Jo Mariae Lancisi ... De subitaneis mortibus libri duo, hac tertia editione ab authore aucti, & recogniti

91쪽

6 Liber LM . . IX. Neque solum ex magna cranii, 'ia: et cerebrique dedolatione, aut contritione,

, oram suae contentis partibus motum, basis continvitatem auserat , homines brevi moriuntur sed interdum ex levibus quantumvis creditis capitis contusionibus,, concussionibus , ob occultam Vasorum rupturam, cum aegri maxime convaluisse videntur , tunc subito pereunt, rigore correpti. Ichor enim, aut sanies intra membranarum , aut cerebri cuniculos colligi solet, acerrimamque & plane veneficam , ex mora indolem nancisci, ob quam universa cerebri, ac nervorum oeconomia subvertitur nimirum, crispatis , aut soderatis nervis , ruptis quandoque sanguiferis , vitale illud commercium cerebri cum corde, cordis cum cerebro e vestigio intercipi-m,s, ' β'tur It ' Magnenus narrat, nonnullos rasternutantes , agitato violenter capite

'- si ita disruptisque eo impetu meningum vati hi prae- sis , subito interiis, Quod sane a 'Fatui curta miano Strada exemplo Pistoris Suburra-

tentur. NI confirmatur, qui, cum ter , ac Vicies Str. dissae M sternuineti vigesimo quarto sternutae mento animam efflavit. Qua de cauta,

nem Disitired by

92쪽

Caput XL s

nempe ob vitie periculum, evenisse putat digonius o quanquam a Famiano in , d, redargutus ut consueto iam diu more, Te is salutem sternuentibus a Deo precemur;IT Tscilicet quod multi tempore D. Gregorii Magni, cum sternutarent, repente spiritum emittebant. Repete , si cupis , quae nobis scripta sunt cap. VIII.

X. Ab internis quoque causis lenta In Gar iis eremeerebro congestione fieri solent , quae his, Ad,--,

postquam diu aegros, nunc hemicrania . Mim, , sopore, nunc moerore vertigine , epile a juxta varium pressionis in mentum , variamve interceptorum suo

corum indolem, divexarunt denique, fortissima inducta apoplexiari repente jugulant. XI Novimus Equitem Commendatarium ex Familia de Puteo, qui floridi ribus annis hemicraniae, atque haemorrhoidibus obnoxius , post quinquagemmum aetatis suae annum incertis animi motibus moerore praesertim, exagitari coepit, paulatim fere ad triennium suppressis identidem mariscis, jugi graevativo circa tempus sinistrum dolore infixo, varias vices ex medentium auxiliis

93쪽

expertus fuit Vertim , cum ex Laureutana Domo rediret praecedente graviore sincipitis dolore, ad sinistrum oculum protens , una cum animi luctus Fulgine repente in levem amplexiam incidit , facie subpallidata tumentibus palpebris, respiratione libera, nisi illam sicca tussis frequenter interturbasset, quibus febricula per aliquot dies accessit a

quo sane paroxysmo , propter opportunam opem eidem praestitam a Clarissimo Physico Nuccarino , antiquae probitatis Viro , eoque nomine mihi conjumetissimo, vindicatus fuit Romam dei, de repetens , occurrit nobis cum sicca tussi, meticulosior, taciturnus, obliviosus quinimo decursu autumni, styemis Iby . recurrentibus semel, vel bis in unoquoque mense poplecticis insulibbus, infelicem plane vitam duxit. Tamdem dieris Ianuarii 16vs cum sibi melius habere videretur , sortissima correptus syderatione, subito interiit. In cujus cadavere praxipuum fuit observare in posteriori hepatis parte, qua diaphragmati adnectitur, tumorem solliculatum, aeruginosa veluti argilla plenum . Unde septum

94쪽

Dium transversum eo loci subrufam co-

Tussi sicea ex

loris labem contraxerat atque inde sic timet cam tussim, qua aeger tenebatur, profe--m metam existimavimus . In cerebro autem rem omnia pia matris sanguifera, ac lymphatica vasa pene in varices abjerant . Inventriculis copiosa serositas continebatur. Sed malorum summa latebat sub dextera parte ossis frontis ubi dura, aepia mater in multam crassitiem evaserant, initimus cerebri cortex concreverat in crudum abscessum substantiae

fere polypeae inmagnitudiniSaequalis uti pomo , quod apium redolens appellatur. Interim profundior cerebri cortex, ejusque medullae pars , quae tumori su, sternebatur , adeo diffluebat, ut puris crasim aemularetur. XII. Hoc sane extispicium non tantum admirationem excitat, propter ipsam tumoris in cerebro collecti conditionem , quantum propter situm ut, cum aeger de gravativo sincipitis, oculi sinistri dolore perpetuo quereretur, morbi causa in dextero meningum rebrique latere inventa fuerit. De cuvios Phaenomeni ratione plura disseremus in ta scho-

95쪽

68 Liber scholio disiectionis cadaveris Illustrissimi

Praesulis Dadae. XIII. Novimus item minentissumum Sacchetium nostrae, ac Doctissimi juxta , atque Humanissimi Ioli Trulli curae traditum , simili congestione laborasse , cujus brevem tum historiae, tum extispicii descriptionem, a nobis exhibi- . Pa tam Diligentiss. Pacchiono Iuveni vir. h, i a(:s,a tutis, mingenii meritis mihi iucundissi

is,. ph mo huc congrue transferemus Virrigi. tu Eminentissimus sexagenario majorua suppressa podagra melancholicus, immemor, atque epilepticus evaserat tadula tamen curandi methodo praesertim vini abstinentia , hinc sex supra annos vixerat. Tandem repente sublato, in ejus dextera corticali cerebri parte e mah, , his sus occiput , insignis hydatis, ovi colume res bini molem adaequans, inventa est, laxas, lacera , quae construi videbatur

ex ipsamet piameninge, suis potissimum dilatatis, scissisque lymphaticis, interceptoque liquid . Quod sane vel nudis

occurrebat oculis ex fluido intus contento . Erat enim lympha partim subtilis , dc flava partim in crassam veluti gelati,

96쪽

Caput XL snam conversa. Ubi, quod mirabilius a paruit, id certe fuit, ut istius folliculi

basis , cortex nempe cerebri, ad talem resistentem consistentiam devenerit, quae plane scirrhos videretur. XIV. Ex his vero duobus exemplis, satis patet, obstructis paulatim sanguise. His taeris, aclymphaticis, posse in cerebro com geri tumores, intercipientes liquida, maximopere viscos , simulque acria , vel quovis alio modo capiti, tervis hostilia, quae , ruptis tandem alicubi repagulis, per proxima vasa dissiuant, inquaquaversum subito diffusa , tum animalium spirituum crasim penitus invertant, tum eorundem vias intercludant, taciningum, minimumque cerebri motum,

una cum vita, penitus tollant

XV. Secundo, quanquam de viarum libertate fatis dicat, qui de structura vitio agit; adhuc tamen monendum cem semus, aliquando , etiamsi vasorum in cerebro structura nusquam appareat ubtiata , fieri posse , ut celerrime mors invadat, ratione latius repentinae totalis pressionis, obstructionis vasorum imferentium ac referentium, nec non ib

97쪽

ro Liber Loi, , , - nimarum glandularum cerebri, ac cereubelli Quod praesertim obesis interdum'. accidere, Videmus, In quibus ob celerrimam sanguinis stagnationem non modo

subita vasorum obstructiori sed subita quoque paralysis membranarum,sinuum, totiusque cerebri corticis proficiscitur cujus exemplum dabimus hist. I. illorum, qui hoc anno repente interierunt , de quibus etiam habitus est sermo superius

cap. o.

XVI. Citissima quoque mors apud obesos praesertim senes, potest conting re propter usum aquarum mineralium quarum ob copiam cerebri vasa ita gravari solent, ut languescente peris altico ipsorum motu, diluta nimis, enervaetaque contenti spiritus energia , sanguis confestim subsistat indeque serum subterfugiens lymphatica diffringat. Neque sane nobis desunt huiusce miserandi exi- . ratus exempla , quippe qui prae aliis vidi res mus Nobilem Rom. in primo senio constitutum, insubpinguis habitus , hausta de more aqua illensi, eodem die repente sublatum. XVII Facit pariter ad viarum inter

98쪽

Caput XL etieeptionem quidquid nervos, qui ad prae M.,--- .a

cordiari, ad meninges feruntur , ita ima

comprimere potest, ut animalium spirituum ad eas partes cursum penitus in, stercludat. Ita mulierem, quam aphonia, brachii paralysis diei detinuerat , ropente mortuam, aperuimus, in qua nuhil conspicuum inventum fuit, praeterscirrhosam glandulam, quae sub cerebeIIo, ad internum principium spinalis moedullie, praedictos nervos validissime compresserat. Quid non etiamsidem nervi extra cranium obstructi, aut compressi, post aliquas priecordiorum passiones il- Iatas , repentinam mortem inferre valent, quamvis nulla sensibilis causa in ipsis cadaveribus postmodum inveniatur pConstat enim per Diligentissimum' ab . De .uis

salvam cordis nervos ad Iugulum canis et starcte constrictos, rillico solutos, adeo et es in structura insensibili labefactari, ut cis ni intra aliquot dies, eodem modo , ac si nervi illi amputati essent, inde moriatur, licet idem rursum inspecti, in se nullum sensibilis laesionis vestigium ostem dant. Quod sane multo facilius potest contingere, si sanguis , per cor devol-

99쪽

a Lasse Luendus, ob minorem , quam par est , fluxilitatem, ac volatilitatem, motui renitatur, quod hisce in casibus plerunque

contingit. M Hesumis XVIII. Postremo membranarum .

misi oli uis cerebri motus, ut de corde diximus, iobli potest vel ob recens induetiam structurae vitium, quod ex magnis vulneribus , magnare ossis depressione accidit velo repentinam meningum, totiusque nervosi generis paralysim , quae ex narcoticis, aliisque cerebrum assicientibus venenis oritur vel si prehendat fortis,ae pertinax convulsio, quae omnia cerebri vasa strangulandori cursum sanguinis, lymphae, ac spirituum illico, pertinaciter intercipiat ut contingit in moribseris epilepsiis, ac potissimum in magnis, ac subitis animi pathematibus, de quibus egimu cap. In quaeque in ipso statim cerebro vires suas lethaliter interdum a flet exercent. Etenim, cum hujusmodi ani- ' morum affectiones, per externos sensus a cerebro suscipiantur, si viscus hoc natura, morbo, vel aetate languidulum, simulque fluidum acie ac mole intra cerebri vasa redundans, inveniatur; facile,

100쪽

Caput XL spropter subitam vasorum omnium strangulationem, pilepticam poplexiam

inducunt, hominemque ex tempore tollunt . Cujus prosecto rei eviden ante div mpl. s. plures annos habuimus experimentum in ' - .

Optimate quodam senes, ac valetudinari, qui, dum tranquille alioquin coenaret, improviso accipiens nuncium de adventu sibi neque grato, neque hon rifico consanguinei sui, repentina odoratione sublatus est. In hujus vero disse. Et cadaveris cerebro vasa undique tumida ex intercepto , propter subitum animi pathema sanguinis lymphaeque cursu , indeque cavitates tum sulcorum, tum ventriculorum usque ad spinalem medullam exundante sero repleta oc

currerunt.

XIX. Ad eundem postremo censum spasmodicarum passionum cerebrita, nervorum planchnicorum referri possunt dolores immanes , qui ex artuum,

iphaceto correptorum , amputationes meret -

oriuntur, si ea , qua nondum mortui

sunt, partea praesertim si debiles fuerint et resecentur de quibus apud Hipp. scri-: Li de xxptum legimus, Magnum peruulum es, m serie