장음표시 사용
81쪽
tamdeae diacis aqua flumine soluentibin adnuam Uu
CVM apud incolas hos porro victualia nulla nobis parata, nec amicitiam ullam firmam&solidam farciendam ex eorum fuga crebra auguratemur pinas quoque nostra por 'tum nulltim alium commeatui suggerendo aptum venari posset anchoris tandem eleuatis 13. Decembr. cursum nostrum in Iauam direximus is &46. die altam terram post coemiterium Holtindo um adhuc in conspecta habuimus. 18. die sub noetem horrida tempestate cum pluuiis infestillimis naues nostras opplentibus obruti sumus. Retro itaque conuersi, da signum accens ignis praeferentes, cum imbines continenter inciescerent, vela omnia nostra restrinxi rivis. Secundo die nauem Amsterdam cum pina nostra desiderauimus. Die et r. palum abfuit qui Hollandia exaspectu nostro abriperetur. χχ. die naves duas ad australem partem conspeximus,ad quas nosti quoque vela contorsimus. die 23. a meridie pinam nostram redadepti, quantis ea periculis expolita fuerit, cognouimus. Sedri Amsterdam naui
desiderata cursum intia ortum solstitialem promouentes, 22.De cemb. eleuationem 3I. grad. tenebamus. Anni Is06. Ianuar. grad.numerabamus as .ita ut ad Septentrionem paulatim propius declinarem M. Quod vero aegrorum nostroruminfirmitas recrudesceret, proram in 1 cuia tro in Madegascar ad insulam S. Maria torquere ' victa alia noua inde convehere statui mus .Qi Lam O. erus lem mensis die oculis nostris relegimus. Hac eadem nocte plumbum iactistes 17.o gias solida renae cum alga permixtae deprehendimus.Insula haec ad partem a sti alem eminentiam quandam milliare semis in mare porrectam ostendebat,ad quam Pina nos ita tam prope impulerat, ut vix orgiis distans, iactu lapidis eam attingere valeret. Ab insula versus ortum aridum quoddam prominebat, velum elongo refciens Angulus austi alis duobus sinu bus cli aditiar. interim insita ipsa magna&amoenae strintra quam made-gascar flumen quoddam rapidum pro manat, cuius nos ostio expositi, inde in Madegas.ca sinum quendam spectinimus, fluuiis aliquot coeuntibus insignem Postero die cum
iu Continentem egredi stitia eremus,interea Cano quaedam ex insula S. Maria ad Hollandi , cum Leonem, nauem nostram accurrit,oryZam, Cannas Saccharina svi Limoniacum gallina, ii offerens: pro tribus illi aliquot strophiolavi orbiculos teretes reponentes, insulanos
vino porrecto ebrios praestiterunt i Diuina itaque gratia commodum hunc locurri nacti, pinam nostram quoquo versem fluenti duo nditatem percontatum emisimus, ut tiato ingressu propius aditisulam proferri Fructi iasD- liceret. Imelim cum scaphis tribus iittis appellentes, ibi incolarum aliquam multos, Limo-MS. Maria, ni a palmitas qui fructus pineae nuci similis in praecelsartini arborum non ramis aut surculis, sed ipso trunco, undique spinoso exti a betat, valde suauis&coloris aurei)Bannami lac, alia huius generis plura apportantes offendimus. Genus quoque fructus, palmulis simile sed ut piper lingi iam exurens, habebant vi&aliud quoddam maiora pyra referens,intus quidem
mucculentum,sed lanum tamen,&refrigerans.
Sed fructus alius ibi videbatur, Meloniis similis,cortice latinen duro vestitus. Ab iis
dem quoquct animalcula bina magnitudine uniculos referentia mei cati sumus quorum caput vulpem, corpus reli itim erinaceum praesentabat. Haec in aquis capiuntur. Iam ergo cum scaphis nostris incolas ductores longius prosecuti, porroque procedere non satis tutum arbitrati, nostris quinque emisimus qui incolas ad diuerticula sua comitarentur. Qui post te uersi significarum aquam dulcem abs se inuentam esse. Nos tamen in reditu Continentem iterum ingressi fructus multos legebamus,&prata quaedam pascua Obseruauimus. Circa vesperam ad nauem reuersi, Pinam reducem ibidem offendimus, quae plerisq; in locis
profunditatem fluminis I S.I8.aut 2o. orgiarum obtinuerat Postero die, cum ad terram propius moueremur,iuxta vicum quenda ao .casis conspicuum, egretii, illico magnum incolarunumerum conglobari conspeximus Inter illos medius Prinam apparebar,qui sub arbore quadam sabstratae tegeti insidebat. Ad quem certo ordinevi mulieres aliquo graui incestu propinqitabant omnis generis fruchus,gallinas,&c tera similia apportantes:pro qui b.nps post-cti modu ipsi globulos &merculas alias reposuimus.Primas iste, que Cheque nominabant,do mauci uias. fanos oratione alloqui videbatur,cael uidentidem sulpicienβ. Quem tamen, cum non intel Maria.
ueremus,praeter limoniadi fructus paucos alios ab eo nihil mercati fuimus Boues quidem G 3 oues
82쪽
Moues aliquot adducebantur. Pro quibus tamen cum aliud nihil quam Manilla , quibus ca
rebamus nos,accepturi essent, contrahere non licuit.
pinae in Madegasicar currenti, occurrerit.
ANV Rr 14 die ad diluculum primum naui Hollandiae cymba quaedam praegrandis XLacca dicta, ad lintris Venetiani formam condita, appropinquauit, hominibus 13.&quam plurimis capris, ovibus, gallinis, coryza onusta. Quas res plerasque ab ipsis mercatilumus. Post socia Pina cursum nostrum in Madegascar abripientes, cum Canalem quendam praeterveheremur littus proximum legimus. Et cum per arbores casulae aliquot prospicerentur, egressi tamen homines nullos inuenimus. Alibitaque promoti,ad Ostaim aliud Canoam cum aliquot hominibus conspeximus ad quos adeundos cum nostrum binos exposuimus. incolae tamen fuga retrocesserunt. Nostris itaque reuersis, mane nolum nobis esse statuimus, dum sors ipsad nos sponte reditent. Nec Mistra. Nam 22. Nigri propediem ad nos provisebant,& ut cum mercibus nostris in Continentem egrederemur, inuriabant. Ut tamen quo die cum nihil rerum speratarum attulissent, ad diem poste tam a nobis rursus dimisssi sunt. Venerant hi hastis argento constratis armati quorum foeminae pectus synthes ex lineo panno tegebantur, veste item alia ad coxam mediam propenderite viri panno eX quadam herba contexto amiciti, caninnam aqua salsa plenam,gestabant Regio ipsa valde amoena, viridantibusque undique arboribus, quasi vallo quadruplici cincta prominebat Postero itaque die, cum nos a Nigiis diutius cunctantibus delusos arbitraremur, adeoq; ex illo loco discessionem meditaremur, ipsi cymbis suis ad nostias naues tandem appellebant. Prima: cymbae tresviri nonnihil oryzae aduexerant,rogantes,secum Vt in terram egrederemur,res alias spectatum.Interim Canoa maior cum a s. viris ad nos contendere visa est, oryzam, gallinas, oua, limonia citrea mala, banna nas&fabas minusculas aduehentibus, qu e pleraque prospeculis globulis&aciculis commutata redemimus. meridie Canore quoque aliae appellebant, inter quas magna quoq; Lancta Gallom forma est,uenerat, regem Phulo aduehens Ex quolibet eius latererem ires octo stabant. Caeteri omnes eius loci nobiles apparebant, num. s.
Rex iste Pinam nostram cum sene quodam nobili conscendens supra tapetem stratam considebat, o praemissa longa praefatione, oryza& fluctibus aliquot nos donabat Canoa sua pinum nostram circumvehendo undiquaq; perlustrans,eius structuram valde admiratus est. Quem cum vitris iosulis,speculis & globulis vicissim munerassemus, Lari claram suam re petiit. Panno xylino e mediis lumbis ad talos usque demista tegebatur,pileum forma mitrae Episcopalis gestans:ex cuius utroquela tere cornu quoddam ad vinar dimidiae longitudinem electum prodibat. cuius terminifloccis seu linamentis constrictis claudebatur. Eum subditi tanta leuerentia obsieruabant, ut praetente ipso ne mutire quidem verbulum auderent. In te im Vano magna alia cum 3 3 viris resectamenta plurima attulerat. Quibus omnibus. em piis, ad naues reuers,ostium fluminis etiam alterius adire decrevimus. Cum vero oborta tempestate promouere dissicile videretur, priorem locum rursus occupauimus: ad que paulo post duae Almadiacum multis hominibus appellebant: a quibus vitulum,num pro panni fragmentulo permutare licui siet, nisi gallinarum nobis copia fuisset. Tandem vero cum merculas nostras prope omnes distraxistamus, ad naves nostras redivimus.
diusmodo Pisas ad naues redieris quidadinsulam S Variaporro acciderit se quando ad Bais Antonsi nauigatumst
Ο Pinas cum In Mad astar bluisset, viris&necessariis aliis rebus instructae tres a scaphaea nobis ad insulam S. Mariae emissae sunt.Quae a Cia humaniter exceptae, cum in insula puteum aquae bonae reperissent,paucis aliquot gallinis,oryza, fructibus aliis permutatione acceptis ad naves se receperunt. Sed postero I 6. nimirum die,scaphis incolae aliquot ad nos refectamenta varia aduexere , quo temporei Pinas nostra ex Ma r commode
83쪽
mode relegerat: quae tamen sequent illico die ad S. Mariae inuitam resoluens, aquarum noriaequa profunditate inuenta exclusa,prope ad scopulum quendam anchoras fixit,& scaphan, porrbad littus amandauit.Sed tamen&ipsa ibi homines ad commercium praestentes nullos offendit.Die deinde i8lutius mensis,cumn vitarum primarius qu dam ibi obiisset, cadauer eius prie lentibus in insula S. Maria incolis humatum est, demonstrantibus nobis, animam eius iam in coelo posit amesi .Quo argumento pernoscebamus, Dei cognitionem ipsis ma D t umior 'messe, quam lis ad fluuium dulcem qui habitant Anobis illi quidem contenderant,em Vm Vt Q pellemi pedes ad genua usque praecideremus nos tamen nostium morem sinati, eun ' - 'totum integrum contumulare maluimus. Porro autem necessariam nobis aquam dulcem per uestigatum in B.ue promotrentes crim nullam reperis elicet et,ad ostium tamen illhid' duas in Glas paruas notauimus, quatum prima humilis&arboribus undique virescens altera el .rtior&am cenior, oryza consita videbatur Quo loco cum incolas nullos attingeremus, propius tamen terrae admoti, casas undiqua humiles multas iuxta littus conspeximus,quatum singulae certo a se interuallo distabant. Ex harum et go una derepente vir quida
praelonga hasta, pelta lignea praegrandi armatus prosiliens, clamore edito signum dedit:
ad quem confertim , consimiliter armatorum numerus ex casisse glomerauix collegit tantus, ut mirum res eadem nobis terroii esset. Quo ruiti tamen indicio post intellexitatis,cum incolis Midegascar sibi bellum esse:adeoque has casas excubitorias ibi constructas, ne fors desubito ab ipsi opprimerentur. In monte porro proximo vicus quidam amplus, sudibus defixis cinctus apparuit, ab una quidem arte propter montis praecipitium inaccessus ob altera vero triplici fidum ordine tam angusto aditu patens, ut nisi solitario homini introire non liceret. Hoc inpago Ch*M siue Primas habitabat qui ad hos soras cum coniuge&incolis aliquam multis egressus , cibaria nobis petita varia pretio obtulit, quorum partem fere maximam etiam redemimus. Quod vero cillic dulcis aquae penuria
esset, a I. die,ut inde solueremus,&ad Baie maiorem iuxta littus Ma degascar procurreremus,
statutum est. Quo transitu insulam S. Mariae intra orientem&occidentem latissimam deprehendimus Sed Moryzae abunde serax est, ut non minus quoque rerum ad victum nece Osariarum aliartim insuper grata amoenitate iucundissima Populi seu incolae eius Gaphre seu Ethnui sunt, circumcisiclamen, corporis constitutione haud in animabiles. De quo- Iumtamen conditione breuitati operam dantes hoc loco prolixius nihil commentari vo
Postquam ergo littus Ma degascar iam teneremus, ibidem incolas quosdam, Canoam praegrandem procul obseruauimus ad quos postquam binis sca pnis congrederemur propius,discretis locis succensos ignes videntes,in proximo n. Nigros cum sex scaphulis ostendimus. Sex ergo nostrum ad pagum quendam altitore non procul absitum emisimus ad cuius oppositum vicas alius maior, aedibus elatioribus, &incolarum numero magno illustris conspiciebatur:a quibus nostrates pro longiusculis Madrigettis multum gallinarum oryzae, mellis, Meligetiarum seu cara amomi, Zinziberis viridis, phaseolorum aurantiorumque facta permutatione acceperunt, eosdem postero quoque die ad se inuitarunt. Interim Menaui Amsterdam ad nos cymba emissa , in media via ab incolis quibusdam ad spatiosum quendam pagum multis incolis habitatum inuitabatur: cuius profecto veste eleganti, pretiosa succincto,scutum Indicum foris in marginis ambitu inauratum praeferebatur. Illic loci ergo nostrates arida iubarboribus folia legebant, saporem artophyllorum gustata apprime reserentia. In confinio vicus etiam alius situs Gai cujus quasi in medio domus quaedam praealta, speculae similis conspiciebatur.In quo ab incolis uouem unum cum melle modico depacti pone insulam demum retrocessimus.
V post insulam in Bais Danuvii anchoras miserimus orquo pacto illisub incolis habiti
DIE supra dicti mensis a 6 ex proximo flumine Canoa 13. maiores prorumpentes, illic in confinio piscari visae sunt. Ex quibus una naui nostrae appropinquans, oryzae nonnihil attulit; addens si pluribus rebus opus esset, ut e nostris unum secum in terram emitteremus,& de sitis sociis thes in nauem pro vadibus reciperemus. Quod haud iniquum rati, cum donario quodam nostratium unum amandauimus,4 admissis obsides, vini supra modum auidos, f
84쪽
auidos,pro conditione loci laute habuimus. Nos interea ad paruam quandam insulam inseuecti, aquam ibi pluam&hmpidam, exalta rupe defluam, haustuque facilem inuenimus. Ipsa alioquin insula praee minens unius milliaris ambitu claudi videtur,4 oryzae, fructu timque aliorum,ut limoniorum, citro tum, , annanas prouentu laudatisssima. Altius ergo ad locum editiorem, D. fere casis habitatis insignem conscendentes, ex illo desuper in Continente fluuium, toto fere tractu viri ex pagis aliquot excultum notauimus, in quem se alius minor,&ipse pagis costratus exonerabat. Cum vero editum hunc locum ascenderemus in transitu quodam, vannanas prouentu celebriore init adtio ligna defixas binas manus conspeximus,quas incohestero cuida,in annanas furto deprehenso detruncaverant Dipsum iuxta locb isto defoderant. Circa vesperam, obsit des nostros cum donariis datis manumisimust, postquam emissitius noster ad nos pio spere reueli is esset, qui interea Melixis&assis gallinis quod aiunt lauteri bitus tractatusque, cercopithecum quoque a praefecto loci donatum attulit. Poste o die duabus scaphis in occidentalem pagum, Spachenburg nobis dicta
unam orientalem S. Angelo in mappa dictum, sudum constructione adprobe munitum. egi eis inius. In hoc nostrates pro cordito oryzam gallinas permutauerant: in altero res alias meliores In Spackenburg piaefectas cum suorum plerisque appotus inuentus, nostris quoque e cornu bubulo potum ex melle, orii coctum , appropinauerat Pagus iste Σoo. fere domibus const.abat, viris freque marissimus qhiorum O. in domo excubitoria praelongis hastis & peltis rotundis vigilabant, quolibet in pectoris legione macula alba intersignato Iam itaque cu'm ad naues reuertendi cmpestiuum videretur,ad scaphas nostras regressi, fluuii tur,itionem commotionem tantam experti sumus, Ut cum iis traiectionem non satis tu tam fore athit aremur. Quas ob id eum tuto loco deligassemus,casulas aliquot offendimus, quas primum speculatoria rati, post tamen certioribus argumentis primatum quorundam cius loci sepulturam esse coniecimus. Locus lacunis aliquot proximis defossus erat, Sepulchromm circa quas cornua grandia aquis conferta seu adimpleta defixa stabant. Tumulus storeade se m- supci constratus erat:& cadauer excavata arbore una copositum, superiniecta alia co0tectum ita terrae in se si im iacebat, ut huius capuli pars maior super terram promineret, ex
huivis latere sepulti hominis pedes exeieientur. Quibus dispiciendis cum occuparemur,pagi S. A elo praefectus ad nos duabus Canouaduectus, primatis sui Phul dicti)id sepulorum esse, lignis quibusdam nobis confirmauit; via vi&eius laesione absimeremus, honorifice rogauit,alias erga nos valde humanus&submissus, adeo, t&de se in suo pago inuisendo amice nos compellaret. Cui ob id cum gratificati essemus, tranquilliore flumine praestito ad naues remeauimus.Postero die scaphis ad . Angelorumus egressi oo .pondo oryzae,vi gallinarum magnum numerum impetrauinius. Escaphis nost cis una ex pago etiam alio praeter taurum dimidium res alias necessarias plurimas aduexit. Incolas quod vini supra nationes uniuersas nobis scitas auidi appetentes essent, Hispanico vino ad commodum nostrum abunde delinire didiceramus. Itaque sequenti die iterum terram ingressi,in tres istos pagos nos partiebamur: ex quibus nostrum quilibet ultra Lioo. pondo oryzae eo die auferebat, copiosius accepturi, nisi ipsis ad excubias discedere opus fuisset,interim,ut futura die rediremus,nos rogantibus. Cum itaque pernoctare apud illos nobis difficile videretur,& coelum insuper paulatim tonitrubus perstrepere occiperet scaphis solutis ad naues redivimus. Dieao.&3I.iterum oryzae multum cum resectamentis aliis obtinuimus: quo tempore ex insula quoque indies aquam hauriebamus,& tum mel, tum citria mala actabundantiam compara
Februarii 1. die, cum indictis pagis de oryza mercanda iterum laboraremus, a Phalo, pronunciato mandato,incolis id prohibitum esse intelleximus.Cum enim eo tempore quo..tidianis imbribus terra vehementer madesceret, & oryzae resectae pars maxima in agris resc-
cari non possetme insperata incolis annona oboriretur, veterem oryzam mandato asseruari
consultum Phulo visum est. Boues tamen 1 o. ibidem venum nobis exponebantur de quorupretio internos conueniri non poterat. Postquam itaque nobis praesumptum esset, propter istam nouam incommoditatem die Febr. 3 loco illo soluere et eiusdem aleam nouissimam iactantes,in terram rursus egressi sumus,in quocunque modo oryzae partem magnam, vivi gallinas & capras haud paucas obtinuimus. Quibus impetratis, cum iam instructa naui seluere vellemus:sub noctem mediam tam impetuos tempestas desubito coorta est, ut iactatis omnibus anchoris nec quicquam firmi stare valeremus, sed quoquoversum acti, naues in genti periculo prope inuicem collideremus&confringeremus Eo turbine scaphae nostrae violeto motu abruptae,&fluctuatione continuante in littus impulsae su*t: quas Nigri capta.
tas in littus dein extraxerant.Spe itaque seruandarum nauium nulla alia superstite,cu iam secures trimor Iommmmm Trim 'vet mmmmmmm d mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmma
85쪽
finis ad malo caeden d os: deiiciendos omnes arripuissemus, liuina gratia,quae in e tremi Ssemperestica est, tranquillitas niti iam sub ipsam noctem mitior facti est. Febr. . cum leuatis anchori insulam appeteremus , tum luenti concitatione, tum venta commodii Opia promouere prohibiti I loco pii ore hami procul e consedimus. Feb. S. bono mane cum LVI ri S ad Leoturn nauem .ppti limus, ut lubi pilus impulsum littus tenere possemus, ad scaphas hostras ab incolis eductas, redimendas. Sed aluei piaecipitio retro acti id confectum dare nopo tutusemus, nili in olis supra dici pagi ad od casum fluminis siti strenue adiuti e sic mus assilibus id quoq; pariter intelleximus quod S Angeso locota caphas nostra conrre germi. so ergo de lui, cum de statu scaphuum sera o ipsos compellaremus ilicis ad aluei orta cena Comminina esse, responsum ab iplis accepi nuis. od cum per omni avx Vertima non agno'sceremus, minas e nostratibus uni quinque fragmenta quidem naurum aliqua, sed reta a me ris suis undiq; spoliua tamen reperimus. Itaq; ic rem proditam quidam colarum sentientes, stibiq; de vindiciis metuentes, tumultuarie bona sua cum libera sua Cant come certari,&N peltis, ut nos alutore abstinerent confertim irruerunt. c.&7 die ad aquam hau ciendam in insulam traiecimus. 8. die tribus traiectionibus nostrum 48.viri expoliti sumus,Vt perdica rum scapharum loco ab incolis Lanciurra aliquot seu nauiculas mercarentur. Qui cum in lit' tus egressestsemus . versu sol ientemsio circiter Nigros cum hastis clypeis suis falcitantes
ob id etiam ira statum suarumcusipides in aquam immissias, post eleuatas in os destillare
nos in .ani esse iremus. Dictoq; citius interim etiam lapidum ram violent In nos coniecta fulminabant ut nulla parte Solis tuti essemus. His itaque Imralibus ipsorum im m i cum iam decorio nostro luderetur,gl indeminam atq; alteramine' vicissim disploumus, si item via capite nostro illos arceremus. Quare ipsi quidem primo adeo non tetae facti sum, ut posticula tua condi. i ictus nostros prope vel cum ludibrio exciperent usq; duri hic illo,
Breui ab hoc tuim tu tempore elapso illorundem incolarum duo vel tres ad nos acaessione quiesceremus, nos obnixe rogarunt, pecorum adducendorum fidem religiose depaciti sunt in os tamen nostri frementes adhuc&iua aestuantes a de OnCn audierunt, Vt eosiclopetis elidendi persequi non desisterent. Iam ergo incolarum nemine amplius se proferente nostri re talutus inuecti,sociorum partem in pagum ad explorandos pro rugosa man
inuaserunt,& secum abduxerunt . Sed nescio quo casu fortuito , ignis aedes aridi i limo, Mad flammam concipiendam aptissimo tum ligno,tum stramine contextas corripienS. ea tam violent diffutione uniuersias exussit, v ad effligi ini nostris vix spatium luperes et Incolarueius loci I O. circiter uno numero fuerant de quibus axias caesos E Nigris in syli lam pertractos cum bonis aliis haud temnendis offendimus, quae tamen omnia ne attactarii dem ibidem reliquimus. Nosti vero, cum ad coemiterium dictum peruenissent, incolarum de bpac-kenburg multos inuenerunt, quibus se comes&humanos praebebant. Inter eos iura illi Ubssides fuerant, Quos nobiscum innam habueramus Reliquis itaq; de longinquo identib. Quod suis nulla parte infesti essemus ad nos tum viri tu foemin: u liberis suis certatim se pro-Tundebant,&tum orygam, tum fi uctus alios secum apportabam. Nostri ergo duo m exustu pagum illum boues petitum missi, ri, obsides ex incolis ternos asse tuarunt. Quos tamen re impetrata,&sociis aluis reducibus faetis,iterum a se dimiserunt.Paulo post, cum
parebat,&Pinae nostrae amigendae minitabatur. Sed porro nihil ab hac atteratum est dis no die nauis nostri Hollan dico Leone ad insulam aquae vehendae causa rediit; postquam deina 6. viri nostratium in terram egre iis iuxta coemiterium 4 vel F. incolas de Spackenburg uenerun Ogantes,ut ad Phulo ipsorum pergerent. Quod cum faceren paganos uniuersos Profugos, casasque eorum Occlusas ostenderunt. Missis tamen deinde aliquoversum tribus viris praesectum loci cum cy. viri S lialtillo'&clypeis suis instructis inuenerunt qui tamen ad nostratium conspectum se contestim in sylvam recipient .colh quium illis denegarunt.Hac itaque re per nostrates de nunclata, IO. alios ad sylvam op Iuga mandari visum est 'qui tamen e longinquo tantum profugosa colloquium pellicerent &amicitiam nostram ipsis sponderent hoc expresso mandato actedito,Vt ne quenquam temere violarent,nec aedibus ignes subderent, nec habitaculae Oium
Perfringerent, aut quoquo modo spoliarent. Qui cum hoc instituto iam syluae appropin-
86쪽
quassent Nigri sensiim retro itantes, ne ad se propius pergerent, annuebant. Illorum tam eliquidam cum ad nos in pagum inermes gallinas aliquot,&noimihil oryZae detulissent, illatris sis dimissis inde in S. Angelo pagum remeauimus, ut Lamiaram, quam ibi ante exustionem loci reliqueramus,auferremuS: bi tamen nec quenquam hominum, nec nauem petitam inuenientes ad Septentrionalcm pagum, iuxta fluminis si periotem partem situm, procurrere statuimus Illic itaque Nigrorum ingentem numerum, collectum obseruauimus,qui uniuersi patrio mole armati confluxerant, ut congeries isti pagorum videretur multorum. Nam inter eos . distincti Phulo seu primates suis inmisit is stipati conspectabantur ad quos eseam vn di quaque tum terra tum ars lintribus elei dentidem complures accumulabant. Hi ergo ad nos missis suis ut vallo congesto excederemus rogitantes, pecora adducenda compromittebant. Quod praestitere, quam primum latus ui perius occupassemus, vallo deserto. Nam lausum cum capio ad nos agentes, ligni ricabant, ex alio ab actis pecudibus sibi iam nihil superesse, quod impertirent pro quibus adeo a nobis bonam coialli partem Sc Magride ita saliquot receperunt, tithorum nihil captare visi saltem discessum nostrum sollicitarent Sc d&p Dctorum cuiuis vini pocillum apporrectum est , cuius illi miro desiderio capti sunt. Quo aullo, nutibus suis utute postero ad auferenda pluia rediremus nobis significa
Die o circa meridiem Lanclara una a Spackenburg ad naves nostras appellens rogabat, ut in tius expositi a Ph ilo sitio, onnihil pecorum acciperema. Cui annuentes, postero die apud coemite lum egresti, Nigros aliquor nos quidem morantes seu praestolatos inuenimus sed cum iidem nos in pagum pei gere iube ent, rebus dissidentes, e nostris duos eo praemisimus, qui de quinque oblidius dantibus instarent. Quibus impetratis, pagum adeuntes bovcm vnt cum obtinuimus cum profugi incolae secum pecudes reliquas abegissent. Hinc eigo ad pagum Septentrionalem reuersis, incolae bouem unum obtulerunt pro quocum parte ali libi a colatici quatuor fere vinas panni linei receperunt. Quaecum ad naves traiecissemus polirio die Lancratae duae ad nauem Amsterdam omnis generis fluctus&o rugam, sed inter caetera sit cistissimas canna facchati aduehebant Q bus, ut ad suum quoque pagum
actima femus obtestatis , cursum nostrum sectati eadem adhuc vespera ex Baye illa solui
De conditiones situ B e,illiu incolis, se qua occasione nostri
b e Dontangit altitudinem graduum is habet, circuitum sere milliarium s. sortita, insula praeterea praealta insignis fiuctibus omnis generis,ut limoniis, malis citriis, aurantiis.&insuper melle, vannanas, gallinis rebusque aliis abundantissima: praecipue vero eadem illustrii catebra praenobilis est, quae suis rivulis ex alto desiliens, nauibus aquatu commodisissima venit. Sedri tribus minutis aliis insulis praedita est, vivi fluuio quodam vicis aliquot proximis culto. Porro iuxta scaturiginis decliue ad mediam fere Bayam prope vallum septentrionale tres alii quoq; pagi populosissimi,& deinceps iuxta aluei productum ad aquilonium alium fluuium usque adhuc plures conspiciuntur unde vastum illud fluentum, ad quod oryzae vim maximam mercati sumus, duobus brachiis,uno in septentrionem, alio in austrum distin dilutat quorum medio parua insula, ad aquilonem vero maior pagus S. Angelo dictus visitur. Hic proceris palis aut vallis obseptus,domibus fere aso constat: a quo porro versus fluuii caput vicus alius,in ipse populis esculentisque abunde confertus prostat, pagus aquilonaris dictus. Ad aditus laevam, Spackenburg vicus situs est, domibus circi ter I 8 O. excultus a quo extrorsum iuxta insulam dictam penes fluuium proximum nouistimus vicus alius occurrit. Et tot pagi nobis illic in proximo moratis cogniti aditi sunt. Adsis,.2.kiheb incolarum vero quod naturam&conditionem attinet, utensilibus fere paucissimis se oneta iam rant. Ad consessum&decubitum storeis paruis,iisque .coloribus variis intertextis utuntur: quibus sellii las, affabrefactas loco puluini dormituri substernunt. Mortaria ad summum bina tundendaevi ex corticandae oryzae,vivi cribrum ei colandae , .llam coquendae, fac orna M. cum alta ruandae,&ca laboros cochlearia sunt hauriendae, aut exedendae adbibent. Regis ornatus: amictus caeterorum fere similis est, pantius nempe restrict , ex certaq; herba co- textus Brachia sua multis annulis cupreis, ut&colla orbiculis aggravant. Primas eorum Phulos dictus exesunabulo seu si calataeaque longiuscula internoscitur, quam ille sceptri locarans descrinis. trim mmmmm mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm
87쪽
loco gestat Cineri omnes huius ductamini parentes, terram colunt. Venationibus etiam sese exercent, quibus arcu feras rigunt, aut cet copuli ecos Student quoque piscatui, &ludis bellicis, ad quos suo nurito valde agiles, prompti& robusti sunt. Tum interdiu, tum nocta certa quadam in domo suas excubias agunt ad quam rem vigilum plerunque o. selecti de constituti sunt, carieris ligno albo ad pectus assuto internoscibiles. Pro arrvus habent hastas promissis de pra grami es palmas ligneas,post quas se ita dextrae composiaeque occulere norunt,ut de pedibus vix qui quam nudum promineat Occupantur udem quoque re pecuam. Foeminae illorum serunt plantantque o IZam Vannanasque patria arte praeparant. Carne perraro vescuntur Piscibus fere&lacteiaturaLEx definita quadam herba vestes sibi contexuiit ex qua&viii amiciti itur ad genua fere propendentes, superius corpus synthesi saltem simplici conteste Pro ornatu gestant arnullas exstanni, vel crudo argento ad krmam manillarum ex Guinea allataruntiabrefactas, ut ex eadem materia globulos rotundos, quibus tamen Magride itas , ex vitro cyanei coloris rotundos orbiculos prae erunt Lapidem apud eosdem quoque Langama dictum ex Teilon insula aduectum ι cum retundi salus agridet tis Dallem annis conspeximus . Boues insuper praerii alidos Atanti aestimatos possident,ut adorari ibi illos,ri ad Canotinorum, Indorumque Malabaroiarum exemplum ingulari religione coli ab initio arbitraremur, , Capras magno numero
alunt. ues habent rariores,sed tamen canes ncm paucos. Cicures eorum aues sunt gallina vi anates. Ferar autem registi umeri Grana ierunt leguntque oryzam,phaseolostri .plici generis, milium fructus autem vannanas,limonia, malaciti la, aurancia sed haec a nu ,
men copi a more quam in insula S. Mariae , Ziber, grana paradyli seu eligetras. ωfractum item alium avellanse nucis magnitudinem habentem, cuius folia Garyophyllos odore referunt. Radicem ad haec quandam externa facie Zinriberi valde imitem, interius tamen flauams Iani eam. quae lingua Malaica Cunias, Arabica Trais, Lulitanica Casian deus India, tuincupatur effodiunt,q ietem ansa ad primum gustum quidem piopte abundantem humi ditatem nu rius est iae cie ditur tandem vero liguae acrimoniam quandam etinetibere leuiorem nisi Lilia eadem candidissiima plomit: alias medicinae tota utilis. Huius permasna
quoque in lauavi Indiae locis aliis copia prouenit,
ctu esset, continua malacia fluctuantes, tandem et . Februar Ventum occidentalem,nobis
valde deiidera um nacti sumus. Tot hoc transitu fere semper magna ollacrum copia, V Veroa ab incolis,a Lusitanis vero Ganym dictarum obseruatur ut aliae Robos o ap-
pellata quae nigrae aues ad picarum tamen fere modum variegatae sunt, caudam pro nullam, instat trici sutoriae fi istam diductamque habentes. Aues hae, ut&volantes, pasces aliis eo sim suo quodam loco percensebuntur, Ad Sundam itaque titubante caecia ventisque inter lavalde diuertis iter tenentes tandem mense Martio diebus I 4 integris ventum impellentem occiduum consecuti sumus,&ex Compassὀrationem putatues , inuenimus nos am o milliaribus ad orientalem insulam B Mn nauigare. Opimone itaque nostra breuia uniuersa,ex mappis praesentibus monstrata, praeterlegentes, illorum tamen nulla obseruare potuimus. Attamen vortices aliquos, ibi serpentes quamplurimos ructantes in transitu notauimus Maii . dae sub ipsum novilunium aduerso vento usque ad 17, diem eiusdem mensis acti sumus,quo tempore, cum gubernatores nauium Dolide missa fundum nullum tenerent, pincernae limul aquam valde deminui quererentur, decretum factum est,ut porro euiuis portio saltem dimidia, nempe ad dies singulos mensura aquae media ministraretur Ouo euentu sitis inter nauigantes miserrima oborta est, vel ob id quoque cumprimis,
duo te pus idem aestu annuo alias molestissimum esset Pinas interim de aqua superstite, a
Leoninaui nonnihil communicabat. Iunii 3 die de transgressore quodam supplicium tum quiuam l ptum est, poenae loco scio peti glande traiecto Eodem locorursus Cinereas praedictas Me- xvj. Ioas seu Gaulas, aues caeteras grandi copia notauimus. Die J. erra quaedam nobis con-
88쪽
specta est: de qua visi obleum, dae&mitigandae sitis lotituim, gaudium publicum desiderantibus oblatum est. Sed ad illam tamen propius admouentes,insulam esse,&d Sum atra ubi polus Australis glad.; I. fere attollitur. Ic. tere milliaria distare, competimus. Postero itaq;d se vel dum propius impellentes,cum iuxta eam sex Vel septem Canoas conspicaremur, nec tamen ad illas cursum satis tutum sciremus: Celocem adeas de loci situri ratione percontatum emitimus. Interim post maiorem hanc intulam duae quoque minores aliae conspectui nostro obtigeiunt, ad opinionem nostram figendis anchoi is haud incommodae. Insidani
vero conspectui, cum nostros ad se recta excurrere Viderent, remis suis concitatius terrae appellentes, cano assuas in aridum extrahentes, conscrtimino numelo vitia . profugere cce erunt,&colloquium nostrat bus detrectrie. Colore hi Brasilianos aemulabantur. χ
pillis ad humeros demissis, arcus cum spiculis quam phri imis gestabant. Quos eo pacto asematos ob id ne ipii quidem noli rates omnino consequi pote iant nec eos prolatis monstratisque aliquibus mercimoniis a. se prorius pellicere. Frustra itaque eo excursu iacto ad naves post reditum est a quo dein sequente nocte vento aduerso ad Septentrionem tam valido impetu retro compulsi stulatis, ut sub diei poster auroram nos a terra tibus in regiis milliatibus abesse cerneremus. Sedi eadem tempestate pinas nostrae conspecta nostro dii lectu est Quam ob causam cum ex Leone disi plosia tormento taplustriis sit Ilixis signum daretur, paulo post altam Sum atrae teriam pmam nos ad eam recta praeuos taritem conspicati, de insula amittenda, pina consectanda lententiam ratam fecimus. Porro it que Iunii die I.Sum atram insulam quam proxime subiuimus: aqua iuxta littora auae, insulae multae leprodide uni ad quarum unam longius uteporiectam, incognitam tamen, considentes fundum argillaceum s. orgiarum tentumus. Eodem e loco ex Amsterdam naui emissa scapha Canoam quandam conspectam insectata est: quam tamen remis suis attingere haud valuit. Postero die in insulam e navibus egresti, eam deleriam, incultamin eris sylvis asperam aduertimus quae ob id nec suppeditandaeqvidem aquae indicium ullum promebat. interim iu depressis littoribus prima vice tria, secunda velo nouem vela a nobis notata sunt, quorum unum naues nostra piaetercuirens,
iuxta dictam modo longi uiculi proti actus insulam substitit. Ad quem nauem cum celocem nostram emisissemus, uos sedecim offendit, quorum sex remis ducendis occupabantur, caeteri sub tabernaculo seu postico cou claui ad Param formam constructo, vestibu ex omni colorum genere variegatis amiciti considebant. Qui tamen ad colloquium sollicitati a nost is intelligi nihil potuerunt. Cumque de Bantainoe Iapara permodicum, de Sunda vero&Cal nihil quicquam indicare possent, ad littuS Vnde egressi erant, proram retorserunt. Cui rei, cum nos non usquequaque fideremus, quod eos pii atas esse, nauesque ex Mancabo versus Bantam traiecturas obseruare suspicalemur, collatis sententiis decrevimus, ut pinas nostra cum addita Celoce armata terram Sumatroe hanc rem certius percontatum , adeo Ddem iterum colloquio sistendos impeteret. Pinas et go viris I 6. munita, cum velum recta in terrae edita panderet, villos seu pagos aliquot in transcursu legit, quarum primarios Da vii vocabant. Quo toto cursu cum binis 2 O. 21. 22. orgias fundi arenosi teneret, citra vesperam quamproxime apud insulam quandam, duabus minoribus aliis cinctam, sese demisit. Hominum ibi quidem expresse voces audiebantur sed interim tamen nec quicquam vel hominum vel nauium coinparebat, usque dum consecuta die aquam quaeritantibus naues uno quidem loco stare quatuor, alio autem se velis ferri conspicerentur. Quae hactenus quidem a se inuicem remotius currentes , nobis conspectis arctius se iungere illico coeperunt.De aqua ergo hauriendae loco a nobis interrogati, cum diglto intento aliquem monstrarent quidem mos tamen veliti me commento altri excogitato dolo ab illis saltem amoueri quaeret ei Dur,ut nos adpinam nostram haud cunct antes comitarentur, urgentius aput illos instituimus. Quod annuentes, cum bona pace nos in suas naues suscepissent, ingi estis nobis varia exprompserunt&commonstrarunt. Inter quae&inauratus pugio , Crees ipsis nominatus,&aureus item annulus, adamante non magni pretii, nec vique adeo artificiose polito consitus,numerabantur. Iidem sub pri u nostrum conspectum aeneum quoq; tormentulum si ipsis dictum, pro sui defensione exprompserant sed cum deinde admitas nos illud attentius contueri viderent, idem reconderunt. Postquam itaque hi nos Cinoa sua adpinam sique comitati essent eosdem ad naves suas reduces nos quoque officii loco iterum consectati, pro rubeis cyaneis corollis atque adrigettis cum ipsis pisces: una nas, Melones, cannas fac charinas, cocos, allia, caepas, fi uctus item alios nobis tum quidem incognito permutauimus. Ex quo loco una cum iisdem post ad Sumatrae terram firmam pet-
89쪽
uid in Sumatra in siti pago quodam, Damin dicto, cum primate loci congressis se confabulatis
CVM Pan dicta naui itaque prouecti breui interuallo tres vel quatuor Canoacoccurrentes habuimuς, ex quibus haud tem tendae aestimationis viii aliquot lineis vestimentis colore cyaneo tinctis induti conspiciebantur. Quos cum de aqua haurienda percontaremur, vin monstrata nos per alveum falsuginosium ad locum quendam perduxerunt, quoa o.
circiter :rdiculas, casa ruiti ad formam extructasi ex palmarum foliis affabre intersertis co- tectas Offendimus. Aloci ergo huius Inquilinis rogatis, ad aquam pervestigandam nostrum binis deducti. ill .Hra quidem uoti recipiti confestim defitiam deprehendoeunt,sed hausturamen difficilem, son coae quid contra nos sors in liri vellent. Hoc omnium primo loco Piperis e=e piper crescere conspeximus quod contortim tolutim percrassas&elatas Cannas, instar mentum.
lupuli in altum assiirgebat cuius ob id praesignem copiam, ut caryophyllos, Nuces Muscatas, cucurbitas& cucumeres coemimus Carnis ibi nulla copia, sed vini tamen ex palmae fructibus contecti largitas haud patua aderat. Huiusce regionas foeminae crassissimis armillis ornuae, alumb: sme iis tela desuper procidua, in item alia superius corpus seu pectus intectae si 'ctabantiun quae crines vinculo iuxta occiput religatos promittebam, Metuentibusve ro nobis, ut defluxu maris sto, incolae contra nos quid machinandi tempus nanciscere
tu :celoce ad Pinam reuersi illam e loco illo vela fecisse animaduertimus. Qua causa ad duas
alia S minores insulas aquae gratia excurrete coacti, re insecta&inde remeaurimas. Postea adpinam . Cauoae impellentes,gallinas,oryzam,piper&cavis emendas obtulerant. Ego in- te: ea postquam ces elocum illum, quo naues aliquot morari conspexe iamus, incurrerem, de aqua hauriendi percontaturus accidit ut de improuiso nulla nostrorum voluntates clopctum disiploderetur. Cuius fiagore,qui in Paraus naui erant,peruti,festinanter velamenta
sua storeacea praetenderunt, productoque suo tormento Bas,ac uasti hostili animo da nobis factum esset vibratis armis valde nobis minitati sunt. Remis itaque celocem nostram in
terram impulsam cum illi viderent,littus priorem locum, unde veneramus, nobis vitandi tumultu gratia omnino redeundum esset. Ad nauem postmodum ustra quaesiua aqua reuertentes Almadiam cum ea quandam inue Caranimus,a qua prooz Regalibus octonorum baziorum 'Caxas permutantes,pro lingulis Re moneta. galibus Caxas Vcio. recepimus, ut minoris moneta nulla nobis post penuria esset. Unda-rtim vero te fluxu mari altiore facto, cum Paralia statione se sua efferret, nos si noctem ade:mdem remeantes. praeter salsam aquam tamen nihil invenimus Pinas postmodum vento
ab ipsis ora permn te ad naues redacta, Puram attigit, quae nostiis in longiuscula stupra dicta insula aquae copiam monstrauit. Sed Moci Dynasta ultro nobis spopondit in Bantam senos Gubernatoras loco prouehere velle, si1 pro qualibet naui Regales quinque quaternorum mercedis loco ipsi dependeremus. A meridie Paraus iterum alia ad Pinam ventitabat, Coxas pro Regalibus permutatura , quam tamen inanem a nobis dimissimus. Sequenti die, dicti mentis, scilicet I9 scaphis aliquot pro adferenda aqua ex cuirimus. Sed&Niger Lausentianus, qui numerato die apud nos fatum obierat,post instulam proxim mtena mandatus est et quo tempore ex Bantam velum quoddam promoueri cernebamus. Ad insulae , iuxta quam nauibus consederamus , tergum quatuor insuper aliae comparebant : qua nocte ex Occidentis in Septentrionis intermedio ventus praeualidus ingruebar. Iunii I 6 sublatis anchoris eodem vento prouecti, bolidebis iachaz a. orgias fundum arenosium tenuimus. Sedata itaque paulo post concitatione, ne retro longius abiiceremur fluctibus,ab oriente in occasium turgentibus,ancholas rursus demisimus. Sed a meridie derepente iterum perflante borea, Orientem arripuimus,quae meta intra praealtatam illam longamque insulam excurrerat. Ex freto isto recta perflante,vento naucleri insulani Dynastae consilio ad 19. orgias consedimus. Vbi cum ex Bantam discretas aliquot Paravi vela facere conspicaremur,recta sub insulam defleximus, quod venti aduersi paulatim increbescerent. Inde tandem rursus promouentes coecia impellente, naues itidem alias in Sumatram protendere conspeximus. Quod vero quotidie ibi Eurum a meridie stare nobis scitum esset, ad I . orgias iterum anchoris consedimus ad posterum usque diem, quo locum mouentibus
90쪽
noua alia Canoas a firmo Sum atra terra Cocos aliquot, nonnihil Betelle, Areca attulit. Sed nauis isthaec Dynastae insulam,naucleri nostri propria fuerat, viris I . nerata quorum duo nauem nostram conscendentes, Nauclero dicto honorem singularem exhibuerunt, Mirata reVe' tanti nimirum eius pedem a plantasutium ad genu usque pro mulcentes, eadem manu
ι.ἡzziabi post CR put Num mento ad Verticem Vsque quati perfricantes. Nocte hac coelum undiquaq; pluuiosum nos molestabat Iunii S. die distinctis quibusdam locis naues septem prospeximus, quarum e binis ad nos appellentibus altera Naucleri nostri Paraus fuerat altera vero procerus quidam ad speciem illustris vir, Xylma veste aureo filo intexta indutus vehebatur, qui Betelle, Arecca&Cocos nobis Osterebat, pro quibus eundem nos quadam lintei portione donauimus. Qui tamen a nobis discedentes, fui tim indusiumri linteamina alia nostialibus sui ripuerunt. lnaret huius faucibus bolide missa rue.orgias tenuimus fluctib. violento pulsu in occidentem nutantibus, adeo ut ab ortu in austrum vento boreali nobis curnetb , Ibis. rendum esset Circa Vesperaria terum 28. Orgiis defixi, loco illo Vespertilionum magnum magnitudine ulnerum conspeximus gallmas magnitudine aequantium ut ob id spectaculum hoc nobis gazins certae admirationi esset. Iunii 19 castellum quoddam praetergredientibus nobis Paralis quam plurimae appropinquauere, quarum aliqtiae velis quoque utebantur. Hae Cocos, piper, Garyophyllos, Nuces nult catas, Vannanas,gallinas,&aurantia aduehentes, an ex GO vel Cochino versus Bantam contenderemus, percontabantur. Curities interim nostro nihil singulariter promouentes, cum anchoris iterim 27 orgias tenet et latis, fluet uadueriti&aere gelidi ulculo gliscente,qui
eri inuis usque dum postero die Africo flante nonnihil inde rursus progressi, malacia coacti
fortum Sundae prouectis nobis quodprimo impu*ὰ
A, tum propter fluctus aduersarios, tum crebras ventorum permutationes, quod nimia rum a media nocte ad sequentis diei medium, horam quippe decimam, vulturnus,& a dicta iterum hora usque ad noctem pauonius, ordinariis vicibus spitare solitant, unde ite allud nauigantibus perdissicile accidit velis remisque lentissimis progressi, vix tandem Iunii
22. portum ad Bantam&oram Suaaqae attigimus: quo loco in conspectu nostro amoena quit τε - dem viridans undique, sed depressior quaedam insula promicabar, quam Iavam Pulo Pa a',
id est oblongam insulam vocitant, ad cuius latus septentrionale ultra Io vela conspicati elonginquosviuulam quandam appellere ςredidimuS. Vt referebatu naues istae omnes piscatoriae Crant quo documento concludi potest, Baniam,vibem populosissimam esse. In Baye Ium ' seu sinu quodam teciae Iauae Iunco quod nomen Iavanae naui onerum Ic. capacis est ovanoam Obleruauimus aqua cum ad nos Cano quaepiam Visendos expeditetur,idiomatis nosti ignara, ob id ad unco reuersa Lusitanum quendam secum aduexit quem de itinere nostro percunctatum, postquam in nostras naues inuitassemus, ad unco e vestigio remeantem, velis sublatis angulum proximum transnavigantem cum Iunco e conspectu nostro perdidimus. Ad horam diei Ia. cum orgias 34. teneremus, paulo post deflua unda et .vi dein ab horis duabus O. post octo,deinceps7. orgias tenuimus, aqua diminutione mare deinde iistia sit,isse paulatim altius iterum consurrexit. Firma Iauae terra ex uno latere, ex altero Pulo Pa an no- isti, bis versabatur ex quo loco ad ortum plures alias insulas,&ipsam Bantam ciuitatem nobis recta oppositam conspeximus, ad quam vela minora visa uniuersa festinabant. Ventus tum quidem e mata spirabat Caecias Consilio itaque naucleri nostri ad austro eurum currentes circa vel peram excivitate Paratu unam approperantem conspeximus, qua sex Lusitani suisset uis ad naves nostras,prouecti significabat, a Gubernatore se missos, undenam veniremus
percontatum. Nostrum siquidem aduentum, ut Gubernatori,sic non minus incolis uniuer sis terrori formidini esse .Quibus cum nos Hollandos profiteremur, commemoraremus que bona nos pace&amicitia nostra mercimonia pro aromatis ipsorum permutatum venit Te:ipsi nos quidem loco opportuno,sed tempore valde incommodo appulisse responderunt: quod vix ante quinque dies, Somas totidem naues Chinenses sunt in Chinam amandarint &quod itidem, quas eius diei mane naues in Bave subsistentes vidissemus, toto illo littoris protractu vix dum aromata collectum excurrerint. In caeteris erga nos nihil inhu- mani