Chronographia regum Francorum 13801405. 1897

81쪽

inclusos in carceribus pisoopi liberantes inter quos liberatus est Hugo Aubrioli, qui post sui liberationem

egressus est de civitate 3. Vespere autem in noctis principio dicti Parisienses cum malleis suis abierunt ad Sanctam Genovesam, ubi clam fractis carceribus, omnes ibidem incare

ratos liberaverunt. Inter quos incarcerati erant cance

larius et canonicus eiusdem abbatie et quidam clericus, nomine Brute, quia confregerant salvamgardiam regis in magistro Petro Mulas, procuratore regis in Pari

mento, quem vix usque ad mortem vulneraverunt.

Necdum contenti, dicti Parisienses in crastinum ad abbatiam Sancti Germani de Pratis cucurrerunt ac eam agressi sunt, ita ut qui erant intus sinerent eos intrare. uuesierunt autem per abbatiam si quos reperirent qui causa dictarum impositionum extiterant : nullum tamen ex illis invenerunt quoniam illa nocte recesserant. Et inde regredientes in civitatem, ibant de vico in vicum, domos plurimas destruentes et multos tam Christianos quam Judeos occidentes. Quorum nequiciam considerantes, urgenses civ tatis secretum inter se inierunt consilium ac ordin verunt ut quisque eorum secrete armarentur in domiabus suis, ut si quis eorum agrederetur a dictis hominibus malleos hahentibus, ceteri mox exirent et dessenderent eos . 0rdinaverunt insuper certos homi-

82쪽

nes armorum per quadrivia civitatis qui tollebant dictis

hominibus malleos suos, secundum quod unus post alium transibat per vicos cum hoc eciam burgenses faciebant magnam custodiam de nocte ac eadem nocte portas serratas tenuerunt et cathenas tetenderunt, observantes ne aliquis exiret aut intraret,

quin scirent quid in suo regressu gereret. Tunc dicebatur per civitatem quod in omnibus honis villis regni Francie hoc modo fiebat sicut Parisius, qualiter jam factum fuerat Rothomago, Ambianis, Remis, Aurelianis et Melduno. Eo tunc rex jussit restari victualia ad pontem Charentonis, unde Parisienses non parum dolentes, dixerunt quod si hoc rex diu saceret, simul abirent et totum destruerent; cumque Parisienses sic perstitissent ab eadem die sabbati usque ad diem martis absque hoc quod exirent, hora meridiana ejusdem diei martis, consilium regis et Parisienses tractaverunt simul ac publicata est concordia hujusmodici scilicet quod rex

83쪽

repararet et reponeret Parisius et ubique per regnum suum omnes consuetudines et libertates quibus utebatur

tempore Sancti Ludovici et Philippi Pulcri, quiuando

imperpetuum omnes exactiones, auxilia, talitias et impositiones quascumque et quod perpetuo remitteret omnes occisiones et excessus predictos. Ex hoc enim tradidit litteras Pariciensibus sis et Rostomagensibus ac aliis reliquarum civitatum qui eas petierunt. Porro domino Johanni de Floriam, qui in nemore Vicenarum remanserat ut haberet litteras pro Parisiensibus tradite sunt littere, non per modum carie

perpetue, cujus sigillum de cera viridi et filis certeis apendi solet, mo erant sigillat sigillo cere crocis in cauda pergameni pendenti; in quibus continebatur

quod rex cum ejus consilio et quibusdam de parentela sua, protunc remittebat impositiones fieri solitas. uue littere Parisius allate, cum lecte essent preM tibus civibus ejusdem civitatis, ipsi cives male o tenti sunt, dicentes quod per malleos et communiam civitatis Parisius dessenderent libertates civitatis sue ac totius regni Francie et quod considerata sui multitudine, non paterentur quemcumque puniri, dicentes ultra se non curari de litteris dimissionis imposiationum, quas rex dimitebat quia aliud facere non poterat et quod malent habere litteras remissionis dies

rum excessuum eis resulatas. His racionibus miserunt

iterum ad regem et ad ducem Burgundi qui tunc eum regebat; qui dux Burgundi et consilium regis de die in diem disserentes, non reddebant eis finale

responsum. Tunc enim tulerunt bona et thesauros quos Parisius habebant. Dicebatur enim tunc quod rex muniebat castellum

84쪽

nemoris Vicenarum et quod mandaret duces Andegavi et Britanni ut cum innumeris hominibus arm rum venirent ad subiugandum Parisienses. Propter

hanc dilationem, Parisienses qualibet nocte sollicitas et magnas custodias faciebant; in quibus custodiis multodiens assuit dominus couchiaci, qui tunc erat

apud regem et de majoribus consilii eius: de quo

murmurare quidam ceperunt, dicentes quod ipse veni bat ad insidiandum eis. Quidam vero Parisienses tunc temporis traxerunt se apud regem et ducem Burgundie cupientes tractare cum eis. Tandem dominica et die lune sequentibus , Vocati sunt a rege omnes quaternarii, quinquagenarii et decimarii Parisius; quorum multi consenserunt regi ut dicti malefactores punirentur ad beneplacitum eius. Hujus causa rex indulsit offensam contra se commi Sam, que die martis sequenti publicata est, ut infra dicetur. Porro dicta die lune, in noctis custodia dicti malefactores capti sunt a dictis quaternariis, quinquagenariis et decimariis, qui positi sunt in castellet et postmodum executioni justici traditi sunt, ut di tincte patet inserius. Tandem die martis sequenti xj die marcii, pax facta est et publicata in saltis et in quadriviis Parisius,

qua rex ad requestam domini Valesii, Datris sui, ducis Burgundie Universitatis Parisius et aliorum multorum, indulgebat omnibus delinquentibus predictis, necnon absolvebat eos ab omni corporali criminosa et civili pena quam contra ipsum incurrerant, reservatis qui eadem causa erant in castelleio. Ipso namque die, in

salsis decollati sunt duo presentibus domino Couchiaci

85쪽

30 HRONOGRAPHIA REGUM FRANGORUM. I 382

et pluribus militibus armatis cum burgensibus civitatis; eciam die mercurii sequenti, post prandium, qui que ex eisdem malefactoribus ubi supra decapitati. De hoc murmurare ceperunt Parisienses, quoniam inde verecundiam non modicam habebant; propter quam murmurationem in crastinum, die jovis, in porta Sancti Dionisii, quinque decollati sunt et totiadem juxta patibulum Montissalconisci bene multi Pariasienses indignati sunt. In crastinum per Parisius dic batur quod rex ordinaverat ut de qualibet arte civitatis Parisius congregarentur, ad sciendum quale auxilium sacerent regi, sive in alliis, sive quocumque modo. Sed responderunt ei quod nullomodo ad hoc consentirent.

Sabbato sequenti prepositus Parisius mandavit duos reellos ut juvarent burressum Parisius ad decapita dum seu suspendendum dictos malefactores malle rum cujus causa idem prepositus magnum apparatum faciebat in allis et alibi. Tunc communia de vico Sancti Dionisii propter hoc commota, non multum post idem prepositus, ex parte regis, remisit omnibus dictis malefactoribus offensas, sic quod hujus causa nullus amodo moreretur. Quo facto cessavit murmur dictorum Parisiensium. dem mense, ante Pasca, rex exiit de nemore Vicenarum cum ducibus Burgundi et Borbonii eundo Rothomagum, circiter octo diebus mansit ad Pontem Arche prope Rothomagum Deinde xxviij die ejusdem mensis intravit civitatem Rothomagensem, consenSucivium, a quibus honorifice susceptus est . Porro cum

86쪽

intraret portam 1, eamdem in terram prosternere jussit, atque catenas removeri que ex transverso vicorumamgebantur, necnon arma civitatis in castellum deserri;

insuper jussu eius ablatus est batellus campane de villM. Postea jussit sex de hominibus civitatis decapiatari et eos in quatuor partes dividi. Quo facto, ordia

navit in civitate et in ducatu Normannie tales impos sones quales promulgate fuerant Parisius . Deinde, estis pascalibus completis , rex abiit Compendium, ubi mandavit nobiles, clerum et homines bonarum villarum provinci Remensis tantum';

87쪽

plures vero de bonis villis tantummodo miserunt procuratores uui nobiles, clerus et homines bonarum villarum qui advenerunt, annuerunt regi impositiones et semigabellas 3 procuratores vero civitatum Reme sis, Catalaunensis, Laudunensis, Suessionensis et Tomnacensis, quia non erant nisi reserendarii, nichil ex hiis annuerunt regi. Quo facto, rex misit litteras clausas Parisius, contianentes ut ad resistendum Anglicis supervenientibus et ut viderent quale auxilium possent ei conserre, quod ipsi esset utile et minus gravabile pro populo, tam Pro Statu suo quam pro guerris suis, quodquidem eicitius sacerent et ut inde sibi darent responsivam, mitterent Meldis dominica xx die aprilis anni, ccci octogesimi secundi, quatuor burgenses qui talem secum inirent concordiam qualem sacerent illi de provincia Senonensis. At Parisienses cum quaternariis, qui quagenariis et decimariis pluries habuerunt inter se consilium ante et post prefixam diem dominicam, in

qua neminem remiserunt ad regem.

Tunc rex misit ad eos dominum Couchiaci qui ab eis habito responso quod nullum regi auxilium comserrent sed tantummodo ei darent duodecim milia Dancorum pro statu suo, necnon in guerris suis juvarent,

regressus est ad regem qui statim post hoc abiit Meldunum sie), ibique magnam multitudinem hominum convocavit, quos inde misit ad pontes Sancti Claudii sis et Charentonis, ne Parisius victualia per

aquam aducerentur. Insuper multos nobiles et homi ne armorum mandavit ad oppugnandum Parisienses,

88쪽

consilio quorumdam nobilium bona eorum rapere

cupientes i.

Postmodum vero rex misit Parisius litteras clausas continentes quod certa die mitterent ad eum quate narios, quinquagenarios et decimarios cum quibusdam aliis humensibus, ut loqueretur ipsis de certis negociis honorem et statum regni sui tangentibus et quod viderent quod et quale auxilium possent ei bono modo conserre . Qua die abierunt quidam Parisienses ad eum, reserentes ei quod communia Parisius volebat sibi aliquod auxilium conferre. Tunc rex injunxit eis utar viter concluderent quale auxilium sibi iacturi essent et de hoc sibi certa die responderent. Sabbato si die mali anni prenotati Gandavenses vicerunt comitem Flandri ante rugias quo facto intraverunt villam eamdem ubi iterum comitem Flandri devicerunt ac sereri Brugencium occiderunt, ita ut comes, duobus tantum comitatus, secrete exiret et sugeret. Porro Gandavenses, depredata villa ad placi-

89쪽

tum suum'. abierunt Yppram quam similiter depretati sunt omnesque comiti Flandri faventes occiderunt; cumque sibi totam Flandriam subiugassent, preter villam de Audenarda, abierunt et eam undequaque

obsederunt.

Qua durante obsidione circa sestum Sancti Iohannis Baptiste ejusdem anni , miserunt regi Francie litteras clausas continentes quod ipse insinuaret comiti Flamdrie quatinus iret in Flandriam ad regendum eam,

ibique judicium et justiciam saceret quod si comes

renueret, ipse rex apponeret manum suam in comiatatu Flandrie, mitteret quemdam probum militem qui ex parte ejus patriam regeret; sin autem considerato quod patria sine capite regi non valeret, dubitabant ne in brevi sacerent sibi dominum proprium, quod in regi rejudicium et gravamen non modicum esset, scilicet regem Anglie'. Quarum litterarum portitor tradidit eas duci Bumgundie qui ei multas injurias dixit et eum inpristonari jussit ac postmodum ipsum liberavit. Erat autem insuperscriptione dictarum litterarum 4 Excellentissimo

comis couru essectivomen los plus grand dangors ibid. p. 36 etas'ensuit lora mai 1382. l. Lo pillaga dura trois oura ibid. p. 4 et 459 .

t. X, p. 73 .

90쪽

principi et potentissimo regi Francie, domino nostro

Porro ebdomada prima dicti mensis mali anni pr notati, dux Andegavie, ducem calabri se appellarisaciens, appostolica benedictione recepta de Avinione recedit cum comitibus Sahaudie et Gebenensis alii que haronibus et magnis viris et cum quadraginta milia equitibus, et saltu Alpium superato, abiit ad urbem Taurinensem , que principatus de ineroliis

caput est et magistra indeque ad civitatem Astene sem pergens et intrans terram domini Barnabo, abiit per Menensem civitatem et pertranseundo dictam terram ejusdem Barnabo, adivit Bononiam'. Tunc enim Bononienses dicebant quod erant in exemcitu ejus circiter septuaginta quatuor milia equitum 7; venerunt sibi obviam plures barones de regno Neapolitano qui relicto rege arolo auxilium sibi su

nectare promiserunt. Venit eciam ad eum comes

3. Pignerol. 4. Asti. 5. Modena.