Quaestiones Quintilianeae

11쪽

Quaestiones Quintilianeae: J. D. D. Clausson. 323 modis accipimuS: unum gente, quale Sit . . Alterum genus barbari accipimus, quod si at animi natura'. Deinde tertium barbari g0nus vocatur illud scilicet supra commemoratum - vitium barbarismi ; cuius elocutionis similis est 46 Soloecismi porro vitium

non est in SenSU, Sed in compleXu .

I 5, 12. Musui Rhenani vol. 22 p. 598 Sq. Fr. Ritschelius praeter alios locos Quintilianeos tractat illius verba I 5, 12 At in sa-dom vitii geminatione Metioeo Fufetioeo dicens Ennius poetico juro defenditur'. Et Ennianos quidem genetivos Metioeo Fufetioeo' litabrorum auctoritatem Secutus iure recipit; contra traditam scripturam ut in eadem vitii steminatione ' immerito mutat. Statim autem ip-Sam rem aggrediar OmiSSiS eiS, quae imprimis contra Bue chelerum profert; nam huius consilium aliud fuisse atque RitSchelio visum est infra elucebit. Primum igitur sententiarum neXus qui sit paucis eX-

ponam. Inde a 10 Quintilianus do vitio barbarismi loquitur. Id autem genus quod una loquendo et scribendo fiat, g 10-17 tractatur; deinde 17 sq. alterum sequitur quod dicendo solo deprehendatur. Ρrioris generis Species quattuor g 6 significatae sunt adluctio detractio immutatio transmutatio. Eadem partitio iteratur g 10 ut

verbo . . adiciat litteram Syllabamve vel detrahat aut aliam pro alia aut eandem alio quam rectum est loco ponat '). Deindo barbarismi in prosa oratione recepti exempla φ 13 asseruntur; et hic quoque singula cuiusque Speciei exempla laudantur: immutationis Ciceronianum Canopitarum', deinde transmutationis forma Trasumennus , tum detractionis illud adsentio ', denique adiectionis adsentior . Contra in paragraphis, quae antecedunt, 11 et 12 Quintilianus eXempla quaerit, quae re Vera Sint vitiosa: atque du0s vituperat barbarismos, qui in pro8a oratione admi8Si Sint, duo profert vitia, quae in carmine Sint deprehensa nec tamen poetae crimini vertenda. Hanc totius partis dispositionem si memoria tenebis, facile intellegas Ritschelium errare, cum verba in eadem vitii geminatione ' ad pra0gressa non aliter referri posse contendat, nisi ut Vitia modo vituperata, id est litterarum immutatio et transmutatio, respiciantur. Nam,

ut dixi, g 10 sq. Quintilianus in vitio barbarismi versatur; itaque vitii geminatio' idem valet quod geminus barbarismus . Atqui si

quaeraS, quo pronomen 'idem' Spectet, protinus in oculos incurrent verba nam duos in uno nomine faciebat barbarismos Tinga Ρlacun-tinus'. Itaque utriusque enuntiati initium sibi respondet: qua re mihi nihil manifestius esse videtur. Idem statuerunt Borghius in

Flecheiseni Annalibus 83 p. 328 ses. Ritselisit. Mus. Rhen. 23 p. 218)6t Buochelorus de declinatione Latina p. 54. Re autem Vera in ge- votivis Ennianis Metioeo Fufetioeo' bini barbarismi insunt, scilicus

non litterarum quidem, sed syllabarum 10) et immutatio ot adiectio. Nam ex Quintiliani doctrina 23) iustae sunt forma0 M0tii Fulatii . Poterat igitur altero utro genetivo contentus eSSe: et id ipsum, nisi fallor, Buechelerus l. l. voluit. Cuius coniectura Scribendum esse Metti Fufetioeo', si omittis librorum auctoritatem,

12쪽

Quaestiones Quintilianeae: J. D. D. ClauSSen.

ea sola re infringitur, quod ex Quintiliani Sententia non aequo iuroot duplex et simplex i littera in genetivo usurpari potest. Attamen praepositionem 'in' ferri posse Ritschelius negat. Sed ecce verba

Quintilianua 1, 5, 45 Huic parti subiungantur licet soloecismi) per

comparationes et superlationes itemque in quibuS patrium pro possessivo dicitur vel contra'. Quae cum ita sint, nihil mutandum erit; nam pronomen idem ' ad praegressum duos in uno nomine faciebat barbarismos' referendum est atque barbarismi geminatio' in singulis genetivis Meti0eo Fufetioeo' invenitur. Postquam librorum Scripturam, quantum ego Sentio, ab omni suspicionu liberavi, omittere poteram RitSchelii coniecturam, quaseribendum esse censet 'At enim adeo vitii geminatione Meti000 Fufetioeo dicens'. Pauca tamen addam. Primum enim propter universam loci condicionem tolerari vix posset, quod Quintilianus duplicem illum barbarismum, qui in Singulis verbis Ennianis admissus est, unius Vitii appellatione complecteretur. Praeterea elocutio 'at enim' non quadraret. Nam, id quod ex locis lexiui Bonnelliani p. 88 collectis elucet, a Scriptore nostro illa non usurpatur, nisi ubi alierius perSonae Sententiam assert; cf. 1, 2, 15: At enim emendationi

modis'. 3, 6, 76: At enim simile est illi si habeo Jus, non habes, occidisti, recte occidi. Non nego, sed nec haec res Statum facit'. 3, 8, 24: At enim, si quis liberos procreare volet, necesSe habet ducere uXorem. Quis dubitat 3 sed etc.' 4, 2, 82. 5, 13, 30. I 5, 25. Barbarismus, qui per sonos fiat, g 19-33 tractatur; illius species producuntur et vitia adspiratione 19-21) atque adeuntibus 22-31) orta et errores oris linguaeque, qui Sint ium1Klc-μoc λαβbaRicluoc alii 32-33). Ipsa autem accentuum pars in duo membra dirimitur verbis 25 Hueo de accentιbus tradi a '. Quae Spaldingius quidem sic explicat: Haec adhuc solita sunt a magistris

tradi. Protinus quid novatum sit, est proditurus'. At num nova Se

quuntur 3 Nonne 26 et g 29 sq. de vetere sermonis Latini leguQuintilianus loquitur 3 Praeterea quia antiqui nihil aliud tradere dicerentur , niSi Vitium esse si syllaba acuta et gravis aut fleXa et gravis alia pro alia ponantur, inani tumore illa Sententia adiungeretur, quae in tradita scriptura latere Spaldingio visa est. Contra aliquatenus comparari possunt Similes loci, qui in singularum partium fine exstant, ut 1, 4, 17 Sed mihi l0cum signare satis est: non enim doceo, Sed admoneo docturos'; 1, 5, 51 Hactenus de Soloecismo: neque enim artem grammaticam componere adgressi sumus' 1, 6, 27 Ac de analogia nimium'. 1, 7, 1. 32. 1, 10, 1. 1, 5, 17. 33. etc. Quibus locis collatis nostro requirere aliquis possit eiusmodi Sententiam 'Haec do necentibus tradita sint ' vel sufficiant . Sed haec sententia, Si quidem librorum scripturae ineSSe posset, in exitu proferenda erat, non in media disputationis via. Ac ne in fine quidem

posita bene se haberet. Nam cum accentus SoniS Subiciantur, Sonorum autem vitia barbarismis in dicendo admissis , 0mnia turbaretur

13쪽

Quaestiones Quintilianeae: J. D. D. Claussen. 32b concinnitas, si uni speciei eiusmodi conclusio adderetur. Immo veluti singulis partibus tituli in codicibus praefixi sunt, sic nostro loco nescio quis magistellus inepta interpolatione finem signaturus fuisse videtur. Ι 5, 31. Quibus legibus accentus in sermone Latino teneantur, Quintilianus 30 sq. explicat. Namque' inquit in omni voce acuta intra numerum trium syllabarum continetur, sive eae Sunt in verbo Solae sive ultimae et in iis aut proxima extremae aut ab ea tertia. Τrium porro, de quibus loquor, media longa aut acuta aut flexa erit, eodem loco brevis utique gravem habebit sonum ideoquo positam ante se, id est ab ultima tertiam acuet. Est autem in omni Voce utique acuta, Sed nunquam pluS Una nec unquam ultima, ideoque in disyllabis prior, praeterea nunquam in eadem flexu et acuta, quoniam est in si a et acuta. Itaque neutra cludet vocem latinam: ea Vero, quae Sunt Syllabae unius, erunt acuta aut flexa, ne sit aliqua OOX Sine acuta'. Hoc loco verba quoniam est in fleaea et acuta 'mora coniectura nituntur. Nam in libro Ambrosiano omittuntur, contra codex Bernensis et huius libri apographum BambergenSe exhibent praeterea nunquam in eadem flexa et acuta qui in eadem flexa et acuta'. Atqui haec manifesta est distographia. Itaque non corrigenda, sed delenda sunt verba, nisi haec ratio certis argumentis refellatur. Nihili autem sunt Langeniana in Philologo 31 p. 120 prolata. Quorum tria uno ictu corruunt, quia nulla interpolatio, Sed mera dithographia statuenda est. Neque quarto argumento ulla viSinest. Contendit quidem Langenius illa ' Itaque neutra cludet vocem Latinam' omni sensu carere, si praegreSSa Omittuntur 'quoniam eadem flexa et acuta '; huius enim lectionis Vulgatae, quae neque ullo libro firmatur neque, si quid video, Latina est, mirus exstitit defen-Sor'). Attamen quo modo recepta codicis Ambrosiani scriptura

Sententiarum ordo mancus fiat, equidem non aSSequor. Nam quoniam non pueriS praecepta dat, Sed ipSos grammaticae artis doctor08

sui officii commonet 1, 4, 17), Quintilianus sat manifesto 30

seXO Sono solam paenultimam concedit. Deinde 31 acuto syllabam ultimam negat. Itaque iure colligit vocem latinam, quae plurium Syllabarum Sit, neutro accentu cludi. Quae verba cur addantur, facile est intellectu. Nimirum vocabulorum, quae plureS Syllabas habent, syllaba ultima ad voces monosyllabas lenem transitum parat. Altera eSi quaestio, num omnino stare possit Sententia Langenii

l. l.) atque Christit sin Philologo 18 p. 182) Quintilianum ultimae

) Ηac scilicet via, ni fallor, ratiocinationem Quintilianeam progredi existimul: ACuta . . nunquam ultima; . . eadem flexa et Acuta; itaque neutra cludet vocem Latinam . Nam illud quoniam eadem flexii et acuta 'Sic interpretatur p. 119: Dio IV orto konneti nichis an de res bede uten, nisdass Acut und Circumflox don num lichen Acconi ho ge ichnen, der nach un- Aerer Erlitarung nus kurgon Vocaturi i. e. in syllabis positione longis)Acut, aus langen i. e. in syllabis natura longis) Circumstex heissi'.

14쪽

326 Quaestiones Quintilianuae: J. D. D. ClauSSen. syllabae nulla ratione habita omnibus paenultimis, quae natura longae sint, Sonum flexum dedisse. Quod si verum e88et, plane alia Quintilianea, alia grammaticorum aetate inferiorum esset doctrina, qui uno ore docent flecti quidem paenultimam natura longam, Si ultima brevis, at eandem noui, si ultima naturae longa sit. Maximus Victorinus p. 193, 13. Sergius in Donat. 525, 7. Donatus 371, 21. Diomedes 431, 29 K; cf. Corssenus de pronunt. II p. 801.). Tam gravis autem diseriminis argumentum Langenius ex ea re petivit, quod Quintilianus illam ceterorum grammaticorum legem nullo verbo tangat. At cum non artem grammaticam Se comΡOSiturum, Sed gravissimu8 res solas se tractaturum esse ipse profiteatur si, 4, 17. 5, 54. 10, 1), ex illo silentio nihil c0ncludi potest. Certa autem via patet, qua Quintiliani doctrina cognoScatur: nimirum eXempla, quae ab illo laudantur, examinanda sunt. Quorum duo Langenius assert: e para graphis enim 22 sit 23 apparet Quintilianum Camillus media acuta, contra Cethegus' media flexa pronuntiasse. Quibus eXemplis coniectura Langeniana neque refutatur neque firmatur. Sed alia restant. Ρrimum enim illam sententiam eo firmari fortasse

aliquis dicat, quod Quintiliani a0tato in g0nsitivis Atroi et Neroi sit Tersii paenultima syllaba fluxa sit 24). Atqui et barbarismus hic

HSHS a Quintiliano vocatur neque vetus illa serm0nis Latini lex, quae ς 30 sq. traditur, etiam ad Graeca vocabula spectat. Quod si volebat noster illam quoquo consuetudinem Sollemnem commemorare debebat, qua tyrannus' et 'Olympus' acuta prima syllaba pronuntiabantur 62). Itaque h0e exemplum nil valet; iam videamus pOStremum - nam illud 'volucres', quod 28 ex Vergilio affertur, omitto - eliciendum ex vorbis 27: Nam cum dico Acircum litora, tamquam unum enuntio dissimulata distinctione, itaque tamquam in una voce una est acuta; quod idem accidit in illosi Troiae qui primus ab oris')'. His verbis Langeni doctrina prorsus refutatur, qua vocis oris' prior Syllaba, quae natura, non poSitione longa eSt, non acuenda, Sed flectenda erat. Itaque inter Quintilianum et ceteros grammaticos in hac parte nulla est discordia. Loeo autem Quintilianeo, quem supra posui, etiam gravior difficultas tollenda est. Summam enim Suspicionem Verba POStrema movent sit aliqua Coae sine acuta , quae in Ambrosiano codice altera manu addita sunt. Nam aliud est, quod Sergius in Donatum

ait p. 531, 22 K Varronis do sermone Latino 3 p. 191, 12 Wil-

mann8.) Verum ea nune ab omnibus Πε9lcm3μενη graece Vocatur, apud nos flexa, quoniam primo erecta rursus in gravem flectitur ' et

plex est et ex acuta gravique ficta, notam habet nomini potestatique respondentem'. Neque illa scriptura defendi potest collatis verbis Ciceronis in Orat. 18, 58 - qui accentum flexum utrum noverit

) De ultimorum verborum nocentu nostrum loqui iure monet CorsS0nus de pronunt. II' p. 802 adnot.

15쪽

Quaestiones Quintilianeae: J. D. D. Claussen. 32 inestne nunc non quaerimus - In quo illud etiam notandum mihi videtur ad studium persequendae suavitatis in vocibus: ipsa enim natura, quasi modularetur hominum orationem, in omni Verbo po- Suit acutam Vocem nec una plus nec a postrema syllaba citra tertiam'. Nam Quintilianus, qui grammatici partes nostro loco Subiit, tam Vnga appellatione usus esse non poteSt, ut qua Si uno spiritu et Syllabam proprie Oξεiau et omnem syllabam voce erectam acutae nomine Signaret. Neque altero loco haec acuti soni notio invenitur; immo eadem ratione, qua universa vox tripertita vocatur 11, 3, 17

Utendi voco multiplox ratio. Nam praeter illam disserentiam, quae est tripertita, acutae gravis flexae etc. cf. Cicer. Orat. 17, 57)' eadem ratione in singulis syllabis soni acutus gravis flexus acriter ubique distinguuntur'). It quo huius enuntiati sententia admodum mira eSt. Ac ne verba quidem bene se habent. Nam insolita est illa dicendi varietas, qua primum vox, deinde verba, POStremo denuo vox latina tractatur in his: Itaque neutra cludet vocem Latinam

ea Vero, quae Sunt Syllabae unius, erunt acuta aut seXa - ne Sit

aliqua VOX Sine acuta . Qua de causa mihi persuasum habeo insitiva verba altera Ambrosiani manu illata esse. I 5, 32. Paragrapho sequente libri Bernensis est scriptura: Et illa per sonos accidunt, quae demonstrari Scripto non possunt, Vitia oris et linguae: iurraκicμου c et λαβbarac μου c . . feliciores fingendis nominibus Graeci vocant . Contra Ambrosianu8 et Bam- . bergensis manus secunda b) non i Taκicμου 0Xhibent, sed mi0- taci8mus Utraque lectione recepta haec scriptura efficietur: i T cic μου c et μυ Tagi cyo sic et λαβbaκi μου quae tria vitia iuncta explicare et vituperare grammatici solent; cf. Diomedes p. 453,3 Sq. Donatus p. 392, 27. Servius 445, 7 sq. Pompeius 286, 6 Sq. 298, 23) C0nsentius 394, 5 sq. Κ. Isidor orig. 1, 31, 5-9. MRr

Ι 5, 33. Remotis igitur omnibus, de quibus supra diXimVS, Vitiis erit illa quae vocatur Op0οεπε ia, id est emendata cum SuaVitate Vocum explanatio: nam sic accipi potest recta'. His in verbis vel id offendet, quod solum adiectivum Graecum Latina Voce redditum eSt. Nam quas ex Graecorum arte rhetorica vel grammatica

assert appellationes Quintilianus latina lingua interpretari solet. Αtque ipSe Verborum nexus lacerum esse codicum Seripturam demonstrat. Nam si illud 'recta' sio accipitur, ut sit emendata cum Sua-Vitate', altera pars compositionis - εΠεia' prorsus idem Valeat neceSSe eSt utque 'vocum explanatio . Quod neminem adfirmaturum credo eL 11, 3, 33 Ut est autem necessaria verborum eXplanatio 'in quae Supra appellatur dilucida pronuntiati ita omnes imputare litteras molestum ). Alteram viam Spaldingius ingreditur, qui tres illas virtutes puritatem, suavitatem, accurationΡm Vel eXPlanationem in pronuntiandis vostibus' adiectivo recta' solo con- Flexus accen Ius laud tur l, 5, 23. 24, 30. 31. 12, 10, 33.

16쪽

Quaestiones Quintilianeae: J. D. D. Claussen.

cludi existimat. Sed hac interpretatione probata quod tandem Substantivum ad illud 'recta' est supplendum 3 Satis igitur apparet

substantivum Latinum in exitu verborum librariorum culpa eXcidisse. Atqui εΠη locutiones' vocantur 1, 5, 2 atque 1, 6, 20 n08terdicit hanc quidam Op0OεΠεiuu Solam putant, quam ego minime eX-cludo. quid enim tam nece8sarium, quam recta locutio γ' Itaque nostro loco vera Scriptura erit: Nam sic accipi potest recta locutio'. Simili autem modo vocabulum Graecum et Latina voce redditur et

pluribus verbis finitur 6, 1, 1 Rerum repetitio et c0 gregatio, quae graece dicitur ovaκεφαλm cic, a quibusdam Latinorum enumeratio . Ι 5, 62. Quintilianus postquam 1, 5, 60 Sq. nonnulla nomina

Graeca laudavit, quae a veteribus Romanis Secundum Suam rationem declinata sint, para grapho 62 addit: Inde Olympo et tyranno acutam syllabam mediam dederunt, quia duabus lovis sequentissus primam brevem acui noster Sermo non patitur, sic genetivus Ulixi et Achilli sedit, sic alia plurima'. Causa, qua nominum Olympi et tyranni prosodia mutata dicitur, interpretibus merito displicuit. Primum enim verba duabus longis sequentibus ' inepta Sunt, quoniam in eis casibus, quibus ultima syllaba producta est, nulla discordia

fuit. G. igitur Hormannus, cui Halmius et Keilius II p. 367) ad

sentiuntur, haec tria verba delevit. At num illis sublatis cetera quadrant γ Nonne vera est Spaldingi sentontia 'Verba si primam brevem y habent errorem; nihil enim refert, brevis an longa sit ante- penultima, ad accentum constituendum ' γ Videas modo ipsius Quintiliani doctrinam 30 prolatam Trium porro, de quibuS loquor,

media longa aut acuta aut steXa erit, eodem loco brevis utique gravem habebit sonum ideoquo positam ante se, id est ab ultima tertiam, acuet'. Itaque, Siquidem causam addere volebat, Quintiliano fere haec erant dicenda Quia, si paenultima longa est, antepaenultimam acui noSter Sermo non patitur' cf. Sergius in Donatum p. 527, 23: Euandrum tyrannum . . paenultima acuta, quia POSitione longa est, proferimus Latinum secuti praeceptum ). Quamquam ne illud 'patitur' quidem sententiarum nexu Satis recipitur; nam cum inde a verbis 'quia hoc omnibus nostris nominibus accidebat', sola antecedant imperfecta, etiam nostro loco praeteritum ΡΟ-tiuS , quam praeSenS tempus deSideres. Hermanni igitur coniectura nihil lucramur; immo tota sententia a nescio quo interpolatore profecta eSt. Nam causa, qua Graecam proSodiam Veteres Romani deSeruerunt, Quintiliani aequalibus iam perspicua fuit, ut eodem iure, quo in genetivis Ulixi et Achilli, omitti posset. I 6, 12. J. O. 1, 6, 12 olim vulgata fuit scriptura: Quamquam

Varro in eo libro, quo initia urbis Romae enarrat, lupum seminam dicit'. Quae lectio libris optimis non firmatur. CodeX enim Bernensis habet initia romanae urbis', contra Ambrosianus initia urbiS romanae'. Neutra Scriptura probanda est, sed ut multis aliis locis, ita nostro quoque Varius verborum ordo Orationem eSSe inter-Ρ0latam demonstrat. Itaque v0x Romanae ' e textu est removenda.

17쪽

Qua ostiones Quintilianeae: J. D. D. Claussen.

Nota enim est sollemnis consuetudo, qua urbis appellatione Roma accipiebatur. Quem usum ipse Quintilianus 6, 3, 103. 8, 2, 8. 8, 5, 9 testatur quoque adhibito 6, 3, 17 et 5, 13, 40 Romam urbis nomine significat. Atque adeo de initiis urbis ' Varronem scripsiss0ox Quintiliani verbis Κrahnerus collegit; contra ad libros rerum urbanarum' aut antiquitatum ' Ritschelius illa rettulit Mus. Rhun.

qui proprie Graecus vocetur vel qui vice praepositionis ab ' ablatativo iuncta0 fungi dicatur. Sod haec grammaticae Quintilianeae pars incohata, non absoluta est. Nam merito laudati sunt duo vel tres

loci 8, 6, 31. 9, 4, 1. 1, 6, 22), ceteri partim male intellecti 7, 2,

53. 10, 1, 96), partim meliorum librorum ope hodie emendati 1, 7, 12. 4, 5, 18. 12, 1, 4). Certis autem finibus hic usus continetur neque illa licentia invenitur, quam nostro seriptori quidam et in hac et in aliis rebus grammaticis imputarunt. Primum enim ' probandi 'verbo Quintilianus dativum adicit 1, 4, 20 quae mihi non adprobantur'; 4, 1, 42. 11, 1, 68. 3, 7, 18; contra praepositio 'ab' usurpatur 4 Pr. 1. 1, 11, 17. 9, 4, 64. 87. Ρraeterea in 'hab0ndi' verbo, si idem atque existimare' significat, nusquam praepositio ab ' adscita videtur; sod dativus exstat 1, 8, 21 ex quo mihi inter virtutes grammatici habebitur aliqua nescire '; 8, 6, 3 l. 9, 4, 16. Nunc ceteros locos asseram ita dispositos, ut Similes sint coniuncti: 4, 1, 79 Haec fere sunt mihi de exordio comperta'; 10, 1, 34 Pleraque testimonia ex vetustate diligenter sibi cognita sumat'; 5, 7, 7 Ut non lecta mihi tantum ea, sed pleraque ex ipso Sint cognita'; 1, 6, 40 Saliorum carmina vix sacerdotibus suis satis intelloeta' Adde locum Ciceronianum 2, 21, 6). 6, 4, 2 Cuius rei lare omnis observatio in illo testium loco excussa nobis est '; 8, 3, 58 Sed de hac parte et in alio nobis opere plenius dictum est et in hoc saepe tractatur'; 5, 12, 23 Sod haec et in alio nobis tractata

Runt opere et in hoc saepe repetenda . 12 Ρr. 2 Dum tamen nota illa et plerisque artium scriptoribus tractata praecipimus'; ibid. 3 Iam cum eloquendi rationem novissime repertam paueisSimisque temptatam ingressi sumus'; 1, 8, 18 Nam receptas aut certe claris auetoribus memoratas historias) exposuisse satis est ';4, 1, 71 Quod . . vulgare dicitur. Id minus favorabile aliquando tamen non inutiliter adsumimus, magnis Saepe oratoribus non evitatum '; 9, 4, 1 Tullium, cui nescio an ulla pars operis huius sit magis elaborata'. Nisi fall0r, hi loci sunt omnes, quibus Quintilianus dativo, ut aiunt, pro praepositione 'ab' usus est; cuius de notiono

conferatur Haasi adnot. ad Reifigi gramm . lat. 551 p. 680) et Madvigi ad Ciceron. de finib. 1, 4, 11 et gr. lat. φ 250 a.

Consulto autem unum locum, quem BonnelliuS asseri, exclusi. Nimirum 1, 6, 22 et in codicibus ot in editionibus haec leguntur: Ego tamen non alio magis angor, quam quod obliquis casibus dueti etiam primas sibi positiones non invenire, Sed mutare permittunt,

18쪽

330 Quacgtioncs Quintilianeae: a. D. D. Claussen. ut cum ebur et robur, ita dicta ac Scripta summis auctoribus, in olitteravi secundae syllabae transferunt, quia etc.' Sed nescio quid discriminis inter hunc locum et eos, quos Supra laudavi, intercedere mihi vid0tur. Nam sat sortis non est elocutio 'ita dicta ac scripta Summis auctoribus ', quoniam ipsa antiquorum auctoritato Quintilianus grammaticos refellere Studet. Neque aliis locis, ubi singula vocabula tractantur, dativus usurpatur, Sed a praep08itio, veluti 1, 5, 52 Quaedam tamen . . dici vitiosa non possunt, ut ludi Floralia ac Megalesia, quamquam haec Sequenti tempore interciderunt, nunquam

aliter a veteribus dicta'; 1, 5, 22 Τ0Π0res, quos quidem ab antiquis dictos honores comperi'; 1, 5, 61 ab antiquorum plerisque Aenea

ot Andhisa sit dictus'; 1, 5, 15. 1, 6, 28 i, 4, 18. 5, 11, 36).

Itaque scribi malim: ebur et robur, ita dicta ac Seripta a summis

auotoribus .

I T, 2. Capitis septimi initio Quintilianus ad orthographiam

his verbis transit: Nunc qu0niam diximus, quae Sit loquendi regula, dicendum quae Scribentibus custodienda, quod Graeci op0O-Υpaqyiau voeant, hoc nos recte seribendi scientiam nominemus. Cuius ars etc. ' Quibus in verbis pronomen 'hoc quod Halmius recepit, non Quintiliano, sed c0dicis Ambrosi ni librario tribuerim. Nam struetura nimis dura fit. Neque illud legitur loeo simillimo 1, 5, 17

et ei contrarium vitium, quod cυVcupεcivet cυuuλOlφflv Graeci vocant, nos compleXionem dicamus. Qualis est ete 'Graviore vitio laborant quae sequuntur: Cuius ars non in hoc posita est, ut noverimus, quibus quaeque syllaba litteris conStet . . , sed totam, ut mea fert opinio, suptilitatem in dubiis habet: ut longis syllabis omnibus adponere apicem ineptissimum est, quia plurimae natura ipsa Verbi, quod Scribitur, patent, Sed interim necessarium, cum eadem littera alium atque alium intellectum, prout correpta Vel producta est, facit . . et cum eadem littera nominativo casu brevis, ablatiVO longa est, utrum Sequamur, Blerumque hae nota monendi sumus'. Nam in his omnino nulla struetura inest. Ρerversus autem homo Quintilianus fuisset, si orthographiae officium eum apiciS usu comparasset. Neque ulla similitudine usus est

1, 6, 38, ubi de etymologia ait Sed arte non egent, cuius in hoc opere non est usus nisi in dubiis . Immo inde a verbis 'Ut longis Syllabis omnibus adponere apicem etc. ' in ipsis rebus orthographicis versatur: quod vel demonstrant verba 4 Similiter putaverunt

illa quoque servanda discrimina'. Itaque memoratu Sane dignumeSt neSeio cuius conamen, qui in codice Gothano scripsit: ut longis syllabis omnibus adponere apicem ineptissimum est, sic interim necessarium . Quam coniecturam Bonnellius recepit. Attamen neque

sat placet comparatio in his Ut longis syllabis omnibus apponere apicem ineptissimum eSt, sic interim neceSSarium, cum eadem littera alium atque alium intellectum facit' et prorsus infringitur illa Scriptura eo, quod vis adverbii sic' valeret otiam ad verba 3) et cum eadem littera nominativo casu brevis, ablativo longa e8t,

19쪽

Quaestiones Quintilianeae: J. D. D Claussen.

utrum Sequamur plerumque hae nota monendi Sumus'. Mea sententia in priore membro vitium latet; quae Suspicio quodam modo librorum discrepantia firmatur. Nam in Ambrosiano advorbii 'ut' prior littera in rasura scripta est, ut olim non ut', sed 'set' ditio graphia proximae Syllabae ortum extitisse possit. Sed sivo diit graphia sive interpolatione in orationis textum irrepsit, adverbium ut , quo tota sententia fit impedita, equidem eiecerim.

I 7, 6. Scripturam vulgatam si sequimur, Quintilianus 6 di

cit Frigidiora his alia, ut 4 quidquid η cquartam haberet, ne interrogare bis videremur et et quotidie ' non cotidie , ut sit quot diebus: verum haec iam etiam inter ipsas ineptias evanuerunt'. Verborum tamen nexu haec lectio flagitatur et 4 quotidie η non e cotidius,

ut esset quot diebus . I 7, 21. Orthographiae mutatae exemplum 21 a1 rtur Iame optimus maximus η ut mediam i litteram, quae Veteribus u fuerat, acciperent, C. primum Caesaris inscriptione traditur factum'. Hanc codicis Bernensis scripturam integram non eSSe Halmius senSit, qui legendum conicit 'primum in C. Caesaris inscriptione'. Keilius contra II p. 367 pr0 inseriptione' numerum pluralem requirit collatis vorbis Velii Longi p. 2228 Ρ antiquis varie seriptitatum est

mancupium aucupium manubiae, Siquidem C. CaeSar per i scripsit, ut apparet ex titulis ipsius, at Augustus Der u , ut testeS Sunt ejus inscriptiones'. Sed neque una inScriptione neque titulorum stopia, immo auctoritate Caesaris illa mutatio facta est; cf. Cornutus 2284 Ρ ma Xumus an maximus - Terentius Varro tradit Caesarem por ieiusmodi verba solitum esse enuntiare et Scribere. Inde propter auctoritatem viri consuetudinem laetam' et Quintil. 1, 5, 63 de Calypsus deelinatione sed auctoritatem CaeSari S consuetudo superavit . Neque in Ambrosiano codice inscriptione' exstat, sed 'instructione'. Quae scriptura ut emendetur, SimileS loci conferantur, veluti 1, 5, 63 nune recentiores instituerunt graecis nominibus graecas declinationes dare '; 3, 2, 2 curam dicendi inde coepisse, quod accuratius loqui instituerint'; 2, 4, 41 fictas materias dicere circa Demetrium institutum constat'; 12, 2, 25. 1, 8, 5. 4, 1, 3. Certo igitur Quintiliani usu firmatam hanc lectionem restituo: Iam optimus maximus ut mediam i litteram . . acciperent, C. primum Caesaris institutione traditur factum'. Ρraenomen enim similiter praemittitur 9, 4, 57 no M. quidem Tullius'; 10, 1, 114 C. vero Caesar'; 12, 11, 23 M. igitur Cato' etc.

I 7, 22. Paragrat,ho sequente - Here nunc e littera terminamus: at Veterum comicorum adhuc libris invenio stlieri ad me venit - consuetudo Quintilianea postulat, ut neglecta librorum auctoritate scribatur in libris . Compara verba 1, 5, 21 nam et mehe hqu0que apud antiquos tragoediarum praecipue Scriptores in Veteribus libris invenimus'; 9, 4, 39 quae se. et dice facieque η) in veteribus libris reperta mutare imperiti solent'; 5, 11, 40 Homeri versu, qui tamen ipse non in omni editione reperitur'; praeterea 1, 1, 1 b

20쪽

Quaestiones Quintilianeae: I. D. D. Claussen.

in quo libro scriptum hoc invenitur' set 4, 1, 19 nam et in libris

observationum a Septimio editis adfuisse Ciceronem tali causae invenio'. Neque alterum locum, ubi inveniendi verbum cum nudo ablativo iunctum sit, notatum video, nisi 8, 6, 64 neque alio ceris Platonis inventa sunt quattuor illa verba . . plurimis modis scripta ', ubi corrigendum esse 'in ceris ' Halmius iure conicit. III 1, 11. Libri tertii initio, quo eloquentiae oratoriae primordia sit incrementa adumbrantur, g 8 Sq. rhetorum Graecorum magna manus perluStratur, cuius primum ordinem Gorgias ducit. Gorgiae laudem haec verba excipiunt: Thrasymachus Calchedonius cum hoc sc. fuit) et Prodicus Cius et Abderites Protagoras . . et Hippias Elius et . . Alcidamas Elaites. Antiphon quoque et orationem primus omnium scripsit et nihilo minus et artem ipse composuit et pro se dixisse optime est creditus, etiam Ρolycrates, a quo Scriptam in Socraten diximus orationem, et Theodorus Bygantius, ex iis et ipse, quos Plato appellat logodaedalos . Huius universi enuntiati strueturam unius Voculae lacuna turbavit. Etenim post haec Antiphon quoque qui ' pronomen inserendum est, ut Scribatur: Thrasymachus Calchedonius cum hoc se. Gorgia fuit) . . et Aleidamas Elai-tes ; Antiphon quoque, qui . . e8t credituS; etiam Polycrates, a quo scriptam orationem . . diximus; et Τheodorus, ex iis et ipse, qu08 Plato appollat logodaedalos '. Deinde hos omnes Quintilianus complectitur verbis: Horum primi communes locos tractasse dicuntur Protagoras Gorgias, adfectus Prodicus Hippias etc.' In eadem Antiphontis mentione Halmius codicis Ambrosiani scripturam recepit et orationem primus omnium scripsit et nihilominus et artem ipse composuit et pro se dixisse optime est creditus . Quae lectio displicet, quia nulla est causa, Cur BOStrema membra coniuncta priori opponantur. Contortam autem Verborum collocationem officit codicis Bernensis scriptura, Spaldingio et Bonnellio probata: et nihilo minus artem et ipse composuit . Mea sententia molestum illud 'et , quod ne certam quidem sedem Obtinuit, delen

IV 1, 32. Eadem medicina adhibenda erit 4, 1, 32, ubi Demosthenis pro Ctesiphonte oratio his verbis commemoratur: Adicit Theophrastus ab oratione principium, quale videtur esse Demosthenis pro Ctesiphonte, ut sibi dicere suo potius arbitrio liceat rogantiS, quam eo modo, quem actione accusator praescripserit'. 'Actione accusator' in Ambrosiano codice exstat; inverso ordine 'accusator actione' Bernensis exhibet. Neutra scriptura genuina est. Nam alio

nisi instrumentali sensu ablativus accipi non potest; atqui accusatoreo ordine, quem ipse instituit, defensoris actionem nullis vinculis alligavit. Neque hoc Aeschinis est consilium, sed quae actioniS ratio ab adversario expetenda sit iudices admonet; quam si derelinqui

liceat, lare ut fallaciae struantur 206 sq.; cf. Quint. 3, 6, 3. 5, 13, 42. 6, 1, 20). Contra Demosthenes ait g 1 ἔπεi0' 6πεp εcri