Quaestiones Quintilianeae

21쪽

VII 1, 26. Septimo libro, quo divisio tractatur, Quintilianus

23 ait: S0lebam et hoc facere, ut ab ultima SPecie . . retrorSum quaererem VSque ad primam generalem quaestionem vela genere ad extremam Speciem descenderem . Addit plerumque aliam esse in dicendo, aliam in quaerendo viam, quia illa quaestio generalis in dicendo prima, in quaerendo ultima eSSe Soleat.

Tum sic pergit: Itaque propositione visa, quod est facillimum, cogitemus, si fieri potest, quid naturale sit primum responderi: id si, tamquam res agatur et nobis ipsis respondendi necessitas sit, intueri Voluerimus, occurret; si id non contigerit, Seponamus id quod primum se optulerit et ipsi nobiscum sic loquamur quid si h0e non esset γ' id iterum et tertium et dum nihil sit roliqui . Quintiliani igitur sententia alter, cui facile ingenium et acumen acre, Statim a prima quaestione generali incipiet; alter, cui illud 110n contigit, antea

a Specie ultima, qua continetur cauSa, exorsus ad primam generalem

quaestionem descendet. At quid sibi vult illud 'propositione visa γVitium certum est neque incerta medela; scribendum erit propositione divisa, quod est facillimum . Propositio enim proprie est Sententia, qua reS controVersa proponatur; cf. 4, 4, 8 Utimur propositione aut nostra ut si adulterium obicio 3 aut adversarii ut eadulterii mecum agiturη aut communi ut et inter me et adverSarium quaestio est, uter sit intestato propior η'. Itaque nostro loco propositio vocatur optat vir fortis alienam uxorem ', qua in Sententia vel singulis verbis optat uxorem - alienam ' singulae quaestiones insunt. Has diducere Quintiliano facillimum videtur. VII 4, 13. J. O. 7, 4, 13 luctio est vulgata: Interdum ergo

culpa in hominem relegatur: ut si Gracchus reus foederis Numantini - cuius metu leges populares tulisse in tribunatu vid0tur cf. Velleius 2, 2, 1. Florus 3,I4, 2. Cicero de haruspic. respons. 20, 43) - missum se ab imperatore suo disteret'; quam scripturam Spaldingius et Halmius sine ulla causa sollicitarunt. Sed de hac controversia nune non loquar; tantum moneo restituatur ut si Ti. Gracchus . Nam

in libris optimis A G) non si', sed sit' legitur; cf. 5, 13, 24. 3,

1, 17. VIII 3, 35. Caecilius Calactinus, Dionysii Halicarnasset amicus, in rhetorum Graecorum agmine 3, 1, 16 producitur. Idem quos Status causae fecerit 3, 6, 48, quid discriminis inter uri ob εil tu eterriχε ipηytu Statuerit 5, 10, 7 Quintilianus explicat. Deinde 9, 3, 89 de figuris copiosius disputasse narratur; qua ex diSSertatione

Jahrb. f. olasa. Philol. Suppl. Bd. VI. Hil. 2. 22

22쪽

Quaestiones Quintilianeae: J. D. D. Claussen.

autem Opinione unus locus restat quo Caecilius memoretur. Scilicet 8, 3, 35 seriptura vulgata est: Idem se. Cicero in Laelio 24, 89)putat a Terentio primo dictum esse obsequium; Caecilius a Sisenna Kalbenti caselo,'). Ceruicem videtur Hortensius primus dixisse: nam veteres pluraliter appellabant'. Ubi Spaldingius quidem annotat Observavit hoc procul dubio Caedilius rhetor in historiarum scriptore Sisenna . Attamen cum neque ad Graecum librum haec doctrinanuque ad Latinum opus reliqua Caecili laus referri possit, illa sententia iustos scrupulos moveat. Aededit quod seriptura Caecilius 'eodisse Monacensi solo defendatur, contra libri hoc loco optimi a G S) Cineilius' oghibeant. Cui nomini qua via Verum SubStituatur, propria loci Quintilianei natura demonstrat. Sisenna enim etiam 1, 5, 13 commemoratur Nam sive est adsentior, Sisenna dixit adsentio multique et hune et analogian Secuti': quae res a Varrone quoque de ling. lat. 8 tradita est GHllius 2, 25, 9). Praeterea Hortensium primum cerviesem' singulari numero dixisse idem Varro de ling. lat. 8, 14 et 10, 78 narravit. Grammaticum igitur Latinum laudatum esse admodum verisimile est. Grammaticos autem Latinos perlustranti vix aliud occurret, quod traditae seripturae vestigia sequatur, nisi L. Cincii nomen cf. Teiisset. liti. Rom. hist. 106, 4.)IX 4, 145. In fine illius partis, qua de compositione disserit, Quintilianus 'Non tamon mirabor' inquit 'Latinos magis indulsisse compositioni quam Attic0s, quo minus in verbis habeant veritatis et gratiae nec vitium duxerim, si Cicero a Demosthene paulum in hac parte descivit. Sed quae sit disserentia nostri graecique Sermonis explicabit summus liber'. Quibus in verbis cum veritatis mentio inopta sit, 'foveritatis' menti0num Spaldingius supponendam censet. Haec coniectura ab Halmio probatur, sed immerit0. Etenim ipse Quintilianus conferri iubet, quae 12, 10, 27-39 de Latini et Graeci sermonis discrimine docuerit. Ubi ad hune finem pervenit 38) Ρ0ssumus autem rerum et modo et iudicio esse Similes, Verb0rum gratia, quam in ipsis non habemus, extrinsessus eondienda est'.

Itaque gratia Attica 35) Latinus sermo carere dicitur, qui ipsis statim sonis sit durior 27) neque in verbis habeat tueunditatem 33. 35. 38).

Regius contra, quem Bonnellius Sequitur, varietatis' virtutem desideratam existimat. At varietas non in ipsis verbis, sed in verborum compositione inest; Quintilianus autem de singulorum Vocabulorum ind0le loquitur 12, 10, 38 verborum gratia, quam in ipsis non habemus ). Mihi quidem nullum aliud substantivum quadrare videtur

nisi quod illi gratiau simile sit. Ita iucunditas et gratia 10, 1, 96. 6 Pr T), deinde delectatio et gratia 2, 13, 11), tum lux et gratia 4, 5, 22), praeterea Venus et gratia 4, 2, 116. 6, 3, 18) iunguntur.

Qua de causa nostro l0eo suavitatis et gratiae' restitui uelim.

') Verba caulo albente' leguntur in fr. Sisennae apud Nonium S. v. labra p. 449 Peter. historic. Romanor. reli. fr. Sisennae 103); lalbenti mutare non auSim cf. Nevius de declinat. II p. 44).

23쪽

Quaestiones Quintilianeae: J. D. D. Claussen. 335

Attici autem sermonis gratia a Quintiliano etiam 10, 1, 65 et 12, 10, 35, illius venus 10, 1, 100 et iucunditas l2, 10, 35, Atticorum Suavitas a Cicerone de orat. III 11, 42 laudatur. Altero verba quo minus habeant vulnere icta sunt neque Scriptura Halmiana cum minus habeant' sanata. Nam elocutio 'quo minus

locis similibus satis defenditur, veluti 10, 1, 77 Ρlonior Aeschines et grandiori similis, quo minus strictus est' et 12, 10, 36 nam quo minus adiuvat sermo Latinus), rerum inventione pugnandum est' et 2, 3, 8 quo quis ingenio minus Valet, hoc Se magis attollere et dilatare conatur'; praeterea 8, 5, 20 et 5, 14, 35 qu0

magis') 11, 1, 55 quo plures ') 11, 1, 48 quanto plus nitoris')

1, 12, l8 quanto plus dolectationis'). Itaque illud 'haboant

Corruptum eSt, quod verbum orationis nexui una littera addita aecommodabitur. Omnes enim difficultates hac scriptura sustulisse mihi videor: Non tamen mirabor Latinos magis indulsisse eompositioni quam Atticos, quo minus in verbis habebant suavitatis et gratiae'. X 1, 38. In litterarum Graecarum et Latinarum censura 10,

1, 45-131 Quintilianus quattuor scriptorum genera discernit: ΡOetas historicos oratores philosophos. Eadem dispositio φ 20-36 invenitur, ubi loquitur de lectione universa et orat0rum 20 sq) et

Deinde ad singulos scriptores 37 his verbis transit: Credo exacturos plerosque, cum tantum esse utilitatis in legendo iudicemus, ut id quoque adiungamus operi, qui sint legendi quaeque') in auctore qu0que praecipua virtus. Sed persequi singulos infiniti fuerit operis. Quippe cum in Bruto M. Tullius tot milibus versuum de Romanis

tantum oratoribus loquatur et tamen de OmnibuS aetatiS Suae, . .

exceptis Caesare atque Marcello, Silentium egerit: quis erit modus, si et illos et qui postea fuerunt et Graecos omnes et philosophos Huius enuntiati extrema pars gravi vitio laborat. Primum enim non modo duriuscula, ut Spaldingius dieit, est verbi ellipsis, sed omnis Structura desideratur, quia, cum illa 'de oratoribus loquatur' et 'silentium egerit' interposita sint, verbum 'persequar' suppleri non licet. Deinde sententia manea est. Etenim si nexum orationis Supra explicatum respexeris, adsentieris Spaldingio adnotanti Quare autem poetas hie non recenseat, de quibus tamen et ipsis dieturus est, equidem non dixerim'. Neque Halmius, eum verba et philosophos 'deleret, hune Scrupulum removit. Mira autem Fr0tscheri Sententia est, quam Mercklinius Mus. Rhen. 19 p. 31 assori Sed nolebat Quintilianus tam religiosus esse, ut singulos de quibus dicturus erat aesturate recenseret: et sic historieos quoque debebat commemorare. At hoc erat inepti tumoris . Nam primum singularum

partium dispositionem Quintilianus summa diligentia ac paene anxietate quadam significare solet cf. l Pr. 21 sq. 1, 4, 2 sq. 1,

') qui sint legendi quaeque' Halmius; qui sint quae' libri. 22.

24쪽

Quaestiones Quintilianeae: J. D. D. Clau8sen.

5, 1 sq. 5, 1, 2. 8, 1, 1. 10, 1, 1. ete.); deinde nostro ipso loco

infinitum fore laborem est probaturus. Itaque et verbum finitum et poetarum historicorumque mentio lacuna eae iderunt. Quibus suppletis fere haec Scriptura efficietur: 'quis erit modus, si et illos 80. orat0res) et qui 130stea fuerunt et Graecos omnes spersequamur et foetus et historicos et philosophos γ' Similis autem struetura exstat 1 Pr 25 Nam si, quantum de quaque re diei poteSt, DerSequamur, finis operis non reperietur'; 5, 10, 91 quae Si perSequamur, nulluSerit ea concidendi modus'; 8, 5, 25 sed finis non erit, si singulas

X 1, 48. Vera e8t scriptura: non utriusque operis mi instressu . Confer locos similes 4, 1, 34 operum suorum principiis ot 4 Pr. 4 initiis operum SUOPUm'. X 1, 61. Lyricorum longe Pindarus princeps Spiriti S mayni centia, sententiis, figuris, beatissima rerum Verborumque Copia et velut quodam eloquentiae flumine'. In hac Pindari laude spiritus

magnificentia' quid sit equidem non intellego. Spiritus enim idem est atque animi ardor; itaque sublimis 10, 5, 4 et utatus 10, 1, 104 et validior 12, 10, 37 vocatur. Contra magnifieonita elocutionis vel sermonis virtus est; ita Alcaeus 63 in eloquendo brevis et magnis eus ' dieitur ot Stoidi g. 84 orati0ne magnifici ' esse negantur. Idem enim valet quod μεΥαλoΠpεΠεia teste Quintiliano 4, 2, 61

His tribus narrandi virtutibus adiciunt quidam magnificentiam, quam μεTaλOΠpεΠεiciu vocant'. Omittenda igitur meliorum librorum auctoritas, contra recipienda erit codicis Argentoratensis scriptura spiritum unificentia'. Qua cum bini ablativi conectantur spiritu magnificentia, sententiis figuris, . . copia . . flumine)', etiam maior univerSae Sententiae concinnitas paratur. Neque alii loctioni auctoris oratio ruspondet Dionysi HalicarnaSSei de vet. Seriph. cen8. 2, 5 p. 420 R Ζηλ Toc bε κα Πivbapoc OvolutiT V Km VOritu in UV

X 1, 95. J. O. 10, 1, 95 si libros ms. Sequimur, de Satura Varroniana Quintilianus ait: Alterum illud etiam prius saturae

genHS, Sed non Sola carminum varietate mixtum condidit Terentius Varro'. Quae extrema verba L. Muellerus Mus. Rhen. 249. 143) sie interpretatur, ut Draeter metrorum Varietatem rerum atque dispositionis perturbatio vituperetur: etenim ad haec non Sola carminum varietate mixtum ' suppleri vult verba sed otiam rerum'. Attamen proprium discrimen, quo Satura Varroniana a ceteris discrepabat, notatum esse verisimillimum est. Neque aliud

nisi prosa oratio illis carminibus apte opponatur 10, 7, 19 cum hanc

facilitatem non in prosa modo multi sint consecuti, sed etiam in earmine' l, 8, 2 ete.). Itaque verbis 'sud non sola earminum varietate mixtum' non tantum metra varia fuisse dicuntur, Sed etiam Versus cum sermone pedestri permixtus es. A. Riesii Satur. Menipp. proleg ). Quod si est verum, universa coniecturarum copia repellenda est,

25쪽

Quaestiones Quintilianeae: J. D. D. Claussen. 337 quam ut vocem prius' tollerent interpretes effuderunt; quorum Riosius quidem scribi vult verius', Muellerus amplius', alii aliud. Nam propter elocutionem 'Sed non sola carminum varietate mixtum Supra commemorari OΡHS eSt Saturam, in qua VerSUS non cum prOSaquidem oratione commixtus, at metris tamen variatus fuit. Atqui huiusmodi satura illo Porsi Horati Lucili genere non significatur. Nam Luelli libros postremos, qui re vera variis metris Scripti fuerunt, Quintilianum non respexisse neque Riesium neque Muellerum sugit. Immo qui scriptores laudandi fuerint, e verbis Diomedeis elucet dosatura Romana prolatis p. 485 Κ Sueton. Reifferscheid. p. 20. 371.): Satura dicitur carmen apud Romanos nunc quidem maledicum et ad carpenda hominum vitia archaeae comoediae charactere compositum, quale scrip80runt Lucilius et Horatius et Persius. Sed olim carmen quod ex variis p0ematibus e0nStabat Satura Vocabatur, quale Scripserunt Pacuvius et Ennius. Sutura autem dicta a satyris ete. ' Itaque Enni et Pacuvi Satura sola commemorata eSSe potest. Atque saturam Ennianam Quintilianus 9, 2, 36 laudat ut Mortum ac Vitam, quas contendentes in Satura tradit Ennius . Quae cum ita sint, in priore sententiae membro lacuna Statuenda rat, qua Ennianae Saturae mentio eaeciderit; ut, nisi plura desidere8, sere haec Verba e manu Scriptoris nostri prodiisse possint: Alterum illud et iam prius Ennio temptatum Saturae genus, Sed non Sola carminum Varietate mixtum condidit Turentius Varro'. Ennius igitur viam monstravit, Varro ingreSSuS eSt. Eadem enim ratione, qua Diomedes, duo Saturae genera Quintilianus discernit. Quorum alterum, quod maledicum Diomedes appellat, Lucilius et H0ratius et PersiuS excoluerunt ; alterius inventor, quia metra variavit, Ennius haberi potuit: quia insuper carmini prosam orationem immiscuit, Varro vocatus e St. Nam vix Veram credas O. Jalini coniecturam, qui pro illo condidit' scribun

dum condivis' proposuit; cf. Riusiu8 p. 2; 3, 1, 19 Romanorum primus condidit aliqua sin arte rhet0riea) M. Cato'; 12, 11, 23

Cato . . idem historiae conditor'.

XII 10, 28. Quintiliani seni untia lingua Latina, si Soni litteraeque comparentur, Graeco sermoni multum cedit Nam ius inquit est ipsis statim sonis durior, quando et iucundissimas ex graecis litteras non habemuS, Vocalem alteram, alteram ConSO-nantem, quibus nullae apud eos dulcius Spirant se quas mutuari solemus, quotiens illorum nominibus utimur; quod cum contingit, neScio quomodo velut hilarior protinus renidet oratio, ut in zephyris et zophoris: qua0 si 110Stris litteris Scribantur, surdum quiddam sit barbarum efficiunt - et velut in locum earum Succedunt tristus et horridae, quibus Graeeia caret'. Huius loci condicio

dere monet verba et iucundissimas ex graecis litteras non habemus' atque et in locum earum succedunt tristes et horridae, quibus Graecia caret'; has autem horridas et tristes esse s et u et q litteras. Restat ut quaeratur, quae litterae Graecae Latino Sermoni deesse di-

26쪽

Quaestiones Quintilianeae: J. D. D. Clauggen. cantur. Quae quaeStio ut Solvatur, primum confer verba Quintilianea 1, 4, 7 Desintne aliquae nobis neceSSariae litterae, non cum graeca scribimu8 - tum enim ab isdem duas mutuamur'. Hoc locoy et et litteras significari editoreS annotant, quae sententia et verbis 9 nostrarum ultima so. x littora)' et linguae Latinae hist0ria probatur. Contra 12, 10, 28 a Spaldingio et Selinuidero gramin. lat. I p. 264) et aliis, quorum auctoritatem Chri8tius et Halmius Sequuntur,

vocalis υ et φ conSonans desiderari exiStimantur. Sed neque eisdem verbis res diversas tractari verisimile est neque illi sententiae haec conveniunt quae si nostris litteris scribantur, Surdum quiddam et barbarum efficient', quoniam Latini Graecam cp suis litteris pii reddiderunt. Immo nullae aliae nisi y et g litterae a Quintiliano notantur. Qua de causa neque Scriptura vulgata ut in Ephyris et Zephyris' neque lectio Halmiana ut in Zephyris et gophoris' tot 0rari potest; contra omni dubitatione caret tradita scriptura: Quas mutuari Solemus, quotiens illorum nominibus utimur; quod eum contingit, neScio qUO- modo velut hilarior protinus renidet oratio, ut in Zephyris et Zopyris: quae si nostris litteris scribantur, surdum quiddam et barbarum efficient .

XII 11, 12. J. O. 12, 11, 12 Quintilianus illi opinioni obsistit, qua nimis difficilis virtutis via credatur. Longam enim' ait facit operam, quod repugnamus: brevis est institutio vitae honestae beataeque, Si sedas naturae. Natura enim nOS ad mentem optimam genuit, adeoque di80ere meliora Volentibus promtum est, ut vere intuenti mirum sit illud magis, malos esse tam multos'. Hoc loco scriptura librorum si credas. Natura , quam Christio auct0re HalmiuS neglexit, erit revocanda. C0mpares verba Quintilianea in libriositavi prooemio: VIII Ρr. 5) Praecipueque in duabus his partibus

se. in inventione et dispositione) perquam Sunt pauca, circa quae Si i8, qui instituitur, non re puynaverit, pronum ad cetera habiturus

est cursum . . 12) Credere modo, qui discet, velit ses. Haust. Hermae 4 p. 335). Certa quaedam via est ses VII Pr. 4. V 1, 3.

X 3, 15; 16. 7, 10, 15. 10, 7, 5 sq. 2, 17, 41. 1, 4, 1. 7, 10,

4. 8 Pr. 3 sq. 12, 11, 11 et in qua multa etiam sine doctrina praestare debeat per se ipsa natura, ut haec, de quibus dixi, non tam

inventa a praeceptoribuS quam, cum fierent, obServata esse videantur'. Hi duo loci invicem se tuentur. Credere enim is dieitur, qui se alteri committat. Similiter noster ait 10, 1, 20 ac diu non nisi optimus quisque et qui credentem sibi minime fallat legendus est et 1, 8, 10 denique credamus Summis oratoribus, qui veterum

poemata vel ad fidem causarum vel ad ornamentum eloquentiae adsumunt'. Praeterea ut repugnare et credere, ita pugnare et credere

2, 14, 4 Sibi 0ΡΡ0nuntur 'ne pugnemus igitur, cum praesertim plurimis alioqui Graecis sit utendum . . profecto non eSt Verendum, ne temere videamur oratori maximo Sc. Ciceroni) de nomine artis Suae credidisse'; ef. 10, 1, 18 pudet enim dissentire et velut faeita quadam verecundia inhibemur plus nobis credere'.

27쪽

Litterarum Graecarum censura Quintilianea X 1, 46-84 cum ad historiam artium enarrandam Summi momenti sit, haud parvi refert in Singulorum scriptorum delectu et aestimatu utrum propria an aliena Sententia nitatur. Eadem quaestio si soluta erit, et haec

operis Quintilianei pars nova luce illustrabitur et illi quaestioni graviSSimae, qua eruditione atque doctrina imbutus Quintilianus

universam institutionem Oratoriam compOSuerit, plana Via Sternetur.

Auctorum autem in hac parte primus iuro laudetur M. Tullius Cicero, cuius libri rhetorici compluribus locis commemorantur cuiuS-quΘ cenSUra Oratorum Romanorum in Brut0 prolata 38 quasi eXempli loco p0nitur. Praeterea manifesta familiaritas intercedit inter iudicia Quintilianua ut veterum Scriptorum cenSuram n DionySio HalicarnaSSeo compositam. Interpretes autem alii Dionysi opus a

Quintiliano adhibitum, alii eosdem fontes ab utroque aditos e8Se existimant. Atque decimo quidem libro Dionysi nulla mentio fit. Sodprimum inter rhetores Graecos 3, 1, 16 laudatur. Deind0 9, 3, 89 de figuris copiosius disputasse traditur. Praeterea 9, 4, 88 908tquam

pedibus quibusdam vel vitatis vel probatis locutus ost Quintilianus addit: Similia dicit Haliearnasseus Dionysius'. Quod referendum est ad Dionysiaei libri de comp0sitione verborum seripti caput 17 p. 220. 224 Schaeser.). Ex eiusdem operis capite 2 p. 19 Sch.)tran8lata Sunt, quae de partibus orationis 1, 4, 18 proferuntur: Veteres enim, quorum fuerunt Aristoteles quoque atque Theodectes, verba modo et nomina et c0nvinctiones tradiderunt. . Paulatim a philosophis ac maXime Stoicis auctus eSt numeruS ac primum conVinc

Bruto minus probari, ceteris placere dicitur, a Dionysio 9 p. 106Sch. laudatur; denique quo modo compositum sit orationis Demosthe-

28쪽

nicae pro Ctesiphonte habitae principium, a Quintiliano 9, 4, 63 et 73 atque a Di0nysio 18 p. 242 et 25 p. 396 Sch. explicatur. Itaque ab hac parte nihil obstat, quominus ipsam veterum Scriptorum consuram Dionysiacam a Quintiliano adhibitam esse coniciamus. Qua de controversia facilius esset iudicium, Si illa censura integra esset neque, id quod cum uni Ver8a Species, tum coniunctio ori toti

operi praefixa demonstrat cf. Sylburg. p. 415 Reisti.), mera epitome hodie exstaret depravata insuper et mutilata. Quamquam Dionysiacae originis certum indicium prae Se fert, quia, ut H. Stephanus iuro monet p. 418 R), in hoc libello eadem, quae in aliis Dionysi operibus, iudicia inveniuntur neque aliud discrimen e8t, nisi quod hic strictiora, illic fusiora proseruntur. Qua de causa admodum probabiliter Sylburgius conicit p. 416 R) epitomen Servatam esse operis de imitatione compositi. Tres enim Πεpi luiturice c libros Dionysius edidit; ToυT M' ut ipse narrat in epistula ad Pompeium

Haec ipsa Scriptorum genera in Veterum censura tractantur. Tum

29쪽

Quaestiones Quintilianeae: J. D. D. Clau8Sen.

dis eXcerptoriS manum agnoseas. Denique nullum aliud nostri libri consilium est, niSi ut RuVOVεc eis proponantur, qui Se ad bene scribendum dicendumque praeparent; cf. 419, 3. 420, 4; 11. 423, 16. 430, 7. 431, 3. 432, 4. 435, 6. 436, 9 etc. Ceterum praeter illam Veterum Scriptorum censuram pauca librorum Πε9i lulluhcεα cfragmenta, quae Syriani ad Hermogenem commentarii Servarunt, ab A. Maio eollecta sunt Dionys. Halle. Rom. antiq. parS hactenuS desiderata' p. 102 sq). Unde discimus in primo libro Dionysium ritu Milui lciv finivisse se. 1) et naturae atque artis Vim comparaSSe 1 r 2), in secundo libro Gorgia0 orationem elocutioni poeticae Similem et generi Lysiaco contrariam vocatam esse fr. 3 et 4; cf. Dionys. de Lysia iudie. 3 p. 45 7 sq). Eodem autem conSilio, quod Dionysius pr0fitetur, Quintilianus ducitur: nam et ip8e qui Scriptores legendi atque imitandi sint explicat 1. 8. 20. 37 etc. 55. 67. 69. 88. 90. 2, 1; 27 etc.) eis adulescentibus, qui, ut eloquenteS sant 45. 42. 87. 1), firma quadam sedilitatu 59. 1. 5, 1) atque c0pia 5. 8. 15. 5, 1. 2, 1) paranda facultatem dicendi confirmare

et augere 44. 87) studeant. Ρraoteron eadem Scriptorum genera tractantur. Denique quamquam in omnibus quidem Scriptoribus eSSe utilitatis aliquid' conceditur 57. 40. cf. 1, 8, 8), principe8 tamen soli enumerantur 45 paucos enim, sunt autem eminentissimi, excerpere in animo eSt etc.' 57. 104. 72. 80. 118 etc.). Quae simili. tudo num longius procedat infra quaerendum erit. Primum, quod a Quintiliano perlustratur, poetarum genu8 eSt

46 - 72; 27 - 30). Qua in partu 27 Theophrastus et Cicero

auctoreS Commemorantur: Plurimum dicit oratori conferre Th00-phraStus lectionem poetarum multique eius iudicium Sequuntur neque immerito . . in hac lectione Cicero requieScendum putat spro

Archia 6, 12 '. Deinde Horatius *24, 56, 61, 63 et Vergilius 56

laudantur. Tum n0ster ait 53 Quamvis ei Secundas fere grammaticorum consensus deserat' et 54 Apollonius in ordinem agrammaticis datum non venit, quia Aristarchus atque Aristophanes neminem Sui temporis in numerum red0g0runt' et 59 Ex tribus receptis Aristarchi iudicio seriptoribus iamborum '. Hic apte conserantur verba I 4, 3 Grammatico in duas partes dividitur, recte loquendi scientiam et poetarum enarrationem . . Mixtum hiS Omnibus iudicium est, quo quidem ita severe uSi Sunt vetere8 grammatici, ut non VerSuS modo cenSOria quadam virgula notare et libros . . tamquam subditos Submovere familia ses. 1, 1, 15ὶ permi8erint sibi, sed auctores alios in ordinem redegerint, alioS Omnino eXemerint numero'. Praeterea in poetarum Latinorum censura 99 Varronis de Sermone Plautino iudicium pro sertur. Itaque in grammaticorum provincia Quintilianus versatur. Accudit quod in enumerandis poetis Graecis et Latinis cum Quintiliano aliquoties consentit grammaticus

Diomedes l. 3 p. 482 sq Κ) in capite de Ρ0ematibus in Scripto, quod ex Suet0ni libro de poetis comp0sito excerptum est Reifferscheid.

30쪽

Quaestiones Quintilianeae: J. D. D. ClausSen. p. 4 sq). Suetoniu3 autem bonos auctores Sequitur: nam primum quae de Satura proferuntur, ad Probi hypomnemata Persiana probabiliter r0lata sunt Reiff. p. 371); deinde complures Graecorum scriptorum loci fere ad verbum con8entiunt Reiff.); praeterea in finienda tragoedia Τheophrastus nominatim laudatur; denique quater Varr0nis m0ntio fit Reiff. p. 379). His praemissis ad Singulos poetas

tranSibo. Esicorum p0etarum principes a Quintiliano appellantur Homerus Hesi0dus Antimachus Panyasis. Eosdem eodem ordine Dionysius in veterum cenS. p. 418 R Sq. laudat. Quintiliani verba haec sunt: Igitur ut Aratus ut Jove incipiendum putat, ita nOS rite Coel)turi ab Homero videmur. Hic enim quem ad modum eae Oceano dicit ipse omnium amnium fontiumque cursus initium capere, omnibus eloquentiae partibus eXemplum et ortum dedit. .

Adfectus quidem vel illos miles

vel hos concitatos nemo erit tam indoctus, quin non in sua potestate hunc auctorem habuiSSe fateatur. . Dispositione totius operis nonne humani ingenii modum excedit 3. . Hic omnes sine dubio et in 0mni genere eloquentiae procul a Sereliquit. .

In Hesiodo' lesitus verborum et con ositionis probabitis: daturque ei palma in illo medio

genere dicendi . . Cicero de re pubi. 1, 36,56 Imitabor ergo Aratum, qui magni8 de rebus dicere exordiens a Iove incipiendum futut Dionysius de comp. Verbor. 24 p. 370 Sch. eodem loco Homerico