Jo Mariae Lancisi ... De subitaneis mortibus libri duo, hac tertia editione ab authore aucti, & recogniti

171쪽

i s Liber L senium pervenerunt, ac nonnisi ex temta tabes, vel hydrope paulatim decesse. runt. Contra vero quotquot istiusmodi mali genere divexati genio, aulae imdulserunt, vel immoderatis motibus cor

pus exercuerunt, omnes repentina monte ad sepulchrum festinasse recordamur... met Nostris porro experimentis ratio Te non dubia suffragatur. Etenim is , qui

varietate utitur, ac multitudine ciborum, potuumque, necesse est, ut multum imde sanguinem, variis etiam acredine pollentibus particulis resertum, ingerat. Is pariter, qui vehementibus tam aeris , quam exercitationum motibus sese objicitri quoniam solida contra fluida , vicissim fluida contra solida majori nisu impellit, inurget necessario, inceptam

jam vasorum corrosionem ac distractio. nem promptius auget, ac perrumpit, quam qui recta utitur , ac moderatissima ratione sex rerum nonnaturalium &praesertim diaeta, quam tantopere laua de Frast dat Hipp. in ulceribus Evidens sane, si ab animantibus etiam discedamuS,UXemplum praebent flumina, quae, licet ripam pluribus locis perruptam habeant, tamen

172쪽

Caput XXIII. a sextra illam non diffvunt, neque in vicinos campos evagantur, nisi Cum nova, magnaque accedat recentium aquarum copia, vel adversus ventus profluentibus undis vehementissime obsistat, ac reni

tatur.

VII Quod de solis sanguineis vasis

hucusque protulimus , ad lymphatico. M. T. rum quoque texturam debilitatam roediam. ferri posse, non dubitamus. Etenim, si iustis, is is, hujusmodi lymphaticorum vitium, in ' - praecordiis, vel cerebro existens, teneat hominem, qui modicum cibum, jarciorem potum una cum benignis vulnerariis usurpet, is plerunque consenelait, ac lente quoque cum ipsa vasorum aegritudine commoritur. Contra vero, si homo iste helluo fuerit, inbibax, magna, Ocyssimaque suborta seri intra ventres effusione, aliis etiam concurrentibus causis, interdum occidit inopinato. IX. Pauca nunc addenda putamus de vulnerariis decoctionibus, quae, cum satis superque apud Medicos innotescant,

longo sermone non indigent. Dicemu ris stilis in dumtaxat, illas, si temperatae, nec ad

173쪽

i s Liber L fluidis dominatur , facile absumeres, talemque sanguini crassim conciliare posse, per quam fibrae discissae aut plane coalescunt, aut saltem ab ulteriori plerunque vindicantur erosione. Quinimo quoties impendit periculum emuxuri evasis magna copia languinis, ad sauciatorum, ut ajunt, anchoram erit confugiendum, scilicet ad optum ustum, ad fungum Molitensem , ad medicamenta ex vitriolo praeparata , aliaque hujus generis , quae, insanguinis impetum, invasorum laxi

tatem coercendo futuram ex nimia hae.morrhagia improvisam mortem saltem suspendunt . Sed Lectorem velim esse memorem illorum , quae fuse disserui.mus de non cito sistendis haemorrhagiis cap. vio hujus Libri num. XI. X. Rationem deinde praeservandi a subita nece illos homines, qui pertinaci, bus convulsionibus detinentum quam secundo loco tradendam posuimus nemo proxime attingere , multo minus

complecti poterit , nisi prius locari

Causas convulsionum accurate distinguat Etenim , si spasmodicae passiones fuerint in stomacho, hypochondriis, vel

ille

174쪽

utero, pendeantque a succis ad subtile, o,o,, sis

insulphureum acre exaltatis, eo in casu et Econducunt aqueas subacida, emplastica et balnea duoeiae, serum, lac. Quinimo

ad antidota etiam recurrendum erit, ubi venenorum sit metus quemadmodum, si dolores urgeant, ad moderata quoque narcotica , sulphur vitrioli , ens veneris, aut bemarticum oviale Si vero viscidulum sit fermentum , sed absque sup of iu uirepuratione, tunc oleos cum fluidis,ma tialia amara, myrrhata, inpraesertim rhabarbarum, eortex Peruvianus, cum

specificis anthystericis is antispasmodicis , mire conferunt eoque magis si .vermes in discriminis causam venire coegnoscantur; quo in casa etiam ad me curialia tuto deveniemus XI. Inter specifica vero quisque Modicus ea deligit, diligitque, quae sibi tam gus usus: commendavit. Nostris tamen partibus hic defecisse videremur, si , de antepilepticis, atque antia plecticis dbcturi, id taceremus, quod non multos ante dies nobis resciret contigit. XII. Eruditos serebamus sermones in Bibliotheca Vaticana cum Doctissimis

175쪽

i 8 Liber Laeque, atque Humanissimis Viris D. V Custodibus Abbatibus Zaccagnio , dei Miro, qui tunc fideliter describi cinrabant antiquos M. S Codices Biblioth Palatinae, apud quos descripta servam

tu secretiora quaedam medicamenta Sciscitanti autem mihi, cujus essent, ros ponderunt , Variorum Authorum sed haec inter celebrem audivi aquam comtra epilepsiam eapoplexiam . Ad rat vero Interpres , qui ex germanica , qua scripta sunt, in linguam Latinam, risisse M. vel Italicam traducit. Hic itaque retu-t,. Exit , eam aquam esse Celeberrim Ioe, metet Langit, qui illam , dum viveret, Primeipibus Palatinis secreto communicavit. Nos itaque primum considerantes, mox conferentes formulam istius cum fodi mulis , quas Sennertus , Etimulierustumhen , aliique describunt , utique

parum diversam , quantum spectat ad componentia , dissimilem vero comperimus , in quantum ad artificuam, quod

certe, cum sit admodum eleganS, nos cogit, ut eam hic transcribamuS. XIII. Praemitto tamen hanc aquam

multum juvare posse praecavendis epilempticis,

176쪽

DCXXII i splicis, atque apoplecticis insultibus apud

eos folummodo , qui crassa, ac frigida ut vocant, lympha abundant apud alios vero , qui pene ignea sanguinis plenitudine, aut varicibus, vel aneurysmatibus in cerebro laborant, noxiam suturam. XIV. Neque interim aliquis miretur, nos laudare aquam , Paratam ex vino, quod in hujusmodi morbis tantopere damnavimus retenim vinum hic loci est

solummodo menstruum specierum com M. ponentium inde novam ex oleom-v latilium corporum mixtura indolem a quirit

X V. Formula est sequens, eaque in x, Italia mense Maio paranda.de mi malvatici, vel alterius boni, odorati , iiij Pone in vase vitreo, addendo singulis diebus per v. dies M. i. flor lilior convall, Quas exponatur radiis solaribus . Dei de suis organis destilla Mox sume Cinnam electi Flor lavental

Nucis molah. Caryophyllor.

177쪽

isci Liber

Flor ror marin stoechad Cubebar L RLigni vis queret

M. Contundantur crasso modo, j nantur omnia in suprad spiritu destillisto rursusque per triduum soli exponamtur, ac destillentur

meter XV L Usus est, sumendi cochleare

istius aquae, quoties de vertigine , vel apoplexia timeatur cum vero epilepti- cum paroxysmum praecavere quis velit, monet Author , ut de hac hauriatur cochleare ante novilunium. XVIL Si convulsiones observentur mim pectores videndum, utrum in pulmo.nibus, an etiam in corde, magnis va- viscetunc maxime ad causas respicinre oportebit, inpolitanum cognoscere, utrum de sepulto tuberculo , vel aneu-rysmate sit dubitandum: ad quorum malorum discriminae prophylaxis quoque erit dirigenda Porro si solitarius fuerit, aut cum simplici lymphae congestione thoracis spasmus , tunc usurpanda erunt, ludiis

178쪽

iudicio Curantis, oleosa, sulphurata, terebinthinatari succinata jamphorata emulsiones, aliaque multi generis aquea,

diluta Si praeter spasmodica contra Hi p-- Πctiones, dolores, debres urgeant, lau- dantur juxta doloris gradum , aegrique vires, etiam phlebotomiae, Mitissima Paregorica, de quibus prudens, ac sciens Medicus opportune decernet. XVII Licet vero hic loci de convulsionibus partium , in thorace contenta rum , summatim dumtaxat dicere constituerimus; incongruum tamen mini. me arbitramur, particulatim etiam me.

minisse subitae, miraeque cordis convul metret sonis, quam Celeberrimus nostriRo Archilyce Matheseos Prosesi Vitalis Iordanus mense Aprili anni isset cum evidenti vitae discrimine passus sitit Istunc erat fere sexagenarius, & jam ex diuturno brachii dolore speciem torpinriticontraxerat. At cum in Epistolas Hydrostaticas Clarissimi Gulielmini non minus celeriter, quam valide, cunctos ingenii quod ei acerrimum inesta nervos intendisset, statim sensit, brachii molestiam sibi evanuisse, eamque capitis in

179쪽

fs Liber L gravedinem converiam , indeque repem te in corde urentem quasi clavum infixum, ut viscus illud vehementer convulsum experiretur . Interim accersor ipse , qui advolo ad Amicum , meum. que olim in Mathematicis Praeceptorem, quem invenio facie Hippocratica, gelidis, sudoreque perfusis artubus, denique pulsu penitus myuro, ut non simplicem aegrum , sed plane moribundum videre mihi visus fuerim Exaggerabat tamen,

ut poterat, Vir ille magnanimus , mortiferum cordis angorem , strangulatio, nem , illud veluti vulnus exurens . ., M. Statim vero exhibeo uncias quatuor olei amygdalarum dulcium rec tracti cum

aliquot granis camphorae , guttis olei Matthioli quo, aqua Reginae Hungari e regionem cordis, nares,&artus liniri, jubeo. Mirum sane dictu est, sed lon. ge mirabilius tactu, visuque fuit, pulsus illico majores , citatioresque redditos,

mox artus recaluisse , faciemque coloratiorem factam , ut magna suborta febri, clavum illum quasi avulsum Patiens persenserit. Unde continuatis qua fluidis , qua oleosis, qua diaphoreticis, bre-

180쪽

Caput XXII is sui depuratum vidimus nervosum , ac sanguineum liquidum partim per sudorem, partim per diuresim Vivit autem nunc Senec aeque valen corporis, adique animi viribus. XIX. Haec autem historia aperte nos Sit . admonet, convulsiones cordis oleos , cardiacis , ac diaphoreticis statim esse curandas . Laxatis enim olei ope nervorum , fibrarumque crispaturis , acre liquidum , cardiacorum usu mobilius, ac volatilius redditum , facile a locis, ubi interceptum est, potest refluere, ac circulanti sanguini ita remisceri, ut tandem excitata febri, extra corpus detrudi possit reum verum sit , quod scriptum nobis reliquit ' Hipp. - melius esse set:: comul om febrem , quam febri convulseonem

supervenire . Sed rursus ad institutum. XX. In reliquis, ubi malum haeret praecordiis .erosionis metus longissime fuerit, identidem sunt praescribenda cardiaca atque etiam, si opus fuerit, quae

ex stibi, vipera , mumia, Myrrha

conflantur.

XX Deinde, si convulsiones existantepilepticae, vel ad epilepticam indolem