Vegetii Renati Artis veterinariae siue Mulo medicinae libri quatuor, iam primum typis in lucem editis

발행: 1528년

분량: 162페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

succi outhum anu. misee in caeteris,cir per cornu aucibuι is unde, erit salutare remedia. Item aliam D. Luctis sexturia, olei outhos , croci scrupulu i. mirre 3 a. pij sieminis cochlearia plenu, miscebispiter, et dabis ad cornu. Ηγemesarisa triticea cu aqua tepida,estile utit urina hordeucea cud uaffigida dabis in potu. si febrient mensurum no des ilioru aut tota cuuis testo laurenti usti curata. Item alia potio. Luctis taprini hemis . umili odibu,oua 4.olei diu bu,succu herbae urcissuris quotidie poια dabis ustia sanitate. Irem unctio quas eundi unt ebrientes. Rose libra, olei ueteris libra nuceti heminas s. lactis caprini libra semis, portulata seminis et nucis amarae asiunctus s. menthae uel rutae quanta expedit. I teres et comis misces,et tepesecto utercitu ut diutifime confrices contra pila, et in loco trapido unctu uiui coopertus titues.

lorum uncium unum, curicurum tinctas s.feminis Uij uncias tres,rulae Utiois i. omnia is cacabo cum aqua decoques ad tertiam, i cum nigrescere

uideris,eoctum est. Exinde uini hominum disceto sicut seuprascriptum est. π per cornu avolvi inlundito.

Si ab indigestione uel elum sebitat. Ca. ππα V. Si quod iumenta ab indictione uel pletura febricitauerit, apibin stipitum dueet, ilia requenter antabit,anheli una erit ferues et aridus, spinam facilius flectet,nam qui ex per strictione Urit,rigidus est, quia calor membra dissoluit risus ast It. Explestiam igitur Itbrienti, eopioissis foris emistitarde ceruice, vires aceto perfricatur ut sis nutet saepius. a re quoque febrientis si durior fuerit,per unum taem ma nu,'rcia ex tributar, i cibo abstineat, puticiminum potis per interualla suscipiat, erunctum suprascripto medicamine, ius fricatu ora stibis euhdo horis iri bag ut 4 coopta,po haud ambulandu producesur, nihilomiuia inuolutil. Si ex uulnere otis aut faucium febriat. Ca. παπVI. SI quando ex minere aliquo uel suppuratione oris aut Stictu nascitur libris,de temporibus,nec non etiam de palato detrahenduε es anniis.

42쪽

doluerit,ex eode cis men ura suiquinem oportet isti reri. Q hod si cistipe ' Initia repuerit, firina aquae mixtis ad cibi iustir ωucibuκ rivi in undes. infra tios, de passo ficies iustae mugivitudinis,et septenvi cti oleo digeres,ut posithabere subnutia. ita denis febrienti utilis est, ex quaculpti detructio suis Dbiis fiat, icono pulis uirilivi animaliue mesura seruetur. Naut evi Mrationabiliter releuat,ita enormiter ablutuκ euirat uel turbat.

De coactio e. i. de nimia lassitudine. Cap. πππVII. Coactio in animalibus pusiouis est nomen,ex qua aegritudinia diuerasa genera nasutur deo te appellata quod ubiuiuria uel labore uel

ex coassisne continoit. χιoties enim lusu alal fit itione itineris, uel nimietate cursus, uel magnitudine ponderu, nonitidiose re*uetur, uel aestite itis uel Mente algere compellitur,uel certe penuria sininet cibi aut hordeo nouo,aut foeno pessimo lassituriet p dies aliquot circa cura eius nulla adhibetur industria,er sic isti m eorporis compago, cir interiorum uiscim

di sitio per laturium est latigationem uitiatur. Qus genera segritudinii ex coactio enascant. C. 38. Ea qua coactione haec pustio tu vivira nascuntur. Ex perstrictione

enim liu it epithmici, podagrici phthisita Ex aestu aut euenit graueddo βbris an ania, capitis dolor. Ex sudore oritis tumodi in cruribus, sulfusio in pedibus, ibris, syasimus et tusis. Ex humore quos q de naribus profluit putiis ut ima declaratur. A' cerebro enim uel a capite uenit multa pituitu erebra et spissu. A' pitrictioe erit humor tenuis,aquaticus, Epiritandu3 ex qua refiat corus mutiet ophthisici. A' eotibia est glantidulis cir arteriis humor erit candidus er uiscosus, ex quo euenit fastidis erfaucium praefocatio er*nun hes. X pulmone aut humor crassus, unguinoa lenim,er maleodoratus emanat, lore pulliti. Ex qua causa fut peripleumonici, uomicosi, ortomici, et phthisici. A' morbo aut malleo uenii humor multus et crusim est pallidu/. Ex qua re itonomicuw,profluuius ulticut,et sustinu articulare. A' iecore humor erit liuidus diriciis, et uiridis, et tubis duε non ualde crus in,nes olidus . Ex qua re flaut sciatici, bdidropici, fiabrico . Ideo autem lua pomum causas que diuisimu4 , ne ingratus

error

43쪽

i ij, , 8 vis rior nocerit πβcilius euidens doctrina curaret. Ab γγ 3 O coactioniblia prodidit medieturi: Si equu3όingt,coactus de eius intro abibunt uel uersabuntur hi, ut calidum si equenter dis; si piratier auricula huius de reliquu corpus extensim erit. Cum tulis est curatio: tit paru hordei accipia foenus no multu. potio aut huiusmodi praeparabitur Osopi,abrotant dii uncia i .sumpsuci unctis 6 saeuugraeci libra una iani sieminis pondo duo: haec omnia tuis ex cribratam curabo nouo cum sex aquae exharijs ii Andis,uddis 3ὶ uouem duplices sitim, quae cuud parre divit dum decocta*erin uniueγsa conteres ut liquabis, praeterea uini ueterisi Di Diarios tres,mellis hemini, piperis trili drachma adiicies s ιpra s -scriptis, rursumque eruere Acies Ola, ex qua calida potione plurimis diebus '' . d4bis,quae mirince tui are eo euit. Si de labore itineris suffusio pedu fri r ν, i s te prouenerit caue ne singuinem talido detrahas, sed requietu pausaturas flebolo nubis suiusmodi beneficio potionis usurivi: pis mulculi draehmasa lium caprifici libru,gruus piperis ui emeti uucius 1. croci drachma: Omnia bene trita in tres puries diuidis se ut situ iumenta triduo cum oleo potionabis er uiuo: ι Deius fierit tepida os ablues,aesti testigida: si tar. diui aut non recte ambulat, i sulphure er resina culente ingulis imponis,M Diore ivia Iemel tantu sed aliquoties donec rectus incedat. si uero im no profiteorsit, emigabis eum ut de ungulis suntld contactis copetenter profluat suuga s,er i inera trutinautico curabis pharmaco. De luxu haec gra ei sit: solae corpore gravabitur, er posteriora crura quasi inlisita habebit. poscaitus cir pulegro nares cius er totum faciem βuebis, panem o miru dubis ut munducet, semess ei luctucas uel gramin diligenter tot si uis cocisum, consequenter daturus huiusnodi potione, succa pisu iis, sum, sua, olesi roset omnia pariter Mim per triduu dabis,ita ut hordeu primo de

corticulum ccatums maducet. Praemonendu uulem eli,ne iamdius ex coactionis intupla labor tuti pulpes uenas culenti. continuo enim neruoru conti

tracteto ex debilitus cosequitur. Oportet aut ardiss es: si er genua uiuo cultido ex oleo tepido suffunder migres coratis mulistra manibus Aulistime costicare,o loco stituere tepido, mollia de siccats stercore uel de paleis truci pesaebere. pollirio Epte flebo stas laxis us oportet collas,ne penitus euiretur. os si ae ne in cruribua tumet,et ple laesunt humor e coronis sunt is tus huiusmodi tinti ueneri oculi

44쪽

UE GETII LIBER L uDe diuersis passionibus uentris. Capsti .ππNita.

Non vi mustae erobscurae valetudines in internis unimata quisho uti extore consueuer κ. Imo si vera quaerimis,prope pares ais consimiles fumim. Nam animul his quia rationales sis vi,solis Mente prae timus: corporis vero natura comunis est, maxime in doloribus. Dolorem uentris in iumentu Veterinorti insiliaputat ficile posse curari, quod graue,neficit, Et ex uento tute uel constipactae viis,mrsiones uocater interiora incisiones.quibus aut precanditiones anicularii more, dui alia

quod qua pis ficu remedia adferre eouuntur. Cti quid eum intriasteugis mentis dolere ineeperit stitisse allidater uoluta et solius uentris eriditur esse cause,cuplareser Ahficiles est passiones, ex quibus dolorer uolutatio in eo illant. Et ri singulis procis aram gerare competens medicina tibvenerit Junitas res re non poterit. Ucucistrautem curare potest nenis,nippi internarum aegritudinum fgrarallantis cognouerit. De aqualiculo .istomacho. Caput . N L .PRimi venter ipse, ni aqualiculus nominatur, totius eorporis οἴει

vit dominatum in cuius rapacitate cibu3 potios miseetur,ac per digeis stibilem naturali calore decoctus,sepuratis humoribu parte ad suba .. . Itinia membrorti eo iuertit in unguinem, partem in urinas resoluit,pup isti se Tra O rυ Mimis seca trahitis μγcora. Quod si loca illa praestricto longi temporis uia in illi citiuuerit intestinorem doloris corruptis digestionis nec sudiis sequitur. N pars humoris eoagulatur ex rivre, fit conglutinosa in praecord*s, allinis Hlisorum partibu quae ducuntur ab aqualiculo Us ad collam qduppellatur et refereu,rectetur er haeres,quod latine ieiunu dicitur,per quoqin eolia humor sinus transit, er interclusiones a cibano patitur ad interiores partes moresolito peruenire. Hirac reum torturu er extensio uentris dolori cu magno periculo generaturiquaepasio graece en bruma, lutine ran UAM 2 in praeoccupatio dicituri

45쪽

si eo,lit aqua, ercibum, eronis animalia etiam interset reuomm eas aer. praeterea ad sin ilitudinem hominu propter in Laisistima,coliqtios

dolore uexantur propter quam nece tute animalia diuerse ut hementi, spoluedo rumpuntur, quod curari iam non potest, ideo moriuntur.

Cura longa nonis N ilei. Caput . m LII. Itei quos uitia ex prestissime huiu vis di humoris nascuntuγ: qui eum

inrestiua mularu er praecluserit, est in eorti sinibvisti cora coeperit detinere,prob. bet illa ad cutuchbtim longanonis decurrere Lo ivnon uultate Dum uocatur per quod 'rcM egerituro tune uenter crus vi uel praeclusione ipsa intra uiscera incresci ac ibimet dolores morsint, excitat uehemetes,ex quo iumenta te proiicia vi ac uolutant, ratens sq: pedibuκ culcitra M. sed per impatientium se saepe iani iactando uentra increscit, o mixtimoris cori usis ad late livi defeetidis nee iam,ut stipra,rumpitur , sed iumento glinullum,qui Ileos uocatur ex eo state linu locis uti exclusu,uial quasi eis lices ficere fieiuno inciderit, ea ualetudo periculosa est, nisi cum celaritute suburereis. Huiusmodi autem sunt adhibenda remedia: A qua calida renes .nimalis diuti me Ismentabis, en uvis cum calida. ut vapor magis pene tret, requenter apponis poli cilici s diligenter a rus, oleum uetus er picem liquidum,s oleum laurinum msees calefietes, o diuti'me per rumbis da Er tessiculos eius per unus,er in auriculus Glidum medicamen is udes. Tam diu autem fricabitur,ut sudare incipiat eruentu emittere, ex quo

stes o ditur sanitatis. Quod Deo culi stitue de sagis cooperies diligetri hanc duturus quotidie potionem: piperis gruna quinquaginta, petroselinum quanti; quatuor diuiti comprebendunt. cimini alexandrini tantudem, cimini quomst. cunilant dem,semen apii murram, nepitam,trixagne, aquis ponderibus quoivi ad dimidium omnium puriem nitrum adviscere te conuenit. Quae omnia bive trita ex uino culi oleo aequiου ponderibu/,et

melle quuutum satis fuerit dubis. Haec atit potio cly cassest. tientrem resoluit. Q aod remediu si tui divi subueneri accellas ctim ' re talentes per totum do π yenes unimaliue imponis. Cl piabis etia ex aquu cuis

uda est oleo;quod cum sule est melle usim, et vitro, sust miscebis, nrt ueu

46쪽

ne tritum est mel coque palliross Anna s er duros facies, m in duum tu,

menti interlvi immittes. Qtie res omnem Jureiciem humoris intus tintent.b strahit, ad sanitatem perducit,nec est aliud qd magis ualeatsubuenire Cauta 8c curae strophi. Caput . XLIII. Sunt animalia quibus Uidue uehipis impendit dolop, quistrapbus V. I ro Disti spellatur . huc ratione concipitur. Interdum surir unimalium uel iri. bmio cursu,uel labore pro luens in linter iis residet intra uentris intem j norunis compaginem,q punctiones doloresis praestit lateri M. Et oti totu a , i Iro labore cessauerit,ac refrixerit corpus animalis res t edi dolor. Sed ea a ti, O qι ore calefieri coeperit. Via exoritur, ideo 'raphus uocatur. nusteque saer uolutatur,et cusurrexerit, erra pedibus tundit, ex interda herra quoι X manducure conatur,et iaces uiderer quasi pusillu rege cere, et surges citius. bulare se cogit. Sed ex huciniuria requeter uoluta uetusibi nutrit ist14 secus et sit Omparites, ex quo et iumentu rapitur,et prae res uitae picti tu co ast tur. Qsuuiu silanctuu auferre uolueris, puracenthesm facies sicciquuti tuor digitis sub tirabilire ueret uer vi medio climare uetris sagitta injcies ut iron solu cute, uera etaperieoniu ipsum aperies. Pediteoni u euim dicitur 1 ι ι 'imembranu que intestina omnia continet . Ad mensura autem tu magna cautelis perieouium aperies, ne intestinandas, Cypraesens discrimen instras- . 4 - - Post exempti sentiesubsicies fistuu eentimalem, qua Mulo mediet portare it in s Dia cis Itb co ueuertit. minutisfruminibvi multi spera usum p qua ora3 humor emanat ques cipies in uas et inuenies limpido latio simile, miles uero non miis nus sextario. Haec cura etia illa animulis sanabit,quae uel silapida uel mdcrufune ex coactiae longi vis, qbus nitra diligςnter cribri u is hordea di bes aspergere, domnes a perrimos humores et spurcitivi corporis purgat. sed stropho is dabis potione superius declarae a plurimis di M. Etia vcopo trematico renes eorti,intus corpus punges, et diebus aliquot a pluribu Iacies eo rieari. Ad ultima renibus eoru cuusticu induces et sic reuoces ad laboreis

De lubricis. sas,tineis et pediculis. Cap. XLl PII. IN olerabile dolore Aestiuis in irat lubrisi uermes et Eueolinquus uni pediculos appellat. N ά coagula et aqualiculu itim erodiit ei uubactu aciuti

47쪽

er celeriter moriuntur.Ηuix modi psyonis igitum est,cu hi migrb Nον in diis fibe tactae similis: st nis sanies ex illis intueribus quae bestiolae hist iusta ustarunt. It dilutinalia ex haec necessitureuehemetras torquetur.

ρη/u,Cr ro ne nonnug lumbos, ta caudam pdrietibus confricant. CE isti strua ostridere coeperint, o crebro clamare, hoc est, uehementer hinηire, sciueos iam morti esse uicinos .quibus adhibetur isti curatio: OIei uiridis et cmarisiextarios, . cicula abstrubis pontici concoques. praeterea nasturci seminis, autonici,eor drifeminis,radicu seminis, inopidis pontici uncussi gulas, mistis orsinu recisielibia: e .infusa et decocta in oleo isto faeies permanere,ex quo heminam Oh er aquae tepidae hemina dimidiam per cornu dabis. quae virtus medicamentoru, Imitas olei animula ipsa latus occi t,erforare*cit. Ex qua potione si per mustos dies acceperit,pmixto nitro tunsio Er ea breo,oes lubricos er lineolus Eruermes discludita corpore,et sistare ei cit, or restituit sanitatem. Alia potio ad lubricos,lineolas, ses: Sanmici,abonibν pontici pulueris,lupini erudi eminis naβινο , scobis cornu cervini,seminis radicu uncus ternas, sinopidis ponticipaα 'lios tres, pollinis erui uncias 1. uini ausliri sexurios tres olei bilycnisextriri unsi,opopanacis uncia i .seminis earundri heruina:haec omnia dilis aer trita decoques, O quotidie ieiunis hemi id singuis dabis.

dam . ad loca ubi morantur rarivi peruenit, ideo etiam per anum adbiubenda seunt ci Fria: acest acerrimi extarisi si semis, olei uiridis una tundem, popanacis unciai centaureae uncis i. abunthq pontici incias a. san*ηiei uncias 'Marinae lupiniendi uncus 3 ervi unctus 1.Aeminis rarini, sieminis eoru directisternas nitri triti uncia 1. radicis capparis tun eum ci ε 3 .haec ola decoques cu oleo Crucem per tridua singillos sextarios bene culentes per auu decbstere diffundis animali. Memem aut quoties per os

potiore das, vinimal contra cluin teneri debere, μι acilius quod ψcceperit ad in ora

48쪽

m clus es ad altiora congeries,ut qgod perim rem diffundis ad interiora perueniat. Diut i, aut post polisne in talibuε locis animal retarior, ut fici tuis necentur uel ei cuntur m lis interne. Ad cosos er Imbricoste

elatis potio. Herbe cumeleontis radicem ex aqua ad tertium decoques, et caupops iacis duabus vitrijs misces,si gini hemina, ad cornu per inistram narem diffundis. Item aliud lis bricos. seminis coriandri quantum κmanus coeperit friger,nasti mi quos seminis nde diligenter teres, qua atras cli qua tepida per tridum Mucibus infundes. Ad matricis dolo.

rem medicamen. Alae,epatieu, mastice,castorem, lauri buccas,dmoniacii.

Mino er melle mittis in ollam,σ bullita disteres ubis, ad bibendum.

De lamentis calculosis. Caput . ta LVI.

I quod iumentu calcula um fieri bee si monstrabun : torque&r, se zel moros et, tensast ad conatum tangendi liliat ueretru eius Pitum. ς 'teriam,modicum tangit . plene miseere no potest, quod quotidie patiar. Sed huiusmodi inti uteneris aetnactus eruns contingit,quod sic inueα es: Mosi ad interiore parte mittes, et a ceruice ii laesub ipso ἐno ad bippocentaursi uersus palpabis diviis, ex calculi; ibi iliuentes. Q hod uitiu difficile curatur. Nam interilsi nimio conamine prope ipsum anu Mesicari rubritur,m loliu per anu muttit, quasi quae adsimilatur. Ideo, visis digitis perueramen quod ecerit onginonis er i in uesicae eculeo calculum exiis surrimis, curabis ci Frijs collectic od est, Me glutinent, ut foramina illa saneniar. Potionabis aut illos duritica potione. Deficilis aut huiusmodi curae'. quia uim patientes ex corruptione uesce tortione moriuntur. De emphragma. taput . XI, VII. O icures iumet ex qualibet causa ingeneris uolatare, oleo mnam perunges,Cr in anu oleo satiabis postqwod mansi in in eis, rem partem longa nis protendis,m si inueneris ipsum longiunonem clibano subtili patere, ficus mitrapta pati, ex continuo hi cord e aries paulatim ad mansi quibas egessis cito tumeris animul percurandu . siue, ro manu innecta lanPetoris p crus e iuveneris Cy sercoris mod tu, Me

49쪽

infroeat, μι eum emphragma pudet periclitarcer ideo eurus lusit Nisa medicaminibvi suprascriptis,er cluere utendum,quod indignationem mellini resoluut er curet. De geo. Caput . XLVIII. SI manum irieceris, ere totum uenire Ompano milem pertractando senseruscivi eum iteum pati er cito periclitari. Et ideo unctionibia calida fritandus inuehementer diu. Si uenti coeperit emitersitae

in isto θει iseipit esse uiuendi. De dolore uentila. Caput π L I x Izem si viduum Miseris er laudieris ualde pkti longanouem, erilircorano multa habere,nec esse uehemeter inflatu,stias inuis uentre dolere, id est aqualiculuaim regescere solet celeriter supradictas et calidas accepit potiones,diligenterq; ex culido unguem fuerit Uiratu. si mora curactis usa abstuleris,deficile euadet. na ex hae pusione chordanus fericos euit.

De dolore coli. Caput . L. Si manum iri reis, et similiter Auranone pati sitne ulla inflatione reprareris, Cy non stequenter uolutantem se,sed proh cientem subinde inde. xter parte,et quasi exiesionem interdu ad coname miniose,itiue es duis ritiem in intestinis inmitem cucur te similem, rivi animal coli dolore Maxurirer quanto durivi intestisti inueneris, fauto pluribuη diebuι dolore crutiatur. Ex qua causa raro periclitandirier dolent biduo uel triduo uel finitati quivit diebuι. sed quam inueneris molliore ipsum loca, tum uelocivi mi dritur dolor. nu quaedu stercora in litanone reples,et erit alubris curatias post obstere uel potione inultushrcoris ad festalia ediderit . quo G tatim maestina,quod a cola induruiti jerat,er tumebatino apparebit reddita sanitate. De dolore uesicae Ca. L I. C I eurrendo 'epit inures similis dolor sine monoe ex eursia iniuriacie unim nimietatem vehes emergit. Huic muniet subjcies in anti, o depria, .fi mes usq; ad ueretru versus,ubi inuenies uesica eius lano plena, qtia a dexιra Er sinisti apte leniter adducis ars ad anu uersus cu oleo,et minassionem

50쪽

Colli Zc lubrici qua cura tollanξ ad manu. CG LII. Suivi alij qui Uidue dolorem uentris patiuntur fine ulla inflatione a

uehementer se uolatat,s quasi in cursu prouocB aliqua D stpro isciunt,et ilia ibi eorrosiliet quasi Ad ptit. In huis modi dolore mansi

amittis in lanna uep circuitu et interioreple p plurima locu diligetreten, ιabis, inuenies uermes collectos exige in isti gulis locis, et inaestiuu pertundere. Ex qua nec itute nascitur dolor periculosivi. Digitis euelle eos, g quiadem uix euessuntur,. ipse tibi in innu coheret ut docile eos proi civi. ex qua ratione mulla iumenta raudam frequenter parietibus f icant, propter morsi vermion,quos purture de lonDuone βιdiose debebis. er potione dare per plurimos dies eum, quae udi bricos jaciat, ita omnes uermes, quos cogos appellamus er lineolia purgabis. similiter etiam qui lumbricos habent in uentre sic eos conuenil meden Pice liquidu er oleo calido renesi totam ginam cum dorso perfricari oportet tum diu,donee calefactonem

patiuntur ex manibu3. cir uariculus eorum et anum ex oleo complebis, uentrem quos er testiculos perunges, at tritum cum melle decoctum mixtum hi una ub)cies, anima polionibud crebris amlulatio buκ potionatu exercebis. Si ex hac ratione non mitiuauctit,cishriubis eu calida, Ex astonitro et sule. Praestria super renes ex dorsumsuccellos calidos ex lursure plenos ponis,m tum diu innovabis cule uinoue donee uentam reddat. Potionabis

mironibus supradictis ex eborijs ut a di crimine liberetur. De syncopalis&confixis. Caput LIII. SI quod iumenti 5 comuerit his agnoscitur signis: Pigriugambulabit,ianquam suffusione constrictum. Intersus os autem o Hucoparim, hec di tintia est, ut suffusi licet turdius a terra leuent pedes, sellati

es crura incedere solent: Uncopatiuutem uniuerso corpore constricii cirrigidi s t, e tum cum se projciunt, non sine gemitu cir toto corpore decia ἁunt . Hi uero non sine febre erunt, cibum cir potum assidium, magis iacere cupientes qui cum se I uare uoluerint. impetu conantur exurgere, edpropter dolorem omnium membrorum tardiu3 urgunt. Qxod contingat

ex magi

SEARCH

MENU NAVIGATION