장음표시 사용
151쪽
Prob. 5iΝ EDICTIS PERPETUIS HAEC :1 I. D. P. Ε, iure dicundo praeerit 2 Ι. D. C. iuris di cundi causa 3 Q, R, F- E- V, quod recte factum esse uidebitur 4 V. B. Λ uiri boni arbitratu 55 D. M. F. V. C. dolo mal0 fraudisve c3uSa6 L D. iudicium dabo 7 Ι. D. iurisdietios Q. E. R. E- Τ. P. I. R. D. Τ, Q. P. D. Τ. D. D. P. F. quanti ea res erit, tetantae pecuniae iudicium recuperat0- 30rium dabo testibusque publice dumtaxat dec Em de untiandi potestatem laciam 9 0- S- S- S, qua0 Supra Scripta Sunt
10 I. C. E. V. iusta causa esse uidebitur 11 Ν- Κ. C. non calumniae causa l5l2 C. C. co Silium cepit uel causa cognitat 3 F. C. Iraudi re creditoros uel fidustiae causa uel si deleom missum 4 Ρ- C- patres conscripti uel pactum conuentum uel pecunia constituta 'ξ
i5 C. V. contuna uiri uel clarissimi uiri
I 6 S. Τ. Λ. sinu tutoris auctoritatet 7 Τ, A. tutoro auctoret 8 F. E. D. factum esse diceturis H, S, haec sic uel hora secunda es 5 20 Q- Α- Μ- quemadmodum 2I 0- quo modo uel quo m3gi S22 P- P- L- V. pro praede litiS uindium rum23 I. S. iudicatum solui 24 B. E. E, P. P. V. Q. . I bona ex edicto possideri proscribi 30 ueniriquρ iubebo
2 iuro Marcanoua, iuri AR li 4 uidetur In li I . 8 1 D, i D- iudicium dabo iurisdictio codices ii 12 suciam edd. , facit EI, fiat B li 3 9 pa- res conscript i uel delet Huschke li 2l uel clarissimi uiri deIet Husch e is 25 usi hora seeunda delet Huschke li 28 pro predi litis uindicarium R, prope dolicius uindicarium Ε il 29 iudicatum eda. , iudicium co-αορε ij solui AR, soluit E lj 30 v. o. i. ER, v - Ο - Ρ- A li bona . . .
31 iubebo restituit mmm3en εχ E, ubi separatae inueniuntur ustas P P possideri proscribi et v. o. i, uenirique iubebo: bona ex e A, Bona' rum e R d
152쪽
4 0. D. B- Α- qua de re agitur 5 Ν. Ν Nimierius Ν0gidius 6 O. E. R. ob e0m rem T O. O , oportet oportebit 8 O. E. F. B. oporte A it ex fide honas M. A. E- 1nelius aequius erit 10 S. D. E. R. Q. D. A. si de ea re qua de 3gitur 11 S. P. si parret 12 S. Ν- P- Λ, si non p9rret, δbSolvito 13 Τ. M. D. F. O. se mihi dore facere oportere 14 D. M. F. dolo malo fecisti 15 D. V. M. Τ. dolou se malo tuo 16 D. V. M. dolove malo 37 M. T. F. E. malo tuo factum est 18 N. R. nou reStituetur 19 O, C. Ope c0nsili 0 20 V. B. urbis Romae 21 R. R. E. P. Romae recte experiri 908Sit 22 M. C. F. munieipio colonia flaro 23 D. D. decreto decurionum 24 M. P. D- maiorem partem diei 25 P. P- D- pro parto dimidia 26 S. S. S- supra scripti sunt 27 0. I. S. S. quase infra scripta Sunt 28 L. Ε- lege egisse 29 L. A. E. lege actum eSt30 R. R. recte recipitur 31 Μ- Μ, Ρ- manu mancipio p0teState 32 E. I. 0- ex iure Quiritium
153쪽
40 'S. Ν. Ρ. M. S. R. S. S. 0- Η- sine praesumere sibique ii ubere 41 Ρ. S. Τ- 0- Η, pro0cipito sumito tibique habeto 1 st
53 Η. COG. herede cognitore 54 D. M. O. donum munii S OperBS55 O. I, - M, operus donurn munus 2556 0- Ρ- Ν- M, C- quod pondero numero mensur3 continΘtur 57 F. P. P. R. forma publica populi Romani 58 R. R. Ρ. robus recte proeSt3ri 59 F. P. fidei promissor 60 Ρ- Α- pluuiae arcendae 3061 F. E. familiae proiscunt 3 e62 F. R, finibus regundis 63 V. F. I. uadim0nium suri iubere 64 Ν. C. N. P. nec clam nec precario
3 ueste munda C li 47 liberalis Huschste: cf. tamen Paul. 3, 2, 5 l 8 M- u J M, C lj 49 libertust uindicta recto competet mmmaen il2d manumissus vomuisen, manumisit C li 28 cf. Dig. 5, 3. 20, 6 Siquid doperiit deminutumue erit it u delet mmmsen lj . 24 cf. Dis
154쪽
65 V. F. V. uim fieri ueto 66 F. C. L. fraudationis causa latitat 67 P. P. V. pupillus pupillaue 68 R. Ρ. C. S. D. H. rei publicae cauSa se dolo malo 69 V. I. I. uidebitur in integrum
70 R. Α. Q. E. I. E. restituas antequ3m ex iure exeas 71 E. C. ex consuetudine 72 O. A. 0- Omnes od qu0S73 O. F. fenestrae 74 0- Μ- Ε quae mea e St
Et seruitutes diuidi non possunt: nam earum usuS ita conexus eSt, ut qui eum p3rtiatur, natur3m eiuS corrump3t. De hac regula, quam debemus SoliS Consuetudinum Bur digalensium commentariis ab Arnoldo Ferrando publici iuris lactis Lugd. ap. Seb. Gryph. 536. 4 , ipse Ferrandus p. 72
haec rettulit: eae libris Pomponit . . . . eae uetuStl8Simis quibusdam fragmentis carie corrosis, quae nobis dono dedit IuliusCaeSar Maliger . . . . eaecepta e bibliotheca Petri Criniti Florentini. eam ad Pomponii librum singularem regularum pertinere censuit A. G. Cramer. 2 cf. Dig. 42, 4, 7 pr. li 3 pupillus Mommam, puplius C li 4 res C, os Dig. 42, 4, 8, 3 dolo Mommsen, damno C 5 uindebitur C, cf. Dist. 4, 6, 26, 9 et Probus 5, 40 lj 6 restituas Mommsen, restitutus C, os Gai. 4, 36έ it 8 ad quos ea res pertinet sunt. Huson e lis ostia senestrae Hus De lj 40 quae Buschke, quem C li 32 magnusi mille aeris Mommsen ii 33 soxtii C
155쪽
D0Sitheus magister Inferprptamentis artiS grasnmalic3e, quam anno 20ὴ composuit, fragmentum iuridici argumenti inseruit, quo initium libri cuiusdam regularum Latine compositi olim effectum suisse et uerba * 3 regulas eaesequenti mihi indicant et ipsa operis ad quod fragmentum olim peri inuit indoles suadere Uidetur. Dositheus Latino Interpretameniorum contextili uerSio nem Graecam Se addidiSSe teSiatur, atque uniuerSum 0PUS Latinam linguam ediscentibus destinauit. postea autem id in uSum eorum qui Graece docesrentur ceSsisSe neque Dosithea norum Interprset amesntorum recenSionem ad D0S perueniSSe, sed hane operis partem sero nouam faciem induiSSe ex ipsa Interpret3mentorum qualia traduntur condicione consenta Deum est . menda enim in utroque id est in Graeco et Latino textu obuia facta pleraque non talia sunt, qualia aut librariorum socordia aut mal se doctorum interpolationibus naScuntur, Sed potiuS puerorum ingenium produnt, qui alterius linguae contextum ad uerba uertendo ita altera reddi derint et expreSSerint, ut ipsam operi S Sententiam intellegere et ita ut apte intellegi posset uertere minime curarent. Fragmentum illud iuridici argumenti. de quo Supra diximu8, duo codices in bibliotheca Lugduno-Bnlaua ΘΑiantes tradunt: alter, qui numerum 80 fert, saeculo IX uel X n0
I0Sephi Scaligeri manu scriptus est. hoc autem Scaligeri 390gr3phum descriptum est aut ex ipso Claudii Puteani libro manu Scripto, ex quo Petrus Pithoeus Latini in contextum
inde a* 2 edidit i , aut ex simillim0 l. hic puleani liberi ortasse id om est atque codsex Parisiensis Latin. 6503 Sae
culi X uel XIJ nobis P , in cuius soli 0 primo legitur Iac.
Puteani Q. sit. : quod lamen pro certo aflirmare non ausim, it Fragmenta quaedum Papiniani Pauli Vlpiani Gaii Modestini etc. ex bitiliotheca P. Pithoei. Lutetiao 3573 p. 4 l 3 Sqq. - Dubitationem mihi potissimum discrepantia in f 47 obuiu in i Cit,
δὶ His saeculis eum tribuit Fr. Hauso apud Boeckingium, Ulpiani r)gmenta ecl. IV Lipsiae 4855 p. 458 saectili VIII uel IX eundem co-djQem esse uult A. Boueherie, Notices et extruits des mSS. de la bibi. Haiionale etc. tom. XXIII. Paris 4872 p. 295
156쪽
cum ho)is hic codox in media j 4 deficiat, nec Sciam, utrum integer sit an fortasse solia nonnulla exciSa Sint . libo utiquo constat duas et Graeci et Latini contextus recensiones inter se diuersas his libris nobi S traditaS eSSe, quarum alteram VSolus, alteram S P Pith0eUS reprae Senient, et modo hanc modo illam a Dositheano conleXtu PropiuS 3bΘSSE . eum au toni huius fragmenti editori id agendum eSSe recte domon strauerit Caro1US Lachmann in , Ut genuinum iureconsulti opus redintegret, in hac editione Latinum contextum pristinum ope poti Ssimum utriuSque Latini conteXtus qui traditur ro , cuperare Studia in US. Praeterea Graeci contextus comparatio nonnullas Latini contextus locutiones peruerSAS eX praua Graeci contextus uersione ortas eSSe docuit: rarius hic eo duxit, ut leviculas quasdam Latini c0ntextuS CorruptelaS re centioribus demurn librariis deberi intellegeremus. in apparatu critico componendo codicum V Et S lecti0nes ex Boeo-
mus , P dedimus ad ap0graphum uiri doctissimi D selisie a Bouchseris editum , . atque Pithoei quidem editi0nem in ad notatione critica non laudauimus nisi ubi ab S recedit: eo dicum VSP autem plenam scripturae di Screpantiam enotatii mus j. in k 1 cum tradita lectio nimis ab ea recedat . quam genuinam iureconsulti suisse diuinari liceat, pagina in duas columnas diuisa priore l0co traditam lectionem; p0Stcriore
contextum e regione posuimus ita restitulum, ut sere Lach-rnanni recenSionern Sequeremur. β 2 et 3 n0n dedimus nisi traditam lectionem: fieri enim posSB negamus, ut ex iam corruptis mutilisque Sententiis genuina operis sacies diui nando recuperetur. alque in reliquiS quoque non tam genuinum iureconsulti sermonem qUam rem isSam q. d. n. adsequi nos posse perSuaSum linbemus.
S - LugdunO-Batauus D. 6 incipit k 8 P in Parisiensis Lat. 6503 saec. X uel XI incipit g 2, desinit in f 4 p. 452, s libertis Pith. - Pithoei editio a. 4573 incipit g 2ὶ
ubi Latinus et Graecus contextus inter se discrepant, illuna notiSVI uol Si, hunc notis uel M indicauit nus. ij Vorsucti liber Dositheus. Berlin η83T. 4. ὶ Dosithoi magistri interpretamentorum liber tertius. BOnn38 3832. δὶ L. c. p. 526 Sq. Quae in S ad marginem uel supra uorsum adscripta Suni, quisse quae ad Scaligeri emendationes redeant, non commemorauimuS.
157쪽
s Omne enim iustum fouinis rei aut ciuile appellatur aut naturale dicitur uel nationis aut gentile iustum. ab eo
tiones similiter eo Sunt us3e quod enim bonum et iustum est, omnium utilitati conuρ-
ritate utitur. Sed quidam ho e SSe, quod OmneS ciuibus suis praedicent Iut maiori partieXpsedit. Sunt enim qui et tradiderunt quanti tamen iustitiae esse . plurima hane autem definitionem ueriorem eSSe tradiderunt quae initio
diximuS. Omne iti3 aut ciuile appellatur aut naturale. naturale dicitur etiam ius gentium ab eo nominatum, quod omnes gentes similiter eo Sunt usae 5 quod enim bonum et aequum eSt, 0mnium utilitati conuenit. ius civile autem proprium e8t ciuium Romanorum, ab eo dictum, qu0d nostra ciuitaS eo ... 4 0 utitur. sed quidam hoc esse praedicant, quod omnibus ciuibus peculiariter aut mulari parti expedit. Sunt etiam qui tradiderunt plurimi ibautem eam desinitionem ueri rem esse tradiderunt, quam initio diaet S. 2 luris ciuilis ut quid appositicium uppellatur, eX pluri bus partibuS constat. Sed constitutione S imper3torias similiter honorandum. quod est et pruetoris edictum similiter
158쪽
ceptum est responsis et summatim Solomus have dicet p. lex enim Iulia et Papia ceterae Ρ3rteS iustitiae 3ppellantur.3 Regulas enim exsequenti mihi ad ea studia necessarium 3nte omnia scire. Dec enim uniUS Sunt condicionis, sod uu-riae: quae per Singulδ, qu3e pertineΠt ad e3m en3rrationem. 5referenda sunt per ordinem.
4 Omnes enim aut ingenui Sunt aut liberti. Sed ut magis possint singula declarari, melius uidetur incipere a liboetis adforro ut primum de Latini S Scribere, ne SaepiUS e3dem in terpretari cogRmur Primum ergo uide3mUS , qu3le est quod dicitur d/ eis, qui inter amicoS 0lim m3numitteb3ntur, non esse liber6s, sed domini uoluntate in libertate morari et tan tum seruiendi metu dimitti.5 Antua enim j una libertas orat set monumissio fiebat uin dicta uel tostamento uel censu et Ciuitas Romana compoteba i 3 manumissis: quae appellatur iuSta manumissio. hi autem. qui d0mini uoluntate tu libertate erunt, maneb3nt Serui: Sed si manumissores ausi eront in Seruitutem denuo e0S per uim ducere, interueniebat pro eior et non Ρ3tiebatur manumiSSum
n0rrationem reserenda sunt in Ordine SP I But . . . nul SP, vel . . .
159쪽
seruire . omnia tδmen qu3Si SeruuS adquireb3i m3numissori, uelut si quid stipulabatur uel mancupio accipieb3t Uel ex ΘΗ- eumque cauSa Blia adquisierat, domini hoc saciebat, id ostmanumissi omnia bona ad patronum pertinebant. 6 Sed nunc hubunt propriam libortalein qui inter amicos 5 manumittuntur, ut fiunt Latini Iuniani, quoniam lex Iunia, quae libertatem eis dedit, exaequauit eos Latinis colonariis, qui cum essent ciues Rom3ni liberii , nomen suum in coloniam dediSSeni. 7 In his qui inter amicos manumittuntur uobitas domini 0Spect3tur lex enim Iunia pos fieri Latinos iubet, quos d0minus liberos osse uoluit. quod cum ita sit, debet uoluntatem manumittencti liaboro dominus unde Si per uim coactus uerbi gratia ab aliquo populo uel a singulis hominibus manumisserit,
non ueui et Seruus ad libertatem, quia non intollegitur Uo- 5luisse qui conetuS QSt. 8 Item ut possit hahoro sorvus libertatem, inlis esse do-bet , ut praetor uel proconSule libert3tem tueatur: nam et hoo 4 quasi V, tamquam S li 2 uelut Lachmanri, uel codices ii qui stipulabantur V li uel uel Si τὶ S, Om. V li 103ncupio Lachmanu,
Pith. li iubet eos fieri lai. S li quos S, quo V li 12 quod cum ita sitJ
hab. dominus S , v. i. ad 4 3 UOaelusin S, debet promissum manumittentiS
gratiarum χαρι, ν li ab aliquo populo V, ah aliquo S: requiritur
160쪽
Iege Iunia cautum est. Simi autem plures cctusae, in quibus non tuetur proconsul libertatem, de quibus procedentes osten
9 Sed ot illud obseruandum, ut is qui manumittitur in honis manumittentis sit: et ideo Si tantum ex iure Quiritium 3 sit manumittentis, non erit LatinUS: neceSSe est ergo seruum non tantum ex iure Quiritium, Sed etiam in bonis esse manu mittentis. 0 Communis seruus Bb uno eae Sociis m3Πumis SVS, nequo ad lihortatem peruenit et alterius domini totus fit seruus diure adcrescendι. Sed inter amicos Sseruus ab uno ex sociis manumiSsus utriu8que domini SeruuS manebit: ius enim ad crescendi in hao m3 Umi8Sione non uerSatur. quamuis Pro
cuius emistimauor it a derct Scserct eum Socio .... quct Sententi tutimur. 45
l ProprietariuS eum Seruum, cuius usus ructus ad alium pertinet, non poteSi uindicta manumittere obstante ususructu et si manumiserit eum uindictu, laciot Sseruum sine domino sed Latinum 2 Peregrinus manumissor seruum non potest 3d Latinitatem 20 perducere, quia lex Iunia, quae Latinorum genuS introduxit,
7 pertinere S li uindicta S, ex uindictas V li obstante usufructu