장음표시 사용
51쪽
ARTIs VETERINARIAE. α magno labore cursu nimio, uel ex humoribus nimiys, cuplurimul dor tipitis viruis mebra conquasset undeo scope,id est desimo nascitur: cuivi isti curatio est. Calida cum flore 'mi eirymetabis ah in armis, et renibus,tepefictums diligenter terrendo Reabis, Tnne uino et oleo calido istum perctges, diutissimes confircabis: coopertu deinde locis ealidis 'tues. mollia psub limes ut dormiat. Quod cr7per tridua feceris,hacpotione παβuebis. Nime unctas i. agati uncias .croci drachmas 4. meliloti sincia lini,d iiivllici libys, thuris masculi pondus linii. que omnia cribrum in priverem redi siex quo duo coclearia cx aquae calide hemin π mellis clauribus duobus,et olei rosei odibis duobuη potione dabis plurimis diebus, iam anum fiat.Etiam inibis haec potio Er tensione laborantibus prodest. De his qtussanguineper nares mittui. O. LIIII. Saepe excursu nimio tumet sc nisinytitio per nares emanat, qui
docile ueluti ruptis limis labore π c lore ubstringitur, e uelociSimam etiam postilut medicina. Succu itas uiridis coriandri uel timerit, porri satiuisucca is naribus periclitantis is itis. pollinis triticeiis chmam,iburis puluerietare drachma I. an pidici uncis i. amsi em ci commixtam in tres partes divi a xv nigros inita ribus, sanasi e sprxcludes.
De infestatione sanguinis. Cap. LV . ANimal astruine laborare Nec signa declaravi: Oculi humebunt,'
erdum erit comm et cervix,tristitiastigidiums iungetur. disci
curabitur. Hac ratione curandum. A' cibo potuq , temperabitur,
somnis, indu nebitur copia mollibusstratis,tum de matrice qua usi ratio postiluxerit sangPis auferatur, nec potionis cura cegabit. Succultas uiridis coriandri,uel si defuerit, orri se huc trixaginis quos σ centaure Molataceae, nitri aequi ponderis mixtura inungitur. Ex ggibus iunctis dis cribratis diurnu cochleare ex hemina aquae tepidae in undatur faucibus. Quae pοαtio humores er sanguine minenteri; alios morbos purgat ibi bet et anat.
Quς adhibeda diligetia,ut aialia sana perdurent. C. LVI. OB cur disci ess cur prima fronte digerimus, cousequenter ad
cibera peruntes; sed necesertam credim ι ψhndere rationes, ex
52쪽
peritium uel negligentiam etienit,bed roboris uiuacis duritia tu soliditate capactum. Nam hoc genus ligni equorum ungulas ad saxorti ii tir obdurat. Fossa praestrea que lotim recipiat,deductvria debet habere cuniculum napedes iumentorum redundans urina continuat. Patena,quae applautur,hoc est,alueui.ad hordeum misi stranductu munda semper,ne sordes aliquae cis bari s admisceantur et noceant. Loculi praeterru uel marmore uel lapide heis uolam istinguenti futit. ut singula iumendi, hortiti stium ex integro nuliopraeripiente eo umant. Nam sunt animalia ad edendu duid fima, queeaeeleriter propria deuorauerunt,partem consortis inuadunt. Alia vero nuturaliβstidis turdivi eomedunt,ervili separatis .cciperint,vicinis rapientiabus maerescat. Cratis, lucra uocatur a uti l .pro aequortistitura nec nimis ulta sit,ne tu iniuria guttur extenda rur,nec nimis humilis, ne oculos continnit aut caput. Luminis plurimum 'balo istandi oportit ne tru bris assueta,cti producuntur adsolem uel culigent,uel acim vi*3 in minuunt. Ao stite in apertis locis ta noctibus quam diebia lamentis libera dura prestinada est. Hγeme uero repedie debentmbula potiug quum calere. num nimim calor licet custidiat pinguedinem ex reficere uideatur, tamen indigestionem iacit, uehementius nocet naturae. Propter quod diuersu oneru morboνum ex uapore ipso animalibus generuntur. Si producuntur adstigus lasolitum, stitim aer lud nem ex frigoris nouim epercipiat. Curanda est praecipueine siue frenum,siue puleia, uel manipulos uicia pro resonum usu uel copia dia libui praebeaι. corrupta ac lene olentia ex munda mittuntur. De hordeo quos non erit sollicitudo disiimilis, ne aut pulverulentum sit,utit Iupi dos .ciui mucidum,aut uetustiae corra abutit eerte recem de aditis Amapi ,σ ipsa nouitare praeferendum . A qua etiam limpida ae tris tu, etiam perblinis de profluens misistranda est. N a Dic d importuniim fluit, virm non udo itu Bis in die multorum manib M unis sis sunt toto corpore conasticanda: quae cura o manheludi scin docet, o luxuri ute pinguedinis
53쪽
n core uel paleis mollibuε udopertum,in quo unae potum unimalia uoluletur. Quod exercilium . sanitati proficit, aegritudinis uitium commonstrat. num quoties animal, aut non Altu more se transvoluit, aut omnino detreaddit accumbere,feius illud ex taedio laborare, ideo separari debere,atque curari. Ad quod opus quoque plurimum iuuat, si sepius er cum moderautione unimalia sedeantur. Nam imperitia pectoris er incessus eorum debiliai ni,s mores, praecipue seruorum impunen id, qui ab rectus dominis adcursis equos uehementer stimulant Er non olis stanta, sed etiam calcaribia cedunt,dum aut inter suos uelocitatem cupiunt experiri,aut cin alie nis uehementi obstinatione conitndunt, nec reuocant aliquando currentes, nec temperant. neque enim de damno domini cogi aut, quod eidem contur. gere gratulantur. Q gum rem diligens pater Iamilias si is seuerimae prorhibebit, et iumenti sua idoneis er moderatis hominibus, Mentibuιs tr . Etire committet. Post sudorem quoque si aeditis sit, pusca os ablui conuenit: - si Dems,murid. vinum quoque Er oleum fucibia tondi oportebit ad cornu, hestiae fripd , eme tepefi tu ut hueem meri exturio, olei timcne ires,aestite autem duae tantummodo misceantur. N ec conuenientiis psationum debet cura cessare . nam languor macies, tu's, iηternora dolor cile ubmouetur i sulphuris uiui semiuncta .i. 3 i, mγrras . redactos in puluere, ouos crudo niaxmscuhemina uiui optum p os dederis. Est alia sumptuosior sed accomodahior potio ad oes morbos, quae et celeriter reficitricti in risecim purgauerit, curat oes morbo tusim uetere, phthiscosuties fos,et quae s mxata sunι in opertis. ptisane sextariu 1 femiuis lini hemiana,Mn raeti hemisu,croci uncia , .ucrone silptim porci pingui uellovuonritiesse porcina defuerint, caρut haedinu depila vi capedibus fiuis, et eo, dulis ivit liuortimuili b popidifices duas, cochleas germunm xv. 5tilbos xv.ficus duplices xx.rutae fascicussi tib uocary lauri eii uiret sex ariti, dactγIos, xx. ulli cupitatrias ira ini uncias is . pulegij sicci ciculurhaec ola puragati leniter , colusu dec opes in aqua comisa, donec veron ille, uel cerae
54쪽
die. Posthee diligenti me colabis ad colum, udruvnti uncia i in tres diuides paries,ita s exinde in una potione missurus es pridie is titidas in culida ut inturgescat. tunc addis pa 1 extarios ι .er tribu4 diebus sigillo, sexta, tos 'dubis, oua numero sex, et indie sui do olei rofudi ouu plena utiero Lesbia tri tinc vi , s u die tertio)unuvlsci unciri i am si tinctas 1 pia tedisequadrex νθ selibra omenti fabae selibra. Oue ola misces,tit dictum est, aquis pondearibuκ p iriduu diuides .er ieiunu aiat potio iubis, et horis usiquot de bulare . facies,uis ad eptima, a cibo abstiuratur m potu . A ut nulla uero macie ulte rari s vi
nuum,n5 absis βιdio diligenti reuoluntur ad corporum firmitae. Nil oleo to Tocia mea
aeteri uiuoq. permixtis, tepe actis in sole per intum corpu3 guntur contra pilum multorum manibus perfricantur,ut cir nerui mollescant,et cum laxetur,s sudor erumpat Quo acto cooperta in pontili strum collocesi stir. Et si Dems fuerit,condita cu firmiuncia appij seminis tria, s olei i ribu inci s calefactas os ipsius oportet is audi. Si aestas βιerit,ubbnthiu uel rosatum cu scrupulis croci, o duabuκ uncque olei tris ius os similiter debee accipere. Quora si no suppetit copia, usiti impliciter conuenit praeberi cuceteris. prelaerea ei modispecies Ue Demis tu hordij modiis 4 misce fabae sextubus a.tritici sextarios 4.ciceris Axtarios s. oenigraeci sextarios a. erui , sextariu i er si meritu equi uel facultas domini suppetit utiae pulsae et nuclei 5 e P M ucle sextarios singulos.quae omnia sollerter co nil, cu fuerit,anu moditi ima qua mundissima pridie debes in undere et paululti mane siccare,ex quo equo si immo i u ante prudiu, ei semimodia ad uest ra dabis p plurimos dies in loco
optimo. uinna uno die itu stibuletur ut intrinsecvi bibat. Quod si tibia modum sagina prouenerit ne pletura noceri uti uendiis est unguis a matrice. praeterea grumiuum radices.quus urutrum si equinter euelliti liose colliaee et quam potueris lanus minutatim concide hstaeoscomilce et quotidie praebere no dubites. Aestiae uero,exceptu erus Oecies illa quaε didit M. pro aestimatioue mensurae ferrusnes adiuuicem praeuerantur hoc est, hordei uiridis plures maiores fasciculos, tritici uel citeris uelDenigraeci minores e pauci Quae ola cotusa oportet upponi praecauetatisme ut is logio e uecta PT INM --- te M' rehoe uel itineriburitumelis urinae copia iis uegetur. quae res uo sine piculo ple
rus desertur. Pedes quos eorupo st uia eruendi uni dilige ter,ne qhid iuu
55쪽
. t vesperam. Praeaerea aliud quod ungulis nutrit o firmat. pieu liride si A se bria , abolithij libra i . ulli cupita u. uxune libra i. olei ueteris libra semistici ue ' nio aceti acrioris sextarium unum, uniuersa contundes er misces,et decoques.
sortiores unulus reddit. Si animal domipis, perfrixerit,ealidioribus inguentis,quae mugia sitine, umbi eidem confricentur Ercerebra,potionibitis o pigmentis, o herbis quarum struentior est uis, per os continuo oportetmiundi,ut persi monis incommodum euincaturuis peliatur. Na si in tiscaribus premansierit altaris iniuria diuersos periculososs procreat morbos si uero dierum eanicularium tempore aestu animul ει abitur,uel aquis Iriodis et perfundendu uel in mare flumen ue mittendum rigidH etiam potio. libus rectrangum,ut neceycia laboris aut temporis vlior medicina succurrit. sed tu equis nonsolam uιilitas ureum etiam decoris ratio seruata est. Nunquam itus nisi necessitas pagionis exegerit, de articulis resecundisura cirri. Naturale enim ornamentum pedum natura in i 1 4 conqituit. Cenice etiam ipsam diligens debet ornare tonsura. Mutat euivis etit eunucisus ita os laribus iumentis pressi vi eon putant. satiae res licet praestire creditur .ugmeitum tamen tib honesos sere deformis est. Alij im mndent, ut drcu uideantur imitari. Nonnulli Armeniorum more crines aliquos in tonsura ipsa per ordinem derelinquuns, Sed gratiora sunt que translata de Persis posterior usus inuexit. Nam media iuba ad omne dccurationem ex infra parte tondetur,a dextra uero omniso insem seruatur . Et nescio quo paci plurimu deerat, quia illud quod naturaliter luudatur Vergilivi immium Dei, si iubain dextro iactati vecumbit in armo.mbas bicomis Aeris,ut vultu appellat,media ceruicis sietas aequalitero.
56쪽
portet est di. ita ut tam dextri quam sinistri limitis eout uata serie iuba - relinquantur intutiae. Qtiod nihilominus inuetum toniti a parthis qui bire consuitudo st equorum Aristi ad delitias dominorum hac arte mollire . noctivi et,culis disponYeribvi praegrauant ut soluti ambulare codiscunt, sta ipsos equos, quos uvidi Trepidiarios,militu=iurabo ratio,.dνιο uorat.D -τr ἐρ--M .L- Pedomant ad leuitutem. quaedam blandimenta ue urae, tis Altirc otia si ri miles uideantur In sicco itaq;.aequaliis sola quinquarinta pallus in longum, o quq iu lutum plenis cophinis digeritur per ordines cretia adsimilitudo . lshid ,quod utilicibus asteriugsit, tum distulae e coronam uelocitatis optana lxbus ingerit in quospucio cum ustriqueti me exerceri coeperit in illos lautices necesseris ostendit,et priores er post riores lingulas tapingit,et ali l uado ues cadit,uel sic o findit ut e dere uideatur post quod admonitin ivio liuria,milit ulliuου crura,s ιη'ectione geniculorum dis tam burum molliter faehit. Praeterra minutos gressiti imitam ut inter dulices ungulas ponat. nasi extendere volueritis findit in cumulum. N inutim autem equim umbulas commodiu/ uehit, ' pulchrius uidetur incedere. Poliones et tum bγ emules aestiuus conscripsimuη, quibu3 aut conseruetir suustas perpetua, aut in homens aegritudo pellatur. Potio aestino tempore danda. O. LVII. Dum aestis igneunduit,haec potio unimalibri commoda es, quia hinineffit o restiveru Craci uncia una infundes in uino ueteri, draagina liticias tres infundes in aqua calida,his adiunges lascicuiu uiridis porri s .item Ascietilum uiridis apii, herbae portulatae succi heminum, uctis cuprini sextarios ires, a septem,olii rasiti libra, mellis uncias 3. pasti sextariu i. vini ueteris quod susciat. Ex quibus omnibus diligenter commissi is uti contritis, ad cornu per triduum sextarios singulos animalibuη dis. bis. Alia quoq, refrivratoria potio: Uini ueteris sextarium, olei libra si
ras ora tria succi coriandri ovibum l. luctucurtim cγuthu 1. sollerter ad mιsces, in tres diuides partes daturus per triduum iumentis .e Luntibuε salutare remedium. Tamen eo momento quo potionem de hsurus es,per sinis
57쪽
pipis uncta l. rutae uiridis uncia3 6. cere olim uiridis uel eminis in Maucius Aruenti iuncias , semiuis feniculi uncias a. buccara lauri insta l. mellis unctus is ouu quot uolueris,et passi quantum usus exegerit.
ii uite. 6.ca orei unci iubDuthil potici disciculos 1. haec otu in ρultiere redam .d. xθ .salias iri δεῖ sufficere credular, ita ut ca uiuo optio digeratur. Potio omni tempore necessalia. Ca. LX
asari,dratana, centaureae minoris,marrubis gentianae, laicae celliacae folia aquis ponderibvi misces edulla in pulverem cernes. sed β ηliua dare uoluerti potione, comisces croci, mellis, et dragdii quod susciat. si aut potione facies Demale addis,piperis. pq si minis, et emiiji nupti. utros utit Ue csi boni uini sextario plenum cochleare miscem ucia buues avi maliti disti aditur.
De dissicultate utinae. Ca. LX I. DE urinae discusias in ordine suo multa dicenda sun ed ut diritim
filici. pG sicum, per puratum te scire conuenit. Luiti ex cuiuscus equi lotio luctu uiuo pinisces Mutus p nares istuntis,ee coulsim prouocatarina. Ite ullum contires et is anti inicies et ueretria, mox evrit lotia. Ite, puluerem quos thuris ta ouo uinoq p xtu addito succo arii et cauliu,si potione dederis,prouo ubit urina. ue, Betas ac maia πιι ad tertia decoques,ex qbiin aqua calente ad med a sexturiu ea melle compus,ets os dic resiproderit minctioni. Ite.Omice quos uiuu in aurem
58쪽
vr GETII LIBER I. In,qui mille, et a terum supra naturam in ipso framne quo mitist constita sicillimum certums remedium est. UDe stropho. Ca. LXM. I Tinctum casibus subuenit e cupientes, de pluribus pauca , sed viduisisti libabimuι. Na uialia sus loreuei onere dolor uentris stequenter astri
It,ut uolutentur et procuba M. Seme itus rutae Blaestris uel hortesis liilla dfierit,diligenter tristi cu uitio calido per fuces oportet i iis. Praeterea aqua in qua Us ad tertia betae decoctae sunt fucctiis eurti ηitro trito sotilerter admisce olet, addes hemina, tepefmqsin intelliatiper eb hre dis Andes, cu prius pronti sulititueris,ut iniectu ad interiora perueniat. quia
frae desserit mel coctu cu tertiaste salis triti cogis in pillulas, ita ut coibria ud oui magnitudine facias imiliters prono uiuii ista tecti tu uel qηψ ut
septe,aut nouem coibris insierere curabu, post soluitur irret mitio tur Distori tremo sicu traditur os limacis nes manu immunda,nes terra, nes, deum contatium utrinare inbilico dolenιis curare continuo.
De dorsio curando. G. LNIII. PLrruns dorsum dialibus aut arcinaudit aut sella,propter stramen ..
negligentia uel oneris iniuria. diu itineribvi interda nece te est euenire ed reces tumor huc rutioe curature mallone ceparsi uel ipsa, cepia instruenti aquu decoques,et caletes quam a cortu ualet sustinere,itimori supimpones, et Ascia ligatis. unu nocteois aufertur influtio. Praeterea saltriatum cum actis miscebis, addit: q, uigilo oui uoca quae tumere coeperint per
tricabis,mens iudignatio desipim recabitur. De probatissima potione d 1apente. Ca. L N I I II . CVi cura est utiliufulus,potiones pius declaratu,qua ectera narro
diapenten graeco uocabulo nucupat,Gentiune aristion murrae, buccuratiur rusurae ebori puria pondera diligenter tritu dispinixta, in siue in itineribuι prius codita,hubere oportet in promptu, it quorities moesti aut horridu uideris unimai,dus morbi uti lim labe tentatu μαμ plenu cochleare ex puluere memorat s cum sexta, io uini optimis Auces infundas,etp triduuόei aequo in labore constiti , digeras,us uduerim uia rud laternum subueniat.probulla curatio. Titinenlt autem pa them indiabiti olivi sentiet curum. Si liber, cui iam ponendivi est finis egena
59쪽
tium non Myndit uultum, sequenti uolumine ineboantes a uerlide ad ungulus ex diuersis ductoribus enucletius unimalium publicabimus cura . ut ordo, ut Inutura datis e his medendi distositione seruetur,ue iudidisti ac membroru consequetiae repugnas pagira querente con undae via detiri Nis LIBRI PRI MI.rM SECUNDUM ARTII VErs Rr MA RI AEUE GETii Li BRUM. PROLOGus. v Iomedisse e ars iamdudum uitio eupiditatis et exiguitate mercedis, iusso studiosius discet colapsa est.
Nugd uero exemplo Hunnorum siue gentium allarsia ditis ipsivi etiam usus latercidet, duae homines re v. pentes expensas, barbarorum cohetudinem imitari
euis,onegligentiae e. hia dedunt fotiae res nulli copendium, plurimis attulit damnum. Primo quod Barbarorum animalium tiliae naturae ad omnem iniuriam duVius eorpia est. Deitide quod sic instin tura paruulis,ut nee potione medieisalem requirunt,er tabernis pasis is uigraue, ae sine perniciest ora pruinass sustineant. Nostra uero tuis menta cir mollioris genisis sunt, is tectis sequentioribus assueta, calidisti, reis etiam stibulis imbum, cum indignarissem ex aliqua nec itale coηtra. areris continuo in aliquod unus incidunt morbi Diligensitus putres rivi .etim mort b M tin mulium suorum cum medicinae expensis ass me eedibus fac ut ration rimantelliget uniustillissimi iumenti pretii; ud multoria,
quae ne dubio peritura a vis curata non uerint alutem p ipsuscere.
60쪽
TI A Rr Is VETERINARIAE LI. BER SECUNDUS.DA v AL TUDINI B VI CAPITI s. Caput primum. N UNIVERSO AN IN ANrIVM
urere caput obtinet principatum, quod eminenti racestris,d irat quendam circulatii seu condiui tiouemfortitur. In eo est odor,gustus,audituε, ac uia
si quantxm habet potestitis, tantum sustinet ex labore discriminis. Causas icis ex quibus aegritudines generentur, π sigra, , per que qualitus eo uudem possit agi ciscuras etiam, ιrum medelasianitas rellocetur, per ordinem indicare tentabima. Pluerinis autem in corporibus iumentorum india gestionis uitio singuis corrumpitur: quod euenit et ex Ohι uel st ore deabilitata sunt mebra, in eapit efixus anguis vertitur in uir . Tucic enim repletis uenisecrebri membrana dis ditur, somni salubristi rem si equester excludit. Ex quo necessario dolor capitis moestitia, mimbecillitia subiti Que ualetudo a prima uidetur,m leuior, i uelox medicina bubuenerit.
De Appiolo. Caput . II. CAeterum etin noxiin sanguis membranaem rerebri rex v d ydrae
pertuderit, i eande dolore nimio coeperit praegravare, ejicitur animal applosem: cuius cir mens hebetatur,ovi M. Nam ccrebri inco
lumitas oe oculos pascit cir sensius. In qua pactone quia sina pars capitis praegrauatur,tanquam ad molam gadit in gγrum. De Frenetico . Caput . III. Cum uero medium cerebrum corrupti unguinis uim infecerit, o Gl rei cum reditari ut repente sabat, io uelut ebluvi exesit,paF riegbas