Vegetii Renati Artis veterinariae siue Mulo medicinae libri quatuor, iam primum typis in lucem editis

발행: 1528년

분량: 162페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

ARTII VETERI MARI IRAE,Elephantia', fabrenalis, parcimno M. Signa, omnium dicamu3. Signa morbi humidi. Caput . III. HVmidia morbus est,cui de viribus pro niueis humor defluit male olens, spissus,colore pallido. Huius gstutiatur caput, oculi luchomantur, stridet pedἰks,' gracilis horrentihus pilis, triffs aspectu. quem profluuiis atticum ueteres uocauerunt. Quandos cuique autem sui uinolentus humor uel croco similis per nares coeperit,iam in anabilis est er uicinus morti. Signa morbi aridi. Caput . II I I. ARidus autem morbivi bis agnascitur signis: N assim ei per nures supra solitam humor emaudis irat tamen grauiter, ex nares habet extensus, ilia curvabit intrinsectis,et contructionem ibi maduriciamis putietur aeniculi eiu3 it ub stringtitur,ut apparere ιι x posci in cibi purcio bibendi appetentior ultra morem. Propter quod pulmone siccam,mternum patitur ardorem, tenses oeulis in obliquum relicit,il. ' eaeabit. nic mile ' cubet. Huc Iustitium uocant er insanabilem,uib ab initio Ititia curatione subueneris. signa morbi subterculanei. Caput . V. Subtercuriste M morbus autem bis proditur signis: vulnera in compore eivi scabieisimilia vi euntur, ex quibus humo fluit liquis

diου uiridis, qui pruri tum mouet ut scalpere parietabim uel coui muis unimalias esticare comiti qtioulceru corticem ducent. Huic me hamor per nares emanat, uec anhelat, uec cibum recusat, nec respuit potum. Propter quod diu bibet. Et ideo si cura non desit, ex hoc pluriama ium/nta liberuntur. Ohiatim uero scuhiem ubtercumueum morbum dicere tentaverunt; tio similia supradictis signis v dratur ostendere, ercontagronem tranbfirre per proximos, tardius su iuri. Sed quia nee

necem,nec gregi infert Acile periculum, a pestistri illius mallei societataedi retus

sim m

22쪽

vgGETi I UBER. t. aspretia ect, s seorsi ab ita dicetur. Signa morbi articularis. Caput . VI. ARticularis autem morbus, quem by Ois Graeci uocant , perbre montipatur indicia: Interdis paucis, interdum plurimis diebuκ ab arti lis claudicabit, ut aut iura culcis animalis ultra

risu percussiti, aut negligentia impuctus, aut saxo uel μ' uideatur est. μου. Sed haec solet essed mutis,ut illa quaelibet hesio loco igitur Daec au.

aem pasto;quia errulita ess, ubito ad pedem alterum migrat. Praetereuoobruastriuntur cutis. ad tractum iram iti dura resinit, Rigeficiestina, corpusq; contrahitur,pilus erectus er horriduw,ac deformis prictus,macie corpus abdictum. Et quamuis non recuset alimenta, nec cura

rursι desint,indies tamen deter Orfito tristis r. sculters curatur. Signa morbi farciminosi Caput . VII. FArcimi uocabulis ex ruere pusionis euenit. Huiusmodi

deprehenditur arguments: In lateribim er in coxis in verendis quoque partibus er praecipue in iuncturis membrorum, vel in mimcomope tollectiones in tu ituricrudi umqὶ his uelut sedulis, ut aerentiscuntur: cibum potum p ex more recipiunt,mucrescunt tamen . quia diste hoeis plena non prouenit, hilares albe hι, anis q smiles creduntur ab ista Elis artis miomedicinae,quid exteritis dintur causa: quibu3 imperiau druseum saneuinem fistinat uti erre . Sed contraria isti curatio in. Ndni Uectis arcimino,quicquid superest uirium, tollit. In mitio dimen ηe morbus restat,uel infra cum iam uires redire coeperint, emigio au. euiuis iuuat.

Signa morbi subrenalis. Caput . V I I r.

23쪽

na exspuiae rigore proditur,par 3 polum,parti A ah tu cibum. M uicquid isti uis morbi po idei lumbos, a levioribus bicipis privia curatio. Signa morbi Elephantiasis. Caput. IX. ELephanti sistitem dicitur ex similitudine elephautis, cuius nutu

rubter pellis dura era,morbo uomeu er in hoorinibus, er in dii bivi dedit. Cui insigna haec te in isto corpore uredo ira situ praecipue in dorso, quum s similes corticibuκ β est. In naribuου pedibus etiam, o in cupite,papularum βruor emergi, uel ora Le alperiores fietque iter oriuntur. Priusquam haec .hndi itur indicia, uentre solum erit, cir marcescit et utere iustiti. Cuius os totum cum liu uu a perim er funile creditur esse cocibusto. Qtii pugio pullis a matre depulis sis puruns perniciem consueuit in erre. Hunc diligenter curare cupitis res,non ante de oris aliquo medicamenis fuere contendunt, iust prius potationibus datis,pectis eleuetur interior. N Ξ extrinsecus cepti medicameneia morbum non eximini ed ad interiora compellatit, y hac ratione periculum reuerant: l n unimalibui eiu mori morbo laborantibus rura luetisun uina tuis ut era er crebrus hirti sed contra H o rigo. ω es semper incresce is cim studium malimen a non desinunt,demissiorcem x,stupentes oculi, tardior inces M. N unc signis omnibus geneamhtersinotitirilem digestis,sin a lorum morbortili eciales,proprias. curas: oportet adiungere. Post haec de te rati minutione iugidomu, et diui hone docens, ncludam librum primum. DE NORBORUM C UR ATIO NIE V s ..

Cura morbi humidi. Caput . V. ΜAlleus morbia si humidivi luerit,ita ut pertitrans, narem uiri des illudnt muci, inter exordia caput eiu/ adhib ira curatiora purga vi en ita: olei optimi unctis. . liquaminis foris tincta

24쪽

mentum impeditum compelles incedere, ut omnis humor emanet. ad

siphonem autem paula fini iluudes nousemel a cornu) inrod si sanguis postmodum coeperit fluere, lihil timendum, sed potitia sciendum estaui. malleintime luisse purgatum. Pon quod seum caprinum resolutum oleo rei oebis,sic insisse naribus exulcerationis illiuη mi datur asserit M. Raudicem qitos lustris tonsum, per l,lum uenis uaribus in flavisti is

nutum prouoce adhibere commodum est. Caput etiam extrinsecvi auriculaues oleo culente diligenter pertius, is lanu cerebro inditu,ab omni

ex aqua. praeterea potionem dabis,qui diapenton uocatur,et huc ratione philo conficitur: Murre gentianae,ari ldlagiae long e succis lauri, rusuras eboris bene tritus et cribratus aequis viscebiw poderibus seruabus. Exivide prima die inuis cocleurium cumulatum m siextario uini veteris, secundis imum ex semis, ter id autem die duo coclearia tepefidis mero aler ii, i diligenti agitatioue perviilti dubis ad cornu. p .ha ex ceruice de vi, triculi uenu fanduinem despubes permixtu, acerrimo aceto,omne equi corpus perunges, contra pilum diligenter si casis,ut adsviilitudinem tu tuis adhaereat. Iumentum quos in loco culido costitues. Si cibium

Ridita aestite di tax.ii firiue hordeaceae sextarium unum qi ing, sexta* at tithmrijs u quaepermixtum equo dubis in potu. Triticeam quo urina sintili mensura er ratione olferes at hibendum. si uutem fistidit no ideo aliud dabis, quoui, hoc ex isti necesitate unmtem percipiat. De palum quos p.ha sanguium detrahes,ut ovini ex parte, si quu morbus praegrauare cceperit,releuetur. sciis nisi diligenti r occurria, hue esse periculosi ima morbum. Num ciae insul trium,hoc est,anhelitum tran it, stem omonem aluin excludit.

Cura morbi aridi. Caput . XI. Ridviuem morbus, qui sulitiosivi praecipue dicitur: bienevtur iqvibusdam posse curari, propterea, quod phthisi, DAEA 3 hocidii

25쪽

hominibus morii rea Horilis inuenitur. Molidie enim macie crescente exilior redditur penitias siccitur. In omni autem ratione medicitiae,1no navi nauis ne mi Acilius est quae abundauerint diminuere, quam quae uidentur deesse supissis plere: Sulus tamen iumentis etiam in hac pusioue praestituνοι ister pine Mai uis isse ripis positi occurri. sui uiuere siccis detrahere contrarium est Statilis 1 ' iridi MI π oseos νι ter admixto er tepefacto perungendum aere corpore uUT 'HI P .himi est. ita ut raput ex maxillae, er extri Mem fauces eidem iam

sup re is uis utur,er eontra pilum usque ad sudorem diuisitae com centur.

i ρ laim reus autem . nimis die hae potioηe eurandumen: succum pii uuae,adipem futilum remigι- ο amilum ex ineste pulse que decoctum per cornu in potione dubis,ut cunulis gutturis eidem, maxillarumq; compago laxetur,quam siccitas ustrinxerat morbi. Qtio dissi in loco calido stibit. In Mum hordeum berbums uiridem, i inuentu uerit, debet acciapere,ut omni ex purae periculo a ariditas temperetur. Consequenter talis eidem potio primaretvri Pasi optimi seetlurium unum, iridisiiDrice iiscium unum, piperis nigris i clam croci scrupulum,mirrhae tγlonitis femi ci.m, pollinis thuris mesum am,oua cruda quinq; puriter mixta pmma die dabis ex latruo, ita tit per ιriduum ipsum miscera semper cir o feras,ut tam grauis morbi asteritia, potionis dulcedine mi tuetur. Post haec.melle butdiro axunsu, alibus et 'pa kdopbisvro aequa omnium portione confictis, succo pasanae depastio itiuolutis,adtinctum animal peplebis, o die prima quisq, pitalia,sequenti septem tem

ita die nouem daturus ex more. Expensis autem bis, nec uvigere cum uti

no ex oleo tepe Ela desit in seri . num amaristimus morbivi cum sit aliter non potest,nisi amuris potionibus solui.Contruria enim non ip couatruriis medicinis curantur potionem dispentensicut uperi in monstratum est,non solum per triduum cum uiuo, sed per dies plurimos dubis, ut tantum di crimen posit euinei. Qtiod si grauior iusis est strunmus urgebit, accipe abaestactae sextis rium unum eui cuprini uncivi tres,uili capite maiora tria permixtu decoques, cum passo, uel succo p i unaehoydeuteae tepidum dabis ad cornu. Quod si tardius pro Nerit Uti caruis

26쪽

VEGETII LIBER I . a aerium decoques, uouss aqua dil medietatem ueniat,post colusis,et sci

nugraecum in mortario cum seu contues,alli) quoq, ctu tres contuli

des similiter in mortaris,et tum rutae quim fisciculos aerum: quibus orbivi pariter inlaetis dfligenter tritis,addis dracontis inciis duas. Aqua hi qua re iugi cum coctum uerit, superiundis , potionemq- facias qitie per cornu postit e fluerer quavi etiam tmen ibin uel uulbis aut ruptis dis νη-ubuη per triduam dabis. sequens remedium ad aridum morbum: 1iarn nil Io viti Inter nares iumena culpello secabis, er aquam rigi iam per meam Id. tam eius ori suppones, naresq- in dsidue diebus plurimis merges, ut A birium di tibescat in aqua, potionem quot ei quotidie dabis huiusmodi: succum ptisanae eum seuo caprino decoctum, extarium tinum, ulphur , uiuum,thus quoqὲ masculum aequis ponderibus deteris dis com proces ex eo cocleureusingula diebus singulis cum pre una permiata deis undis ad cornu. Cum autem coeperit esse ualidio de ceruice anuinem detrabes ditos actis unimal persticilis.

Cura morbi subterculanei. Caput . NII. SVblereus unetvi morbus, cum humor pessifir intra corium cir uiscera commea huc ratione curandus est: Fistulavi ei acies uel cautearium naer armos ei vi cir uentrem loco consuem ud men uram inacis cure, die fere io, o sit spuetum ea una vii ruente undis ut mos ess, per qua Ois e uisceribus humor educitur,coloris aurei uel croce tinruoris tabe corruptuη inlaesi minus truxerit radice herbae utimuli eodem luere inseres sim: em diebus,quae reliduu uirim educat. Eri et aliud re me L R adicula qua qdum co ligetne uocunt,gda pulmonacea,qua vet omedici si eque er er bubulci utuntur, in pectore utilis hae aegritudine iraboras is eatenus pones,ut acuto euprino circines locum. Potha coris p brato radiculum inter eris,que ibιdem si ore tum diu permanebit quoti cutis qualentia cuprino signata n putredinem fit uer u πα toto corpor

re ad filum locum humor trahatur,er per nug emittatur. Ninc po do untdiapenteus Uer ira designatum,ci in uino ueteri optimo, per tria

um. etsi nec ilia erit,p dies plurimos dubis. Apium quoq; uiride,

27쪽

Er bactus lauri.uel istae res fit non iuuenirentur, lauri s cucussieris otiuatici folia,per partes minuti mas corides hordeos miscebis,ut oi

sicut e potione diupento sura ex cibo sentiat medicinum. Huic tamen aqua tepidum cin Iurina hordeaceu vel triticeu dure te conuenit,er is loco tepidombulare. Nam frigus humoris augmentum est,er reumatis. Cibuquos nugis siccum quam uiridem in huc pugione debet accipere, exuereeri uehementer,ut sudore siccetur humor intestis.

Cura morbi articulatis. Caput mi II. ARticularis morbin his declaratur signis: Claudicabit alit=ηis pedibus,moto prioribus modo po/rioribus, quasi lumor eidem in urticulis circa coronus uel certe in gens bin apparebit. propterea quod pestilentia morbi corruptus sanguis, neruos o uenia implet, o ludit ars debilitat. Huic sis illinem primo de ceruice, hoc est, de vix

triculi uenu detrahes: quem acere dcerrimo permixtum,per istum unisti, iis corpuη induces ita ut ictu loca, quae uexatu sunt, diligentius ungas. qa creditur sanuis emigiis e corpore. corpori rursim cum aceto impo.

. sit is uilla morbosa siccare. Qtiod uel in viribia uel articulis se morbus ' φn Whnderit de eisdem loeusti linem detrahes,cui ad ijcies cretam cimo. tiam id est,albam .urticae librum, tres sextarios aceti,cimini triti libram, resinae 'diae ilΡum,picis liquidae librum salis communis pustam, liracus bAhalinum recens quantum creditur posse uiscere: ex hoc tibic cptumor apparuerit diligenter saepius illinies. De palum ieetaliter μην irinem de rubes, ne contagio caput occupet. Ab umis quos deplenda est, si in prioribus pedibu claudi utio apparuerit. Vel certe de coxis aufere divi Hsa istis id poshriorisvi coeperit claudicare. Dubis quoq, ei pori potio prosati ma tionem aduersim omnes morbos probatissimum Centaureum,ub inthiu. ovirustes morbos. peucedanum, serpillum appinum,bctonicam, axisturam,arasti lograns rothndam tac omnia aequis ponderibu3 tondes diligenter er cernes: si lebrit unit l,cum aqua se uero usu febris,cum uiuo optimo dubis,ut sinistulis diebus per sextarium uini uel aquae lepidae cocti praedim medicamia

vis sintdu maiora coclearia plena, er cumulata commisceus,o per fauces dies

28쪽

ees illaris ut amaritudinem morbi herbara amaritudo compugnans post

expellere

Cura morbi farcimmos. Caput . N IIII. FArciminosus autem morbia a similitudine urtivii iis appellatus est:

quid uelut permulas quasdam inter cutem cir cur rem corruptus huamor emanat, per tota corpus collectiones plurimes inest,et ulijs uelut minuentibus aliae rursum na ctitur. Sed pusio licet eoum Musit, acillim tamen inter principia curabitur. quia interua tora adhuc sana in aed coraruptus humor ex morbo.iviter cutem est carnem uersatur. Huic tamen in initio tantummodo,untequa inei ut marcescere aut in fine,cum iam bene fuerit reparatu, trahendug est anniis vivi in media pactiones flebotomia uti uolueris,aegrotu animal nequaq curahis. sed eossessiones quasctius ficerit,inuri rectis cauteri s couenit: er ut es civi prosint,cuprinis Guterijs est ustudu. quae uulnera pice liquida, admixto oleo er melle furuntur. pc tiones citharstes, uel nimis amaras debet decipere id eti sipent en ca uirino sicut superius dictum est,quae ad omnia genera morboru dirimalium is citer prodesse coiseuit. Prietereu radices ebuli lib. i. in undis perfrid a sextariis tribus uini optimi. pori femiuncia optimi albes cetaureae uncia. tiopopanacis uncia. i. diligenti iure teres, o de illo uino, in quo ebtili radiceuium se fuerint extariti. i. mittes, pr tepidum per cornu dubis. Qtia mensurrum triduo tu, dire te conuenit, ut etia per uentrem huis modi cathur icis potionibus digeratur humor infestis. Que exercere in cursu quousq, ad plenu sudorem ueniat, septim conuenit: er curatura obseruatione praedia in pascua mittes,ut diu noctuqὲ aestitio tepore sub dius est libero aere pastatur, quatinia er uarietate herbaptim oble latus, solis culare siccatvi,rursini, Desis aura est rore contactus,sicitivi digerat morbum.

Cura morbi subrenalis. Caput. . N T. SVbrenalis morbus,ut periculis plenus est, i d dd intelligendum visimus lautititur. N a renes iumenti occuput uis illioluit. Propter quod unimal in primis partibuη alacre p.,riora trahere con tieuit. Huic huc rutisne succurratur: De utros lutere,ues de fimore incisis compreeti loco uenis, copiosivi sanguis emittatur,qui acri aceto permixtim, p omne cora

29쪽

pus,er praecipue super penes animulis inducitur. potione uo sima diapenten ad cornu per os debesque aer accipere. Sed cir per anu calidissimi peciebus ob hrii in est oecur uia est. Hoes uncia i .nretri uncia a. euphorbi uncia semis. pulegij bene triti uncia i .baccurre lauri uncia j. cu brij se ninucia, eminis sinapis uncis i ulis triti hemin; haec tala dilige iter totusu intres diuides partes, diebia mentis eum aqua, is qua tirlures tritici decocti tueri re tepida, sicut curae exint patio, quasi singulos sevisextarios obore per Euaestiuum uialis in undis ut edlesectis latrinsecus renibus, resolutus humor positi per uentre custercore evictu. praeterra lumbi ipsi oleo lauriano uino calido permixto confitcundi sunt uehementer saepe,ut diris erintrinsecra acerbificia passe posit euinci. Cauteria quoq- renibus imponusur,ut uri morbi igitis ardore siccetur. Danda quos est ρο is octo specierudecori,cuius in articulari morbo limus mentionem, quia in omnibu/ ficaciter prodest.

Cura morbi Elephantios s. Caput . XVI. ELeph ntiosis morbi causa superius est inditati eui talis Hadhibenmedicina, ut non extri MeeM uredinem uel inlauscula ipsius curaretentem M . Num morbus restinet latus er penetrabit uiscera, ac periculum agrat. sed primu de matrice milendus est sanguis, m acri aceto coam cendus ut aem inducedin est corpori. Posta de palam, si uires permis ferine de caeteris locis quae morbivi iustitit pro modo er tempore minuedus est sanguis, em cum aceto rurs- imponendra Pulli autem a matre depulpi, Er adjtibula res ali praecipue solent buc morbum in recte. quia dige illo cibi,qua in puscuis utebantur priviae exercitationis aurertur, i nondu ad residenda robusti ad praesepia itire eo untur. Elephitiosi morbo, omni bivi in ei pugionibus uou DK diapente, livi experimetis : dubitatae sunt uires, sine quo M ulomelicus mutilis in, sed hee quos, potio praeparanda dis seruaudd: Mispe trionitis libra i. thuris mustuli lib. 1.corij mutipunitiselibra,piperis uncia , . croci uncias is cuciae rufeselibra absinthij mufici selibr1 serpilli librami. hemmeae librat . centaureae librum i . sagapiniuncis a. uxifragae uncis 6. te Medoniunctus s. haec omnia lusu est bene crubrata cu melle optimo decoques,et is uast vitreo uel tigneo recondita serua

30쪽

vGAATH LIBER I. sbis . num per uetustitem miss uset. Ex quo medicamem fingula cochlea, iactimulatu singulis unimalibus morbidis cum sextario aquae calidae er tribus cij, oici optimi permixtu per triduum dubis. V bi ppoficere cceperit cum uius optimo er oleo dabis sicut dictam iam esto cochleadiis singula cotinuis diebu/. Ex qua potione no minu3 3 diu pete quolibet morbo correpta uia tu Itbeiatur. Pulli tume beneficio ae tutis reddat sectilia: saepe is ruti morititur.

Cavisti curae generales morbi mallei. O. NUII.

EA quae ad morbi mastri execrabilis curationem pertinebant,ubundunter con tit exposita, ed tanta uis ipsius morbi est, ut nihil expediat o mitti. Num gregum in pascuis fruestus interitu , uuim ullum quoq; in stibulis mortes in umerae ex ipsius contunsne proue rivi, o ub imperitis uel negligentibus curam,uut diuiuae iracundiae imputatur utillam. Devis

sicut supra declaratu ess, ab imo animuli lucipit ipsa pernicies, liuister ad caeterorsi transit exiliv. propterea semper int separata in obtusilitio tautae pellis coeperit apparere, ut eo, ut etia corpora mortuorti alalisi quae ab illo morbo idiaereptu uerant,exporradu sint ad ea loca,p quae alioruuialtu transitia nou sit,i pro unde obrueti sub terra. Nucir tituorti, quae corrupta uertu i morιuori heredisimo odoresa tu primo iumentu cordi r piatur ac pereat. Cuius morbi causa pluesimi Nutomeditiuae aut hores 'reddere tentaverun C agerentes ex nimiu linitudine cholis uel sullivi uioleuter extorsi,dut ex calore aestit se,uel rigiditate lis emis,aut si uoletes emi terelotium,unu sinuntur,uel si hordein sudantes acceperint, et si post cur uniealidi biberius et si plera uesici uel postpothm countur ad cursis, aut foem comederint, hordeums corrupti m. Ex his uel huiu modi causis mullivi morbus consueuit generari. V itunda qdem sunt liti omni ni ex his se a , riculosae aegritudines iumentissaepe prouenitit. Musseus aut morbivi ex uiris Et θ' corruptione praecipue deficendit. N a Aufiro er Vico uenis fantibu/, muterpositis dii uori uelis,reeursu ut asserunt)cuta kmatissu ut certo spe hoes pessilentia corras utitur se uiuitiisse aer corrumpit ex perimit. Unde probus imae ex plures necessariae suκt potiones, qui aduersum tanta umpraestire ualeat salutis auxilia. Quarti pie supiori ia pagua copri heu dies mus,ple ex ossus autoribus collectas c5sequerer adluxim M. Reu ediapsi B a cies ad omnes

SEARCH

MENU NAVIGATION