장음표시 사용
52쪽
MINIS VITALIS AC SEMITIVA EST,
Ejusdem Naturam , partes , Potentias & affectiones tradens.
56쪽
C A P. I. Athorini, trem veterκm, tum recentiorum opiniones recensentur.
UIB U S illecebris, & quanto supra res alias le- nocinio, hominum ingenia ad se alliciat, & pro-- fundissime exerceat anima contemplatio, vel inde
constat, qu bd fere nulli, cujusque seculi, aut sectae eXtj- , flissis iis terunt Philosophi, qui hujus scrutinio non insudarunt: At c dis sed disse vero quam sit ardea, & abstrusa , quam atra caligine, ipsus Orci tenebris haud minus obscura, obruatur Animae scientia, ex eo colligitur 3 quia super hac incertae & pugnantes, immo fere quot homines, tot diversae feruntur sententia , prosecto ut non injusta sit de Anima querela, quod omnisiηtelligat prater e sim. Nihilominus in hoc aevo inventorum feracissimo, cum & circa corporis animalis fabricam,t0t admiranda, non prius cognita, quasi alter orbis antiquis ignotus , deteguntur, cum novi quotidie panduntur sinus, novi scaturiunt humores, cumque de .partium multarum usu , poctrina prorsus alia, quam quae ae veteribus tradita fuit, instituitur, quid ni sperare liceat etiam de Anima dis- sitionem novam, melioribus quam hactenus auspiciis, adhiberi posse. Proinde, utcunque res cessura sit, dema saltem illa, quae Brutis animalibus cum Homine com- qu que omnino a corpore pendere , cum ipse Mi', singulas ejus partes actuare, ipsis coexten- , G plane corpoream videtur, philosophari aggredi r svς imprimis, quia anima hujus corporea natura,subsisten
57쪽
tia, partibus, & affectionibus, rite inplicatis, e inde cuje
mmiηum mρ' que nominis indoles , temperamentum, di mores meliux i U di noscentur, stimulque plurium morb0rum,uti rare itidis, presirendis ' Lethargi, Vertiginis, Maniae, Mela chai , aliorumque ad ρη sicit, hanc Animum potius quam ad corpus pei tinentium caula,2 rationes formales adhuc occultae, qu0dammodo innote scant. Dein secundo quia finibus ac terminis Naed, sat mae corporea definitis, Anima rationalis superior ac imma terialis ab illa satis discriminari possit; nec ita facile eas coa- fundendo Elenchus iste admittetur,quo nonnulli pessime de seipsis merentes , ac Brutorum animas solummodo. quoad perfectionis gradus differre statuunt; proindeq; utra que pariter, aut mortales, aut immortales esse, pariterque extrarice propagari. Quapropter ut rationalis Anthisa a cer- .mminis discriminatae dignitas, ordo, & immortalitas vindimam ratisina centur , atque insuper , ad reliquam Cerebri de Ner vesis hi, : ρὶ Pgibsilsigiam in qua sc. non solum corporis partes, minat. sed saepe spiritus animales, immo interdum tota Anima seη- stiva affici videntuo viam praestruamus , quemadm0dum cerebri & Nervorum destr iptiones, atque usus, pr0 n0ur tenuitatenon ita pridem lexplicuimus Α, ita inpraesentiarum, quandam, doctrinae de morbis istarum partium eXhibendae praeviam, tradere nitemur. Hic autem primo aliorum sententias, aut saltem ex iis praecipuas, & maxi' me celebres, recensere expediet: ex quibus una collatis, si non, quid Anima revera sit, patebit , attamen quid pleri que de illa sentierunt trutinantes, exinde indaginem ejai
Et quidem si de tantum ex Authorum placiti , phil'sophorum cujusque seculi scriptis, sapere velimpi,
opinionum labyrintho implicabimur, pro veritate mζyphantaisata, proque genuina idea, varias qβὴβ ipectrorum apparitiones assecuti. Sed ut varias tum τς rem tum recentiorum sententias, qualescunque fuerint,
58쪽
certa quaedam capita reducamus: Observare par erit non-nimos eam corpoream, alios vero incor ream si me. In
ζtroque genere magna opinionum diversitaS currit. Namque imprimis eX iis qui νη si per ηm sistis. s. aatiam per se existentem & immortalem , alii ανsσιδε tint incorpo
live substantiae expertem, solummodo formam accidenta-um asserebant. Qui Animam sis 4ηt 4m -ρ porcssm&- ,
immortalem crediderunt , etiam inter se dissentiunt: PD- fhiseo, etitosici & Dthagorei, Viventium omnium animas , universalis mundi anima-quaedam esse, easdemque, in σωρ που haec inferiora , quasi in sive sepulchra deprimi, aut demergi ai , proindeque an mam cum suscitata animalis vita haud nasi, sed mori: in quantum se . per inferiorem hanc genesin, a simplici ac individuo naturae fonte dirimitur. Porro eandem animam ita demersam, ab uno corpore defuncto in aliud migrare, adeoque varia ΜΠεμαμ ccii. ,Velut peregrinatione diversa, modo hominum, modo Brutorum corpora,velut hospitia incolere putabant. Munichai Animas omnes ex ipsa Dei substantia decerptas, corpora terrestria actuare, & rursus hinc migrantes in Deum ipsum redire tradebant. Diverse ab utrisque Origenista animas ab initio mundi creari, & primo per se subsistere, deinde, prout occasio fuerit, corpora formari coepta subire, & durante vita actuare, demumque ad subsistentias suas privatas, sive singulares reverti statuebant. Cujusmodi animarum status, etsi nonnulli tantum anima
humana tribuerunt, non defuere tamen, qui Brutorum, imo diplantarum animis talem immortalitatem concesserunt. E contra autet nil semesius perperam id quidem rap. 2. δειem ait,Animam incorpoream,sed ἀνέαο,& mortalem statu- Nat. mmmc usque viveηtis GJελὲχααν, sive perfectionem de- Alii incorpo- finiJerit: ut scit. tantum ex potentia materiae rite disposi- ης ' ' φρη
tar, illa velut sponte emergens, nihil aliud audiat,quam ipsa ' : .crasis, sive temperamentum e mixtione resultans: quod cum
59쪽
nihil substantiale materiae prorexistenti superaddat, data ipsa merum ens rationis, & tantum den0minatio extrin. seca exinde videbitur. Porro cum Peripatetici ab Anicii materiae Orco exuscitata quam simplicem esse formari sine extensione & divisibilitate afferebant) simul & se mel plura ejusdem corporis membra cleri cernerent, placitum illud, seu aenigma potius, sch0lis introduxere , quod nempe si tota in toto, ct tota in qualibet parte. Sentenatiar huic sic explicatae, affinis erat ista Dicaearchi, quimam esse harmoniam Galeni, qui ipsam esse
Alii animam Neque minor opinionum diversitas inter Philosophos ς' pq - cujusque aevi, aut omnes, aut rationali excepta Q ad quasque alias corporeas tradentes, Occurrit. Ut praeterea- ex elementis, mus illos, qui animam auognem, aut Aerem, aut aqssam, WVt s Mμψ' aut quoddam ex pluribus hisce elementis constatum .statue-
Mi Nonnulli, uti Critia, & Empedoclea eam seri iης' dixerunt. Cui opinioni sacrae scripturae loca quaedam aper' tissime favent, ubi sanguinis comestio interdicitur, qu0niam ipsesit vita, sive anima: Insuper rationes, & argument non desunt, quae eam veritati propinquam, aut verium.
i. tinimam ex Hi accedit sententia antiquitus tradita, denuo afomis con- in nostro hoc seculo rediviva, quae animam corpore pari. & atomorum subtilium textura constitum, introducit, asseritque, citante Laertio Om ἡ λεπιομερο παρ-Z αΦοισμα παρεπαν λενον, quod ex mente G se di sonat idem ac animal est e quasi telam, in qua lamen est cre pus, subtegmen vero Anima. Dein Laertius huius corpore uatem explicatius describens ait Pp γλύα-ν ου-mri λαtερέ ντ Nusc. animam componi ex atomis lavissimi ct rotundi is multum diversm ab iis ex quibus est ignis. Hanc Animae D t*'ram alias describentes Epicurei mo.
60쪽
1t.b o ct aereo.Non opus erit hanc sententiam sussilis explicare vi ex Laertio, & Lucretio ostendere, quo ritu Philosopluae Epicureae assertores talem animae compositionem ατ/υσι b , quibusque functionis, sive oeconomiae Animalis actibus, & affectibus praestandis accommodant. Huic Epicureorum 6pothesi, tanquam bas, nuperae hujus Nutὸri ni aetatis Philosophi, quasque suas, etiamsi plurimum diversas,& fere dicam oppositaS , superstruxerunt. Quippe cum Anima Brutorum ab Illis plerisque, corporea ἀαμιιιώ& dioisibilis statuitur, ea tamen ab His, omni cognitione, fatuunt. sensu, & appetitu privatur ue interim ab Aliis ei non tantum sensus, memoria' phantasia, verum rationis cujusdam inferioris usus conceditur. Quod item plus mirari subest , ab utraque Secta assertionis suae idem finis proponitur, nempe , ut Brutorum anima, tum qua dotibus istis exuitur, tum qua iisdem insignius ornatur,ab anima humana plurimum distingui, sive ut scholarum idiomate utar diversificari poterit. Prioris sententiae primus assertor fuit Gometius Peretra, β Vm sim qui bestias omni cognitione, seu perceptione carere eomam pinavit, quem in nupero hoc seculo et sequuti sunt Viri negant, uti Clarissimi, Cartesiis, Digbeius, cum aliis, qui brutorum animas, quantum fieri possit,ab humana discriminare prae se ferentes, eas non modo corporeas, &divisibiles, sed etiam mpepinuas asseruerunt ό hoc est, illas neutiquam moveri,
nili in quantum a corporibus aliis, aliquam animae partem Ierientibus moventur; unde sequitur, quamcunque Bruti ionem, velut automati mechanici motum artificialem,
in eo consistere, quod Q. primo, sensibile aliquod stiritus
animales afficiens, eosque introrsum convertens, se ρηem excitet, a qua mox iidem spiritus, velut undulatione reflexacendo retrorsum commoti, atq- pro concinno ipsius fabricae Orfnorum, & partium ordine, in certos nervos musculo que determinati, respectivos membrorum motus perfi r