . .
Apud Fabrie in Bib Lat. I. p. 666 ed. Em prima hujus libri editio ad a. 15o7. laudatur sed haud dubie est Vitium typographi, cum magnus vir ipse aliis locis cf. ΙΙΙ. p. 234 nunquam hujus editionis mentionem faciat. Quod
ad recensionem triam attinet fragmenta magna cum lix lustria eo quisita sunt, doctisque editoris Pinationibus uuam haud raro lucem acceperunt. Ordo, quo inducuntur, est hic Achilles, Max, Alcesis. At maeon , Alexander, Andromacha eX qta delendus versus Dic jam matre non es cet. tiam Attii est , Andromeda in qua fragmenti Ad αυα tionem eoeli ingentes fornices, duo riora Verba ad Varronis, qui id citati orationem pertinent Athamas, ref hsrites, Duloreses, Ereehtheus, Eumenides, Iliona delenda, cf. si1Pra ad Col. I higenia, metoris Lustra, necuba, Medea, Meuali μα, Phoruix, ct in qui rectius carmen epicum fuisse putatur Telamon, Tel lius, Thyestes. Ex incertis tragoediis multa proferuntur, quae facile loco suo restitui potuissent ut . S. P. O . Andromachae nomen qui indidit, ad Andromacham, ibid. etyropter Parim et ad Ale Xandrum, ibid. In luseris Hos et ad Hecto-- Lustia,' aliaque, quae singulatim recensere longum esset.
EDITIONUM. λ piss96. Q. Ennii Moetae eum rimis censendi Annalium Libri XIIX
Fragmenta conlecta, composita, illustrata a Paullo P. F. P. NMerula Lugd. Bat ex ossic Io Paetiti, et Ludov. Elzevirii. 4.
Fragmenta ex Annalibus solis expressa sunt, a prosecto novam ciniae nostri textus recensionem hic liber incepisse videri potest Sermo antiquus summa iam cura e schedis Grammati Corum aliorumque aucto-mm, quae assim Obveniunt animadversionibus redditus est multa in Annalibus raccesserunt, quae apud Columnam desiderantur, Uaeque Μe mala , magno satis apparatu critico adjutus, auctori Ennio restituit multa quoque alio ordine disposita quam quo ap. Col leguntur. In subsidiis. qnibus ad textum critice emendandum fragmentaque nova inserenda ipse se usum esse in praefatione fatetur, primum locum sibi vindicat Cial urnii iisenis NS des Continentia veterum sedarum ad Trajanum Princi-Pem tractatris, quem in Bibl. Reg. Paris. Vidit et excerpsit 1 Deinde Glosarium graeco Matinum. quod ab Gidie Fornerio I Ct acceperat, cuique ad rariore voces rauciores quibus eae in deliciis fuissent, rad- scriptos esse testatur Tertio denique loco accessit Semius. Virgilii interpres, IIS. Petri Danielis, quem lamen passim tantum, Obiterque in pexisse videtur ἔ multa enim nos ex eo pN Burmann fragmenta Prottesimus, de quibus hac in editione nullum vestigium. Vita Ennii praefixa est, ad
auCtoriam veterum testim Orna ora cripta SeqMitur Corinnentarius amplit-smus , in quo non solum id sibi propoluit editor, ut historiam rerum Romanariam, integram intinianis Versibus adponeret, verum etiam. Hi data occasione, aliorum quoque veterum auctorum fragmenta et primo in Iu-Cem Proserret et emendaret illiastraretque Quae doctrinae liberalitas admodum sane editionis hujus pretium auxisse eet judicatur Pauca tantiari iNVenimus , quae notatione critica indigerent, quale illud, Modin quarto Anualium libro legitur, Ga arire solet cet. quodque ex Epicharmo est e. Varronis verbi declararit Item in primo Annali male ex Servi citatur: is desse Musa qua cet cum sic potius in Servio exstent: Ennius ad Musas, quae ... - Ex incerto Annalium P XXXV. ei- tantur: Pro ter stagna rahel ces quae ad Sotadicum tinii reserenda
sunt, ut patet Festo sub Cy rio; et p. XXXVI. DIVtris subleime iter cet. quae ex Mectoris Lustris depromta sunt Ibid delenda est vox septem- Ara trio
dex Calptirnia, ut Meraila auctor est, Praef. p. s. euius chaliastes fuisse Ustur, ne. tamen admodum iditus, ut ii em Alerulamonnie Ca p. a Laius F. p. a Chr. Dauin mimn inmisceli Lips. Nov. Tom. VII l. p.'363 pridem perlissa opus arbitet abatur; monent ei, cum Paristis effet, ostendi potui QEdna noti iam, ut videtur, haud satis no . t. in eas ripsinina virorum eloetarum gratias qui adhue Calpuratum S. Parisiis exstare a
14쪽
ario, quae tanquam tinii rustillum in. textu legitur 'sed estFesti qui aliud fragmentum ex ejusdem poetae Iphigenia laudat Iuluerat terras stellas. Inde verborum' mali in me operis desideratur qui si ac. cessisset, melius multo Virorum doctorum usui Opus accommodari io.
In his etiam catalecta. h. e. epigrammata latina, aliaque poemata minuta, Vel fragmenta veteriri poetarum, interque haec Q. Ennii poE.
Repetita est editio a. 16 I. 3, 1617 Fragm. tu metita Pyeud Virg. edit.
ri ensigati . Gem. Io. Vossu. Ugd Bat. ap. Ioan maire , Liber rarissimus, ac ob magni ossi castigationes inprimis aestimandus. Testimonia Veterum scriptorum de antiquis tragicis initium faciunt. Sequuntur L. Livii Androniti, Q. Ennii, Cn. Naevii, Μ. Pa invii, L. Attii, aliorumque Fragmenta, secundum titulorum alphabetum M posita , mi nostri inducuntur Achiines , Achines riparini Enniustitiam tantum fabulam Achillis nomine dedit, quam ex Graeco ristar-
in vertit , Maad inmaeon, Ἀ-aham sive laxander, Andromae TDITIONUM.
ad nam Collamna Atti versum perperam retulit: vice mater cet. Andromache Molottus novam hanc tragoediam Merceri auctoritate adinduetus, Otistituit ossius. sed ut ipse ait, timide tantum magna enim Icctionis 'arietas apud monium Androme Athamas. Cres hontes, Dialorestes. Erechtheus. Eumenides . Hectorii Lytra Versus ap. Cic. Epp. X. in i Laetus sum Iandari et et metore rosciscente et Naeis Vlum auctorem agnoscunt Hecuba in qua fragmenta multa reposita sunt quae a P. COL X udromacha citantur Iliona delenda . Ibhla
nia. Medea, Medea exsul delencla , Medus est recuvii . Menatim , Nemea cujus fragmenta jam in Medea legebantur , Phoenix, Telamon, Tolephus. Thyeses.
6a Fragm. in Cor oris ete. oesti Laela edit fert ι Citat Fabricius novam hane Corporis poet Lat editionem Om. III.
P. 274. nec tamen Ioco addito quo excusa est. Primae a. 16II. Vestigiis Insistit.
Inde a Pag. 724-757. Ennii versus quos Imitatus est Virgilius, eossati sunt cum Maronis versibus. Fenessella p. 130. de libris ProPriis, haec fragmenta Ennii fraudem subolere ait sed reprehenditur ob id a Fabricio. Ipse libriim inspicere non potui, ad litem componend-3636. Tramanta quaedam ab aliis raeterita, vel minus emeridatae edita , ira Theod ab Almelotieen O Ucul siυ Antiquitatum e sacris Profanarum Decimino Amst. p. anssonios aesbersios. . Extant paucula inde a Pag. TO-74.17s . Pragm. omnia, in metita mer Columnae editione, uranis Fr Hesselio. Amstet ex ossic. etsten. 4. Textus ad fidem Columnae expressis, huiusque editionis Pagin umargini adscriptae sunt. Vossit eastigationes, Deiri opinationes aliorum' que Virorum erudito ram notas in extremo libri essetius adjecit, nec tamen ea, qua a suit, diligentia ae studio conquisitas, ita ut saepe leViora recePta, Nae contra piavioris esseni momenti, omissa sint. Se quitur deinceps Optimos omnium Ennii verborum index, qui eidem Hesseli debetur, a quem in summis iteratae hujus editionis laudibu ferre mallem Annales ex Merulae recensone, sed absque notis, si qm opes facimit. 17 F
15쪽
Haec eum noVa quaedam ac lacognita adjicienda non haberemus, ex Fabricio ac artesio exscribere non placuit, qui de iis conferendi
DE ORIGINE ATQUE INDOLE VETERIS TRAGOEDIAE APUD MOΜANOS DISPUTATIO.
eteris tragoediae Latinae agmenta pauca tantum in nostris manibus supersunt: integram fabulam non novimus tu mona tantum quae sparsim ab auctoribus antiquis asseruntur tragoediarum titulos quosdam nobis tradiderunt De iis isti tur a iidicare earumque dignitatem recte aestimare res est Plena difficultatis Neque aliam sortem expertae sunt quae a Varro et Ovidio. summis in hoc carminis genere artificibus. Profectae sunt tragoediae; interciderunt quippe una cum iis quae Pomponium Secundum Plinii maioris coaeVum, auctorem habuerunt, quem ex Quintiliani iudicio, senes parem tragicum tutabant, eruditione ac nitore praestare confitebantur. Item Curat1us Maternua quatuor tragoedias ediderat, edeam. Thyesten, Catonem et Domitium, de quibus praeter nomIna, nih1 aetatem tulit a) De Seneca solo, si rem tragicam RO-
i Auet de caussi corri eloq. c. a. s. Recensum tragicorum antiquiorum dat Seriserius in collecti Vetti tragico una cum testimorula quae ab antiquis scriptoribus de iis prolata sunt.
16쪽
I PRO LEGO MENA .manorum ex monumentis adhuc residuis diligentius vis expendere, restat disputatio, fabulisque, sub ejus nomine posteritati traditis; quae licet ipsae neque a tempore, quo Cori
scriptae esse identur, commendandae sunt, neque ab auctore possunt Iaudem aliquam accipere, tamen quiSqui auctor earum vere sit, magnam ille ab aetatis suae ingenio atque aeV1S habet excusationem.
De origine primisque initiis rei tragicae apud Romanos
pauca tantum exponenda sunt plura multo atque longiora disputari potant de eo, quo factum sit, ut res semel coeptatam parva incrementa habuerit, nec umquam eum perfectIon1smadum assecuta sit, ad quem iri ceteris Oeseos generibus Romanos pervenisse videmus. Μomenta ero , et caussae, quae fuerunt, ut re tragie inculta fere atque sterilis apud Romanos jacuerit, a multisciam diligenter satis expositae sunt a): nos, quae ad Veteri tragoediae naturam atque indoIem cogno-
-dam quidquam faciunt, iis Paullo immorabimur. 'iuemadmodum vero omnia, quae in itteris humanitaIasuve studiis Romani praestiterunt, a Graecis mutuati sunt; sic uuoque de tragoedia Iatina judicari nequit, nisi comparatione
ante cum Grnecorum arte tragica instituta. Quae utriusquUpopuIi, seu ut rectius dicam , tragoediae nascentis apud utrumque popuIum, et Graeco et Romanos, compaTati muItum OS adiuvare poterit in inveniendis caussis iis, quibus factum et t. ut tam diversa plane specie, diversaque forma utramque Inclu- tam videamus. Atque hic levis tantum comparation1 stud1um statim docebit, et originem utriusque fuisse plane aliam ac I- versam et adiumenta a tempore, ab ingenio, moribus et cuIs tura
13 neglectae a Romanis tragoediaeis foeti. 739 8. - Adste tractatris quosdam de hisoria Poetices apud Romanos, et de Marco et Lucio Seneca in Supplementis ad Suteterum
VOL L IL tura ' popularium letita quibus utraque lavisa suerit, pari Hod, inter se discrepasse. Aristoteles in Arte sua poetica 3 tria haec poeticae universae principia Proposuit την φυσιν, τἀ ἀυτοσχε&άσματα Θῆν τέχνην, naturam, initia udi sine arte, artem ipsam Naturae nomine, ut ab aliis iam animadversum esse video, cum in σenii felicitatem, vimque excogitandi, a natura insitam, tum impetum illum atque ἐνθουσιασαον, quo rapimur ad Poema condendum.
indicare voluit philosophus. Quae qualiscunque sit principiorum definitio, optime tamen ordinem demonstrat atque viam. qua in poesin Romanorum tragicam inquirere licet. quaenam apud Graecos artis tragicae origo fuerit, ac unde prima tragoedia potissmium initia habuerit, id cum satis constat ex nonnullis historiae fi agmentis, tum ex parte aliquadramatis eorum, Choro scilicet, optime potest declarari. Dionysi nimirum sacris, festisque ejus in honorem institutis. Poetica universa Originem sumsit Bacchus enim festivitatis omnis auctor et Iargitor creditus ac qui genium antiquitatis rudis adhuc atque incultae bene perspectum habet, Athenaei 4Omentem facile assequetur, qui ἀπο τῆ με υος, sive a potione Deum ipsum Methymnaei Lyaeique nomen sortitum esse tradit Quam a enim 3 C., ibiq. Cafaub in tracti
4.) Athen. IX. p. 365. d. Casaub. τας ἐυωχιας ἐκάλουν κ ἀπο τῆς Οχῆς, η ἰσι τροφὴ, ιλλο ἀπ του κατατρέυτας εν ἔχειν. ἐις α δ συνιοντες οι oθι ν τιμωντες. καὶ ις ευφροσυνην καὶ ανεσιν ἀυτὴς ,εθιέντες , in μέν ποτον Ἀχέθυ τον HL τουτο δωρησαμε- νον θεον εθυαναῖον και Λυαῖον, καὶ Ευιον, καὶ 'Iηιον προσηγορευμ. Unde et tragoedia ista rudia atquae αυτοσχεδιατικῆ nomen τῆς τρυγωδίας sortita est, ἀπο τῆς τρυγης, a Vim demia s. in qua inventa esse traditur ab eodem Athen. II. P. 4O CLDiomed. III. p. 434 Item laenici histriones eadem ex caussa universi Graecis semper Διονυσιακώ τεχνῖτα
17쪽
enim Plato 5 affert caussam, eos, misera hominum condi otione commotos, ad animi hilaritatem, curarumque remissionem dies festos instituisse, huncque in finem usas et Apollinem Μusageten cum Baccho festivitatum quasi ministros designasse, ex suae potius aetatis ratione atque mente dictam esse putem a philosopho, quana ex Veritate, rectoque de hominibus rudioribus judicio, qui elegantiores usarum delicias spem entes, vitiolantum epuliSque et requiem a Iab Oribus, et animi relaxationem comparari sibi statuebant. His in conventibus, quos vetustissimi morteses, fiugibus eialectis, eorum in honorem, ipsorumque in recreationem correre soliti fuerunt, prima artis dramaticae rudimenta facta sunt. Constans veterum est traditio, ab hominibus rusticis inventam esse trago ad iam et comoediana 6). Quod quidem non ita erit intelligendum, ut quasi ex iisdem fontibus dupIex hoe poeseos genus originem duxisse Ptites, sed tantum eodem tempore, eademque occasione, licet ex diversi caussis, utrumque initia habuisse. Festa enim illa vetustissima celebrari solita fuerunt, quibus, conditi in horreum frugibus, ab hominibus rusticis primitias Diis ruralibus offerebantur. Ibi et hymnos, eorum, Bacchi inprimis, pollinisque Nomii, ut appellat eum vaninius, in honorem a mixto Virorum mulierumque choro canistari, 5 Art. Poet. c. 4. Fiat de Legg. 4 59. T. B. d. Bip. 'O πεοὶ
αμοιθας τοῖς Θεοῖς. καὶ ουσας, πολ- λων τε 'Mουσηγέτην, καὶ Δονυσον ξυνεορτα ςας ἔδοσαν. 6 Unde et Comoediae nomen, απο τῆς κωμιηι et eὁΤς, quod in Vicis κατα ἐαον cantari solita. f. Max
Tyr. Serm. XXI. Scalig. Poet. V. P 24. Eleganter Tibullus ΙΕ . 51. Agricola adsedus primum satiatus
latus Ne laCarmen, ut ornato, duceret ante Deos
Primus inexyerta duxit ab aris
tara, et sacris peractis, ab hominibus, claris omnibus soIutis vinoque plenis, ciendi risus caussa dicta dici, mutuaque inter se commata fundi, vitiaque sibi et inhonesta facta obiectari solita fuisse comperimus 7). Ex his comoedia, ex illis tragoedia progressa est. Locum classicum hac de re habemus apud Aristotelem, quem integrum adponere juvat: 'Eγένετο ἔν
sed tragoediae origo paullo accuratius definienda erit. Inter hymnos, quibus ante hujus poeseos initia deduximus, primum locum occupant dithyrambi, genus carminis antiquis- limum, Bacchique audibus dicatum, quo praecipue Dei hujus V1rtutes, resque ab eo gestas, prout in veteris memoriae fabu-l1 ferebantur amplificandas atque celebrandas fibi propositas
veteres habuerunt 9 in his paullo progressi. qui ante in
generat tantum argumento Versabantur, claudesque Dei modo tantum διηγηματικῶ prosequebantur, ii nunc Ievi quadam opera, et non admodum operosa eorum imitatione, quae fuerunt ab eo gesta, rami μιαήσεις ὁρκώατικας inVenerunt. Iam ad singula Dei facta descendere, ea plurium Personarum, Satyrorum inprimis, qui semper Bacchi comites traditi, interVentu repetere, apparatuque modico cum saltibus et conVeniente Satyrorum asciviae Petulantia orationis, primas fabula agere coeperunt Communem hanc tragoediae cuni dramate Graecorum Satyrico ori ine' multis probat Aristoteles, τὸ μέγεθος, dicens , τῆ τραγω σ
Fescenninorum primordiis pn. II. a. 159.
heroica metra, hymnis Deorum adaptata, et ἰαμβους, comoediae vetussae proprios, ramum imus suisse, tradit idem Aristoteles I. c. 9 Doctam de iis Genii notam videsiis p. Cafaub de Sat. Rom. I. I. P. 14. ed. Ramb. - 1 L. c. c.
18쪽
PRO LEGOMEN A. 1etrametra adhiberi solita, quod esset tota illa poesis σατυρικῆ κδ ἐν-ική. Vetustisfimi chori e Satyris constabant, iidemque et
primi ποκριταὶ Post demum, ut recte animadvertit Casaubonus, nuum novis inVentionibus πεσε ανώθη Prior Oessis suntque .argumenta gravia et integra singulis fabulis destinata, constitutaque est ars histrionum ποκριτικi mutat etiam Vernium genere quae hactenus simplex fuerat, dupla reperta est, ejus-uue alteram deam Satyricam dixerunt, alteram tragoediam. Ouo vero tempore id factum sit, definiri nequit certe Sophoelis et Euripidis fabulae sat docent, Satyro non solum exclusos prioremque lasciviam mutatam esse in tragoedia, verum etiam ad similitudinem fabulae tragicae Satyricam Concinnatam esse a poetis, quae serVato antiquo Satyrorum choro, tristitiam quasi atque severitatem tragici cothurni temperaret; spectantibusque tragicae asperitatis moestique supercilii diverticula aperiret. Quantum Casaubono, Vir immortaII, haee Doeseos Graecorum pars illustrationis debeat, etiam me non monente, omnibus compertum est ejus igitur ad tractatum de Saorica poesi relegamus eum, qui Iura, eaque 1sertiora, ovam pro nostra facultate , nostrique libelli finibus dare potu1mus, hac de re cognoscere cupiat et .
Sed haec tantum exponere Voluimus, quae αυτοσχεδεα ρα Indramatica Graecorum poesi fuerunt; quae .num apud Romanos Darite Iocum habuerint, nec ne, dans docebimus. Iam demum ars accessit, rudiaque illa, quae natura duce inventa erant expolire atque exornare coePit. Hinc ad adiumenta, momentaque externa delatos no Videmus, quibus tragoed1ae
a Prodiit primum Par. 16O5. iterata est editio Hal. 177 I. I. Bambaeh. qui et suas, et aliorum nota adjecit. Ad calcem hujus libri Iegitu Et Danhemii de eodem argument libellu&, sermone galli- eo: Sur Ies Cesar de Iullen, et en genera sur Ies ouVrages satyriques des anciens. - Novissime hac de re egerunt ill Euhie in Prolusione de fabula Satyrica Graecorum GOati. 178 . . et ill Richytaede in Commenti de ramate Omico Satysico Graecorum LiPs. 1793 .
apud Graecos subvensebatur sae1I enim intestiges, omnia haei quaestione pendere ab eo, quae, qualis quanta tum temporis artium Iitterarumque fuerit apud Graecos conditio, a quibus . utilitatis aliquid in tragoedia perficienda exspectariis titit quibus etiam nunc Pauca delibemus. Gagoesssat hon prirnam a Graecis excultam esse, historia docet. Alia iam Poeteo genera exculta et inventa erant. pheus , usaeus, linus, Iiique quorum nomina antiquitas Iam coIuit, Ionge ante carmina composuerant, quam Thespis plaustro primam fabulam docuit Dolendum, historiam antiquiorem Atticae artis Iane interiisse; mes fragmenta quidem exstant, ex quibus cognoscere possis, quomodo ac qua ratione paullat1m Varia poeseos genera apud popuIum hunc ποιητικιματον primordia ceperit Sane liadi condendae unus non sum ciebat Homerus, cuius audes hoc Ioco recensere, opus non habeo. Nam carmini epie nisi auctorem primum, certe summum e fectorem fuisse, nemo est, qui ignoret Sed quantum inprimis
Ionicus Oeta carminisquc genus, ab eo excultum, ad trago
diae perfectionem contulerit, Id praeeunte Aristotele, paucis
Sed omnino 'uIta utriusque poeseos communia esse, arguit clam argumenti ratio . quod picus poeta bi propositum habet, in suo iniit plano et tragicus versatur Est nimirum actionis sublimitas, quae in magno viritin concursu in herour hominumque sublimi Ioco conspicuorum, adeoque ut apud antiquos fides fuit, excellentiore natura praedito ni, qui iidem magnis caIamitatibus rebusque adversis oppressi apparent sertitudine ac conflictu cum duri fati necessitate cernitur Quam animorum fortitudinem, constantiamque in perferendis fortunae adversae casibus, nonne summam in Homer eiusque rex i-bus deprehendimus . Odyssea personae, vero nomino traPicae, primas lartes summa persequitur et innumeros insuper Iocos, tragicae expositioni aptissimos, Iongi operis ambitu om.
19쪽
resque gestas , magni nomini gloriam sibi comparavit, et cujus fata adversa mire faciunt a audientium affectus Ieniter tangendos eorumque commiserationem excitandam.
multum ille et terris Iactatus et Ito
Multa quoque et bello Passus G Ecce prototypum, e quo omnia deineeps argumenta enata sunt, cujus colores habitumque ea imitata, cujus partes secuta sunt. Quid de Iliade dicam, quae tot tantisque Versatur in argumentis, tragicae exornationi idoneis quid de ista assectuum violentia, aestu et concursu, ad implendas i rore mentes, et altera ab arte, de ista immanitate atque simplicitate, indoli que rectitudine, quibus se commendant heroes Homerici quid de sententiis denique atque oratione, quam semper fortunae dicentium accomniodavit auctor, in qua nihil modum excedit. nihil dignitatem imminuit, nihil liumanitatem contemnit gQuae omnia si consideres, ad intelligendum in promtu erit, quantum tragoedia Graecorum carmini epico ejuSque perfectori, Homero debeat. Ne eri argumentis, quae a Graecis tragicis tractata sunt, quorumque mentoriam adhuc residuam habemus
dissicile esse potest ostendere, quidnam in iis Epici poetae ingenio ac inventioni debeatur 4J. Item
3 Arytotelis in Poet. c. 3. dubita tionem facere Possint Verba: τοιγαρουν ἐκ μὲν έDάὀος καὶ 'οδυσσείας μία τραγωδία re ιεῖτα ἐκατέρας, α δυο μο--L Sed recte jam monuit es Rem mann ad h. l. non ea hic a philosopho subintelligi, quae in utroque poemate non ad ipsam factorum Ieriem pertineant, sed data opportunitate narrentur, ut lyssis errores in Odyssea. Mortis picae intimam Cum Tadramatica conjunctionem Donatus jam animadvertit in Arg. in Andr. Poroeet argumento seira debemus, hane sis virtutem poeticam, ut Mnovissimis argumenti rebus inelytens,
Item philosoph1a, ulti nitim hoc decu mortalium, quantumeli, quod contribuit ad carminis tragici perfectioneni uem admodum ab epico poeta argit mentum tantum tra ico cothitrno doneum, indicatum, in isque monstratus fuit, ' quo tendi clebu1t: ta mollior ista animorum adumbratio, qua et mentes e tangi, et . si opus esset, graviter percelli poterant, a solo philosophiam studio proficisci potuit Cui etiam soli debetur
ars ita mirifica , qua tragoediae OVae inventores, spectantium auribus ab antiqui ramatis tumore inani ferisque clamoribus RVocatIs, moribus eos mollioribus et humanioribus in heroivus 'ragicis exhibendis assuefaciebant. Nec aliunde tandem bene comparari potuit perfectissima illa naturae humanae eiusque indoli' cognitio, qua et misericordiam terroremque conis c1ture, mentisque Perturbationes, quocunque vellent dirio or
ac traducere idonei facti sunt Graeci tragici ' Haec sunt praecipua illa, quae a philosophiae carminisque epici studio in tragoediam Profecta sunt, e tempore, quo
Pit. ulta alia praeterea accesserant adiumenta, a geni t trus populi a facilitate temporis, a legislatione reti ionisque quibusdam institutis repetenda, quae quantum fecerint ad hoc Poeceos genus apud Graecos perficiendum magis ille excoIen
dum neminem latebit qui Vim eorum atque o nitim titPerspectum habeat. Sed nos ne nimis longi simus, haec alia orcasione ulterin prosequi statuimus Redin
illitium fabulae et originem narratis reddat fisectatoribuS, auctoremque Praesentem sibi exHbeat. ubi suis est fabulae. Hunc enim ordianem et circulum otitica artis vel virtutis non modo securifune tragi- ei comicique auctores de Home- etiam Virgilius tenuerunt. --ddantur his quae de Homero, de metrica disciplina Optime merito, habentur apud antiquos auetores, quale illud ap. Irar Victoris. I. sin. qui Homerum fontem atque Origiariem metricae di ciplinae vocat. Doeouem Horat Art. 5. Res gestae regumque ducumque.
et trytia bella 'oseribi Messent numero, monis stramis uom Turi
20쪽
PRO LEGOMEN A. Redeamus igitur ad Romanos. Quaenam his fuerunt tragoediae origineS, ii aenam initia optimum ducimus, si hac in quaestione exploranda pariter Aristotelis methodum sequamur, ita ut, ἀπο των αὐτοι χεο σιῶν eorum exordium DCientes,
primo videamus, quibus rebus tragoedia apud Romano praeparata sit, ac deinde inquiramus in illud, quod απο της τεχνης, ab arte in eam redundarit.
Prima poeseos Romanae stamina, ut a multis iam Viris doctis animadversum est, a Satira ducenda sunt. Invenitur quidem meriti Versuum facta, qui a Faunis Vatibusque dicti, Saturniorum nomine appellati sunt; sed libenter Servii judicio subscribimus. iii a prosa eo Propius testatur, quam a vera poeti abfuisse 5). Perfecti aliquo modo, et ad certum quendam Nummum revocati esse identur a Naevio Ceta, cui antiqui Grammatices scriptores metri Saturni inventionem adscribunt si), adversantibus aliis , qui graecam ejus originem fuisse contendunt 7). Sed omnino haec res, ut innumerae aliae, ex ignorantia confusa est a grammaticis Neque enim
noratius innuere videtur in ΕΡ. ad Aug. 57. Graecia ea ta feram victorem ce- Pit, et artis
didie a sti Latious horridus ille
D laxit numerat Satrimitis De his versibus intelligendunt , quod initis p. Cic. in Brut. 3.
- suos olim Fauni vatesque canebant,
Cum nequemfarti cOPulos quisquam DPerarat. Classicum hac te re apud Pestim Iocuari abemus, quem integrum adponere Placet: Saturno dies festuc celebratur rerse Decembri,qnod eo aedis es dedicata Te is
culturae agrorram Praesidere bidetur,
quod etiam fata est ei infigne. Vese us quoque antiquistιmi, quibrιs Faunus fata cecinisse idetur, Saturnii aμPella utur: quibus et a Nareio belltim unicum Jormitim sit, et multis aliis ivra cor=i Ofta Junt. 6 Diovι ed. III. 3. I 2. Satiamnium in honorem Jei Nareius i me- nil addita ua yyllaba ad ambi-
graecam huius carminis originem fuisse, suisquam sibi persuadebit, si meruitiei it . iam drii ante Oeseos viijus vesti tria obvenire, quam Graecorum litterae Lati Oollata sitit ut in armina Saliari s), et in tabulis, quas triumphatur duces in Capito. Iim figebant, ' quibusque Victoriam reportatae titulum versibus Saturni 1 inscribebant μὰ cujusmodi tabulam, a Regillo depositam, servavit Livius i) Nec a Naevio primum inventum esse
quo minus Gredamus, eadem Causa obitat. Tutissimum irritur erit accipere, in versibus his, a Fautiis Vatibusque cantari solitis a), pr1m αυτοcχsdιατικῆς Oeseo rudimenta quaerenda esse quos luaturali impetu ducti, mulla arte adhibita effundebant homines, quique post denriim, quum ars quaedam ingenio accestisset, a poetis perfecti magis atque expoliti sunt. Cum heroico Graecorum versu aliquo modo hoc carmini genus Potest comparari, ob antiquissimam. quam utrumvis habuit, triginem similisque argumenti rationem. in quin utrumque Versabatur Naevium enim belli Punici primi historiam, Liviumque Andro ni cum Homeri Odysseam hoc versu expressisse antiquae litteras tradunt, quem Ennius Primus, Homerum imitaturus, heroico cedere jussit. Memorantur praeterea Carmina a Cicerone I), quae mutitis seculis ante suam aetatem in epulis esse cantitata a singulis ConvIvis de Iarorum virorum laudibus in originibus scriptum reliquit Cato quod multo prius jam in usu fui si e declarat idem Cicero 4 , quam . Nobilior Ennium poetam comitem secum in provinciam duxiss et Nec tamen hon'rem tum temporis
8 Varro de L. L. V. P. O. S. Fest. I. C. 9 Atil. Fort. l. c. et P. 2693. -- i L. L. C. a. ρ Quale illud ap. ID. XXV. 12. de pugna Canneusi, a Cn. alio editum. Exstabant quoque inter alia
in libris Sibyllinis, de quibus Irar.
Marmina cantari solita fuisse. idem Cisero auctor est in Tusc. Iv. a. Addo suint. Inst. I. T. quem eundem admodum alludit Praeeus IV. s. o.